’Ia maita’i roa ho’i ’outou—I te pae hope’a
Mai te peu e tāmau noa tātou, ’ei reira e oti ai ’e e hope ai tō tātou ha’amaita’ira’a i te hō’ē vāhi o te tau mure ’ore.
’Ua pāpa’ihia te mau pāpa’ira’a mo’a nō te ha’amaita’i ’e nō te fa’aitoito ia tātou, e mea pāpū te reira. E ha’amaita’i tātou i te ra’i nō te mau pene ’e te mau ’īrava ato’a tei hōro’ahia mai ia tātou. ’Ua ha’apa’o a’enei rā ’outou ē, i terā ’e terā taime, e pura mai te tahi ’īrava e fa’aha’amana’o mai ia tātou ē, tei raro ri’i mai tātou i te fāito ? ’Ei hi’ora’a, e ha’amata te A’ora’a i ni’a i te Mou’a nā roto i te mau ha’apōupoura’a tāmāhanahana ’e te marū, ’āre’a i te mau ’īrava i muri mai, tē parauhia ra tātou ē—tahi hi’ora’a noa—’eiaha e tāparahi, ’eiaha ato’a rā e riri. Tē parauhia ra tātou ē, ’eiaha e fa’aturi, ’eiaha ato’a rā ’ei mana’o vi’ivi’i. Te feiā e ani mai, e hōro’a atu i tō tātou ’ahu nati ’e tō tātou ato’a ho’i pereue i muri iho. E aroha tātou i tō tātou mau ’enemi, e ha’amaita’i ia rātou ’o te tuhi mai ia tātou, ’e e hāmani maita’i atu ia rātou ’o tei riri mai ia tātou.1
Mai te mea ’o tā ’outou tai’ora’a po’ipo’i terā, ’e ’ua tae ’outou i teie vāhi, ’ua pāpū a’ena ia ’outou ē e ’ere i te nota hi’opo’a maita’i i ni’a i tā ’outou tāreta nota ’evanelia, nā teie ïa fa’auera’a hope’a o teie ’āna’ira’a e fa’ahope roa i te ’ohipa : « ’Ia maita’i roa ho’i ’outou mai tō ’outou Metua i te ao e maita’i roa ra ».2 I teie fa’auera’a hope’a, e hina’aro ïa tātou e ho’i i roto i te ro’i, e huti i te ’ahu ta’oto ’e ta’oto noa ai. E au ra ē, e’ita e tae’a teie mau fā tiretiera. E mea pāpū rā ē, e ’ore roa te Fatu e hōro’a mai i te hō’ē fa’auera’a ma te ’ite ē, e’ita e noa’a ia tātou ’ia ha’apa’o. E hi’o na tātou i hea teie parau ha’afifi e fa’atae ia tātou.
