19.

Pehe

19.1

Fā o te pehe i roto i te ’Ēkālesia

I roto i te hō’ē heheura’a i te peropheta Iosepha Semita, ’ua parau te Fatu, « Nō te mea ē, e ’oa’oa tō tō’u nei vārua i te hīmene o te ’ā’au ; ’oia ïa, ’ua riro te hīmene a te feiā parauti’a ra ’ei pure iā’u nei, ’e e pāhonohia te reira nā roto i te ha’amaita’ira’a i ni’a iho i tō rātou ra mau upo’o » (Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 25:12).

’Ua parau te Peresidenira’a Mātāmua :

« ’Ua riro te pehe fa’auruhia ’ei tufa’a faufa’a rahi i roto i tā tātou mau purera’a a te ’Ēkālesia. Nā teie mau hīmene e fa’atae mai i te Vārua o te Fatu, e fa’atupu i te fa’atura, e fa’atāhō’ē i te mau melo, ’e e hōro’a mai i te rāve’a ia tātou nō te ’ārue atu i te Fatu.

« Tē vai nei te tahi mau ha’api’ira’a fa’ahiahia roa i roto i teie mau hīmene tā tātou e hīmene nei. E tauturu te mau hīmene ia tātou ’ia tātarahapa ’e ’ia rave i te mau ’ohipa maita’i, ’ia fa’arahi i te ’itera’a pāpū ’e te fa’aro’o, ’ia fa’aitoito i te feiā paruparu, ’ia tāmāhanahana i tei ’oto, ’e ’ia fa’auru ia tātou ’ia fa’aitoito noa ē tae noa atu i te hope’a » (Te mau hīmene, viii).

19.2

Te fa’aterera’a pehe pāroita

19.2.1

Te ’episekōpora’a

E ti’a’au te ’episekōpo ’e tōna nā tauturu i te pehe i roto i te pāroita. Tei ni’a ia rātou te mau hōpoi’a i muri nei :

• E pi’i ’e e fa’ata’a rātou i te mau melo o te pāroita ’ia tāvini i roto i te mau pi’ira’a nō te pehe mai tei fa’ata’ahia i roto i teie tuha’a.

• E fārerei tāmau rātou i te peresideni pehe pāroita nō te ara ē, e mea tano maita’i te mau hīmene i tīti’ahia ’e te mau mauiha’a ’upa’upa e fa’a’ohipahia i roto i te mau rurura’a a te ’Ēkālesia (hi’o i te mau arata’ira’a i roto i te 19.4.2).

• E fa’aitoito rātou i te hō’ē pupu hīmene pāroita nā roto i te fa’aitoitora’a i te mau melo ’ia fa’aō mai ’e nā roto i te fa’ata’ara’a i te hō’ē taime ha’api’ipi’ira’a ’o tē ’ore e ha’afifi i te tahi pāroita.

• E fa’aitoito rātou i te mau melo ’ia hīmene ’āmui i roto ite ’āmuira’a.

• E fa’aitoito rātou i te mau melo ’ia fa’a’ohipa i te mau pehe fa’aitoito ’ā’au i tō rātou fare (hi’o 19.8).

19.2.2

Tauturu ha’amāramarama nō te pehe o te pāroita

E tāvini te hō’ē melo o te ’episekōpora’a ’ei tauturu ha’amāramarama nō te pehe i roto i te pāroita. Nāna e hi’o i te fa’anahora’a nō te pehe i roto i te pāroita, e ha’amāramarama i te peresideni nō te pehe i roto i te pāroita, ’e e ti’a nō te fa’anahora’a i te pehe i roto i te mau rurura’a feiā fa’atere.

19.2.3

Peresideni pehe pāroita

E nehenehe te tāne ’aore rā te vahine e tāvini ’ei peresideni pehe pāroita. I raro a’e i te arata’ira’a a te tauturu ha’amāramarama nō te pehe o te pāroita, teie i muri nei te mau hōpoi’a a te peresideni pehe pāroita e :

• Tāvini ’ei tūru’ira’a nō te ’episekōpora’a i roto i te ’ohipa nō te pehe.

• Paiō [arranger] i te hīmene maita’i ’e te tano nō te mau purera’a ’ōro’a ’e te tahi atu mau rurura’a a te pāroita.

• Tāvini ’ei tūru’ira’a nō te feiā fa’atere pāroita nō te ha’api’ipi’ira’a i te pehe ’e nō te pāhonora’a i te tahi atu mau hina’aro i te pae nō te pehe, ’ia au i tei anihia mai.

• Feruri ’e ti’a’au i te mau fa’anahora’a ha’api’ipi’ira’a nō te pehe i roto i te pāroita (hi’o 19.7).

• Feruri ’e fa’atupu i te mau ’ātivite pāroita nō te pehe ’ia au i te tītaura’a.

• Tu’u i te i’oa o te mau melo nō te amo i te mau pi’ira’a pāroita nō te pehe ’ia au i tei anihia mai e te tauturu ha’amāramarama nō te pehe o te pāroita. Hi’o i te feiā e tāvini nei i roto i te mau pi’ira’a nō te pehe o te pāroita.

