“27. Makuli ya Tempelo mpo na Bato na bomoi,” Maponi uta na Buku ya Monene (2023).
“27. Makuli ya Tempelo mpo na Bato na bomoi,” Maponi uta na Buku ya Monene
27.
Makuli ya Tempelo mpo na Bato na bomoi
27.0
Boyingisi
Tempelo ezali ndako ya Nkolo. Ezali kolakisa biso epai na Mobikisi na biso, Yesu Klisto. Na batempelo, tosanganaka mpo na kozwana na makuli ya bule mpe tosalaka mayokani elongo na Tata ya Lola oyo ekangisaka biso na Ye mpe na Mobikisi na biso. Mayokani mpe makuli oyo elengelaka biso mpo na kozonga na liboso ya Tata na Lola mpe kokangisama elongo lokola mabota mpo na boseko.
Na mayokani mpe makuli ya tempelo, “nguya ya bonzambe ezali komonana” (Malongi mpe Mayokani 84:20).
Mayokani mpe makuli ya tempelo ezali bule. Bilembo oyo bisangisami na mayokani ya tempelo bisengeli te kolobelama libanda ya tempelo. To tosengeli mpe te kolobela makambo esantu oyo tolaki na tempelo ete tokobimisa. Nzokande, tokoki kolobela mikano ya moboko mpe malongi ya mayokani mpe makuli ya tempelo mpe mayoki ya molimo tozali na yango na tempelo.
Bakambi ya palwasi mpe ya likonzi balobeli nsango na mokapo oyo elongo na bandimi oyo bazali komilengela mpo na kozwa makuli ya dotatio to ya bokangisi.
27.1
Kozwa Makuli ya Tempelo
27.1.1
Komilengela mpo na Kozwa Makuli ya Tempelo
Bandimi basengeli komilengela na molimo mpo na kozwa makuli ya tempelo mpe kosala mpe kokumisa mayokani ya tempelo.
Baboti bazali na mokumba ya yambo ya kosalisa bana na bango bamilengela mpo na kozwa makuli ya tempelo. Bakambi ya likonzi mpe ya palwasi, bandeko mibali mpe basi ya mosala, mpe bato ya libota monene basungaka baboti na mokumba oyo.
Makoki to mikanda mpo na kosunga bandimi komilengela mpo na kozwa makuli ya tempelo ezali komonana na temples.ChurchofJesusChrist.org.
Bandimi oyo bazali komilengela mpo na kozwa dotasio na bango moko to mpo na kokangisama na molongani balendisami mpo na kosangana na mateya ya bolengeli mpo na tempelo (tala 25.2.8).
27.1.3
Bandimi Oyo Bazali na Bibosono
Bandimi balongobana oyo bazali na bozangi makoki ya nzoto bakoki kozwa makuli nyonso ya tempelo. Bandimi oyo balendisami kokende na tempelo elongo na bandeko bazwa dotasio oyo bapesameli to baninga ya mobali to mwasi oyo bakoki kosunga bango. Soki bandimi bakoki te kosangana elongo na mondimi moko ya libota to moninga, bakoki kobenga tempelo liboso mpo na komona mabongisi nini bakoki kosala.
27.1.4
Lisalisi ya Bobongoli to ya Bolimboli
Soki bandimi bazali na mposa ya lisungi ya bobongoli to ya bolimboli, basengeli kobenga tempelo liboso mpo na komona soki lisalisi yango ekoki kozwams.
27.1.5
Bilamba ya Kolata na Tempelo
Ntango bazali kokende na tempelo, bandimi basengeli kolata lolenge ya bilamba oyo balataka mingi mpo na kokende na likita ya elambo.
Tala 27.3.2.6 mpo na koyeba makambo etali bilamba ya kolata na libala ya tempelo to bokangisi.
Tala 38.5 mpo na koyeba makambo etali:
-
Bilamba ya kolata na ntango ya makuli ya dotasio mpe ya bokangisi.
-
Kozwa, kolata, mpe kobatela elateli na molulu ya tempelo mpe bilamba.
