« 3. Mau parau tumu o te Autahu’ara’a », Buka arata’i rahi : Te tāvinira’a i roto i Te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei (2020).

« 3. Mau parau tumu o te Autahu’ara’a », Buka arata’i rahi.

Mau parau tumu o te Autahu’ara’a

3.0

’Ōmuara’a

Te autahu’ara’a ’o te ha’amanara’a ïa ’e te mana o te Atua. ’Ua vai tāmau noa na te reira ’e e vai tāmau noa ā ’aita e hope’ara’a (hi’o Alama 13:7–8 ; Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 84:17–18). Nā roto i te autahu’ara’a, e rave te Metua i te ao ra i tāna ’ohipa « ’ia fa’atupu i te tāhuti ’ore ’e te ora mure ’ore o te ta’ata nei » (Mose 1:39). E hōro’a te Atua i te ha’amanara’a ’e te mana i tāna mau tamaiti ’e tāna mau tamāhine i ni’a i te fenua nei nō te tauturu i te fa’atupura’a i tāna ’ohipa (hi’o pene 1).

3.1

Fa’aho’i-fa’ahou-ra’a-hia mai o te Autahu’ara’a

Te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei ana’e te fa’anahonahora’a i ni’a i te fenua nei e mau nei i te ha’amanara’a o te autahu’ara’a. ’Ua fāri’i te peropheta Iosepha Semita i te Autahu’ara’a a Aarona ’e tōna mau tāviri nā roto mai ’ia Ioane Bāpetizo (hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 13:1). ’Ua fāri’i ’oia i te Autahu’ara’a a Melehizedeka ’e tōna mau tāviri nā roto mai i te mau ’āpōsetolo Petero, Iakobo ’e Ioane (hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 27:12–13).

I roto i te hiero nō Keterani, ’ua fā mai o Mose, Elia ’e o Eliaha ia Iosepha Semita ’e ’ua hōro’a mai iāna i te tahi atu ha’amanara’a e tītauhia nō te rave i te ’ohipa a te Atua i roto i te mau mahana hope’a nei (hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 110:11–16).

’Ua hōro’a o Mose i te mau tāviri nō te ha’aputuputura’a o ’Īsera’ela (hi’o Arata’i nō te pāpa’ira’a mo’a, « ’Īsera’ela »).
’Ua hōro’a mai o Elia i te tau tu’ura’a ’evanelia o Aberahama. Tei roto i te reira te fa’aho’ira’a mai o te fafaura’a a Aberahama (hi’o Aberahama 2:9–11 ; Arata’i nō te pāpa’ira’a mo’a, « Fafaura’a a Aberahama »).
’Ua hōro’a mai o Eliaha i te mau tāviri o te mana tā’atira’a (hi’o Arata’i nō te pāpa’ira’a mo’a, « Tā’ati, Tā’atira’a »). E hōro’a mai teie mau tāviri i te mana e ti’a ai i te mau ’ōro’a ’ia ravehia i ni’a i te fenua nei ’ia tā’ati-ato’a-hia i roto i te orara’a a muri a’e (hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 128:9–10).

Tē mau nei te melo tāta’itahi o te Peresidenira’a Mātāmua ’e o te pupu nō te Tino ’Ahuru Ma Piti ’āpōsetolo i te tā’āto’ara’a o teie mau tāviri autahu’ara’a i teie mahana. Te peresideni ana’e o te ’Ēkālesia, ’o ’oia te ’āpōsetolo pa’ari a’e, tē ti’a ’ia fa’a’ohipa i te tā’āto’ara’a o teie mau tāviri. E pi’i ’e e fa’ati’a teie mau ti’a fa’atere i te tahi atu mau melo o te ’Ēkālesia ’ia fa’a’ohipa i te ha’amanara’a ’e te mana o te autahu’ara’a a te Atua nō te tauturu i te ’ohipa nō te fa’aorara’a ’e te fa’ateiteira’a.

