Pāturura’a i te mau melo e ora nei i te fa’ata’ara’a

Nā Brittany Beattie

Ve’a a te ’Ēkālesia

E tauturu mai te Metua i te ao ra ia tātou ’ia ’ite, nāhea ’ia fa’atupu i te hō’ē vāhi pāruruhia ’e te fāri’i maita’i i roto i tā tātou mau pāroita ’e mau ’āma’a, nō te feiā tei ta’a ’aore rā e fa’ata’a ra ia rātou.

hō’ē fare i ni’a i te hō’ē hōho’a tei pāhaehia

E piti tāne i roto i te hō’ē pāroita tei riro ’ei ta’ata ’ōtahi i te hō’ē ā taime, i muri a’e e rave rahi matahiti fa’aipoipora’a i tā rāua vahine fa’aipoipo. I te taime ’a riro ai te ta’ata mātāmua ’ei ta’ata ’ōtahi, ’ua fa’atoro pinepine te pāroita i te rima, ’ua hōro’a i te mā’a, ’e ’ua ’imi i te mau rāve’a nō te ha’apāpū ē, ’aita ’oia i mana’o a’e ’ua vai ’oia ’ōna ana’e. Nō te piti o te ta’ata, ’aita teie aupurura’a i tupu, ’e ’ua vai te feruri ē, ’o ’ōna ana’e ’e te ’aifāito ’ore.

E aha te ta’a-’ē-ra’a i rotopū i teie nā ta’ata e piti ? Te mātāmua e tāne ivi ïa ’e te piti ’ua ta’a ïa i tāna vahine. I te fa’a’itera’a mai teie tāne tei ta’a i teie ’ohipa i tupu, e mea ’ōhie roa tāna taparura’a°: E nehenehe ānei tā tātou e tauturu i te mau melo o te ’Ēkālesia, ’ia māramarama maita’i nāhea i te aupuru i te feiā tei ta’a ’e ’ia ’ite rātou ē, tē vai noa ra tō rātou hō’ē vāhi ’aifaito ’e te faufa’a i roto i tā tātou mau pāroita ’e ’āma’a°?

E rave rahi pāroita e rave nei i te hō’ē ’ohipa fa’ahiahia te aupurura’a i te feiā e ora nei i te mau hope’ara’a o te fa’ata’ara’a, e nehenehe te tāparura’a a teie ta’ata e arata’i ia tātou pā’āto’a ’ia ui ē, tē vai ra ānei te tahi atu ’ohipa tā tātou e nehenehe e rave maita’i a’e. ’Ua tū’ati teie hina’aro ’ia fāri’i-poupou-hia ’e ’ia pāturuhia i te hō’ē anira’a tāmau a te feiā fa’atere o te ’Ēkālesia—’ia here i te mau ta’ata ato’a i roto i te nana a te Atua ’e ’ia tauturu ia rātou ’ia ’ite i te fāri’i-maita’i-ra’a ’e te pārurura’a i roto i tā tātou mau titi nō Ziona.¹

« I te mau taime ato’a e fa’ateitei tātou i te tahi atu ta’ata, tē fa’atupu pāpū nei tātou i te mau vāhi pārurura’a nō rātou ».² E ti’a i tā tātou mau pāroita ’e mau ’āma’a ’ia vai i rotopū i taua mau vāhi ra, ’a ’imi ai tātou i te ha’apa’o i nā fa’auera’a rahi e piti ’ia here i te Atua ’e ’ia here ia vetahi ’ē mai ia tātou iho (hi’o Mataio 22:37–39). E nehenehe te mau parau tumu i muri nei e tauturu ia tātou ’ia ’ite, nāhea i te pāturu maita’i a’e i te feiā i roto i tā tātou mau pāroita ’e mau ’āma’a tei ora ’aore rā ’o tē ora nei i te fa’ata’ara’a.