E fāri’i te peresideni pehe pāroita i te ha’api’ipi’ira’a ’e te tauturura’a a te peresideni pehe titi ’ia au i tei tītauhia.

19.2.4

Arata’i hīmene pāroita

I raro a’e i te arata’ira’a a te peresideni pehe pāroita, nā te arata’i hīmene e feruri ’e e arata’i i te mau hīmene nō te ’āmuira’a, i roto i te mau purera’a ’ōro’a ’e te tahi atu mau rurura’a a te pāroita ’ia au i tei anihia mai. E nehenehe hō’ē noa ta’ata e tāvini ’ei peresideni pehe pāroita ’e ’ei arata’i hīmene pāroita.

19.2.5

Fa’ata’i hāmonia ’e fa’ata’i piāna pāroita

Nā te fa’ata’i hāmonia ’aore rā te fa’ata’i piāna pāroita e fa’ata’i i te pehe ’ōmuara’a ’e te pehe fa’ahope’ara’a, ’e te mau hīmene ato’a o te purera’a ’ōro’a ’e o te tahi atu mau rurura’a a te pāroita, ’ia au i tei anihia mai.

19.2.6

Arata’i pupu hīmene ’e fa’ata’i pehe pupu hīmene pāroita

Nā te arata’i pupu hīmene pāroita e feruri i te hīmene e hīmenehia e te pupu hīmene, nāna e fa’atere i te ha’api’ipi’ira’a hīmene a te pupu hīmene, ’e nāna e arata’i i te mau hīmenera’a a te pupu hīmene (hi’o 19.4.5).

Nā te fa’ata’i pehe nō te pupu hīmene pāroita e hā’uti i roto i te mau ha’api’ipi’ira’a hīmene ’e i te mau hīmenera’a a te pupu hīmene.

19.2.7

Arata’i hīmene ’e fa’ata’i piāna ’e fa’ata’i hāmonia nō te autahu’ara’a

’Ua fa’a’orehia te pi’ira’a arata’i hīmene ’e fa’ata’i piāna ’e fa’ata’i hāmonia nō te autahu’ara’a.

19.3

Fa’atano i te pehe a te pāroita i te huru ’e te mau rāve’a tauturu o te hō’ē fenua

E nehenehe e fa’atano i te mau arata’ira’a i roto i teie pene i te mau hina’aro i reira. ’Ei hi’ora’a, i roto i te hō’ē ’āma’a na’ina’i, e nehenehe ato’a te peresideni pehe pāroita e arata’i i te pupu hīmene ’e e arata’i i te hīmene i roto i te mau purera’a ’ōro’a ’e i te tahi atu mau fa’anahora’a. E nehenehe te fa’ata’i piāna e ha’uti nō te mau purera’a ’ōro’a, te pupu hīmene ’e te tahi atu mau rurura’a.

Mai te mea ’aita e fa’ata’i piāna, e riro te mau rāve’a i muri nei ’ei mea faufa’a :

1. Tē vai nei te pehe uira o te mau hīmene ’e te mau hīmene nā te mau tamari’i i ni’a i te natirara store.ChurchofJesusChrist.org.

2. E nehenehe te mau hīmene ’e te mau hīmene nā te mau tamari’i ’e fa’auta-uira-hia i roto i te mātēria MP3 i ni’a i te natirara music.ChurchofJesusChrist.org.

3. Tē vai nei i roto i te tahi mau fare purera’a te mau piāna uira tei roto te fa’aharuharura’a o te mau hīmene.

E nehenehe e roa’a te ha’api’ipi’ira’a piāna uira nō te feiā tei pi’ihia i roto i te mau pi’ira’a nō te pehe ’aore rā, nō te feiā e pi’ihia a muri a’e (hi’o 19.7).

19.4

Pehe i roto i te pāroita

Te pehe tano, e tuha’a faufa’a ïa i roto i te mau rurura’a a te ’Ēkālesia, te mau purera’a ’ōro’a iho ā rā. Te pehe tei mā’iti-māite-hia ’e tei hīmene-maita’i-hia, e ha’amaita’i rahi te reira i te vārua ha’amorira’a. ’Ei pehe ha’amori ’e te tano i te vārua o te rurura’a. E fa’aoti te feiā fa’atere autahu’ara’a i te mea e tano.

19.4.1

Fa’anaho i te hīmene nō te mau purera’a ha’amorira’a a te ’Ēkālesia

Te mau melo e tāvini i roto i te mau pi’ira’a nō te pehe pāroita, e ’ohipa ’āmui rātou nō te mā’iti i te mau pehe tano nō te mau purera’a ha’amorira’a. Mai te mea e ti’a, e mā’iti ātea te ’episekōpo ’e tōna nā tauturu i te mau tumu parau. E tauturu te reira i te peresideni pehe, te arata’i hīmene, ’e te arata’i pupu hīmene, ’ia fa’anaho i te mau hīmene, te mau hīmene ta’a ’ē, ’e te mau hīmenera’a a te pupu hīmene, ’o tē tauturu ’e ’o tē ha’apūai i te mau tumu parau o te rurura’a. Maoti te reira e ti’a ai i te ’episekōpora’a ’ia ha’amana ātea i te mau pehe i mā’itihia.

