Doktryna Chrystusa
W dzisiejszym Kościele, tak jak w dawnych czasach, ustanawianie doktryny Chrystusa czy też korekta doktrynalnych odstępstw jest kwestią Bożego objawienia.
Pragnę wyrazić naszą głęboką wdzięczność i miłość Siostrze Beck, Siostrze Allred i Siostrze Thompson oraz radzie Stowarzyszenia Pomocy.
Obserwujemy ostatnio rosnące publiczne zainteresowanie wierzeniami Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich. Jest to przez nas mile widziane, ponieważ w końcu naszym podstawowym zadaniem jest nauczanie ewangelii Jezusa Chrystusa, głoszenie Jego doktryny na całym świecie (zob. Ew. Mateusza 28:19–20; NiP 112:28). Musimy jednak przyznać, że zarówno w przeszłości, jak i w teraźniejszości panuje pewne niezrozumienie naszej doktryny oraz procesu, który ją ustanawia. Pragnę dzisiaj poruszyć ten właśnie temat.
Zbawiciel nauczał Swojej doktryny w połowie dziejów, a Jego Apostołowie usilnie starali się ją zachować w obliczu negujących ją fałszywych tradycji i filozofii. W listach apostolskich zawartych w Nowym Testamencie znajdują się liczne odniesienia do wydarzeń, które wskazują na to, że poważne i szeroko zakrojone odstępstwo panowało już za czasów służby Apostołów1.
Kolejne stulecia rozjaśniane były sporadycznymi promieniami światła ewangelii, aż w XIX wieku nad światem rozbłysnął jasny brzask Przywrócenia i ewangelia Chrystusa w swej pełni i skończoności ponownie pojawiła się na ziemi. Ten wspaniały dzień zawitał, kiedy to w słupie światła „[przewyższającym] blaskiem słońce” (Józef Smith — Historia 1:16) Bóg Ojciec i Jego Umiłowany Syn, Jezus Chrystus, ukazali się młodemu Józefowi Smithowi i rozpoczęli to, co później stało się faktycznym potopem objawień powiązanych z Bożą mocą i upoważnieniem.
Pośród tych objawień znajdujemy to, co można nazwać sednem doktryny ponownie ustanowionego na ziemi Kościoła Jezusa Chrystusa. Sam Jezus określił tę naukę tymi oto słowami zapisanymi w Księdze Mormona, Jeszcze Jednym Świadectwie o Jezusie Chrystusie.
„Oto Moja nauka dana Mi przez Ojca, a daję świadectwo o Ojcu, a Ojciec daje świadectwo o Mnie, i Duch Święty daje świadectwo o Ojcu i o Mnie; i daję świadectwo, że Ojciec nakazuje wszystkim ludziom wszędzie, aby się nawrócili i wierzyli we Mnie.
Kto uwierzy we Mnie i zostanie ochrzczony, będzie zbawiony i tacy odziedziczą królestwo Boga;
a kto nie uwierzy we Mnie i nie zostanie ochrzczony, będzie potępiony.
[…] I kto wierzy we Mnie, wierzy także w Ojca, i temu Ojciec da świadectwo o Mnie, gdyż nawiedzi go ogniem Ducha Świętego […].
Zaprawdę, zaprawdę powiadam wam, to jest Moja nauka, i kto tak czyni, buduje na Mojej opoce i bramy piekielne nie przemogą go” (3 Nefi 11:32–35, 39).
Takie właśnie jest nasze przesłanie, skała, na której budujemy, opoka wszystkich innych aspektów Kościoła. Tak jak wszystko, co pochodzi od Boga, doktryna ta jest czysta, przejrzysta i łatwa do zrozumienia — nawet dla dziecka. Z radosnym sercem zachęcamy wszystkich, aby ją przyjęli.
