“22. Katauraoi ibukin Kainnano n Rabwata ao Karekean te Toronibwai,” Aeniboki ni Kabuta: Te Beku n Ana Ekaretia Iesu Kristo ibukiia Aika Itiaki ni Boong aika Kaitira (2024).
“22. Katauraoi ibukin Kainnano n Rabwata ao Karekean te Toronibwai ,” Aeniboki ni Kabuta.
22.
Katauraoi ibukin Kainnano n Rabwata ao Karekean te Toronibwai
22.0
Kabwarabwaraana
Membwa n te Ekaretia a kataia n “katoka i aomi rawawataia raomi … n tang ma ake a tang ao ni karau nanoia ake a kainnanoa karauan nanoia” (Motiaea 18:8–9). Tabeakinaia naake iai kainnanoia n te maiu n rabwata bon mwakoron Ana mwakuri te Atua ibukin te kamaiuaki ao te karietataaki (taraa 1.2).
Membwa n te Ekaretia a reireinaki naba bwa a na kakorakorai toronibwaia rinanon te mwakuri korakora ao a na ibuobuoki te Uea. Te riki n toronibwai bon te kona, te motinnano, te konabwai ni karekea te maiu n tamnei ao bwain te rabwata aika riai ibukin te maiu ibukim ao te utu . Ngkai membwa a moanna n toronibwai-bon irouia, a kona naba ni beku ibukiia tabeman.
KORAKORAIA AOMATA N TATABEMANIIA NAKO AO UTU
22.1
Katea te Toronibwai
Ma te ibuobuoki mairoun te Uea, membwa a katea te toronibwai ni kawai aikai:
-
Karikirakea te korakora n tamnei, rabwata, ao te namakin ae korakora.
-
Karekea te reirei ao te mwakuri.
-
Kanakoraoa te katauraoi n rabwata.
22.1.1
Korakora n te Tamnei
E reireiniira te Uea “bwai ni kabane irou bon bwain te tamnei, ao akea te tai teuana ae I a tia ni kaota nakoimi te tua ae bwain te rabwata” (Reirei ao Berita aika Tabu 29:34). Membwa a karikirakea korakoran te maiu n tamnei ngkai a maiuakina te onimaki iroun Kristo ao n ongeaba n ana tua te Atua.
Ngkai a karaoi bwaai aikai, a karekei kairi mairoun te Tamnei ae Raoiroi bwa a na kanga ni buoka aia kangaanga ao n ibuobuoki nakoia tabeman.
22.1.2
Marurungin te Rabwata ao te Iango
Tamara are i Karawa e tangiriia Natina bwa a na karikirakei korakoraia n rabwata ao n aia iango. E raonaki aei ma karaoan bwaai aikai:
-
Ongeaba n Tuan te Mauri (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 89).
-
Kataia ni kang amwarake aika kamarurung, karaoa te kakamwakuri n tainako, ao karekea te motirawa ae tau.
-
Totokoi bwaai ao katei aika a karika te kangaanga ke anua aika akareke.
-
Kataneia tuan te kakaitiaki ae raoiroi ao ni karekea te tararua n te bwainaoraki ae riai.
-
Karikirakea te reitaki ae marurung.
-
Kakaea te ibuobuoki mairouia aika a mwaatai ibukin kangaanga n te iango ke kakaewenako n ana namakin ngkana e kainnanoaki.
22.1.3
Te Reirei ao te Mwakuri
E reirei te Tia Kamaiu, “ukoukoura te rabakau, n te kamatebwai ao n te onimaki naba” (Reirei ao Berita aika Tabu 88:118). Te reirei ke te kataneiai iaon te mwakuri e kona ni karekea te mwakuri ae raoiroi riki bwa aonga membwa ni karekei kainnanoia ao te utu.
22.1.4
Te Katauraoi n Rabwata
A kauringaki membwa bwa a riai n tauraoi bwa aonga n tararuaia bon irouia, aia utu, ao tabeman n taai aika a kainnanoaki iai.
A karikirakea aia katauraoi membwa n te mwane man:
-
Kabwaakaan kabwianibwai ao angabwai (taraa Maraki 3:8–12).
-
Kauarerekean te taarau.
-
Maiuakina te kataumwane.
-
Kawakini mwane ibukin taai aika a na roko.
-
Karekea te reirei ae riai (taraa 22.3.3).
Te kakatauraoi naba e reita aron te babaire ibukin bwaai aika a karina. A kaungaaki membwa bwa ana karekei aia tianaki n te tai ae uarereke ao n te tai ae abwabwaki n te amwarake, te ran, ao bwaai riki tabeua.
Ibukin rongorongona riki tabeua, taraa Personal Finances for Self-Reliance ao “Temporal Preparedness Resources.”
22.2
Ibuobuoki Nakoia Aika Iai Kainnanoia n Rabwata ao n Aia Iango
Ana taan reirei te Uea a reireinaki bwa a na “tangira … ao a na ibuobuoki imarenaia” ao ni “buokiia ake a kainnanoa ami… ibuobuoki” (Motiaea 4:15–16). Membwa a kataia n ibuobuoki nakoia aika iai kainnanoia n rabwata ao n aia iango. Kainnano aikai n aron te amwarake, te kunnikai, te auti, te reirei, te mwakuri, te marurung n rabwata, marurungin te iango.
22.2.1
Ana Auti ni Kaikobwai te Uea
Bwaai n ibuobuoki ni kabane ake a tauraoi nakon te Ekaretia ni buokiia naake iai kainnanoia ni maiuia n rabwata atongaki bwa ana Auti ni Kaikobwai te Uea (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 82:18–19). A raonaki aikai ma anganano n te tai, tarena, tabeaianga, bwaai ni mwakuri ao te mwane ni buokiia naake a bon kainnano.
Ana auti ni kaikobwai te Uea iai n uoote ao titeiki n tatabeua nako. A kona taan kairiiri n tainako ni buokiia n tatabemaniia nako ao utu nakon kainnanoia man kabongakin te taneiai, te konabwai, ao te ibuobuoki ae a karekea mairouia kaain te uoote ao titeiki.
22.2.2
Tuan te Aki Mamatam ao te Angabwai n Aki Mamatam
E a tia te Uea ni katea te tua n aki mamatam ni kakabwaiaia Ana aomata ao ni katauraoa kawaia ni buokiia ake a kainnano. Membwa a rikirake ni kaan riki nakon te Uea ao n rikirake ni korakoraia n tamnei ngkana a maiaukina tuan te aki mamatam. A karikirakea naba toronibwaia ao a karikirakea te nanoanga ae korakora. (Taraa Itaia 58:6–12; Maraki 3:8–12.)
Akea tain te aki mamatam ae kona ni karaoaki iai. E ngae n anne, a kunea membwa bwa te moan n Tabati n te namwakaina bwa te bong n aki mamatam. Te bong n aki mamatam n tainako e irianaki ma bwaai aikai:
-
Tataro
-
Te aki amwarake ao ni mooi n te maan ae 24-te aoa (ngkana akea ana kagaanga n rabwatana)
-
N anga te angabwai n aki mamatam ma te tituaraoi
Te angabwai n aki mamatam bon te angabwai nakoia naake a kainnanoia. Ngkana a karaoa aia aki mamatam membwa, a kaoaki bwa a na anga te angabwai are e na ti tebo ma mwaitin boon te amwarake are aki kanna. A kaungaaki membwa bwa a na rangin tituaraoi n anga riki iaon mwaitin boon amwarake aikai ngkana a kona.
A kona membwa n anga aia angabwai n aki mamatam ao te booma ibukin Angabwai riki Tabeua nakon te bitiobi ke temanna mai irouia ana kauntira. N taabo tabeua, a kona naba ni karaoi aia angamwane iaonrain. N uoote tabeua, e kona te bitiobi ni kariaia ake iai irouia te nakoanibonga ae te Aaron bwa a na rikoi angabwai n aki mamatam (taraa 34.3.2).
