14.

Te mau melo ’ōtahi

14.0

Parau ’ōmuara’a

Te mau tāne ’e te mau vahine tei fa’aipoipo-’ore-hia, ’aore rā ’o tei ta’a, ’aore rā te mau ’ivi, e mea huru rahi ïa rātou i roto i te ’Ēkālesia. E toro te feiā fa’atere i te rima i teie mau melo ma te fa’a’ohipa ia rātou i roto i te ’ohipa a te ’Ēkālesia. E mea ti’a ’ia fa’afāna’ohia te mau melo ’ōtahi ti’amā i te rāve’a nō te amo i te mau ti’ara’a fa’atere ’e te ha’api’ira’a, tae noa atu i te mau ti’ara’a i roto i te mau peresidenira’a pupu peresibutero ’e te Sōtaiete Tauturu ’e te tahi atu mau peresidenira’a pupu.

E turu te feiā fa’atere i te mau melo ’ōtahi nā roto i te tauturura’a ia rātou ’ia ha’afātata atu i te Fatu, ’ia ha’apūai i tō rātou ’itera’a pāpū, ’e ’ia amo i te hōpoi’a nō tō rātou iho maita’i pae vārua, pae tōtiare ’e pae tino.

I roto i te aupurura’a i te mau melo ’ōtahi, e ’imi te feiā fa’atere i te ha’apūai i te orara’a ’utuāfare, ’eiaha rā i te fa’ataupupū i te reira ’e i te fa’ahahi ’ē ia rātou i te reira. E ha’api’i ’e e fa’a’ite pāpū rātou i te faufa’a o te fa’aipoipora’a ’e o te ti’ara’a metua. Noa atu ’aita te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi e ora nei ’e tō rātou mau metua, tē fa’aitoito nei te ’Ēkālesia ia rātou ’ia fa’atura ’e ’ia ha’amaita’i i tō rātou aura’a ’e tō rātou mau metua. E turu ato’a te feiā fa’atere i te mau metua ’ōtahi i roto i tā rātou tauto’ora’a nō te ha’api’i ’e nō te aupuru i tā rātou mau tamari’i.

E vāhihia te mau melo ’ōtahi i roto ’e piti pupu : Te feiā pa’ari ’ōtahi (31 matahiti ’e hau atu) ’e te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi (18–30 matahiti).

14.1

Aupuru i te mau melo feiā pa’ari ’ōtahi (31 matahiti ’e hau atu)

E fa’aitoito te feiā fa’atere i te mau melo ’ōtahi mai te 31 matahiti ’e hau atu ’ia ’āmui i roto i te mau ’ātivite ’e te mau fa’anahora’a tāmau o tā rātou mau titi ’e pāroita mātarohia. E nehenehe teie mau titi ’e pāroita e fa’afāna’o i te ’ite rahi i roto i te ’Ēkālesia, nā reira ato’a te taime nō te tāvini, nō te ha’api’i, nō te arata’i, ’e nō te tāhō’ē i te feiā matahiti rau ato’a. E nehenehe ato’a te mau pāroita tumu e ha’apa’ari i te ti’ara’a faufa’a o te ’utuāfare ’e o te fare i roto i te ’ōpuara’a o te ’evanelia. ’Ei fa’anahora’a ta’a ’ē, e nehenehe te mau peresideni titi e ani ’ia ha’amauhia te hō’ē pāroita feiā pa’ari ’ōtahi, nō te feiā pa’ari ’ōtahi 31–45 matahiti, ’ia au i te mau arata’ira’a i roto i te 37.5

E mea ti’a i te feiā fa’atere ’ia fa’aitoito ta’a ’ē nō te hāro’aro’a ’e nō te pāhono i te mau hina’aro o te feiā pa’ari ’ōtahi. E mea ti’a i te feiā fa’atere ’ia ’ite ē, ’ua rau haere te vaira’a ’e te mau hina’aro o te feiā pa’ari ’ōtahi. E mea ti’a ato’a i te feiā fa’atere ’ia vai ara ē, ’ia ’āmui ana’e te feiā pa’ari ’ōtahi i roto i te mau ’ātivite ’e te mau piha ha’api’ira’a tei fa’atumuhia i ni’a i te ’utuāfare, e mana’o rātou i te tahi taime ē e ’ere nō rātou.

14.1.1

Te fa’aterera’a feiā pa’ari ’ōtahi o te titi

E ’imi te peresidenira’a titi ’ia hāro’aro’a i te mau hina’aro o te feiā pa’ari ’ōtahi ’e ’ia fa’afāna’o i te mau rāve’a e pāhonohia ai te reira mau hina’aro. E nehenehe te peresidenira’a titi e fa’aoti ē, e tītauhia nō te feiā pa’ari ’ōtahi o te titi i te mau fārereira’a nō te haere ’āmui e tāvini, e ha’api’i i te ’evanelia, ’e e ha’amātau i te mau ta’ata i rāpae’au atu i tā rātou pāroita.

E nehenehe te peresideni titi e fa’aue i te hō’ē o tōna nā tauturu nō te ti’a’au i te ’ohipa e ravehia ra ’e te feiā pa’ari ’ōtahi i roto i te titi. E nehenehe ato’a te peresideni titi e fa’aue i te hō’ē melo nō te ’āpo’ora’a teitei e tauturu i te reira ’ohipa. E nehenehe ato’a taua ā melo o te peresidenira’a titi ’e taua ā melo nō te ’āpo’ora’a teitei e fa’auehia nō te ’ohipa i pīha’i iho i te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi.

