34.

Mga Panalapi ug mga Audit

34.0

Pasiuna

Ang mga ikapulo ug mga halad makapahimo sa Simbahan sa pagpadayon sa buhat sa Dios sa kaluwasan ug kahimayaan (tan-awa sa 1.2). Kini nga mga pundo sagrado. Nagrepresentar kini sa sakripisyo ug hugot nga pagtuo sa mga miyembro sa Simbahan (tan-awa sa Marcos 12:41–44).

Pipila sa mga gamitanan sa mga ikapulo ug mga halad sa pagsuporta sa buhat sa Ginoo naglakip sa:

• Pagtukod og mga gambalay ug pagmentinar sa mga templo, mga meetinghouse, ug ubang mga gambalay sa Simbahan.

• Pagsuporta sa mga kalihokan ug mga pagdumala sa Simbahan ug sa lokal nga mga kongregasyon niini.

• Pagpakigbahin sa ebanghelyo sa tibuok kalibotan.

• Pagsuporta sa mga programa sa Simbahan, sama sa edukasyon ug family history.

• Pagsangkap og pagkaon, kapuy-an, ug ubang mga panginahanglanon sa mga tawo nga nanginahanglan.

Ang mga presidente sa stake ug mga bishop adunay sagradong obligasyon sa pagdumala sa mga pundo sa Simbahan (tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 72:9–10). Kining mga pundo kinahanglang gamiton lamang sa gitugotan nga mga miyembro alang sa gitugotan nga mga katuyoan sa Simbahan. Kini kinahanglang tarungon sa pagkwenta ug panalipdan.

34.1

Pagpangulo sa Pinansyal sa Stake

34.1.1

Kapangulohan sa Stake

Ang presidente sa stake aduna sa mosunod nga mga responsibilidad alang sa panalapi sa stake. Iyang idelegar ang uban niini nga trabahoon ngadto sa iyang mga magtatambag ug mga klerk.

Ang presidente sa stake:

• Motudlo ug modasig sa mga miyembro sa pagbayad og hingpit nga ikapulo ug mohatag og ubay-ubay nga mga halad (tan-awa sa 34.3).

• Mosiguro nga ang mga pundo sa stake tukma nga nadumala ug nakwenta (tan-awa sa 34.5).

• Morebyo sa statement sa pinansyal matag bulan ug mosiguro nga ang mga isyu nasulbad dayon.

• Mosiguro nga ang mga bishopric, mga lider sa organisasyon, ug mga klerk makakat-on sa ilang responsibilidad alang sa sagrado nga mga pundo sa Simbahan.

• Moandam ug modumala sa tinuig nga badyet sa stake (tan-awa sa 34.6).

• Mosiguro nga ang mga lagda sa budget allowance sa stake nasunod (tan-awa sa 34.6.2).

• Kanunay nga makigtambag sa matag bishop nga hisgotan ang panalapi sa ward.

• Mosuta nga ang matag ward nagdawat sa mga deklarasyon sa ikapulo sa mga miyembro kada tuig.

• Mosiguro nga ang mga password sa pag-access sa mga system sa Simbahan sa pinansyal wala gayod ipaambit.

• Mosiguro nga ang komitiba sa pag-audit sa stake naorganisar ug naglihok sa tukmang paagi (tan-awa sa 34.7.1).

• Anaa kanunay aron motubag sa mga pangutana atol sa mga pag-audit sa pinansyal nga mga rekord sa stake (tan-awa sa 34.7).

• Morebyo sa mga pag-audit sa pinansyal nga mga rekord sa stake ug sa ward ug mosiguro nga ang bisan unsa nga mga isyu nasulbad dayon (tan-awa sa 34.7).

• Mosiguro nga ang mga stake ug mga ward nagsunod sa tanang magamit nga mga balaod sa buhis (tan-awa sa 34.8).

34.1.2

Mga Klerk sa Stake

Sangonan sa presidente sa stake ang klerk sa stake o ang kaabag nga klerk sa stake nga motabang sa pagtipig sa pinansyal nga rekord sa stake. Ang mga klerk mainampingong mosunod sa kasamtangang mga palisiya aron sa pagbantay sa mga pundo sa Simbahan ug sa pagsiguro nga ang mga rekord sa Simbahan husto.

Ang klerk aduna sa mosunod nga mga responsibilidad:

• Morekord ug modeposito sa bisan unsa nga pundo nga madawat uban sa usa ka sakop sa kapangulohan sa stake.

• Morebyo sa statement sa pinansyal matag bulan ug mosiguro nga ang bisan unsa nga mga isyu masulbad dayon.

• Motabang sa kapangulohan sa stake nga maandam ang tinuig nga badyet sa stake (tan-awa sa 34.6.1 ug 34.6.2).

• Mosuta nga ang matag ward nakasumiter sa tinuig nga report sa pagdeklarar sa ikapulo.

• Moapil sa mga auditor sa stake diha sa mga pag-audit sa pinansyal ug mohimo og mga aksiyon sa pagkorihir kon gikinahanglan (tan-awa sa 34.7).

• Motabang sa mga bishopric sa pagbansay sa mga klerk sa ward.

Ang mga klerk kinahanglang naghupot og Melchizedek nga Pagkapari ug adunay balido nga rekomend sa templo. Alang sa dugang nga impormasyon mahitungod sa pagtawag og mga klerk sa stake, tan-awa sa 33.3.2 ug 33.3.3.

34.2

Pagpangulo sa Pinansyal sa Ward

34.2.1

Bishopric

Ang bishop aduna sa mosunod nga mga responsibilidad alang sa panalapi sa ward. Iyang idelegar ang uban niini nga trabahoon ngadto sa iyang mga magtatambag ug mga klerk.

Ang bishop:

• Motudlo ug modasig sa mga miyembro sa pagbayad og hingpit nga ikapulo ug mohatag og madagayaon nga mga halad (tan-awa sa 34.3).

• Mosiguro nga ang mga pundo sa ward nadumala ug nakwenta sa tukmang paagi (tan-awa sa 34.5).

• Morebyo sa statement sa pinansyal matag bulan ug mosiguro nga ang mga isyu nasulbad dayon.

