34.

Mwaane ao Otetanakiia

34.0

Kabwarabwaraana

Kabwianibwai ao angabwai e karekea ana kona te Ekaretia ni waakin ana mwakuri te Atua ibukin te kamaiuaki ao te karietataaki (taraa 1.2). Mwaane aikai a tabu. A tei ibukin aia anganano ao aia onimaki kaain te Ekaretia (taraa Mareko 12:41–44).

Aikai tabeua aron kabonganaakin kabwianibwai ao angabwai ni boutokaa ana mwakuri te Uea:

• Katean ao kateimatoakin tamaroaan tembora, autinibootaki, ao ana kateitei riki tabeua te Ekaretia.

• Boutokaan waaki ni kakukurei ao ana waaki te Ekaretia ao a na bootaki n taromauri n te tabo.

• Tibwauakin te euangkerio ni kabutaa te aonaaba.

• Boutokaakin ana burokuraem te Ekaretia, n aron te reirei ao rongorongon te utu.

• Katauraoan amwarake, taabo ni katantan, ao kainnano riki tabeua nakoia aomata aika a bon kainnano.

Iai katabeaia Beretitenti n te titeiki ao bitiobi ae tabu n tararuaa ana mwane te Ekaretia (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 72:9–10). Mwaane aikai a riai n ti kamanenaaki irouia membwa aika kariaiakaki ibukin ana waaki te Ekaretia aika a kariaiakaki. A riai n tauaki raoi mwiia ao ni kamanoaki.

34.1

Te Waaki ni Kairiiri Ibukin Mwanen te Titeiki

34.1.1

Beretitentii n te Titeiki

Aikai taben te beretitenti n te titeiki ibukin mwanen te titeiki. E na anga ana mwakuri tabeua aikai nakoia ana kauntira ao kiraaka.

Te beretitenti n te titeiki:

• E na reireiniia ao e na kaungaia membwa ni kabwakai aia kabwianibwai aika bwanin ao n anga angabwai n nanoanga (taraa 34.3).

• E na kakoaua bwa mwanen te titeiki a tararuaaki ao n tauaki raoi mwiia (taraa 34.5).

• E na rinanon rongorongon te mwane ni katoa namwakaina ao ni kakoaua bwa bwaai aika a riai ni kaetaki a na kaetaki n te tai ae waekoa.

• E na kakoaua bwa a reiakin tabeia bitiobiriki, taan kairiiri n bootaki, ao kiraaka ibukin mwanen te Ekaretia aika tabu.

• E na katauraoa ao ni bairea kanoan ana kataumwane te titeiki ni katoa ririki (taraa 34.6).

• E na kakoaua bwa a iraki mwaiti ake a katauaki n ana kataumwane te titeiki (taraa 34.6.2).

• E na marooro n tainako ma bitiobi n tatabemaniia ni maroroakina taekan ana mwane te uoote.

• E na kakoaua bwa uoote n tatabeua nako a karekea kakoauakin kabwianibwai ni katoa ririki.

• E na kakoaua bwa a aki tibwauaki bwatiuoote n rinnako n ana tititem te Ekaretia ibukin te mwane.

• E na kakoaua bwa te komete n oteta n te titeiki e barongaaki ao ni karaoa raoi tabena (taraa 34.7.1).

• E na tauraoi ni kaekai titiraki n tain otetanakin rekooti ibukin mwanen te titeiki (taraa 34.7).

• E na rinanoi mwiin otetanakin rekooti iaon mwanen te titeiki ao te uoote ao ni kakoaua bwa bwaai aika a riai ni kaetaki a na kaetaki n te tai ae waekoa (taraa 34.7).

• E na kakoaua bwa te titeiki ao uoote a ira raoi tuan te taekiti aika bwainaki (taraa 34.8).

34.1.2

Kiraaka n Titeiki

Te beretitenti n te titeiki e na mwiokoa te kiraaka n te titeiki ke te tia ibuobuoki ni kiraaka n te titeiki ni kawakin rekooti ibukin mwanen te titeiki. A riai kiraaka n irii raoi kaetieti aika bwainaki ngkai n tararua mwanen te Ekaretia ao ni kakoaua bwa a eti raoi ana rekooti te Ekaretia.

Aikai taben te kiraaka:

• E na tau mwiin ao ni karin mwaane aika reke ma temanna kaain te beretitentii n te titeiki.

• E na rinanon rongorongon te mwane ni katoa namwakaina ao ni kakoaua bwa bwaai aika a riai ni kaetaki a na kaetaki n te tai ae waekoa.

• Buoka te beretitentii n te titeiki ni katauraoa te kataumwane ni katoa ririki (taraa 34.6.1 ao 34.6.2).

• Kakoaua bwa a tia uoote n tatabeua nako ni kanakoi mwiin aia ribooti iaon te kabwianibwai ni katoa ririki.

• E na ibuobuoki n tain otetanakin mwaane irouia oteta n te titeiki ao ni karaoi mwakuri ni kaetieti ngkana e kainnanoaki (taraa 34.7).

• E na buokiia kaain te bitioribiki ma reiakinaia kiraaka n te uoote.

A riai kiraaka ni iai irouia te Nakoanibonga ae te Merekitereka ao ni iai aia beeba ni kariaia nakon te tembora ae tuai bane taina. Ibukin rongorongon riki weteakiia kiraaka n te titeiki, taraa 33.3.2 ao 33.3.3.

34.2

Waaki ni Kairiiri ibukin Mwanen te Uoote

34.2.1

Bitiobiriki

Aikai taben te bitiobi ibukin mwanen te uoote. E na anga ana mwakuri tabeua aikai nakoia ana kauntira ao kiraaka.

Te bitiobi:

• E na reireiniia ao e na kaungaia membwa ni kabwakai aia kabwianibwai aika bwanin ao n anga angabwai n nanoanga (taraa 34.3).

• E na kakoaua bwa mwanen te uoote a mwakuriaki raoi ao n tauaki mwiia (taraa 34.5).

• E na rinanon rongorongon te mwane ni katoa namwakaina ao ni kakoaua bwa bwaai aika a riai ni kaetaki a na kaetaki n te tai ae waekoa.