14.1.2

Te tōmite feiā pa’ari ’ōtahi o te titi

E nehenehe te peresidenira’a titi e ha’amau i te hō’ē tōmite feiā pa’ari ’ōtahi nō te titi. Nā te hō’ē tauturu o te peresidenira’a titi e peresideni i teie tōmite. E ō ato’a i roto i teie tōmite te hō’ē melo ’āpo’ora’a teitei, te hō’ē melo nō te peresidenira’a o te Sōtaiete Tauturu, ’e e rave rahi feiā pa’ari ’ōtahi. Tei mātarohia, e ha’amauhia teie tōmite e mea ta’a ’ē rā i te tōmite feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi o te titi.

E ruru te tōmite ’ia au i te hina’aro. E nehenehe te mau melo o te tōmite e fa’anaho i te mau rāve’a nō te fa’afāna’o i te feiā pa’ari ’ōtahi i te mau fārereira’a nō te haere ’āmui e tāvini, e ha’api’i i te ’evanelia ’e e ha’amātau i te mau ta’ata i rāpae’au atu i tā rātou pāroita.

14.1.3

Te mau ’ātivite titi rau

Mai te mea, nā roto i te mau ’ātivite titi rau e fāna’o te feiā pa’ari ’ōtahi i te mau taime nō te tāvini, nō te fa’atere ’e nō te ha’amātau i te tahi ’e te tahi, e ha’a te mau Hitu ’Ahuru ārea ’e te mau peresideni titi nō te ha’amau i te mau tōmite nō te fa’anaho ’e nō te fa’aineine i te reira mau ’ātivite.

14.1.4

Te fa’aōra’a i roto i te mau ’ātivite a te feiā pa’ari ’ōtahi

Te fa’aōra’a i roto i te mau ’ātivite nā te feiā pa’ari ’ōtahi, ’ua tā’oti’a-noa-hia nō te mau melo feiā pa’ari ’ōtahi, te feiā fa’atere o te ’Ēkalesia tei fa’auehia ’ia ha’apa’o i te reira, ’e i te feiā pa’ari ’ōtahi melo ’ore tei ineine i te ha’apa’o i te mau fa’aturera’a a te ’Ēkālesia. Te ta’ata tei ta’a i tōna hoa fa’aipoipo ’aore rā, ’o tē tīa’i nei i te fa’ata’ara’a, e’ita ïa tāna e nehenehe e ’āmui mai ’e tae roa atu i te taime ’ua ha’amanahia tōna fa’ata’ara’a i mua i te ture.

14.1.5

Te pō ’utuāfare ’e te tuatāpapara’a ’evanelia

E nehenehe te mau ’episekōpora’a e fa’anaho i te hō’ē pupu pō ’utuāfare ’aore rā hau atu, nō te feiā pa’ari ’ōtahi ’aita tā rātou e tamari’i i te fare ’e ’aita e ora nei i pīha’i iho i tō rātou mau metua. E’ita teie mau pupu e parauhia e mau ’utuāfare.

’Ei ’ohipa mai terā noa ’e tē fa’anahohia e te feiā e ’āmui mai, e nehenehe te feiā pa’ari ’ōtahi e ha’aputuputu nō te ha’apūai i te tahi ’e te tahi nā roto i te tuatāpapara’a ’evanelia. E nehenehe te Mai, pe’e mai—nō te ta’ata hō’ē ’e te ’utuāfare e riro ’ei mātēria ha’api’ira’a nō rātou e hina’aro e tuatāpapa ’āmui i te hō’ē ha’api’ira’a.

14.2

Te aupurura’a i te mau melo feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi (matahiti 18–30)

E ’ohipa tāmau te feiā fa’atere o te titi ’e o te pāroita nō te fa’ata’a ’o vai te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi, tei hea rātou ’e nō te tīa’i ia rātou mai teie i muri nei :

• E tauturu rātou i te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi ’ia ’imi ’e ’ia fa’ahoa ia rātou o tō rātou pupu matahiti e mea paruparu a’e i roto i te ’Ēkālesia.

• E fa’atupu rātou i te mau rāve’a nō te feiā ’āpī pa’ari ’ia ’āmui i roto i te ’ohipa tāvinira’a maita’i, te ha’api’ira’a ’evanelia, ’e te mau ’ātivite tōtiare. Te tumu rahi nō teie mau ’ātivite, ’o te tauturura’a ïa i te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi ’ia ’ite mai i te hoa fa’aipoipo ’e ’ia fa’aineine nō te fa’aipoipo i roto i te hiero ’e ’ia fa’atupu i te ’utuāfare parauti’a.

• E turu rātou i te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi nō te fa’atupu i tā rātou iho mau ’ōpuara’a ro’o maita’i ’e nō te rave i te mau fa’aotira’a nō ni’a i te fa’aipoipora’a, te ha’api’ira’a, te tōro’a ’ohipa ’e te faufa’a moni.