• Mosiguro nga ang mga lider sa organisasyon ug mga klerk nakakat-on sa ilang responsibilidad alang sa sagrado nga mga pundo sa Simbahan.

• Moandam ug modumala sa tinuig nga badyet sa ward (tan-awa sa 34.6).

• Mosiguro nga ang mga lagda sa budget allowance sa ward nasunod (tan-awa sa 34.6.2).

• Makigkita sa mga miyembro sa ward kada tuig aron dawaton ang ilang deklarasyon sa ikapulo.

• Mosiguro nga ang mga password sa pag-access sa mga system sa Simbahan sa pinansyal wala gayod ipaambit.

• Anaa aron motubag sa mga pangutana atol sa mga pag-audit sa pinansyal nga mga rekord sa ward ug mosiguro nga ang bisan unsa nga mga isyu nasulbad dayon (tan-awa sa 34.7).

34.2.2

Mga Klerk sa Ward

Sangonan sa bishop ang klerk sa ward o ang kaabag nga klerk sa ward nga motabang sa pagtipig sa pinansyal nga rekord sa ward. Ang mga klerk mainampingong mosunod sa kasamtangang mga palisiya aron sa pagbantay sa mga pundo sa Simbahan ug sa pagsiguro nga ang mga rekord sa Simbahan husto.

Ang klerk aduna sa mosunod nga mga responsibilidad:

• Morekord ug modeposito sa bisan unsa nga pundo nga madawat uban sa usa ka sakop sa bishopric.

• Morebyo sa statement sa pinansyal matag bulan ug mosiguro nga ang bisan unsa nga mga isyu masulbad dayon.

• Motabang sa kapangulohan sa stake nga maandam ang tinuig nga badyet sa ward (Tan-awa sa 34.6.1 ug 34.6.2).

• Mosiguro nga ang mga miyembro maka-access sa ilang mga statement sa mga kontribusyon ug motabang kon gikinahanglan.

• Motabang sa bishop sa pag-andam ug pagrekord sa mga deklarasyon sa ikapulo.

• Moapil sa mga auditor sa stake diha sa mga pag-audit sa pinansyal ug mohimo og mga aksiyon sa pagkorihir kon gikinahanglan (tan-awa sa 34.7

Ang mga klerk kinahanglang naghupot og Melchizedek nga Pagkapari ug adunay balido nga rekomend sa templo. Alang sa dugang nga impormasyon mahitungod sa pagtawag og mga klerk sa ward, tan-awa sa 33.4.2 ug 33.4.3.

34.3

Mga Kontribusyon

Ang mga lider sa Simbahan kinahanglang motudlo sa mga miyembro sa mga baroganan sa mga ikapulo ug ubang mga halad ug moawhag sa mga miyembro sa pagsunod niini nga mga baroganan. Ang mga tawo nga dili mga miyembro sa Simbahan makahatag usab og mga kontribusyon. Hinoon, ang mga miyembro lamang sa Simbahan ang mahimong mobayad og ikapulo.

Ang mga miyembro giawhag sa paghatag sa ilang mga kontribusyon sa online kon mahimo (tan-awa sa donations.ChurchofJesusChrist.org). Ang mga miyembro mahimo usab nga mohatag sa ilang kontribusyon sa ikapulo ug sa nakompleto nga porma sa Ikapulo ug Uban nga mga Halad ngadto sa bishop o usa sa iyang mga magtatambag (tan-awa sa 34.5.2 Kon ang mga miyembro mogamit og tseke, kinahanglang nakapangalan kini sa Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw.

34.3.1

Ikapulo

Ang ikapulo mao ang donasyon sa ikanapulong bahin sa kinitaan sa usa ka tawo ngadto sa Simbahan sa Dios (tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 119:3–4; ang tubo nagpasabot nga kinitaan). Tanang miyembro nga adunay kinitaan kinahanglang mobayad og ikapulo.

Ang mga tawo sa pakigsaad sa Ginoo nagsunod sa balaod sa ikapulo sukad pa sa karaang mga panahon (tan-awa sa Genesis 14:18–20; Levitico 27:30–32). Ang Ginoo miingon, “Ang ikapulo sa akong mga tawo … mao ang balaod ngadto kanila hangtod sa kahangtoran” (Doktrina ug mga Pakigsaad 119:3–4).

Ang mga ikapulo balaan ngadto sa Ginoo, ug ang mga miyembro nagtahod Kaniya pinaagi sa pagbayad sa ikapulo. Kini usa ka pagpahayag sa hugot nga pagtuo diha sa Dios ug sa Iyang mga saad. Kadtong mobayad sa ikapulo makadawat niini nga saad gikan sa Ginoo: “ Sulayi Ako karon, miingon ang Ginoo sa mga Panon, kon Ako dili ba moabli kaninyo sa mga bintana sa langit, ug mobu-bu kaninyo og usa ka panalangin nga walay lawak nga igo sa pagdawat niini” (Malaquias 3:10).

34.3.1.1

Paggamit sa mga Pundo sa Ikapulo

Ang mga donasyon sa ikapulo gamiton kanunay alang sa mga katuyoan sa Ginoo, sama sa gimando sa Konseho sa Paggamit sa mga Ikapulo (tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 120). Pipila niini nga mga katuyoan gilatid diha sa 34.0.

34.3.1.2

Pagdeklarar sa Ikapulo

Ang bishop makigkita sa matag miyembro atol sa kataposang pipila ka bulan sa matag tuig aron dawaton ang iyang deklarasyon sa ikapulo. Sa panagsa nga mga sitwasyon kon wala ang bishop, ang presidente sa stake mahimong motugot sa usa sa mga magtatambag sa bishop sa pagtuman niini nga responsibilidad.

Ang tanang miyembro dapiton sa pagpakigkita sa bishop aron sa:

• Pagdeklarar ngadto sa ilang bishop sa ilang estado isip mga tigbayad og ikapulo.

• Pagsiguro nga ang ilang mga rekord sa kontribusyon tukma.