22.2.3
Mwakuri n Ibuobuoki
Membwa a kakaea te bwai ae a na buokiia iai tabeman n aron are e karaoia te Tia Kamaiu (taraa Ioane 13:35).
E kona te mwakuri n ibuobuoki ni mwakuriaki n te uoote, titeiki, ke te komiuniti. Te tabo are e tauraoi iai JustServe.org a kona membwa ao ake tabeman ni kabongana n atai mwakuri n ibuobuoki aika kona n reke inanon te komiuniti.
22.2.4
Buoka ibukiia Aomata
Te Ekaretia e katauraoi buoka nakoia aomata ni kabuta te aonaaba. E karaoa aei n ae bon anga ke rinanon te reitaki ma bootaki ni kamaiu ake tabeua. Membwa ao aomata tabeman ake iai nanoia ni boutoka te mwakuri aei a kona ni karaoi angabwai nakon ana bootaki ibukin buokaia aomata te Ekaretia.
ANA KEKEIAKI TE TIA KAIRIIRI
22.3
Te Baeten ibukin Karekean te Toronibwai ao te Mwakuri n Ibuobuoki Nakoia Aika Kainnano
Taan kairiiri n te Ekaretia a tei ibukin te Tia Kamaiu ngkai a tabeakiniia naake iai kainnanoia n rabwataia ao n aia iango (taraa 22.3.4). Ni karaoan aei, a kekeiaki ni buokiia membwa ni kakorakoraia n rikiia-n toronibwai.
Taan kairiiri a ukoukora a na kairiiri te Tamnei ae Raoiroi bwa aonga ni kona n ibuobuoki ma te namakin n te iango ao te nanoanga. Baeten aikai a na buokiia taan kairiiri ni buoki kainnanoia membwa n te kawai are a na kona iai ni karekea te toronibwai:
-
Ukoukoriia naake a kainnanoa te ibuobuoki.
-
Buokiia n tarai ao taekin kainnano aika aki-teimaan.
-
Buokiia ni katea te riki n-toronibwai ae tei-maan.
-
Ibuobuoki nakoia naake iai kainnanoia n aia iango.
22.3.1
Ukoukoriia Naake a Kainnano
Iai taben te bitiobi ae tabu bwa e na uokoriia ao n tabe ibukiia naake a kainnanoa te ibuobuoki (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 84:112). Tabeman ake iai mwiokoaia ae kakawaki ma te mwioko aei e raonaki ma:
-
Taari ao titita n ibuobuoki.
-
Beretitentii n te Bootaki n Aine ao n te kooram n unimwaane.
-
Ana kauntira te bitiobi.
-
Membwa ake tabeman n ana kauntira te uoote.
N aron ae kainnanoaki, te bitiobiriki e na weteia tibetieriti n te uoote warebea ao te toronibwai n te uoote ni buotokai mwakuri aikai (taraa 22.6.4).
Karaoan te bwai teuana ma te tangira ao te tabeaianga, taan kairiiri n te uoote a ibuobuoki ni kinaia membwa aika a na kainnanoa te ibuobuoki. E aki tau te ibuobuoki n tii ngkana ko tuangaki. A riai taan kairiiri n reirei ma taari ao titita n ibuobuoki ni kakoaua bwa membwa ake a kainnanoa te ibuobuoki a karekea te tararua ae riai.
22.3.2
Buokiia Membwa n Tarai ao ni Buoki Kainnano Aika Aki Teimaan
A kekeiaki membwa ni karekei oin kainnanoia man bon oin korakoraia ao buokaia mai irouia naan nako aia koraki. Ngkana e aki tau aei, a kainnanoia ngkanne membwa ni karekea buokaia man taabo riki tabeua n aron:
-
Buoka man te tautaeka ao te komiunite (taraa 22.12).
-
Ana ibuobuoki te Ekaretia.
Ana ibuobuoki te ekaretia e irianaki ma ibuobuoki i aon kainnano aika a uarereke-taia n aron te amwarake, kunnikai, te auti, ke bwaai riki aika a uarereke. A kona bitiobi ni kabongana te angabwai n aki mamatam ni buoki kainnano aikai. N taabo are ana oota te bitiobi a tauraoi iai, te bitiobi e kabonganai oota akanne ni karekei amwarake ao tabeua bwaai ake a kainnanoaki (taraa “Bishops Orders and Referrals” inanon Leader and Clerk Resources [LCR]).
Ngkana ko anga ana ibuobuoki te Ekaretia, taan kairiiri a na iri reirei ao kaetieti aika kabwarabwaraaki inanon mwakoro aika 22.4 ao 22.5.
22.3.3
Buokiia Membwa ni Katea te Riki n Toronibwai ae Teimaan Taina
A na bae n tangiria membwa te boutoka ae reitinako ni buoki kakaewenako aika teimaan. Ibuobuoki n aron te reirei, te kataneiai n tain te motirawa, ke bwaai n ibuobuoki riki tabeua a kona ni buokiia ni karekea te toronibwai ao ni katauraoi ibukin kainnanoia aika a maan-riki. Te bootaki n aine ao te kooram n unimwaane, taari ao titita n ibuobuoki, ao tabeman riki a kona ni buokiia membwa ni karekei bwaai n ibuobuoki aikai.
Te Self-Reliance Plan e buokiia membwa ni kinai korakoraia, kainnanoia ao bwaai n ibuobuoki. E riai te babaire aei ni kabonganaaki n tainako ngkana e iangoaki a na ibuobuoki te Ekaretia. E kona te bitiobi ni mwiokoia taan kairiiri n te Bootaki n Aine, taan kairiiri n aia kooram unimwaane, taari ao titita n ibuobuoki, ke tabeman riki ni buokiia membwa ni kanoa te babaire.
Ngkai mwkoron te babaire n te toronibwai, a kona taan kairiiri n rekomente bwa a kona membwa n ira te kurubu n riki n toronibwai. Kurubu aikai a na buokiia ni karikirakea rabakauia ao kaubwaia ibukin kanakoraoan riki aia reirei, mwakuri, ke tarauaan aia mwane (taraa 22.13). A baireaki kurubu aikai man te kauntira n te titeiki ke te uoote (taraa 22.10.2, 22.7).
Te bitiobi, ke te tia kairiiri riki temanna are e mwiokoia, e kabongana te Bishop’s Guide to the Self-Reliance Plan ngkana e katauraoa te ibuobuoki. Te boomwa aei e buokiia taan kairiiri n rimwiin aia kekeiaki membwa’ nakon te maiu n toronibwai.
22.3.4
Ibuobuoki nakoia Aika Iai Kainnanoia n Aia Iango
Taari ao titita n ibuobuoki ao taan kairiiri n te uoote a kona n riki bwa bwaai ni mwakuri ni buokiia membwa ake a rinanon kangaanga n aia iango. Ana ikakorakora te aomata ma kangaangan ana iango e kona n rootaki kaain te utu ake membwa, riki teuanne ke kainabana. Taan kairiiri a karababa te boutoka ao te ota nakoia.
