Nabitik sa usa ka Cumbuca
Ayaw og pagpabitik sama sa usa ka unggoy. Mahimo kang makalikay.
Ang mga lumad nga tawo sa Brazil mogamit og panglit-ag sa unggoy nga gitawag og cumbuca. Sila mobuslot og lungag sa usa ka bunga sa lubi [gourd], igo lang nga masulod ang kamot sa unggoy. Dayon ilang itugsok sa yuta ang ugsok nga may nakahigut nga bunga sa lubi, ug sulod sa bunga sa lubi sila mobutang og usa ka butang nga makapadani sa unggoy, kasagaran usa ka prutas sama sa saging. Ang hanggaw nga unggoy mohakup sa saging, apan kon ang iyang kamot nagkumkom, dili kini niya mapagawas. Ug dili niya buhian ang saging, busa siya malit-ag.
Si Satanas mobutang og mga lit-ag sama niana alang kanato. Apan kita dili kinahanglan nga maghinanggaw sama sa usa ka unggoy. Kita mahimong makalikay. Siya maningkamot sa paghimo sa iyang mga lit-ag nga makapaikag, gani nindot kaayo. Apan sa katapusan kini dili diay; bati kini, ug ang katapusang resulta makahahadlok. Ang atong kinabuhing dayon naa sa kakuyaw, busa kita kinahanglan nga mas maalamon kaysa sa unggoy. Kita kinahanglan nga maglikay sa mga lit-ag kon atong malikayan ug kita kinahanglang andam nga mobuhi sa usa ka butang nga dili gyud angay.
Ayaw Hatagi og Higayon ang Sayaw
Usa ka gabii sa dihang ako 16 pa, akong nahinumduman nga namauli gikan sa usa ka kalihokan sa Simbahan uban sa tulo ka mga higala. Kaming tanan anaa sa korum sa priest ug malingaw kon mag-uban. Among gi-parking ang sakyanan atubangan sa among balay, ug kami naghisgut kabahin sa kalingawan nga among nasinati sa simbahan sa dihang usa sa among higala misugyot.
Sa duol adunay usa ka club nga inila sa mga batan-on. Matag Biyernes ug Sabado kini adunay mga sayaw. Siya miingon, “Kita kinahanglan nga moadto sa usa niana nga mga sayaw.” Siya misugyot gani nga among magamit ang oportunidad sa pagsangyaw sa ebanghelyo sa mga batan-on didto. Ang laing tulo, lakip nako, misulay sa pagsulti kaniya nga kini mora og dili kaayo nindot nga ideya. Ang mga sumbanan dili sama sa mga kalihokan sa Simbahan. Adunay mga tawo nga manigarilyo ug moinom. Ang mga tawo dili tarung og sininaan. Ang kadaghanan sa mga musika dili angay, kusog gyud kaayo, ug pinabusdak ang tempo, kanunay puno sa law-ay nga mga pulong.
Siya usa ka maayo nga higala, usa ka aktibo kaayo nga batan-ong lalaki. Apan siya nagmapugsanon nga kami kinahanglang moadto. “Basta dili lang kita moapil sa bati nga mga kalihokan,” siya miingon, “kini okey ra.” Kaming tulo naningkamot sa pagpugong kaniya apan wala gyuy nahimo. Sa katapusan siya miingon, “Busa moadto ko nga mag-inusara. Ipakita ko kaninyo nga walay sayop niini. Ug kamo dili makasinati og nindot nga kalingawan.” Siya determinadong mobutang sa iyang kamot sa cumbuca.
Pagka Biyernes siya miadto sa sayaw. Pagkasunod adlaw, Sabado, siya miadto sa mga kalihokan nga gipasiugdahan sa mga miyembro sa Simbahan nga nanghambog kon unsa kadto kamakalingaw. Siya midapit kanamo sa pag-adto sunod semana. Kami wala gayud moadto, apan sa katapusan miadto na siya kanunay hangtud siya nagsugod sa pag-adto sa mga sayaw matag Sabado usab. Dayon siya maulahi sa pagsimba sa Dominggo tungod kay siya gikapoy gumikan sa dugay nga pag-uli pagka gabii. Wala madugay nagsugod na siya og palta sa pagsimba.
Ang Akong Higala Dili Andam nga Mobiya
Sa wala madugay siya mihunong sa pagsimba. Siya wala makaadto sa misyon. Mga pipila ka tuig ang milabay siya akong gitawagan sa telepono. Siya nagpuyo na sa laing lungsod layo gikan sa akong gipuy-an. Sa dihang kami nagsugod sa paghisgut kabahin sa Simbahan, siya dili na gyud ganahan, dili na siya mao ang tawo nga akong nailhan kaniadto.
Nahinumdom ko, ako naghunahuna kanamong upat diha niana nga sakyanan. Kaming tulo nagpabiling aktibo sa Simbahan, naminyo sa templo, ug mialagad sa mga posisyon sa pagpangulo sa priesthood. Apan kadtong talagsaong higala nalayo, naminyo gawas sa Simbahan, ug karon hingpit na gayud nga dili aktibo. Ang iyang mga anak wala masayud sa mga panalangin sa ebanghelyo. Bisan tuod nga siya mahimong makahinulsol, ug ako nanghinaut nga unta iyang buhaton, siya nawad-an og bililhong mga panahon ug mga oportunidad.