Kon mahimo, ang tanang sakop sa pamilya, lakip na ang mga anak, kinahanglang motambong.

Atol sa deklarasyon sa ikapulo, ang bishop mopahayag og pasalamat sa mga miyembro alang sa ilang pagkamatinud-anon. Siya motudlo usab sa baroganan sa ikapulo, moawhag sa mga miyembro nga mohatag og madagayaon nga halad sa puasa, ug mohisgot sa ubang mahinungdanon nga mga butang.

Ang mga instruksiyon sa deklarasyon sa ikapulo ihatag sa punoang buhatan sa Simbahan o sa gisangonan nga buhatan sa area.

34.3.2

Mga Halad sa Puasa

Ang mga lider sa Simbahan moawhag sa mga miyembro sa pagsunod sa balaod sa puasa. Naglakip kini sa paghatag og madagayaon nga halad sa puasa (tan-awa sa 22.2.2).

Sa pipila ka ward, ang bishop mahimong motugot sa mga naghupot sa Aaronic nga Pagkapari sa pagkolekta sa mga halad sa puasa. Sa paghimo niini nga desisyon, ang bishop mokonsiderar sa gidaghanon sa mga naghupot sa Aaronic nga Pagkapari nga anaa, sa ilang kasiguroan, ug sa panalangin ngadto sa mga miyembro nga tingali dili makahatag sa laing paagi.

Ang mga naghupot sa pagkapari kinahanglang magtinagurha nga molakaw kon mangolekta og mga halad sa puasa. Sila mohatag dayon sa mga halad sa puasa ngadto usa ka sakop sa bishopric.

Ang mga miyembro kinahanglang dili mohatag sa ubang kontribusyon, sama sa ikapulo o ubang mga halad, ngadto sa nangolekta og mga halad sa puasa.

Ang mga lagda alang sa paggamit sa mga pundo sa halad sa puasa gihatag diha sa 22.5.2

34.3.3

Mga Pundo alang sa Misyonaryo

Ang mga kontribusyon ngadto sa pundo alang sa misyonaryo sa ward gamiton lang aron matubag ang gipasalig nga mga kantidad sa kontribusyon sa full-time nga mga misyonaryo nga gikan sa ward. Ang sobra nga mga pundo sa ward mahimong gamiton aron matubag ang gipasalig nga mga kantidad sa ubang mga misyonaryo sa stake. Ang sobra nga mga pundo sa stake mahimong gamiton alang sa ubang mga stake diha sa coordinating council sumala sa direksyon sa Area Seventy nga nagdumala sa konseho.

Ang mga pundo alang sa misyonaryo sa ward dili ipadala og diretso ngadto sa indibidwal nga mga misyonaryo. Kini nga mga pundo kinahanglang dili gamiton sa bisan unsa nga misyonaryong mga kalihokan sa ward o stake.

Ang mga kontribusyon ngadto sa Kinatibuk-ang Pundo alang sa Misyonaryo gamiton sa Simbahan sa kinatibuk-ang misyonaryo nga mga paningkamot niini.

Ang mga presidente sa stake ug mga bishop kinahanglang mopadala sa mga pundo alang sa misyonaryo nga sobra sa unsay gikinahanglan sa stake ug sa ward ngadto sa Kinatibuk-ang Pundo alang sa Misyonaryo sa punoang buhatan sa Simbahan o sa buhatan sa area.

Alang sa dugang nga impormasyon mahitungod sa mga pundo alang sa misyonaryo ug sa paggasto alang sa misyonaryo nga pagserbisyo, tan-awa sa 24.3.4.

34.3.4

Dugang nga mga Kontribusyon

Ang mga miyembro mahimong mohatag og pinansyal ngadto sa dugang nga mga kategoriya nga giaprobahan. Kon ang mga donor mogamit sa porma nga Ikapulo ug Ubang mga Halad, sila mosulat sa ngalan sa kategoriya diha sa “Uban pa” nga seksiyon sa porma.

Ang mga stake ug mga ward kinahanglang dili moestablisar og mga kategoriya diha sa “Uban pa” nga seksiyon aron sa paghangyo, pagpangolekta, o paggasto sa mga pundo alang sa mga proyekto nga wala aprobahi sa Kapangulohan sa Area. Alang sa lista sa giaprobahan nga mga kategoriya, ang mga miyembro kinahanglang mokontak sa klerk sa ward.

34.3.5

Philanthropies

Ang Philanthropies sa Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw usa ka departamento sa Buhatan sa Tigdumalang Bishopric. Kini nga departamento makigsabot ug mopasiugda sa boluntaryong panghinabang nga mga kontribusyon ngadto sa Simbahan ug sa kaabin niini nga mga charity ug mga kalihokan, gawas sa ikapulo ug mga halad sa puasa. Ang tabang sa paghatag og mga kontribusyon mahimong makuha pinaagi sa pagkontak sa buhatan sa Philanthropies:

Philanthropies

1450 North University Avenue

Provo, UT 84604-6080

Telepono: 1-801-356-5300 o 1-800-525-8074

Email: [e-mail]

34.3.6

Mga Donasyon nga Dili Kwarta, Lakip na sa Ikapulo

Ang Simbahan sa kasagaran wala mag-awhag nga mohatag og mga kontribusyon nga dili kwarta isip ikapulo ug ubang mga halad. Mas maayo nga ang mga miyembro mismo ang mobaligya sa kabtangan ug dayon kwarta ang ibayad sa ikapulo ug sa ubang donasyon. Hinoon, ang dili kwarta nga mga donasyon mahimong dawaton sa piho nga mga sitwasyon. Ang ingon nga mga donasyon tingali komon nga gihimo sa ubang dapit sa kalibotan.

Ang Simbahan modawat og (1) mga stock, mga bond, ug ubang pinansyal nga mga instrumento [securities] nga daling mahalin ug (2) ubang mahalin nga real estate. Ang mga miyembro kinahanglang mo-email sa [e-mail] sa mga instruksiyon kon unsaon pagpasiugda niini nga mga donasyon nga dili kwarta. Kon ang mga miyembro gustong mohatag og laing mga aytem, ang presidente sa stake mokontak sa punoang buhatan sa Simbahan o sa buhatan sa area alang sa pag-aprobar sa dili pa tugotan ang bishop sa pagdawat niini.