’A ha’amana’o ē, i roto te fa’ata’ara’a tē vai ra e rave rahi mana’o pae manava

Nō te mea ’ua ’ite tātou i te ha’api’ira’a tumu nō te fa’aipoipora’a mure ’ore ’e te mana o te fafaura’a nō te tā’atira’a i roto i te fa’anahora’a nō te fa’aorara’a a te Atua, e nehenehe te fa’ata’ara’a e riro ’ei ha’amāuiuira’a o te ’ā’au. Teie rā, e ’ere hō’ē ā huru mana’o tō te mau ta’ata ato’a nō ni’a i tō rātou fa’ata’ara’a. ’Ua ha’api’i te peresideni Dallin°H. Oaks, tauturu mātāmua i roto i te Peresidenira’a Mātāmua ē, « ’ua riro te fa’ata’ara’a ’ei tumu parau fifi nō te mea e fa’atupu te reira i te mau mana’o pae manava pūai i ni’a i te ta’ata ma te rāve’a ta’a ’ē. Tē hi’o nei te tahi pae ia rātou iho ’aore rā i tei herehia e rātou ’ei feiā pēpē nō te fa’ata’ara’a. Vetahi tē hi’o nei ia rātou iho mai te feiā tei fāna’o. Tē hi’o nei te tahi i te fa’ata’ara’a ’ei tāpa’o fa’a’ite nō te manuia ’ore. Vetahi tē hi’o nei te reira mai te hō’ē ’apera’a faufa’a o te fa’aipoipora’a ».³

’Eiaha e feruri noa i te huru te hō’ē ta’ata e fa’aineine ra ’ia fa’ata’a ’ia hi’o i te reira, ’a fa’aro’o pāpū maita’i rā e aha te taime ’e mai te aha te huru o tōna ineinera’a. ’A feruri noa ma te ui ē, « nāhea e ti’a ai iā’u ’ia riro ’ei pāturu i teie taime°? » ’aore rā « nāhea e nehenehe ai ia mātou ’ia pāturu ia ’oe i roto ’e i muri a’e i tō ’oe fa’ata’ara’a°? »

Te mau uira’a e feruri°:

Nāhea te mau ta’ata e nehenehe ai e fāri’i e rave rau mana’o, i te mau taime ta’a ’ē o te mahana, o te hepetoma ’aore rā o te ’āva’e°? Nāhea e ti’a ai iā’u ’ia ha’apa’o maita’i ’e ’ia pāturu, i te taime nō te mana’o pae manava tāta’itahi°?
Nāhea e ti’a ai iā’u ’ia vai ineine noa nō te fāri’i i te heheura’a, e nāhea i te tauturu i te mau taime ta’a ’ē°?
E aha te mau mana’o tā’u e rave nei ’o tē ti’a paha iā’u ’ia fa’aru’e, nō te ’imi maita’i a’e ’e nō te ’ohipa i ni’a i te heheura’a e nāhea ’ia tauturu°?

Fa’atumu i ni’a i te herera’a ’eiaha rā te ha’avāra’a

Nō ni’a i te fa’ata’ara’a, e mea varavara roa tātou ’ia ’ite i te mau mea ato’a ’o te arata’i atu i te fa’ata’ara’a o nā ta’ata fa’aipoipo---’e ’aita e tītauhia ia tātou ’ia ’ite. « ’Ia tupu ana’e te fa’ata’ara’a, tītauhia i te mau ta’ata ’ia fa’a’ore i te hapa, ’ia fa’ateitei, ’e ’ia tauturu, ’eiaha rā ’ia fa’ahapa »°;⁴ e mea maita’i te reira nō nā ta’ata fa’aipoipo ’e te feiā ’ati a’e ia rāua. E mea ti’a ia tātou ’ia ara maita’i ’e ’ia fa’atumu i ni’a i te herera’a ia vetahi ’ē, ’eiaha rā e ha’avā ia rātou, noa atu ’o vai i roto ia rāua e auta’atira’a pāpū tō tātou.

’Eiaha tātou e rōtahi i ni’a i te ha’avāra’a, e fa’atumu rā tātou i ni’a i te here ’e te hō’ēra’a, mai tā te tuahine J.°Anette Dennis, tauturu mātāmua i roto i te peresidenira’a rahi o te Sōtaiete Tauturu i ha’api’i°:

« E aha te pinepinera’a tātou i te ha’avā ia vetahi ’ē i ni’a i tō rātou huru rāpae ’e tā rātou mau ’ohipa, ’aore rā te ’orera’a rātou e ’ohipa, ’āhiri ho’i tātou i māramarama maita’i a’e, e fa’a’ite ïa tātou i te aumihi ’e te hina’aro e tauturu, ’eiaha rā i te fa’ateimahara’a i tā rātou hōpoi’a nā roto i tā tātou ha’avāra’a ? […]

« ’Ua fa’auehia tātou ’ia here ia vetahi ’ē, ’eiaha e ha’avā ia rātou. E vaiiho ana’e i teie hōpoi’a teimaha ; e ’ere nā tātou e amo. Maoti te reira, e nehenehe tā tātou e rave mai i te zugo o te here ’e te aumihi o te Fa’aora […]

« … E ti’a i te ta’ata tāta’itahi ’ia ’ite ē, nō te tino mau rātou o te Mesia ’e e hina’arohia rātou i roto i te tino o te Mesia ».⁵

