Na Taucoko ni iTalanoa ni Siganisucu
Na Siganisucu e dau vakavurea na yalo malumalumu, reki, kei na loloma. Me vaka ni na vakadeitaka oqo e dua na itubutubu, na yalo vata vakaoqo ena tiko ena gauna e sucu kina e dua na gone vou. Sa dina sara, a sega ni vaka e dua tale na sucu i Karisito. Na kena matailalai talei—na ilakolako yani ki Peceliema, na bure sa sinai vutucoqa tu, e dua na ikanakana ni manumanu lolovira, e dua na kalokalo kunevou, kei na nodra veiqaravi na agilosi—sa mai yaco kina me itukutuku ni veigauna na nona sucu. Ia na italanoa ni sucu ni iVakabula e vakaraitaka tiko e dua ga na tiki ni vu ni noda vakila na Yalotabu ena gauna ni Siganisucu. Na Siganisucu e sega walega ni gauna ni kena marautaki na nona yaco mai o Jisu ki na vuravura oqo ia sa gauna ni noda kila o cei o Koya—na noda Turaga ka iVakabula o Jisu Karisito—kei na vuna e lako mai kina o Koya.
E vakavulica o Peresitedi Thomas S. Monson: “Me baleta ga ni Nona lako mai ki vuravura, … sa [rawa] meda reki ka bula marau ena noda bula ka vakacegu e veisiga yadua ena veiyabaki. … me baleta ga ni a lako mai, sa qai vakaibalebale na noda bula tu oqo.”1
Na Ulumatua nei Tamana
Sa matata cake tiko na ibalebale oqo ni da vakasamataka na taucoko ni italanoa ni Siganisucu. Me vaka a vakamacalataka o Peresitedi Gordon B. Hinckley: “E na sega ni dua na Siganisucu ke a sega na Siga ni Mate. Na gonelailai o Jisu mai Peceliema a dua ga na gone wale ke sega na Veivueti i Karisito mai Kecisemani kei Kalivari, kei na qaqa dina ni Tucaketale.”2
Na sucu nei Jisu e Peceliema e sega ni itekivu ni italanoa, ka sega ni kena itinitini o Kalivari. Na ivolanikalou e vakavulica ni “ena ivakatekivu … sa tiko vata kei na Kalou”3 ena Matabose taumada mai Lomalagi. Eda a tiko talega kina, ka da kilai Koya kina me ko Jiova, na Ulumatua nei Tamada Tawamudu.4 Eda vulica ni na cakava o Koya na usutu ni ilesilesi me Dauveibuli ka Dauveivueti kei vuravura. Eda a kaila ena reki ni da a ciqoma na ituvatuva cecere ni bula marau nei Tamada.5 Dina ga ni so era a saqata na ituvatuva ni Kalou, eda a maliwai ira era a vakabauti Jisu Karisito. Eda a ciqoma ena noda lewa ga na veika dredre ni bula oqo baleta ni da sa nuitaki Jisu ni na vakayacora taucoko na lewa nei Tamana—ni sa mai Vua, na noda na vakabulai.
Na Sucu ni Luvena Duabau na Kalou Sa Vakatubura
Eke e vuravura, sa mai matavulotaki tu meda nanuma lesu rawa na noda bula taumada ena ubi ni kena guilecavi. Na noda inaki ni gole mai ki vuravura o ya meda vulica na sala meda “lako voli ena vakabauta, ka sega ga ni noda raica.”6
Me vaqaqacotaki na vakabauta oqo, sa talai ira na parofita na Kalou me ra raivotu ka parofisaitaka na lako mai ni Mesaia. E dua vei ira na parofita oqo o Nifai, ka a raica ena raivotu e dua na vunikau sa totoka sara ka vulavula. Ni sa taroga me kila na ibalebale ni nona raivotu oqo, sa mani vakaraitaki vua na korolevu o Nasareci kei Meri, e dua na goneyalewa vou sa totoka sara ka savasava. Na agilosi ka a rairai vei Nifai sa qai taroga na taro e veilauti vakaidina: “Ko sa kila li na levu ni nona loloma na Kalou?” Sa kena ibalebale talega, “Ko sa kila beka ni Kalou Vakai Koya ena lako mai ki vuravura, ka na mai biuti koya sobu sara ki na lolovira ni veika kecega?” A sega sara ni matata vei Nifai na veika o ya: “Io au sa kila ni sa lomani ira na luvena; ia au sa sega ga ni kila na ibalebale ni veika kece au sa raica.”
