រឿងប្រចាំថ្ងៃមានភាពអស់កល្ប
ចិត្តរាបសាអំពីអត្តសញ្ញាណយើង និងអំពីព្រះរាជបំណងព្រះសម្រាប់យើងគឺជារឿងសំខាន់ ។
ចាប់តាំងពីការបម្រើខ្ញុំនៅបេសកកម្មអង់គ្លេសកាលនៅយុវវ័យ ខ្ញុំចូលចិត្តរឿងកំប្លែងអង់គ្លេស ។ ពេលខ្លះ គេសម្គាល់វាដោយការបន្តុះបង្អាប់ខ្លួនឯង ដាក់ខ្លួន ហើយរាបសាចំពោះជីវិត ។ ឧទាហរណ៍មួយអំពីរឿងនេះគឺការពិពណ៌នាអំពីរដូវក្ដៅ ។ រដូវក្ដៅនៅអង់គ្លេសគឺខ្លី ហើយមិនអាចដឹងមុនបានទេ ។ ដូចដែលអ្នកនិពន្ធម្នាក់បានពោលស្ងាត់ៗថា « ខ្ញុំស្រឡាញ់រដូវក្ដៅនៅអង់គ្លេស វាជា រដូវ ដែលខ្ញុំពេញចិត្តបំផុតនៅក្នុងឆ្នាំ » ។ តួអង្គគំនូរជីវចលអង់គ្លេសមួយដែលខ្ញុំចូលចិត្តគឺពេលនាងក្រោកពីដំណេកយឺតនៅពេលព្រឹក ហើយពោលទៅសត្វឆ្កែនាងថា « ម្ចាស់ថ្លៃអើយ ! ខ្ញុំគិតថា យើងដេកជ្រុលហួសខែក្ដៅបាត់ទៅហើយ »។
មានរឿងប្រៀបធៀបមួយនៅក្នុងរឿងកំប្លែងនេះ ចំពោះជីវិតយើងនៅលើផែនដីដ៏ស្រស់ស្អាតនេះ ។ បទគម្ពីរចែងយ៉ាងច្បាស់ថា ជីវិតរមែងស្លាប់ដ៏មានតម្លៃរបស់យើងគឺខ្លីណាស់ ។ បើនិយាយចេញពីទស្សនៈដ៏អស់កល្ប ពេលវេលាយើងលើផែនដីគឺខ្លីដូចជារដូវក្ដៅនៅប្រទេសអង់គ្លេសដែរ ។
ពេលខ្លះ គោលបំណង និងជីវិតរបស់មនុស្សក៏ត្រូវបានពិពណ៌នាក្នុងពាក្យដ៏រាបសាផងដែរ ។ ព្យាការីម៉ូសេត្រូវបានចិញ្ចឹមបីបាច់តាមរបៀបដែលមនុស្សសព្វថ្ងៃនេះអាចនឹងហៅថា ជាមនុស្សដ៏មានឯកសិទ្ធិ ។ ដូចបានកត់ត្រានៅក្នុងមុក្តាដ៏មានតម្លៃមហិមា កាលរៀបចំម៉ូសេសម្រាប់កិច្ចការជាព្យាការីរបស់លោក ព្រះអម្ចាស់ឲ្យលោកឃើញនូវទិដ្ឋភាពទូទៅនៃពិភពលោក និងរាល់កូនចៅមនុស្សដែលធ្លាប់ និងកំពុងរស់នៅ ។ ម៉ូសេបានប្រតិកម្មដោយភ្ញាក់ផ្អើលបន្តិចថា « ឥឡូវនេះ … ទើបខ្ញុំដឹងថាមនុស្សគឺគ្មានជាអ្វីសោះ ជាការណ៍ដែលខ្ញុំពុំដែលគិតពីមុនមកឡើយ » ។
ក្រោយមក ជាការឆ្លើយតបចំពោះរាល់អារម្មណ៍ដែលម៉ូសេគិតថាមនុស្សមិនសំខាន់ នោះព្រះបានប្រកាសអំពីព្រះរាជបំណងពិតរបស់ទ្រង់ថា « នេះហើយជាកិច្ចការរបស់យើង និងសិរីល្អរបស់យើង — គឺដើម្បីនាំឲ្យមានអមតភាព និងជីវិតដ៏នៅអស់កល្បជានិច្ចដល់មនុស្ស » ។