Ang mga resibo sa mga miyembro nga mohatag og dili kwarta nga mga donasyon iisyu lamang sa punoang buhatan sa Simbahan o sa buhatan sa area.

34.3.7

Ang mga Kontribusyon Dili na Mauli

Kon ang mga ikapulo ug ubang mga halad mahatag na ngadto sa Simbahan, kini gipanag-iya sa Ginoo. Kini gipahinungod ngadto Kaniya. Ang tanang ingon niana nga mga kontribusyon gihalad sa kaugalingong kabubut-on. Kini gihimo nga walay paghunahuna sa katuyoan, nga adunay katungod sa maong kontribusyon, pagpanag-iya niini sa bisan unsang matang, o sa pagpaabot og bisan unsang kaayohan sa donor gawas sa mga panalangin sa Ginoo.

Ang mga presidente sa stake ug ang mga bishop mopahibalo niadtong mohatag og mga ikapulo ug ubang mga halad nga kining mga kontribusyon dili mauli. Ingon man sa mga kontribusyon alang sa misyonaryo nga gibayad nang daan.

34.4

Pagkakompidensiyal sa Ikapulo ug Ubang mga Halad

Ang kantidad sa ikapulo ug sa ubang mga halad nga gibayad sa usa ka donor kompidensiyal. Ang bishop lamang ug kadtong kinsa awtorisado sa pagdumala o pagtan-aw niini nga mga kontribusyon ang kinahanglang maka-access niini nga impormasyon. Ang mga presidente sa stake, mga bishop, ug mga klerk dili gayod maghisgot sa estado sa ikapulo sa miyembro sa dili tukmang paagi. Ni maghisgot sila sa total nga kantidad sa ikapulo o ubang mga halad nga nadawat.

34.5

Pagdumala sa mga Pundo sa Simbahan

Ang presidente sa stake ug ang bishop mosiguro nga ang tanang pundo sa Simbahan maayong pagkadumala. Usa kini ka sagrado nga responsibilidad sa ilang mga calling. Ang kinatibuk-ang mga baroganan gilatid sa mosunod nga mga seksiyon. Ang mga bishopric ug mga klerk morebyo sa bidyo nga “Sagradong mga Pundo, Sagradong mga Responsibilidad” labing minos kausa sa usa ka tuig.

34.5.1

Baroganan sa Pagtinagurha

Ang baroganan sa pagtinagurha nagkinahanglan og duha ka tawo—usa ka sakop sa bishopric ug ang klerk, o duha ka sakop sa bishopric—nga aktibong moapil kon magrekord ug mogasto sa mga pundo sa Simbahan. Kini nga baroganan mahinungdanon aron mabantayan ang sagradong mga pundo ug mapanalipdan ang mga lider sa Simbahan.

Ang mga lider kinahanglang mopanalipod ug dili gayod mopaambit sa ilang mga password (tan-awa sa 33.9.1.1).

34.5.2

Pagdawat sa Ikapulo ug Ubang mga Halad

Gihatag sa Ginoo ang sagradong pagsalig ngadto sa mga bishop sa pagdawat ug pagkwenta sa ikapulo ug ubang mga halad sa mga Santos (tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 42:30–33; 119). Ang bishop ug iyang mga magtatambag lang ang mahimong modawat sa ikapulo ug ubang mga halad. Dili gayod mahimo nga ang ilang asawa, ubang mga sakop sa ilang pamilya, mga klerk, o uban nga mga miyembro sa ward ang modawat niining mga kontribusyon. Ang bugtong eksepsiyon mao nga kon ang mga naghupot sa Aaronic nga Pagkapari gisangonan sa pagkolekta sa mga halad sa puasa (tan-awa sa 34.3.2).

Ang mga lider sa Simbahan kinahanglang dili mobiya sa mga donasyon nga walay nagbantay.

34.5.3

Pagsuta ug Pagrekord sa Ikapulo ug Ubang mga Halad

Ang mga kontribusyon kinahanglang sutaon ug irekord sa Dominggo nga kini nadawat. Ang usa ka sakop sa bishopric ug ang klerk, o duha ka sakop sa bishopric, magkaubang moabli sa matag sobre. Sila mosuta nga ang kwarta nga gisukip parehas sa kantidad nga gisulat diha sa porma alang sa Ikapulo ug Ubang mga Halad. Sila morekord sa matag donasyon sa tukmang paagi. Kon ang mga pundo ug ang gisulat nga kantidad nagkalahi, sila mokontak dayon sa donor aron masulbad ang wala pagkatukma.

34.5.4

Pagdeposito sa Ikapulo ug Ubang mga Halad

Ang ideposito kinahanglang andamon human sa pagsiguro nga ang kantidad nga narekord nagtukma sa kwarta nga nadawat.

Kon adunay 24 oras nga depositohanan nga bangko, ang sakop sa bishopric ug laing naghupot sa Melchizedek nga Pagkapari modeposito sa mga pundo diha sa bangko sa sama nga adlaw nga ang mga pundo giablihan ug gisuta.

Kon walay magamit nga 24 oras nga depositohanan nga bangko ug ang bangko sirado ma-Dominggo, ang bishop mopili og usa ka naghupot sa Melchizedek nga Pagkapari nga mohimo sa pagdeposito sa bangko sa sunod nga adlaw nga tingtrabaho. Kasagaran kini nga tawo kinahanglang usa ka sakop sa bishopric. Siya ang manubag alang niini nga mga pundo. Siya kinahanglang:

• Mosiguro nga ang mga pundo gibantayan og maayo hangtod nga kini madeposito sa bangko.

• Mokuha og resibo sa deposito nga nagpakita sa petsa ug sa kantidad sa gideposito.

Dugang pa, ang usa ka sakop sa bishopric ug ang klerk, o duha ka sakop sa bishopric, kinahanglang mokompleto sa mosunod nga pamaagi pagkasunod Dominggo sa dili pa iproseso ang mga donasyon nianang adlawa:

• Motandi sa resibo sa deposito ngadto sa mga rekord sa deposito sa miaging semana aron pagsuta kon husto ba ang kantidad nga gideposito.