• E hi’o rātou ē, tē vai nei tā feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi tāta’itahi te buka ra Mau māite i te fa’aro’o : Te hō’ē fa’ahorora’a ’evanelia Tē fa’aitoitohia nei te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi ’ia fa’a’ohipa i teie buka ’ei mātēria ha’api’ira’a ’a tuatāpapa ai rātou i te mau parau tumu o te ’evanelia, ’a fa’aineine ai i te mau a’ora’a, ’a ha’api’i ai i te mau piha ha’api’ira’a ’e ’a pāhono ai i te mau uira’a nō ni’a i te ’Ēkālesia.

14.3

Te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi i roto i te mau titi ’e te mau pāroita mai tei mātauhia.

14.3.1

Te fa’aterera’a titi

E faufa’a ta’a ’ē tō te fa’aterera’a a te peresidenira’a titi i roto i te tauto’ora’a e aupuru i te feiā ’āpī pa’ari. Mea teretere roa te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi. Penei a’e e mea rahi rātou i te hō’ē pāroita o te titi ’e mea iti i roto i te tahi, ’e penei a’e e mea fĭfĭ ’ia ’ite tei hea rātou. Nō teie mau tāfifira’a, ’ua riro ïa te mau taime ’ohipara’a i te tahi ’e te tahi, te ha’api’ira’a i te ’evanelia ’e te tāvinira’a, ’ei mea maita’i a’e i te fāito o te titi ’e o te titi rau.

I roto i tāna uiuira’a tāmau ’e te ’episekōpo tāta’itahi, e ani te peresideni titi i te parau fa’a’ite nō ni’a i te haerera’a i mua o te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi i roto i tāna pāroita.

E fa’aue te peresideni titi i te hō’ē o tōna nā tauturu ’ia ti’a’au i terā ’ohipa i pīha’i i te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi i roto i te titi. E fa’aue ato’a te peresideni titi i te hō’ē melo nō te ’āpo’ora’a teitei ’ia tauturu i roto i teie ’ohipa.

E feruri te feiā fa’atere o te titi, ma te pure, nō ni’a i te mau fa’anahora’a ’e te mau ’ātivite ’o tē pāhono maita’i a’e i te mau hina’aro o te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi o te titi. ’Ua tāpurahia e rave rahi mau huru ravera’a i roto 14.3.5

Noa atu tē ora nei te rahira’a o te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi i roto i te mau pāroita mai tei mātauhia (e rave rahi o rātou tei pīha’i i tō rātou nā metua), e nehenehe te feiā fa’atere o te autahu’ara’a e ani ’ia ha’amauhia hō’ē pāroita feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi mai te mea e hi’ohia ē, e mea au ’ia nā-reira-hia (hi’o 14.4).

14.3.2

Te tōmite feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi o te titi

Nā te hō’ē tauturu i roto i te peresidenira’a titi e peresideni i te tōmite feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi o te titi. Tei roto ato’a i teie tōmite te melo ’āpo’ora’a teitei tei fa’auehia e ha’apa’o i te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi, hō’ē melo nō te peresidenira’a o te Sōtaiete Tauturu, nā ’āpiti tei pi’ihia ’ei tauturu ha’amāramarama nō te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi, ’e te feiā fa’atere o te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi o te pāroita tāta’itahi. Mai te mea ’aita tō te mau pāroita e feiā fa’atere nō te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi, e pi’ihia te tahi atu feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi ti’amā nō te tāvini i roto i te tōmite. Tei mātarohia, e ha’amau-ta’a-’ē-hia teie tōmite i te tōmite feiā pa’ari ’ōtahi o te titi.

E ruru te tōmite ’ia au i te hina’aro. E nehenehe te mau melo o te tōmite e fa’anaho i te mau rāve’a ’ia fāna’o te feiā ’apī pa’ari ’ōtahi i te mau rāve’a nō te haere ’āmui e tāvini, nō te ha’api’i i te ’evanelia (hi’o pene 17), ’e nō te ha’amātau i te ta’ata i rāpae’au atu i tā rātou pāroita (hi’o 14.3.5). ’A fa’aineine ai rātou i te mau ’ātivite nō te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi, e tāmau rātou i te rōtahi i ni’a i te tupu-maita’i-ra’a pae vārua ’e te tāvinira’a, ’eiaha ra i te mau ’ohipa pae tōtiare noa. I te mau fenua ’aita e fa’anahora’a ha’api’ira’a ’evanelia Institut i te fare ha’api’ira’a tuatoru, e nehenehe teie tōmite e pāhono i te mau hina’aro tā te ’āpo’ora’a hōmana’o a te Institut e pāhono atu ’āhani tē vai ra.

E ara te tōmite i te tere-maita’i-ra’a o te mau tōmite feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi o te mau pāroita, i te vāhi ’ua ha’amauhiahia te reira.

14.3.3

Te fa’aterera’a pāroita

14.3.3.1

Te ’Ēpisekōpora’a

Nō te hāro’aro’a ’e nō te pāhono i te mau hina’aro o te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi o te pāroita, e uiui te hō’ē melo nō te ’episekōpora’a i te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi tāta’itahi hō’ē a’e taime i te matahiti. E ’ohipa te ’episekōpora’a ’e te ’āpo’ora’a pāroita nō te ’imi i te mau pi’ira’a maita’i nō te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi ato’a. E nehenehe ato’a te ’episekōpora’a e ha’amau i te hō’ē tōmite feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi o te pāroita.

