Leksyon 13

Mapasalamaton Ko sa mga Kalanggaman ug mga Insekto

Katuyoan

Aron pagtabang sa kada bata nga mobatig pasalamat ngadto sa Langitnong Amahan ug ni Jesukristo alang sa mga kalanggaman, mga insekto, ug sa nagkamang nga mga butang.

Pagpangandam

1. Tun-i sa mainampoong paagi ang Genesis 1:20-25 ug ang 1 Mga Hari 16:29-17:6.

2. Mga Materyal nga Gikinahanglan:

   1. Usa ka Biblia.

   2. Kon mahimo, pagkuha og mga litrato sa mga kalanggaman, mga insekto, ug sa nagkamang nga mga butang nga komon sa inyong dapit.

   3. Ginunting 1-20 hangtud sa 1-25, mga kalanggaman ug mga insekto (susama nga mga ginunting makita usab diha sa Primary Visual Aids Cutouts set 4 and 5).

   4. Hulagway 1-31, Si Elijah Gipakaon sa mga Uwak; hulagway 1-32, Milagro sa mga Kanaway sa Dagat (Pakete sa mga Hulagway sa Ebanghelyo 413; 62603).

3. Himoa ang gikinahanglang mga pagpangandam alang sa bisan unsang mga kalihokan sa pagpalambo nga gusto nimong gamiton.

Mga Kalihokan sa Pagkat-on

Pag-imbitar og usa ka bata sa paghatag sa pangbukas nga pag-ampo.

Pang-atensyon nga Kalihokan

Ihatag ang mosunod nga mga timailhan ug ipatag-an sa mga bata ang tubag sa pangutana “Unsa Ako?”

Pang-atensyon nga Kalihokan

1. Duna koy sungo.

2. Duna koy mga balhibo.

3. Duna koy mga pako.

4. Makalupad ko.

Kon makatag-an ang mga bata “nga usa ka langgam,” pasunda sila nimo ug pagpakaaroningnon nga mga kalanggaman nga naglupadlupad libot sa kwarto. Giyahe sila balik sa ilang mga lingkuranan.

Ang Langitnong Amahan Misugo ni Jesukristo sa Pagialang sa mga Kalanggaman

Ipasabut nga ang Langitnong Amahan misugo ni Jesukristo nga mobuhat og mga kalanggaman aron kita malingaw ug aron sa paghimo sa yuta nga nindot nga dapit nga kapuy-an. Ipakita ang Biblia ug sultihi ang mga bata nga ang Biblia nagsulti kanato mahitungod sa pagkabuhat sa mga kalanggaman (tan-awa sa Genesis 1:20-23).

Ipasabut nga ang lain-laing mga matang sa kalanggaman nagpuyo sa tibuok kalibutan. Ipakita ang bisan unsang mga litrato sa mga kalanggaman nga imong nakuha ug ginunting nga hulagway sa mga kalanggaman, tagsa-tagsa.

• Langgam ba kini?

• Giunsa ninyo sa pagkahibalo? (Kini dunay mga pako, mga balhibo, ug sungo.)

Pasultiha ang mga bata mahitungod sa bisan unsang mga kasinatian nga ilang nasinati sa mga kalanggaman.

Ang Kalanggaman Makatabang Kanato

Istorya

Ipakita ang hulagway 1-31, Si Elijah Gipakaon sa mga Uwak, ug isaysay ang istorya sa mga uwak nga mipakaon ni Elijah ang propeta, nga makita sa 1 Mga Hari 17:1-6. Tabangi ang mga bata nga makasabut nga ang Langitnong Amahan ug si Jesus adunay gahum ibabaw sa tanan, bisan sa mga kalanggaman. Si Jesus misugo sa mga kalanggaman sa pag-atiman ni Elijah sa dihang nagtago-tago siya gikan sa dautan nga hari nga si Ahab.

Istorya

• Giunsa pagkahibalo sa mga uwak nga kinahanglang magdala silag pagkaon ngadto ni Elijah? (Tan-awa sa 1 Mga Hari 17:4.)

• Unsang klaseha sa pagkaon ang gidala sa mga uwak? (Pan ug karne; tan-awa sa 1 Mga Hari 17:6.)

