“36. Ko Hono Fokotuʻu, Liliu, mo Fakahingoa ʻo e Ngaahi ʻIuniti Foʻoú,” Tohi Tuʻutuʻuni Fakakātoá: Ko e Ngāue ʻi he Siasi ʻo Sīsū Kalaisi ʻo e Kau Māʻoniʻoni ʻi he Ngaahi ʻAho Kimui Ní (2024).
“36. Ko Hono Fokotuʻu, Liliu, mo e Fakahingoa ʻo e Ngaahi ʻIuniti Foʻoú,” Tohi Tuʻutuʻuni Fakakātoá.
36.
Ko Hono Fokotuʻu, Liliu, mo Fakahingoa ʻo e Ngaahi ʻIuniti Foʻoú
36.0
Talateu
ʻOku kau ʻa e kāingalotu ʻo e Siasí ki ha ngaahi haʻofanga lotu ʻo fakatatau mo e feituʻu ʻoku nau nofo aí (vakai, Mōsaia 25:17–24). ʻOku fie maʻu ʻa e ngaahi haʻofanga ko ʻení ki hono fokotuʻutuʻu mo hono fakahoko ʻa e ngāue ʻa e Siasí ʻi he malumalu ʻo e mafai totonu ʻo e lakanga fakataulaʻeikí. ʻOku foaki ki he kau taki ʻo e ngaahi haʻofanga lotú ʻa e ngaahi kī ʻo e lakanga fakataulaʻeikí ke nau fakamafaiʻi ʻa hono fakahoko ʻo e ngaahi ouau ʻo e lakanga fakataulaʻeikí. ʻOku toe tokoni foki e ngaahi haʻofangá ki he kāingalotú ke nau fefakamālohiaʻaki ʻenau tuí ʻi heʻenau hū ki he ʻOtuá, ako e ngaahi akonaki ʻa Sīsū Kalaisí, pea mo ngāue.
ʻOku kau ʻi he ngaahi haʻofanga ʻo e Siasí (ʻoku toe ui pē ko e ngaahi ʻiuniti) ha ngaahi siteiki, ngaahi vahefonua, ngaahi uooti, mo ha ngaahi kolo. ʻOku toki fokotuʻu, liliu, pe tāmateʻi pē kinautolu, ʻo ka fie maʻu.
ʻE ngāue ʻa e kau takí ke fakatupulaki e ivi fakalaumālie ʻo e kāingalotú kimuʻa pea toki fakaongoongoleleiʻi ke fokotuʻu ha ʻiuniti foʻou pe liliu e ngaahi ngataʻanga ʻo ha ʻiuniti. ʻOku totonu ke toki fokotuʻu pē ha ngaahi ʻiuniti foʻou ʻi he taimi ʻoku mālohi feʻunga ai ʻa e ngaahi ʻiuniti lolotongá.
Ke maʻu ha tokoni ʻi he ʻIunaiteti Siteití mo Kānata, telefoni ki he 1-801-240-1007. Mavahe mei he ʻIunaiteti Siteití mo Kānatá, telefoni ki he ʻōfisi fakaʻēliá.
36.1
Ko Hono Fokotuʻu pe Liliu e Ngaahi Siteikí mo e Ngaahi Vahefonuá
ʻOku fokotuʻu ʻa e ngaahi siteikí mei ha ngaahi vahefonua pe vahevahe ʻo e ngaahi siteiki lolotongá. ʻE lava ke fokotuʻu ʻe ha palesiteni fakasiteiki pe fakamisiona ke fokotuʻu ha siteiki foʻou. Te ne ʻuluaki fakapapauʻi ʻe aʻusia ʻa e ngaahi tuʻutuʻuni siʻisiʻi taha kotoa ʻoku hā atu ʻi he tēpile ko ʻení.