• E na kakoaua ae taan kairiiri n te bootaki ao kiraaka a reiakina tabeia ibukin mwanen te Ekaretia aika tabu.

• E katauraoa ao ni bairea ana kataumwane te uoote ni katoa ririki (taraa 34.6).

• E na kakoaua ae kainibaire n ana kataumwane te uoote a iraki raoi (taraa 34.6.2).

• E na kaitibo ma kaain te uoote ni katoa ririki bwa a na karekei kakoauakin aia kabwianibwai.

• E na kakoaua bwa a aki tibwauaki bwatiuoote n rinnako n ana tititem te Ekaretia ibukin te mwane.

• E tauraoi ni kaekai titiraki n tain otetanakin ana rekooti te uoote ao ni kakoaua bwa bwaai aika a riai ni kaetaki a na kaetaki n te tai ae waekoa (taraa 34.7).

34.2.2

Kiraaka n Uoote

Te Bitiobi e na mwiokoa te kiraaka n te uoote ke te tia ibuobuoki n kiraaka n te uoote ni buoka kawakinan te rekooti ibukin mwanen te uoote. A riai kiraaka n irii raoi kaetieti aika bwainaki ngkai n tararua mwanen te Ekaretia ao ni kakoaua bwa a eti raoi ana rekooti te Ekaretia.

Aikai taben te kiraaka:

• E na taui mwiin ao ni karin mwaane aika reke ma temanna kaain te bitiobiriki.

• E na rinanon rongorongon te mwane ni katoa namwakaina ao ni kakoaua bwa bwaai aika a riai ni kaetaki a na kaetaki n te tai ae waekoa.

• E na buoka te bitiobiriki ni katauraoi ana kataumwane te uoote ni katoa ririki (taraa 34.6.1 ao 34.6.2).

• E na kakoaua bwa a kona membwa n noori beeban aia angabwai ao n ibuobuoki ngkana e kainnanoaki.

• E na buoka te bitiobi ni katauraoa ao n taua mwiin kakoauakin kabwianibwai.

• E na ibuobuoki n tain otetanakin mwaane irouia oteta n te titeiki ao ni karaoi mwakuri ni kaetieti ngkana e kainnanoaki (taraa 34.7

A riai kiraaka ni iai irouia te Nakoanibonga ae te Merekitereka ao ni iai aia beeba ni kariaia nakon te tembora ae tuai bane taina. Ibukin rongorongon aron weteakiia kiraaka n uoote, taraa 33.4.2 ao 33.4.3.

34.3

Mwane n Anganano

Taan kairiiri n te Ekaretia a na reireiniia membwa n taian kaetieti ibukin kabwianibwai ao angabwai tabeua ao ni kaungaiia membwa bwa a na maiuakin reirei aikai. A kona naba aomata aika tiaki kaain te Ekaretia n anganano. E ngae n anne, ti kaain te Ekaretia aika a kona ni kabwaka kabwianibwai.

A kaungaaki membwa bwa a na karaoi aia angamwane i aon te intanete ngkana e kona (taraa donations.ChurchofJesusChrist.org). A kona naba membwa n anga aia angabwai ao te boomwa ibukin Kabwianibwai ao Angabwai ake Tabeua ae e a tia ni kanoaaki nakon te bitiobi ke temanna mairouia ana kauntira (taraa 34.5.2).

34.3.1

Kabwianibwai

Te kabwianibwai bon teuana te katebwina ni mwakoro man ana karekemwane temanna nakon Ana Ekaretia te Atua (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 119:3–4; te raka e ataaki n nanona ae te karekemwane). Ni kabane membwa ake iai aia karekemwane a na riai ni kabwakai aia kabwianibwai.

A tia ana aomata ni berita te Uea ni maiuakina tuan te kabwianibwai man taai ake ngkoa (taraa Karikani Baai 14:18–20; Nakoaia Ibonga 27:30–32). E a tia te Uea n taku, “Aia kabwaianibwai au aomata … e na riki bwa te tua ae teimatoa nakoia n aki toki” (Reirei ao Berita aika Tabu 119:3–4).

A mimitong kabwianibwai nakon te Uea, ao membwa a Karinea man kabwakaan aia kabwianibwai. Aio kaotan te onimaki iroun te Atua ao Ana berita. Naake a kabwaka aia kabwianibwai a karekea te berita aei mairoun te Uea: “Kam na kataai ngkai n aei, e taku Iehova Tabaota, ba tao N na kauki mataroan nako karawa nako imi, ma n nurakina kakabaiami, ni karokoa aki-rekeni nena” (Maraki 3:10).

34.3.1.1

Kamanenaan Mwanen te Kabwianibwai

Kabwaka mwane ibukin te kabwianibwai a kabonganaaki n tainako ibukin ana kaantaninga te Uea, n aron are e kairaki iroun te Council on the Disposition of the Tithes (Kauntira Ibukin Bwaai ake Aanga bwa Kabwianibwai) (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 120). Tabeua maibuakon kaantaninga aikai a katereaki inanon 34.0.

34.3.1.2

Kakoauakin Kabwianibwai

E kaitibo te bitiobi ma kaain te uoote n tatabemaniia n namwakaina ake imwaain banen te ririki ni katoa ririki ni karekea kakoauakin ana kabwianibai teuanne ke neienne. N tabetai ngkana akea te bitiobi, te beretitenti n te titeiki e na kariaia temanna ana kauntira te bitiobi bwa e na karaoa te mwioko aio.

A bane ni kaoaki membwa bwa a na kawara te bitiobi n:

• Taekinna nakon te bitiobi aron aia kakaonimaki ni kabwakaan aia kabwianibwai.

• Kakoaua bwa a eti aia angabwai.

Ngkana e kona, a riai kaain te utu ni kabane, n ikotaki ma ataei, ni bane n roko.

N tain karaoan kakoauakin kabwianibai, e na anga ana kakaitau te bitiobi nakoia membwa ibukin aia kakaonimaki. E reirei naba reirein te kabwianibwai, e kaungaia membwa bwa a na anga te kabwianibwai ae koaua, ao ni maroroakin bwaai riki tabeua.