Te Ekaretia e katauraoi “Bwaai n Ibuobuoki Ibukin te Angareirei” ni buokiia taan kairiiri ni boutokaia membwa n aia kangaanga n aia iango ao n aia reitaki aika kakaokoro. Bwaai n ibuobuoki riki tabeua ibukiia membwa a raonaki ma bwaai aikai:
-
Kamaoaki rinanon te Tia Kamaiu: Te Buroukuram ni Kamarurung ni Bwaai aika a Kareke
A kona bitiobi n reitaki ma taan mwakuri n te Family Services n atai riki aia kangaanga membwa n aia iango ao n atai bwaai n ibuobuoki aika tauraoi. A kona naba beretitenti n te Titeiki ao n te mition n reitaki naba ma te Family Services. A kona taan mwakuri n te Family Services ni buokiia taan kairiiri n taraia ngkana te membwa ae iai ana kangaanga ma ana iango ke ma ana reitaki ma aomata a na kainnanoa te marooro mairoun ae mwaatai. Taan kairiiri aikai a kona ni bubuti te marooro ma reitakiia ma aobitin aia Family Services ke ma te manatia n te warebwea ao te maiu n toronibwai. (Taraa 31.3.6 ibukin te nambwa ni karekean rongorongona.)
A kona bitiobi ni kanakoa araia membwa ake a kainnanoa te reirei nakon te Family Services ae mwatai, n te tabo are e na reke iai. A karaoa aei man kabonganakin ana oota te bitiobi ibukin mwakuri n ibuobuoki (taraa“Bishops’ Orders and Referrals” inanon LCR). Te kauoua n iango, a kona membwa ni ukoukora te ibuobuoki mairouia kauntira aika a mwatai n te komiuniti.
N tabetai bitiobi a reireiniia membwa aika a kainnanoa te ibuobuoki bwa ana rairinanoia man anua aika bubuaka. Te katei aei e kona n irekereke ma buure aika irekereke nakon ke ae reke man anua aika kareke. Inanon aroaro aikai, a riai bitiobi n taraa te kairi inanon 32.8.1 ao 32.8.2.
22.4
Reirei ibukin Katauraoan Buoka n te Ekaretia
Ma ana ibuobuoki te Uea, membwa a ukoukora aron buokaia bon irouia ao aia utu. Kaain te utu ni kaan a kona naba n anga aia ibuobuoki ngkana e kainnanoaki. Ngkana membwa a kainnanoi riki buoka tabeua, a kona ni karekei n taabo n aron aikai. A kona n raonaki bwaai aikai ma:
-
Buoka man te tautaeka ao te komiunite (taraa 22.12).
-
Te buoka man te Ekaretia. rinanon angabwai n aki mamatam ke ana oota te bitiobi ibukin amwarake ao tabeua bwaai ake a kainnanoaki (taraa 22.3.2).
E kantaningaaki a na buoka te ekaretia bwa e na buokiia membwa ni kona ni bon tei iaon waeia, ma a na aki kamaiuaki irouia tabeman. Ngkana iai buoka aika kanakoaki e riai ni buokiia membwa ni kakorakoraia n aia kekeiaki n riki n toronibwai.
Ngkana ko katauraoa ana buoka te Ekaretia, taan kairiiri a na iri reirei inanon mwakoro 22.4.1 nakon 22.4.5. A kaungaki bitiobiriki ao kiraaka bwa a na rinanon te witeo “Sacred Funds, Sacred Responsibilities.”
22.4.1
Kaunga Tabem ao Taben te Utu
Taan kairiiri a reirei bwa aomata n tatabemaniia ao utu iai mwiokoaia aika a kakawaki ibukin aroia ni maiuraoi. Man maiuakinan reirei iaon te maiu n toronibwai, a na kona membwa ni buoki kainnanoia bon irouia n taai aika a na roko (taraa 22.1).
Imwain katauraoan ana buoka te Ekareti, te bitiobi (ke te tia kairiiri riki temanna ke te membwa are e mwiokoia) a na rinanoia ma membwa aia bwai aika a kabonganai ni kaitarai oin kainnanoia. Te aomata aei e na tarai buoka riki tabeua ibukiia membwa bwa a na iangoi, n aron buoka man te tautaeka ke te komiuniti (taraa 22.12).
22.4.2
Katauraoi Buoka Aika Aki Teimaan Ibukin Kainnano Aika Kakawaki
Te kouru n ana buoka te Ekaretia bwa e na buoki kainnano aika bebete n te tai ae uarereke ngkai a kataia membwa ni kekeiaki n riki n toro-nibwai. Buoka n angabwai-n aki mamatam e kabonganaki ni kabooi bwaai aika kakawaki, n aron te amwarake ao te kunnikai. Ma, e kona naba ni kabonganaaki ibukin kabooan te auti, iti, ke te ibuobuoki i bon ibukim n aron te marooro ma te kauntira, te tararua n te aoraki, ke te kataneiai ae uarereke taina i aon te mwakuri.
Ana buoka te Ekaretia e nanonaki n ae e na ti kanakoaki te mwane ti ibukin bwaai aika a kainnanoi—ma tiaki ibukin kateimatoaan aroia ae a na maiuraoi iai. Membwa a kainnanoa te boutoka ma te nanoanga ngkai a mwakuri ni kauarerekea ke ni kabebetei kabanemane.
A riai bitiobi ni karaoa te moti ae raoiroi ao n ukoukora ana kairiiri te tamnei ngkana a iangoa te mwaiti ao manin te buoka ae a na anga. A riai n nanoanga ao n tituaraoi ngkai aki karaoa te katan iaan temanna.
22.4.3
Katauraoi Bwaai n Ibuobuoki ke Mwakuri n Ibuobuoki Nakon te Mwane
Ngkana e kona, e riai te bitiobi n totokoa kanakoan te buoka n te mwane. Ma, e riai ni kabonganai angabwai n aki mamatam ke ana ota te bitiobi ni karekei amwarake ke mwakuri n ibuobuoki ibukiia membwa. A konaa membwa ni kabonganai oin aia mwane ni kabooi kainnanoia ake tabeua.
Ngkana e aki tau aei, e kona n ibuobuoki te bitiobi ni kabonganaa te angabwai n aki mamatam ni kabwakai bwaai n aron te miita (taraa 22.5.2). Ngkana e kona, a riai bwakamwane aikai ni kanakoaki nakon te tia karaoa te mwakuri (taraa 22.5.3).
22.4.4
Anga te Mwakuri ke Taai ni Ibuobuoki
E na kaoia Bitiobi naake a karekea te ibuobuoki bwa a na mwakuri ke ni karaoa te ibuobuoki nakon aia kabanea ni kona. Aio e na buokiia membwa ni kateimatoa te onimakinaki. E karikirakea naba aia konabwai n toronibwai.
Tabeman membwa aika a kara ke n aki toamau a kona ni katauaki n te mwakuri ke te ibuobuoki ae a kona ni karaoia. Taan kairiiri a riai n ataa aia kangaanga ao n anga iango ake a na kariaia ni karaoa te bwai ae a kona n aroia .
22.4.5
Kawakin n Aki Taekin Rongorongon Ana Buoka te Ekaretia
Te bitiobi ao taan kairiiri n te uoote ake tabeua ana kawakin n aki taekin rongorongoia membwa ake a kainnanoa ana buoka te Ekaretia. Aio e na kamanoa aroia ao onimakinaia membwa. (Taraa 31.3.)
Membwa ake a karekea te ibuobuoki a riai ni kina aron tabun te angabwai n aki mamatam ao ana ota te bitiobi. A riai rongorongon ibuobuoki aika a karekei ni kainaki ma te karinerine.
N tabetai e kona n ibuobuoki ibukin te kauntira n te uoote ke ake tabeua n atai kainnanoia n tatabemaniia nako ke te utu. Te katooto ngkana te membwa e kakaea ana mwakuri. Ni kangaanga aikai, te bitiobi ao taan kairiiri ake tabeman a na karekea ana kariaia te membwa bwa e na tibaua taekan te kangaanga anne.
22.5
Kaetieti ibukin Katauraoan Buoka n te Ekaretia
A riai taan kairiiri n te Ekaretia n tou mwiin kaetieti ake a kabwarabwaraaki inanon te tiekition aei ngkana a katauraoa te buoka.
