Lub Tuam Rooj Sab Laj
Thiab Lawv Xav Pom Yexus Saib Yog Tus Twg
Kaum Hli Ntuj xyoo 2022 lub tuam rooj sab laj


Thiab Lawv Xav Pom Yexus Saib Yog Tus Twg

Kuv ua tim khawv tias Yexus muaj txoj sia nyob, Nws paub peb, thiab Nws muaj hwj chim kho mob, hloov peb lub siab, thiab zam txim.

Cov kwv tij, cov muam, thiab cov phooj ywg, nyob rau xyoo 2013, kuv tus poj niam, Laurel, thiab kuv, wb tau txais txoj kev hu mus ua thawj coj hauv Qhov Chaw Tshaj Tawm Txoj Moo Zoo Czech/Slovak. Wb plaub tug me nyuam tau nrog wb mus.1 Wb tsev neeg tau koob hmoov vim muaj cov tub txib ntxhais txib uas ci ntsa iab thiab muaj Haiv Neeg Ntseeg Czech thiab Slovak uas zoo kawg. Peb hlub lawv.

Thaum peb tsev neeg mus rau qhov chaw tshaj tawm txoj moo zoo, ua rau peb nco qab txog ib yam uas Txwj Laug Joseph B. Wirthlin qhia rau peb. Nyob hauv ib zaj lus hu ua “Txoj Lus Txib Tseem Ceeb Tshaj Plaws,” Txwj Laug Wirthlin nug tias, “Nej puas hlub tus Tswv?” Nws tej lus ntuas rau peb cov uas yuav teb “peb hlub Nws” yeej yooj yim thiab tseem ceeb: “Siv sij hawm nrog Nws. Xav txog Nws tej lus. Kwv Nws tus quab. Nrhiav kev kom to taub thiab mloog lus.”2 Ces Txwj Laug Wirthlin cog lus tias cov uas txaus siab siv sij hawm thiab muaj chaw hauv lawv lub siab rau Yexus Khetos yuav tau koob hmoov uas hloov tau lawv lub siab.3

Peb tau ua raws li Txwj Laug Wirthlin tej lus ntuas thiab cov lus cog tseg. Nyob ua ke nrog cov tub txib, peb tau siv sij hawm nrog Yexus thaum peb kawm phau Mathais, Malakaus, Lukas, thiab Yauhas los ntawm Phau Tshiab thiab phau 3 Nifais los ntawm Phau Ntawv Maumoos. Thaum txhua txoj kev sib ntsib rau cov tub txib yuav xaus, peb rov qab kawm tej yam los ntawm cov ntawv uas peb hu ua “Tsib Phau Txoj Moo Zoo”4 thaum peb nyeem, sib tham, xav txog, thiab kawm txog Yexus.

Kuv, Laurel, thiab wb cov tub txib, xav tias kev siv sij hawm nrog Yexus nyob hauv cov vaj lug kub tau hloov txhua yam. Peb tau nco txiaj ntsim ntxiv paub tias Nws yog leej twg thiab Nws saib tej yam twg tseem ceeb. Nyob ua ke peb tau xav txog qhov uas Nws qhia li cas, Nws qhia dab tsi, Nws hlub li cas, Nws ua dab tsi kom foom koob hmoov thiab pab lwm tus, Nws tej txuj ci tseem ceeb, Nws teb li cas thaum tib neeg ntxeev siab rau Nws, Nws ua li cas thaum tib neeg nyuaj siab, Nws tej lub npe, Nws mloog li cas, Nws kho kev sib ceg li cas, lub ntiaj teb zoo li cas thaum Nws nyob, Nws tej zaj lus piv txwv, Nws tau txhawb nqa kev koom siab thiab kev ua siab dawb siab zoo, Nws txoj kev txawj zam txim thiab kho mob, Nws tej zaj lus qhia, Nws tej zaj lus thov Vajtswv, Nws txoj kev theej txhoj, Nws txoj Kev Sawv Rov Los, Nws txoj moo zoo.