19.4.2

Mau arata’ira’a nō te mā’iti i te mau hīmene tano nō te mau purera’a ha’amorira’a a te ’Ēkālesia

E ti’a i te mau pehe ato’a a te ’Ēkālesia ’ia tū’ati i te mau arata’ira’a i muri nei.

’O te mau hīmene te pehe tumu nō te mau purera’a ha’amorira’a, ’e e tāno maita’i ho’i nō te mau hīmenera’a ato’a a te ’āmuira’a. Hau atu ā, e nehenehe te tahi atu mau tīti’ara’a pehe e fa’a’ohipahia nō te pehe ’ōmuara’a ’e te fa’ahope’ara’a, nō te pupu hīmene, ’e nō te mau fa’a’ite’itera’a pehe ta’a ’ē. Mai te mea e fa’a’ohipahia te mau tīti’ara’a pehe ta’a ē atu i te buka hīmene, e nā-reira-hia ’ia vai noa mai te vārua o te mau hīmene purera’a. ʼIa ti’a māite te mau parau i te pae nō te haʼapʼiraʼa tumu e ti’a ai. (Hi’o « Te mau hīmene nā te ’āmuira’a », Te mau hīmene, 328–29.)

’Eiaha te pehe o te ao e mono i te pehe mo’a i roto i te mau rurura’a sābati. Tē vai ra te tahi mau hīmene fa’aro’o tei hāmanihia ’ei pehe taure’are’a, e’ita ïa i te mea tano nō te mau purera’a ’ōro’a. Teie ato’a, e rave rahi mau pehe mo’a e tano nō te mau ’āru’i hīmenera’a ’e te mau ha’utira’a ’upa’upa ’aita e tano nō te mau purera’a ha’amorira’a a te feiā mo’a.

’Eiaha te pehe i roto i te mau rurura’a a te ’Ēkālesia ’ia ’ume i te mana’o i ni’a i te reira, ’aore rā, ’ia riro ’ei fa’a’ite’itera’a. E pehe ha’amorira’a teie, e ’ere i te ta’urua.

Te hāmonia ’e te piāna mātauhia ’aore rā te mea tāuirahia, e mau mauha’a ti’a ïa e fa’a’ohipa i roto i te mau rurura’a a te ’Ēkālesia. Mai te mea e fa’a’ohipahia te tahi atu mau mauiha’a ’upa’upa, ’ia fa’a’ohipahia ïa ma te ha’apa’o māite i te vārua o te rurura’a. Te mau mauiha’a ’upa’upa ta’i haruru ’aore rā te fa’aiti i te mana’o ha’amorira’a, mai te rahira’a o te mau veo ’e te mau ’upa’upa rutu, ’aita ïa e tano nō te purera’a ’ōro’a.

Tōna ti’ara’a, ’ei ’upa’upa tano e fa’aohipahia nō te mau hīmene o te purera’a ’ōro’a ’e te tahi atu mau rurura’a a te pāroita. Mai te mea ’aita e piāna, ’aita e hāmonia ’e ’aita e ta’ata fa’ata’i, e nehenehe e fa’a’ohipa i te hō’ē fa’aharuharura’a tano (hi’o 19.3).

Tei mātauhia, ’ia hīmenehia i roto i te mau rurura’a a te ’Ēkālesia, nā roto i te reo o te ’āmuira’a.

19.4.3

Te mau tuha’a tumu mātarohia nō te pehe i roto i te mau purera’a ha’amorira’a a te ’Ēkālesia

19.4.3.1

Pehe ’ōmuara’a ’e pehe fa’ahope’ara’a

Nā te pehe ’ōmuara’a marū ’e te pehe fa’ahope’ara’a marū e fa’atupu i te mana’o ha’amori ’o tē fa’atae mai i te Vārua i roto i te mau rurura’a a te ’Ēkālesia. E ha’uti te fa’ata’i hāmonia ’aore rā te fa’ata’i piāna i te mau hīmene ’aore rā i te tahi atu pehe tano nō te roara’a e 5–10 minuti hou te rurura’a ’e i muri a’e i te rurura’a. E nehenehe te fa’ata’ira’a i teie mau hīmene e tauturu i te mau melo ’ia feruri fa’ahou i te mau ha’api’ira’a o te ’evanelia i roto i tō rātou ferurira’a.

19.4.3.2

Hīmene ’āmuira’a

E maita’i atu ā te rahira’a o te mau rurura’a a te ’Ēkālesia nā roto i te hīmenera’a i te mau hīmene. E fa’atupu te pehe i te hō’ē rāve’a faufa’a roa nō te mau melo nō te ’āmui i roto i te mau purera’a ha’amorira’a a te ’Ēkālesia. E mana rahi ta’a ’ē tō te hīmene ’āmuira’a, terā rā, e mea pinepine te reira i te fa’a’ohipa-iti-hia nō te tāhō’ē i te mau melo ’a ha’amori ’āmui ai rātou.

Mai te mea e ti’a, e nehenehe te hō’ē fa’atere autahu’ara’a e ani i te ’āmuira’a ’ia ti’a i ni’a nō te hīmene i te hō’ē hīmene rōpū ’aore rā, te hīmene ’āi’a (hi’o « Te mau hīmene nā te ’āmuira’a », Te mau hīmene, 328–29).