Nō te mau ha’amāramaramara’a nō ni’a i te mau tāviri o te autahu’ara’a, hi’o 3.4.1.

3.2

Te mau ha’amaita’ira’a o te autahu’ara’a

Nā roto i te mau fafaura’a ’e i te mau ’ōro’a o te autahu’ara’a, e hōro’a mai te Atua i te mau ha’amaita’ira’a rarahi i tāna mau tamari’i pā’āto’a. Teie te reira mau ha’amaita’ira’a :

Te bāpetizora’a ’e te ti’ara’a melo i roto i Te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei.
Te hōro’a o te Vārua Maita’i.
Te ravera’a i te ’ōro’a mo’a.
Te ha’amanara’a ’e te mana nō te tāvini i roto i te mau pi’ira’a ’e te mau tītaura’a o te ’Ēkālesia.
Te fāri’ira’a i te mau ha’amaita’ira’a pātereāreha ’e te tahi atu mau ha’amaita’ira’a autahu’ara’a nō te fa’aorara’a, te tāmāhanahanara’a, ’e te arata’ira’a.
’Ia fāri’i i te mana o te Atua i roto i te hiero.
’Ia tā’atihia i te mau melo o tōna ’utuāfare nō te tau a muri atu.
Te parau fafau nō te ora mure ’ore.

E nehenehe te mau tamari’i a te Atua e fāri’i i teie mau ha’amaita’ira’a o te autahu’ara’a, ’e ’ia fāri’i i te ’oa’oa rahi mai te mea e ora rātou i te ’evanelia a Iesu Mesia.

3.3

Te Autahu’ara’a a Melehizedeka ’e te Autahu’ara’a a Aarona

I roto i te ’Ēkālesia, e piti tuha’a tō te autahu’ara’a : te Autahu’ara’a a Melehizedeka ’e te Autahu’ara’a a Aarona (hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 107:1).

3.3.1

Autahu’ara’a a Melehizedeka

Te Autahu’ara’a a Melehizedeka, ’o « te autahu’ara’a mo’a, mai te au i te ha’apa’ora’a a te tamaiti a te Atua » (Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 107:3). ’O te pūai ïa e ti’a ai i te mau tamaiti ’e te mau tamāhine a te Atua ’ia riro mai iāna te huru (hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 84:19–21 ; 132:19–20).

« Tei te Autahu’ara’a a Melehizedeka te ti’ara’a nō te peresidenira’a ». Tei iāna « te mana ’e te ha’amanara’a i ni’a a’e i te mau tōro’a i roto i te ’Ēkālesia i te mau ’anotau ato’a o te ao nei, nō te fa’atere i te mau mea pae vārua » (Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 107:8). Nā roto i teie hamanara’a, te feiā fa’atere o te ’Ēkālesia e arata’i ai ’e e fa’atere ai i te mau ’ohipa pae vārua ato’a a te ’Ēkālesia (hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 107:18). « ’Ua riro te tahi atu mau ha’amanara’a ’e ’aore rā mau tōro’a i roto i te ’ēkālesia ’ei mau ’āpitira’a nō teie nei autahu’ara’a » (Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 107:5).

’O te peresideni o te ’Ēkālesia te tahu’a rahi peresideni i ni’a i te Autahu’ara’a a Melehizedeka (hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 107:65–67). ’O te peresideni titi te tahu’a rahi peresideni i roto i te titi (hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 107:8, 10 ; hi’o ato’a pene 5). ’O te ’episekōpo te tahu’a rahi peresideni i roto i te pāroita (hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 107:17 ; hi’o ato’a pene 6).

Nō te mau ha’amāramaramara’a nō ni’a i te mau tōro’a ’e te mau hōpoi’a o te Autahu’ara’a a Melehizedeka, hi’o 8.1.1.

3.3.2

Autahu’ara’a a Aarona

Te Autahu’ara’a a Aarona « e ’āpitira’a te reira nō… te Autahu’ara’a a Melehizedeka » (Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 107:14). Tei roto i te reira te mau tāviri o :

Te utuutura’a a te mau melahi.
Te ’evanelia o te tātarahapa.
Te fa’aterera’a i roto i te mau ’ōro’a rāpae, tae noa atu i te bāpetizora’a nō te matarara’a te mau hara.

(Hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 13:1 ; 84:26–27 ; 107:20.)

’O te ’episekōpo te peresideni o te Autahu’ara’a a Aarona i roto i te pāroita (hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 107:15).

Nō te mau ha’amāramaramara’a nō ni’a i te mau tōro’a ’e te mau hōpoi’a o te Autahu’ara’a a Aarona, hi’o 10.1.3.

3.4

Ha’amanara’a o te Autahu’ara’a

Te ha’amanara’a o te autahu’ara’a ’o te parau fa’ati’a ïa nō te mono i te Atua ’e i te rave nā roto i tōna i’oa. I roto i te ’Ēkālesia, e fa’a’ohipahia te ha’amanara’a o te autahu’ara’a ato’a i raro a’e i te arata’ira’a a te feiā tei mau i te mau tāviri autahu’ara’a.

E fāri’i te mau melo tāne ti’amā o te ’Ēkālesia i te ha’amanara’a o te autahu’ara’a nā roto i te hōro’ara’a i te autahu’ara’a ’e te fa’atōro’ara’a i te mau tōro’a o te autahu’ara’a. E nehenehe te mau melo ato’a o te ’Ēkālesia e fa’a’ohipa i te ha’amanara’a i hōro’ahia mai i te taime ’a fa’ata’ahia ai rātou ’aore rā, ’a fa’auehia ai rātou ’ia tauturu i roto i te ravera’a i te ’ohipa a te Atua. E hōpoi’a tā te mau melo i mua i te Atua ’e i te feiā tāna i mā’iti nō te fa’atere i te huru nō te fa’a’ohipara’a rātou i tōna ha’amanara’a (hi’o 3.4.4).

3.4.1

Te mau tāviri o te autahu’ara’a

Te mau tāviri o te autahu’ara’a ’o te ha’amanara’a ïa nō te fa’atere i te fa’a’ohipara’a i te autahu’ara’a ’ei maita’i nō te mau tamari’i a te Atua. Te fa’a’ohipara’a i te ha’amanara’a ato’a o te autahu’ara’a i roto i te ’Ēkālesia, e arata’ihia ïa te reira e te feiā e mau nei i te mau tāviri o te autahu’ara’a (hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 65:2).

3.4.1.1

Te feiā e mau nei i te mau tāviri o te autahu’ara’a

Tē mau nei Iesu Mesia i te mau tāviri ato’a o te autahu’ara’a. I raro a’e i tāna arata’ira’a, e hōro’ahia te mau tāviri o te autahu’ara’a i te mau tāne nō te fa’a’ohipa i roto i te mau pi’ira’a ta’a ’ē maita’i nō te rave fa’aoti i te ’ohipa a te Atua, mai tei fa’ata’ahia i raro nei.

’Ua hōro’a te Fatu i tāna mau ’āpōsetolo tāta’itahi i te mau tāviri ato’a o te bāsileia o te Atua i ni’a i te fenua nei. Te ’āpōsetolo tahito roa a’e e ora nei, te peresideni o te ’Ēkālesia, ’o ’oia ana’e te ta’ata i ni’a i te fenua nei tei fa’ati’ahia ’ia fa’a’ohipa i te mau tāviri ato’a o te autahu’ara’a (hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 81:1–2 ; 107:64–67, 91–92 ; 132:7).

I raro a’e i te arata’ira’a a te peresideni o te ’Ēkālesia, e hōro’ahia i te feiā fa’atere o te autahu’ara’a i te mau tāviri e ti’a ai ia rātou ’ia peresideni i roto i tā rātou mau tuha’a o te hōpoi’a. Teie te reira mau ti’a fa’atere :

Te mau peresideni titi ’e mata’eina’a.
Te mau ’episekōpo ’e te mau peresideni ’āma’a.
Te mau peresideni nō te pupu Autahu’ara’a a Melehizedeka ’e te Autahu’ara’a a Aarona.
Te mau peresideni hiero.
Te mau peresideni misiōni ’e te mau peresideni nō te pū ha’api’ipi’ira’a misiōnare.
Te mau peresideni nō te mau pū tu’iro’o a te ’Ēkālesia.