Nā te hō’ē tauturu i roto i te ’episekōpora’a e hi’o i te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi i roto i te pāroita. E fāri’i ’oia i te mau parau fa’a’ite tāmau mai roto mai i te tauturu o te pupu peresibutero ’e te peresidenira’a o te Sōtaiete Tauturu, tei fa’auehia e ’ohipa i pīha’i i te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi o te pāroita. E nehenehe ’ōna e paraparau nō ni’a i te tahi feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi ta’a ’ē i roto i te rurura’a ’āpo’ora’a pāroita.

14.3.3.2

Te mau tauturu o te pupu peresibutero ’e o te Sōtaiete Tauturu, tei fa’auehia e ha’apa’o i te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi

E fa’aue tāta’itahi te peresideni o te pupu peresibutero ’e te peresideni o te Sōtaiete Tauturu i te hō’ē tauturu nō te arata’i i te tauto’ora’a a tō rātou pupu nō te aupuru i te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi. I te tahi mau taime , e fārerei teie nā tauturu i te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi nō te fa’aitoito ’e nō te tauturu ia rātou. E hōro’a rāua i te tauturu o te ’episekōpora’a tei fa’auehia, i te parau ’āpī nō ni’a i te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi, ’ia au i te mau uiuira’a aupurura’a ’e tā rātou iho mau ’āparaura’a ia rātou. E hōro’a ato’a rāua i tā rāua parau fa’a’ite i te peresideni o te pupu peresibutero ’e i te peresideni o te Sōtaiete Tauturu. E nehenehe te peresideni o te pupu peresibutero ’e o te Sōtaiete Tauturu e hōro’a i tā rāua parau fa’a’ite nō ni’a i teie mau tauto’ora’a i roto i te rurura’a a te ’āpo’ora’a pāroita.

14.3.3.3

Te eiā fa’atere o te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi

I roto i te hō’ē pāroita e nava’i te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi, e nehenehe te ’episekōpora’a e pi’i i te hō’ē taea’e ’e te hō’ē tuahine i roto ia rātou nō te tāvini ’ei fa’atere nō te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi. Nā teie nā fa’atere e hōro’a i te parau fa’a’ite i te tauturu o te ’episekōpora’a. E tāvini ato’a rāua i roto i te tōmite feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi o te pāroita mai te mea ’ua ha’amauhia te hō’ē. E fārerei tāmau rāua i te peresidenira’a o te pupu peresibutero ’e te peresidenira’a o te Sōtaiete Tauturu nō te ha’apāpū ē, tē pahono nei te mau fa’auera’a ’ohipa nō te tāvinira’a ’ei taea’e aupuru ’e ’ei tuahine aupuru, i te mau hina’aro o te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi. E nehenehe rāua e fa’auehia nō te tāvini i roto i te tōmite feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi o te titi.

14.3.3.4

Te tauturu ha’amāramarama o te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi

E nehenehe te ’episekōpora’a e pi’i i te hō’ē tāne fa’aipoipo ’e tāna vahine ’ei tauturu ha’amāramarama nō te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi. E hōro’a teie nā tauturu ha’amāramarama i tā rāua parau fa’a’ite i te ’episekōpora’a. Tei roto rāua i te tōmite feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi o te pāroita mai te mea ’ua ha’amauhia te hō’ē. E nehenehe ato’a rāua e fa’auehia ’ia tāvini i roto i te tōmite feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi o te titi. E tauturu rāua i te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi nā roto i te fa’atupura’a i te mau fārereira’a nō te fa’ahoara’a, nō te tāvinira’a ’e nō te ha’api’ira’a i te ’evanelia.

14.3.4

Te tōmite feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi o te pāroita

I roto i te hō’ē pāroita e mea rahi te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi, e nehenehe te peresideni titi ’e te ’episekōpo e mana’o ē e tītauhia te hō’ē tōmite feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi. Nā te hō’ē tauturu o te ’episekōpora’a e peresideni i te tōmite. Te tahi atu mau melo o te tōmite, tei roto te mau tauturu o te pupu peresibutero ’e o te Sōtaiete Tauturu tei fa’auehia ’ia ha’apa’o i te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi, nā fa’atere feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi, ’e nā ta’ata fa’aipoipo tei pi’ihia ’ei tauturu ha’amāramarama nō te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi.

E ruru teie tōmite ’ia au i te mau hina’aro. E paraparau te mau melo o te tōmite i te mau rāve’a nō te tauturu i te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi ’ia fa’aō ia rātou i roto i te tāvinira’a, te fa’aterera’a ’e te mau ’ātivite tōtiare. E ’imi ’e e fa’ahoa ato’a rātou i te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi paruparu.

14.3.5

Te mau rurura’a, te mau piha ha’api’ira’a ’e te mau ’ātivite (Titi ’e pāroita)

E mea ti’a ’ia fa’atupuhia nō te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi te mau ’ātivite rau i te pae nō te ha’api’ira’a ’evanelia, te tāvinira’a, te tā’ere e te mau ’ohipa tōtiare. E nehenehe teie mau ’ātivite e fa’atupuhia i te fāito o te pāroita, o te titi ’aore rā o te titi rau. E nehenehe e vai i roto i teie mau ’ātivite, te haerera’a i te hiero, te mau ha’api’ira’a fa’aineinera’a iāna nō te autahu’ara’a ’e te hiero, te ’ohipa misiōnare, te tāvinira’a i roto i te ’oire, te hīmenera’a i roto i te pupu hīmene, te mau rurura’a i te pae nō te tā’ere, te ’ori ’e te tū’aro.