19.4.3.3

Te mau tīti’ara’a pehe ta’a ’ē

E nehenehe te mau pupu hīmene, te hō’ē ta’ata hīmene ’e te hō’ē ta’ata ha’uti ’upa’upa ’e te mau pupu na’ina’i, e fa’a’oto i te mau tīti’ara’a pehe ta’a ’ē. E nehenehe e fa’a’ohipa i te mau hīmene purera’a ’e i te mau tīti’ara’a pehe tano (hi’o 19.4.2).

19.4.4

Purera’a ’ōro’a

Nā te ’episekōpora’a e ha’amana i te pehe nō te mau purera’a ’ōro’a. ’Ia riro te pehe ’e te mau paraparau ’ei mea mo’a ’e te tura ’e te ti’a ’e te tano nō te purera’a ’ōro’a. Te pehe i roto i te purera’a ’ōro’a, nō te ha’amorira’a ïa, e ’ere nō te fa’anavenave te tari’a o te ta’ata.

’Ua mātarohia nā te ’āmuira’a e hīmene i te hīmene ha’amatara’a ’e te hīmene fa’aotira’a (hi’o « Mā’itira’a i te mau hīmene tano », Te mau hīmene, 328). Hau atu i te fa’a’ohipara’a i te mau hīmene mātauhia ’e te auhia, e fa’aitoitohia te mau melo ’ia ha’api’i i te mau hīmene ’āpī tei ’ore ho’i i mātau-maita’i-hia. E ti’a i te feiā fa’atere nō te pehe ’ia tāmata i te fa’atupu i te ’aifāito tano maita’i i rotopū i te mau hīmene mātau ’e te auhia, ’e te mau hīmene ’aita i mātau-maita’i-hia (hi’o « Te mau hīmene nā te ’āmuira’a », Te mau hīmene, 328–29).

Nā te ’āmuira’a e hīmene i te hīmene ’ōro’a i te mau taime ato’a. E mea ti’a i te reira ’ia fa’ahiti i te ’ōro’a mo’a iho ’aore rā, i te tusia o te Fa’aora. E’ita te hō’ē noa ta’ata hīmene (solo) ’aore rā te pehe ’upa’upa noa e nehenehe e mono i teie hīmene. ’Aita roa e pehe e ha’utihia i te taime nō te pure ’ōro’a, i te taime ’ōperera’a ’ōro’a, ’aore rā ’ia hope te ’ōperera’a ’ōro’a.

E nehenehe e fa’anaho i te hō’ē pehe ta’a ’ē ’aore rā, i te hō’ē hīmene ’āmuira’a i muri a’e i te ’ōro’a ’aore rā, i rōpū i te mau a’ora’a (hi’o 19.4.3.3).

Mai te mea e fa’aterehia te hō’ē fa’anahora’a pehe, ’ia ravehia te reira ma te tano, te tura ’e te poto noa nō te vaiiho i te taime nō te hō’ē a’ora’a. E’ita te mau purera’a ’ōro’a e vaihohia i roto i te rima o te mau pupu ’upa’upa nō rāpae. E’ita te mau fa’ata’ira’a ’upa’upa, te mau hīmenera’a pupu ’e te ta’urua e tano i roto i te purera’a ’ōro’a.

19.4.5

Pupu hīmene

E fa’aitoito te pāroita tāta’itahi ’ia vai noa te hō’ē pupu hīmene nō te pāroita ’o tē hīmene i roto i te purera’a ’ōro’a hō’ē a’e taime i te ’āva’e. Nā te mau melo iho o te pāroita e ’āmui i roto i te pupu hīmene, ’aore rā, e nehenehe te ’episekōpora’a e tītau manihini ia rātou ’aore rā e pi’i ia rātou ’ia fa’aō mai i roto.

I roto i te hō’ē ’āma’a na’ina’i roa, e nehenehene te ’āmuira’a tā’āto’a e riro ’ei pupu hīmene. I roto i te hō’ē pāroita rahi tē vai ra te rāve’a rahi, e nehenehe te ’episekōpora’a e pi’i i te feiā fa’atere nō te pupu hīmene, mai te hō’ē peresideni, te hō’ē pāpa’i parau, te hō’ē ha’apa’o vaira’a buka, ’e te mau arata’i tuha’a.

E fa’aitoitohia te mau pupu hīmene a te ’Ēkālesia ’ia fa’a’ohipa i te buka hīmene ’ei mātēria tumu nā rātou nō te mea tē ha’api’i nei te mau hīmene i te mau parau mau o te ’evanelia i fa’aho’ihia mai. E nehenehe e fa’a’ohipa i te mau fa’aaura’a hīmene ’e te tahi ato’a mau hīmene pupu hīmene tano (hi’o 19.4.2).

Te ha’amāramaramara’a nō te fa’a’ohipa i te mau hīmene nō te mau pupu hīmene, tei roto ïa i Te mau hīmene, te mau ’api 327–43. Te tahi atu ha’amāramaramara’a nō te arata’i i te mau pupu hīmene, tei roto ïa i te buka Conducting Course [Ha’api’ira’a nō te arata’i i te hīmene], te mau ’api 73–83.