E fāri’i teie mau ti’a fa’atere i te mau tāviri autahu’ara’a i te taime ’a fa’ata’ahia ai rātou i roto i tō rātou mau pi’ira’a.

’Aita te mau tāviri autahu’ara’a e hōro’ahia ia vetahi ’ē, tae noa atu i te mau tauturu o te feiā fa’atere autahu’ara’a nō te fenua iho ’aore rā, i te mau peresideni nō te mau fa’anahonahora’a a te ’Ēkālesia. Teie rā, e fāri’i teie mau ti’a fa’atere i te ha’amanara’a e hōro’ahia i te taime ’a fa’ata’ahia ai rātou ’e ’a fāri’i ai rātou i te mau fa’auera’a ’ohipa i raro a’e i te fa’aterera’a a te feiā tei mau i te mau tāviri o te autahu’ara’a. E fa’atere te mau peresideni o te mau fa’anahonahora’a a te ’Ēkālesia i raro a’e i te fa’aterera’a a te feiā tei mau i te mau tāviri autahu’ara’a (hi’o 4.2.4).

3.4.1.2

Te nahonaho i roto i te ’ohipa a te Fatu

E ha’apāpū te mau tāviri o te autahu’ara’a ē, e ravehia te ’ohipa nō te fa’aorara’a ’e te fa’ateiteira’a ma te nahonaho (hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 42:11 ; 132:8). Nā te feiā tei mau i te mau tāviri o te autahu’ara’a e fa’atere i te ’ohipa a te Fatu i roto i tā rātou mau tuha’a o te hōpoi’a. E rave rātou i te reira ma te here ’e te parauti’a. E tano noa teie ha’amanara’a fa’atere nō te mau hōpoi’a ta’a ’ē maita’i o te pi’ira’a o te ta’ata fa’atere. ’Ia ha’amāuruuru-ana’e-hia te feiā fa’atere autahu’ara’a i tō rātou mau pi’ira’a, ’aita rātou e mau fa’ahou i teie mau tāviri.

Te feiā ato’a e tāvini i roto i te ’Ēkālesia, e fa’ata’ahia rātou ’aore rā, e fa’auehia rātou i raro a’e i te fa’aterera’a a te hō’ē o tei mau i te mau tāviri o te autahu’ara’a. ’Ia fa’ata’a-ana’e-hia ’aore rā, ’ia fa’aue-ana’e-hia te mau melo, ’ua fa’ati’ahia ïa rātou nā te Atua nō te tāvini i roto i tāna ’ohipa.

3.4.2

Te hōro’ara’a ’e te fa’atōro’ara’a o te autahu’ara’a

I raro a’e i te fa’aterera’a a te feiā tei mau i te mau tāviri, e hōro’ahia te Autahu’ara’a a Aarona ’e te Autahu’ara’a a Melehizedeka i te mau melo tāne ti’amā o te ’Ēkālesia (hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 84:14–17). ’Ia oti te autahu’ara’a tano i te hōro’ahia, e fa’atōro’ahia te ta’ata i te hō’ē tōro’a i roto i te reira autahu’ara’a, mai te diakono ’aore rā, te peresibutero. Te hō’ē ta’ata tei mau i te autahu’ara’a, e fa’a’ohipa ’oia i te reira autahu’ara’a mai te au i te mau ti’ara’a ’e te mau ’ohipa o te reira tōro’a (hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 107:99).