Peb pheej xav tias peb zoo li tus neeg “qib taub” Xakhais uas nce ib tug ntoo saib Yexus thaum nws hla Yelikaus vim, ib yam li Lukas piav tias, peb “xav pom Yexus saib yog tus twg.”5 Tsis yog tus Yexus raws li peb xav kom Nws zoo li cas, tiam sis yog tus Yexus uas Nws yog tiag tiag.6 Ib yam li Txwj Laug Wirthlin cog lus, peb tau kawm tiag tiag hais tias “Yexus Khetos txoj moo zoo yog ib txoj moo zoo ntawm kev hloov siab. Nws ua rau peb cov txiv neej thiab cov poj niam ntawm lub ntiaj teb no hloov los ua cov txiv neej thiab cov poj niam uas nyob tau mus ib txhis li.”7

Yeej yog ib lub caij tshwj xeeb. Peb tau ntseeg tias “yeej tsis muaj ib yam dab tsi uas Vajtswv ua tsis tau li.”8 Tej lub sij hawm thaum tav su uas dawb ceev hauv Prague, Bratislava, los sis Brno, thaum peb xav txog thiab pom Yexus lub hwj chim, tshoov peb sawv daws lub siab hauv peb lub neej tas li.

Peb tau kawm Malakaus 2:1–12 ntau zaus. Zaj ntawd tshoov peb lub siab heev. Kuv xav nyeem ib feem los ntawm phau Malakaus ces qhia nej raws li kuv to taub tom qab kuv nrog cov tub txib thiab lwm tus kawm thoob plaws thiab sib tham txog zaj no.9

“Tau ob peb hnub tom qab ntawd Yexus rov qab los txog rau hauv lub nroog Kapena-us, sawv daws hnov hais tias Yexus rov los tsev lawm.

“Muaj neeg coob coob tuaj xyuas Yexus, lawv nyob puv tsev tas, txawm yog ntawm qhov rooj los twb tsis tau kev mus rau hauv tsev.

“Thaum Yexus tab tom qhia Txoj Moo Zoo rau lawv mloog, ces txawm muaj plaub leeg kwv ib tug txiv neej tuag tes tuag taw tuaj rau Yexus kho.

“Tiam sis muaj neeg coob coob, lawv tsis tau kev kwv nws mus cuag Yexus, ces lawv txawm nce mus rau saum ruv tsev thiab rhuav ib qho ncaj ntawm Yexus rau saum. Thaum lawv qhib tau lawm, lawv txawm muab hlua khi daim pam uas pua nws tso nws dauv mus rau hauv.

“Thaum Yexus pom hais tias lawv muaj kev ntseeg heev, Yexus txawm hais rau tus txiv neej uas tuag tes tuag taw ntawd hais tias, me tub, kuv twb zam koj lub txim lawm.

Tom qab Yexus sib tham nrog ib txhia hauv pawg neeg ntawd,10 Nws saib tus txiv neej uas tuag tes tuag taw thiab kho nws sab cev nqaij daim tawv, hais tias:

“Kuv hais rau koj hais tias koj cia li sawv thiab nqa koj daim pam pua chaw mus tsev.

“Thaum sawv daws tab tom ntsia ntsoov nws, nws txawm sawv tsees nqa hlo nws daim pam pua chaw tawm nrawm nroos mus lawm. Lawv xav tsis thoob li, lawv qhuas Vajtswv hais tias, Peb tsis tau pom dua li no ib zaug li!”11

Ces kuv yuav hais zaj no raws li kuv to taub: Thaum Yexus nyuam qhuav pib Nws txoj hauj lwm qhuab qhia, Nws rov qab mus rau Kapena-us, ib lub zos me me uas nyob ze ntawm ntug Hiav Txwv Kalilais sab qaum teb.12 Tsis ntev tas los nws tau ua tej txuj ci tseem ceeb thaum nws kho neeg mob thiab ntiab cov dab phem tawm.13 Vim lawv xav hnov thiab paub tus txiv neej hu ua Yexus, cov neeg hauv zos tau sau los ua ke tom lub tsev uas neeg hais tias Nws nyob.14 Thaum lawv ua li ntawd, Yexus pib qhia lawv.15

Hauv lub caij nyoog ntawd nyob hauv Kapena-us cov tsev yog ib theem xwb, muaj ruv tsev tiaj, thiab txhua lub tsev nyob ti ti.16 Ruv tsev thiab phab ntsa yog pob zeb, ntoo, av nplaum, thiab nplooj vov tsev, thiab muaj ib tug ntaiv nyob ntawm lub tsev ib sab.17 Pawg neeg loj tuaj tom lub tsev ntawd, es lawv puv chav uas Yexus nyob qhia, ces muaj neeg nyob hauv txoj kev thiab.18