27.1.6
Bobateli ya Bana
Bana basengeli kozala na bokengeli ya mikolo soki bazali na mabele ya tempelo. Basali ya tempelo bazali na makoki mpo na kotambwisa bana bobele na makambo oyo elandi:
-
Soki bazali kokangisama na baboti
-
Soki bazali kotala bokangisi ya bandeko na bango na bomoi, bandeko na bango ya mobali mosusu, to bandeko na bango uta na bamama basusu epai ya baboti na bango
27.1.7
Likita na Bandimi nsima ya Kozwa Makuli ya Tempelo
Mbala mingi bandimi bazalaka na mituna nsima ya kozwa makuli ya tempelo. Bandimi ya libota oyo bazwa dotasio, episikopo, bakambi mosusu ya palwasi, mpe bandeko mibali mpe basi ya mosala bakoki kosangana na bandimi mpo na kolobela mayele na bango bazwi na tempelo.
Biloko ya kosalisa mpo na koyanola na mituna ezali na temples.ChurchofJesusChrist.org.
27.2
Dotasio
Liloba dotasio elimboli “likabo.” Dotasio ya tempelo ezali mpenza likabo uta na Nzambe na nzela na yango Ye apambolaka bana na Ye. Makabo mosusu oyo bandimi bazwaka na nzela ya dotasio ya tempelo ezali:
-
Boyebi monene ya mikano mpe mateya ya Nkolo.
-
Nguya ya kosala nyonso oyo Tata na Lola alingi bana na Ye basala.
-
Bokambami ya bonzambe ntango bazali kosalela Nkolo, mabota na bango, mpe basusu.
-
Kobakisa elikya, libondisi mpe kimia.
Bokokisami ya mapamboli oyo etali bosembo na nsango malamu ya Yesu Klisto.
Dotasio ezwamaka na biteni mibale. Na eteni ya yambo, moto azwi bokuli ya yambo oyo babengi makuli ya ebandeli. Bobandi eyebani mpe lokola kosukola mpe kopakola mafuta (tala Esode 29:4–9). Esangisi mapamboli ya ndenge oyo etali libula ya bonzambe mpe makoki ya moto.
Na tango ya bokuli yaebandeli, mondimi apesameli ndingisa ya kolata garma ya tempelo. Garma elakisi mokangano na ye moko moto na Nzambe mpe bomipesi ya kotosa mayokani oyo esalemi na tempelo. Ntango bandimi bazali sembo na mayokani na bango mpe balati garma malamu na bomoi na bango mobimba, esalaka lisusu lokola bobateli. Mpo na koyeba makambo etali kolata mpe kobatela garma, tala 38.5.5.
Na eteni ya mibale ya dotasio, nde bakoteya mwango ya lobiko, mpe lisusu Bokeli, Bokweyi ya Adama mpe Eva, Bomikabi ya Yesu Klisto, Bopengwi, mpe Bozongisi. Bandimi bazwaka lisusu mateya na ntina ya lolenge nini kozonga na miso ya Nkolo.
Na dotasio, bandimi babengisami mpo na kosala mayokani ya bule boye:
-
Kobika mobeko ya botosi mpe kosala makasi mpo na kobatela mitindo ya Tata na Lola.
-
Kotosa mobeko ya komibonza, oyo elimboli komipesa mpo na kosunga mosala ya Nkolo mpe koyambola na motema ya kobukana mpe molimo ya mawa.
-
Kotosa mobeko ya nsango malamu ya Yesu Klisto, oyo ezali mobeko ya likolo oyo Ye ateyaki ntango azalaki na mabele.
-
Kobatela mobeko ya bopeto, oyo elimboli ete mondimi azali kosangisa nzoto bobele na moto oyo abalani na ye na mibeko mpe na mibeko engebene na mobeko ya Nzambe.
-
Kobatela mobeko ya bobulisi, oyo elingi koloba ete bandimi bapesaka ntango na bango, batalanta, mpe nyonso oyo Nkolo apambolaki bango na yango mpo na kotonga Eklezia ya Yesu Klisto na mabele.
Na esika na yango, Tata na Lola alaki ete baoyo bakotikala sembo na mayokani na bango ya tempelo bakopesama “nguya uta na likolo” (Malongi mpe Mayokani 38:32, 38; tala lisusu Luka 24:49; Malongi mpe Mayokani 43:16).
27.2.1
Nani Akoki Kozwa Dotasio
Bandimi nyonso ya mikolo oyo bazali na mokumba ya Eklezia babengisami mpo na komilengela mpe kozwa dotasio na bango moko. Esengeli kosala mpe kokoma makuli nyonso oyo esengeli liboso ete bandimi bakoka kozwa dotasio (tala 26.3.1).