Tē fa’aro’oro’o nei au i roto i te ’Ēkālesia e rave rahi ’o tē fifi nei i teie tumu parau : « ’Aita i nava’i tō’u maita’i ». « E mea ātea roa ā vau ». « E’ita roa vau e tāpae ». Tē fa’aro’o nei au i te reira i rotopū i te feia ’āpī. Tē fa’aro’o nei au i te reira i rotopū i te mau misiōnare. Tē fa’aro’o nei au i te reira i rotopū i te mau melo fa’afariu-’āpī-hia. Tē fa’aro’o nei au i te reira i rotopū i te mau ta’ata e mea maoro te rirora’a ’ei melo. Mai tā te hō’ē tuahine feiā mo’a mana’o pa’ari i parau, ’o te tuahine Darla Isackson, ’ua noa’a ia Sātane i te fa’ahi’o i te mau fafaura’a ’e te mau fa’auera’a ’ei ’anatema ’e ’ei fa’autu’ara’a. Nō vetahi ’ua fa’ataui ’oia i te mau fā teitei ’e te fa’aurura’a a te ’ēvānelia ’ei au-’ore-ra’a iāna iho ’e ’ei ha’amāuiuira’a ta’ata.3
E’ita roa atu te mea tā’u e parau nei e huna ’aore rā e fa’aiti i te hō’ē noa a’e fa’auera’a tā te Atua i hōro’a mai ia tātou. Tē ti’aturi nei au i tōna maita’i-roa-ra’a, ’e ’ua ’ite au ē e mau tamāroa ’e tamāhine vārua tātou nāna mā te fāito pūai ’ia riro mai iāna ra te huru. ’Ua ’ite ato’a vau ē, ’ei mau tamari’i nā te Atua, e’ita ïa e ti’a ia tātou ’ia ha’afaufa’a ’ore ’aore rā ’ia ha’avi’ivi’i ia tātou iho, mai te mea ra ē e mea nā roto i te fa’ahapara’a ia tātou iho e riro mai ai tātou te huru ta’ata tā te Atua i hina’aro ia tātou ia riro. Aita ! Mā te hina’aro mau ’ia tātarahapa ’e te hina’aro ’ia rahi atu ā te parau ti’a i roto noa i tō tātou ’ā’au, tē ti’aturi nei au ē e nehenehe tā tātou e tāmau i te ha’amaita’i ia tātou i te rāve’a e’ita tātou e ’ōfaohia (ulcère) ’e e po’ia-’ore-hia ’e e fa’aturumahia (dépression) ’e e vāvāhi i tō tātou iho faufa’a ta’ata. E ’ere terā tā te Fatu e hina’aro nō te mau tamari’i Paraimere ’e te tahi atu ta’ata e hīmene mau ra « Tē tāmata nei au ’ia riro mai ia Iesu te huru ».4
Nō te māramarama maita’i tātou i teie tumu parau, e fa’ahamana’o ïa vau ia tātou pa’ato’a ē tē ora nei tātou i roto i te hō’ē ao hi’a ’e e nūna’a hi’a tātou i teienei. Tei roto tātou i te bāsileia Tiretia, e ’ere i te Tiretiera. Mai tā te peresideni Russell M. Nelson i ha’api’i, i roto i te tahuti nei ’ua « fātata roa »5 te maita’i-roa-ra’a.
Nō reira tē ti’aturi nei au ē ’aita Iesu i ’ōpua ’ia riro tāna a’ora’a i ni’a i teie tumu parau ’ei hāmara parau nō te tūpa’ipa’i ia tātou nō tō tātou mau paruparu. ’Aita, tē ti’aturi nei au ē ’ua ’ōpua ’oia ’ia riro te reira ’ei fa’ahanahanara’a i te huru mau o te Atua te Metua Mure ’Ore ’e te mea tā tātou e nehenehe e tāpae ’e ana i roto i te tau mure ’ore. ’Ātīrā noa atu, te māuruuru nei au i te ’ite ē, noa atu ā tō’u mau paruparu, e mea maita’i roa te Atua—’ōna ri’i a’e pa’i, ’ei hi’ora’a, te nehenehe e aroha i tōna mau ’enemi, inaha ho’i nō te huru « ta’ata tino nei »6 ’e te vahine tino nei i roto ia tātou, pinepine roa ’o tātou taua ’enemi ra. ’Auē ïa vau i te māuruuru ē ’o te Atua ri’i a’e pa’i te nehenehe e ha’amaita’i i te feiā ’o te fa’a’ohipa ’ino nei iāna, inaha, ma te hina’aro ’ore ’aore rā ma te ’ite ’ore, tē fa’a’ohipa ’ino nei tātou pā’āto’a iāna i te tahi taime. Tē māuruuru nei au e mea aroha te Atua ’e te fa’atupu hau nō te mea tē hina’aro nei au i te aroha ’e tē hina’aro nei tō te ao i te hau. ’Oia mau, tā tātou ato’a e parau nō te Metua ’e tōna huru, tē parau ato’a nei ïa tātou nō tāna Tamaiti fānau tahi tei ora ’e tei pohe mai te au i taua maita’i-roa-ra’a.
