“Unsaon Nako sa Pag-ila ang Espiritu?,” Liahona, Hunyo 2023.
Unsaon Nako sa Pag-ila ang Espiritu?
Sa paggiya nato sa pag-ila sa Espiritu, ang Ginoo mihatag og daghang deskripsiyon sa Espiritu Santo diha sa mga kasulatan.
Litrato pinaagi ni Sam Solaita
Si Presidente Russell M. Nelson mitudlo, “Wala gayod sukad nga mas importante nga makahibalo unsaon sa pagpaminaw sa Espiritu nga mamulong kaninyo kay sa karon.”1 Ug sa gihapon daghan ang nangutana, unsaon nako sa pag-ila ang Espiritu? Mao kini nga pangutana nga gibalik-balik sa pagpangutana kanako isip usa ka magtutudlo sa sentro sa pagbansay sa misyonaryo, alang sa mga Seminary ug mga Institute, ug sa Brigham Young University. Maayo gani, ang Ginoo nga si Jesukristo mitubag niini nga pangutana diha sa mga kasulatan ug sa mga pagtulon-an sa moderno nga mga propeta.
Si Apostol Pablo mitudlo sa mga taga-Corinto nga “ang pag-ingon nga walay tawo nga nakahibalo sa mga butang sa Dios gawas siya aduna sa Espiritu sa Dios” (Hubad ni Joseph Smith, 1 Mga Taga-Corinto 2:11). Tungod kay ang espirituhanong mga kamatuoran kasagaran dili makita gamit ang atong natural nga mga mata, kini dili makat-onan gamit lamang ang atong natural nga mga pamalatian o kahibalo. Isip usa ka resulta, makahibalo lamang kita niini pinaagi sa Espiritu (tan-awa sa 1 Mga Taga-Corinto 2:9–10). Ang Espiritu Santo kinahanglan nga momatuod niini ngari kanato (tan-awa sa Moroni 10:4).
Kini mao nganong importante nga ang matag usa nato makat-on alang sa atong mga kaugalingon unsaon sa pag-ila ug pagsalig sa Espiritu aron makahibalo sa kamatuoran.2 Sama sa gitudlo ni Presidente Boyd K. Packer (1924–2015), Presidente sa Korum sa Napulog Duha ka Apostoles, “Kon ang tanan ninyong nahibaloan mao ang unsay inyong makita sa inyong natural nga mga mata ug madungog sa inyong natural nga mga dunggan, nan dili kaayo daghan ang inyong mahibaloan.”3
Sa paggiya nato sa pag-ila sa Iyang Espiritu, ang Ginoo mihatag sa mosunod nga mga deskripsiyon:
“Kalinaw sa inyong hunahuna.” Aron matabangan si Oliver Cowdery nga makaila sa Espiritu, ang Ginoo nangutana, “Wala ba Ako magsulti og kalinaw nganha sa imong hunahuna mahitungod niini nga butang?” (Doktrina ug mga Pakigsaad 6:23).4 Si Elder Richard G. Scott (1928–2015) sa Korum sa Napulog Duha ka Apostoles mipasabot: “Ang pagbati sa kalinaw mao ang kasagaran nga mapamatuorong saksi nga akong nasinati sa personal. Dihang ako nabalaka kaayo sa usa ka importanting butang, naningkamot og sulbad nga walay paglampos, gipadayon nako ang paningkamot uban sa pagtuo. Unya, ang kalinaw nga anaa kanunay miabot, mihupay sa akong mga kabalaka, sigon sa Iyang gisaad”5
“Diha sa imong hunahuna ug sa imong kasingkasing.” Sa laing okasyon, ang Ginoo mihatag niini nga deskripsiyon sa pagpadayag: “Ako mosulti kanimo diha sa imong hunahuna ug sa imong kasingkasing, pinaagi sa Espiritu Santo. … Tan-awa, kini mao ang espiritu sa pagpadayag” (Doktrina ug mga Pakigsaad 8:2–3). Nagkomentaryo bahin niini, si Elder David A. Bednar sa Korum sa Napulog Duha ka Apostoles mitudlo, “Ang Ginoo nagtudlo [dinhi] nga ang pagpadayag moabot kanunay isip mga hunahuna ngadto sa utok ug mga pagbati ngadto sa kasingkasing.”6