Kaetieti ibukin rinanoan kakoauakin kabwianibwai a katauraoaki man ana etekuata te Ekaretia ke te aobiti n te aono.

34.3.2

Anganano n Aki Mamatam

Taan kairiiri n te Ekaretia a na kaungaiia membwa ni maeiuakina tuan te aki mamatam. E raonaki aei ma kabwakaan te angabwai n aki mamatam ae koaua (taraa 22.2.2).

N uoote tabeua, e kona te bitiobi ni kariaia ake iai irouia te Nakoanibonga ae te Aaron bwa a na rikoi angabwai n aki mamatam. N bairean aei, ao te bitiobi e na iangoa mwaitiia naake iai irouia te Nakoanibonga ae te Aaron ake a tauraoi, mauriia, ao te kakabwaia nakoia membwa ake a aki kona n anga aia angabwai.

Kaain te Nakoanibonga a na nako ni kakauoman ngkana a rikoi angabwai n aki mamatam. Ana anganako angabwai n aki mamatam aikai ni waekoa nakon te membwa n te bitiobiriki.

A aki riai Membwa n anga aia angabwai riki tabeua, n aron te kabwianibwai ke angabwai tabeua nakoia naake a rikoi angabwai n aki mamatam.

Kainibaaire ibukin kamanenaakin mwaane ibukin angabwai n aki mamatam a katauraoaki inanon 22.5.2

34.3.3

Aia Mwane Mitinare

Bwakamwane nakon aia mwane mitinare n te uoote a kabonganaaki ni kaaitarai motinnano ni bwakamwane ibukiia mitinare aika bwanin aia tai man te uoote. Nikiran te mwane n te uoote e kona ni kabonganaaki ni kaitarai aia motinnano mitinare ake tabeman n te titeiki. Nikiran te mwane n te titeiki e kona ni kabonganaaki ibukiia titeiki ake tabeua inanon aia kauntira ni babaire n aron baireana mairoun te Itingaun n te Aono are e tararua iaon te kauntira.

E a aki riai ni kanakoaki te mwane ibukiia mitinare n te uoote nakoia mitinare n tatabemaniia. A na aki kabonganaki mwaane aikai ibukin aia waaki ni kakukurei mitinare n te uoote ke n te titeiki.

A kabonganaaki bwakamwane nakon Aia Mwane Mitinare ni Kabuta iroun te Ekaretia n aia mwakuri ni kabane mitinare.

Beretitenti n titeiki ao bitiobi a na kanakoa aia mwane mitinare ake a riaon ae kainnakoaki n te titeiki ao kainanon te uoote nakon Aia Mwane ni Kabuta Mitinare n ana etekuata te Ekaretia ke te aobiti n te aono.

Ibukin rongorongona riki i aon aia mwane mitinare ao mwanenakin te mwakuri ni mitinare, taraa 24.3.4.

34.3.4

Bwakamwane riki Tabeua

A kona membwa n anga te mwane nakon kurubu ake a tia ni kariaiakaki. Ngkana a kabongana te booma taan anga mwane ae te Kabwianibwai ao Angabwai ake Tabeua, a na korea aran te kurubu i nanon te tiekition ae “Tabeua riki” n te booma.

Aki riai titeiki ao uoote ni katei kurubu riki tabeua inanon te tiekition ae “Tabeua riki” ni bubuti, n rikoi, ke ni kabanei mwaane ibukin karikirake ake aki kariaiakaki man te Beretitentii n te Aono. Ibukin araia kurubu ake a tia ni kariaiakaki, a riai membwa n reitaki ma te kiraaka n te uoote.

34.3.5

Bootaki n Ibuobuoki

Ana bootaki n ibuobuoki Ana Ekaretia Iesu Kristo ibukiia Aika Itiaki ni Boong aika Kaitira te tabo ni mwakuri n Ana Aobiti te Bitiobiriki n Tararua. Te bootaki ni mwakuri aei e barongai ao ni kabebetei mwakuri n anganano iaon mwakuri n ibuobuoki nakon te Ekaretia ao e ikarekebai ma buoka ao waaki ni kakukurei, irarikin are te kabwianibwai ma anganano riki tabeua. Ibuobuoki ni karaoan bwakamwane a na kona ni karekeaki n te reitaki ma aobitin Te Bootaki n Ibuobuoki:

Philanthropies

1450 North University Avenue

Provo, UT 84604-6080

Tareboon: 1-801-356-5300 or 1-800-525-8074

Imeri: [e-mail]

34.3.6

Angabwai n Aekaia Nako, n Ikotaki ma te Kabwianibwai

E aki kaungaa te Ekaretia karaoan angabwai n taian bwai (n tiaki-te mwane) bwa te kabwianibwai ao angabwai riki tabeua. E tangiraki riki ibukiia membwa bwa a na kaboa nako rabwatan te bwai bon irouia ao ngkanne a na kabwaka aia kabwianibwai ao anganano ake tabeua n te mwane. E ngae n anne, angabwai n taian bwai e kona ni butimwaeaki ni keiti tabeua. A kona n riki aekan angabwai aikanne bwa te bwai ae bwainaki n taabo tabeua n te aonaaba.

Te Ekaretia e butimwaai (1) mwaane ake a tei iaan te tibwatibwa, mwaane ake a kabaeaki iaan temanna, ke bwaai ni kamanomano riki tabeua ake a kona ni waekoa ni kabooaki ao (2) tabeua aaba ao kateitei aika a kona ni kabooaki nako. A riai membwa n imeerina [e-mail] ibukin kaetieti bwa a na kanga ni kamwakuri angabwai iaon taian bwai n aekaia nako akanne. Ngkana a tangiria membwa bwa a na anga bwaai riki tabeua, te beretitenti n te titeiki e na reitaki ma ana etekuata te Ekaretia ke te aobiti n te aono ibukin te kariaia imwain kariaiakan te bitiobi bwa e na butimwaai.

Ana koreaki aia ritiiti membwa ake a karaoi angabwai ni bwaai ti man ana etekuata te Ekaretia ke aobitin te aono.