Tē rū nei au i te parau ē e’ita te fa’atumura’a i ni’a i te mau ’ohipa tā te Metua ’e tā te Tamaiti i rave, ’aita rā tō tātou mau manuia-’ore-ra’a, e hōro’a nei ia tātou i te hō’ē noa a’e fa’ati’ara’a nō te orara’a ha’apa’o ’ore ’aore rā te fa’aha’eha’ara’a i tā tātou mau ture. ’Aita, mai te ha’amatara’a mai ā te ’evanelia te rirora’a nō te « fa’aau i te feiā mo’a… ’ia tupu i te maita’i… ’ei ta’ata pa’ari… ’ia tae’a te fāito ra i te ’ī o te Mesia i te rahi ».7 Tē parau nei au ē, hō’ē a’e fā tumu nō te hō’ē pāpa’ira’a mo’a ’aore rā te hō’ē fa’auera’a, ’o te fa’aha’amana’ora’a ïa ia tātou i te hanahana mau o « te fāito ra i te ’ī o te Mesia i te rahi »8, i te fa’aurura’a i roto ia tātou i te here ’e te fa’ahiahia rahi a’e nōna ’e te hina’aro rahi a’e ’ia riro mai iāna ra te huru.
Tē tāparu nei Moroni : « ’Oia mau, ’a haere mai i te Mesia ’ia maita’i roa ’outou iāna ra … ». « ’A aroha atu i te Atua mā tō ’ā’au ato’a, ’e te mana’o ato’a, ’e te pūai ato’a, ’ei reira… e nava’i ai tōna aroha ’ia riro ’outou ’ei ta’ata maita’i roa i te Mesia rahi. »9 Tā tātou noa tīa’ira’a i te maita’i-roa-ra’a mau, tei roto ïa i te fāri’ira’a i te reira ’ei hōro’a nō te ra’i mai—e’ita e nehenehe e « ho’o mai » i te reira. Nō reira, ’aita te maita’i o te Mesia e pūpū noa mai i te fa’aorara’a i te ’oto, i te hara ’e i te pohe, i te fa’aorara’a ato’a rā i te fa’ahapa-tāmau-ra’a ia tātou iho.
E fa’a’ohipa vau i te hō’ē o te mau parabole a te Fa’aora nō te tahi atu hi’ora’a parau. ’Ua ’aitārahu te hō’ē tāvini i tōna ari’i e 10 000 tārēni. I tōna fa’aro’ora’a i te tāparura’a a te tāvini i te fa’a’oroma’i ’e te aroha, « ’ua aroha maira te fatu o taua tāvini ra… fa’a’ore maira… i taua tārahu ra ». Terā rā ’aita taua iho tāvini i fa’a’ore i te hapa a te hō’ē taea’e tāvini nōna tei ’aitārahu iāna e 100moni veo. I tōna fa’aro’ora’a i teie ’ohipa, ’ua tātarahapa ihora te ari’i i te ta’ata tāna i fa’a’ore i te tārahu : « ’Eiaha ’oe e aroha ato’a atu i tō taetaea’e tāvini mai iā’u i aroha atu ia ’oe na ? »10
Tē vai nei te mana’o ’e’ē i roto i te mau ’aivana’a nō ni’a i te faufa’a o te moni i fa’ahitihia i’ō nei—fa’a’oroma’i mai ’outou i te fa’a’ohipara’a i te tārā marite—nō te fa’a’ohie rā i te nūmerara’a, mai te mea e parau tātou i te moni tārahu na’ina’i 100 moni veo e 100 tārā marite nō teienei, ’ua fātata ïa te 10 000 tārēni tārahu tei fa’a’ore-hua-hia i te 1 mīria—’aore rā hau atu !