’Aita e fa’atupuhia te tīti’ara’a reo ’ia ha’amau-ana’e-hia te hō’ē pupu hīmene pāroita ’aore rā titi. Tei mātarohia, e’ita te mau ha’api’ipi’ira’a hīmene e hau atu i te hō’ē hora.

Ta’a ’ē noa atu te pupu hīmene pāroita, e nehenehe e anihia i te mau pupu hīmene Sōtaiete Tauturu, autahu’ara’a, feiā ’āpī, tamari’i, ’e ’utuāfare ’ia hīmene i te mau hīmene purera’a ’e te tahi atu mau fa’anahora’a hīmene tano i roto i te mau rurura’a a te ’Ēkālesia.

19.4.6

Fa’a’ohipa i te pehe i roto i te piha ha’api’ira’a

E nehenehe te hīmene ’ia riro ’ei rāve’a maita’i roa nō te ’ōmua ’e nō te ha’apāpū i te mau parau tumu o te ’evanelia e ha’api’ihia i roto i te piha ha’api’ira’a. E mea ti’a i te feiā fa’atere ’ia fa’aitoito i te mau ’orometua ha’api’i ’ia fa’a’ohipa i te mau hīmene nō te ha’amaita’i i te ha’api’ira’a i roto i te piha ha’api’ira’a.

19.5

Feiā fa’atere nō te pehe i roto i te titi

19.5.1

Peresidenira’a titi

Nā te peresideni titi ’e tōna nā tauturu e hi’o i te pehe i roto i te titi. E pi’i ’e e fa’ata’a rātou i te mau melo nō te tāvini i roto i te mau pi’ira’a nō te pehe i roto i te titi mai tei fa’ata’ahia i roto i teie tuha’a.

19.5.2

Tauturu ha’amāramarama pehe nō te titi

E fa’aue te peresidenira’a titi i te hō’ē melo ’āpo’ora’a teitei ’ia riro ’ei tauturu ha’amāramarama pehe nō te titi. I raro a’e i te fa’aterera’a a te peresidenira’a titi, e hi’o ’oia i te fa’anahora’a o te pehe i roto i te titi, e hōro’a i te arata’ira’a i te peresideni pehe titi, ’e nāna e ti’a nō te fa’anahora’a o te pehe i roto i te mau ’āpo’ora’a titi.

Nā roto i te fa’ati’ara’a a te peresidenira’a titi, e nehenehe te tauturu ha’amāramarama pehe nō te titi e pi’i ’e e fa’ata’a i te mau melo o te titi nō te tāvini i roto i te mau ti’ara’a pehe nō te titi.

19.5.3

Peresideni pehe nō te titi

E nehenehe te tāne ’aore rā te vahine e tāvini ’ei peresideni pehe nō te titi. I raro a’e i te fa’aterera’a a te peresidenira’a titi, e amo te peresideni pehe nō te titi i te mau hōpoi’a i muri nei :

• E tāvini ’oia ’ei tūru’ira’a nō te peresidenira’a titi i roto i te ’ohipa nō te pehe.

• E fa’anaho ’oia i te pehe ’e i te feiā fa’ata’i mauiha’a ’upa’upa nō te mau tuha’a purera’a o te ’āmuira’a titi ’e te tahi atu mau rurura’a ’e te mau ta’uru’a a te titi, mai tei tītauhia.

• Mai te mea e tītauhia, e hōro’a ’oia i te ha’api’ipi’ira’a ’e te pāturura’a i te mau peresideni pehe pāroita, ’e e tāvini ’oia ’ei tūru’ira’a nō te feiā fa’atere o te titi.

• E feruri ’e e hi’o ’oia i te mau fa’anahora’a ha’api’ipi’ira’a pehe i roto i te titi (hi’o 19.7).

• E feruri ’e e fa’atupu ’oia i te mau ’ātivite pehe nō te titi mai tei tītauhia.

19.5.4

Feiā ’aravihi pehe nō te titi

Mai te mea e tītauhia, e nehenehe e pi’i i te feiā ’aravihi pehe nō te titi, mai te fa’ata’i hāmonia nō te titi. E fa’auehia teie feiā ’aravihi e fa’anaho i te ’ohipa pehe nō te hō’ē rurura’a ta’a ’ē a te titi, i te mau taime ato’a e tupu ai te reira rurura’a. E nehenehe ato’a rātou e fa’auehia ’ia hōro’a i te ha’api’ipi’ira’a pehe (hi’o 19.7) ’aore rā ’ia turu i te ’ohipa pehe i roto i te mau ’ātivite a te titi.

19.6

Pehe i roto i te titi

19.6.1

’Āmuira’a titi

E fa’anahohia te pehe o te ’āmuira’a titi ma te ha’amau i te fā i ni’a i te ha’apūaira’a i te fa’aro’o ’e te ’itera’a pāpū. E hi’opo’a te ti’a peresideni i te ’āmuira’a titi i te mau hīmene ato’a i ma’itihia nō te ’āmuira’a i te ’ōmuara’a o te taime fa’aineinera’a.