34.3.7

Angabwai Aki Kona ni Manga Kaokaki

Ngkana e a tia n anganaki te Ekaretia kabwianibwai ao angabwai riki tabeua, a riki naba bwa ana bwai te Uea. A tia ni katabuaki Nakoina. Bwakamwane aikanne ni kabane bon angabwai aika nako man te nano. A karaoaki n akea ae tauaki n akea bukina, kawakinan tararuaana, te bwaibwai n aekana nako, ke kantaningaan reken te kaniwanga iroun te tia angamwane irarikin are ana kakabwaia te Uea.

Beretitenti n te Titeiki ao bitiobi a na kaongoia naake anga aia kabwianibwai ao angabwai bwa angabwai aikai aki kona ni manga kaokaki. Ke ni kona ni kaokaki mwaane ni mitinare ake a kaman kabwakaaki.

34.4

Kainakin Rongorongo ni Kabwianibwai ao Angabwai ake Tabeua

Mwaitin te kabwianibwai ao angabwai ake tabeua are e kabwakaaki iroun te tia bwakamwane e bon tabu taekinaia. Ti te bitiobi ao naake a kariaiakaki bwa ana kawakin ke n tararuai bwakamwane aikai aika a kona n noora te rongorongo aei. A riai beretitentii n te Titeiki, bitiobi, ao kiraaka n aki kona ni maroroakin taekan ana kabwaianibwai te membwa. Ao n aki nabai maroroakin ikotan mwaitin kabwianibwai ke angabwai riki ake tabeua ake a reke.

34.5

Kabonganakin Mwanen te Ekaretia

Te beretitenti n te titeiki ao te bitiobi a na kakoaua bwa a kawakinaki man kabonganaaki raoi mwanen te Ekaretia ni kabane. Aio tabeia ae tabu n weteaia. Iango aika kabuta a kabwarabwaraaki inanon mwakoro aikai. A kaungaaki bitiobiriki ao kiraaka bwa a na rinanon te witeo “Sacred Funds, Sacred Responsibilities” te taina n te ririki.

34.5.1

Te Reirei iaon te Ikatoatoa

Te reirei iaon te ikatoatoa e kainnanoia uoman aomata—te membwa n te bitiobiriki ao te kiraaka, ke uoman kaain te bitiobiriki—bwa a na ibuobuoki n tauan mwiin ao kabonganakin mwanen te Ekaretia. E kakawaki te reirei aei ibukin tararuakin mwaane aika tabu ao kamanoaia taan kairiiri n te Ekaretia.

A riai taan kairiiri ni kamanoi ao n aki tibwauai aia bwatiuoote (taraa 33.9.1.1).

34.5.2

Butimwaean Kabwianibwai ao Angabwai riki Tabeua

E a tia te Uea n anganiia bitiobi te onimakinaki ae tabu ni butimwaean ao tauan mwiin kabwianibwai ao angabwai riki ake tabeua mairouia Aika Itiaki (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 42:30–33; 119). Ti te bitiobi ao ana kauntira ae a na butimwai kabwianibwai ao angabwai ake tabeua riki. Bon akea kariaiakakiia buuia, ke tabeman riki kaain aia utu, kiraaka, ke membwa n te uoote ake tabeua ni butimwaai angabwai aikai. Ana ti kariaiakaki naake a tia ni mwiokoaki aika iai irouia te Nakoanibonga ae te Aaron bwa a na rikoi angabwai n aki mamatam (taraa 34.3.2).

A riai angamwane n te tieke ni koreaki nakon Ana Ekaretia Iesu Kristo ibukiia Aika Itiaki ni Boong aika Kaitira. Mwaane ake a karekeaki irouia kaain te bitiobiriki a riai n tauaki mwiia ao ni karinaki n te tai ae waekoa. Aki riai taan Kairiiri n te Ekaretia ao membwa ni kiitan angamwane ao a tuai n tia aroia.

34.5.3

Kakoauan ao Tauan mwiin Kabwianibwai ao Angabwai riki Tabeua

A riai angamwane ni kakoauaaki ao n tauaki mwiia n te Tabati are a karekeaki iai. Te membwa n te bitiobiriki ao te kiraaka, ke uoman kaain te bitiobiriki, a na uaia ni kauki enweroube n tatabeua nako. Ana kakoauaa bwa mwaane ake a karinaki titebo ma te mwaiti are koreaki n te koroboki iaon te booma ibukin te Kabwianibwai ao Angabwai ake Tabeua. A na bane n tauaki mwiin angamwane. Ngkana e kaokoro te mwane ma te mwaiti are koreaki, e na kaongoaki te tia kabwaka mwane n te tai ae waekoa ni kaeta te kaokoro.

34.5.4

Karinakin Kabuanibwai ao Angabwai riki Tabeua

E riai ni katauraoaki te karinmwane imwiin kakoauan te mwaiti are e koreaki ma te mwane are e reke.

N te tabo are e uki iai te bangke ni karinimwane 24-te aoa, te membwa n te bitiobiriki ao temanna are iai irouna te Nakoanibonga ae te Merekitereka e na karina te mwane n te bangke n te bong naba are e kaukaki man kakoauaki iai te mwane.

N te tabo are akea iai te bangke ni karinimwane ae 24-aoana ao e in te bangke n te Tabati, te bitiobi e na rinea kaain te Nakoanibonga ae te Merekitereka bwa e na karaoa te karinimwane n te bong ni mwakuri are imwiina. E na riai n ae kaain te bitiobiriki te aomata aei. Ngaia ae e katabeaki ibukin mwaane aikai. E riai n:

• Kakoaua bwa a kawakinaki raoi mwaane ni karokoa a karinaki n te bangke.

• Karekea te rititi n te karinimwane ni kaota bongin namwakaina ao te mwaiti ae karinaki.

N raonaki ma anne, e riai te membwa n te bitiobiriki ao te kiraaka, ke uoman kaain te bitiobiriki, ni katiai aron karaoakiia aikai n te Tabati are imwiina imwaain karaoan angamwane ibukin te bong anne:

• Kabotaua te rititi n te mwane are karinaki ma te karin mwane n te wiiki are mai imwaaina ni kakoaua bwa e eti raoi te mwaiti are e karinaki.