Kalihokan

Pagpili og usa ka bata nga maoy mahimong Elijah. Sultihi ang mga bata nga sila magpakaaron-ingnon nga mao ang mga uwak nga magdala og pagkaon sa buntag ug pag-usab sa gabii.

Istorya

Isaysay ang mosunod nga istorya sa mga kanaway sa dagat ug mga gangis sa imong kaugalingong mga pulong:

Sa dihang ang mga pioneer miabut sa Walog sa Salt Lake, mitanom sila og mga trigo ug mga lugas. Nagkinahanglan sila og lugas aron makahimo og pan ug siryal nga makaon. Ang trigo midako ug mitaas. Sa dihang hapit na anihon ang trigo, dihay baga, nga panganud nga miabut. Dili kadto ulan, pero panganud sa liboan ka gutom nga itom nga mga gangis. Ang mga gangis mihugpa sa trigo ug gisugdan kini sa pagkaon.

Gihimo sa mga pioneer ang tanan nilang mahimo aron sa pagsumpo sa mga gangis sa pagkaon sa ilang trigo. Nagdaob sila, mibunal sa mga gangis ginamit ang mga silhig ug mga habol, ug gani naningkamot sa paglumos sa mga gangis. Pero ang mga gangis wala mohunong. Ang mga pioneer nahadlok nga wala na silay pagkaon sa tingtugnaw. Nagampo sila ug nangayo og tabang sa Langitnong Amahan.

Sa wala madugay ang daghang panon sa mga kanaway miabut ug nagsugod sa pagkaon sa mga gangis. (Ipakita ang hulagway 1-32, Milagro sa mga Kanaway.) Sa wala madugay, kadaghanan sa mga gangis nawala. Ang mga pioneer nagpasalamat sa Langitnong Amahan sa pagpadala sa mga kanaway ug sa pagluwas sa ilang mga tanom.

Istorya

• Giunsa pagtabang sa mga kanaway ang mga pioneer?

Ang Langitnong Amahan Misugo ni Jesukristo sa Paglalang sa mga Insekto ug Nagkamang nga mga Butang

Sultihi ang mga bata nga si Jesukristo milalang sa mga insekto ug sa nagkamang nga mga butang sama sa mga kaka ug mga bitin. Kining mga hayop kabahin sa piano sa Langitnong Amahan.

Kalihokan

Ipatag-an sa mga bata ang mga insekto ug ang nagkamang nga mga butang nga gihulagway sa mosunod nga mga tigmo. Kon matag-anan ang kada tigmo, Ipakita ug hisguti ang angay nga mga ginunting.

Kalihokan

1. Ako dalag ug maghagonghagong.

   Ang akong lawas puno sa balhibo

   Mohimo kog dugos alang kaninyo ug kanako.

   Ako usa ka (Putyukan, nga mohimog hagonghong nga tingog.)

2. Magbulibod kog lawalawa aron makakuhag pagkaon.

   Duna koy walo ka mga tiil.

   Sa kasagaran ang mga tawo di gusto nako.

   Makatag-an mo kinsa ko? (Kaka; lihoka ang mga tudlo sama sa mga tiil.)

3. Usa ko kaniadto ka ulod.

   Makalupad ko sa kahanginan.

   Duna koy nindot nga mga pako.

   Usa ko ka (Kabakaba; hinaya paglihok ang mga tudlo sama sa mga pako.)

Kalihokan

• Unsay imong nahibaloan niini nga mga nilalang?

Ipasabut nga ang mga insekto gilalang tungod sa daghang mga katarungan. Ang ubang mga insekto mahimong makaon sa mga kalanggaman, ug sa ubang mga insekto, ang uban nindot tan-awon ug paminawon. Ang mga buyog makahatag og dugos nga makaon, ug makatabang sila sa mga prutas, mga bulak, ug mga utanon nga motubo.

Kalihokan

Ipakita ang ginunting sa usa ka putyukan ug sa bisan unsang mga litrato sa mga buyog o mga balay sa putyukan nga imong nakuha. Ihulagway kon unsaon sa mga buyog pagkuha sa mga duga gikan sa mga kabulakan aron gamiton sa paghimo og dugos, ug dayon sultihi ang mga bata nga magpakaaron-ingnon nga sila mga putyukan nga nanguha og duga gikan sa usa ka bulak ngadto sa laing bulak aron himoong dugos.

