Usun Niamam me Pwon
Ewe fansounen ach achocho ne kutta pwapwa o kutta met mi pin, epwe weiwen pwe sise fiti ewe aan ngeni niamam.
Usun Niamam
Preseten Monson, sia tongek. Kinisou ren om pwarata usun kautan ekkewe tempel mi na fo me angangen misineri. Pokiter, ua sinei pwe wattei feioch epwe tori kich me mwirimwirich.
Pwi me fefinei mi acheingecheing, chienei mei acheingecheing! Kich menisin sipwe mano. Amo ita sisap mairu ren ei porous.
Esap fansoun nangatam ach nomnom won ei founufan. Mei chok wor ekkoch ier, nupwen sia ekiek usun fansoun ese much, esap fansoun nangatam.
Nupwen sia mano, Ngunuch “repwe niwinno ren ewe chok Kot a ngenir manauer.”1 Sia poutano ei inis o poutano pisikin ei founufan nupwen sia feino ngeni ewe manau ese much.
Nupwen sia chok aunuon me fopun, a usun sipwe manau feifeino. Sia ekiek pwe mei chok wor pwan chomong ran sipwe kuna, me manauach epwe usun eu aan esap much.
Nupwen sia chinapano, sia nenengeni o sia mairu ren mochomochen manauach. Sia ekiek ifau usun a mwitirano. Sia pwan ekiek usun met sia fori me met sia finata non manauach. Sia chechemeni met a apwapwaiti netipach. Nge sia pwan chechemeni met sia niamam—ekkewe mochen sipwe tongeni fori sefan me siwini.
Emon chon aninisin sou safei a tumunu ekkewe arapaken repwene mano a kapas eis ngeniir me mwen ra mano.
“Mei wor om mefien niamam non manauom?” epwe eisini.2
Ar arapaken repwene mano a anisir pwe repwe fatafatoch non ar ekiek usun manauer. Nupwen ei nengin a eisinir, ra suki netiper me ekiek usun met repwe siwini ika ra tongeni amanaueni manauer sefan.
Nupwen ua rong met ra apasa, ua ekieki ifa usun ewe nongonongen ewe kapas allimen Jises Kraist epwe anisi kich ne fori met mei och non manauach ika sipwe fori met a aiti kich.
Ese wor mettoch mei monomon usun ewe nongonongen ewe kapas allim. Sia kaeo seni ekkewe pukfel, sia kaeo non Sukunen Raninifel, me sa rongorong afanafan usun fan chomong. Ei nongonong a fatafatooch; ir mei ningooch o fatafatooch; me repwe anisi kich pwe sisap mefi ewe mefien niamam usun manauach.
Ua Mochen Anapano Ai Fansoun ren ekkewe Aramas Ua Tongei
Iei ewe aewin mefien niamam an ekkewe aramas ra arapaken repwene mano. Ra mochen anapano ar fansoun ren ekkewe aramas ra tongei.
Ekkewe mwan ra apasa iei usun.: “ra netipecho ar ra ani angang fansoun nagatam me rese uremot are kukuno ren ar famini me chiener kewe.” 3 Rese fokkun chiechifengen ren ekkewe mei fokkun auchea ngeniir.
Esap ennet pwe sa osukosuk non manauach? Fan ekkoch sia mefi ekis och nap seni chienach kewe pun a watte ach angang o met sia fori usun ei mei namot.
Mei pung?
Ua ekieki usun ach Samol o ach Chon Apiru, Jises Kraist, me manauen mei mochomoch ren ekkewe chon Galilee o Jerusalem. Ua ekiek ika Jises a mwitir ne fiti mwich o fori chomong mettoch mwitir pwe a tongeni wesano chomong sokupaten angang.
Use kuna.
Ua kuna Noun Kot mei kirikirooch a angang murino iteitin ran. Nupwen a porous ngeni chienan kewe, a pwarata pwe ir mei auchea me a tongei ir. A sinei unusen namoten ekkewe aramas a porous ngeni. A afeiochu ir me a afanfafana ir. A anisir me a apochokunata ir. A ngeniir an fansoun.
Ikenai, a mecheres ach sipwe kukuno ren chienach. Ren ach computa, sia tongeni porous ngeni chomong aramas, nge sise pwisen kuna meser. Ekkewe computa mei och, me a anisi kich mei touau seni ach famini. Ngang me pounuei mei touau seni ach famini. Am oua sinei namoten ewe computa. Nge ua ekiek pwe ese och ika ach porous ngeni ach famini wewen pwe sia tinano ngeniir sasing mei atakirikir are tinano ngeniir eucho taropwe won ewe computa ar repwe nenengeni. Eni ei sokun a tongeni ekis och, nge fitu minutes oupwe ani won ei sokun uremot? Ika sise fangeta unusen netipach me wesewesen aucheani chienach me ach famini, sipwe mefi niamam.
Sipwe pwon pwe sipwe tumunu ekkewe sia tongei ren ach ngeniir ach fansoun pwe sia tongeni angang fengen, me tongfengen pwe epwe wor ach achechema ei fansoun non ei manau.