• Mopirma sa resibo sa deposito ug i-file kini apil sa impormasyon sa donasyon sa miaging semana.

34.5.5

Pagbantay sa mga Pundo sa Simbahan

Ang mga miyembro nga responsable sa mga pundo sa Simbahan kinahanglang dili gayod mobiya niini diha sa meetinghouse sa tibuok gabii o mobiya niini nga walay nagbantay sa bisan unsang panahon, sama sa panahon sa mga miting ug mga kalihokan.

34.5.6

Mga Statement sa Donasyon

Mga Statement sa Donor sa mga Kontribusyon anaa alang sa tanang miyembro diha sa donations.ChurchofJesusChrist.org. Ang mga lider moawhag sa mga miyembro nga rebyohon kanunay ang ilang mga statement sa donor. Kon gikinahanglan, ang opisyal nga mga statement bahin sa buhis anaa usab sa donations.ChurchofJesusChrist.org, gikan sa lokal nga yunit, o gikan sa buhatan sa area.

34.5.7

Pagdumala sa mga Pagbayad sa Stake ug Ward

Ang tanang pundo sa stake gidumala diha sa mga sistema sa pinansyal sa Simbahan. Ang presidente sa stake ang modumala sa panalapi sa stake. Ang iyang mga magtatambag ug mga klerk sa panalapi mahimong moabag kaniya. Ang magtatambag nga nagsilbing tsirman sa komitiba sa pag-audit sa stake sa kasagaran dili moapil sa pagtipig og pinansyal nga rekord sa stake.

Ang tanang pundo sa ward gidumala diha sa mga sistema sa pinansyal sa Simbahan. Ang bishop ang modumala sa mga panalapi sa ward. Ang iyang mga magtatambag ug mga klerk sa panalapi mahimong moabag kaniya.

Ang mga pagbayad sa kasagaran himoon pinaagi sa elektronik nga pagbalhin sa pundo o pinaagi sa tseke. Sa ubang dapit, ang mga yunit tingali giaprobahan nga mogamit og mga kard sa bangko.

Walay mga galastohan sa stake o ward ang mahimo o bayaran nga walay pagtugot sa nagdumala nga opisyal.

Duha ka awtorisado nga mga lider ang moaprobar sa matag pagbayad. Usa nila kinahanglang sakop sa kapangulohan sa stake o bishopric. Bisan kon ang mga magtatambag mahimong tugotan sa pag-aprobar sa mga pagbayad, ang presidente sa stake o ang bishop kinahanglang morebyo sa matag pagbayad. Ang mga lider kinahanglang dili moaprobar og pagbayad nga alang kanila.

Ang sinulat nga pagtugot sa presidente sa stake gikinahanglan sa dili pa ang usa ka bishop mogamit sa mga halad sa puasa o moaprobar sa bishop’s order alang sa iyang kaugalingon o sa iyang pamilya. Ang sinulat nga pagtugot gikan sa Kapangulohan sa Area gikinahanglan sa dili pa ang bishop mogamit sa mga halad sa puasa o moaprobar sa bishop’s order alang sa presidente sa stake o sa iyang pamilya. Tan-awa sa 22.5.1.2 alang sa mga lagda.

Ang miyembro nga mohangyo og reimbursement mohatag og pisikal o elektronik nga kopya sa bisan unsa nga mga resibo o mga invoice. Siya molakip sa katuyoan, kantidad, ug petsa sa pagpalit.

Kon ang pundo gihatag daan, ang miyembro mosumiter og porma sa hangyo sa pagbayad, nga adunay nakasulat nga katuyoan, kantidad, ug petsa. Human sa pagbayad sa galastohan, ang miyembro dayon (1) mohatag og mga resibo o mga invoice alang sa kwarta nga nagasto ug (2) mouli sa bisan unsa nga pundo nga wala magasto. Ang giuli nga kwarta kinahanglang ideposito og balik.

Ang awtorisado nga mga lider ug mga klerk kinahanglang dili moaprobar sa mga pagbayad nga dili rebyohon og maayo ang galastohan ug mga resibo o mga invoice.

Ang mga stake ug mga ward dili kinahanglang mag-abli og ilang kaugalingong mga account sa bangko o adunay pundo sa petty cash.

34.5.7.1

Elektronik nga mga Pagbayad

Kon ang stake o ward mogamit og elektronik nga mga pagbayad, ang mga miyembro giawhag sa pagbutang sa mga detalye sa ilang personal nga account sa bangko diha sa seksiyon sa Expense Reimbursement Account ubos sa Settings in Online Donations diha sa donations.ChurchofJesusChrist.org. Ang ward o stake kinahanglang dili gayod magtipig og pisikal o elektronik nga mga kopya sa impormasyon sa mga detalye sa personal nga account sa bangko sa miyembro.

34.5.7.2

Mga Tseke

Kon ang stake o ward mogamit og mga tseke, ang tseke kinahanglang dili pirmahan hangtod makompleto ang pagsulat niini. Ang mga checkbook ug blangko nga mga tseke kinahanglang hiposon sa usa ka naka-lock nga file o kabinet. Kinahanglang dili gayod kini pasagdan nga walay magbantay kon wala kini masiguro og lock. Kon adunay mawala nga blangko nga mga tseke, ang presidente sa stake o ang bishop moreport dayon sa gidaghanon niining mga tseke ngadto sa punoang buhatan sa Simbahan o sa buhatan sa area.

34.5.7.3

Mga Payment Card

Kon ang stake o ward mogamit og mga payment card alang sa mga galastohan sa lokal nga yunit, mahimo kining gamiton alang sa point-of-sale nga mga transaksyon o sa pag-withdraw og kwarta. Ang mga transaksyon sa kard ug mga pag-withdraw og kwarta awtomatik nga ma-upload sa mga sistema sa pinansyal sa Simbahan. Ang tanang paggamit sa kard kinahanglang irekord dayon. Kon kini nga mga paggamit wala marekord, ang kard mahimong i-disable.