Kining dinasig nga mga hunahuna ug mga pagbati “mohatag og kahayag sa imong hunahuna” (Doktrina ug mga Pakigsaad 11:13) ug makapahimo sa imong kasingkasing nga “mapuno sa hingpit nga kalipay” (Mosiah 4:20). Si Propeta Joseph Smith mipasabot nga ang “unang pahayag sa espiritu sa pagpadayag” mao ang higayon nga imong “gibati ang lunsay nga salabotan nagdagayday diha kanimo,” naghatag nimo sa “hinanaling pagsantop sa mga ideya.”7
“May kalayo nga nagdilaab sa atong kasingkasing.” Sa paghunahuna sa gitudlo sa nabanhaw nga Kristo, duha sa Iyang mga disipulo miingon, “Dili ba ingon sa may kalayo nga nagdilaab sa atong kasingkasing sa dihang nagsulti siya ug nagpatin-aw kanato sa kasulatan didto sa dalan?” (Lucas 24:32). Sa samang paagi si Jesukristo misulti ni Oliver Cowdery “Ako mohimo sa imong dughan nga moinit diha sulod kanimo” sa pagmatuod sa kamatuoran (Doktrina ug mga Pakigsaad 9:8; tan-awa usab sa 3 Nephi 11:3). Si Presidente Dallin H. Oaks, Unang Magtatambag sa Unang Kapangulohan, mipasabot nga kini “dili usa ka pagbati sama sa kainit sa pagsunog sa calorie apan usa ka pagbati sa kalinaw ug kaaghop ug kamaayo.”8
“Mabati nga kini husto.” Si Jesukristo mitudlo ni Oliver Cowdery nga siya makahibalo og butang nga tinuod pinaagi sa Espiritu tungod kay iyang mabati nga kini husto” (Doktrina ug mga Pakigsaad 9:8). Si Elder Scott mihubad niini nga nagpasabot nga “ang tubag moabot isip usa ka pagbati inubanan sa kasiguroan.”9
“Usa ka hinay ug malumong tingog.” Ang Ginoo mitudlo ni Elijah nga Siya dili kasagaran mamulong nga madramahon pinaagi sa kalayo, mga alimpulos, ug mga linog, apan sa kasagaran ang Iyang espirituhanon nga komunikasyon kay pino pinaagi sa “hinay ug malumong tingog” (1 Mga Hari 19:12).10 Kining espirituhanon nga tingog sama sa “usa ka honghong” nga modulot “ngadto sa kinahiladman sa kalag” (Helaman 5:30), ug “gani bisan og kini gihulagway nga usa ka tingog,” si Presidente Packer mitudlo, “kini usa ka tingog nga bation sa usa ka tawo, kay sa madungog.”11
“Ikaw makadawat og panudlo sa akong Espiritu.” Tungod kay ang Espiritu makigsulti sa hilom ug sa pino nga mga paagi, kita makadawat og pagpadayag ug dili gani makahibalo niini. Ang Ginoo mipasabot ngadto ni Oliver Cowdery, “Sa makadaghan nga ikaw nagpakisayod ikaw nakadawat og panudlo sa akong Espiritu. Kon kini wala pa unta, ikaw dili unta makaabot sa dapit diin ikaw anaa karon.” (Doktrina ug mga Pakigsaad 6:14). Ang Ginoo naggiya kaniya sa tanang panahon, apan siya wala makamatikod niini nianang higayona. Siya nakaamgo lamang, sa dihang ang Ginoo mipasabot niini, kon unta makahinumdom siya sa nangagi ug makakita sa giya sa Ginoo. Sa samang paagi, kita usab “nagpuyo diha sa pagpadayag”12 ug tingali dili makaila sa Espiritu hangtod human sa Iyang paggiya kanato.
“Ako mipamalandong niini pagbalik-balik.” Si Joseph Smith mihulagway sa usa ka kasinatian uban sa Espiritu nga iyang gibati samtang nagsiksik sa mga kasulatan, nagpahayag nga ang usa ka bersikulo “ingon og misulod uban sa makusog nga gahom ngadto sa matag tipik sa akong kasingkasing. Ako mipamalandong niini pagbalik-balik” (Joseph Smith—Kasaysayan 1:12). Kita usab makaila sa Espiritu kon ang mga bersikulo sa kasulatan ug ang mapanagnaong mga pagtulon-an motandog sa atong mga kasingkasing ug modasig nato sa pagbasa pag-usab ug pagpamalandong niini.