Tei mātarohia nō te pehe nō te tuha’a purera’a rahi o te ’āmuira’a titi, e maha te tīti’ahia. Nā te ’āmuira’a e hīmene i te hīmene ha’amatara’a ’e te mau hīmene rōpū. E nehenehe te pupu hīmene e hīmene i nā tīti’ara’a e piti e toe ra, e riro nā mua noa a’e i te ta’ata a’o mātāmua ’e i te ’ōpanira’a o te rurura’a. I roto i te tīti’ara’a a te pupu hīmene, ’ia riro hō’ē a’e ’ei hīmene nā te Feiā Mo’a ’aore rā ’ei fa’aaura’a hīmene o te buka hīmene. E nehenehe te pupu hīmene ’ia riro ’ei mau pupu hīmene pāroita, ’aore rā, ’ei mau pupu hīmene ta’a ’ē nā te mau tamari’i, nā te feiā ’āpī, nā te mau taea’e nō te autahu’ara’a, te mau tuahine o te Sōtaiete Tauturu, ’aore rā, te mau ’utuāfare.

Nō te mau arata’ira’a nō te mā’iti i te pehe tano, ’a hi’o 19.4.2

19.6.2

Pupu hīmene titi ’e titi rau

Nā roto i te fa’ati’ara’a a te feiā fa’atere, e nehenehe e ha’amau i te mau pupu hīmene titi ’e titi rau nō te mau ’āmuira’a titi, te mau ’āmuira’a rētioni, ’e nō te tahi atu mau fa’anahora’a, mai te mau ta’urua. ’Ia oti te ’ohipa i te ravehia, ’e fa’a’orehia te pupu hīmene ē tae roa atu i te taime e fa’atupu-fa’ahou-hia ai te tahi atu fa’anahora’a. ’Eiaha teie mau pupu hīmene e fa’ataupupū i te haerera’a te mau melo i roto i te mau pupu hīmene pāroita.

Te mau pupu hīmene nā rāpae i te ’Ēkālesia, ’o tei arata’ihia e te mau melo o te ’Ēkālesia, ’e ’o te mau melo te rahira’a i roto, e ’ere ïa i te pupu hīmene pa’epa’ehia e te ’Ēkālesia. ’Eiaha te reira mau pupu hīmene e fa’a’ohipa i te parau e au i te ’Ēkālesia i roto i te i’oa o te pupu hīmene, mai te « SDJ », « Feiā mo’a i te mau mahana hope’a nei » ’aore rā, « Momoni » (hi’o 38.8.39). Mai te mea e fa’ati’a te feiā fa’atere autahu’ara’a o te titi, e nehenehe te mau pupu hīmene nā rāpae e fa’a’ohipa i te mau fare a te ’Ēkālesia nō tā rātou mau ha’api’ipi’ira’a hīmene ’e nō tā rātou mau ta’urua ma te fa’atura i te mau arata’ira’a ’e te mau fa’aturera’a a te ’Ēkālesia nō ni’a i te mau ’ātivite ’e te faufa’a moni.

19.7

Ha’api’ipi’ira’a pehe

Te ha’api’ira’a i te ’aravihi tumu o te pehe, e rāve’a te reira nō te mau melo ’ia fa’a’ohipa i tō rātou mau tāreni nō te tāvini i roto i te ’Ēkālesia. Nā roto i te fa’ati’ara’a a te feiā fa’atere autahu’ara’a, e nehenehe te mau peresideni pehe nō te titi ’e nō te pāroita e fa’anaho i te mau ha’api’ipi’ira’a, te mau piha vauvaura’a ’e te mau pupu ’ohipa. E nehenehe e fa’atupu i te mau fa’anahora’a ha’api’ipi’ira’a pehe nō te feiā e tāvini nei i roto i te mau ti’ara’a nō te pehe ’e nō te feiā e tāvini i reira a muri a’e. Te feiā na rātou te reira mau ha’api’ipi’ira’a : Te mau arata’i hīmene titi ’e pāroita, te mau arata’i pupu hīmene, te mau fa’ata’i piāna ’e te hāmonia. Te tahi atu feiā e ’ana’anatae nei, te feiā pa’ari ’e te feiā ’āpī, ’e tae noa atu te mau ta’ata e tītau ra e haere i te misiōni, e nehenehe ato’a rātou e fa’aō atu. ’Aita e fa’a’aufauhia te ha’api’ipi’ira’a e pa’epa’ehia e te ’Ēkālesia.

I roto i te fa’anahora’a matahiti nō te ha’api’ipi’ira’a pehe, tē vai ra te mau ha’api’ira’a nō te arata’i i te hīmene, te ha’api’ira’a nō te mau arata’i pupu hīmene, te mau ha’api’ira’a fa’ata’i piāna uira a te pāroita, ’e te mau ha’api’ira’a fa’ata’i hāmonia a te titi ’aore rā a pāroita. E nehenehe te mau peresideni pehe e paraparau i te feiā fa’atere autahu’ara’a nō te hōro’a i te i’oa nō te mau ’orometua ’o tē nehenehe e hōro’a i teie ha’api’ipi’ira’a. Mai te mea ’aita te hō’ē ta’ata ’aravihi pehe nō te titi i pi’ihia nō te hōro’a i te ha’api’ipi’ira’a, e nehenehe te mau arata’i pupu hīmene e ruru nō te mātutu i te mau mana’o, ’aore rā e nehenehe te peresidenira’a titi e ani i te tauturu i rāpae’au i te titi.