22.5.1
Kaetieti Ni Kaineti ma Karekean Ana Ibuobuoki te Ekaretia
22.5.1.1
Ibuobuoki nakoia Membwa n te Uoote
Ni bon arona, membwa ake a karekea ana buoka te Ekaretia a riai ni maeka inanon tian te uoote ao ni iai aia rekooti n aia membwatibu n te uoote anne. E kona n anganaki te ibuobuoki n aki tabe bwa e roroko te membwa ni bootakin te Ekaretia ke n irii ana kainibaire te Ekaretia.
Ngkana e tibwa mwaing te membwa nakon te uoote, te bitiobi e na reitaki ma te bitiobi are mai imwaina ni maroroakin ana kangaanga imwain anganakina te buoka. A kona naba bitiobi n rinanon buoka ae anganaki teniua te ririki n nako ni mwakoron te “Finance” mwakoron te LCR.
22.5.1.2
Buoka Nakoia Bitiobi ao Beretitentii n Titeiki
N taai are te bitiobi ke kaain ana utu ke ana koraki riki tabeman aika a maeka n te uoote a kainnanoa a na buoka te Ekaretia. Ngkana e riki aei, te bitiobi e na rinanoi kainnano ao bubuti ake a uotakirake ma te beretitenti n te titeiki. E kainnanoaki aia karaiaia beretitenti n titeiki ae koreaki imwain ae kabongana te angabwai n aki mamatam te bitiobi ke ni karaiaia n ana ota te bitiobi ibukina ke ana utu.
Ngkana a kabonganaaki mwanen angabwai n akimamatam, te beretitenti n te titeiki e rinanoa beeban te kabanemwane ao kabanemwane riki tabeua imwaain ae e kariaia te kabwakamwane. E kona te bitiobi ni kariaia te bwakamwane ibukina ke ana utu.
Ngkana te beretitenti n te titeiki ke kaain a na utu ke a na koraki aika a maeka n a na uoote a kainnanoa te buoka, e na reitaki ma te bitiobi. Te bitiobi e na irii aekan reirei ao kainibaire ibukin a na buoka te Ekaretia are e na karaoia ibukiia membwa riki tabeman. E ngae n anne, ngkana e a tia te bitiobi ni kariaia te bubuti, e riai te beretitenti n te titeiki ni kankoa nakon te Beretitentii n te Aono. Te beretitenti n te titeiki ao te bitiobi a na tataninga te kariaiakaki n te koroboki miroun te membwa n te Beretitentii n te Aono imwain ae na karaoaki te bwakamwane ke te ota. (Ngkana te beretitenti n te mwakoro e kainnanoa buokana, e na reke te kariaia mairoun te beretitenti n te mition ao tiaki man te Beretitentii n te Aono.)
22.5.1.3
Ibuobuoki Nakoia Aomata Aika Aki Teimaan Mweengaia ke Bon Akea Mweengaia
A kona bitiobi ni buokiia membwa ao tabeman riki ake aki teimaan mweengaia ke bon akea mweengaia. E ngae n anne, a na iangoia raoi bwa tera te aeka ni buoka ao mwaitin te buoka ae a na anganako. A kaungaaki bwa a na marooro ma te bitiobi n ana uoote te aomata anne are mai imwaina imwain anganakina te buoka.
Bitiobi a na kaoia membwa ake aki teimaan mweengaia ao ake akea mwengaia ake a karekea te buoka ni butimwaea te mwakuri ke te ibuobuoki. A kona naba bitiobi ni kanakoia membwa aikai nakon ibuobuoki n te komiuniti ake a tauraoi ni buoki kainnanoia.
Ni boboto iaon kainnano, e kona te beretitenti n te titeiki n rinea temanna te bitiobi bwa e na tabeakin bubuti ni kabane aika roko n te titeiki mairouia aomata ake aki teimaan mweengaia ao ake akea mwengaia. N aono tabeua iai taben te titeiki ma aomata aika rangi ni mwaiti aika aki teimaan mweengaia ao ake akea mweengaia. N taian kangaanga aikanne, e kona te Beretitentii n te Aono ni wetea te mitinare n ibuobuoki ni karaoa nanon aia bubuti ibukin te ibuobuoki. Te aomata aei e na riai n tia ni beku bwa te bitiobi.
22.5.1.4
Ibuobuoki nakoia Aomata Aika Tiaki Kaain te Ekaretia
Aomata ake tiaki kaain te Ekaretia a na kanakoaki taekaia n tainako nakon te komiuniti n te tabo ibukin buokaia. N taai tabetai, n aron ae kairaki iroun te Tamnei, e kona te bitiobi ni buokiia ma te angabwai n aki mamatam ke a na ota te bitiobi. Ibukin te katooto, e kona te bitiobi ni iangoi buoka ibukiia kaaro ao taan tararua aika tiaki kaain te Ekaretia ma iai temanna ke e raka riki natiia aika kaain te ekaretia.
22.5.2
Tuua iaon Kabonganakin te Angabwai n Aki Mamatam
22.5.2.1
Bwainaoraki ke Waaki Ni Kamarurungan Ake Tabeua
Aono n te Ekaretia n tatabeua nako a tia ni bairea tian te kariaia ibukin kabongakin te angabwai n aki mamatam ni kabwakai kabane mwane ibukin te bwainaoraki, te wii, ke aorakin te iango. A kona tianaki ni kakaokoro ni kaeineti ma aia tabo ke te aba n te aono anne.
Ngkana bitiobi a kabongana te angabwai n aki mamatam ni buokia ni kabwaka ibukin te bwainaoraki, te wii, ke aorakin te iango, a riai n aki riaon te mwaiti aei n akea te kariaia. Ibukin te kariaia n te mwaiti ao te kairi, taraa “Kabonganakin te Angabwai n Aki Mamatam ibukin Kabanemwane n te Bwainaoraki.”
22.5.2.2
Ana Tarau te Tia Bobwai ao Bitineti ke Karikirake aika a Ruuti ke Karinmwane
Angabwai n aki mamatam aki kona ni kabongaki ni kabwara ana tarau te tia bobwai, n aron te kaati n tarau ke ana tangomwane te aomata. Ke ni kabonganaki te angabwai n aki mamatam ni kabwarai tarau n te mwane imwiin rutin te bitineti ke te karikirake.
22.5.2.3
Kabwaraan Te Angabwai n Aki Mamatam
Aki katauaki membwa bwa a na kabooi mwiin ibuobuoki man te angabwai n aki mamatam aika a karekei man te Ekaretia.
22.5.2.4
Mwaitin te Kabanemwane n Te Angabwai-n Aki Mamatam Man te Uoore
Aki kantaningaaki bitiobi bwa a na tiana te buoka man te angabwai n aki mamatam nakon mwaitin te mwane are e reke inanon te uoote.
22.5.3
Kaetieti Iaon Karaoan Kabwakamwane
Ngkana e kona, a riai ni karaoaki kabwakamwane nakoia bitineti ake a karekei amwarake ao mwakuri n ibuobuoki mai iai. Aki kabwakaaki mwaane nakon te aomata are e buokaki.
Kaain te bitioiriki ao kiraaka a na ira aron kawain te mwane n aron are e kabwarabwaraaki n 34.5.7 ngkana:
-
Katauraoa te tieke.
-
Katauraoa te bwakamwane n te iti.
-
Butakin te mwane ibukin kabwakamwane n te angabwai-n aki mamatam.
22.5.4
Kaetieti Iaon te Bwakamwane are E na Kabwaia iai te Bitiobi ke te Beretitentii n te Titeiki
Ngkana ko karekei buoka man te angabwai-n aki mamatam, te bitiobi e na aki kabonganai mwaane ni kabwakai boon kaako ke mwakuri n ibuobuoki are e na kabwaia iai. Ngkana iai ae aki karinaki e na kainnanoa te kariaia mairoun te beretitenti n te titeiki. Te katooto, ngkana te bitiobi e bwaibwai n te bwai ae e urentinaki ae e maeka iai te membwa, e na aki kabongana te angabwai n aki mamatam ni kabwaka ana urenti te membwa anne ni karokoa e anga moa a na kariai te beretitenti n te titeiki.