E ha’amau te peresidenira’a titi i te mau rurura’a, te mau piha ha’api’ira’a ’e te mau ’ātivite ’o tē pāhono maita’i a’e i te mau hina’aro o te feiā ’api pa’ari ’ōtahi. E turu te tōmite feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi o te titi nā reira ato’a te feiā fa’atere o te pāroita i te peresidenira’a titi i roto i teie mau tauto’ora’a. E fa’aoti ato’a te peresidenira’a titi ē e fa’atupu ānei i te mau ’ātivite i te fāito o te pāroita, o te titi, ’aore rā o nā ’āmuira’a to’opiti.

Nō te mau ’ātivite a te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi, e mea ti’a roa ’ia fa’aturahia te mau fa’aturera’a ’e te mau arata’ira’a i roto i te pene 20. Te fa’aōra’a i roto i teie mau ’ātivite, ’ua tā’oti’a-noa-hia nō te mau melo feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi, te feiā fa’atere o te ’Ēkālesia tei fa’auehia ’ia ha’apa’o i te reira, ’e i te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi e ’ere i te melo, ’o tei ineine e ha’apa’o i te mau ture a te ’Ēkālesia. Te ta’ata tei ta’a i tōna hoa fa’aipoipo ’aore rā, ’o tē tīa’i nei i te fa’ata’ara’a, e’ita ïa tāna e nehenehe e ’āmui mai ’e tae roa atu i te taime ’ua ha’amanahia tōna fa’ata’ara’a i mua i te ture.

I roto i te fa’aineinera’a i te mau ’ātivite nā te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi, e nehenehe te feiā fa’atere o te pāroita ’e te titi e hi’o i te mau mea i muri nei.

14.3.5.1

Te ’imira’a ’e te tītau-manihini-ra’a

Nō te mea e rave rahi feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi ’o tē taui pinepine nei i tō rātou nohora’a, e fa’atupu tāmau ïa te titi i te mau ’ātivite ’ei tumu nō te ’imi ’e nō te fa’ahoa i te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi o te titi. E fa’atupuhia teie mau ’ātivite nō te nati i te mau tauto’ora’a a te mau titi tāpiri mai. ’O te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi itoito te mau tauturu faufa’a roa i roto i teie mau tauto’ora’a, arata’ihia e te mau tōmite feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi o te pāroita ’e o te titi. E nehenehe ato’a te feiā rave ’ohipa o te ha’api’ira’a ’evanelia Institut e tauturu mai i te tahi mau taime.

14.3.5.2

Te mau tōmite tāvinira’a a te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi

E mea ti’a ’ia pi’i-pinepine-hia te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi ’ia tāvini ’āmui i roto i te mau tōmite tāvinira’a. E hōro’a teie mau tōmite i tā rātou parau fa’a’ite i te hō’ē fa’atere pāroita ’aore rā titi tei fa’auehia e te ’episekōpora’a ’aore rā e te tōmite feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi o te pāroita ’aore rā o te titi. Nā te feiā fa’atere o te fenua iho e fa’aoti i te nātura o te tāvinira’a a te mau tōmite. Pinepine te ’ohipa tāvinira’a i te fa’atumuhia i ni’a i te mau fa’anahora’a a te ’Ēkālesia mai te ’ohipa tōtauturu, te ’ā’amu ’utuāfare, te fa’aarara’a i te huira’atira (tūreiara’a), te ’ohipa misiōnare, te fa’aitoitora’a i te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi, ’aore rā te turura’a i te mau ’ohipa nō te mau fare fatuhia e te ’Ēkālesia, nā reira ato’a te mau ’ōpuara’a. E nehenehe ato’a teie tāvinira’a ’ia fa’atumuhia i ni’a i te tauturura’a i te ao nei, i roto i tō tātou iho fenua ’aore rā nā te mau fenua rāpae. E fa’afāna’o te mau tōmite tāvinira’a i te mau rāve’a nō te ha’amaita’i i te auhoara’a ’e nō te fārerei atu, penei a’e, i tōna hoa fa’aipoipo. E ha’api’i ato’a rātou i te ’aravihi fa’aterera’a ’e te ’aravihi tōtiare.

14.3.5.3

Te pō ’utuāfare ’e te tuatāpapara’a ’evanelia

E nehenehe te feiā fa’atere autahu’ara’a e fa’anaho i te hō’ē pupu pō ’utuāfare ’aore rā hau atu, nō te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi ’aita e ora nei i pīha’i i tō rātou mau metua ’e ’aita e tamari’i i te fare. Mai te mea e nehenehe, e mā’iti te feiā fa’atere autahu’ara’a i te hō’ē taea’e e mau nei i te autahu’ara’a nō te fa’atere i te pupu tāta’itahi. I roto i te mau titi e mea iti te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi, e nehenehe te feiā fa’atere nō te titi e fa’anaho i te mau pupu pō ’utuāfare nā rāpae i te mau ’ōti’a o te pāroita. E hōpoi’a nā te feiā fa’atere o te pupu pō ’utuāfare ’ia parau fa’a’ite atu i te feiā fa’atere autahu’ara’a i fa’auehia. E’ita teie mau pupu e parauhia e mau ’utuāfare.