“Pagtulon-an human sa usa ka pagtulon-an.” Bisan og kita usahay magdahom nga ang pagpadayag moabot dayon ang tanan, ang Ginoo mipasabot, “Ako mopadayag ngadto sa mga katawhan og pagtulon-an human sa usa ka pagtulon-an, lagda human sa usa ka lagda, diyutay dinhi ug diyutay didto” (2 Nephi 28:30). Sa laing pagkasulti, ang ganahan nga paagi sa Ginoo mao ang paghatag og hinay-hinay nga pagpadayag, ginagmay, sama sa pagkakita sa anam-anam nga kahayag sa usa ka nagsubang nga adlaw kay sa makita dayon ang tanan human sa pagpasiga og suga.13 Kasagaran, kini nga pagpadayag mailhan lamang kon tan-awon sa kinatibuk-an.
“Nagtultol sa pagbuhat og maayo.” Ang uban naghunahuna kon ang usa ka pag-aghat sa pagbuhat og maayo gikan ba sa Espiritu o sa ilang kaugalingong hunahuna lamang. Si Jesukristo mitubag niini sa dihang Iyang gitudloan si Hyrum Smith unsaon sa pag-ila ang Iyang Espiritu: “Itugyan ang imong pagsalig diha niana nga Espiritu nga nagtultol sa pagbuhat og maayo …; ug kini ang akong Espiritu” (Doktrina ug mga Pakigsaad 11:12). Kinahanglan nga atong hunahunaon nga ang espirituhanong mga pag-aghat sa pagbuhat og maayo nagagikan sa Espiritu, ug kinahanglan nga atong sundon.
Litrato pinaagi ni Clayton, Chan
“Pagmalinawon ug hibaloi nga Ako mao ang Dios.” Usahay ang Ginoo dili motubag pinaagi sa Iyang Espiritu sama ka dali sa atong gipaabot. Kini mahimong malisod ug magkinahanglan nato sa pagpakita og hugot nga pagtuo sa Iyang direksyon sa “pagmalinawon ug hibaloi nga Ako mao ang Dios” (Doktrina ug mga Pakigsaad 101:16). Si Presidente Nelson mipasabot: “Sa tinuod lang, aduna tingali mga higayon nga inyong bation nga daw sirado ang kalangitan. Apan ako mosaad nga samtang kamo magpadayon nga magmasulundon, mopahayag og pasalamat alang sa matag panalangin nga gihatag sa Ginoo kaninyo, ug samtang kamo mapailubon nga motahod sa panahon sa Ginoo, pagatagaan kamo sa kahibalo ug pagsabot nga inyong gipangita.”14 Kon masinati nato kining balaan nga kahilom, kinahanglan nga atong hinumdoman, sama sa gitudlo ni Presidente Oaks, “nga ang Ginoo mopadayag kanato pinaagi sa Espiritu sa Iyang kaugalingong panahon ug sa Iyang kaugalingong paagi … Magpaabot kita sa pagpadayag sa Ginoo.”15
Bisan og kini nga mga deskripsiyon makatabang, kini sa gihapon dili paigo. Sama sa gipasabot ni Presidente Packer: “Kita walay mga pulong (bisan ang mga kasulatan walay mga pulong) nga hingpit nga naghulagway sa Espiritu. Ang mga kasulatan sa kinatibuk-an naggamit sa pulong nga tingog, nga dili kaayo haom. Kining sensitibo, lunsay nga espirituhanong komunikasyon dili makita sa atong mga mata, ni madungog sa atong mga dunggan.”16 Sa kataposan, ang pag-ila sa Espiritu sama sa pagtilaw og asin: lisod nga ihulagway pinaagi sa mga pulong apan mahimong mailhan kon kamo personal nga nakasinati niini.17
Mao nga kita kinahanglan nga makat-on sa pag-ila sa Espiritu sa atong mga kaugalingon. Samtang kita dili makapugos og espirituhanong mga kasinatian, kita makahimo og kahimtang alang niini nga mahitabo. Ang Ginoo nga si Jesukristo mipadayag sa pipila sa gagmay ug yanong mga butang nga atong mahimo sa pagkat-on sa pagpaminaw Kaniya nga mamulong kanato pinaagi sa Iyang Espiritu aron nga kita mas makaila og maayo nianang espirituhanon nga impluwensya kon Siya mamulong ngari kanato.