យើងទាំងអស់គ្នាមានសិទ្ធិស្មើគ្នាចំពោះព្រះនេត្រព្រះ ។ គោលលទ្ធិរបស់ទ្រង់គឺច្បាស់ណាស់ ។ យើងអាននៅក្នុងព្រះគម្ពីរមរមនថា « មនុស្សទាំងអស់ … ក៏ដូចគ្នានៅចំពោះព្រះ » រួម « ទាំងខ្មៅ និងស ទាំងបាវគេ និងសេរី ទាំងប្រុស និងស្រី » ផង ។ ដូច្នេះហើយ មនុស្សទាំងអស់ត្រូវបានអញ្ជើញឲ្យមករកព្រះអម្ចាស់ ។
មនុស្សណាម្នាក់ដែលអះអាងថា ខ្លួនមានឧត្តមភាពនៅក្រោមផែនការរបស់ព្រះដោយសារតែបុគ្គលិកលក្ខណៈដូចជា ពូជសាសន៍ ភេទ សញ្ជាតិ ភាសា ឬស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចគឺជាការខុសឆ្គងខាងសីលធម៌ ហើយពុំយល់នូវព្រះរាជបំណងពិតរបស់ព្រះអម្ចាស់សម្រាប់កូនចៅទាំងអស់របស់ព្រះវរបិតាយើងឡើយ ។
ជាអកុសល នៅជំនាន់យើងស្ទើរតែគ្រប់ស្រទាប់នៃសង្គម យើងឃើញមានភាពអាត្មានិយម និងក្រអឺតក្រទមបានសម្ញែងខ្លួនឡើង កាលចិត្តរាបសា និងការទទួលខុសត្រូវចំពោះព្រះត្រូវបានគេនិយាយមើលងាយ ។ សង្គមភាគច្រើនបានបាត់បង់សីលធម៌គ្រឹះ ហើយពុំយល់អំពីហេតុផលដែលយើងរស់នៅលើផែនដីនេះឡើយ ។ ចិត្តរាបសាពិត ដែលជាកត្តាសំខាន់ដើម្បី សម្រេចបានព្រះរាជបំណងរបស់ព្រះអម្ចាស់សម្រាប់យើងនោះគឺកម្រមានណាស់ ។
វាជាការសំខាន់ដើម្បីយល់អំពីទំហំនៃចិត្តរាបសា ភាពសុចរិត ចរិតលក្ខណៈ និងប្រាជ្ញារបស់ព្រះគ្រីស្ទដូចបានបង្ហាញនៅក្នុងបទគម្ពីរ ។ វាគឺជាភាពល្ងង់ខ្លៅដែលមើលស្រាលទៅលើភាពចាំបាច់នៃការខិតខំឥតឈប់ឈរដើម្បីមានគុណសម្បត្តិ និងគុណលក្ខណៈដូចជាព្រះគ្រីស្ទរៀងរាល់ថ្ងៃ ជាពិសេសចិត្តរាបសា ។
បទគម្ពីរចែងយ៉ាងច្បាស់ថា កាលជីវិតនេះពិតជាខ្លី តែវាគឺជាពេលដ៏សំខាន់ណាស់ ។ អាមូលេក ដែលជាដៃគូផ្សព្វផ្សាយសាសនារបស់អាលម៉ានៅក្នុងព្រះគម្ពីរមរមនបានពោលថា « ដ្បិតមើលចុះ ជីវិតនេះគឺជាពេលវេលាសម្រាប់ឲ្យមនុស្សប្រុងប្រៀបខ្លួនទៅជួបនឹងព្រះ មែនហើយ មើលចុះ ពេលវេលានៃជីវិតនេះ គឺជាពេលវេលាសម្រាប់ឲ្យមនុស្សប្រព្រឹត្តការងារទាំងឡាយរបស់ខ្លួន » ។ ដូចគ្នានឹងតួអង្គគំនូរជីវចលរបស់ខ្ញុំដែរ យើងពុំចង់ដេកលក់ហួសជីវិតនេះឡើយ ។