Sa qai kaya na agilosi, “Na goneyalewa ko a raica sa i koya na tinana vakayago na Luve ni Kalou.” A raici Meri o Nifai ni roqota tiko e dua na gone lailai, ka a kaila kina na agilosi ena marau, “Raica na Lami ni Kalou, … na Luvena na Tamada Tawamudu!” Ena gauna vata o ya, na ibalebale ni vunikau—kei na vu ni noda marautaka kina na sucu ni Karisito—sa matata sara vei Nifai. Ni a kaya, “Io sai koya na loloma ni Kalou sa vakararamataka na yalodra na luve ni tamata, io sa i koya na ka sa uasivi duadua.” “Io,” a tomana na agilosi, “sai koya na ka uasivi duadua vei ira na tamata.”7
Kena itinitini, ni oti toka e 600 na yabaki na raivotu nei Nifai, sa yaco mai na siga namaki tu vakabalavu, na siga a parofisaitaki tu mai vakabalavu. Sa mai curu basikata o Jisu na ilati ka tadu mai ki vuravura me dua na gone lailai tawa-taqomaki, ka sega ni vaka e dua na gone walega. Na Ulumatua ni Kalou vakayalo sa yaco me Luvena vakayago Duabau sa Vakatubura. Na gone lailai oqo, sa mai sucu ena ituvaki vakaloloma duadua, ena vakataqara e tabana na nodra vakabulai na matavuvale tawamudu ni Kalou! Sa dina ni, “inuinui kei na nuiqawaqawa ni veiyabaki kecega” sa mai sokomuni vata ena “koro lailai ko Peceliema” ena bogi o ya.8
Ia sa dina sara, ni sega ni yaco e kea na italanoa. Me vaka ga na veivakurabuitaki na nona sucu na iVakabula, sa vakarau tarava mai na veivakurabuitaki e cecere sara.
Na Cakacaka nei Tamana
E lailai na noda kila na gauna ni cauravou nei Jisu. A tukuni vei keda ni “sa tubu cake ko Jisu e na vuku kei na yagona talega, a sa vinakati koya vakalevu cake tikoga na Kalou kei ira talega na tamata.”9 Ni sa yabaki 12, sa gadreva sara o Koya me “tiko ena vale nei [Tamana].”10 Na cakacaka o ya me vakaraitaka ki vuravura na “loloma uasivi ka veivakurabuitaki” vei ira na Luvena.11
“Ni sa lomani ira na kai vuravura vakaoqo na Kalou, me solia kina na Luvena e duabau ga, … me bula ga ko ira na kai vuravura e na vukuna.”12
Na cakacaka nei Tamana sai koya me “[lako] voli ka dau caka vinaka.”13 Oqori na cakacaka ni yalololoma—”vakabulai ira na tauvimate, vakaturi ira cake na sa mate, ra lako na lokiloki, ra rai na mataboko, ka ra rogo na didivara.”14
Na cakacaka nei Tamana o ya me dolava na matani noda vakabauta, me vakauqeta na keda ituvaki vakayalo, me kauta laivi na noda mosi, noda dokadoka, noda tauvimate, kei na noda ivalavala ca. Sai koya me “vukei [keda mai na noda] malumalumu.” Ni gadrevi me yaco oqo, sa soli koya kina o Jisu me sotava na rarawa, cakitaki, yaluma, kei na veitemaki ena kena veimataqali.15
Na cakacaka nei Tamana o ya me vukei keda meda vakayacora rawa na keda inaki ena vuravura oqo—me “vakadeitaki keda ki lomalagi,” me rawa ni da “bula vata kei [Koya] e kea.”16 Sa kena ibalebale talega, na cakacaka nei Tamana o ya me—ia—”me ra tucake tale mai na mate na tamata kecega ka rawata na bula tawamudu.”17
Na Veisorovaki i Jisu Karisito
Na icavacava, ni taucoko ni italanoa ni Siganisucu me yacova na ivakatagedegede e cake ena iotioti ni tolu na siga ni nona bula na iVakabula. Ena gauna cecere duadua oqori, a curu mai na iVakabula ena Were o Kecisemani ki na kauveilatai e Kalivari ka yaco sara ki na iBulubulu ena Were. Me vaka a vakavulica o Elder Jeffrey R. Holland, na “kaukauwa kei na mana” ni gauna o ya a rawa me “lesu tale … ki na itekivu ni gauna, ka mua yani ki liu … ki na veigauna tawamudu kecega.”18