Ngkana te bwakamwane n te angabwai-n aki mamatam ibukiia membwa ae e na kabwaia iai te beretitenti n te titeiki ke te bitineti ae bwaibwai iai, e kainnanoaki ana kariaia te Beretitentii n te Aono. N te tai are e kariaia te bitiobi te bwakamwane ibukin te bubuti anne, te beretitenti n te titeiki e na kanakoa te bubuti nakon te Beretitentii n te Aono. Te beretitenti n te titeiki ao te bitiobi a na tataninga te kariaia mairoun te membwa n te Beretitentii n te Aono imwain ae karaoa te bwakamwane.
22.5.5
Totokoan Kabonganakin ngkana e angaraoi Mwaane
Bitiobiriki ao kiraaka a riai n totokoa kabonganakin ngkana e angaraoi mwanen te angabwai-n aki mamatam. Ibukin titiraki ke ribotinakin kabongakin ngkana e angaraoi ana buoka te Ekaretia ke te ira, membwa ke bitiobiriki ke kiraaka n te United States ao Canada a kona n tareboniia rain n ibuobuoki 1-800-453-3860, ekitentin 2-7887. Membwa n te bitiobiriki ke kiraaka itinanikun te United States ao Canada a riai n tareboniia aia aobiti n te aono.
22.6
Tabeia Taan Kairiiri n te Uoote
22.6.1
Bitiobi ao Ana Kauntira
Iai iroun te bitiobi te boutoka mai iroun te Atua ibukioa naake iai kainnanoia ni maiuia n rabwata (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 84:112). E tibwauai angiin ana mwakuri nakon te Bootaki n Aine ao te beretitentii n te kooram ni unimwaane. E ngae n anne, tabeua mwakuri a karaoaki ti iroun te bitiobi. Ibukin te katooto, te bitiobi:
-
E bairea te aeka, te mwaiti, ao manin te ibuobuoki n rabwata are e karekeaki.
-
Kariaia buoka man te angabwai n aki mamatam (taraa 22.4 ao 22.5) ao ana baire te bitiobi (taraa 22.13).
-
Kakoaua bwa moan reirei ao kaetieti ibukin katauraoan ibuobuoki n rabwata a bon iraki (taraa 22.4 ao 22.5).
-
Rinanoi bon irouna aia babaire ibukin te maiu n toronibwai. E na mwiokoia taan kairiiri tabeman bwa a na rimwiin babaire aikanne ngkana e kainnanoaki. (Taraa te Self-Reliance Plan ao Bishop’s Guide to the Self-Reliance Plan.)
Te bitiobi ao a na kauntira iai tabeia n aron aikai:
-
Anga reirei iaon tuan ma kakabwaia ake a irekereke ma (1) tabeakinaia aomata aika iai aia kainnano n te taraiaro ao n aia namakin ao (2) karekean te toronibwai (taraa 22.1). E raonaki aei ma te katauraoi bon iroum ao te utu.
-
Reirei tuan te aki mamatam ao kaungaia membwa bwa a na anga aia angabwai n aki mamatam ma te tituaraoi (taraa 22.2.2).
-
Tararuaan te ikoikotaki ao tauan mwiin angabwai n aki mamatam (taraa 34.3.2).
Ngkai te beretitentii n te Nakoanibonga ae te Aaron, te bitiobiriki e na tararuaa naba aia mwakuri kaain te kooram n te Nakoanibonga ae te Aaron ao aia kiraati Ataeinnaine ni buokiia naake iai kainnanoia ni maiuia n rabwata n te uoote ao te komiunite (taraa 10.2.2 ao 11.2.2). Mwakuri aikai a barongaaki n ana bowi te komete n rororikirake (taraa 22.8) ao inanon bootakin te kooram ao te bootaki n te beretitentii (taraa 10.4.3 ao 11.3.4.3).
22.6.2
Beretitenti n te Bootaki n Aine ao te Kooram n Unimwaane
Iaan ana kaetieti te bitiobi, te Bootaki n Aine ao te beretitentii n te kooram ni unimwaane iai irouia te tabe ae kakawaki ibukiia naake iai kainnanoia n te uoote (taraa 8.2.2 ao 9.2.2). Taan kairiiri aikai a reireiniia membwa n te uoote n:
-
Ibuobuoki nakoia naake iai kainnanoia.
-
Maiuakina tuan te akimamatam.
-
Karikirakea te riki n toronibwai.
-
Karikirakea te tatauraoi bon iroum ao te utu.
N tabeua taabo, iai aia kona bitiobi n buokiia membwa ake a kainnanoa ana oota te bitiobi ibukin te amwarake ao bwaai riki tabeua (taraa 22.13). N angiin te tai te bitiobi e katabea te beretitentii n te Bootaki n Aine bwa e na reitaki ma membwa ao ni kanoa te bomwa ibukin te oota (taraa 9.2.2.2). Ma, e kona naba ni mwiokoa te beretitenti n aia kooram unimwaane (taraa 8.2.2.2). Te kauntira n te Bootaki n Aine ke te beretitenti n aia kooram unimwaane e kona ni mwiokoaki ngkana akea te beretitenti. Te tia kairiri are mwiokoaki e anga te booma are e a tia arona nakon te bitiobi ibukin ana kariaia.
22.6.3
Taari ao Titita n te Mwakuri n Ibuobuoki
Ibuobuoki ma kainnano n tamnei ao n rabwata n taainako a moanaki ma te ibuobuoki nakoia taari ao titita (taraa 21.1). Ana ribootin kainnanoia naake a buokiia nakon aia kooram n unimwaane ke te beretitentii n te Bootaki n Aine ni ibuobuoki n te intawiu n taai tabeua. A kona n tibwauai kainnano ake a tabu taekinaia ma te bitiobi.
22.6.4
Te Tia Rabakau n te Warebea ao n te Riki n Toronibwai n te Uoote
Bitiobiriki a na weteia n tatabemaniia ke taanga bwa tibetieriti n te warebea ao n te riki n toronibwai n te uoote. Taan Rabakau aikai a na boutokaia taan kairiiri n aia kekeiaki n tabe ibukiia tabeman ao ni buokiia n riki n toronibwai.
Taan Rabakau a kona ni katabeaki nakon taabo aika a kainnanoa tarakiia. A kona n raonaki aikai ma bwaai aikai:
-
Te Mwakuri.
-
Te Reirei.
-
Katauraoi.
-
Marurungin n te iango.
-
Amwarake aika bongana.
-
Oin am mwane.
Bitiobiriki a kona naba n tuangiia tibetieriti bwa a na buokiia n tararuai ke ni buoki kurubu n toronibwai. Kurubu aikai a baireaki n tainako irouia kauntira n te titeiki ke uoote.
