Li xb’een tzol, xb’aan laj James Taylor Harwood

17–23 mayo

Tzol’leb’ ut Sumwank 51–57

“Jun mertoom xaqxo xch’ool, ut tiik, ut chaab’il xna’leb’ ”

Xtzolb’aleb’ li loq’laj hu nakatxtenq’a chixk’eeb’al reetal lix yaab’ xkux li Qaawa’, xb’aan naq k’eeb’ileb’ li loq’laj hu xb’aan a’an rik’in lix Musiq’ (chi’ilmanq Tzol’leb’ ut Sumwank 18:34–36).

Tz’iib’a li nakak’oxla

Choq’ reheb’ li komon sa’ li Iglees sa’ 1830, xch’utub’ankileb’ laj santil paab’anel ut xkab’lankil li tenamit Sion a’aneb’ musiq’ejil jo’ ajwi’ ruchich’och’il k’anjel, ut naab’al li ki’ajman ru xb’aanunkil: Ki’ajman naq taaloq’manq ut taajek’imanq li ch’och’ b’ar wi’ te’ruuq chi wank laj santil paab’anel. Ki’ajman naq te’k’uub’amanq li tasal hu ut xkomoneb’ li puktesinb’il aatin. Ut ki’ajman naq taawanq jun k’ayib’aal re taawanq k’a’aq re ru na’ajman ru choq’ reheb’ li ani wankeb’ Sion. Sa’eb’ li k’utb’esinb’il na’leb’ li tz’iib’anb’ileb’ sa’ Tzol’leb’ ut Sumwank 51–57, li Qaawa’ kixxaqab’eb’ ut kixk’e xna’leb’eb’ li kristiaan chixb’aanunkileb’ li k’anjel a’in, ut kireetali li tenamit Independence, Missouri jo’ “lix ch’oolil li na’ajej” Sion (Tzol’leb’ ut Sumwank 57:3).

Us ta chaab’ileb’ li seeb’al re loq’ok ch’och’, k’uub’ank hu, ut k’ayink choq’ re xb’aanunkil li ruchich’och’il k’anjel re xkab’lankil Sion, eb’ li k’utb’esinb’il na’leb’ a’in neke’xk’ut ajwi’ naq li Qaawa’ naraj naq eb’ lix santil paab’anel k’ulub’ejaqeb’ sa’ musiq’ej re te’k’ab’a’iiq jo’ jun tenamit Sion. A’an nokoxb’oq li junjunq qe chi wank jo’ “mertoom xaqxo xch’ool, ut tiik, ut chaab’il xna’leb’,” ut naq tuulanaq li qamusiq’, “chi xaqxo chi kaw” sa’ li qateneb’ankil li kooxxaqab’ wi’ (chi’ilmanq Tzol’leb’ ut Sumwank 51:19; 52:15; 54:2). Wi naru taqab’aanu a’an—maak’a’ naxye k’a’ru li qaruchich’och’il seeb’al—li Qaawa’ naru tooroksi re xkab’lankil Sion, ut a’an “tixseeb’a xyiib’ankil li tenamit sa’ xq’ehil” (Tzol’leb’ ut Sumwank 52:43).

Li na’leb’ re xtzolb’aleb’ li loq’laj hu aajunes

Tzolʼlebʼ ut Sumwank 51

Li Qaawa’ naraj naq xaqxooq inch’ool, tiikaqin, ut chaab’ilaq inna’leb’ jo’ mertoom.

Wi ta laa’at jun komon sa’ li Iglees sa’ 1831, katb’oqe’ raj tana’ chixyu’aminkil li chaq’rab’ re q’axtesink-ib’ rik’in xk’eeb’al li k’a’ru aawe re li Iglees rik’in li obiisp. Chirix a’an, naab’al sut a’an kixq’ajsi raj aawe li k’a’ru xak’e, ut wan naq b’ayaq chik xkomon. A’b’an moko aawe ta chik—a’an b’an laa mertoomil.