Amo ita Ua Manau ngeni Ai Tufich
Pwan eu niamam a fis nupwen emon ese manaueni usun met a tongeni. Nupwen emon a ekieki usun manauen, a sinei pwe ese fori unusen met a tongeni fori non ei manau.
Usap fos usun emon a angang tori i ewe mei nap non an angang. Ei sokun ese fokkun namot non ach sai ngeni ewe manau ese much.
Nge ua fos usun ach sia winiti met Kot, Semach won Nang, a mochen sipwe winiti.
Sia tori ei founufan, usun emon a apasa, “fiti ren ach ning”4 seni ach nom ren Kot me mwen ei manau.
Samach won Nang a sinei met sia tufichen fori. A sinei ach tufich nap seni ach pwisen sinei. A pesei kich non manauach pwe sipwe fori mettoch menisin kich mei tongeni, manau pwe manauach mei murrino, me niwin ngeni I.
Iwe, pwata sia angang fansoun nangatam o angang weires ngeni ekkewe mettoch ese nifinifin? Pwata sise kuna namotan ach angang ngeni ekkewe mettoch rese auchea?
Esap tipechem sipwe “achocho ngeni ami oupwe pisikisekino non nang, ikewe ekkewe manchonap me parang rese tongeni atai, o ekkewe chon sona rese tongeni atai o sonani”?5
Ifa usun sipwe fori iei usun? Sipwe apiru angangen ach Chon Amanau, ren ach fori usun met a aiti kich non manauach iteitan ran, ren ach tongei Kot me aramas meinisin.
Sise tongeni ika sia chipwang non ach sounang, are sia meicha ngeni Kot ren ach fansoun are sia pweni are fos mei ngau usun ach angang.
Non ach sounang, sisap usun ewe at a fori pwe pechen a tonong non ewe saat, nge a apasa pwe “ua feino tuken”. Kich noun Kot at me nengin, iwe, a watte ach tufich. Ach mochen ese nuf. Sipwe fori. Mei fokkun namot sipwe winiti met Samach Kot a mochen sipwe winiti.
Ach pwarata ach kapasen pwarata usun ewe kapas allim mei och, nge mei fen och sipwe manaueni. Ach mochen fori ach kewe pwon mi pin mei och, nge mi fen och ach aponueta ach kewe pwon mi pin—me manau non nimenimoch, moni ach eu ne engon, aponueta ewe Kapasen Emirit me anisi ekkewe mei osupwang. Ika sia apasa pwe sipwe ani ioteken famini, kaeo ekkewe pukfel, me ani mwichen famini mei och; ach fori ekkei sokun epwe niwinito feiochen nang ngeni manauach.
Manau tupwon wewen pwe sia kutta met mei pin me apwapwa. Ina ewe aan ngeni ach angoch me pwapwa non ei manau.
Sipwe pwon pwe sipwe tapano mwirin ach Chon Amanau me winiti aramas mei murrino usun met Kot akokota rech. Sipwe ausening ngeni o fori usun pesepesen ewe Ngun mi Fel. Nupwen sia fori iei usun, Samach Kot epwe pwarata mettoch mei wor ach tufichen fori, nge sise fen sinei. Epwe pwarata ewe aan o suki messach ngeni ach tufich ne fori mettoch sise mo sinei.
Ewe fansounen ach achocho ne kutta pwapwa o kutta met mi pin, epwe wewen pwe sise fiti ewe aan ngeni niamam. Nupwen sia nuku non ewe Chon Amanau, a anapano ach mefi pwe sia fiti ewe aan Samach Kot a mochen sipwe fiti.
Amo Ita Ua Pwisin Muut Ngeniei Pwe Ua Tongeni Pwapwa
Eni kopwe ekis mairu usun pwan eu niamamen ekkewe aramas ra arapaken ar repwe mano. Ra mefi niamam pokiten rese pwisin muut ngeniir pwe ra tongeni pwapwa.
Fan chomong sia ekieki pwe ika a ekis sokufessen, sipwe pwapwa—a ekis sokufessen non ach famini, a wor pwan ach moni, are sia wesano eu fansoun mei weirres.
Iwe, nupwen sia chinap, sia sinei pwe esap ach moni are wesinon ach fansoun weirres a fori pwe sipwe pwapwa.
Kich mei nifinifin.Sia finata ika sipwe pwapwa.
En me ngang, kich sia pwisin meinap ne finata ika sipwe pwapwa.
Nang me ponuei, Harriet, am aua fokkun sani am aupwe wa wam kewe bisiken. Am aua fokkun sani am aupwe wa o kuna ningochen ei founufan. Mei wor ekkoch aan am aua sani ne fiti. Am ause nenengeni nagatamen am sai are ike pwan kewe chon bisiken ra muitir nap seni kem.
Fan ekkoch, ua ekiek epwe och ika am aua ekis muitir. Eni am aupwe pwan tongeni ekis muitir ika am aupwe achocho pwan ekis. Me fan ekkoch ua apasa ei sokkun ngeni ponuei.