• Tiainaa te ritiiti ibukin te karinimwane ao karinna n te bwaera ma rongorongon te angamwane n te wiiki are mai imwaaina.

34.5.5

Kawakinan Mwanen te Ekaretia

Membwa ake tabeia mwanen te Ekaretia a na aki riai ni katikui inanon te autinibootaki ni karokoa te bong are imwiina ke ni katikui n akea ae tararuai n taai n aki akaka, n aron ae n tain bootaki ao waaki ni kakukurei.

34.5.6

Rongorongon te Angamwane

Rongorongon aia Bwakamwane Taan Bwakamwane a tauraoi nakoia membwa ni kabane n te donations.ChurchofJesusChrist.org. A riai taan kairiiri ni kaungaia membwa bwa a na rinanoi beeban rongorongon aia angamwane. Ngkana e riai, beeban rongorongon te taekiti a tauraoi naba n te donations.ChurchofJesusChrist.org, man te iunite n te tabo, ke man aobitin te aono.

34.5.7

Tararuakin Bwakamwane n te Titeiki ao te Uoote

A tararuaaki mwanen te titeiki n ana tititem te Ekaretia iaon te mwane. Te beretitenti n te titeiki e babairei mwanen te titeiki. A na kauntira ao ana kiraaka a kona ni buokia. Te kauntira are mwakuri bwa te tia babaire n ana komete n oteta te titeiki n aron ae taabangaki e na aki irekereke ma kawakinan rekooti ibukin taekan mwanen te titeiki.

A bane n tararuaaki mwanen te uoote n ana titiem te Ekaretia iaon te mwane. Te bitiobiriki e tararuai mwanen te uoote. A na kauntira ao ana kiraaka a kona ni buokia.

A kona ni karaoaki bwakamwane man te bwai ni karaai mwane man te kaombiuta ke n te tieke. N aono tabeua, a kona iunite ni kariaiakaki ni kabonganai kaati n te bangke.

Akea ana kabanemwane te titeiki ke te uoote ae na karaoaki ke ni kabwakaaki n akean ana kariaia te aobitia n tararua.

A riai bwakamwane ni kabane n tiainaaki irouia uoman taan kairiiri aika iai kariaiakaia. E riai temanna mai irouia bon kaain te beretitentii n te titeiki ke te bitiobiriki. E ngae ngke a kona kauntira n anga te kariaia iaon bwakamwane, e bon riai n rinanoi bwakamwane te beretitenti n te titeiki ke te bitiobi. Aki riai taan kairiiri n anga te kariaia iaon kabanemwane bon ibukiia.

E kainnanoaki aia karaiaia beretitenti n titeiki ae koreaki imwain ae kabongana te angabwai n aki mamatam te bitiobi ke ni karaiaia n ana ota te bitiobi ibukina ke ana utu. E na kainnanoaki te kariaia n te koroboki mairouia kaain te Beretitenti n te titeiki imwain ae na kona te bitiobi ni kabongana te angabwai n aki mamatam ke ni kariaia ana oota te bitiobi ibukin te beretitenti n te titeiki ke ana utu. Taraa 22.5.1.2 ibukin kairi.

Te membwa are e bubuti kaboan mwiin ana kabanemwane e na karekea kaobiin ana ritiiti ke ana iniwooiti n te beeba ke n te kaombiuta. Teuanne ke neienne e na anga naba bukina, mwaitina, ao bongin te namwakaina are e kabooa iai.

Ngkana te bubuti te mwane ni moantaai, e riai te membwa ni kanakoa te booma ni bubuti ibukin te kabanemwane, ni korea bukina, te mwaiti, ao bongin namwakaina. I mwiin ae e a tia ni kabwakaaki te kabanemwane, ngkanne te membwa e na (1) katauraoi ritiiti ke iniwooiti ibukin te mwane are e kabaneaki ao (2) ni kaoka nikiran te mwane. Mwaane ake a kaokaki a riai ni manga karinaki n te bangke.

Aki riai taan kairiiri ao kiraaka ake a tia ni kariaiakaki ni kariai bwakamwane n akean rinanoan te kabwanemwane ao ritiiti ke inwooiti.

Aki kona titeiki ao uoote ni kauki oin aia akaunti n te bangke ke ni katea te mwane ni mwakuri ae uarereke.

34.5.7.1

Bwakamwane n te Intanete

Ngkana e kabongana te bwakamwane n te intanete te titeiki ke te uoote, a kaungaaki membwa bwa a na karina taekan aia akaunti inanon te tiekition ae te Akaunti Ibukin Kaokan Kabanemwane iaan Tein Bwakamwane n te Intanete n te donations.ChurchofJesusChrist.org. E aki riai te uoote ke te titeiki ni kawakin katotoon rongorongon aia akaunti membwa iaon te beeba ke n te intanete.

34.5.7.2

Tieke

Ngkana e kabonganai tieke te titeiki ke te uoote, e aki riai n tiainaaki te tieke anne ni karokoa ae e a tia ni bane ni kanoaaki. Boki n tieke ao tieke aika akea kanoaia a na kawakinaki n te bwaera ae roka ke te kaebineti. A riai n aki kiitanaki ngkana aaki rokanaki ni kamanoaki raoi. Ngkana a bua tieke aika akea kanoaia, te beretitenti n te titeiki ke te bitiobi e na waekoa n ribootini mwaitin tieke aikanne nakon ana etekuata te Ekaretia ke nakon te aobiti n te aono.

34.5.7.3

Kaati ni Bwakamwane

Ngkana e kabongana te kaati ibukin bwakamwane te titeiki ke te uoote ibukin kabanemwane n te iunite n te tabo, a kona ni kabonganaaki ibukin te tabo are e na kaboaki nako iai ke ibukin butakin te mwane. Mwiin bumwane n te kaati ao n te mwane a otemaetiki naba ni bane n rin nakon ana tititem te Ekaretia n te mwane. Kabonganakin ni kabane te kaati a riai ni waekoa ni karinaki mwiia. Ngkana aki karinaki mwiin kabonganakina aikai, e kona ni katokaki mwakurin te kaati.