E tūtava te tāne tāta’itahi i roto i te ’Ēkālesia a Iesu Mesia ’ia riro ’ei ta’ata ti’amā nō te fāri’i ’e nō te fa’a’ohipa i te Autahu’ara’a a Melehizedeka nō te tāvini ia vetahi ’ē. ’Ia fāri’i ana’e te hō’ē tāne i teie autahu’ara’a, e rave ’oia i te hō’ē fafaura’a ’ia rave ma te ha’apa’o maita’i i tāna mau hōpoi’a nō te autahu’ara’a. E fāri’i ato’a ’oia mai ’ō mai i te Atua ra i te hō’ē parau tāpū, ’aore rā, hō’ē parau fafau, nō te mau ha’amaita’ira’a mure ’ore (hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 84:33–44 ; hi’o ato’a Arata’i nō te pāpa’ira’a mo’a, « Parau tāpū ’e te parau fafau o te autahu’ara’a »).

Nō te mau ha’amāramaramara’a hau atu nō ni’a i te hōro’ara’a ’e te fa’atōro’ara’a o te autahu’ara’a, hi’o 8.6.2, 10.6, 18.10, ’e te 38.2.5.

3.4.3

Te hōro’ara’a i te ha’amanara’a o te autahu’ara’a nō te tāvini i roto i te ’Ēkālesia

E hōro’ahia te ha’amanara’a o te autahu’ara’a nō te tāvini i roto i te ’Ēkālesia i te mau melo nā roto i te mau rāve’a i muri nei :

I roto i te fa’ata’ara’a i roto i te hō’ē pi’ira’a o te ’Ēkālesia
I roto i te fa’auera’a nō roto mai i te feiā fa’atere rahi o te ’Ēkālesia

3.4.3.1

Te fa’ata’ara’a

’Ia fa’ata’a-ana’e-hia te mau tāne ’e te mau vahine i raro a’e i te fa’aterera’a a te feiā tei mau i te mau tāviri o te autahu’ara’a, e hōro’ahia ia rātou te ha’amanara’a nō ’ō mai i te Atua ra ’ia ’ohipa i roto i taua pi’ira’a ra. ’Ia ha’amāuruuru-ana’e-hia rātou i taua pi’ira’a ra, ’aita tō rātou e ha’amanara’a fa’ahou nō te reira pi’ira’a.

Tē vai ra te tahi mau pi’ira’a tei tā’atihia i te mau tōro’a ’e i te mau pupu autahu’ara’a. ’Ei hi’ora’a, e nehenehe te hō’ē tāne tei mau i te Autahu’ara’a a Melehizedeka e pi’ihia ’ei peresideni nō te pupu peresibutero. I te taime e fa’ata’ahia ai ’oia nā te peresideni titi, e hōro’ahia iāna te mau tāviri autahu’ara’a, te ha’amanara’a, ’e te hōpoi’a nō te arata’i i te ’ohipa a te pupu peresibutero (hi’o 3.4.1).

E rave rahi mau pi’ira’a o te ’Ēkālesia ’aita i tā’atihia i ni’a i te mau tōro’a ’e te mau pupu autahu’ara’a. Terā rā, te mau melo ato’a o te ’Ēkālesia e fa’ata’ahia nō te tāvini, e hōro’ahia ia rātou te ha’amanara’a hanahana ’e te hōpoi’a nō te ’ohipa i roto i tō rātou mau pi’ira’a. ’Ei hi’ora’a :

Te hō’ē vahine e pi’ihia ’e e fa’ata’ahia nā te ’episekōpo ’ei peresideni nō te Sōtaiete Tauturu o te pāroita, e hōro’ahia iāna te ha’amanara’a nō te arata’i i te ’ohipa a te Sōtaiete Tauturu i roto i te pāroita.
Hō’ē tāne ’aore rā, hō’ē vahine e pi’ihia ’e e fa’ata’ahia nā te hō’ē melo o te ’episekōpora’a ’ei ’orometua Paraimere, e hōro’ahia iāna te ha’amanara’a nō te ha’api’i i te mau tamari’i Paraimere i roto i te pāroita.