’Ei ’ohipa mai terā noa ’e mai tei fa’anahohia e te feiā e ’āmui mai, e nehenehe te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi e ha’aputuputu nō te ha’apūai i te tahi ’e te tahi nā roto i te tuatāpapara’a ’evanelia. E nehenehe te Mai, pe’e mai—nō te ta’ata hō’ē ’e te ’utuāfare e riro ’ei mātēria ha’api’ira’a nō rātou e hina’aro e tuatāpapa ’āmui i te hō’ē ha’api’ira’a.

14.3.5.4

Te mau piha ha’api’ira’a o te Ha’api’ira’a Sābati

I roto i te mau pāroita e mea rahi te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi, e nehenehe rātou ’e fa’ata’a i te hō’ē piha ta’a ’ē nō te Ha’api’ira’a Sābati nā te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi (hi’o 13.3.2).

14.3.5.5

Te piha ha’api’ira’a ’evanelia tāhepetoma

E fa’aitoitohia te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi ato’a ’ia fa’aō i roto i te mau piha ha’api’ira’a ’evanelia institut (hi’o 15.2).

Mai te mea ’aita e vai ra te mau piha ha’api’ira’a ’evanelia institut, e nehenehe te feiā fa’atere i reira e fāfā atu i te piha tōro’a ’o te Ha’api’ira’a ’evanelia Séminaire ’e Institut nō te ani i te tauturu. ’Ia hina’arohia, ’e fa’anaho te feiā fa’atere o te fenua iho i te tahi atu pupu tuatāpapara’a ’evanelia i roto i te hepetoma.

14.3.6

Te mau ’ātivite titi rau ’e a te ārea

E nehenehe te mau ’ātivite titi rau ’e a te ārea e hōro’a i te rāve’a i te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi nō te fārerei i te ta’ata, nō te ha’api’i i te fa’aterera’a ’e nō te tāvini i te ta’ata ma te ’ore e fa’aru’e i te utuutura’a pae fa’aro’o a tō rātou mau ’episekōpo.

E ’ohipa te mau Hitu ’Ahuru ārea, rātou te mau peresideni titi, nō te ha’amau i te mau tōmite titi rau ’o tē fa’anaho i te reira mau ’ātivite. E ’ohipa teie mau Hitu ’Ahuru ārea i raro a’e i te fa’aterera’a a te peresidenira’a ārea. Tei roto ato’a i teie mau tōmite titi rau te feiā fa’atere nō te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi.

E fa’anaho te mau tōmite titi rau i te mau ’ātivite rau, te mea tano noa ’e te moni māmā, ’e ’o tē fa’atupu fa’arahi i te fārereira’a te tahi i te tahi. E fa’aau teie mau tōmite ’e te mau pāroita feiā pa’ari ’ōtahi ’e tae noa atu te mau ha’api’ira’a ’evanelia institut ’ia ’aifāito tano noa te mau ’ātivite, ’ia ’ore te tāpitira’a ’e te titora’a o te tai’o mahana.

Nō tē tahi atu ā mau arata’ira’a i ni’a i te fa’anahora’a i teie mau ’ātivite, ’a hi’o 20.3.1

14.3.7

Te ’aufaura’a i te mau ’ātivite

Tōna tanora’a, te ’aufaufa’a i te mau ’ātivite a te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi, nā te ’āfata ha’amāu’ara’a ïa a te titi ’e a te pāroita. ’Ia tupu ana’e te mau ’ātivite titi rau ’e te ārea, nā te ti’a fa’atere o te autahu’ara’a e hōro’a tano i te moni ha’amāu’ara’a i rotopū i te mau titi.

E mea ti’a ’ia tano te ’aufaura’a i te mau ’ātivite, i te mau fa’aturera’a i roto i te 20.2.8 ’Ohipa ta’a ’ē mai te mea e fa’atupuhia te mau ’ohipa titi rau ’e te ārea, i te tahi taime e nehenehe te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi e anihia ’ia ’aufau i te tahi tuha’a o te mau ha’amāu’ara’a. Terā rā, e mea ti’a i te feiā fa’atere ’ia ha’apāpū ē e nehenehe te mau feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi tā’āto’a e ’āmui mai ma te ’ore e amo i te ha’amāu’ara’a rahi roa.

14.4

Te mau pāroita feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi

Mai te mea e nehenehe ’e mai te mea e tano te rahira’a melo feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi, e nehenehe te feiā fa’atere autahu’ara’a e ani ’ia ha’amauhia te hō’ē pāroita feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi ’ia au i te mau arata’ira’a i te 37.2.

E nehenehe te mau melo tīti’ahia, e mā’iti ’ia riro ’ei melo nō te pāroita feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi, ma te ’āparau i te reira i tō rātou nā metua, ’aore rā ’e fa’aea noa i roto i tā rātou pāroita, mai tei mātauhia. E nehenehe te peresideni titi e fa’ati’a i te pāroita feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi ’ia ’imi ’e ’ia fa’ahoa i te tahi atu feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi o te titi, i paruparu. ’O rātou ’o tei itoito fa’ahou mai, e nehenehe rātou e mā’iti ’ia riro ’ei melo nō te pāroita feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi ’aore rā ’ia fa’aea noa i roto i tā rātou pāroita, mai tei mātauhia.