Zaj no hais txog ib tug txiv neej uas “tuag tes tuag taw” thiab nws plaub tug phooj ywg.19 Kev tuag tes tuag taws yeej yog ib yam mob uas yus lub cev tsis muaj zog thiab tshee tshee.20 Kuv xav tias ib tug ntawm plaub tug phooj ywg ntawd tau hais tias, “Yexus nyob hauv peb lub zos. Peb txhua tus paub txog tej yam txuj ci tseem ceeb uas Nws tau ua thiab cov uas Nws tau kho. Yog peb coj tau peb tus phooj ywg mus rau Yexus, tej zaum nws kuj yuav zoo.”

Yog li ntawd, lawv plaub leeg ib tug nqa ib ceg kaum ntawm lawv tus phooj ywg daim pam thiab pib nqa nws mus hauv tej kev Kapena-us uas nkhaus, nqaim, thiab tsis tau pua.21 Nyaj lawv lub cev sab tas, tiam sis lawv tau lem zaum kawg ntshe tsuas pom tias pawg neeg uas sib sau ua ke kom mloog Yexus coob dhau lawv thiaj li tsis tau kev nkag hauv qhov rooj kwv nws mus cuag Yexus.22 Vim lawv hlub thiab muaj kev ntseeg, plaub tug neeg no tsis tau tso tseg. Tiam sis, lawv txawm nce ntaiv mus rau saum ruv tsev tiaj, nqa lawv tus phooj ywg thiab nws daim pam nce saud, ces rhuav ib qho ncaj ntawm chav uas Yexus nyob qhia, es lawv txawm muab lawv tus phooj ywg dauv mus rau haud.23

Cia li xav seb yuav zoo li cas thaum Yexus tab tom qhia tej lus tseem ceeb, es nws hnov dab tsi nrov khawb, saib saud, ces pom neeg rhuav ib qho loj zuj zus saum ruv tsev thaum cov hmoov av thiab cov nplooj poob rau hauv chav. Ces muaj neeg muab ib tug neeg tuag tes tuag taw dauv rau hauv av. Tiam sis Yexus xam pom tias qhov no yeej tsis yog kev cuam tshuam tiam sis yog ib yam uas tseem ceeb. Nws saib tus txiv neej nyob hauv lub txaj, hais tias Nws zam txim rau tus ntawd tej kev txhaum, ces ua kho nws tus mob.24

Thaum xav txog kuv zaj lus hais txog Malakaus 2 no, muaj ob peb yam tseeb uas peb to taub meej txog Yexus uas yog tus Khetos. Qhov thib ib, thaum peb pab ib tug neeg uas peb hlub los cuag Khetos, peb yuav cia siab hais tias Yexus muaj hwj chim tshem lub nra ntawm nws tej kev txhaum thiab zam txim rau nws. Qhov thib ob, thaum peb nqa peb tus mob ntawm sab cev nqaij daim tawv, sab siab ntsws, los yog lwm yam mob muab rau Yexus Khetos, ces peb yuav paub tias Nws muaj hwj chim kho thiab nplij peb lub siab. Qhov thib peb, thaum peb siv zog ib yam li plaub tug neeg no kom coj lwm tus los cuag Khetos, ces peb yuav paub tseeb tias Nws paub lawv tej kev xav tiag thiab nws yuav saib lawv rau nqi raws li qhov tsim nyog.

Cia li nco ntsoov tias, Yexus tej lus qhia raug cuam tshuam thaum lawv rhuav ib qho hauv ruv tsev. Tiam sis Nws tsis tau cem plaub tug neeg uas ua lub qhov ntawd, cov vaj lug kub qhia peb tias Yexus pom hais tias lawv muaj kev ntseeg heev.”25 Thaum sawv daws pom li ntawd, “lawv ntshai kawg thiab lawv ua Vajtswv tsaug, rau qhov Vajtswv twb pub hwj chim rau neeg lawm.”26

Cov kwv tij thiab cov muam, cia kuv xaus kuv zaj lus thaum kuv hais ob yam ntxiv. Txawm yog peb yog cov tub txib, cov txhawb pab, cov thawj tswj hwm ntawm lub Koom Haum Niam Tsev, cov npisov, cov xib hwb, cov niam tsev txiv tsev, cov kwv tij los muam, los sis cov phooj ywg, peb sawv daws yog cov thwj tim, Tsoom Haiv Neeg Ntseeg hauv Hnub Nyoog Kawg uas ua hauj lwm kom lwm tus los cuag Yexus Khetos. Tej cwj pwm ntawm plaub tug neeg uas kwv lawv tus phooj ywg yeej yog tej yam uas peb xav muaj.27 Lawv tau ua siab loj, muaj peev xwm, txawj tawm tswv yim, cia siab, rau siab, mob siab, xav zoo, txo hwj chim, thiab nyiaj mus tom ntej.