Te mau ta’ata ato’a tei pi’ihia ’e tei fa’ata’ahia, e tāvini rātou i raro a’e i te fa’aterera’a a te feiā e fa’atere ia rātou (hi’o 3.4.1.2).

Nō te mau ha’amāramaramara’a hau atu nō ni’a i te fa’ata’ara’a i te mau melo nō te mau pi’ira’a o te ’Ēkālesia, hi’o 18.11.

3.4.3.2

Fa’auera’a ’ohipa

E nehenehe te feiā fa’atere o te ’Ēkālesia e hōro’a i te ha’amanara’a nā roto i te fa’auera’a ’ohipa. ’Ia fāri’i ana’e te mau tāne ’e te mau vahine i teie mau fa’auera’a ’ohipa, e hōro’ahia ia rātou te ha’amanara’a nō ’ō mai i te Atua ra nō te rave. ’Ei hi’ora’a :

E hōro’a te Peresidenira’a Mātāmua ’e te Tino ’Ahuru Ma Piti ’āpōsetolo i te ha’amanara’a i te mau Hitu ’Ahuru tei fa’auehia ’ia fa’atere i te mau ārea ’e ’ia peresideni i roto i te mau ’āmuira’a titi.
E hōro’a te mau peresideni misiōni i te ha’amanara’a i te mau misiōnare tāne ’e te vahine tei fa’auehia ’ia arata’i ’e ’ia ha’api’i i te tahi atu mau misiōnare.
E hōro’ahia te ha’amanara’a i te mau melo o te ’Ēkālesia nō te tāvini ’ei mau taea’e aupuru ’e ’ei mau tuahine aupuru. E tupu te reira mai te mea e fa’auehia rātou i raro a’e i te fa’aterera’a a te ’episekōpo nā te peresideni o te pupu peresibutero ’aore rā, nā te peresideni o te Sōtaiete Tauturu.

Te mana e hōro’ahia nā roto i te fa’auera’a ’ohipa, e tā’ōti’a-noa-hia te reira nō te mau hōpoi’a ’e nō te roara’a taime ta’a ’ē maita’i o te fa’auera’a ’ohipa.

Nō te mau ha’amāramaramara’a hau atu nō ni’a i te fa’auera’a ’ohipa nā roto i te hōro’ara’a, hi’o 4.2.6.

3.4.4

Fa’a’ohipara’a i te mana o te Autahu’ara’a ma te parauti’a

E fa’a’ohipa te feiā fa’atere ’e te mau melo o te ’Ēkālesia i te ha’amanara’a o te autahu’ara’a tei hōro’ahia ia rātou nō te ha’amaita’i i te orara’a o vetahi ’ē.

E fa’a’ohipahia teie ha’amanara’a i roto ana’e i te parauti’a (hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 121:36). E fa’a’ohipahia te reira nā roto i te tāparura’a, te fa’a’oroma’i māite, te marū, te ha’eha’a, te here, ’e te aroha (hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 121:41–42). E a’o te feiā fa’atere ia vetahi ’ē nā roto i te vārua tāhō’ē, ma te ’imi i te hina’aro o te Fatu nā roto i te heheura’a (hi’oTe Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 41:2). Nō te mau ha’amāramaramara’a nō ni’a i te a’ora’a ia vetahi’ē, hi’o 4.2.5.

Te feiā e fa’a’ohipa i te ha’amanara’a o te autahu’ara’a, ’eiaha rātou e fa’ahepo i tō rātou hina’aro i ni’a ia vetahi ’ē. ’Eiaha rātou e fa’a’ohipa i te reira nō te mau fā pipiri. Mai te mea e fa’a’ohipa rātou i te reira ma te parauti’a ’ore, « e fa’aātea ’ē atu te mau ra’i ia rātou iho ; e ’oto te Vārua o te Fatu » (Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 121:37).

I roto i te tahi mau pi’ira’a o te ’Ēkālesia, e hōpoi’a fa’atere tō roto. Nō te mau ha’amāramaramara’a nō ni’a i te fa’aterera’a i roto i te ’Ēkālesia, hi’o 4.2.4.