Iteitin fansoun ua fos iei usun, punuei a fokkun kirikirooch me fokkun fatafatooch non an pounueni. A emenimen me a apasa, “Dieter, esap ewe kitir, ina ewe sai mei namot. Kopwe pwapwa ren ewe fansoun ka fiti ewe sai.”
Ponuei mei pung!
Fan ekkoch non manauach sia nenengeni ewe nesoponon, nge sise kuna ewe pwapwa mei nom non ewe sai. Usap fiti wai bisiken pun ua mochen awesano ai sai. Ua fiti pun ewe fansoun am aua sai fengen a apwapwaiti ei.
Esap umwes ach sisap angaua ewe fansoun mei pwapwa me och pokiten sia nenengeni chok ewe fansoun repwe wesano?
Sia rongorong kun pwe epwe wesano me mwen sipwe sani? Ap. Sia rongarong unusen ewe kon nupwen a fis.
En mei iotek me ekieki usun ewe “amen” are nesoponon non mokarom? Ap. Sia iotek pwe sipwe arapaken Samach Kot, angei An Ngun, me mefi An tong.
Sisap witi ach sipwe pwapwa tori pwan eu fansoun, pun sipwe kuna pwe ewe tufichin pwapwa mi fen nom rech—fansoun menisin! Sise manau pwe sipwe pwapwa ren fansoun a fen fis ngenikich. “Iei ranin an ewe Samon win … ” ewe soumak a makkei. “Sipwe ne pwapwa o fori apwapwan.”6
Pwi me fefinei, ese nifinifin ia ka nonnom ia, met sokun sosot are fansoun weires a toruk, mei wor pwapwa me mettoch mei och non iteitin ran, ika sipwe kukuna.
Eni sisap nenengeni ren mesach, nge sipwe nenengeni ren netipach. Ua tongei ewe kapas “Emon mei tongeni kuna fatafatoch ren netipan chok. Ekkewe mettoch mei namot sise kuna ren mesach.”7
Kot a annuka pwe sipwe “apasa ach kinisou non mettoch menisin.”8 Iwe, a fen och ika sia kuna ren messach me netipach ekkewe mettoch mei kisikis sia tongeni kinisou ren, nap seni ach awatteino ekkewe mettoch mei ngau non manauach?
Ewe Samol a apasa, Io a angei mettoch menisin ren an kinisou, epwe angei an ning, me ekkewe pisekin ei founufan repwe pacheta ngeni fan ipuku.9
Pwi me fefinei, ren wattein ach feioch seni Samach Kot, An kokoten manau ese much, ewe enneten ewe kapas allim, me ningochen ei founufan, esap wor popun ren ach pwapwa?10
Iwe, sipwe finata pwe sipwe pwapwa, ese nifinifin nonnomuch.
Usun Pwon
Eu ran sipwe mano. Eu ran sipwe nenengeni manauach a fen fis me ekiek ika sia tongeni fori met mei och, finata met mei och, are fori pwan ekis ren ach fansoun.
Pwe sisap mefi niamam usun manauach, epwe tipechem ika sipwe fori ekkoch pwon ikenai. Iwe, sipwe:
-
Pwon sipwe anapano ach fansoun ren ekkewe sia tongeiir.
-
Pwon ne achocho ne winiti ewe aramas Kot a mochen sipwe winiti.
-
Pwon pwe sipwe kutta o kuna pwapwa, ese nefinifin nonnomuch.
Iei ai kapasen pwarata pwe chomong ach niamamen ei founufan sisap kuna ika sia tapano murin ach Chon Amanau ikenai. Ika sia tipis are finata mei mwan—ika sia finata met sia fen mefi ach niamam pokiten—mei wor an Kraist Achasefan, me sia tongeni angei omusamusen ach tipis ren. Sise tongeni siwini met a fis me nom, nge sia tongeni aier. Ach Chon Amanau a tongeni awesano ach kechiw11 pokiten ach tipis me niwini niwinen ach tipis.12 An Achasefan a fori pwe sia tongeni nikitano met sia fori me nom me sopueno manauach ren pouch mei nimenimooch, netipach mei unusooch, 13 me ach pwon pwe sipwe foffor mei och o weswesen winiti aramasoch.
Ewer, ei manau mei mwitir; ekkewe ran ra mwitirano; me sa niweiti mano. Nge ngunuch epwe chuen manau, me epwe fitifengen ren inisich rese chuen mano sefan. Ua pwarata pwe pokiten an Jises kirikiroch, kich meinisin sipwe manau sefan feifeino chok. Pokiten ach Chon Amanau o ach Chon Angaseno, eu ran sipwe wesewesen weweiti “ekkei kapas ewe kuen mano a wesano ren Kraist.”14
Ewe aan ne fori met Kot a mochen seni kich, noun kewe at me nengin a sopweno feifeino chok. Pwi me fefinei mei acheingecheing, chienei mei acheingecheing, sipwe poputa ne fiti ei aan ese much ikenai; sisap nikitano eu chok ran. Ua pesei kich menisin pwe sisap witiwit tori arapaken sipwene mano ne kaeo ifa usun sipwe manau. Fan iten Jises Kraist, amen.