គំរូនៃចិត្តរាបសា និងពលិកម្មរបស់ព្រះអង្គសង្គ្រោះសម្រាប់មនុស្សលោកទាំងអស់គឺជាព្រឹត្តិការណ៍ដ៏សំខាន់បំផុតក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ ។ សូម្បីតែព្រះអង្គសង្គ្រោះដែលជាសមាជិកមួយអង្គនៃក្រុមព្រះ ក៏បានស្ម័គ្រព្រះទ័យយាងមកកាន់ផែនដីជាទារកដ៏ទន់ទាប ហើយចាប់ផ្ដើមជីវិតដែលរួមមាននូវការបង្រៀន ការព្យាបាលដល់បងប្អូនប្រុសស្រីរបស់ទ្រង់ ហើយទីបំផុតរងការឈឺចាប់ដែលពុំអាចពិពណ៌នាបាននៅឯសួនច្បារគែតសេម៉ានី និងលើឈើឆ្កាងដើម្បីធ្វើឲ្យដង្វាយធួនរបស់ទ្រង់បានល្អឥតខ្ចោះ ។ ទង្វើនៃក្ដីស្រឡាញ់ និងចិត្តរាបសារបស់ព្រះគ្រីស្ទត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាការបន្ទាបខ្លួនរបស់ទ្រង់ ។ ទ្រង់ធ្វើបែបនេះសម្រាប់មនុស្សគ្រប់គ្នាដែលព្រះបានបង្កើត ឬនឹងបង្កើតឡើង ។
ព្រះវរបិតាសួគ៌យើងពុំចង់ឲ្យកូនចៅទ្រង់បាក់ទឹកចិត្ត ឬបោះបង់ការស្វែងរកសិរីល្អសេឡេស្ទាលរបស់ពួកគេឡើយ ។ ពេលយើងពិតជាសញ្ជឹងគិតអំពីព្រះជាព្រះវរបិតា និងព្រះគ្រីស្ទជាព្រះរាជបុត្រា អំពីអត្តសញ្ញាណរបស់ទ្រង់ និងអ្វីដែលទ្រង់សម្រេចបានសម្រាប់យើង វាធ្វើឲ្យយើងមានគារវភាព ការសរសើរ អំណរគុណ និងចិត្តរាបសា ។
ចិត្តរាបសាគឺជាកត្តាដ៏សំខាន់នៅក្នុងការជួយព្រះអម្ចាស់ស្ថាបនាសាសនាចក្ររបស់ទ្រង់
នៅជំនាន់អាលម៉ា លោកបានសួរសំណួរមួយដែលពាក់ព័ន្ធនឹងសព្វថ្ងៃនេះថា « បើសិនជា អ្នករាល់គ្នាបានស្គាល់ការផ្លាស់ប្តូរនៅក្នុងដួងចិត្តអ្នក ហើយបើសិនជាអ្នករាល់គ្នាចាប់អារម្មណ៍ចង់ច្រៀងនូវចម្រៀងនៃសេចក្តីស្រឡាញ់ដែលប្រោសលោះ ខ្ញុំសូមសួរថា តើអ្នករាល់គ្នាអាចចាប់អារម្មណ៍យ៉ាងនេះឥឡូវនេះទេ ? » អាលម៉ាបានបន្តថា « តើអ្នករាល់គ្នាអាចនិយាយ … បើសិនជាអ្នករាល់គ្នាត្រូវបានហៅឲ្យទៅស្លាប់នៅក្នុងពេលនេះថា តើអ្នករាល់គ្នាបានបន្ទាបខ្លួនគ្រប់គ្រាន់ហើយឬនៅ ? »
រាល់ពេលខ្ញុំអានអំពីអាលម៉ាជាកូនដែលលះបង់តួនាទីរបស់លោកជាប្រធានរដ្ឋទៅប្រកាសបន្ទូលនៃព្រះ ខ្ញុំចាប់អារម្មណ៍ខ្លាំងណាស់ ។ ពិតណាស់ អាលម៉ាមាននូវទីបន្ទាល់ដ៏រឹងមាំមួយអំពីព្រះជាព្រះវរបិតា និងព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ ហើយទទួលខុសត្រូវចំពោះពួកទ្រង់ទាំងស្រុងដោយគ្មានការស្ទាក់ស្ទើរ ។ លោកបានដាក់អាទិភាព និងចិត្តរាបសាយ៉ាងត្រឹមត្រូវដោយលះបង់ឋានៈ និងមុខតំណែង ព្រោះលោកបានដឹងថា ការបម្រើព្រះអម្ចាស់សំខាន់ជាង ។