Ngaahi Tuʻutuʻuni Siʻisiʻi Taha ke Fokotuʻu ha Siteiki
ʻOku fokotuʻu e ngaahi vahefonuá mei he ngaahi kolo ʻo e Siasí ʻi ha misiona pe siteiki lolotonga. ʻOku ʻikai ke ʻi ai ha fika siʻisiʻi taha ia ki he tokolahi ʻo e kāingalotu pe ngaahi kolo ʻe fiemaʻu ke fokotuʻu ʻaki ha vahefonua.
Kuo pau ke maʻu ʻe ha vahefonua ʻa e tuʻunga mālohi ʻoku fie maʻu ki ha siteiki ʻi ha māhina ʻe ono kimuʻa pea toki lava ʻe ha palesiteni fakamisiona ʻo kole ke fokotuʻu ia ko ha siteiki.
ʻE muimui e ngaahi ngataʻanga ʻo ha siteiki pe vahefonua ki he ngaahi ngataʻanga ʻo e ngaahi ʻiuniti ʻoku ʻi loto ʻi aí. Ke fokotuʻu ha liliu ki he ngaahi ngataʻanga ʻo e siteikí pe vahefonuá, pe hiki ha ʻiuniti ki ha siteiki pe vahefonua hoko mai, ʻe palani mo fakafekauʻaki ʻe he kau palesiteni fakasiteiki pe fakamisiona ʻoku kau aí ʻa hono fokotuʻú.
ʻE kamata ʻe ha palesiteni fakasiteiki pe fakamisiona ha fokotuʻu foʻou ʻi he “Ngaahi Fokotuʻu ki he Ngataʻangá mo e Tuʻunga Fakatakimuʻá.” Kapau he ʻikai ke ne lava ʻo fakaʻaongaʻi e polokalama he ʻinitanetí, te ne lava pē ʻo download ʻa e foomu pepá ʻaki haʻane lomiʻi ʻi he fehokotakiʻangá.
Ko e fakangofua ʻo ha ngaahi liliu he siteikí ʻoku maʻu ia mei he Kau Palesitenisī ʻUluakí mo e Kōlomu ʻo e Toko Hongofulu Mā Uá. Ko e angamahení, ʻe lava ke aʻu ʻo uike ʻe valu ha tuʻutuʻuni hili hono maʻu ha fokotuʻu kuo ʻosi fakakakató.
36.2
Ko Hono Fokotuʻu pe Liliu ʻo e Ngaahi Uooti pe Kolo ʻi he Ngaahi Siteikí
ʻOku fokotuʻu e ngaahi uooti mo e kolo ʻi ha siteiki mei he ngaahi ʻiuniti ʻoku lolotonga tuʻú. ʻE lava ke fokotuʻu atu ʻe ha palesiteni fakasiteiki ke fokotuʻu ha uooti pe kolo foʻou ʻi he siteikí. Te ne ʻuluaki fakapapauʻi ʻe aʻusia ʻe he ʻiuniti foʻoú ʻa e ngaahi tuʻutuʻuni siʻisiʻi taha ʻoku hā atu ʻi he tēpile ko ʻení.
Ngaahi Tuʻutuʻuni Fakangatangata ki Hono Fokotuʻu ha Uooti pe Kolo ʻi ha Siteiki
ʻE lava ke fokotuʻu atu ʻe ha palesiteni fakasiteiki ke liliu ha kolo ko ha uooti ʻi ha taimi ʻe aʻusia ai ʻe he ʻiunití ʻa e ngaahi tuʻutuʻuni siʻisiʻi tahá pea kuó ne ʻosi maʻu ha taha ʻe lava ʻo hoko ko ha pīsope.
ʻE lava ke fokotuʻu ʻe ha palesiteni fakasiteiki ke toe vahevahe foʻou e ngaahi ngataʻanga ʻo ha ngaahi uooti pe tāmateʻi ha ngaahi uooti mo ha ngaahi kolo, ʻi ha taimi ʻoku ʻi ai ai ha fiemaʻu mahino.