27.2.1.1
Bandimi Oyo Bawuti Kozwa Libatisi
Bandimi ya sika ya mikolo oyo balongobani bakoki kozwa dotasio na bango ata mbula moko mobimba kobanda mokolo ya nkotisa na bango.
27.2.1.2
Bandimi Oyo Bazali Na Molongani oyo Aza na Dotasio te
Mondimi alongabana oyo molongani na ye azali na dotasio te akoki kozwa dotasio na ye moko soki makambo oyo elandi ekokisami:
-
Molongani oyo azali na dotasio te apesi ndingisa na ye.
-
Mondimi, episikopo, mpe mokambi ya likonzi bazali na elikya ete mokumba oyo ezwamaki elongo na mayokani ya tempelo ekobebisa libala te.
Makambo oyo etali soki molongani azali mondimi ya Eklezia to azali te.
27.2.1.3
Bandimi Oyo Baza Na Maladi ya Moto
Bandimi oyo bazali na mbeba na mayele bakoki kozwa dotasio na bango moko soki :
-
Bazwaki makuli nyonso ya yambo ya tempelo (tala 26,3.1).
-
Bazali na makoki ya mayele ya kososola, kosala, mpe kobatela mayokani oyo esangisi yango.
Episikopo asanganaka elongo na mondimi mpe, soki esengeli, na baboti na ye. Alukaka mpe bokambi ya Molimo. Akoki kosangana elongo na mokambi ya likonzi.
27.2.2
Kozwa Mokano ya Ntango Nini Kozwa Dotasio
Mokano ya kozwa dotasio ezali ya moto ye moko mpe esengeli kosalema na nzela ya losambo. Dotasio ezali lipamboli ya nguya mpe emoniseli na baoyo nyonso bamilengeli mpo na kozwa yango. Bandimi bakoki kopona kozwa dotasio na bango moko ntango bakokisi makambo nyonso oyo elandi:
-
Bazali na mbula ata 18.
-
Basilisi to bazali lisusu kokende te na eteyelo monene, ya segondele, to oyo ekokani na yango.
-
Mbula moko mobimba eleki banda nkotisa na bango.
-
Bayokaka mposa ya kozwa mpe kokumisa mayokani ya bule na tempelo na bomoi na bango mobimba.
Bandimi oyo bazwi libiangi ya misio to bazali komilengela mpo na kokangisama na tempelo basengeli kozwa dotasio.
Yambo ya kobimisa mokanda ya tempelo mpo na mondimi kozwa dotasio, episikopo mpe mokambi ya likonzi asengeli koyoka ete moto yango alengelami mpo na kososola mpe kobatela mayokani ya tempelo ya bule. Bokoki ya koponama boye etangami na moto ye moko mpo na moto moko na moko.
27.2.3
Kosala Mwango mpe Kosala Manaka ya Dotasio
27.2.3.1
Kozwa Mokanda ya Ndingisa mpo na Makuli ya Bato na Bomoi
Mondimi asengeli kozwa mokanda ya ndingisa mpo na kosala makuli ya bato na bomoi mpo na kokota na tempelo moko mpe kozwa dotasio. Mpo na kozwa bansango koleka na ntina ya mikanda miye ya ndingisa, tala 26,5.1.
27.2.3.2
Kobenga Basali ya Tempelo
Bandimi oyo basali mwango ya kozwa dotasio basengeli kobenga basali ya tempelo liboso mpo na kosala manaka ya bokuli.
27.2.3.3
Bato oyo Bakendaka Kotika Bandimi mpo na Kozwa Dotasio
Bandimi oyo bakozwa dotasio na bango moko bakoki kobengisa mondimi ya lolenge moko, mobali to mwasi, oyo azwa dotasio mpo na kokende kotika mpe kosunga bango na ntango ya likita ya dotasio. Moto oyo akeyi kotika mozweli dotasio asengeli kozala na mokanda ya tempelo ya lelo. Tempelo ekoki kopesa moto ya kokende kotika soki esengeli.
27.3
Kokangisa Mobali mpe Mwasi
Bokangisi ya tempelo esangisaka mobali mpe mwasi elongo mpo na ntango mpe boseko mobimba. Bakozwa mapamboli oyo soki bazali sembo na mayokani oyo basali na tempelo. Na nzela ya bokulioyo, bana na bango bakoki mpe kozala eteni ya libota na bango ya seko.