22.6.5
Tiamwari n Taian Wewete ao n Tabeia
Taibora aikai a kakimototoi wewete ao mwioko aika maroroakinaki inanon 22.6.
|
Nakoa |
Kawariia Ao Rinanoi Kainnanoia |
Reirei iaon Reirein te Riki n Toronibwai |
Buokiia Membwa ma te Babaire n Riki n Toronibwai |
Kariai Buoka n te Angabwai n Aki Mamatam ke Ana Ota te Bitiobi |
|---|---|---|---|---|
Nakoa Bitiobi | Kawariia Ao Rinanoi Kainnanoia E kona, ma e tibwatibwai n tainako | Reirei iaon Reirein te Riki n Toronibwai Eng | Buokiia Membwa ma te Babaire n Riki n Toronibwai E kona, ma e tibwatibwai n tainako | Kariai Buoka n te Angabwai n Aki Mamatam ke Ana Ota te Bitiobi Eng |
Nakoa Beretitentii n te Bootaki n Aine ao te kooram n unimwaane | Kawariia Ao Rinanoi Kainnanoia Eng | Reirei iaon Reirein te Riki n Toronibwai Eng | Buokiia Membwa ma te Babaire n Riki n Toronibwai Ae kanakoaki | Kariai Buoka n te Angabwai n Aki Mamatam ke Ana Ota te Bitiobi Tiaki |
Nakoa Ae kanakoaki | Kawariia Ao Rinanoi Kainnanoia Eng | Reirei iaon Reirein te Riki n Toronibwai Eng | Buokiia Membwa ma te Babaire n Riki n Toronibwai Ae kanakoaki | Kariai Buoka n te Angabwai n Aki Mamatam ke Ana Ota te Bitiobi Tiaki |
Nakoa Te tia Rabakau n te Warebea ao n te riki n toronibwai n te uoote (ngkana e weteaki) | Kawariia Ao Rinanoi Kainnanoia Ae kanakoaki | Reirei iaon Reirein te Riki n Toronibwai Ae kanakoaki | Buokiia Membwa ma te Babaire n Riki n Toronibwai Ae kanakoaki | Kariai Buoka n te Angabwai n Aki Mamatam ke Ana Ota te Bitiobi Tiaki |
22.7
Taben te Kauntira n te Uootel
Taben te kauntira n te uoote ae kakawaki bon bairean aron tararuakiia naake iai kainnanoia ao ni buokiia nakon te toronibwa (taraa 4.4). Ngkana e maroroakinaki kainnanoia membwa aikai, te kauntira e karinei aia iango ake a bubuti ibukin tabun taekinaia.
Ngkai a iangoia kauntira n te uoote bwa a na kanga n tabe ibukiia naake iai kainnanoia n rabwatta ao n aia iango, a kona ni karaoi bwaai aikai:
-
Babarei kawai n reireiniia kaain te uoote bwa a na kanga karaoi reirein te riki n toronibwai (taraa 22.1).
-
Bairei kawai ni buokiia naake iai kainnanoia aika a karina, n aron akean te mwakuri, ao naake iai kainnanoia ae teimaan riki taina, n aron aia kangaanga ni marurungia ke n aki toamau.
-
Kinaia membwa n te uoote ma rabakauia aika a na kona n ibuobuoki ni kaeka nakon kainnanoaia.
-
Kakaea te mwakuri ae kona n reke ke te mwakuri n ibuobuoki ibukiia naake a karekea a na buoka te Ekaretia.
-
Kinaia membwa aika a kona ni kabwaia man irakin te kurubu n riki n toronibwaii. Kurubu aikai a baireaki n tainako irouia kauntira n te titeiki ke uoote.
-
Kinai tautaeka ake tabeua, kominunite, ke bwaai n ibuobuoki man te Ekaretia aika a kona ni buokiia membwa (taraa 22.12 ao 22.13).
-
Bairei kawai n anga te mwakuri n ibuobuoki inanon te komiunite. N te tabo are e tauraoi iai JustServe.org e kona ni kabonganaki ni kakai mwakuri n ibuobuoki aikanne.
Kauntira n te uoote a katauraoa naba te babaire ae bebete ae koreaki ibukin te uoote ni buoki kangaanga aika karina. E riai te babaire aei ni kabotauaki ma a na babaire te titeiki ibukin kainnano aika karina (taraa “Stake ao Ward Preparedness”; taraa naba 22.9.1.3 n te aeniboki aei).
Te tia rabakau n te warebea ao n te toronibwai n te uoote a na kaoaki nakon bootakin kauntiran te uoote ngkana a kainnanoaki.
22.8
Taben te Kauntira Ibukiia Kairake n te Uoote
Teuana taben te kauntira ni kairake n te uoote bwa e na buokia kairake n riki bwa taan iriira Iesu Kristo (taraa 29.2.6). Iaan a na tararua te bitiobiriki, te kauntira ni kairake n te uoote e na karekei aanga ni buokiia aomata aika a kainnano n aia uoote ao n aia kaawa.
Waaki n te mwakuri n ibuobuoki aika onoti a kona ni baireaki n tain bootakin te kooram ao te beretitentii n te kiraati. Te tabo are e tauraoi iai JustServe.org e kona ni kabongaaki n atai taai ni ibuobuoki aika kona n reke inanon te komiunite.
22.9
Tabeia Taan Kairiiri n te Titeiki
22.9.1
Te Beretitenti n te Titeiki ma Ana Kauntira
Te Beretitenti n te titeiki ma ana kauntira a na kaira te mwakuri n ibuobuoki nakoia naake iai kainnanoia n rabwataia ao n aia iango ao ni karikirakea te toronibwai. Te beretitentii n te Bootaki n Aine, kauntira aika rietaata, ao membwa n te kauntira n te titeiki a buokiia.
Te beretitenti n te titeiki ao ana kauntira iai tabeia n aron aikai:
-
Anga reirei iaon tuan ma kakabwaia ake a irekereke ma (1) tabeakinaia aomata aika iai aia kainnano n te taraiaro ao n aia namakin ao (2) karekean te toronibwai (taraa 22.1
-
Reirei tuan te aki mamatam ao kaungaia membwa bwa a na anga aia angabwai n aki mamatam ma te tituaraoi (taraa 22.2.2).
-
Reireiniia bitiobi n aron katauraoakin taoi ana buoka te Ekaretia nakoia aika iai kainnanon rabwataia (taraa 22.9.1.1).
-
Kakoaua bwa te beretitenti n te kooram n unimwaane ao beretitenti n te Bootaki n Aine n te uoote a reireinaki taekan tabeia n tabeakiniia naake iai kainnanoia. Kauntira aika a rietaata ao beretitentii n te Bootaki n Aine a na ibuobuoki n reireiniia taan kairiiri (taraa 22.9.2 ao 22.9.3).
-
Tararua ana kekeiaki te titeiki ni katauraoi ibukiia ao man anga ibuobuoki nakon kaangaanga aika karina n riki (taraa 22.9.1.3).
Te beretitenti n te titeiki iai tabena naba aikai:
-
Rinanoi bubuti ibukin te buoka n te angabwai-n aki mamatam ibukin bwainaoraki are e riaon a na mwaiti te bitiobi ae kona ni kariaia. E kona te beretitenti n te titeiki ni bubuti nakon te mwaiti are e kariaiakaki bwa e na kariaia. E na kanakoi bubuti ibukin mwaiti ake a riaon te mwaiti are e kariaiakaki bwa e na tiainai nakon te Beretitentii n te Aono ibukin rinanoakina (taraa 22.5.2.1).
-
Rinanoi bubuti ibukin buoka n te Ekaretia ibukiia bitiobi (taraa 22.5.1.2).
-
E beku bwa a na tia tei te beretitenti n te titeiki ibukin waaki n te warebea ao te riki n toronibwai ngkana e anganaki (taraa 22.9.1.2).
Te beretitentii n te titeiki e na katabea temanna ke e raka riki kauntira aika rietaata ni buokia tararuai kekeiaki n tararuaia naake iai kainnanoia n rabwata n te titeiki (taraa 22.9.2). Te beretitentii n te titeiki e kona naba ni wetea te warebea n te titeiki ao te tibetieriti n te riki n toronibwai ni boutokai mwakuri aikai (taraa 22.9.4).