Baeranti ni kabane n te kaati a riai ni karokoaki nakon te mwaiti ae akea ni katoa ririki.

34.5.8

Baoki ni Mwane

Te aobiti n te aono e katauraoi kairi aika onoti ibukiia iunite ake aki kona n rinnako ni kabongana ana akaunti te Ekaretia n te bangke.

34.5.9

Kawakinan Rekooti ibukin Taekan te Mwane

Te titeiki ao te uoote n tatabeua a na kawakin, rekooti aika koaua ibukin te mwane n te tai aei. E na buokiia beretitenti n titeiki ao bitiobi rekooti aikai n taui mwiin ao ni kamanoi mwanen te Ekaretia aika tabu. A rangi ni kakawaki naba rekooti aika eti ibukin:

• Katauraoan kataumwane.

• Tararuakin te mwaiti n te kataumwane.

• Katauraoan rongorongo nakoia membwa ibukin rongorongon aia angabwai n te mwane.

• Kaeka nakon mwiin te tutuo.

Ibukin rongorongon kamanenaakin ao tauakin rekooti ao ribooti, a riai kiraaka n okiri kaetieti man ana etekuata te Ekaretia ke man te aobiti n te aono. Rekooti ibukin mwaane a na kawakinaki inanon teniua te ririki ni ikotaki ma te ririki ae mena te aba inanona. Tuan te aba e kona ni kananaua riki maanin tauakina.

34.6

Kataumwane ao Kabanemwane

Te burokuraem ibukin te kataumwane n arauanti e katauraoa mwanen te Ekaretia ni kabuta ni kabwakai boon waaki aika karaoaki ao burokuraem ibukin titeiki ao uoote. Te burokuraem aei e kakeaa kainnanoan angamwane mairouia membwa ibukin buokan te kataumwane. Te kakaonimaki ni kabwakaan kabwianibwai ma te onimaki e a tia ni kanakoraoa aron te kataumwane.

Ngkana e riai, taan kairiiri a na riai ni kauarerekei ao ni kabebetei kakumekume n tiku inanon te mwaiti are e katauaki. Angiin waaki ni kakukurei a na riai ni bebete ao ni uarereke ke akea aia kabanemwane.

34.6.1

Kataumwane ibukin te Titeiki ao te Uoote

Titeiki ao uoote n tatabeua nako a na katauraoi ao ni waaki iaon te kataumwane ni katoa ririki. Te beretitenti n te titeiki e tararua ana kataumwane te titeiki, ao te bitiobi e na tararua ana kataumwane te uoote. A kona ni mwiokoa te kauntira bwa e na tararua te kataumwane iaan aia kaetieti. A kona naba ni mwiokoa te kiraaka bwa e na buoka katauraoan ao tararuan te kataumwane.

A moana katauraoan te kataumwane beretitentii n te titeiki ao bitiobiriki imwain moan te ririki ae boou. A kaairaki kainibaire inano ikai:

• Rinanoan te mwaiti ni kabanemwane inanon te ririki are imwaaina ni kakoauaa bwa kabanemwane aika okioki a na iangoaki.

• Butiia bootaki bwa a na katautaua mwaitin aia kataumwane n te aro ae bwarabwara raoi.

• Katauraoa te kataumwane man kabonganakin kataumwane ake a tia ni kariaiakaki. A riai kataumwane ni kakoaua bwa katautau iaon kabanemwane a na aki riaon kataumwane aika a kaman tia ni katauaki.

Bwai ni mwakuri n te kataumwane are e kairaki n ana tititem te Ekaretia n te mwane a riai ni kabonganaaki n te tabo are e tauraoi iai.

34.6.2

Kataumwanean te Arawanti

34.6.2.1

Tibwatibwaan te Kataumwane

Kataumwane a tibwaaki ni katoa kuata ao ni boboto iaon mwaitiia aika roko n aron karinanakiia aikai:

• Bootakin te toa

• Kairake n ataeinimwaane

• Kairake n Ataeinnaine

• Ataein te Moanrinan n te ririki 7–10

• Kairake ni ikawai aika a tuai n iein

E kakawaki bwa a na ribotinaki raoi mwatiia aika roko ao iaon te tai (taraa 33.5.1.1).

Imwain kanakoan te mwaiti ni katoa kuata, te beretitenti n te titeiki e na karekea te rongorongo iaon te mwaiti are e na tibwaaki. Imwiina ao e na iangoia bwa mwaitira te mwane are a na anganaki uoote. E mwakuri ma te bitiobi n te nano ae ti teuana, ao n iraorao ni kakoaua bwa a mwanenaki n ae riai ao n ae tau titeiki ao uoote ni katoa kuata. Ngkana a riki bitaki aika aki nooraki are e na kakoaua kaetakin te moan ni kataumwane, e na kakoaua te beretitenti n te titeiki bwa a karaoaki raoi bitaki.

Te bitiobi e na tararuaa tibwaan kataumwane n arauanti inanon te uoote. E na kakoauaa bwa bootaki inanon te uoote a mwanenaki raoi ao a tau.

Taan kairiiri n te nakoanibonga ana kakoaua ae te kataumwane ao waaki ni kakukurei irouia ataeinimwaane ao ataeinnaine ana ti tebo ao te kataumwane nakoia ataein te Moanrinan e tau mwaitina.

34.6.2.2

Kabonganakin Raoi te Kataumwane

Beretitenti n te titeiki ao bitiobi a na kakoauai kataumwane ibukin arauanti bwa a kabaneaki n te aro ae riai. Mwane a na kamanenaaki ni kakabwaiaia aomata ao ni karakaa riki oin ana kantaninga te euangkerio. Taani kairiiri a na kakoauaa naba bwa kabanemwane ni kabane a mena inanon te arauanti.

Kataumwaane ibukin te titeiki ao te uoote a na kamanenaaki ni kabooi kakumekume, burokuraem, boki ni kairi ao bwaai ake a kainnanoaki. Membwa a riai n aki kabwaka mwane ibukin irakin waaki ni kakukurei. A na aaki katauraoi bwaai, bwaai aika tangiraki, mwaane ibukin te aea ke te kanrin, ke baao ni mwananga nakon te tabo-aika a raroa n oin aia kabanemwane. A kona membwa ni karekei amwarake ngkana tiaki te bwai ae na karawawata karaoana (taraa 20.6.1).