ʻE kamata ʻe ha palesiteni fakasiteiki ha fokotuʻu foʻou ʻi he “Ngaahi Fokotuʻu ki he Ngataʻangá mo e Tuʻunga Fakatakimuʻá.” Kapau he ʻikai ke ne lava ʻo fakaʻaongaʻi e polokalama he ʻinitanetí, te ne lava pē ʻo download ʻa e foomu pepá ʻaki haʻane lomiʻi ʻi he fehokotakiʻangá.
ʻOku maʻu mei he Kau Palesitenisī ʻUluakí ʻa e fakangofua ki ha fokotuʻu ke liliu ha uooti pe kolo. Ko e angamahení, ʻe lava ke fai ha tuʻutuʻuni ʻo aʻu ki ha uike ʻe ono hili hono maʻu ha fokotuʻu kuo ʻosi fakakakató.
36.3
Ko Hono Fokotuʻu pe Liliu ha Ngaahi Kolo ʻi he Misioná
ʻE lava ke fokotuʻu atu ʻe ha palesiteni fakamisiona ke fokotuʻu ha ngaahi kolo foʻou ʻi ha misiona. ʻOku ʻikai ke ʻi ai ha fika ki he tokosiʻi taha ʻo e kāingalotu ʻe fie maʻu ke fokotuʻu ʻaki ha kolo ʻi ha misiona. Neongo ia, ka ko e fanga kiʻi kolo foʻoú ʻoku totonu ke ʻi ai ha kau maʻu lakanga fakataulaʻeiki ʻe toko fā pe tokolahi ange. Pea ʻoua naʻa siʻi hifo he toko tahá ʻa e maʻu Lakanga Taulaʻeiki Faka-Melekisēteki ʻoku mālohí pea totongi vahehongofulu kakató.
ʻE lava ke kamata ʻe ha palesiteni fakamisiona ha fokotuʻu foʻou ʻi he “Ngaahi Fokotuʻu ki he Ngataʻangá mo e Tuʻunga Fakatakimuʻá.” Kapau he ʻikai ke ne lava ʻo fakaʻaongaʻi e polokalama he ʻinitanetí, te ne lava pē ʻo download ʻa e foomu pepá ʻaki haʻane lomiʻi ʻi he fehokotakiʻangá.
ʻE lava ke fakahoko ʻe he Kau Palesitenisī Fakaʻēliá hano aofangatuku ke tali pe ʻikai tali ha fokotuʻu ʻa ha palesiteni fakamisiona ke:
-
Fokotuʻu mo fakahingoa ha kiʻi kolo foʻou ʻi ha misiona.
-
Tāmateʻi ha kolo ‘i ha misiona.
-
Liliu e ngaahi ngataʻanga ʻo ha kolo ʻi ha misiona kapau ʻoku ʻikai uesia ʻe he liliú ha siteiki, vahefonua, pe ko ha misiona kehe.
Kuo pau ke fakahū ʻe he Kau Palesitenisī Fakaʻēliá ʻa e fokotuʻu kuo talí ki he hetikuota ʻo e Siasí ke fakakakato kimuʻa pea toki lava ke fokotuʻu pe liliu ʻa e koló ʻi he polokalama ʻo e Siasí.
ʻE lava ke poupouʻi ʻe he Kau Palesitenisī Fakaʻēliá kae ʻikai fai ha aofangatuku ki ha fokotuʻu ʻa ha palesiteni fakamisiona ke:
-
Hiki ha kolo ki ha siteiki, vahefonua, pe misiona kehe.
-
Liliu e hingoa ʻo ha kolo ʻoku lolotonga ʻi ha misiona.
-
Liliu e ngaahi ngataʻanga ʻo ha kolo ʻi ha misiona kapau ʻe uesia ʻe he liliú ha siteiki, vahefonua, pe ko ha misiona kehe.