22.9.1.1
Reireiniia Bitiobi Reirei Iaon Karekean Buoka n te Ekaretia
Te beretitenti n te titeiki e na kakoaua bwa bitiobi a tabeakinia naake iai kainnanoia n rabwataia inanon aia uoote. E reireiniia bitiobi reirei ao kaetieti iaon karekean buoka n te Ekaretia (taraa 22.4 ao 22.5).
N a na intawiu ma bitiobi, te beretitenti n te titeiki e na rinanoi bwakamwane man te angabwai n aki mamatam man taekan ana mwane te uoote ni katoa namwakain. E maroroakin naba ma bitiobi n tatabemaniia nako te reirei ae e kabongana ni buokiia membwa. E na reirei ma te bitiobi iaon bwakamwane ke baeten n te titeitemente are e kaota te aki ota n reirein te mwane ae eti.
Reirei ao bwaai aika karaoaki ibukin karekean a na buoka te Ekaretia a maroroakinaki naba n a na kauntira te bitiobi n te titeiki (taraa 22.11).
Te beretitenti n te titeiki e na kakoaua bwa a na rinanon te kataneiai bitiobi n te witeo “Sacred Funds, Sacred Responsibilities” te taina n te ririki.
22.9.1.2
E mwakuri bwa Ana tia Tei te Beretitenti n te Titeiki Ibukin Waakinan ana Warebea te Ekaretia ao te Rikin-Toronibwai
Ngkana e kona, te Beretitentii n te Aono e na mwiokoa te tia tei n te beretitenti n te titeiki nakon waakinan te warebwea ao te riki n toronibwai n aia aono. Katooto ni waaki aikai e raonaki ma:
-
Ana auti ni kaikobwai te Bitiobi.
-
Aobitin te Mwakuri n Ibuobuoki n te Utu.
-
Ana titooa Deseret ni karaobwai.
Te beretitenti n te titeiki are e a tia n rineaki e na ibuobuoki ni kakaeia waorantiia ni buotoka aron kainnanoan karaoana. E kona te waorantiia n roko man te titeiki ae mwiokoaki ao man titeiki ake tabeua aika a buokaki man te waaki.
Te beretitenti n te titeiki ae mwiokoaki e na bairea te komete ibukin wakinan te titeiki are e mwiokoaki bwa e na tararua te waaki. E kaainaki te komete irouia:
-
Te Beretitenti n te titeiki ke te kauntira are e mwiokoaki.
-
Te kauntira ae rietaata.
-
Te membwa n te beretitentii n te Bootaki n Aine n te titeiki.
-
Te manatia ni waakin te mwakuri.
-
Te tia rabakau n te warebea ao n te riki n toronibwai ngkana e kainnanoaki.
22.9.1.3
Buoka Nakon Kangaanga Aika Kataweaki
Te beretitenti n te titeiki e na tararuai a na buoka te Ekaretia nakon kainnano aika kataweaki ao te reitaki inanon ana titeiki. N taian kangaanga aika kakaiaki aika rota e raka iaon teuana te titeiki, te Beretitentii n te Aono ke te Kaitingaun n te Aono a kona n anga te buoka. Warebea ao manatia n te riki n toronibwai n te aono a boutokaia taan kairiiri n te titeiki ni mwakuri aikai.
Beretitentii n te titeiki a kona ni weteia te tia rabakau n te warebea ao n te riki n toronibwai n tararuai tienta ni waaki aika kataweaki, tararuai reitaki, ke n tabeakin raraoma ibukin kawakinakiia. Ngkana e kainnanoaki, te Beretitentii n te Aono ke te Itingaun te Aono a kona naba n rinea te tibetieriti anne n ana karinan te aono ke n ana karinan te kauntira n tararua.
Taari ao Titita n te mwakuri n ibuobuoki a na ribotin aia kangaanga ao kainnanoia membwa nakon taan kairiiri n te kooram ao n te Bootaki n Aine. Taan kairiiri aikai a na riboti nakon te bitiobi, are e na ribooti nakon te beretitentii n te titeiki.
Te beretitentii n te titeiki e na kanakoa ana ribooti nakon (1) te Beretitentii n te Aono ke te Kaitingaun are e mwiokoaki ao (2) te manatia n te warebea ao te riki n toronibwai. Iai inanon te ribooti aei aroia membwa, mitinare, ana bwai te Ekaretia, ao te komiuniti. Ngkana kaain te Ekaretia a tia n rotaki n te kangaanga ae korakora, a kona bitiobi ni kabongana te angabwai n aki mamatam ni kaitarai kainnano aika bebete.
Te beretitenti n te titeiki e na anga a na kariaia iaon rongorongo ibukin te botanaomata are kanakoaki man te Ekaretia. E na baronga aei ma te tarekita n te reitaki n te titeiki ngkana iai ae e a tia ni weteaki (taraa 6.2.1.7). E kona ni beku bwa a na tia taetae te Ekaretia ni kaekai titiraki mairouia taan kareke rongorongo. E kona naba n angan te taraekita n te reitaki n te titeiki ke te tia taetae riki temanna bwa e na karaoa aei. N taian kangaanga aika kakaiaki aika rota e raka iaon teuana te titeiki, te Beretitentii n te Aono ke te Kaitingaun n te Aono a kona ni bairea aron te reitaki ma aomata.
Taan kairiiri n te Ekaretia a kona ni katauraoi a na bwai n ibuobuoki te Ekaretia nakoia taan kairiiri irouia aomata n tain te imetienti. Ma te kairiaia man te Beretitenti n te aono, ao a kona ni kabonganaki ana kateitei te Ekaretia (ma tiaki tembora) bwa bwaai ni katantan, te tabo ibukin bwainaoraki, ke taabo ni kamwarake. Kaboganakin ana kateitei te Ekaretia e riai n reitaki ma te manatia ni bwain te ekaretia are e a tia ni mwiokoaki. Ngkana iai te bootaki ke te komiuniti riki teuana ae kona n anga te buoka ae kariaiakaki ni kabongana te kateitei, e riai n tiainaaki te boraraoi ibukin kabonganakina. Taraa “Use of Church Buildings in a Disaster” ibukin rongorongona riki tabeua.
Rongorongona riki tabeua a tauraoi n te “Emergency Response Procedures.”
22.9.2
Kauntira ae Rietaata
Te kauntira ae rietaata ae mwiokoaki irouia kaain te koram n unimwaane bwa e na boutoka te kooram beretitentii n tabeia n tararuaia naake iai kainnanoia ao ni buokiia ni karikirakea te riki n toronibwai. (taraa 22.6.2).
E kona naba te beretitentii n te titeiki ni mwiokoa temanna ke e raka riki kauntira aika rietaata ni karaoi bwaai aikai:
-
E na buokia n reireiniia titeiki ao warebea n te uoote ao te tia rabakaui n te riki n toronibwai n tabeia, ngkana a tia ni weteaki tibetieriti (taraa 22.9.4 ao 22.6.4).
-
Reitii aia kekeiaki worantiia ibukin a na waaki te warebea ao te riki n toronibwai.
-
Beku iaon kurubu ni mwakuri aika onoti ae e reiti bwaai n ibuobuoki aika kaineti ma te riki n toronibwai ke te ibuobuoki n te komiunite (taraa 22.10.2).
N titeiki anne e boutoka a na waki te warebea ao te riki n toronibwai, te kauntira ae rietaata e na tuangaki bwa e na beku bwa te tia tei n te komete n ana waaki te titeiki (taraa 22.9.1.2).
22.9.3
Beretitentii n te Bootaki n Aine n te Titeiki
Te beretitentii n te Bootaki n Aine n te titeiki e boutoka te beretitentii n te Bootaki n Aine n tabeia ae a na tabeakiniia naake iai kainnanoia ao ni buokiia ni karikirakea te riki n toronibwai. (taraa 22.6.2).