Bakambi ya Eklezia balendisaka bandimi mpo na komilengela mpo na kobala mpe kokangisama na tempelo. Epai wapi mabala ya tempelo endimami na mibeko te, bakambi ya Eklezia oyo bapesameli ndingisa to basusu bakoki kosala mabala ya leta oyo elandi na bokangisi ya tempelo (tala 38.3). Motindo oyo ekoki mpe kolandama ntango libala ya tempelo ekokaki kosala ete baboti to bato ya libota ya penepene bayoka ete balongolami mpo ete bakoki te kozala na molulu ya tempelo.
27.3.1
Banani Bakoki Kokangisama na Tempelo
Bandimi nyonso ya Eklezia oyo babalani te oyo bakoki babengisami mpo na komilengela mpo na bokangisi ya tempelo. Baoyo babalani na ndenge ya leta balendisami mpo na kokangisama mpo na ntango mpe boseko na tempelo ntango kaka bamilengeli. Bandimi basengeli kozwa dotasio liboso bakoka kokangisama (tala 27.2).
Babalani bakokangisama na tempelo basengeli kozala (1) babalana na ndenge ya leta liboso ya kokangisa bango to (2) babalana mpe bakangisama na molulu moko ya tempelo. (Tala 27.3.2.
27.3.1.2
Bandimi Oyo Bazali Na Maladi ya Moto
Bandimi oyo bazali na bozangi mayele bakoki kokangisama na balongani na bango, fiancé, to fiancée soki:
-
Bazwi makuli nyonso oyo esengeli liboso, sangisa mpe dotasio (tala 27.2.1.3).
-
Bazali na makoki ya mayele ya kososola, kosala, mpe kobatela mayokani oyo esangisi yango.
Episikopo asanganaka elongo na mondimi mpe molongani na ye, fiancé, to fiancée. Alukaka mpe bokambi ya Molimo. Akoki kosangana elongo na mokambi ya likonzi.
27.3.2
Kosala Mwango mpe Kobongisa Manaka ya Libala to Bokangisi na Tempelo
27.3.2.1
Kozwa Toli ya Kobika Makuli
Mondimi asengeli kozwa toli mpo na kobika makuli ya bokangisi na molongani na ye. Mpo na koyeba makambo oyo etali batoli oyo, tala 26.3.
27.3.2.2
Kosolola na Tempelo
Bandimi oyo bazali kosala mwango ya kobala to kokangisama na molongani basengeli kosolola na tempelo liboso mpo na kosala manaka ya makuli.
27.3.2.3
Kozwa Mokanda ya Libala
Liboso ya kobalana, babalani basengeli kozwa mokanda ya libala engebene na mibeko oyo ezali na ntina esika wapi libala yango ekosalema. Soki babalani balingi kobalana mpe kokangisama na ntango ya molulu moko, basengeli komema mokanda ya libala oyo ezali na ntina na tempelo.
Babalani oyo bakokangisama nsima ya libala ya leta bazali na mposa te ya komema mokanda ya libala na tempelo. Na esika na yango, bapesaka mokolo mpe esika ya libala na bango ya leta lokola eteni ya mosala ya botalisi mikanda.
27.3.2.4
Bato bakokende Kotika mwasi mpe Mobali
Ndeko mwasi oyo azwi dotasio akoki kokende elongo na mwasi ya libala mpo na kosunga ye na esika ya kolata bilamba. Ndeko mobali oyo azwa dotasio akoki kosala mpe bongo mpo na mobali ya libala. Moto oyo akeyi kotika mozweli dotasio asengeli kozala na mokanda ya tempelo ya lelo. Tempelo ekoki kopesa mosungi soki esengeli.
27.3.2.5
Nani Asalaka Libala to Bokangisi na Tempelo
Mbala mingi, libala to bokangisi na tempelo esalemaka na mokangisi oyo atindami na tempelo epai wapi babalani bakobalana to bakokangisama. Soki moto moko ya libota to moto oyo bayebani azali na bokonzi ya kokangisa mpe batindi ye na tempelo epai babalani yango bakobalana to bakokangisama, bakoki kobengisa ye asala libala to bokangisi.