Nianang gabhiona sa sakyanan, kaming upat anaa sa usa ka kahimtang nga kami mohimo og importanting mga desisyon alang sa among kinabuhi. Wala ako masayud nga ingon niana ka importante ang desisyon nianang higayona. Kami yanong nasayud nga dili husto nga moadto sa lugar asa gusto niyang moadto. Nakahinumdom nga siya miingon, “Kita moadto didto, ug pinaagi sa atong maayong ehemplo atong kabigon ang pipila niadtong mga batan-on.” Apan siya nailad, ug ang resulta siya mao ang nakabig ngadto sa laing dalan. Samtang ako naghinumdom, ako nakakita nga ang usa ka butang nga daw gamay apan makahimo og dakong epekto sulod sa daghang mga tuig. Malipayon ko nga ako nakapili unsa ang sakto.
Asa Kita Kinahanglang Mobarug
Sa Doktrina ug mga Pagkigsaad 87:8 kita gitambagan, “Barug kamo sa balaan nga mga dapit.” Kita kinahanglan nga mobarug asa ang Ginoo naglaum kanatong mobarug. Kita kinahanglan nga mohukom karon nga dili nato ibaylo ang atong mga sumbanan sa bisan unsa nga butang. Dili nato tugutan nga si Satanas moilad kanato. Kita dili mosulod sa lit-ag.
Sa Biblia atong mabasa ang kabahin ni David, kinsa usa ka batang magbalantay sa karnero nga gihulagway nga adunay kasingkasing sama sa Ginoo (tan-awa sa 1 Samuel 13:14; 16:7). Kinamanghuran sa walo ka anak nga mga lalaki, siya gidihogan ni Samuel nga mahimong hari sa Israel, ug “ang Espiritu sa Ginoo mikunsad nga puno sa gahum sa ibabaw ni David sukad niadtong adlawa ngadto sa unahan” (1 Samuel 16:13). Siya nakig-away ug mipatay kang Goliath sa ngalan sa Ginoo (tan-awa sa 1 Samuel 17:45–51). Bisan siya usa ka layas, siya napanalanginan, gigiyahan, ug giila isip dinihogan sa Ginoo, ug sa wala madugay siya nahimong usa ka talagsaong hari sa Israel (tan-awa sa 1 Samuel 19–26; 2 Samuel 5:3, 8, 10).
Apan miabut ang panahon sa dihang si David wala mobarug sa balaan nga dapit. Hinoon, siya mitung-tung sa atop ug milantaw sa usa ka maanyag nga babaye nga naligo. Bisan tuod siya usa ka asawa sa lain nga lalaki, siya nadani kaniya ug dili gyud niya mawala ang dautang hunahuna. Gibuhat nila ang pagpanapaw, ug sa dihang siya namabdos, giplanohan ni David ang kamatayon sa bana niini. (Tan-awa sa 2 Samuel 11:2–17.) Imbis nga dili magpadala sa tintasyon sa dihang miabut kini, si David minunut niini. Siya migahin sa nahabiling panahon sa iyang kinabuhi nga nagbasol unsa ang iyang nabuhat.
Gamay nga mga Pagpili, Dako og mga Sangputanan
Busa unsaon ninyo sa pagkasayud kon asa mobarug ug unsa ang buhaton? Usa ka kapanguhaan mao ang Alang sa Kalig-on sa mga Kabatan-onan. Kamo kinahanglang pamilyar niini nga booklet. Ang mga pagtulun-an klaro kaayo kabahin sa unsa ang sakto nga sinina ug musika, unsa nga matang sa mga pulong ang inyong gamiton, unsa nga matang sa mga higala ang angay kaninyo, ug daghan pa. Kinahanglan nga kamo pamilyar niining mga sumbanan, ug kamo kinahanglan nga mohimo og desisyon karon nga inyong sundon ug dili ikompromiso. Ang desisyon dili gayud kalimtan panahon sa tintasyon.
Si Presidente Spencer W. Kimball (1895–1985) miingon: “Ang positibong mga butang nga gusto ninyong makab-ot kinahanglan nga pagadesisyunan kausa lamang—sama sa pag-adto og misyon ug magpuyo nga takus aron maminyo sulod sa templo—ug dayon ang tanang uban pang mga desisyon nga may kalabutan niining mga tumong dali ra nga madesisyunan. Kay kondili, ang matag panghunahuna delikado, ug ang matag panaghap moresulta sa sayop. Adunay pipila ka mga butang nga angayang buhaton sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw, ug ubang mga butang nga dili angayang buhaton. Ang inyong mas sayo nga desisyon sa pagbuhat unsa ang husto, kini mas maayo alang kaninyo!”1
Akong hinigugmang batan-ong mga higala, pagmaalamon kamo kaysa unggoy! Ayaw pag-apil og usa ka butang nga daw makapadani ug magdumili sa pagbiya. Barug asa ang gusto sa Ginoo nga kamo mobarug, sa pagbuhat unsa ang Iyang gustong ipabuhat, ug dili gyud kamo mabitik sa usa ka cumbuca.