Tsis tas li ntawd, plaub tug no tau qhia tias kev koom siab koom ntws yog ib yam tseem ceeb rau peb sab ntsuj plig.28 Xwv kom kwv lawv tus phooj ywg mus rau Khetos, lawv txhua tus nyias yuav tsum tuav nyias ib ceg kaum ntawm daim pam. Yog ib tug tso tseg, ces haj yam nyuaj rau lawv. Yog tias ob tug neeg tso tseg, ces ntshe ua tsis taus hlo li. Peb txhua tus muaj ib txoj hauj lwm ua nyob hauv Vajtswv lub nceeg vaj.29 Thaum peb ua peb txoj hauj lwm ntawd, ces peb tuav peb ceg kaum. Txawm nyob hauv Argentina los sis Nyablaj Teb, Accra los sis Brisbane, ib ceg ntseeg los sis pawg ntseeg, ib tsev neeg los sis ib khub tub txib, peb txhua tus muaj ib ceg kaum tuav. Thaum peb ua li ntawd, thiab yog peb ua li ntawd, tus Tswv foom koob hmoov rau peb txhua tus. Thaum Nws pom lawv txoj kev ntseeg, Nws kuj yuav pom peb txoj kev ntseeg thiab foom koob hmoov rau peb.

Nyob rau tej lub sij hawm hauv kuv lub neej, kuv tau sim tuav nkaus ib ceg kaum ntawm ib daim pam, thiab tej lub sij hawm kuv yog tus uas lwm tus kwv. Ib qho uas ua rau Yexus zaj dab neeg zoo kawg nkaus no muaj hwj chim yog qhov uas peb nco qab tias peb ib leeg xav tau ib leeg npaum li cas, vim peb yog cov kwv tij thiab cov muam, kom los cuag Khetos thiab hloov siab hloov ntsws.

Nov yog ob peb yam uas kuv tau kawm los ntawm kev siv sij hawm nrog Yexus nyob hauv Malakaus 2.

“Thov kom Vajtswv pub peb muaj hwj chim [nqa peb ib ceg kaum], kom peb yuav tsis txhob tso tseg, kom peb tsis txhob ntshai, tiam sis thov kom peb txoj kev ntseeg yuav muaj zog, thiab peb yuav rau siab ua hauj lwm, kom muaj raws li tus Tswv tej lub hom phiaj.”30

Kuv ua tim khawv tias Yexus muaj txoj sia nyob, Nws paub peb, thiab Nws muaj hwj chim kho mob, hloov peb lub siab, thiab zam txim. Los ntawm Yexus Khetos lub npe, amees.

Lus Cim

  1. Evie, Wilson, Hyrum, thiab George.

  2. Joseph B. Wirthlin, “The Great Commandment,” Liahona, Kaum Ib Hlis Ntuj 2007, 30.

  3. Cov koob hmoov uas Txwj Laug Wirthlin hais tias yog kev muaj peev xwm ntxiv kom hlub, ib txoj kev txaus siab mloog lus thiab ua raws li Vajtswv cov lus txib, ib txoj kev xav pab lwm tus, thiab kev xav ua zoo tas mus li.