-
Fokotuʻu pe liliu ha kolo ʻi ha misiona maʻá e kau taautaha lalahi kei talavoú pe taautaha lalahí; kāingalotu ʻoku nau lea fakafonua kehe mei he lea fakafonua ʻo honau ʻiunití; kāingalotu ʻoku nau fakaʻaongaʻi ʻa e lea fakaʻilongá; kāingalotu ʻoku ʻi ha ngaahi senitā tokoni, polokalama faitoʻo, pe ʻapi pōpula; pe kāingalotu ʻi he ngāue fakakautaú.
ʻI he ngaahi tūkunga ko ʻení, ʻe vakaiʻi ʻe he Kau Palesitenisī Fakaʻēliá ʻa e fokotuʻú, pea kapau ʻoku nau poupouʻi, te nau fakahū ia ke maʻu ha fakangofua. Ko e fakangofua ki ha liliu ʻoku fokotuʻu atu ki ha kolo ʻoku maʻu ia mei he Kau Palesitenisī ʻUluakí. Ko e angamahení, ʻe lava ke fai ha tuʻutuʻuni ʻo aʻu ki ha uike ʻe ono hili hono maʻu ha fokotuʻu kuo ʻosi fakakakató.
36.4
Ko Hono Fakahingoa ʻo e Ngaahi ʻIuniti ʻo e Siasí
ʻOku totonu ke tokoni ʻa e hingoa ʻo ha ʻiuniti ke fakamahinoʻi ia ki he niʻihi ʻoku nofo ʻi he feituʻú. Ko e angamahení, ʻoku ʻikai totonu ke liliu e hingoa ʻo e ngaahi ʻiuniti lolotongá.
Kapau ʻe fie maʻu ke liliu ha hingoa ʻo ha ʻiuniti koeʻuhí ko hano toe fokotuʻutuʻu ʻo e ngatangataʻangá, ʻe kamata ʻe he palesiteni fakasiteikí pe fakamisioná ha fokotuʻu foʻou ʻaki haʻane fakaʻaongaʻi e polokalama ʻi he ʻinitanetí ʻi he Ngaahi Fokotuʻu ki he Ngataʻangá mo e Tuʻunga Fakatakimuʻá. Kapau he ʻikai ke ne lava ʻo fakaʻaongaʻi e polokalama he ʻinitanetí, te ne lava pē ʻo download ʻa e foomu pepá ʻaki haʻane lomiʻi ʻi he fehokotakiʻangá.
Ko e Kau Palesitenisī ʻUluakí pē te nau lava ke fakangofua ʻa e ngaahi fokotuʻu ko ʻení.
ʻE lava ke fakangofua ʻe he Kau Palesitenisī Faka‘ēliá ha ngaahi kole ke fokotuʻu mo fakahingoa ha ngaahi kolo foʻou ʻi he ngaahi misioná (vakai, 36.3).
36.4.1
Ko hono Fakahingoa ʻo e Ngaahi Siteikí mo e Vahefonuá
Ko e ʻuluaki foʻi lea ʻi he hingoa ʻo e siteikí pe vahefonuá ko ha taha ʻo e ngaahi meʻa ko ʻení:
-
Ko e kolo ʻoku tuʻu ai ʻa e hetikuota ʻo e siteikí pe vahefonuá.
-
Ko ha kolo kehe ʻi he siteikí pe vahefonuá ʻoku ʻiloʻi lelei ʻe he kāingalotú.
-
Ko ha meʻa fakasiokālafi ʻi loto he ngaahi ngataʻanga ʻo e siteikí pe vahefonuá.
ʻI he ʻIunaiteti Siteití mo Kānatá, ko e foʻi lea hono uá ko e siteiti pe potufonua ʻoku tuʻu ai ʻa e siteikí pe vahefonuá. ʻI he ngaahi fonua kehé, ko e foʻi lea hono uá ko e hingoa ia ʻo e fonuá.