Na itinitini ni tamata yadua sa mai toka vakawawa, ni sa curuma duadua yani o Jisu na Were o Kecisemani. A tarava yani na veivakatarogi, veivakalialiai, ka laki tini ena mate vakararawa e kauveilatai. Ena yalo malumalumu vata oqori kei na talairawarawa a vakaraitaka o Koya mai na ivakatekivu, “Koi au oqo, mo ni talai au,”19 ka kaya kina, “I Tamaqu au sa solia na yaloqu ki na ligamuni.”20
E vutugu ko vuravura, era lolosi na Nona itokani, ka sa butobuto na vanua taucoko. Sa gole na iVakabula ki na vuravura ni yalo, ki na vanua ni “yalododonu ka sega ni wiliki rawa na kedra iwiliwili”—ira na yalo savasava era sa mate—era waraka tiko na Nona lako mai. Ena kena vakatautauvata uasivi ki na ka a yaco ena ivakatekivu ni gauna, era a kaila ena reki na luvena tagane kei na yalewa na Kalou ka ra cuvaki sobu me ra sokalou vei nodra Dauveivueti.21
Na Tucaketale nei Koya na Rarama kei Vuravura
Sa roro mai kina na gauna vua na iVakabula me sa vakasuluma tale na Yagona ka vakataucokotaka na Nona qaqa vei mate. Ena mataka ni dua na siga ni vula itubutubu, na imatai ni siga ni macawa, a gole yani ko Meri Makitala ki na ibulubulu i Jisu ka raica ni sa lala tu. E a imatai me rogoca na Domona o koya ka raica na Matana dauloloma. E muri a qai rairai o Jisu vei iratou na Nona iApositolo, ka sureta me ratou raica na Ligana kei na Yavana, ka “tarai [Koya], ka raica”22 ni sai Koya dina o ya—ni nodratou Dauveivueti sa bula dina tale mai!
Oqo na “itukutuku vinaka mo dou reki vakalevu kina”23 eda marautaka ena Siganisucu—sega walega ni a sucu kina na Karisito ia ni a mai bula maliwai keda, solia na Nona bula ena vukuda, a tucaketale, ka yaco sara me “vakaotia na cakacaka [a solia Vua o Tamana] me cakava.”24 Eda reki baleta ni sa rawa me vagalalataki na veilecayaki kei na yavavala ni vuravura oqo ena yalayala sa tukuni vei keda mai na ivakatekivu—na yalayala sa mai yaco ena vuku ni Veisorovaki i Jisu Karisito. Ena inaki oqo, ena sega ni taucoko na italanoa ni Siganisucu ke sega na italanoa ni Siga ni Mate. Na solibula veisorovaki ni iVakabula a yaco kina me ka tabu na bogi vakanomodi mai Peceliema. Na Nona isolisoli ni veivueti a yaco kina meda kaila ena reki ena vuravura taumada—na isolisoli oqo sa vakabulai keda mai na tauvimate, sa vakamatatataka noda rai, ka tavoya laivi na wai ni matada kecega.25
Na rarama eda taleitaka ena Siganisucu sa vure mai vua na Rarama kei Vuravura, o Jisu Karisito. Na italanoa eda vakamareqeta ena Siganisucu e tukuna tiko na ituvatuva ni bula marau nei Tamada, ka rawa oqo ena vuku i Karisito. Na isolisoli sa yaco kina na gauna ni Siganisucu me ka tabu ena Nona bula vakai Koya, ka a solia o Koya me rawa ni da bula tawamudu. Meda sa qai ciqoma na isolisoli oqo ka wasea yani na Nona loloma kei na Nona kosipeli ki vuravura taucoko, vakabibi ena gauna totoka oqo ni yabaki, ka sa noqu masu oqo ena yaca tabu i Jisu Karisito, emeni.