ការមានចិត្តរាបសាគ្រប់គ្រាន់នៅក្នុងជីវិតយើងដើម្បីស្ថាបនាសាសនាចក្រ ពិតជាមានតម្លៃខ្លាំងណាស់ ។ គំរូមួយនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រសាសនាចក្រនឹងជួយយើងឲ្យយល់កាន់តែច្បាស់ ។ នៅខែ មិថុនា ឆ្នាំ ១៨៣៧ ព្យាការី យ៉ូសែបត្រូវបានបំផុសគំនិតកាលស្ថិតនៅក្នុងព្រះវិហារបរិសុទ្ធខឺតឡង់ ឲ្យហៅសាវក ហ៊ីប៊ើរ ស៊ី ឃិមបឹល នាំយកដំណឹងល្អនៃព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទទៅ « ប្រទេសអង់គ្លេស … ហើយបើកទ្វារនៃសេចក្ដី សង្គ្រោះដល់ប្រជាជាតិនោះ » ។ សាវក អួរសុន ហៃឌ និងសាវកពីរបីនាក់ផ្សេងទៀតត្រូវបានចាត់ឲ្យទៅជាមួយនឹងលោក ។ ចម្លើយតបរបស់អែលឌើរ ឃិមបឹល គឺអស្ចារ្យណាស់ ។ « គំនិតនៃការត្រូវបានតែងតាំងសម្រាប់បេសកកម្មដ៏សំខាន់មួយបែបនេះធ្វើឲ្យខ្ញុំស្ទើរតែទ្រាំទ្រពុំបាន ។ …[ ខ្ញុំ ] ស្ទើរតែបោះបង់ចោលបន្ទុកដែលបានដាក់មកលើខ្ញុំនេះទៅហើយ » ។ ទោះជាយ៉ាងណា លោកបានទទួលយកបេសកកម្មនោះដោយក្ដីជំនឿ ការតាំងចិត្ត និងចិត្តរាបសាយ៉ាងខ្លាំង ។
ពេលខ្លះ ចិត្តរាបសាគឺជាការទទួលយកការហៅនានាពេលយើងមានអារម្មណ៍ថាខ្វះសមត្ថភាព ។ ពេលខ្លះ ចិត្តរាបសាគឺជាការបម្រើដោយស្មោះត្រង់ពេលយើងមានអារម្មណ៍ថាអាចធ្វើកិច្ចការធំៗបាន ។ ថ្នាក់ដឹកនាំដ៏រាបសាបានបង្ហាញដោយពាក្យសម្ដី និងតាមរយៈគំរូថា កន្លែងដែលយើងបម្រើពុំចោទជាបញ្ហាទេ ប៉ុន្តែរបៀបដែលយើងបម្រើដោយស្មោះត្រង់គឺជាបញ្ហាសំខាន់ ។ ពេលខ្លះ ចិត្តរាបសាគឺជាការយកឈ្នះអារម្មណ៍ឈឺចាប់ពេលយើងមានអារម្មណ៍ថា ថ្នាក់ដឹកនាំ ឬអ្នកដទៃទៀតធ្វើខុសចំពោះយើង ។
នៅថ្ងៃទី ២៣ ខែ កក្កដា ឆ្នាំ ១៨៣៧ ព្យាការីយ៉ូសែប បានជួបនឹងអែលឌើរ ថូម៉ាស ប៊ី ម៉ាស ជាប្រធានកូរ៉ុមនៃពួកដប់ពីរនាក់ ។ អែលឌើរ ម៉ាស ទំនងជាខឹងដែលព្យាការីបានហៅសមាជិកពីររូបក្នុងកូរ៉ុមរបស់លោកឲ្យទៅប្រទេសអង់គ្លេសដោយពុំបានប្រឹក្សានឹងលោក ។ កាលយ៉ូសែបបានជួបនឹងអែលឌើរ ម៉ាស អារម្មណ៍ឈឺចាប់នានាត្រូវដាក់មួយអន្លើរសិន ហើយព្យាការីបានទទួលវិវរណៈដ៏អស្ចារ្យមួយ ។ ឥឡូវនេះ វានៅក្នុង កណ្ឌទី ១១២ នៃគោលលទ្ធិ និង សេចក្តីសញ្ញា ។វាផ្ដល់នូវការដឹកនាំដ៏អស្ចារ្យមកពីស្ថានសួគ៌ទាក់ទងនឹងការមានចិត្តរាបសា និងកិច្ចការផ្សព្វផ្សាយសាសនា ។ ខទី ១០ ចែងថា « ចូរមានចិត្តរាបសា ហើយព្រះអម្ចាស់ជាព្រះរបស់អ្នកនឹងដឹកដៃអ្នក ហើយប្រទានចម្លើយដល់បទអធិស្ឋានទាំងឡាយរបស់អ្នក » ។