Tei roto i te pu’e ha’api’ira’a arata’i hīmene [Conducting Course Kit] ’e te pu’e ha’api’ira’a fa’ata’i piāna uira [Keyboard Course Kit] te mau arata’ira’a nō te ’aravihi niu i te pae nō te pehe. Tei roto i te buka Conducting Course [Ha’api’ipi’ira’a arata’i hīmene] te arata’ira’a nō te fa’anaho ’e nō te arata’i i te mau pupu hīmene. E roa’a teie mau mātēria i ni’a i te natirara i te store.ChurchofJesusChrist.org.

Mai te mea ’aita atu e rāve’a maita’i a’e, e nehenehe te feiā fa’atere autahu’ara’a e fa’ati’a ’ia fa’a’ohipahia te mau piāna ’e te mau hāmonia o te fare purera’a nō te ha’api’ipi’ira’a, nō te ha’api’ira’a ’aufau ’e nō te mau fa’ata’ira’a ’upa’upa nā te mau melo o te mau ’āmuira’a e fa’a’ohipa ra i terā fare purera’a. E’ita e fa’a’aufauhia te tomora’a nō te mau fa’ata’ira’a ’upa’upa.

E tauturu te mau peresideni pehe pāroita i te ’imira’a i te mau rāve’a nō te tūra’i i te feiā e ha’api’i ra i te fa’ata’i ’upa’upa ’ia fa’a’ohipa i tō rātou mau tāreni, ma te fa’aitoito ia rātou ’ia fa’ahotu tāmau i te reira.

19.8

Pehe i roto i te ’utuāfare

E fa’aitoito te feiā fa’atere autahu’ara’a ’e te feiā fa’atere nō te pehe i te mau melo o te ’Ēkālesia ’ia fa’a’ohipa i tō rātou ’utuāfare i te mau pehe fa’auruhia, ’ia vai te hō’ē buka hīmene ’e te Buka Chants pour les enfants, ’e ’ia hīmene i teie mau hīmene i roto i te ’utuāfare. ’Ua parau te Peresidenira’a Mātāmua nō ni’a i te pehe i roto i te ’utuāfare :

« E nehenehe i teie mau hīmene ’ia fa’atae mai i te vārua nehenehe ’e te hau i roto i te ’utuāfare, ’e ’ia fa’atupu i te here ’e te tāhō’ēra’a i rotopū i te mau melo nō te ’utuāfare.

« ’A ha’api’i i tā ’outou mau tamari’i ’ia au i teie mau hīmene. ’A hīmene i teie mau hīmene i te sābati, i roto i te mau pō ’utuāfare, i te taime ha’api’ira’a ’evanelia ’e i te taime pure. ’A hīmene i teie mau hīmene ’a rave ai ’outou i te ’ohipa, ’a ha’uti ai ’outou, ’e ’a rātere ’āmui ai ’outou. ’A hīmene i teie mau hīmene nō te fa’atupu rahi i te fa’aro’o ’e te ’itera’a pāpū i roto i tā ’outou mau tamari’i ri’i ’a fa’atā’oto ai ’outou ia rātou » (Te mau Hīmene, ix).

E nehenehe te mau melo e fa’a’ohipa i te mau fa’aharuharura’a hāmanihia e te ’Ēkālesia nō te ’āpe’e i te hīmene ’e nō te tauturu ia rātou ’ia ha’api’i i te mau hīmene, nā reira ato’a te mau hīmene Paraimere. E roa’a teie mau fa’aharuharura’a i ni’a i te natirara store.ChurchofJesusChrist.org. E nehenehe ato’a te mau melo e hi’o i te natirara music.ChurchofJesusChrist.org nō te ha’api’i ’e nō te fa’aro’o i te pehe a te ’Ēkālesia, nō te ha’api’i i te mau ’ite niu o te pehe ’e nō te ’ite i te tahi atu mau mātēria tauturu maita’i.

E fa’aitoito te mau metua i tā rātou mau tamari’i ’ia ha’api’i mai i te ’ite nō te pehe, ’ia fa’a’ohipa rātou i tō rātou mau tāreni nō te tāvini i roto i te ’Ēkālesia.

E nehenehe te ’episekōpora’a e ani i te tahi mau taime i te feiā a’o i roto i te purera’a ’ōro’a ’ia paraparau nō ni’a i te fa’a’ohipara’a i te pehe i roto i te ’utuāfare. I te tahi mau taime e nehenehe te hō’ē ’utuāfare e hīmene i te hō’ē hīmene auhia ’aore rā, i te hō’ē hīmene Paraimere ’ei hīmene tīti’ahia nō te purera’a ’ōro’a.

19.9

Te tahi atu mau ture e arata’ira’a nō te pehe

19.9.1

Te tahi atu pehe i roto i te fare purera’a

I roto i te hepetoma e nehenehe e fa’a’ite’itehia te tahi mau pehe ta’ere tumu ’e te mau pehe fa’a’ana’anatae i roto i te piha purera’a. Terā rā, tei mātarohia, e mea tano roa atu ’ia fa’a’ohipa i te piha fa’a’oa’oara’a ’ei vāhi fa’a’ite’itera’a nō te reira huru pehe. Nā te feiā fa’atere autahu’ara’a iō ’outou na e fa’aoti i te huru pehe e tano i roto i te piha purera’a. Tōna tanora’a, e ’ere i te mea tano ’ia pōpō i roto i te piha purera’a.