Membwa ake a tangiria n anga raka ni mwane nakon te Ekaretia a na kona n aki katauii ibukin ana kataumwane te titeiki ke te uoote. N onea mwiina, taan kairiiri a na kaungaiia n anga te mwane nakon angabwai n aki mamatam, mwaane ibukiia mitinare, buoka nakoia aomata, ke anganano tabeua aika kariaiakaki n rinaniia nako.

Kabanemwane ibukin katean auti, onobwaian auti, tareboon, te iti, kaombiuta, ao mwamwanangaia taan kairiiri n te nakoanibonga a kaboaki man mwanen te Ekaretia ni kaineti ma kainibaire aika bwainaki ngkai.

34.6.2.3

Kataumwane aika Nikirana

Kataumwane aika a nikirana ana aki kamanenaaki. Mwanen te uoote aika nikirana a na kaokaki nakon te titeiki. Mwanen te titeiki aika nikirana a na kaokaki nakon te Ekaretia.

A na ti kariaiakaki, titeiki ao uoote bwa a na kawakin mwane aika tuai kamanenaaki ngkana a kainnanoaki ibukin kakumekume aika iai riaia are a katauaki ibukin te ririki are imwiina n aron aia maungatabu te roronrikirake. E ngae n anne, buuburan mwakoron ana katumwane te titeiki ke te uoote a na aki riai ni kawakinaki man te ririki teuana nakon are imwiina.

34.6.3

Mwanenakin Mwakuri aika Onoti ao Bwaai

34.6.3.1

Titeiki ao Ana Waaki ni Kakukurei te Titeiki aika a Mwaiti

Mataniwi n te tabo a kaungaaki ni karaoi waaki ni kakukurei n te titeiki aika mwaiti are karekei taai ni karikirakea te katiteuanaaki ao te iraorao, e moamoa riki nakoia kairake ao kairake ni ikawai aika tuai ni iein. Taan kairiiri a na kakoauaa bwa a kataumwanea te mwane ae tau ni boutokai mwaitin kakumekume n titeiki ao titeiki aika mwaiti.

Mwanenakin angiin waaki ni kakukurei n taian titeiki a roko man te katau mwane irouia titeiki ake a roko. Mwanenakin waaki ni kakukurei n te aono a kona n roko man te aono ke ana etekuata te Ekaretia ngkana a kariaiakaki.

34.6.3.2

Mwakuri aika Onoti ao Bwaai

Ibukin rongorongon riki mwakuri aika onoti ao bwaai, taraa mwakoro 20.

34.7

Oteta

34.7.1

Komete n te Oteta n te Titeiki

Te beretitenti n te titeiki e rineia kaain te komete n oteta n te titeiki. E na kakoaua te komete aei bwa mwanen te titeiki ao te uoote a kamwakuraki ni kaineti ma tuan te Ekaretia. E kaainaki iroun temanna ana kauntira te beretitenti n te titeiki bwa te tia babaire ao uoman riki membwa n titeiki aika a ataa ke ni kona n reiakinaki ni bwain te mwane. Taari ke titita aikai a na riai n iai aia beeba ni kariaia nakon te tembora ae tuai bane taina.

Te kauntira are e beku bwa te tia babaire e na bon aki kariai kabanemwane ke n irekereke ma kawakinan rekooti ibukin mwanen te titeiki.

Aki riai kaain te komete n riki bwa oteta n te titeiki. Aaki naba kona ni karaoi tauan mwiin ana rekooti n te mwane te titeiki ke te uoote.

34.7.2

Oteta n te Titeiki

Te beretitenti n te titeiki ke ana kauntira are te tia babaire n ana komete n oteta te titeiki e na weteia tao uoman oteta. Taari ao titita aikai a na riai n iai aia beeba ni kariaia nakon te tembora ae tuai bane taina. Ngkana e riai, a na iai aia taneiai ni mwakurin te akaunti ke te oteta. A riai ni kariaiakaki man te beretitentii n te titeiki ao te kauntira ae rietaata. E ngae n anne, aki kamatoaaki. Te beretitenti n te titeiki e na baireia ngkana a na kaokoroaki.

Kauntira aika rietata a na kona ni mwakuri bwa oteta n te titeiki. E ngae n anne, te kiraaka n te titeiki ao te kiraaka ae te tia ibuobuoki n te titeiki a na kona n aki weteaki bwa oteta. Naake a mwakuri bwa oteta a na iai naba irouia nakoaia tabeua.

34.7.3

Te Tutuo iaon te Mwane

Oteta man te titeiki a na tuoi rekooti ibukin mwanen te titeiki, uoote, ao tienta n te FamilySearch uoua te tai n te ririki. A na tuoi naba rekooti ibukin mwanen bwaai ni kakukurei teuana te tai n te ririki. Aikai taai ni kaungaia, boutokaia, ao ni kataneiaia naake a tia ni weteaki bwa ana tararuai ana mwane te Uea n te Ekaretia.

Ana kakoaua oteta bwa:

• Kabwianibwai ao angamwane ake tabeua a bane n tauaki raoi mwiia.

• A kabonganaaki raoi mwanen te Ekaretia, a tauaki mwiia, ao ni kamanoaki.

• A bane n tia ao n eti tauan mwiin te mwane.

Te aobitia are mataniwiia te Bootaki n iunite ao te kiraaka ake a katabeaki nakon mwane a na tauraoi ni kaekai titiraki n tain te tutuo.

Te beretitenti n te titeiki ao te komete n te oteta n te titeiki ana rinanoi mwiin te oteta ni kabane. Imwiin rinanoana irouia, te tia babaire n te oteta n te titeiki ao te beretitenti n te titeiki ana tiaina te oteta. A kona n tiainaaki mwiin te oteta ao ni kanakoaki imwain are a kaetaki bwaai ake aaki rinanon te tua. Te beretitenti n te titeiki ao te komete n Oteta n te titeiki ana kakoauaa bwa bwaai ake aki rinanon te tua ana waekoa ni kaetaki.