Ang tanang balanse sa payment card kinahanglang ma-zero kada tuig.

34.5.8

Mga Cash Box

Ang buhatan sa area mohatag og piho nga mga lagda alang sa mga yunit nga dili maka-access sa gihatag sa Simbahan nga account sa bangko.

34.5.9

Pagtipig og Pinansyal nga mga Rekord

Matag stake ug ward kinahanglang magtipig og bag-o, tukma nga pinansyal nga mga rekord. Kining mga rekord makatabang sa mga presidente sa stake ug mga bishop sa pagkwenta ug pagpanalipod sa sagradong mga pundo sa Simbahan. Ang tukmang mga rekord gikinahanglan usab alang sa:

• Pag-andam sa mga badyet.

• Pagdumala sa budget allowance.

• Paghatag og impormasyon sa mga miyembro sa ilang pinansyal nga mga kontribusyon.

• Pagtubag sa mga pag-audit.

Alang sa impormasyon mahitungod sa paggamit ug pagtipig sa mga rekord ug mga report, ang mga klerk kinahanglang mobasa sa mga instruksiyon gikan sa punoang buhatan sa Simbahan o sa buhatan sa area. Ang pinansyal nga mga rekord kinahanglang tipigan dili mominos sa tulo ka tuig dugang pa sa kasamtangang tuig. Ang lokal nga mga balaod mahimong mangayo og mas taas nga panahon sa pagtipig.

34.6

Badyet ug mga Galastohan

Ang budget allowance nga programa nagtugot sa kinatibuk-ang mga pundo sa Simbahan nga gastohon alang sa mga kalihokan ug mga programa sa mga stake ug mga ward. Kini nga programa dili na magkinahanglan nga modawat og mga kontribusyon para sa badyet gikan sa mga miyembro. Ang matinud-anong pagbayad sa ikapulo ang naghimong posible nga adunay budget allowance.

Kon gikinahanglan, paubsan ug ipayano sa mga lider ang mga kalihokan aron maensakto ra ang gigahin. Kadaghanan sa mga kalihokan kinahanglang yano ug gamay ra o walay magasto.

34.6.1

Mga Badyet sa Stake ug sa Ward

Matag stake ug ward moandam ug molihok gamit ang tinuig nga badyet. Ang presidente sa stake ang modumala sa badyet sa stake, ug ang bishop ang modumala sa badyet sa ward. Mahimo sila nga mosangon og usa ka magtatambag nga modumala sa badyet ubos sa ilang direksyon. Mahimo usab sila nga mosangon sa klerk sa pagtabang og andam ug pagmonitor sa badyet.

Ang mga kapangulohan sa stake ug mga bishopric magsugod sa pag-andam daan sa badyet sa dili pa magsugod ang matag calendar year sama sa mosunod. Ang mga lagda gilista sa ubos:

• Morebyo sa mga kantidad nga nagasto sa miaging tuig aron masiguro nga ang balik-balik nga galastohan mahunahuna og maayo.

• Mohangyo sa mga organisasyon sa pagbana-bana sa ilang gikinahanglang badyet nga detalyado.

• Mohiusa sa badyet gamit ang giaprobahan nga naandang mga pamaagi sa pagbadyet. Sa pagbadyet kinahanglang masiguro nga ang giplano nga mga galastohan dili molapas sa gipaabot nga mga pundo sa budget allowance.

Ang budget tools nga gilakip diha sa mga sistema sa pinansyal sa Simbahan kinahanglang gamiton kon aduna kini.

34.6.2

Budget Allowance

34.6.2.1

Paggahin og Badyet

Ang mga pundo sa badyet igahin matag tulo ka bulan base sa manambong sa mosunod nga mga kategoriya:

• Panagtigom alang sa sakramento

• Mga batan-ong lalaki

• Mga batan-ong babaye

• Primary nga nag-edad og 7–10

• Mga young single adult

Importante ang pagreport sa nanambong sa hustong paagi ug sa tukmang panahon (tan-awa sa 33.5.1.1).

Sa dili pa ang matag tulo ka bulan nga paggahin, ang presidente sa stake makadawat og impormasyon bahin sa kantidad nga iapud-apod. Dayon siya motino kon pila ang mga pundo nga igahin ngadto sa mga ward. Makigtinabangay siya sa mga bishop sa mahiusahon, mabuligon nga paagi sa pagsiguro nga ang stake ug ang mga ward magahinan og pundo sa makiangayon ug igo-igo nga paagi. Kon ang wala damha nga mga kausaban mahitabo nga kinahanglang usbon ang orihinal nga mga gigahin, ang presidente sa stake mosiguro nga ang makiangayon nga mga pag-usab himoon.

Ang bishop modumala sa gigahin nga mga pundo sa budget allowance sa ward. Iyang siguroon nga ang mga organisasyon sa ward magahinan og pundo sa makiangayon ug igo-igo nga paagi.

Ang mga lider sa pagkapari mosiguro nga ang mga paggahin og badyet ug ang mga kalihokan alang sa mga batan-ong lalaki ug mga batan-ong babaye makiangayon ug ang mga gigahin sa mga bata sa Primary igo ra.

34.6.2.2

Tukmang Paggamit sa Badyet

Ang mga presidente sa stake ug mga bishop mosiguro nga ang mga pundo sa budget allowance maalamong nagasto. Ang mga pundo gamiton sa pagpanalangin sa mga tawo ug alang sa pagpadayon sa mga katuyoan sa ebanghelyo. Ang mga lider mosiguro usab nga ang tanang mga galastohan dili molapas sa unsay gitugot.

Ang mga pundo sa badyet sa stake ug sa ward kinahanglang gamiton sa pagbayad sa tanang kalihokan, mga programa, mga manwal, ug mga suplay. Ang mga miyembro sa kasagaran dili mobayad sa pag-apil og mga kalihokan. Dili usab sila mosangkap og mga materyal, mga suplay, abang o bayranan sa pagsalmot, o transportasyon sa layo nga distansya sa ilang kaugalingong gasto. Ang mga miyembro maoy moangkon sa pagkaon kon ang pagbuhat sa ingon dili makapabug-at (tan-awa sa 20.6.1).