Ko e taimi ʻoku tuʻu ai ha siteiki pe vahefonua lahi ange ʻi ha kolo tatau pē, ko e foʻi lea leva hono tolú ko ha meʻa ia ʻe ʻiloʻi ʻaki ʻi loto ʻi he ngaahi ngataʻanga ʻo e ʻiunití. ʻOku hā atu ʻi lalo ha ngaahi meʻa ʻoku fakangofua ke ʻiloʻi ʻaki e hingoa ʻo e siteikí mo e vahefonuá:
-
Fakahinohino fakakāpasa (tokelau, tonga, hahake, pe hihifo)
-
Tukui kolo pe feituʻu
-
Meʻa fakasiokālafi
ʻOku hā atu ʻi lalo ha niʻihi ʻo e ngaahi meʻa ʻoku ʻikai fakangofua ke ui ʻaki e hingoa ʻo e siteikí mo e vahefonuá:
-
Ngaahi foʻi lea fakahinohino kehe (hangē ko e tonga-hihifo)
-
Hingoa ʻo ha kakai
Ko e taimi ʻoku tatau ai e hingoa ʻo e koló mo e siteití, potufonuá, pe fonuá, ʻoku ʻikai hā tuʻo ua ia ʻi he hingoá. Hangē ko ‘ení:
-
Siteiki Idaho Falls Taylor Mountain, kae ʻikai ko e Siteiki Idaho Falls Idaho Taylor Mountain
-
Siteiki México City Azteca, kae ʻikai ko e Siteiki México City México Azteca
36.4.2
Ko Hono Fakahingoa ʻo e Ngaahi Uōtí mo e Koló
ʻOku fakahingoa ha uooti pe kolo ʻo e Siasí ki ha meʻa ʻiloa ʻi hono lotoʻi ngatangataʻangá. ʻOku hā atu ʻi lalo ha ngaahi meʻa ʻoku fakangofua ke ui ʻaki e hingoa ʻo e uooti mo e kolo ʻo e Siasí:
-
Kolo (City)
-
Tukui kolo pe feituʻu
-
Hala
-
Paʻake
-
ʻApiako
-
Meʻa fakasiokālafi
ʻOku hā atu ʻi lalo ha niʻihi ʻo e ngaahi meʻa ʻoku ʻikai fakangofua ke ui ʻaki e hingoa ʻo e uooti mo e kolo ʻo e Siasí:
-
Ngaahi fakahinohino fakakāpasa (hangē ko ʻení, hahake pe tokelau-hihifo)
-
Hingoa ʻo ha kakai
-
Hingoa ʻoku fakatefito pē ʻi ha mātanga (hangē ko ʻení, Temple View, Mountain View, pe River View)
-
Fakatahaʻi ha ongo hingoa ke maʻu ai ha hingoa foʻou
ʻOku fakaʻaongaʻi ha hingoa ʻiloa pē taha ʻi he hingoa ʻo ha uooti pe kolo ʻo e Siasí. Kapau ʻoku ua pe lahi ange ha ngaahi uooti pe kolo ʻoku hingoa tatau, ʻoku tānaki atu leva ha mataʻifika ko ha konga ʻo e hingoá, hangē ko e Uooti Preston 1 mo e Uooti Preston 2.
ʻOku totonu ke hiki e hingoa ʻo e uōtí pe koló ʻi he lea fakafonua ʻo e feituʻu ko iá. Kapau ʻoku ʻikai fakaʻaongaʻi ʻe he lea fakafonuá e mataʻitohi faka-Lomá, ʻoku totonu ke fakakau hano liliu ʻo e mataʻitohi faka-Lomá ʻi he tohi kolé.
36.5
Ko Hono Fakahoko e Ngaahi Liliu Naʻe Fokotuʻú
36.5.1
Ngaahi Liliu Mo e Siteikí pe Vahefonuá
ʻOku meimei ke fakahaaʻi ʻe he tohi fakangofua ke fokotuʻu pe fakangata ha siteiki pe vahefonuá, ʻa e ʻaho ʻe fakahoko ai ʻa e ngaahi liliú. ʻOku ʻikai totonu ke fakahā ʻa e ʻaho ko ʻení kae ʻoua kuo aleaʻi ʻe he Taki Māʻolunga kuo vahe ki aí ʻa e ngaahi fakaikiikí mo e palesiteni fakasiteikí pe fakamisioná. ʻOku ʻikai fakahā ʻa e ngaahi liliú kae ʻoua kuo fakahoko ʻa e konifelenisi fakasiteikí pe fakavahefonuá.