Membwa n te beretitentii n te Bootaki n Aine n te titeiki a na tuangaki bwa a na beku iaon kurubu ni mwakuri aika onoti ae e reiti bwaai n ibuobuoki aika kaineti ma te riki n toronibwai ke te ibuobuoki n te komiunite (taraa 22.10.2). N titeiki aika a boutoka a na waki te warebea ao te riki n toronibwai, te membwa n te beretitentii e na tuangaki bwa e na beku bwa te tia tei n te komete n ana waaki te titeiki (taraa 22.9.1.2).
22.9.4
Taan Rabakau n te Warebea n te Titeiki ao n te Riki n Toronibwai
N aron ae kainnanoaki, te beretitentii n te titeiki e na weteia n tatabemaniia ke taanga bwa tibetieriti n te warebea n te titeiki ao te riki n toronibwai.
Taan rabakau a kona ni kamwakuraki nakon te aono ae onoti ae a na tararuaia. A na butiaki bwa:
-
Ibuobuoki ni barongai ke ni kabeteteia kurubu n riki n toronibwaiis ke kurubu ibukin katokan anua aika kareke. Kurubu aikai a baireaki n tainako irouia kauntira n te titeiki ke uoote.
-
Buokiia membwa ni kakaei aia mwakuri ke reken taai n reirei.
-
Beku bwa te BYU–Pathway Worldwide service missionaries or volunteers.
-
Katauraoi iango ao bwaai n ibuobuoki ni buokiia membwa n te titeiki ni karikirakea tauraoia n rabwata (taraa 22.1.4).
-
Ibuobuoki ni katauraoi ibukin ke kaeka nakon kangaanga aika karina (taraa 22.9.1.3).
-
Tibwaua te rongorongo ibukin bwaai n ibuobuoki aika tauraoi man te tautaeka, komiuniti, ao te Ekaretia ma membwa (taraa 22.12 ao 22.13).
Taan rabakau n te Titeiki e na rinanoi kekeiaki ma te tia rabakaui n te warebea ao n te riki n toronibwai are e na bon tia ni weteaki inanon uoote.
22.10
Taben te Kauntira n te Titeiki
Membwa n te kauntira n te titeiki e na maroroakin kainnanoia membwa n te titeiki ao ni baireia bwa a na kanga ni buokiia membwa bwa aonga n tiki n toronibwa (taraa 29.3.7). A kinai bwaai n ibuobuoki n te komiuniti ao n te titeiki ae a na kona ni buokiia taan kairiiri n te uoote n tabe ibukin kainanon aia membwa n rabwataia ao n aia iango (taraa 22.12 ao 22.13). A karikirakea ao ni kateimatoa te babaire ae bebete ae koreaki ibukin te titeiki ni kaitarai kaangaanga aika karina (taraa “Stake ao Ward Preparedness”). A kona naba kauntira n te titeiki ni bairei kawai ni katauraoan te mwakuri n ibuobuoki n te komiuniti.
22.10.1
Bwaai n Ibuobuoki Aika Baireaki man te Titeiki
Ni boboto iaon tauraoina n te tabo, te kauntira n te titeiki e kona n nora ke ni karaoa teuana mai ibuakon bwaai n ibuobuoki aikai. Bwaai n ibuobuoki aika a kona ni buokiia membwa ni karikirakea te riki n toronibwai.ke n irii mwakuri n ibuobuoki n te komiuniti.
-
Te kurubu n riki n toronibwai iaon te mwakuri, te riki n toronibwai, te reirei, am mwane, ke emotional resilience
-
Kamaoaki rinanon te Tia Kamaiu: Te Buroukuram ni Kamarurung ni Bwaai aika a Kareke
-
JustServe (taraa te JustServe Community Service Guidebook)
-
Tienta ibukin Bwaai n Ibuobuoki n te Warebea n te titeiki ao te riki n toronibwai
-
Te taraekitori iaon bwaai n ibuobuoki n te tautaeka n te tabo ao te komiunite aika e buokiia kainnno (taraa 22.12 ibukin te katooto)
22.10.2
Aia Kurubu ni Mwakuri Taan Rabakau
Ni buokia ni bairea ao ni barongai bwaai aika tauraoi ae kabwarabwaraaki inanon 22.10.1, te beretitentii n te titeiki e kona n rineiia aia kurubu ni mwakuri taan rabakau aika onoti, n aron te kurubu ni mwakuri ae JustServe. A kona kurubu aikai ni kaainaki irouia membwa n te kauntira n te titeiki ke te komete ni kairiiri irouia ikawai n te titeiki (taraa 29.3.8). A kona naba n raonaki irouia taan rabakau n aron:
-
Te tia rabakau n te Warebea ao n te riki n toronibwai (taraa 22.9.4).
-
Taraekita n te reitaki n te titeiki ke n te JustServe (taraa te JustServe Community Service Guidebook).
-
Tabeman riki ngkana a kainnanoaki.
22.11
Taben ana Kauntira te Bitiobi n te Titeiki
Ana kauntira te bitiobi n te titeiki e karaoaki n reirei tabeia aika irekereke ma bitiobi. E raonaki n te marooro iaon reirei n (1) tabeakinaia naake iai kainnanon rabwataia ao aia iango ao (2) karekean te toronibwai. (Taraa 29.3.10.)
Membwa n te kauntira a kaungaaki bwa a na:
-
Tibwauai iango ao bwaai n ibuobuoki ibukin buokan kainnanoia membwa n rabwataia ao n aia iango. A raonaki aikai ma bwaai n ibuobuoki n te komiuniti. E raonaki naba ma iango ibukin te mwakuri ke taai n ibuobuoki ibukiia membwa ake a krekei buoka man te Ekaretia.
-
Maroroakin kawai aika a na kaungaia membwa ni karekei kakabwaia man maiuakinan tuan te aki mamatam.
BWAAI NI IBUOBUOKI MAN TE TAUTAEKA, KOMIUNITE, AO TE EKARETIA
22.12
Bwaai n Ibuobuoki Man te Tautaeka ao te Komiuniti
N aono aika mwaiti, a tia membwa ni karekei a na bwai n ibuobuoki te tautaeka ke te komiuniti aika a buoki kainnano aika kakawaki. Mwaitin bwaai n ibuoboki akanne n aron:
-
Ibuobuoki ibukin tararuaan te mauri.
-
Ibuobuoki n te amwarake.
-
Kataneiai n te mwakuri ao karekean taabo ni mwakur.
-
Ibuobuoki n aorakin te iango.
-
Burokuraem n te reirei.
-
A na burokuraem te tia ibuobuoki nakon ae e matai riki.
-
Buoka ibukin te auti.
22.13
Rongorongo aika a Kona n Reke n te Ekaretia
Te taibora aei e karinani bwaai n ibuobuoki n te Ekaretia are e kona ni buokiia membwa ni karekei kainnanoia n rabwata ao n aia iango ao ni karikirakea te riki n toronibwai. Ana autinikaikobwai te Uea (taraa 22.2.1) ao te angabwai n aki mamatam (taraa 22.2.2) a tauraoi irouia bitiobi ni uoote ni kabane. Bwaai n ibuobuoki riki ake a koreaki e bon nakoim ao e kakaoro ni kaineti ma te tabo.
|
Katekorii |
Bwaai n ibuobuoki |
|---|---|
Katekorii Kainnano aika kataweaki | Bwaai n ibuobuoki
* Ana ota te bitiobi a karaoaki rinanon “Bishops’ Orders and Referrals” inanon te LCR. |
Katekorii Te reirei ao te mwakuri | Bwaai n ibuobuoki
|
Katekorii Marurungin n te iango | Bwaai n ibuobuoki
|
Katekorii Te Katauraoi n Rabwata | Bwaai n ibuobuoki
|
Katekorii Mwakuri n Ibuobuoki n te Komiuniti | Bwaai n ibuobuoki
|