Ang mga miyembro nga gustong mohatag og dugang nga mga pundo sa Simbahan dili makabuot nga kini alang sa badyet sa stake o sa ward. Hinoon, ang mga lider moawhag kanila nga mohatag ngadto sa mga pundo sa mga halad sa puasa, mga pundo alang sa misyonaryo, makitawhanong tabang, o sa laing awtorisado nga mga kategoriya sa donasyon.

Ang mga galastohan alang sa pagtukod sa gambalay, pagmentinar, mga telepono, mga utility, mga computer, ug biyahe sa lider sa pagkapari gibayaran gikan sa kinatibuk-ang mga pundo sa Simbahan sumala sa kasamtangang mga lagda.

34.6.2.3

Sobra nga Badyet

Ang sobra nga mga pundo sa budget allowance kinahanglang dili gastohon. Ang sobra nga mga pundo sa ward ibalik ngadto sa stake. Ang sobra nga mga pundo sa stake ibalik ngadto sa Simbahan.

Isip eksepsiyon, ang mga stake ug mga ward mahimong mopabilin sa wala magasto nga mga pundo kon gikinahanglan kini sa piho nga mga kalihokan nga giplano alang sa sunod tuig, sama sa komperensiya sa kabatan-onan. Hinoon, ang dakong bahin sa budget allowance sa stake o sa ward kinahanglang dili ipabilin gikan sa usa ka tuig ngadto sa sunod nga tuig.

34.6.3

Paggahin og Pundo alang sa Espesyal nga mga Kalihokan ug Ekipo

34.6.3.1

Mga Kalihokan sa Stake ug sa Daghang Stake [Multistake]

Ang lokal nga mga lider giawhag sa paghimo og mga kalihokan sa stake ug sa daghang stake nga makahatag og mga oportunidad sa pagpalambo og panaghiusa ug panaghigalaay, ilabi na sa kabatan-onan ug sa mga young single adult. Ang mga lider kinahanglang mosiguro nga sila mag-badyet og igo-igong mga pundo sa pagsuporta og angay nga gidaghanon sa stake ug mga kalihokan sa daghang stake.

Ang paggahin og pundo alang sa mga kalihokan sa daghang stake magagikan sa mga pundo sa badyet sa miapil nga mga stake. Ang paggahin og pundo alang sa mga kalihokan sa area magagikan sa mga badyet sa area o sa punoang buhatan sa Simbahan kon aprobahan.

34.6.3.2

Espesyal nga mga Kalihokan ug mga Ekipo

Alang sa impormasyon mahitungod sa espesyal nga mga kalihokan ug mga ekipo, tan-awa sa kapitulo 20.

34.7

Mga Pag-audit

34.7.1

Komitiba sa Pag-audit sa Stake

Ang presidente sa stake motudlo og komitiba sa pag-audit sa stake. Kini nga komitiba mosiguro nga ang panalapi sa stake ug ward gidumala sumala sa palisiya sa Simbahan. Naglangkob kini sa usa sa iyang mga magtatambag isip tsirman ug laing duha ka sakop sa stake nga nakasabot o mahimong mabansay kabahin sa panalapi. Kini nga mga igsoong lalaki o mga igsoong babaye kinahanglang adunay balido nga rekomend sa templo.

Ang magtatambag nga nagsilbing tsirman sa kasagaran dili moaprobar sa mga pagbayad o moapil sa pagtipig og pinansyal nga rekord sa stake.

Ang mga sakop sa komitiba kinahanglang dili mga auditor sa stake. Ni sila mohimo sa pagtipig sa pinansyal nga rekord sa stake o sa ward.

34.7.2

Mga Auditor sa Stake

Ang presidente sa stake o ang iyang magtatambag nga tsirman sa komitiba sa pag-audit sa stake motawag og dili mominos sa duha ka auditor sa stake. Kini nga mga igsoong lalaki ug mga igsoong babaye kinahanglan adunay balido nga rekomend sa templo. Kon mahimo, kinahanglang hanas sila sa accounting o pag-audit. Sila kinahanglang aprobahan gayod sa kapangulohan sa stake ug sa high council. Hinoon, sila dili paluyohan. Ang presiente sa stake ang motino kon i-set apart ba sila.

Ang mga high councilor mahimong moserbisyo usab isip mga auditor sa stake. Hinoon, ang klerk sa stake ug kaabag nga mga klerk sa stake dili mahimong tawagon isip mga auditor. Kadtong moserbisyo isip mga auditor mahimong maghupot usab og laing mga calling.

34.7.3

Pag-audit sa Pinansyal

Ang mga auditor sa stake mo-audit sa pinansyal nga mga rekord sa stake, mga ward, ug sa mga sentro sa FamilySearch kaduha kada tuig. Sila mo-audit usab sa pinansyal nga mga rekord sa mga kabtangan nga pangkalingawan kausa kada tuig. Kini mao ang mga oportunidad sa pag-awhag, pagsuporta, ug pagbansay sa mabinationg paagi niadtong gitawag sa pagdumala sa mga pundo sa Simbahan sa Ginoo.

Ang mga auditor mosiguro nga:

• Ang ikapulo ug ang ubang mga kontribusyon girekord sa hustong paagi.

• Ang mga pundo sa Simbahan gigamit, giihap, ug gipanalipdan sa hustong paagi.

• Ang mga rekord sa pinansyal kompleto ug tukma.

Ang tigdumalang opisyal sa yunit ug ang klerk nga gisangonan sa panalapi kinahanglang anaa aron sa pagtubag sa mga pangutana sa panahon sa mga pag-audit.

Ang presidente sa stake ug ang komitiba sa pag-audit sa stake morebyo sa tanang pag-audit. Human sa ilang pagrebyo, ang tsirman sa komitiba sa pag-audit ug ang presidente sa stake mopirma sa mga audit. Ang mga audit mahimong pirmahan ug isumiter sa dili pa makorihian ang nakitang mga sayop. Ang presidente sa stake ug ang komitiba sa pag-audit sa stake mosiguro nga ang bisan unsa nga nakitang mga sayop atol sa pag-audit gikorihian dayon.