3.5

Te mana o te Autahu’ara’a

Te mana o te autahu’ara’a o te mana ïa nā roto i te reira e ha’amaita’i ai te Atua i tāna mau tamari’i. E he’e te mana o te autahu’ara’a o te Atua i ni’a i te mau melo ato’a o te ’Ēkālesia—te vahine ’e te tāne—mai te mea e ha’apa’o rātou i te mau fafaura’a tā rātou i rave i mua iāna. E rave te mau melo i teie mau fafaura’a i te taime e fāri’i ai rātou i te mau ’ōro’a o te autahu’ara’a. (Hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 84:19-20.)

Teie te mau ha’amaita’ira’a o te mana o te autahu’ara’a tā te mau melo e nehenehe e fāri’i :

Te arata’ira’a nō tō rātou orara’a.
Te fa’aurura’a nō te ’ite e nāhea ’ia tāvini i te mau melo o te ’utuāfare ’e ia vetahi ’ē.
Te pūai nō te fa’a’oroma’i ’e nō te upo’oti’a i ni’a i te mau tāmatara’a.
Te mau hōro’a o te Vārua nō te fa’arahi i tō rātou mau ’aravihi.
Te heheura’a nō te ’ite e nāhea ’ia rave fa’aoti i te ’ohipa i fa’atōro’ahia rātou, i fa’ata’ahia ’aore rā, i fa’auehia ’ia rave.
Te tauturu ’e te pūai nō te riro hau atu mai ia Iesu Mesia ’e mai te Metua i te ao ra te huru.

3.5.1

Mau fafaura’a

Hō’ē fafaura’a ’o te hō’ē ïa euhera’a mo’a i rotopū i te Atua ’e tāna mau tamari’i. Nā te Atua e hōro’a mai i te mau tītaura’a o te fafaura’a, ’e e fāri’i tāna mau tamari’i ’ia ha’apa’o i te reira mau tītaura’a. E fafau mai te Atua e ha’amaita’i i tāna mau tamari’i mai te mea e ha’apa’o rātou i te fafaura’a.

E rave te mau melo i te mau fafaura’a ’e te Atua ’ia fāri’i ana’e rātou i te mau ’ōro’a nō te fa’aorara’a ’e te fa’ateiteira’a (hi’o 18.1). Te feiā ato’a e tāmau māite i te ha’apa’o i tā rātou mau fafaura’a e tae roa atu i te hope’a, e fāri’i rātou i te ora mure ’ore (hi’o 2 Nephi 31:17–20 ; Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 14:7). Te ha’apa’ora’a e tae noa atu i te hope’a, tei roto ato’a ïa te parau nō te fa’a’ohipara’a i te fa’aro’o i te Metua i te ao ra ’e ia Iesu Mesia ’e te tātarahapara’a i te mau mahana ato’a.

E tauturu te mau metua, te feiā fa’atere o te ’Ēkālesia, ’e vetahi ’ē, i te ta’ata ’ia fa’aineine nō te rave i te mau fafaura’a, ’a fāri’i ai rātou i te mau ’ōro’a o te ’evanelia. E ha’apāpū rātou ē, ’ua māramarama te ta’ata i te mau fafaura’a tāna e rave. ’Ia oti te hō’ē ta’ata i te rave i te hō’ē fafaura’a, e tauturu rātou iāna ’ia ha’apa’o i te reira. (Hi’o Mosia 18:8–11, 23–26.)

3.5.2

Mau ’ōro’a

Te hō’ē ’ōro’a o te hō’ē ïa ’ohipa mo’a e ravehia nā roto i te ha’amanara’a o te autahu’ara’a. ’Ua riro noa na te mau ’ōro’a ’ei tuha’a nō te ’evanelia a Iesu Mesia. ’Ua ravehia te mau ’ōro’a mātāmua i te fenua nei i te ’anotau ’o Adamu ’e ’o Eva (hi’o Genese 1:28 ; Mose 6:64–65).