Te mau uira’a e feruri°:

E aha tā’u e nehenehe e rave nō te rōtahi rahi atu ā i ni’a i te herera’a ia vetahi ’ē mai tā Iesu Mesia i nā reira°?
Tē vai ra ānei te mau rāve’a tā’u e ha’avā nei i te hō’ē ta’ata, ’oia ato’a i te ’imira’a ’aore rā te hōro’ara’a i te hape, ’o te nehenehe e tāpe’a iā’u ’ia hōro’a i te pāturura’a e hina’arohia°?
E aha tā’u e nehenehe e rave nō te ’ite maita’i a’e i te here o te Atua nō vetahi ’ē°?

’Imi i te mau rāve’a nō te fa’aō mai ia rātou.

Nā roto i te fa’ata’ara’a, pinepine te mau ta’ata i te ’ere i te auhoara’a, tei tupu mai nā roto i te mau hoa ’aore rā i te ’utuāfare o tō rātou hoa fa’aipoipo tahito. ’E e aha te ’ohipa e tupu ’ia tupu ana’e te auhoara’a i roto i te fa’aipoipora’a, ’e e’ita e ti’a fa’ahou i te mau hoa ’ia tītau manihini i nā hoa fa’aipoipo tahito to’opiti, ’ia haere mai i te mau fa’a’oa’oara’a i te hō’ē ā taime°?

’Ua fa’ati’a mai te hō’ē tuahine ē, pinepine rāua tāna tāne i te haere i te hō’ē pō ha’utira’a i te hepetoma, nā muri i te mau hoa i roto i tāna pāroita. I muri a’e i te fa’ata’ara’a, ’ua ’oto roa ’oia ’a fa’aea ai te mau tītaura’a manihini nō te pō ha’utira’a, nō te mea o te feiā fa’aipoipo ana’e te nehenehe e haere. ’Ua fa’a’ite mai te tahi atu tuahine ē, erave rahi melo o te pāroisa tei mana’o ē, nō te mea e metua vahine ’ōtahi ’oia i teienei, ’aita ïa tōna e taime nō te haere i te mau fa’a’oa’oara’a ’e te mau hoa mai tāna i nā reira nā mua a’e°; nō reira, ’aita rātou i ani manihini iāna ’ia ’ore ’oia ’ia ’oto i te ’orera’a e haere mai. Teie rā, ’ua fa’arahi atu ā te reira i te mana’o mo’emo’e ’e te ’ōtahi i roto iāna. ’Ua fa’a’ite mai teie tuahine ē, e riro ho’i te reira ’ei mea au roa ’ia tāmau-noa-hia ’oia i te ani-manihini-hia (noa atu ē, e’ita tāna e nehenehe e ’āmui atu)—i te ’itera’a ē, ’ua hina’aro vetahi iāna i reira.

E mea ta’a ’ē te mau tupura’a ’ohipa ato’a, terā rā e « tītauhia ia tātou pā’āto’a ’ia ’ite i te rima māhanahana o te auhoara’a ’e ’ia fa’aro’o i te fa’a’itera’a pāpū nō te fa’aro’o ».⁶

Te mau uira’a e feruri°:

E aha te mau fa’atanora’a nō te mau fa’a’oa’oara’a tā’u e nehenehe e rave, nō te tauturu i te mau melo ’ōtahi ’ia ’āmui mai ma te au maita’i, mai te mau ta’ata fa’aipoipo°?
Nāhea e nehenehe ai i tā tātou pāroita ’ia hōro’a i te tahi atu ā mau rāve’a nō te fa’aō mai, nā roto i te mau ’ātivite e tano i te mau hina’aro o te mau melo tei ta’a°?
E aha te mau ’ātivite e nehenehe e tauturu i tō’u hoa ’ia tāvini ’aore rā ’ia tauturu, mai te mea ihoā rā e tītauhia ’ia fa’aho’i fa’ahou mai i tōna ti’aturira’a, i muri a’e i te hō’ē auta’atira’a fifi°?

« ’A hi’opo’a nā mua, ’e ’a tāvini i muri iho »⁷

Te feiā e ta’a nei, e fa’atano rātou i te mau tauira’a i roto i te parau nō te moni, te tārena, te urupu’upu’u, te mau peu tumu tāmahana ’e tāmatahiti, te mau huru o te orara’a, ’e te tahi atu ā. E tano te reira nō te feiā pa’ari ’e nō tā rātou ato’a mau tamari’i, ’o te nehenehe ato’a e amo i te tahi atu mau hōpoi’a i te fare.