W Kościele Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich „wierzymy we wszystko, co Bóg objawił, wszystko, co teraz objawia, i wierzymy także, że objawi On jeszcze wiele wielkich i doniosłych rzeczy w odniesieniu do Królestwa Bożego” (Zasady Wiary 1:9). Oznacza to, że mimo iż istnieje wiele rzeczy, których jeszcze nie wiemy, prawdy i nauki, które posiadamy, otrzymaliśmy i nadal będziemy otrzymywać za pośrednictwem Bożego objawienia. W niektórych tradycjach wyznaniowych teolodzy twierdzą, że posiadają upoważnienie do nauczania równe hierarchii religijnej, a kwestie doktrynalne mogą stawać się przedmiotem walki na opinie pomiędzy nimi. Niektórzy opierają się na soborach ekumenicznych, które miały miejsce w średniowieczu i na powstałych w ich trakcie wyznaniach wiary. Inni kładą główny nacisk na rozumowanie teologów z czasów poapostolskich lub na biblijną hermeneutykę i egzegezę. My cenimy sobie wiedzę, która wzmaga zrozumienie, ale w dzisiejszym Kościele, tak jak w dawnych czasach, ustanawianie doktryny Chrystusa czy też korekta doktrynalnych odstępstw jest kwestią Bożego objawienia przekazywanego osobom, które Pan obdarował apostolskim upoważnieniem2.
W 1954 roku Prezydent J. Reuben Clark Jun., ówczesny doradca w Radzie Prezydenta Kościoła, omawiał sposób rozpowszechniania doktryny w Kościele oraz szczególną rolę Prezydenta Kościoła. Wypowiadając się na temat członków Rady Prezydenta Kościoła i Kworum Dwunastu Apostołów, powiedział: „Powinniśmy pamiętać, że niektórym z przedstawicieli Władz Naczelnych powierzono szczególne powołanie — posiadają oni szczególny dar, są popierani jako prorocy, widzący i objawiciele, co daje im szczególne duchowe obdarowanie w kwestii nauczania ludzi. Mają prawo, moc i upoważnienie do głoszenia zamysłu i woli Boga Jego ludowi, co podlega ogólnej mocy i upoważnieniu Prezydenta Kościoła. Inni przedstawiciele Władz Naczelnych nie otrzymują tego szczególnego duchowego obdarowania i upoważnienia w odniesieniu do swego nauczania, w wyniku czego są ograniczeni i to wynikające z tego ograniczenie mocy i upoważnienia w kwestii nauczania ma zastosowanie do wszystkich urzędników i członków Kościoła, gdyż żaden z nich nie jest duchowo obdarowany jako prorok, widzący i objawiciel. Ponadto, jak właśnie zaznaczyłem, Prezydent Kościoła posiada dalsze szczególne duchowe obdarowanie w tej kwestii, gdyż jest Prorokiem, Widzącym i Objawicielem dla całego Kościoła”3.
W jaki sposób Zbawiciel objawia Swoją wolę i naukę prorokom, widzącym i objawicielom? Może uczynić to poprzez posłańca lub osobiście. Może przemawiać Swym własnym głosem lub głosem Ducha Świętego, komunikować się z duchem poprzez Ducha, co może być wyrażone przy pomocy słów lub uczuć, które są w stanie przekazywać coś, czego się nie da wyrazić słowami (zob. 1 Nefi 17:45; NiP 9:8). Może zwracać się do Swych sług osobiście lub działając za pośrednictwem rady (zob. 3 Nefi 27:1–8).
Pragnę przytoczyć tu dwa przykłady z Nowego Testamentu. Pierwszy to objawienie dane głowie Kościoła. Na początku Dziejów Apostolskich dowiadujemy się, że Apostołowie Chrystusa głosili przesłanie ewangelii jedynie wśród Żydów, podążając za przykładem służby Jezusa (zob. Ew. Mateusza 15:24), ale teraz według kalendarza Pana nadszedł jednak czas na zmianę. Piotr miał w Joppie widzenie, w którym ujrzał różne zwierzęta zstępujące z niebios na ziemię na „[wielkim lnianym płótnie, opuszczanym] za cztery rogi” (Dzieje Apostolskie 10:11) i otrzymał nakaz: „Zabijaj i jedz!” (Dzieje Apostolskie 10:13). Piotr wzdragał się, ponieważ według prawa Mojżeszowego przynajmniej część zwierząt była „nieczysta”, a Piotr nigdy dotąd nie złamał tego przykazania, spożywając ich mięso. Jednak w trakcie widzenia odezwał się do niego głos: „Co Bóg oczyścił, ty nie miej za skalane” (Dzieje Apostolskie 10:15).