Mga kasulatan. Ang Ginoo nga si Jesukristo mipadayag nga kita makadungog sa Iyang espirituhanon nga tingog nga namulong kanato kon kita magtuon sa mga kasulatan. Miingon Siya:
“Kini nga mga pulong dili sa mga tawo … apan gikan kanako; …
“Kay kini mao ang akong tingog nga namulong kanila nganha kaninyo; kay sila gihatag pinaagi sa akong Espiritu nganha kaninyo … ;
“Busa, kamo makapamatuod nga kamo nakadungog sa akong tingog ug nahibalo sa akong mga pulong” (Doktrina ug mga Pakigsaad 18:35–36).
Nagpasabot niini nga baroganan, si Elder Bednar mitudlo: “Usa sa mga paagi nga ako makadungog Kaniya mao diha sa mga kasulatan. Ang mga kasulatan mao ang girekord nang daan nga tingog sa Ginoo. Dili kini ang pagpaminaw mismo sa madungog nga tingog, bisan og kana mahimong mahitabo. Kini ang pagpaminaw sa mga kasulatan pinaagi sa usa ka pagbati—usa ka pagbati sa akong hunahuna, usa ka pagbati sa akong kasingkasing. Alang nako, ang mga kasulatan mao ang yawe sa pagdawat ug pag-ila niadto nga mga hunahuna ug mga pagbati.”18
Templo. Si Presidente Nelson mitudlo nga “kita usab makadungog Kaniya diha sa templo. Ang balay sa Ginoo mao ang balay sa pagkat-on. … Didto kita makat-on unsaon sa pag-abli sa tabil ug makigsulti sa langit sa mas klaro.”19 Si Propeta Joseph Smith nag-ampo alang kanato nga makakat-on nga makaila sa Espiritu sa mas hingpit diha sa templo sa dihang siya nag-ampo “nga tanan kadto kinsa mosimba dinhi niini nga balay … magtubo diha kanimo, ug modawat sa kahingpitan sa Espiritu Santo” (Doktrina ug mga Pakigsaad 109:14–15). Kon kita kanunay nga mosimba didto sa templo, kita makaangkon og kasinatian nga mobati sa Espiritu ug molambo ang atong kapasidad sa pag-ila sa Iyang tingog nganhi sa atong mga kinabuhi.
Mga propeta. “Sa kataposan,” si Presidente Nelson mitudlo, “kita [maka] paminaw Kaniya samtang kita mamati sa mga pulong sa mga propeta, mga manalagna, ug mga tigpadayag.”20 Kon kita kanunay nga maminaw sa mga mensahe sa atong buhi nga mga propeta ug apostoles ug mosunod sa ilang tambag, kita nagdapit sa Espiritu Santo sa pagtudlo nato. Kini usa ka laing importante nga tinubdan sa kasinatian uban sa Espiritu nga makatabang nato sa pag-ila sa Iyang impluwensya.
Agi og dugang, kita makaampo sa kinasingkasing, makaserbisyo nga matinud-anon diha sa Simbahan, makarekord og espirituhanon nga mga impresyon, ug takos nga moambit sa sakramento. Pinaagi sa pagbuhat niining mga butang uban sa hugot nga pagtuo kang Jesukristo, ang Espiritu moabot, ug kita makaila Kaniya pinaagi sa mga deskripsiyon sa kasulatan, mahimong mapamilyar sa Iyang mga pag-aghat pinaagi sa atong kaugalingong kasinatian, ug mas masaligong makaila sa Iyang impluwensya sa tanang bahin sa atong mga kinabuhi. “Pinaagi sa pagkat-on sa Espiritu sa Dios ug sa pagsabot niini, ikaw mahimong molambo ngadto sa baroganan sa pagpadayag, hangtod nga ikaw mahimong hingpit diha ni Kristo Jesus”21 ug mabatonan “ang hunahuna ni Kristo” (1 Mga Taga-Corinto 2:16).