34.7.4

Mga Auditor sa Area ug Kaabag nga mga Auditor sa Area

Ang Kapangulohan sa Area mosunod sa mga lagda diha sa Guide to the Area Audit Program kon motawag og auditor sa area o kaabag nga auditor sa area.

34.7.5

Pagkawala, Pagpangawat, Pagpangawkaw, o Sayop nga Paggasto sa mga Pundo sa Simbahan

Ang presidente sa stake o tsirman sa komitiba sa pag-audit sa stake kinahanglang pahibaloon dayon kon:

• Ang mga pundo sa Simbahan nawala o gikawat.

• Ang usa ka lider nangawkaw o sayop nga migasto sa mga pundo sa Simbahan.

Ang presidente sa stake o tsirman sa komitiba sa pag-audit mopahibalo sa Departamento sa Pag-audit sa Simbahan. Iyang pahibaloon ang controller sa area kon ang yunit anaa sa gawas sa Estados Unidos ug Canada.

Ang Departamento sa Pag-audit sa Simbahan (o controller sa area) mopadala og porma sa report bahin sa nawala ngadto sa presidente sa stake o tsirman sa komitiba sa pag-audit. Ubos sa direksyon sa Departamento sa Pag-audit sa Simbahan (o controller sa area), ang presidente sa stake o tsirman sa komitiba sa pag-audit mosiguro nga ang butang nasusi sa hustong paagi. Siya mosiguro usab nga ang porma nga nawala nakompleto sa hustong paagi ug nasumiter.

Human makompleto ang imbestigasyon, kon matino sa Departamento sa Pag-audit sa Simbahan nga ang usa ka lider o empleyado sa Simbahan nangawkaw sa mga pundo o kabtangan sa Simbahan, ang aksiyon sa pagkamiyembro [membership action] kinahanglang ikonsiderar. Ang mga lagda anaa diha sa 32.6.3.3.

Kon adunay madiskobrihan nga dakong sayop nga paggasto sa mga pundo, ang presidente sa stake o tsirman sa komitiba sa pag-audit mopahibalo usab sa Kapangulohan sa Area.

34.7.6

Klerk sa Stake o Kaabag nga Klerk sa Stake nga Gisangonan sa Panalapi

Ang komitiba sa pag-audit sa stake mahimong mosangon sa klerk sa stake o sa kaabag nga klerk sa stake nga gisangonan ngadto sa mga panalapi aron sa pagbansay sa mga lider sa ward sa sakto nga palisiya sa panalapi. Siya mobansay usab nila sa mga pamaagi kalabot sa mga eksepsiyon nga gibutyag sa mga pag-audit.

34.7.7

Alang sa Dugang nga Impormasyon

Alang sa dugang nga impormasyon bahin sa mga komitiba sa pag-audit, mga auditor, ug mga pamaagi sa pag-audit, tan-awa sa Help Center diha sa ChurchofJesusChrist.org. Ang mga komitiba sa pag-audit sa stake mahimong modirekta sa mga pangutana ngadto sa kaabag nga auditor sa area.

34.8

Mga Buhis

Ang impormasyon sa buhis niini nga seksiyon magamit lamang sa Estados Unidos ug sa Canada. Kon ang mga lider sa pagkapari sa Estados Unidos ug sa Canada nagkinahanglan og dugang nga impormasyon, sila kinahanglang mokontak sa Tax Administration Division:

Tax Administration

50 East North Temple Street, Room 2276

Salt Lake City, UT 84150-0022

Telepono: 1-801-240-4405 o 1-800-453-3860, ekstensiyon 2-4405

Ang mga lider sa pagkapari sa gawas sa Estados Unidos ug sa Canada mokontak sa buhatan sa area aron sa pagsulbad sa mga pangutana mahitungod sa mga buhis.

34.8.1

Estado sa Pagkawalay Labot sa Pagbayad og Buhis

Ang Simbahan kasagaran walay labot sa pagbayad sa mga halin, kabtangan, mga kinitaan, ug sa ubang mga buhis tungod kay kini usa ka relihiyoso nga organisasyon. Ang mga gambalay ug ang ubang kabtangan sa Simbahan kinahanglang gamiton alang sa mga katuyoan sa pagsimba, relihiyoso nga instruksiyon, ug ubang mga kalihokan nga may kalabotan sa Simbahan. Ang mga lider sa stake ug sa ward moseguro nga ang mga pasilidad sa Simbahan dili gamiton alang sa mga katuyoan nga politikanhon, negosyo o pamuhonan sigon sa gilatid diha sa mga sanglitanan sa 35.5.6.1 ug 35.5.6.3. Ang pagbuhat sa ingon makasupak sa mga balaod nga nagtugot nga walay labot sa buhis ang kabtangan sa Simbahan.

Importante nga ang mga lider sa stake ug sa ward mosunod niini nga mga lagda aron magpabilin ang estado sa Simbahan sa pagkawalay labot sa pagbayad og buhis. Kon ang usa ka stake o ward masayop sa paggamit sa estado sa Simbahan sa pagkawalay labot sa pagbayad og buhis, ang ubang mga yunit sa Simbahan mahimong maapektohan.

34.8.2

Buhis sa mga Halin ug Paggamit [Sales and Use Tax]

Ang mga balaod sa buhis sa mga halin ug paggamit ug kon sa unsa nga paagi nga magamit kini sa Simbahan magkalahi sa matag nasod ug matag estado. Ang mga lider mokontak sa Tax Administration Division sa Simbahan o sa gisangonan nga buhatan sa area aron sa pagtan-aw kon ang Simbahan wala bay labot o kinahanglan bang mobayad sa maong mga buhis.

34.8.3

Buhis sa Kabtangan

Ang Tax Administration Division sa Simbahan mao ang mo-file sa tanang pagkawalay labot sa buhis sa kabtangan ug maoy mobayad sa tanang gikinahanglan nga mga buhis sa kabtangan. Walay aksiyon nga gikinahanglan sa lokal nga mga lider.