ʻE fakahoko ʻe he palesiteni fakasiteikí pe fakamisioná ki he hetikuota ʻo e Siasí pe ki honau ʻōfisi fakaʻēliá, ʻo ka hili hono fakahoko e ngaahi liliú.
36.5.2
Ngaahi Liliu ki he Uōtí mo e Koló
Ka hili hano maʻu ʻe he palesiteni fakasiteikí pe fakamisioná e fakangofua ki he ngaahi liliu ʻi he uōtí pe koló, ʻoku meimei ke ne maʻu ha ʻaho ʻe 90 ke fakahā ai e ngaahi liliú ke hikinimaʻi ʻe he kāingalotú. Kapau te ne fie maʻu ke toloi ʻo lōloa ange he ʻaho ʻe 90, te ne kole leva ha ngofua mei he ʻŌfisi ʻo e Kau Palesitenisī ʻUluakí.
ʻE fakahoko ʻe he kau palesiteni fakasiteikí pe fakamisioná ʻa e fokotuʻú ʻi he LCR hili pē hono fakahoko ʻo e ngaahi liliú. Ke maʻu ha tokoni ʻi he ʻIunaiteti Siteití mo Kānatá, tā ki he 801-240-6243 pe ʻīmeili ki he oiservices@ChurchofJesusChrist.org. Ki ha tokoni ʻoku mavahe mei he ʻIunaiteti Siteití mo Kānatá, fetuʻutaki ki he ʻōfisi fakaʻēliá. He ʻikai fakatonutonu ʻa e ngaahi mapé mo e ngaahi ʻiunití kae ʻoua kuo lekooti ia ʻe he hetikuota ʻo e Siasí.
36.6
Polokalama maʻá e ʻIuniti Kamakamatá
Kuo ʻosi faʻu ʻe he Siasí ʻa e Polokalama maʻá e ʻIuniti Kamakamatá ke fakaʻaongaʻi ʻe he fanga kiʻi kolo iiki ʻo e Siasí pe fanga kiʻi haʻofanga kāingalotu kuo ʻosi fakamafaiʻí, ʻoku ui ko ha ngaahi kulupu (vakai, 37.7 ke maʻu ha fakamatala lahi ange fekauʻaki mo e ngaahi kulupú). ʻE lava ke fakamafaiʻi ʻe ha Kau Palesitenisī Fakaʻēlia ke fakaʻaongaʻi ʻa e Polokalama maʻá e ʻIuniti Kamakamatá ʻi he fanga kiʻi kolo pe ngaahi kulupu iiki ʻoku kaunga ki ai ʻa e ngaahi makatuʻunga ko ʻení:
-
Ko e toki kamakamata pē ia ʻa e Siasí.
-
ʻOku movetevete fakasiokālafi ai e nofo ʻa e kāingalotú.
-
ʻOku tokosiʻi ai e kāingalotú, pea ʻoku toki kamakamata ke tupulaki e tuʻunga fakatakimuʻá.
-
Ko e kāingalotu ʻoku ʻi ai haʻanau fiemaʻu ki ha lea fakafonua makehe.
-
Ki he kāingalotu ʻoku ʻi he ngāue fakakautaú (vakai, 38.9.4 ki he ngaahi ʻuhinga ʻe lava ke fokotuʻu ai ha kulupu kāingalotu ngāue fakakautau).
-
Ko e kāingalotu ʻoku ʻi he ngaahi senitā tauhiʻangá, ngaahi polokalama faitoʻó, pe ʻapi pōpulá.