34.7.4

Oteta n te Aono ao Oteta n Ibuobuoki n te Aono

Te Beretitentii n te Aono e iri kainibaire aikai inanon Te Kairi nakon Ana Burokuraem te Oteta n te Aono ngkana e wetea te oteta ke te tia ibuobuoki n oteta n te aono.

34.7.5

Kabua, Iraa, Anaakin te Mwane, ke Aki Etin Kamanenaakin Mwanen te Ekaretia

Te beretitenti n te titeiki ke te tia babaire n ana komete n oteta n te titeiki e riai ni waekoa ni kaongoaki ngkana:

• A tia ni bua ke a kimoaki mwanen te Ekaretia.

• E a tia te tia kairiiri ni iraea ke ni kabongana buaka mwanen te Ekaretia.

Te beretitenti n te titeiki ke te tia babaire n te komete n oteta e na kaongoa Ana Tabo ni Mwakuri n Oteta te Ekaretia. E na kaongoa te tia tararua n te aono ngkana e mena te iunite itinanikun te United States ao Canada.

Ana Bootaki ni Mwakuri n Oteta te Ekaretia (ke te tia tararua n te aono) e na kanakoa te booma ibukin ribootin te kabua nakon te beretitenti n te titeiki ke te tia babaire ni kometen te oteta. Iaan ana kairiiri ana Bootaki n Oteta te Ekaretia (ke te tia tararuaa te aono), te beretitenti n te titeiki ke te tia babaire n te komete n oteta e na kakoauaa bwa te bwai ae riki e na karauaki ni kakaeaki raoi taekana. E na kakoaua naba bwa te booma ibukin bwaai aika bua e na kanoaaki ao ni kanakoaki.

Imwiin tabwaninin raoi te tutuo, ngkana Ana Bootaki n Oteta te Ekaretia e kakoaua bwa e a tia te tia kairiiri ni kimoa mwanen ke bwain te Ekaretia, e riai ni baireaki taekan te membwa anne. A mena kainibaire inanon 32.6.3.3.

Ngkana e kuneaki kabonganakin buaka te mwane, te beretitenti n te titeiki ke te tia babaire n aia komete oteta e na kaongoa naba te Beretitentii n te Aono.

34.7.6

Kiraaka n te titeiki ke te Tia Ibuobuoki n Kiraaka n te titeiki ae mwiokoaki nakon Mwaane

E kona te komete n oteta n te titeiki ni mwiokoa te kiraaka n te titeiki ke te kiraaka n ibuobuoki n te titeiki ni mwiokoaki nakon te mwane n reireiniia taan kairiiri n te uoote n tuan te mwane ae bwainaki. E na reireiniia naba kawai aika irekereke nakon ake a karinaki iroun te oteta.

34.7.7

Ibukin Rongorongo Riki Tabeua

Ibukin rongorongon riki komete n oteta, oteta, ao aron karaoan te tutuo, taraa Help Center n te ChurchofJesusChrist.org. A kona komete n oteta n te titeiki ni kanakoi titiraki nakon te oteta n ibuobuoki n te aono.

34.8

Taekiti

Rongorongon te taekiti n te mwakoro aei e ti kaineti ma ake n te United States ao Canada. Ngkana taan kairiiri inanon te United States ao Canada a kainnanoa riki te rongorongo, a na riai n reitaki ma te Rabwata n Tararua ibukin Taekiti:

Tax Administration

50 East North Temple Street, Room 2276

Salt Lake City, UT 84150-0022

Tareboon: 1-801-240-4405 ke 1-800-453-3860, katomako ma 2-4405

Taan kairiiri n te Nakoanibonga i tinanikun te United States ao Canada a na reitaki nakon te aobiti n tararua n te aono ni kaekai titiraki iaon taekan te taekiti.

34.8.1

Taekan te Kainaomataki man te Taekiti

N aron ae tataneiai te aba iai e inaomata te Ekaretia man kabwakaan taekiti man kabonakoan bwaai, te bwai, te karekemwane, ao taekiti tabeua ibukina ngkai bon bootakin te aro. Ana kateitei te Ekaretia ao ana bwai riki tabeua a na kamanenaaki ibukin te taromauri, reirein te aro, ao katabetaben-ao tabeua ana waaki te Ekaretia ake a irekereke. A na kakoauaa taan kairiiri n te titeiki ao uoote bwa a na aki kamanenaaki buaka ana kateitei te Ekaretia ni bwain te tautaeka, bitineti, ke mwakuri ni karikirake ake a taekinaki n taian katooto inanon 35.5.6.1 ao 35.5.6.3. Karaoana e na urui tua ake a kariaiakaki n aki kabwakan te taekiti n ana bwai te Ekaretia.

E bon kakaawaki bwa taan kairiiri n te titeiki ao uoote a na irii kainibaaire aikai ni kawakina aron te Ekaretia n aki kabwaka taekiti. Ngkana te titeiki ke te uoote ae e a tia n aki kamanena raoi inaomatan te Ekaretia man aki kabwakaan te taekiti, bootakin te Ekaretia ake tabeua a kona n rootaki.

34.8.2

Kaboonakoan Bwaai ao Kamanenaan te Taekiti

Tuan te taekiti ni Kaboobwai ao ni kamanenaan ao aron manenaia nakon te Ekaretia e bibitaki iroun te abamwakoro ao iroun te aba. Taan kairiiri a na reitaki ma ana Mwakoro te Ekaretia n Tararua n te Taekiti ke te aobiti n te aono are e mwiokoaki n taraia ngkana e na aki kabwaka taekiti te Ekaretia ke e na riai ni kabwakai taekiti aikanne.

34.8.3

Taekiti ni Bwaibwai

Te Mwakoro n Tararua Ana Taekiti te Ekaretia e na tau mwiin ni kabane bwaai aika aaki kabwakaki taekiti iai ao ni kabwakai taekiti ake a tangiraki ibukin bwaai. Akea te mwakuri ae e na karaoaki irouia taan kairiiri n te tabo.