វិវរណៈនេះបានកើតឡើងចំថ្ងៃដែលអែលឌើរ ឃិមបឹល ហៃឌ និងចន ហ្គោដសុន ដែលពេញដោយចិត្តរាបសាកំពុងប្រកាសការស្ដារឡើងវិញនៃដំណឹងល្អនៃព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទនៅសាលាប្រជុំ វ៉កហល ក្នុងទីក្រុងប្រេស្តុន ប្រទេសអង់គ្លេស ។ នេះជាលើកដំបូងដែលពួកអ្នកផ្សព្វផ្សាយសាសនាបានប្រកាសដំណឹងល្អដែលបានស្ដារឡើងវិញនៅក្រៅទ្វីបអាមេរិកខាងជើងនៅគ្រាកាន់កាប់ត្រួតត្រានេះ ។ កិច្ចការផ្សព្វផ្សាយសាសនារបស់ពួកគេបានបន្សល់នូវបុណ្យជ្រមុជទឹកឲ្យអ្នកប្រែចិត្តជឿស្ទើរភ្លាមៗ ហើយបានដឹកនាំឲ្យមានសមាជិកស្មោះត្រង់ជាច្រើន ។
ផ្នែកបន្តបន្ទាប់នៃវិវរណៈនេះណែនាំពីកិច្ចការផ្សព្វផ្សាយសាសនានៅជំនាន់របស់យើង ។ វាចែងជាផ្នែកថា « នរណាក៏ដោយដែលអ្នករាល់គ្នានឹងចាត់ឲ្យទៅ ដោយនូវព្រះនាមរបស់យើង … នឹងមានអំណាច ដើម្បីបើកទ្វារ នគររបស់យើង ដល់សាសន៍ណាមួយក៏ដោយ … ដរាបណាពួកគេនឹង បន្ទាបខ្លួន នៅចំពោះយើង ហើយនៅជាប់ក្នុងព្រះបន្ទូលរបស់យើង ហើយប្រុងស្ដាប់តាមសំឡេងនៃព្រះវិញ្ញាណរបស់យើង » ។
ចិត្តរាបសាដែលជាផ្នែកសំខាន់នៃកិច្ចការផ្សព្វផ្សាយសាសនាដ៏អស្ចារ្យនេះ បានអនុញ្ញាតឲ្យព្រះអម្ចាស់ស្ថាបនាសាសនាចក្រទ្រង់តាមរបៀបដ៏អស្ចារ្យមួយ ។
ហើយយើងរីករាយ ដែលយើងបន្តឃើញកិច្ចការនេះនៅក្នុងសាសនាចក្រសព្វថ្ងៃ ។ សមាជិកទាំងឡាយ រួមទាំងជំនាន់កំពុងពេញវ័យ លះបង់ពេលរបស់ពួកគេ ហើយពន្យារពេលការសិក្សា និងការងារដើម្បីបម្រើបេសកកម្ម ។ មានសមាជិកវ័យចំណាស់ជាច្រើនបានឈប់ពី ការងារ ហើយធ្វើការលះបង់ផ្សេងទៀតដើម្បីបម្រើព្រះតាមការហៅរបស់ពួកគេ ។ យើងពុំអនុញ្ញាតឲ្យបញ្ហាផ្ទាល់ខ្លួនបង្អាក់ ឬបង្វែរយើងពីការសម្រេចព្រះរាជបំណងរបស់ទ្រង់បានឡើយ ។ ការបម្រើក្នុងសាសនាចក្រតម្រូវឲ្យមានចិត្តរាបសា ។ យើងបម្រើក្នុងតួនាទីរបស់យើងដោយរាបសាឲ្យអស់ពីពលំ គំនិត និងកម្លាំង ។ នៅគ្រប់កម្រិតក្នុងសាសនាចក្រ ការយល់អំពីគុណលក្ខណៈនៃចិត្តរាបសាដូចជាព្រះគ្រីស្ទគឺជារឿងសំខាន់ ។