ʻOku fakamamafaʻi ʻe he Kau Palesitenisī Fakaʻēliá mo e kau taki kehé ʻoku ʻikai totonu ke fakalahi fakavavevave ʻe he ngaahi ʻiuniti ʻoku nau fakaʻaongaʻi ʻa e Polokalama maʻá e ʻIuniti Kamakamatá ʻa e ngaahi houalotú, fakatahá, mo e ngaahi polokalamá. ʻOku tanumaki lelei taha ʻa e tuʻunga fakatakimuʻá ʻi he taimi ʻoku potupotutatau ai ʻa e ngaahi maʻuʻanga tokoni ʻa e Siasí mo e ngaahi tūkunga mo e ngaahi fiemaʻu ʻa e kāingalotú.
ʻE toe vahevahe foki ʻe he kau takí ʻa e ngaahi tefitoʻi moʻoni ko ʻení mo e ngaahi kulupú mo e ngaahi koló ʻo fakaʻaongaʻi ʻa e Polokalama maʻá e ʻIuniti Kamakamatá:
-
Fekumi ki ha ueʻi mei he Laumālié ke ke ʻiloʻi ʻa e meʻa ke faí mo e founga ke fakahoko ai iá.
-
Akoʻi ʻa e tefitoʻi tokāteline mo e ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻo e ongoongoleleí.
-
Tokoni ki he kāingalotú ke (1) mahino mo nau maʻu ʻa e ngaahi ouau mahuʻinga ʻo e lakanga fakataulaʻeikí pea (2) fakahoko mo tauhi ʻa e ngaahi fuakava ʻoku fekauʻaki mo iá.
ʻE lava ke fakahoko ʻe he ngaahi ʻiuniti ko ʻení ʻa e ngaahi fakatahaʻanga ʻa e Siasí ʻi ha ʻapi, fale nofo totongi, pe ko ha fale ʻo e Siasí (vakai, 35.3). ʻE lava ke ʻomi ʻe he kau palesitenisī fakamisioná, fakasiteikí, pe fakavahefonuá ha fakamatala ki hono maʻu mo tauhi ha feituʻu fakatahaʻanga maʻá e kulupú pe koló.
Kapau ʻoku fuʻu tokosiʻi ʻa e kāingalotú ʻi he kulupú pe koló, te nau fakahoko pē ʻa e houalotu sākalamēnití mo ha kiʻi taimi ke akoʻi ai ʻa e ongoongoleleí maʻá e kāingalotu kotoa pē. Ki hono akoʻi ʻo e ongoongoleleí, ʻe fakaʻaongaʻi ʻe he kāingalotú ʻa e folofolá mo e Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e ʻApí mo e Lotú. Kapau ʻoku teʻeki liliu ʻa e folofolá ki he lea fakafonua ʻoku lea ʻaki ʻe he kāingalotú, ʻe fakaʻaongaʻi ʻe he kāingalotú ʻa e tohi lēsoni Gospel Fundamentals ki hono akoʻi ʻo e ongoongoleleí. ʻI he tupulaki ʻa e Siasí, ʻe lahi ange hono liliu ʻo e folofolá, ngaahi himí mo e ngaahi hivá, pea ʻe maʻu atu mo e ngaahi makasini ʻa e Siasí.
ʻI he tupulaki ʻa e ʻiunití, ʻoku totonu ke fokotuʻu ʻe he kau taki ʻo e Siasí ha kōlomu ʻo e kaumātuʻá mo ha Fineʻofa (vakai, 8.3.3 mo e 9.3.2). ʻI he fakaʻau ke tokolahi ange ʻa e kāingalotú mo e niʻihi ʻe ala hoko ko ha kau takí, ʻe lava ke fokotuʻu ʻe he palesiteni fakakoló ʻa e ngaahi kōlomu ʻo e Lakanga Taulaʻeiki Faka-ʻĒloné mo e Kau Finemuí, Palaimelí, mo e ngaahi houalotu ʻo e Lautohi Faka-Sāpaté (vakai, 10.3, 11.3.2, 12.3.2, mo e 13.2.2).