’Āhani e tārahu nā tātou, e nūmera rahi roa ïa teie—e’ita e nehenehe e hāro’aro’a. (’Aita e ta’ata e nehenehe e ho’o i ni’a i terā fāito moni !) Nō te tumu o teie parabole, ’ua mana’ohia ïa e’ita te reira e noa’a i te ferurihia; ’ua mana’ohia e’ita te reira e noa’a i te ’apohia, ’aita ïa vau i paraparau atura nō te ’aufaura’a i te reira. Inaha, e ’ere teie i te ’ā’amu nō nā tāvini e piti e mārō ra i roto i te Faufa’a ’Āpī. E ’ā’amu rā nō ni’a ia tātou, te ’ūtuāfare ta’ata hi’a—te ta’ata tāhuti ’aitārahu, te ta’ata ’ofati ture ’e te ta’ata mau ’auri pauroa. E ta’ata ’aitārahu ana’e tātou tāta’itahi, ’e te utu’a, ’o te utu’a fare ’auri ïa nō tātou tāta’itahi. ’E e fa’aea noa ïa tātou i reira maoti rā te aroha o te hō’ē Ari’i tei fa’a-ti’a-mā ia tātou nō te mea ē ’ua here ’oia ia tātou ’e ’ua « fa’anu’uhia nā roto i te aroha ia [tātou] nei ».11
’Ua fa’a’ohipa Iesu i’ō nei i te hō’ē faito e’ita e noa’a i te fāfā atu, inaha, tāna ho’i tāra’ehara e tao’a e’ita e noa’a i te fāfā atu, ’o tei hōro’ahia mai ma te ho’o e’ita e noa’a i te ferurihia. Nō’u nei, e tufa’a a’e teie nō te aura’a i muri mai i te fa’aue a Iesu ’ia maitai roa. E’ita paha tātou e nehenehe e fa’a’ite i te maita’i fāito 10 000 tārēni tā te Metua ’e te Tamaiti i fa’aoti, e ’ere rā i te tītaura’a rahi roa te anira’a rāua ’ia huru Atua ri’i ā tātou i roto i te mau mea iti, ’ia paraparau tātou ’e ’ia ’ohipa tātou, ’ia here tātou ’e ’ia fa’a’ore tātou i te hapa, ’ia tātarahapa tātou ’e ’ia ha’amaita’i tātou, i te fāito a’e o te 100 moni veo, pāpū roa ho’i e haere ia tātou.
Tō’u mau taea’e ’e mau tuahine, ’aita roa e orara’a hapa ’ore i ni’a i teie tere tāhuti tā tātou e tāpapa ra maori rā ’o Iesu, nō reira i te tāhuti nei, tūtava ana’e ’ia ha’amaita’i tāmau noa ma te ’ore e ha’ape’ape’a rahi i te mea tā te ’aivana’a ’ihi peu e parau nei te « onoonora’a ’ino i te maita’i ».12 E ti’a ia tātou ’ia ha’apae i terā tītaura’a rahi roa i ni’a ia tātou iho, ’e i ni’a ia vetahi ’ē, ’e e ti’a ato’a ’ia parau, i ni’a i te mau ta’ata tei pi’ihia nō te tāvini i roto i te ’Ēkālesia—nō te feiā mo’a i te mau mahana hope’a nei ra, ’o te mau ta’ata ato’a ïa, inaha tātou pā’āto’a tei pi’ihia ’ia tāvini i te hō’ē vāhi.
Nō ni’a i te reira, ’ua pāpa’i Leo Tolstoy nō ni’a i te hō’ē tahu’a tei fa’ahapahia e te hō’ē o tāna mau pipi i te ’orera’a e ora mai tei ti’a iāna ’ia ora, ’e ’ua parau te ta’ata fa’ahapa ē, te mau parau tumu tā teie ’orometua ha’apa’o ’ore e ha’api’i nei, e mea hape ato’a ïa.