27.3.2.6
Bilamba Ebongi mpo na Libala to Bokangisi na Tempelo
Elamba ya Mwasi ya libala. Elamba ya mwasi ya libala oyo alataka na tempelo esengeli kozala mpembe, na motindo mpe elamba ya moke, mpe kozanga biloko ya kokembisa biloko ya mindondomindondo. Esengeli mpe kozipa garma ya tempelo. Esengeli kolata elamba ya peto.
Mpo na kokokana na bilamba mosusu oyo balataka na tempelo, elamba ya mwasi ya libala esengeli kozala na maboko milai to maboko misato na minei. Bilamba esengeli te kozala na engbunduka longola se soki bakoki kokanga yango na nsinga to kolongola yango mpo na molulu ya bokangisi.
Tempelo ekoki kopesa elamba soki esengeli to elingi.
Bilamba ya Mobali ya Libala. Mobali ya libala alataka bilamba ya tempelo ya momesano na ntango ya libala to molulu ya bokangisi (tala 38.5.1 mpe 38.5.2).
Bilamba ya bampaya Baoyo bakendaka na molulu ya libala to ya bokangisi basengeli kolata bilamba lokola oyo balingaki kolata na likita ya elambo. Bandimi oyo bayaka na bokangisi mbala moko uta na likita ya dotasio bakoki kolata bilamba ya tempelo ya milulu.
Bafololo. Babalani na bapaya na bango basengeli te kolata bafololo na ntango ya libala to ya bokangisi.
27.3.2.7
Kosombitina Mpete nsima ya Libala to Bokangisi na Tempelo
Kosombitina mpete ezali eteni ya molulu ya bokangisi na tempelo te. Kasi, babalani bakoki kosombitina mpete nsima ya molulu na suku ya bokangisi. Babalani basengeli te kosombitina mpete na ntango mosusu to esika mosusu na tempelo to na lopango ya tempelo.
Babalani oyo babalanaki mpe bakangisamaki na molulu moko bakoki kosombitina mpete na ntango mosusu mpo na koyamba bato ya libota oyo bazali na makoki te ya kokende na libala ya tempelo. Bosombitina esengeli te kozongela eteni moko ya libala ya tempelo to ya molulu ya bokangisi. Babalani basengeli te kosombitina bilaka nsima ya kobalana to kokangisama na tempelo.
Babalani oyo babalanaki na ndenge ya leta liboso ya bokangisi na bango ya tempelo bakoki kosombitina mpete na molulu na bango ya leta, na bokangisi na bango ya tempelo, to na milulu nyonso mibale.
27.3.4
Nani Akoki Kokende na Libala to Bokangisi na Tempelo
Babalani basengeli kobengisa bobele bato ya libota ya penepene mpe baninga na libala to bokangisi na tempelo. Bandimi oyo bakoka basengeli kozala na dotasio mpe kozala na mokanda ya tempelo ya lelo mpo na kozala.
Mokambi ya likonzi akoki kopesa ndingisa na moto oyo abatisami te to azwi dotasio te mpo na bozangi ya mayele mpo na kotala libala ya tempelo to bokangisi ya bandeko na ye ya bomoi. Moto yango asengeli:
-
Azala na mbula ata 18.
-
Azala na makoki ya kotikala na limemya na ntango ya molulu.
Mokambi ya likonzi akokoma mokanda oyo elobi ete moto yango azali na ndingisa ya kotosa bokangisi. Mokanda oyo elakisami na tempelo.
27.4
Kokangisa Bana ya Bomoi na Baboti
Bana oyo babotami nsima ya kokangisa mama na bango na mobali na tempelo babotamaka na liyokani ya bokangisi wana. Bazali na mposa te ya kozwa makuli ya bokangisi na baboti.
Bana oyo babotami na kati ya liyokani te bakoki kokoma eteni ya libota ya seko na kokangisamaki na baboti na bango. Bana oyo bazali na lotomo ya kozwa mapamboli ndenge moko na baoyo babotamaki na kati ya liyokani.
27.4.2
Kosolola na Tempelo
Balongani oyo balingi kosala ete bana na bango bakangisama na bango, to bana oyo balingi kokangisama na baboti na bango oyo bakufa, basengeli kosolola na tempelo liboso mpo na koyokana liboso na manaka ya makuli yango.