Znaczenie widzenia stało się oczywiste, kiedy wkrótce po nim kilku mężów wysłanych przez rzymskiego centuriona, Korneliusza, przybyło do domu Piotra z prośbą, by ten udał się z nimi i nauczał ich pana. Korneliusz zgromadził znaczną grupę krewnych i przyjaciół, a Piotr zobaczywszy, że z niecierpliwością oczekują jego przesłania, rzekł:
„Bóg dał mi znak, żebym żadnego człowieka nie nazywał skalanym lub nieczystym;
[…] Teraz pojmuję prawdę, że Bóg nie ma względu na osobę,
Lecz w każdym narodzie miły mu jest ten, kto się go boi i sprawiedliwie postępuje” (Dzieje Apostolskie 10:28, 34–35; zob. także wersety 17–24).
„A gdy Piotr jeszcze mówił te słowa, zstąpił Duch Święty na wszystkich słuchających tej mowy.
I zdumieli się [ci, którzy byli z Piotrem], że i na pogan został wylany dar Ducha Świętego;
[…] Wtedy odezwał się Piotr:
Czy może ktoś odmówić wody, aby ochrzcić tych, którzy otrzymali Ducha Świętego jak i my?” (Dzieje Apostolskie 10:44–47).
Poprzez to doświadczenie i objawienie dane Piotrowi Pan zmodyfikował praktykę Kościoła i objawił Swoim uczniom pełniejsze zrozumienie doktryny. I tak oto głoszenie ewangelii rozszerzone zostało na całą ludzkość.
Później w księdze Dziejów Apostolskich znajdujemy inny, nieco podobny przykład, ukazujący tym razem to, jak objawienie dotyczące nauki może zostać przekazane podczas spotkania o charakterze rady. W obliczu rodzących się kontrowersji próbowano zdecydować, czy obrzezanie wymagane według prawa Mojżeszowego powinno nadal być praktykowane jako przykazanie ewangelii w Kościele Chrystusa (zob. Dzieje Apostolskie 15:1, 5). „Zgromadzili się więc apostołowie i starsi, aby tę sprawę rozważyć” (Dzieje Apostolskie 15:6). Zapis przebiegu tego zgromadzenia jest z pewnością niepełny, ale wiemy, że „gdy to już długo rozpatrywano” (Dzieje Apostolskie 15:7), Piotr będący Apostołem–seniorem powstał i ogłosił, co potwierdził mu Duch Święty. Przypomniał zgromadzonym, że kiedy ewangelia była początkowo głoszona ludziom innych narodów w domu Korneliusza, którzy nie byli obrzezani, otrzymali oni Ducha Świętego tak samo, jak i obrzezani żydowscy neofici. Powiedział, że Bóg „nie uczynił żadnej różnicy między nami a nimi, oczyściwszy przez wiarę ich serca.
Przeto teraz, dlaczego wyzywacie Boga, wkładając na kark uczniów jarzmo, którego ani ojcowie nasi, ani my nie mogliśmy unieść?
Wierzymy przecież, że zbawieni będziemy przez łaskę Pana Jezusa, tak samo jak i oni” (Dzieje Apostolskie 15:9–11; zob. także werset 8).
Po tym jak Paweł, Barnaba i być może inni zabrali głos, popierając decyzję Piotra, Jakub zasugerował, żeby decyzja ta została wprowadzona w życie przy pomocy listu do Kościoła, o czym zgromadzeni postanowili „jednomyślnie” (Dzieje Apostolskie 15:25; zob. także wersety 12–23). W liście informującym o ich decyzji Apostołowie napisali: „postanowiliśmy bowiem, Duch Święty i my” (Dzieje Apostolskie 15:28), czyli innymi słowy, decyzja ta została podjęta dzięki Bożemu objawieniu za pośrednictwem Ducha Świętego.