I roto i te mau ’ōro’a e rave rahi, e rave te ta’ata hō’ē i te mau fafaura’a ’e te Atua. ’Ei hi’ora’a, tē vai ra te ’ōro’a nō te bāpetizora’a, te ’ōro’a mo’a, te ’ōro’a hiero, ’e te ’ōro’a nō te tā’atira’a o te fa’aipoipora’a. I roto i te tahi atu mau ’ōro’a mai te mau ha’amaita’ira’a pātereāreha ’aore rā, te mau ha’amaita’ira’a nō ni’a i te ma’i, ’aita te ta’ata e rave i te mau fafaura’a, e fāri’i rā rātou i te arata’ira’a ’e te pūai nō te ha’apa’o i te mau fa’auera’a.

E aura’a taipe tō te mau ’ōro’a o te fa’atoro i te ta’ata i ni’a i te Metua i te ao ra ’e ia Iesu Mesia. I roto i te mau ’ōro’a tē vai ra te mau fafaura’a, e tauturu te parau o te taipe i te ta’ata hō’ē ’ia hāro’aro’a i te mau parau fafau tā rātou i rave ’e te mau ha’amaita’ira’a tā rātou e fāri’i nā roto i tō rātou ha’apa’o maita’i.

E fa’ati’a te ’ōro’a tāta’itahi i te ta’ata hō’ē ’ia fāri’i i te mau ha’amaita’ira’a pae vārua faufa’a rahi. ’Ua heheu mai te Fatu ē, « i roto i te mau ’ōro’a [o te autahu’ara’a], te mana nō te huru Atua e fa’a’itehia mai ai » (Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 84:20). E tītauhia te mau ’ōro’a nō te fa’aorara’a ’e te fa’ateiteira’a nō te ora mure. Nō te mau ha’amāramaramara’a hau atu, hi’o 18.1.

E fāri’i te mau ta’ata hō’ē ora i te mau ’ōro’a o te fa’aorara’a ’e te fa’ateiteira’a nō rātou iho. Mai te mea e nehenehe, e ho’i fa’ahou rātou i te hiero nō te rave i te reira mau ’ōro’a ’ei mono nō te feiā tei pohe. Nō te mau ha’amāramaramara’a hau atu nō ni’a i te ravera’a i te mau ’ōro’a nō te feiā pohe, hi’o pene 28.

3.6

Te Autahu’ara’a ’e te ’ūtuāfare

Te mau melo ato’a o te ’Ēkālesia e ha’apa’o i tā rātou mau fafaura’a—te mau vahine, te mau tāne, ’e te mau tamari’i—e ha’amaita’ihia rātou i te mana o te autahu’ara’a o te Atua i roto i tō rātou fare nō te ha’apūai ia rātou iho ’e tō rātou ’utuāfare (hi’o 3.5). E tauturu teie mana i te mau melo i roto i te ravera’a i te ’ohipa nō te fa’aorara’a ’e te fa’ateiteira’a a te Atua i roto i tō rātou iho orara’a ’e tō rātou ’utuāfare (hi’o 2.2).

Te mau tāne tei mau i te Autahu’ara’a a Melehizedeka, e nehenehe rātou e hōro’a i te mau ha’amaita’ira’a i te mau melo o te ’utuāfare nō te hōro’a i te arata’ira’a, te fa’aorara’a, ’e te tāmāhanahanara’a. ’Ia hina’arohia, e nehenehe ato’a te mau melo o te ’Ēkālesia e ’imi i teie mau ha’amaita’ira’a mai roto mai i te mau fēti’i, te mau taea’e aupuru, ’aore rā, te feiā fa’atere nō te fenua iho. Nō te ha’amāramaramara’a hau atu nō ni’a i te mau ha’amaita’ira’a o te autahu’ara’a, hi’o 18.13 ’e 18.14.

Nō te mau ha’amāramaramara’a nō ni’a i te fa’aterera’a i roto i te ’utuāfare, hi’o 2.1.3.