Jalan li nab’aanuman anajwan, a’b’an eb’ li na’leb’ re li q’axtesink-ib’ ut li mertoomil toj aajeleb’ ru sa’ xk’anjel li Qaawa’. K’e reetal li raatin li Elder Quentin L. Cook: “Wanko sa’ jun xuwajel kutan naq naab’aleb’ neke’xpaab’ naq moko teneb’anb’ilo ta chiru li Dios ut naq maak’a’ li qateneb’ahom chi moko qamertoomil choq’ qe qajunes ut reheb’ li qas qiitz’in. Wankeb’ naab’al sa’ li ruchich’och’ li neke’xjayali rib’ sa’ xsahilankil rib’ … ut ink’a’ neke’xpaab’ naq a’aneb’ aj ilol reheb’ li ras riitz’in. A’b’anan, sa’ li Iglees naqapaab’ naq li mertoomil a’in a’an jun loq’laj k’anjel” (“La mayordomía: Una responsabilidad sagrada,” Liahona, noviembre 2009, 91).

Naq yooqat chirilb’al ru li tasal 51, k’oxlan chirix k’a’ru q’axtesinb’il aawe xb’aan li Dios. K’a’ru xyaalalileb’ li aatin “mertoom” (raqal 19) ut “kixq’axtesi” (raqal 5), ut k’a’ru neke’xk’ut chirix li naraj li Dios naq taab’aanu? K’a’ruheb’ li na’leb’ li nakataw sa’ li tasal 51 ut sa’ li raatin li Elder Cook li neke’xk’ut chawu k’a’ru naxb’aanu jun li mertoom? (che’ilmanq li raqal 9, 15–20).

Chi’ilmanq ajwi’ Mateo 25:14–30.

Tzol’leb’ ut Sumwank 52:14–19

Li Dios kixk’ut jun eetalil re naq ink’a’ toob’alaq’iiq.

Rik’in naq naab’aleb’ neke’xye naq yookeb’ chixk’ulb’al musiq’ejil k’utb’esihom, eb’ laj santil paab’anel sa’ xtiklajik li Iglees ke’wan xk’a’uxl naq te’b’alaq’iiq. Chan ru ke’ru chixk’eeb’al reetal ani “k’ulub’anb’il xb’aan li Dios”? (raqal 15). Sa’ Tzol’leb’ ut Sumwank 52:14–19, li Qaawa’ kixk’ut jun na’leb’ re qatenq’ankil. Chan ru naru taawoksi li na’leb’ a’an re xtz’ilb’al rix b’ar wan li b’alaq’il esil sa’ ruchich’och’? Naru ajwi’ taawoksi li na’leb’ a’in re xtz’ilb’al aawix: naru taawoksiheb’ li ch’ol aatin sa’eb’ li raqal a’in re xtz’iib’ankil patz’om jo’ “Naq nin’aatinak, ma tuulan inmusiq’?”

Tzolʼlebʼ ut Sumwank 54

Naru nintaaqe li Qaawa’ naq rahob’tesinb’ilin xb’aan lix b’aanuhomeb’ li was wiitz’in.

Naq yoo chi uxmank li ch’utub’aak aran Ohio, ke’wulak jun ch’uut chi aj santil paab’anel li jolominb’ileb’ xb’aan laj Newel Knight li chalenaqeb’ chaq sa’ Colesville, Nueva York, ut ke’raj ru b’ar te’wanq rochocheb’. Laj Leman Copley wan chaq jun xnimla ch’och’ nach’ aran Kirtland, ut a’an ki’ok sa’ aatin naq tixkanab’eb’ laj santil paab’anel chi kanaak sa’ xch’och’. A’b’anan, chirix naq ke’ok chixk’eeb’al li rochocheb’ aran, laj Leman Copley kilaj xpaab’aal ut kixq’et lix sumwank, ut kirisiheb’ chaq laj santil paab’anel sa’ xch’och’ (chi’ilmanq Santos, 1:128–131).

Jo’ tz’iib’anb’il sa’ li tasal 54, li Qaawa’ kixye re laj Newel Knight k’a’ru tento te’xb’aanu laj santil paab’anel chirix li ch’a’ajkilal a’an. K’a’ru nakataw sa’ li k’utb’esinb’il na’leb’ a’in li naru tatxtenq’a naq anihaq ink’a’ naxb’aanu li xyeechi’ihom malaj naq rahob’tesinb’ilat xb’aan li ink’a’ us naxb’aanu?

Li na’ajej aran Ohio b’ar wi’ wan xch’och’ laj Leman Copley li kixyeechi’i re li Iglees.

Tzol’leb’ ut Sumwank 56:14–20

Us xaq reheb’ li saqeb’ ru xch’ool.