’Ei pāhonora’a i teie fa’ahapara’a, ’ua parau te tahu’a : « ’A hi’o na i tō’u orara’a i teienei ’e ’a fa’aau atu i tō’u orara’a nā mua atu. E ’ite ïa ’outou ē tē tāmata nei au i te ora i te parau mau tā’u e poro nei ». Nō te mea, ’aita i roa’a iāna i te ora i te fāito teitei tāna i ha’api’i, ’ua fā’i te tahu’a ē ’aita ’oia i manuia. ’Ua tuō rā ’oia :
« ’A ’aro mai iā’u, [mai te peu ’ua hina’aro ’outou], tē nā reira nei ho’i au, [’eiaha] rā e ’aro… i te ’ē’a tā’u e pe’e nei… Mai te mea ’ua ’ite au i te ’ē’a i te fare ’e tē hāhaere nei [rā] vau mai te ta’ero ’ava, e ’ere atura ïa te reira i te ’ē’a ti’a, nō te mea noa ē tē peretete haere ra vau i terā pae ’e terā pae ?
« … ’Eiaha e tuō ’ārearea noa mai : ‘’A hi’o na iāna ! … Tē[ne’e] ra ’oia i roto i te vari !’ ’Aita, ’eiaha e fa’atoa noa mai, ’a hōro’a rā… i tā ’outou tauturu [i te ta’ata ato’a e tāmata ra i te ho’i atu i te Atua ra.] »13
Te mau taea’e ’e te mau tuahine, ’ua hau atu tō tātou hia’aira’a i te orara’a mai tō te Mesia te huru i tā tātou e manuia pinepine nei i te ora. Mai te mea e fā’i mau tātou i te reira ma te tāmata i te ha’amaita’i, e ’ere ïa tātou i te ta’ata fa’ahua paieti ; e mau ta’ata tātou. ’Ia pāto’i na tātou i tō tātou iho ma’ama’a tāhuti ’e te mau hapehape o te mau tāne ’e te mau vahine, te tāne ’e te vahine maita’i ato’a ho’i nā pīha’i iho ia tātou, i te fa’arirora’a ia tātou ’ei mau ta’ata mana’o puri (cynique) nō ni’a i te mau parau mau o te ’evanelia, te parau mau o te ’Ēkālesia, tō tātou tīa’ira’a i te ananahi maita’i ’e te noa’ara’a te paieti. Mai te peu e tāmau noa tātou, ’ei reira e oti ai ’e e hope ai tō tātou ha’amaita’ira’a i te hō’ē vāhi o te tau mure ’ore—terā ho’i te aura’a nō te maita’i-roa-ra’a i roto i te Faufa’a ’Āpī.14
Tē fa’a’ite pāpū nei au nō te reira fa’ahope’ara’a rahi, tei matara nō tātou nā roto i te tāra’ehara a te Fatu Iesu Mesia, ’oia tei tāmau noa « mai te aroha i te aroha »15 ē tae roa atu tōna tāhuti ’ore16 ’a fāri’i ai ’oia i te ’īra’a hope o te hanahana tiretiera.17 Tē fa’a’ite pāpū nei au ē i teienei hora ’e i te mau hora ato’a tē toro mai nei ’oia i tōna rima ahiahi naero ’e taua ā aroha ra, mā te fa’aru’e ’ore ia tātou ’e ma te fa’aitoito ia tātou mā te hina’aro ’ore e vaiiho ia tātou ē tae noa atu tātou i te fare ma te tauahi pāruru o nā Metua i te ra’i ra. Nō te reira taime maita’i roa, tē tāmau nei au i te tūtava noa atu ā te ma’uara’a. Nō te reira hōro’a maita’i roa, tē tāmau nei au i te ha’amāuruuru, noa atu ā ’aita i rava’i roa. Tē nā reira nei au i te i’oa o te Maita’i-roa-ra’a mau, ’ōna tei ’ore i ma’ua a’enei, ’ōna tei rava’i roa, tei here ia tātou pā’āto’a nei, ’oia te Fatu Iesu Mesia, ’āmene.