  4. “Plaub phau Txoj Moo Zoo … yog plaub zag uas plaub tug xib hwb tau sau ntawv txog Yexus lub neej thiab tej lus qhia, txog nws txoj kev raug txom nyem, kev tuag, thiab kev sawv rov los” (Anders Bergquist, “Bible,” nyob hauv Yauhas Bowden, tus kho ntawv, Encyclopedia of Christianity [2005], 141). Phau Qhia txog Phau Vaj Lug Kub Npaivnpaum hais tias “lo lus gospel txhais tias ‘txoj moo zoo.’ Txoj moo zoo yog qhov uas Yexus Khetos tau theej txhoj rau tib neeg uas yuav txhiv tag nrho cov neeg dim. … Cov ntawv ceev xwm txheej txog Nws lub neej thiab tej yam uas hais txog Nws txoj hauj lwm qhuab qhia los hu ua Plaub Phau Txoj Moo Zoo” (Bible Dictionary, “Gospels”). Phau 3 Nifais, uas Nifais, Hilamas tus xeeb ntxwv, tau sau, ceev xwm txheej txog Yexus Khetos txoj kev tshwm sim thiab kev qhia nyob hauv Amelikas tom qab Nws raug Ntsia Saum Ntoo Khaub Lig thiab sawv rov los, yog li ntawd, hu tau phau no ua ib phau “Txoj Moo Zoo.” Tsib phau Txoj Moo Zoo hauv cov vaj lug kub yeej tseem ceeb vim cov ntawv no ceev tej xwm txheej uas Yexus yog tus uas tau qhia thiab ua tej yam. Cov ntawv no yog qhov uas pab peb pib to taub tias Yexus yog tus Khetos, Nws txoj kev txheeb ze peb yog li cas, thiab Nws txoj moo zoo.

  5. Saib Lukas 19:1–4; kuj saib Yakhauj 4:13 (uas piav tias tus Ntsuj Plig “hais txog tej uas yeej muaj tiag, thiab txog tej uas yeej yuav muaj tiag”) thiab Lus Qhuab Qhia thiab Kev Khi Lus 93:24 (hais tias qhov tseeb yog “kev paub tej yam uas tab tom muaj, thiab tej yam uas tau muaj lawm, thiab tej yam uas tseem yuav muaj los”).

  6. Thawj Tswj Hwm J. Reuben Clark kuj hais kom neeg kawm “tus Cawm Seej lub neej zoo li kawm txog ib tug neeg.” Nws caw lwm tus nyeem tej zaj hauv cov vaj lug kub txog Yexus Khetos lub neej, kom sim “raws tus Cawm Seej, nrog nws ua neej nyob, cia nws ua li ib tug txiv neej, uas ib nrab yog Vajtswv, tiam sis seb nws ua txiv neej li cas nyob hauv lub caij nyoog ntawd.” Nws kuj cog lus tias thaum ua li ntawd “ces yuav ua rau nej saib nws, muab siab npuab rau nws uas tsis zoo li lwm txoj kev. … Kawm tias nws ua dab tsi, xav dab tsi, qhia dab tsi. Ua li nws tau ua. Ua neej zoo li nws, npaum li peb ua tau. Nws yog tus neeg zoo tag nrho” (Behold the Lamb of God [1962], 8, 11). Yog xav paub vim li cas kev kawm txog Yexus nyob hauv zaj keeb kwm muaj nqis heev, saib N. T. Wright thiab Michael F. Bird., The New Testament in Its World (2019), 172–87.

  7. Joseph B. Wirthlin, “The Great Commandment,” 30.

  8. Lukas 1:37.

  9. Ntxiv rau kev sib tham ntev thiab ntau zaus txog Malakaus 2:1–12 nrog cov tub txib hauv Qhov Chaw Tshaj Tawm Txoj Moo Zoo Czech Slovak, kuv kuj zoo siab ua tsaug rau tej zaj lus kawm uas tau kawm thaum xav txog zaj no nrog cov tub hluas ntxhais hluas ntawm Ceg Txheem Ntseeg Salt Lake Highland chav kawm npaj ua tub txib thiab cov thawj coj thiab cov mej zeej hauv Ceg Txheem Ntseeg Salt Lake Pioneer YSA.

  10. Saib Malakaus 2:6–10.

  11. Malakaus 2:11–12.

  12. Saib Bruce M. Metzger thiab Michael D. Coogan, ob tug kho ntawv, The Oxford Companion to the Bible (1993), 104; James Martin, Jesus: A Pilgrimage (2014), 183–84.