E nehenehe te mau ’āpo’ora’a pāroita ’aore rā ’āma’a e feruri, nāhea ’ia pāturu i te melo tāta’itahi o te ’utuāfare, tae noa atu i te mau tamari’i. Tātou te ta’ata hō’ē, e rave rahi rāve’a ato’a tā tātou nō te ’ite i te mau hina’aro ’e i muri iho nā roto i te pure ’ia rave mai te au i tā tātou iho heheura’a, nō te tauturu i te fa’atupura’a i te reira mau hina’aro.

’Ua ha’amaita’ihia te hō’ē tuahine i te ’itera’a te hō’ē ta’ata tāpiri ē, ’ua rave noa na tāna tāne mātāmua i te tāmāra’a ’āua tāmatahiti i te pu’e tau ha’apohera’a rā’au, ’e tae noa atu i te mau pipira’a pape nō te tau to’eto’e, ’e ’ua pūpū atu iāna e rave i te reira nōna ’aore rā ’ia fa’a’ite iāna i te mea e rave. ’Ua ha’amaita’ihia te hō’ē metua tāne ’ōtahi, ’a hōro’a mai ai te mau ta’ata tāpiri mai, i te mau ta’ata ha’apa’o aiū pāpū i tōna vāhi ’āpī.

Teie te tahi atu mau rāve’a ’o tā te mau melo o te pāroita i rave nō te tauturura’a i te mau ’utuāfare°:

Tē fa’a’ite nei te feiā fa’atere o te pāroita, o te feiā ’āpī ’e o te paraimere i te mau hi’ora’a nō te fa’aurura’a metua tāne ’aore rā metua vahine, mai te mea e tano, i roto i te orara’a o te mau tamari’i.
’Ua hōro’ahia te mau tao’a hōro’a nō te noera, e tae noa atu i te moni nō te tauturu i te mau ha’amau’ara’a nō te misiōni.
’Ua hāponohia i te ’utuāfare te tahi atu mā’a nō roto mai i te mau ’āmuira’a a te feiā ’āpī ’aore rā nō roto mai i te mau ’ātivite a te feiā ’āpī.
’Ua ’āmui atu te mau melo o te pāroita i roto i te mau ’ātivite fa’a’eta’etara’a tino a te mau tamari’i.
’Ua ’āparau te mau ’āpo’ora’a a te mau ’orometua ha’api’i, nāhea ’ia ha’amana’o i te mau tamari’i o te hō’ē ’utuāfare tei fa’ata’a, te mau ha’api’ira’a ihoā rā nō ni’a i te mau ’utuāfare, ’aore rā ’a haere ai te mau tamari’i i te purera’a hō’ē taime i roto te piti hepetoma, ’a pārahi ai rātou i pīha’i iho i te hō’ē metua.
’Ua ha’apa’o te hō’ē nā ta’ata fa’aipoipo pa’ari i te ’utuāfare hō’ē noa metua i roto.

E ha’amana’o ato’a tātou ē, e tītau te mau ta’ata ’e te mau ’utuāfare i te taime nō te fa’atano i tō rātou orara’a ’āpī. ’A fa’a’ite i te ’ā’au hōro’a nā roto i te vaiihora’a ia rātou ’ia fa’aora ’e ’ia haere i mua mai e au i te Atua ’e i tā rātou tārena, ’eiaha rā i tā tātou.

Te mau uira’a e feruri°:

Nāhea e nehenehe ai iā’u ’ia ha’apūai i te hō’ē auhoara’a e tupu nei, ’ia ti’a ho’i i te mau ta’ata e ora nei i te fa’ata’ara’a ’ia ’ite te au maita’i ’ia fāri’i ana’e i te tauturu, i te taime e hina’aro rātou, noa atu ē, e ’ere i teie taime°?
E aha «°te mau mātāmua » ’o tē riro ’ei fifi ta’a ’ē nō te ’utuāfare, mai te taime mātāmua ’aita te mau tamari’i i pīha’i iho i te hō’ē metua i te hō’ē pu’e tau fa’afa’aeara’a°? Nāhea e nehenehe ai iā’u ’ia hōro’a i te auhoara’a hau atu i roto i taua mau taime ra°?
E aha te mau rāve’a tā te ’utuāfare e hina’aro ’e ’o tā’u e nehenehe e tauturu, ’aore rā nāhea e ti’a ai iā’u ’ia fa’atupu i te hō’ē natira’a ’e te tahi atu mau ta’ata e ’aravihi tō rātou nō te tauturu°?