រៀងរាល់ថ្ងៃ ចិត្តរាបសាគឺជាកត្តាដ៏សំខាន់ក្នុងការជួយរៀបចំមនុស្សឲ្យជួបព្រះ
គោលដៅនៃការគោរពព្រះអម្ចាស់ ហើយចុះចូលតាមព្រះទ័យរបស់ទ្រង់ ពុំមានតម្លៃនៅក្នុងសង្គមសព្វថ្ងៃ ដូចកាលពីមុនឡើយ ។ ថ្នាក់ដឹកនាំគ្រិស្ដសាសនិកនៃជំនឿផ្សេងខ្លះជឿថា យើងកំពុងរស់នៅក្នុងពិភពមួយដែលពុំជាប់ទាក់ទងនឹងគ្រិស្ដសាសនិកទៀតឡើយ ។
អស់ជាច្រើនជំនាន់មក គុណធម៌នៃចិត្តរាបសាដោយផ្អែកលើសាសនា និងគុណធម៌សង្គមនៃភាពថ្លៃថ្នូរ និងការយល់ស្របបានក្លាយជាបទដ្ឋានមានគុណសម្បត្តិ ។
នៅក្នុងពិភពលោកសព្វថ្ងៃ មានការសង្កត់ធ្ងន់កើនឡើងយ៉ាងខ្លាំងទៅលើអំនួត ការផ្ដោតលើប្រយោជន៍ខ្លួនឯង និងអ្វីដែលគេហៅថា « ភាពត្រឹមត្រូវ » ដែលពេលខ្លះដឹកនាំទៅរកការខ្វះចិត្តរាបសាពិត ។ មានមនុស្សខ្លះបានលើកឡើងពីគុណតម្លៃសីលធម៌សម្រាប់សុភមង្គលសព្វថ្ងៃឲ្យមាន « ពិតប្រាកដ រឹងមាំ មានផលច្រើន—ហើយសំខាន់បំផុតគឺកុំពឹងផ្អែកលើមនុស្សដទៃ … ដោយសារជោគវាសនារបស់អ្នកគឺ … ស្ថិតនៅក្នុងកណ្ដាប់ដៃ អ្នក » ។
បទគម្ពីរលើកកម្ពស់វិធីសាស្ត្រខុសពីនេះ ។ បទគម្ពីរលើកឡើងថា យើងគួរក្លាយជាសិស្សពិតរបស់ព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ ។ ការណ៍នេះទាក់ទងនឹងការស្ថាបនាអារម្មណ៍ដ៏មានអនុភាពមួយនៃការទទួលខុសត្រូវចំពោះព្រះ និងវិធីសាស្ត្រដ៏រាបសាចំពោះជីវិត ។ ស្ដេចបេនយ៉ាមីនបានបង្រៀនថា មនុស្សខាងសាច់ឈាមគឺជាសត្រូវចំពោះព្រះ ហើយលើកទឹកចិត្តថា យើងត្រូវព្រមធ្វើតាម « សេចក្ដីទូន្មាននៃព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធ » ។ ទ្រង់បានពន្យល់ក្នុងចំណោមរឿងជាច្រើនថា ការណ៍នេះតម្រូវឲ្យមានការ « ងាយប្រដៅ ស្លូតបូត ទាបរាបសា អត់ឱន [ និង ] ពោរពេញទៅដោយសេចក្ដីស្រឡាញ់ » ។
មានមនុស្សខ្លះប្រើ ពាក្យត្រឹមត្រូវ ខុស ទៅជាការអបអររបស់មនុស្សខាងសាច់ឈាម និងគុណសម្បត្តិដែលផ្ទុយពីចិត្តរាបសា ចិត្តល្អ ចិត្តមេត្តា ការអភ័យទោស និងការគួរសមទៅវិញ ។ យើងអាចអបអរភាពវិសេសផ្ទាល់ខ្លួនរបស់យើងក្នុងនាមជាកូនចៅព្រះ ដោយមិនប្រើភាពត្រឹមត្រូវជាពាក្យដោះសារមួយសម្រាប់អាកប្បកិរិយាមិនដូចជាព្រះគ្រីស្ទបាន ។