Tych samych procedur przestrzega się dzisiaj w przywróconym Kościele Jezusa Chrystusa. Prezydent Kościoła może ogłosić lub interpretować doktryny oparte na otrzymanym przez siebie objawieniu (zob., na przykład, NiP 138). Doktryna może także zostać przekazana za pośrednictwem połączonego zgromadzenia Rady Prezydenta Kościoła i Kworum Dwunastu Apostołów (zob., na przykład, Deklaracja oficjalna — 2). Podczas obrad zgromadzenia często rozważane są kanony pisma świętego, nauki przywódców Kościoła, a także wcześniejsze praktyki. Lecz ostatecznie, tak jak w Kościele z czasów Nowego Testamentu, celem nie jest jedynie osiągnięcie zgody wśród członków rady, ale otrzymanie objawienia od Boga. Na proces ten składają się zarówno logika, jak i wiara, tak by można było poznać zamysł i wolę Pana4.
Jednocześnie należy pamiętać, że nie każda wypowiedź przywódcy Kościoła — teraz czy kiedyś — musi koniecznie być doktryną. W Kościele ogólnie przyjmuje się, że wypowiedź danego przywódcy przy konkretnej okazji często jest osobistą, choć dobrze przemyślaną opinią, a udzielenie jej nie nabiera oficjalnej ani wiążącej mocy dla całego Kościoła. Prorok Józef Smith nauczał, że „prorok [jest] prorokiem jedynie kiedy działa w tej roli”5. Cytowany wcześniej Prezydent Clark zauważył:
„Z zasadą tą wiąże się prosta historia, którą opowiedział mi ojciec, kiedy byłem chłopcem. Nie wiem, w jakich okolicznościach ją usłyszał, ale ilustruje sedno tej sprawy. Powiedział, że w okresie podekscytowania związanego z przybyciem Armii [Johnstona] Brat Brigham wygłosił ludziom na porannym spotkaniu żywiołowe kazanie pełne buntu względem nadciągających oddziałów wojska i wyraził intencję stawienia im oporu i przepędzenia ich. Podczas popołudniowego spotkania powstał i powiedział, że rankiem przemawiał Brigham Young, ale teraz przemówi Pan. Następnie wygłosił przemówienie, którego tempo różniło się od porannego […].
Kościół będzie wiedział poprzez świadectwo Ducha Świętego pośród swych członków, czy wyrażający swoje poglądy bracia są natchnieni przez Ducha Świętego i wiedza ta zostanie ujawniona we właściwym czasie”6.
Prorok Józef Smith jednym definitywnym zdaniem potwierdził naczelną rolę Zbawiciela w naszej doktrynie: „Podstawowe zasady naszej religii wywodzą się ze świadectwa Apostołów i Proroków o Jezusie Chrystusie; o tym, że zmarł, został pochowany i powstał trzeciego dnia, i wstąpił do nieba. Wszystkie inne sprawy odnoszące się do naszej religii stanowią zaledwie dodatek do tego”7. Świadectwo Józefa Smitha o Jezusie mówi, że On żyje, gdyż Go ujrzał „po samej prawicy Boga; i [słyszał] głos dający świadectwo, że jest Jednorodzonym Ojca” (NiP 76:23; zob. także werset 22). Apeluję do wszystkich, którzy słuchają lub czytają to przesłanie, żeby poprzez modlitwę i studiowanie pism świętych szukali tego samego świadectwa o boskim charakterze, Zadośćuczynieniu i Zmartwychwstaniu Jezusa Chrystusa. Przyjmijcie Jego doktrynę, nawracając się, przyjmując chrzest, przyjmując dar Ducha Świętego, a potem przez całe życie przestrzegając praw i przymierzy ewangelii Jezusa Chrystusa.
W duchu zbliżających się świąt Wielkiej Nocy pragnę wyrazić moje własne świadectwo, że Jezus z Nazaretu był i jest Synem Boga, Mesjaszem pradawnego proroctwa. Jest Chrystusem, który cierpiał w Getsemane, umarł na krzyżu i został pogrzebany, i który zaprawdę powstał trzeciego dnia. On jest zmartwychwstałym Panem, poprzez którego wszyscy zmartwychwstaniemy i przez którego wszyscy, którzy tego pragną, mogą zostać odkupieni i wyniesieni w Jego niebiańskim królestwie. Oto nasza doktryna, potwierdzająca wszystkie wcześniejsze testamenty Jezusa Chrystusa i ogłoszona ponownie w naszych czasach. W imię Jezusa Chrystusa, amen.