Sa’eb’ li raqal a’in, li Qaawa’ kiraatinaheb’ li b’ihom jo’ ajwi’ li neb’a’; maare us raj xk’eeb’al reetal chan ru naq jalan lix na’leb’ choq’ re li junjunq chi ch’uut. K’a’ru nakataw sa’eb’ li raqal a’in li wan xyaalalil sa’ laa yu’am laa’at? Chan ru naq xjayalinkil aawib’ sa’ li b’ihomal naru “tixmo’ob’resi” laa waam? (raqal 16). K’a’ru naraj naxye choq’ aawe li wank chi “saq ru laa waam” (raqal 18) chirix li k’a’ re ru re li ruchich’och’?

Chi’ilmanq ajwi’ Jakob 2:17–21.

Li na’leb’ re xtzolb’aleb’ li loq’laj hu jo’ junkab’al, ut choq’ re li q’ojyin re junkab’al

Tzol’leb’ ut Sumwank 51:9.Taaruuq teeb’aanu jun b’atz’unk nawulak chiru laa junkab’al ut tex’aatinaq chirix k’a’ raj ru teereek’a wi ta anihaq taatik’ti’iq sa’ li b’atz’unk. K’a’ut naq aajel ru naq “took’anjelaq chi maak’a’ qab’alaq’ ” chiqib’il qib’? Chan ru naq li wank chi maak’a’ qab’alaq’ nokoxtenq’a chi wank chi “junajaqo”?

Tzol’leb’ ut Sumwank 52:14–19.Naq tex’aatinaq chirix li k’utb’il eetalil sa’eb’ li raqal a’in, maare taawulaq chiru laa junkab’al rilb’al xkomoneb’ chik li k’utb’il eetalil nekeroski—jo’ li re b’ojok t’ikr malaj yiib’ank k’a’aq re ru. Taaruuq texk’anjelaq sa’ komonil re xyiib’ankil k’a’ruhaq k’utb’il eetalil naq yooqex chi aatinak chirix li k’utb’il eetalil kixk’e li Qaawa’ chirix xq’axb’al ru li b’alaq’il.

Tzol’leb’ ut Sumwank 53:1.K’oxla xwotzb’al rik’in laa junkab’al jun aanumsihom b’ar wi’ xatpatz’ok chiru li Qaawa’ “chirix laa b’oqb’al,” jo’ kixb’aanu laj Sidney Gilbert.

Tzol’leb’ ut Sumwank 54:2; 57:6–7.K’a’ru naraj naxye “wank chi xaqxo chi kaw” (Tzol’leb’ ut Sumwank 54:2) sa’ li naxpatz’ li Dios naq taqab’aanu? Taaruuq taak’e xb’oqb’aleb’ li komon sa’ laa junkab’al chi xaqliik ut chixyeeb’al k’a’ruhaq xpatz’ li Dios reheb’ naq te’xb’aanu.

Tzolʼlebʼ ut Sumwank 55.Chan ru naq li Qaawa’ kiroksi lix seeb’al laj William Phelps jo’ aj tz’iib’anel ut aj k’uub’anel hu? (jo’ eetalil, chi’ilmanq sa’ li b’ichleb’aal ani kitz’iib’ank re raatinul li b’ich 2, 3, 5, 16, 25, 26, 85, 104, ut 182). Maare eb’ li komon sa’ li junkab’al taaruuq te’aatinaq chirixeb’ li maatan ut li seeb’al neke’ril sa’ xyanqeb’ a’an. Chan ru naru taqoksiheb’ li qamaatan re xtenq’ankil lix k’anjel li Dios?

Re xtawb’al xkomon chik li na’leb’ chirix xtzolb’aleb’ li kok’al, chi’ilmanq li tusleb’ aatin re li xamaan a’in sa’ Kim, Taaqehin—Choq’ re li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al.

Jun b’ich naru xb’ichankil: “Li roq li ha’ naxye,” B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 116.

Xchaab’ilob’resinkil li tzolok aajunes

Tz’iib’a li nakatzol sa’ jun li diario. Maare taak’anjelaq aawe xtz’iib’ankil sa’ junaq laa diario eb’ li k’oxlahom, na’leb’, patz’om, malaj musiq’anb’il na’leb’ nakak’ul naq yookat chi tzolok.

Li Obiisp Partridge naxk’ul li k’a’ru q’axtesinb’il, xb’aan laj Albin Veselka