’A ’imi ai tātou nā roto i te pure ’ia māramarama ’e ’ia aupuru maita’i a’e i te feiā tei fa’ata’a, ’e tō rātou utuāfare, e nehenehe tātou e fāri’i ’e e fa’a’ite i te hō’ē tuha’a o te here o te Atua i tāna mau tamari’i ato’a.

’Ia rātou ’o tei fa’ata’a

E ha’amaita’ira’a ’ia toro mai vetahi ’ē i te rima ia tātou, terā rā, e rave rahi mea tā tātou e nehenehe e rave nō te fa’atoro i te rima, ’e nō te ha’amau i tā tātou iho mau natira’a. Teie te tahi mau mana’o nō te fāri’i i te hō’ē ’itera’a maita’i i roto i tā ’outou pāroita ’aore rā ’āma’a°:

’A fa’a’ite i te feiā fa’atere e aha tō ’outou mau hina’aro, ’e e aha te tauturu maita’i a’e.
’A hāmani i tā ’outou iho mau rāve’a nō te tū’atira’a. ’A fa’atae i te mau anira’a manihini ia vetahi ’ē nō te mau ’ohipa tōtiare, noa atu e ’ohipa ’ōhie roa, mai te orihaere-’āmui-ra’a ’aore rā te pārahira’a te tahi i pīha’i iho i te tahi i te fare purera’a. Mai tā te Fatu i ha’api’i i roto Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 58:27–28, « e mea ti’a i te ta’ata nei ’ia ’ana’anatae i te ’ohipa maita’i, ’e ’ia rave ho’i i te mau ’ohipa e rave rahi nā roto i tō rātou iho hina’aro, ’e ’ia fa’atupu fa’arahi ho’i i te parauti’a°; nō te mea tei roto ia rātou te mana, nā roto ho’i i te reira i riro ai rātou ’ei ha’apa’o ia rātou iho ».
Tē vai ra paha te taime e parau te ta’ata i te mau mea ’ino ’aore rā ’aita i ’ite e aha te ’ohipa e rave. ’A fa’a’ite i te ’ā’au hōro’a i te feiā e tāmata nei i te pāturu ia ’outou, ’aita rā rātou i ’ite nāhea. ’Ua ha’api’i Elder Jeffrey R. Holland nō te pupu nō te Tino ’Ahuru ma Piti ’āpōsetolo : « Nō reira ’a fa’a’oroma’i i te mau hape a te ta’ata nei—tō ’outou iho ’e tō vetahi ’ē ’o tē tāvini ra i roto i teie ’Ēkālesia e arata’ihia nei e te mau tāne ’e te mau vahine tāhuti e hōro’a i tō rātou taime. Ta’a ’ē noa atu i tāna Tamaiti Fanau Tahi maita’i roa a’e, e mau ta’ata hapehape ana’e tā te Atua e ’ohipa nei mai te ’ōmuara’a mai o te tau. E nō reira ’ia ’ite ana’e ’outou i te mau hapehape, ’a ha’amana’o ē, ’aita e ’ōti’a i roto i te hanahana o te ’ohipa ».⁸

’Ua fa’a’ite mai te hō’ē tuahine i teie mau mana’o, tei tauturu iāna ’ia patu fa’ahou i tōna orara’a i muri a’e i te fa’ata’ara’a°:

E fa’aitoito noa i roto i te ’evanelia.
E tai’o i te mau pāpa’ira’a mo’a.
’A ha’apa’o i te mau fa’auera’a.
E fāri’i i te hō’ē pi’ira’a.
’A fārerei atu i te ’episekōpo.
’A haere i te hiero.
E tūru’i i ni’a i te mau taea’e ’e te mau tuahine aupuru.
E ha’amāuruuru i te mau melo o te pāroita.
’A fa’ananea i te mau auhoara’a ’āpī.
’A ha’ati ia ’outou i te nehenehe.
’A ’ite i te mau ’oa’oa i roto i te orara’a.⁹

’A tūtava ai ’outou i te fāri’i i te mau ’itera’a maita’i i roto i tā ’outou pāroita ’aore rā, ’āma’a, e ’ite ’outou i te pūai e tae mai nā roto mai i te Fatu, ’o tē nehenehe e « ha’amāmā i te mau hōpoi’a teiaha i tu’uhia i ni’a i tō ’outou tapono, e’ita roa o tō ’outou tapono e māuiui […] ’e ’ia ’ite pāpū ’outou ē, tē hi’o aroha ra vau, te Fatu te Atua, i tō’u ra mau ta’ata i tō rātou mau ’ati » (Mosia 24:14).