Nā roto i te parau fa’ati’a a te peresideni titi, e nehenehe te ’episekōpo o te pāroita feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi e fa’anaho te piti o te Sōtaiete Tauturu nō te mau vahine feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi, ’e te piti o te pupu peresibutero nō te mau tāne feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi, nō te fa’afāna’o e rave rahi atu ā rāve’a tāvinira’a ’e nō te fa’afārereira’a i te tahi ’e te tahi.

Te rirora’a ’ei melo nō te hō’ē pāroita feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi, nō te hō’ē tau poto noa ïa. E tauturu te feiā fa’atere i te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi ’ia fa’aineine nō te ho’i i roto i te mau pāroita mai tei mātauhia, i te taime e fa’aipoipohia ai rātou ’aore rā ’ia ti’a tō rātou e 31 matahiti. Nō teie tauira’a pāroita, ’ia nava’i maita’i te taime ’e te ’āparaura’a i roto i te feiā fa’atere nō te tauturu i te ’episekōpo o te pāroita ’āpī, te pāroita mai tei mātauhia, ’ia fa’anaho i te hō’ē pi’ira’a ’o tē tauturu i te taure’are’a ’ōtahi tāta’itahi e taui ra i te pāroita ’ia ’ite ē, tē fāri’i-pōpou-maita’i-hia nei ’oia, ’e tē hina’arohia ra ’oia.

14.5

Te mau titi feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi

E nehenehe te feiā fa’atere autahu’ara’a e ani ’ia fa’ati’ahia te hō’ē titi feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi mai te au i te mau arata’ira’a i roto i te 37.3 Tē fa’a’ite-ato’a-hia ra i roto i te reira tuha’a, te mau arata’ira’a nō ni’a i te ti’ara’a melo ’e te fa’aterera’a i roto i te reira titi.

14.6

Te mau arata’ira’a ’e te mau fa’aturera’a nō te mau pāroita feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi ’e te mau titi feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi

14.6.1

Te mau fa’anahora’a a te ’Ēkalesia

E fa’a’ohipa te mau pāroita feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi i te fa’anahora’a mātarohia a te ’Ēkālesia, mai te mea e nehenehe ’ia nā reira. E ha’apa’o te mau peresideni titi ’e te mau ’episekōpo o te mau titi ’e te mau pāroita feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi i te mau parau tumu ’e te mau arata’ira’a i roto i teie buka arata’i. Tei roto i te reira te mau arata’ira’a nō te ’ohipa tōtauturu, te pae faufa’a ’e te tāpura faufa’a.

14.6.2

Te tauturura’a ’ia pi’i-ana’e-hia te mau melo nō te tāvini i roto i te mau ’āmuira’a feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi

E mea ti’a i te mau ti’a fa’atere nō te mau titi ’e te mau pāroita mātarohia ’ia tauturu hope roa ’ia tītau-ana’e-hia mai tā rātou mau melo e te feiā fa’atere autahu’ara’a mana, nō te tāvini ’ei feiā fa’atere i roto i te mau titi ’e te mau pāroita feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi. Terā rā, e mea ti’a i teie nau ti’a fa’atere o te titi ’e te pāroita ’ia paraparau i terā nau feiā fa’atere autahu’ara’a mana, mai te mea tē mana’o ra rātou ē, nō te mau hōpoi’a ānei a teie melo i roto i te ’Ēkālesia, ’aore rā nō te vaira’a o tōna ’utuāfare, e ’ere paha ïa i te mana’o pa’ari roa ’e te au ’ia hōro’a i te reira pi’ira’a iāna.

14.6.3

Pō ’utuāfare ’e tuatāpapara’a ’evanelia

E nehenehe te ’episekōpo o te hō’ē pāroita feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi e fa’anaho i te mau pupu pō ’utuāfare mai tei fa’ata’ahia i roto i te 14.3.5.

’Ei ’ohipa mai terā noa ’e ma te fa’anahohia e te feiā e ’āmui mai, e nehenehe te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi e ha’aputuputu nō te ha’apūai i te tahi ’e te tahi nā roto i te tuatāpapara’a ’evanelia. E nehenehe te Mai, pe’e mai—nō te ta’ata hō’ē ’e te ’utuāfare e riro ’ei mātēria ha’api’ira’a nō rātou e hina’aro e tuatāpapa ’āmui i te hō’ē ha’api’ira’a.

14.6.4

Te aupurura’a

I roto i te pāroita feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi, e fa’auehia te mau taea’e aupuru nō te taea’e tāta’itahi. E fa’auehia te mau tuahine aupuru ’e te mau taea’e aupuru nō te tuahine tāta’itahi.