19.9.2

Nāhea ’ia raupā ’ē ’ia fa’a’ohipa i te pehe

E fāri’i te mau fare purera’a ’āpī i te tahi pu’e buka hīmene mātāmua. Nō te tahi atu mau buka hīmene, te mau tīti’ara’a hïmene nā te pupu hīmene ’e te tahi atu mau pehe, e nehenehe ’ia ho’ohia mai nā roto i te tāpura faufa’a a te titi ’aore rā a te pāroita. E nehenehe te feiā fa’atere autahu’ara’a e ani i te mau peresideni pehe o te titi ’e o te pāroita ’ia fa’atae atu i te hō’ē tāpura ha’amāu’ara’a matahiti nō teie mau pehe. Te mau pehe e ho’ohia mai nā roto i te tāpura ha’amāu’ara’a, e vai noa ïa i roto i te pū mātēria ha’api’ira’a o te reira ’āmuira’a, ’e nā te mau ’āmuira’a ato’a o terā pū mātēria ha’api’ira’a e fatu i te reira. E nehenehe te peresideni pehe o te titi ’aore rā o te pāroita e tauturu i te feiā ’aravihi o te pū mātēria ha’api’ira’a ’ia ha’amau i te hō’ē tāpura fa’ahorora’a nō teie mau pehe

19.9.3

Piāna, hāmonia ’e piāna uira

Mai te mea tē vai ra te hāmonia, tei mātarohia, e fa’a’ohipahia te reira nō te pehe hou te purera’a e ha’amata ai ’e ’ia hope te purera’a, ’e nō te ’āpe’e i te hīmene purera’a. E nehenehe e fa’a’ohipa i te piāna nō te reira mai te mea ’aita e hāmonia ’aore rā ’aita e ta’ata fa’ata’i hāmonia.

E’ita i te peu mātarohia ’ia fa’ata’i i te piāna ’e i te hāmonia i te hō’ē ā taime. Terā rā, i te tahi mau taime, e nehenehe e fa’a’ohipa i teie nā mauiha’a ’upa’upa i te hō’ē ā taime.

E nehenehe e fa’a’ohipa i te pīana uira mai te mea ’aita e piāna ’e ’aita ato’a e hāmonia.

19.9.3.1

Raupā i te mau mauiha’a ’upa’upa

I te rahira’a o te taime, tē vai ra i roto i te mau fare purera’a a te ’Ēkālesia te hō’ē hāmonia, te mau piāna ’e ’aore rā te mau piana uira. E ani te feiā fa’atere autahu’ara’a i te Purchasing Division [Tuha’a ho’ora’a tauiha’a] i te pū fa’atere o te ’Ēkālesia ’aore rā, i te piha tōro’a a te ārea, i te mau ha’amāramaramara’a nō ni’a i te raupāra’a i te mau mauiha’a ’āpī ’aore rā, nō te mono i te mau mauiha’a.

19.9.3.2

’Atu’atu i te mau mauiha’a ’upa’upa

Nā te ’episekōpo ti’a’au i te fare purera’a tāta’itahi ’e te ti’a ha’apa’o fare o te titi (melo ’āpo’ora’a teitei) e hi’opo’a ē e ta’ira’a tano tō te mau piana ’e tō te mau hāmonia, tē ’atu’atuhia nei te reira ’e tē tātā’ihia nei, mai te mea e tītauhia.

19.9.4

Arata’ira’a nō te fatura’a

Hi’o 38.8.13.

19.9.5

Pehe nō te ’ōro’a fa’aipoipora’a

’Ia fa’aterehia te hō’ē ’ōro’a fa’aipoipora’a i roto i te hō’ē ’utuāfare ’aore rā i roto i te hō’ē fare purera’a, e fa’ata’ihia te hō’ē pehe ’ōmuara’a, te mau hīmene purera’a, te mau pehe ta’a ’ē, ’e te hō’ē pehe fa’ahope’ara’a. Te ’ōro’a fa’aipoipora’a tīvira, ’ia riro ïa ’ei mea tano noa, ’e te au maitai ’e te fa’arahi ’ore i roto i te ravera’a. ’Ia fa’atupuhia te hō’ē ’ōro’a fa’aipoipora’a i roto i te fare purera’a a te ’Ēkālesia, e mea ti’a ’ore ’ia fa’ata’ihia te pehe haere’a o te fa’a’ipoipo.

19.9.6

Hīmene nō te mau ’ōro’a hunara’a

Hi’o i te 29.6.5.

19.9.7

Hīmene nō te ’ōro’a bāpetizora’a

Hi’o i te 18.7.2.

19.10

Te mau mātēria nō te pehe i ni’a i te natirara

Nō tē tahi atu mau mātēria tauturu, ’a haere i ni’a ia music. ChurchofJesusChrist.org ’e te « Music Callings [Pi’ira’a nō te pehe] » i ni’a ia ChurchofJesusChrist.org.