  13. Saib Malakaus 1:21–45.

  14. Saib Malakaus 2:1–2.

  15. Saib Malakaus 2:2.

  16. Saib Metzger thiab Coogan, The Oxford Companion to the Bible, 104; William Barclay, The Gospel of Mark (2001), 53.

  17. Saib Barclay, The Gospel of Mark, 53; kuj saib Martin, Jesus: A Pilgrimage, 184.

  18. Saib Malakaus 2:2, 4; kuj saib Barclay, The Gospel of Mark, 52–53. Barclay piav tias “lub neej hauv Filitees yeej qhib rau cov pej xeem pom. Thaum sawv ntxov lawv qhib qhov rooj ntawm lub tsev thiab leej twg xav mus haud los yog tawm mus los pub nws ua li ntawd. Yeej tsis tau kaw lub qhov rooj tsuas yog ib tug neeg xav nyob ib leeg; ib lub qhov rooj uas qhib yog kev caw txhua tus mus haud. Nyob hauv tej tsev uas tsis muaj nyiaj ntau [xws li lub tsev nyob hauv Malakaus 2] ces yeej yuav tsis muaj chaw nkag hauv; lub qhov rooj yuav nyob ntawm txoj kev. Yog li ntawd, nyaj ib pawg neeg tau puv lub tsev tas lawm ces muaj neeg nyob hauv txoj kev ze ntawm lub qhov rooj; thiab lawv ua tib zoo mloog txhua yam uas Yexus hais.”

  19. Malakaus 2:3.

  20. Saib Medical Dictionary of Health Terms, “palsy,” health.harvard.edu.

  21. Saib Martin, Jesus: A Pilgrimage, 184.

  22. Malakaus 2:4.

  23. Saib Malakaus 2:4; kuj saib Julie M. Smith, The Gospel according to Mark (2018), 155–71.

  24. Saib Malakaus 2:5–12.

  25. Malakaus 2:5; ntxiv qhov uas ntawv qaij.

  26. Mathais 9:8; kuj saib Malakaus 2:12; Lukas 5:26.

  27. Lus Qhuab Qhia thiab Kev Khi Lus 62:3 piav tias tus Tswv cov tub qhe “tau koob hmoov, vim zaj lus tim khawv uas nej tau hais twb muab ceev cia saum ntuj ceeb tsheej … thiab tus Tswv zam txim rau nej tej kev txhaum lawm.”

  28. Saib M. Russell Ballard, “Kev Cia Siab rau Khetos,” Liahona, Tsib Hlis Ntuj 2021, 55–56. Thawj Tswj Hwm hais tias “lub siab xav koom [ua ke]” yeej tseem ceeb rau peb sab cev nqaij daim tawv thiab sab ntsuj plig, thiab nws hais tias “txhua tus mej zeej hauv peb tej pawg, lub koom haum, pawg ntseeg, thiab ceg txheem ntseeg muaj txiaj ntsim los ntawm Vajtswv los thiab muaj txuj ci uas pab txhim tsa Vajtswv lub nceeg vaj tam sim no.” Kuj saib David F. Holland, Moroni: A Brief Theological Introduction (2020), 61–65. Holland hais txog Maulaunais 6 thiab qhov uas kev koom tes thiab kev koom siab hauv ib pawg ntseeg pab kom txais tau tus ntsuj plig uas ua rau peb muab siab npuab Vajtswv.

  29. Saib Dieter F. Uchtdorf, “Lift Where You Stand,” Liahona, Kaum Ib Hlis Ntuj 2008, 56. Txwj Laug Uchtdorf piav tias “peb leej twg yuav tsum tsis txhob ua tus Tswv txoj hauj lwm ib leeg xwb. Tiam sis yog peb sawv sib ze nyob hauv qhov chaw uas tus Tswv tau pom zoo thiab tib txhij nqa ntawm qhov chaw ua peb sawv ntawd, ces tsis muaj dab tsi uas yuav tab kaum Vajtswv txoj hauj lwm kom mus tom ntej.” Kuj saib Chi Hong (Sam) Wong, “Koom Siab Mus Cawm Neeg,,” Liahona, Kaum Ib Hlis Ntuj 2014, 15. Txwj Laug Wong hais txog Malakaus 2:1–5 thiab qhia tias “yog peb xav pab ua tus Cawm Seej tej hauj lwm, peb yuav tsum koom siab koom ntsws ua hauj lwm ua ke. Txawm muaj hauj lwm dab tsi los, txhua leej txhua tus yeej tseem ceeb.”

  30. Oscar W. McConkie, nyob hauv Conference Report, Kaum Hli Ntuj 1952, 57.

Luam