14.6.5

Parau melora’a o te feiā fa’atere

Tōna tanora’a, e vai noa te parau melora’a o te mau melo o te ’episekōpora’a pāroita feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi, i roto i tō rātou pāroita tumu, nā reira ato’a te parau melora’a o tō rātou ’utuāfare. Mai te reira ato’a nō rātou ’o tē tāvini nei i roto i te peresidenira’a titi, te ’āpo’ora’a teitei, ’e ’aore rā te peresidenira’a Sōtaiete Tauturu titi o te hō’ē titi feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi. E ’aufau teie feiā fa’atere ’e tō rātou ’utuāfare i te tuha’a ’ahuru ’e te mau ō i roto i tā rātou pāroita tumu. Nā roto ato’a atu rātou i feiā fa’atere o tō rātou pāroita ’e te titi tumu, nō te mau uiuira’a parau fa’ati’a nō te hiero.

14.6.6

Parau melora’a o te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi

E tāpe’ahia te parau melora’a a te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi i roto i te pāroita e melo rātou. ’Ia ha’apa’o māite te feiā fa’atere ’e te mau pāpa’i parau ’ia vai tano noa te mau parau melora’a. E nehenehe te mau pāpa’i parau e tāpe’a ato’a i te hō’ē parau nāna noa, nō te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi ’o tē taui pinepine i te fa’aeara’a, ’eiaha pa’i te ’ohipa ’ia tāere ’e nō te arai i te mo’era’a te mau parau ’aore rā te mau ta’ata.

14.6.7

Parau anira’a misiōnare

Nō te mau ha’amāramaramara’a nō ni’a i te mau parau anira’a misiōnare, e nehenehe te mau peresideni titi ’e te mau ’episekōpo e hi’o i te pene 24.

14.6.8

Fa’atōro’ara’a autahu’ara’a

Hi’o 18.10.

14.6.9

Fa’afa’aeara’a ha’api’ira’a

Mai te mea e nehenehe, e tāmau noa te mau pāroita feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi i te mau tau fa’afa’aeara’a ha’api’ira’a. Te hō’ē pāroita feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi tei iti roa te mau melo i te tau fa’afa’aeara’a ha’api’ira’a, e nehenehe ’oia e putuputu atu ’e te hō’ē pāroita feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi tāpiri mai. I roto i te reira fa’anahora’a, e tāpa’ō ta’a ’e te mau pāroita i te parau haerera’a purera’a o te mau melo, ’e te parau nō te pae faufa’a.

14.6.10

Parau fa’ati’a nō te hiero

I te rahira’a taime, nā te peresideni titi e uiui i te mau melo ’o tē fāri’i i tō rātou iho ’ōro’a hiero ’e i te mau melo ’o tē fa’aineine nei e fa’aipoipo i roto i te hiero. Noa atu rā te reira, i roto i te hō’ē titi feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi, e nehenehe te peresideni titi e fa’ati’a i tōna nā tauturu ’ia uiui i te feiā e fāri’i i tō rātou iho ’ōro’a hiero ’aore rā ’o tē fa’aipoipo i roto i te hiero.

14.6.11

Roara’a o te tāvinira’a

Tōna tanora’a, te mau taea’e tei pi’ihia ’ia tāvini i roto i te peresidenira’a titi, te ’āpo’ora’a teitei, ’aore rā te ’episekōpora’a o te hō’ē titi ’aore rā pāroita feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi, e tāvini rātou te maoro-roa-ra’a e toru ’e tae atu i te pae matahiti i roto i te mau pi’ira’a ’o tē fa’aātea ia rātou i tā rātou pāroita tumu. Teie tā’ōti’ara’a, nō te tā’āto’ara’a ïa o te tāvinira’a i roto i te mau pi’ira’a rau.

14.6.12

Te feiā ’āpī ’ōtahi i metuahia

Tōna tanora’a, te feiā ’āpī ’ōtahi i metuahia ’e e tamari’i tā rātou i te fare, e fa’aea noa rātou i roto i tā rātou pāroita tumu ’ia nehenehe i te mau tamari’i ’ia fāna’o i te mau fa’anahora’a a te Paraimere ’e a te Feiā ’Āpī. Terā rā, e nehenehe te mau metua e ’āmui atu i roto i te mau ’ātivite a te pāroita feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi.

14.7

Fa’a’ohipa i nā misiōnare pa’ari fa’aipoipo nō te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi

Mai te mea e tītauhia, e nehenehe nā misiōnare fa’aipoipo (te mau misiōnare piha ’ohipa a te ’Ēkālesia i reira, ’aore rā te mau misiōnare rave tāmau) e pi’ihia nō te turu i te mau tauto’ora’a ’ia tāpe’a ’e ’ia fa’aora. E fa’aitoito rātou i te tāvinira’a, e pa’epa’e i te fa’aōra’a i roto i te ha’api’ira’a ’evanelia institut, e turu i roto i te mau ’ātivite tōtiare, ’e e ha’api’ipi’i i te feiā ’āpī pa’ari i roto i teie tuha’a faufa’a o tō rātou orara’a.

Te ha’amāramaramara’a nō ni’a i te rāve’a tāvinira’a misiōnare nō te feiā fa’aipoipo, tei ni’a ïa i te hono ChurchofJesusChrist.org. Nō te ha’amāramaramara’a nō ni’a i te mau rāve’a tāvinira’a nō te misiōnare piha ’ohipa a te ’Ēkālesia, ’a hi’o « Church-Service Missionary [Misiōnare piha ’ohipa a te ’Ēkālesia] ». Hi’o ato’a i te pene 24.