នៅក្នុងការស្វែងរកចិត្តរាបសារបស់យើង អ៊ិនធើរណែតដ៏ទំនើបបង្កើតការប្រឈម ពិបាកឲ្យយើងចៀសវាងពីអំនួត ។ មានឧទាហរណ៍ពីរ មួយគឺវិធីសាស្ត្រលង់នឹងខ្លួនឯង « មើលមកខ្ញុំនែ៎ » ទីពីរគឺការវាយប្រហារអ្នកដទៃដោយនិយាយចំអន់នៅលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គម ។ ឧទាហរណ៍មួយទៀតគឺជា « ការធ្វើពុតជារាបសា » ។ វាត្រូវបានឲ្យនិយមន័យថាជា « ភាពរម្យទមក្លែងក្លាយ ឬសេចក្ដីថ្លែងឬ [ រូបភាព ] ដែលមិនឲ្យតម្លៃនរណាម្នាក់ ដែលគោលបំណងពិតនោះគឺដើម្បីទទួលការចាប់អារម្មណ៍លើអ្វីមួយដែលបុគ្គលនោះមានអំនួត » ។ ពួកព្យាការីតែងតែព្រមានអំពីអំនួត ហើយគូសបញ្ជាក់នូវរឿងឥតប្រយោជន៍នៃ លោកិយ ។
ភាពរេចរឹលយ៉ាងខ្លាំងនៃការប្រាស្រ័យទាក់ទងដ៏គួរឲ្យគោរព ក៏ជាកង្វល់មួយផងដែរ ។ គោលការណ៍អស់កល្បនៃសិទ្ធិជ្រើសរើសតម្រូវឲ្យយើងគោរពការជ្រើសរើសជាច្រើនដែលយើងពុំយល់ស្របតាម ។ ឥឡូវនេះ ជារឿយៗការប៉ះទង្គិច និងជម្លោះបំពានលើ « ព្រំដែននៃបទដ្ឋានរួម » ។ យើងត្រូវមានភាពរម្យទម និងចិត្តរាបសាច្រើនជាងនេះ ។
អាលម៉ាហាមប្រាមកុំឲ្យ « អួតខ្លួន ដោយនូវការឆ្មើងឆ្មៃក្នុងចិត្ត ដោយស្មានថា ខ្លួនគ្រាន់បើជាងអ្នកឯទៀត » និងការបៀតបៀនមនុស្សរាបសាដែល « ដើរតាមរបៀបដ៏បរិសុទ្ធនៃព្រះ » ។
ខ្ញុំបានឃើញសេចក្ដីល្អដ៏ប្រពៃនៅក្នុងចំណោមមនុស្សគ្រប់ជំនឿ ដែលមានចិត្តរាបសា ហើយមានអារម្មណ៍ទទួលខុសត្រូវចំពោះព្រះ ។ ពួកគេភាគច្រើនធ្វើតាមការបង្រៀនរបស់ព្យាការីមីកាក្នុងព្រះគម្ពីរសញ្ញាចាស់ដែលបានប្រកាសថា « តើព្រះយេហូវ៉ាសព្វព្រះហឫទ័យឲ្យឯងប្រព្រឹត្តដូចម្តេច បើមិនមែនឲ្យប្រព្រឹត្តដោយសុចរិត ឲ្យស្រឡាញ់សេចក្តីសប្បុរស ហើយឲ្យដើរជាមួយនឹងព្រះនៃខ្លួនដោយសុភាពរាបទាបប៉ុណ្ណោះ ? »
ពេលយើងមានចិត្តរាបសាពិត យើងអធិស្ឋានសូមការអភ័យទោស ហើយយើងអភ័យទោសឲ្យអ្នកដទៃ ។ ពេលយើងអាននៅក្នុងម៉ូសាយ អាលម៉ាបានបង្រៀនថា កាលយើងរឿងប្រែចិត្តញឹកញាប់ នោះព្រះអម្ចាស់នឹងអភ័យទោសដល់កំហុសរបស់យើង ។ ម្យ៉ាងទៀត ដូចដែលបានបង្ហាញនៅក្នុងការអធិស្ឋានរបស់ព្រះអម្ចាស់ថា ពេលយើងពុំអភ័យទោសដល់កំហុសរបស់អ្នកដទៃ នោះយើងយកការផ្ដន្ទាទោសមកដាក់លើខ្លួន ។ ដោយសារតែដង្វាយធួនរបស់ព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ នោះអំពើបាបយើងត្រូវបានអភ័យទោសឲ្យតាមរយៈការប្រែចិត្ត ។ ពេលយើងពុំអភ័យទោសដល់អ្នកដែលធ្វើខុសចំពោះយើង នោះយើងកំពុងបដិសេធដង្វាយធួនរបស់ព្រះអង្គសង្គ្រោះ ។ ការខឹងសម្បារ ហើយពុំព្រមអភ័យទោស និងការពុំព្រមដោះស្រាយទំនាក់ទំនងយើងដោយរាបសាតាមរបៀបដូចជាព្រះគ្រីស្ទ ពិតជានាំយកការផ្ដន្ទាទោសមកឲ្យយើង ។ ការខឹងសម្បារមានភាពពិសពុលដល់ព្រលឹងយើង ។
ខ្ញុំក៏សូមហាមទាស់នឹងភាពក្រអឺតក្រទមគ្រប់ទម្រង់ដែរ ។ តាមរយៈព្យាការីមរ៉ូណៃ ព្រះអម្ចាស់បញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ពីភាពខុសគ្នារវាងមនុស្សដែលក្រអឺតក្រទម និងមនុស្សរាបសាថា « ពួកអ្នកភ្លើទេដែលចំអក តែពួកគេនឹងយំសោក ហើយគុណរបស់យើងមានគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់អ្នកស្លូតត្រង់ » ។ ព្រះអម្ចាស់បានប្រកាសបន្ថែមទៀតថា « យើងឲ្យភាពទន់ខ្សោយទៅមនុស្ស ដើម្បីឲ្យពួកគេអាចបាន រាបសា ហើយគុណរបស់យើងមានគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់មនុស្សទាំងអស់ដែល បន្ទាបខ្លួន នៅចំពោះយើង ដ្បិតបើសិនជាពួកគេ បន្ទាបខ្លួន នៅចំពោះយើង ហើយមានសេចក្ដីជំនឿជឿដល់យើង លំដាប់នោះ យើងនឹងធ្វើឲ្យអ្វីដែលទន់ខ្សោយក្លាយទៅជាខ្លាំងពូកែចំពោះពួកគេវិញ » ។
ចិត្តរាបសាក៏រួមបញ្ចូលទាំងការមានអំណរគុណសម្រាប់ពរជ័យជាច្រើនរបស់យើង និងជំនួយពីព្រះ ។ ចិត្តរាបសាពុំមែនជាការសម្រេចបានដ៏ធំ ឬជាការយកឈ្នះឧបសគ្គដ៏ធំមួយចំនួននោះទេ ។ វាគឺជាសញ្ញាមួយនៃកម្លាំងខាងវិញ្ញាណ ។ វាគឺជាការមានទំនុកចិត្តដ៏ស្ងប់ស្ងាត់ថា គ្រប់ពេលវេលាយើងអាចពឹងផ្អែកលើព្រះអម្ចាស់ បម្រើទ្រង់ ហើយសម្រេចព្រះរាជបំណងរបស់ទ្រង់ ។ ខ្ញុំសូមអធិស្ឋានថា កាលពិភពលោកនេះមានជម្លោះ នោះយើងនឹងបន្តខិតខំរកចិត្តរាបសារាល់ថ្ងៃ ។ កំណាព្យដ៏ពេញនិយមមួយបានថ្លែងថា ៖
ខ្ញុំសូមថ្លែងជាសាក្សីដ៏ពិតអំពីព្រះអង្គសង្គ្រោះ និងដង្វាយធួនរបស់ទ្រង់ និងសារៈសំខាន់ដ៏លើសលុបនៃការបម្រើទ្រង់រៀងរាល់ថ្ងៃដោយរាបសា ។ នៅក្នុងព្រះនាមនៃព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ អាម៉ែន ។