Kalihokan

• Unsa nga mga insekto ang inyong gusto? Ngano?

Ipakita ang bisan unsang mga litrato nga imong nakuha nga mga insekto. Ipasabut nga ang ubang mga insekto magsamoksamok kanato. Ilang kan-on ang atong pagkaon ug mopaak o mohilo kanato. Pahinumdumi ang mga bata sa istorya sa kanaway ug sa mga gangis. Ang mga gangis mikaon sa tanang pagkaon sa mga pioneer.

Ipasabut nga sa kasagaran ang mga insekto mopasakit o mosamoksamok kanato, nanalipod lamang sila sa ilang mga kaugalingon,

Pagpamatuod

Pahinumdumi ang mga bata nga ang mga kalanggaman, mga insekto, ug ubang nagkamang nga mga butang importante nga kabahin sa yuta. Ipadayag ang imong mga pagbati sa pagpasalamat niini nga mga nilalang.

Mga Kalihokan sa Pagpalambo

Pagpili og pipila niini nga mga kalihokan nga gamiton sa panahon sa leksyon.

1. Dulaa ang dula nga kabakaba. Palingkura ang mga bata nga mag-alirong. Pagpili og usa ka bata nga mahimong kabakaba. Kining bataa mowarawara sa papel nga kabakaba sa ibabaw sa ulo sa laing mga bata samtang maglakaw libut sa gawas sa alirong. Samtang ang bata maglakaw libut sa alirong, i-recite kini nga bersikulo:

   Usa ka gamay nga kabakaba milupad

   Sa usa ka mahayag, mainit nga adlaw.

   Milupad kini sa panganud nga asul,

   Ug sa dihang mitugpa na, mitugpa kini nganha nimo!

   Kon moingon ka nga, “Mitugpa kini nganha nimo,” ang bata nga mao ang kabakaba mobutang sa papel nga kabakaba diha sa paa sa laing bata. Kana nga bata mao na karon ang kabakaba. Balika ang bersikulo hangtud ang kada bata nakasulay nga mahimong kabakaba.

2. Ipasabut sa simpol nga mga termino kon sa unsa nga paagi ang ulod mahimong kabakaba. Sultihi ang mga bata nga magpakaaron-ingnon nga mga ulod nga naglukot diha sa ilang pinuy-nan. Palingkura sila sa ilang mga lingkuranan o sa salog ug ipagakus nila ang bitiis, magpakaaron-ingnon nga natulog. Sultihi sila nga kon ang ulod mausab ngadto sa usa ka kabakaba, ang iyang mga pako mosugod sa pagiihok ug mobukhad. Ipatuy-od sa mga bata ang ilang mga bukton. Pahinumdumi ang mga bata nga ang mga kabakaba hilom kaayo, bisan kon molihok sila. Pabaruga ang mga bata ug magpakaaron-ingnon nga hilom nga molupad libut sa kwarto.

3. Uban sa mga bata, kantaha o isulti ang mga pulong sa “Ang Kalibutan Dako Kaayo” [The World Is So Big] (Children’s Songbook, p. 235). Gamita ang mga aksyon sa ubos uban sa “Ang Kalibutan Dako Kaayo”:

   Ang kalibutan dako, o, lingin kaayo (pagporma og usa ka dako nga lingin ginamit ang mga bukton),

   Ug niini makita ang mga gilalang sa Dios;

   Mga kabukiran (ibutang ang mga kamot ibabaw sa ulo nga magporma og bukid)

   Ug mga walog (ipakulob ang mga kamot sa atubangan sa lawas)

   Ug mga kahoy nga tag-as kaayo (ituy-od ang mga bukton pataas),

   Mga hayop nga dagko (kab-otsa taas)

   Ug mga hayop nga gagmay (kab-otsa ubos).

   Ang kalibutan dako kaayo, ug lingin kaayo (pagporma og dako nga lingin ginamit ang mga bukton).

   Ang Dios nahigugma kanatong tanan; ang atong mga panalangin daghan (gunite ang mga bukton ug gaksa ang kaugalingon).

4. Kantaha o isulti ang mga pulong sa “Ang Tanang mga Butang Mahayag ug Maanindot” [All Things Bright and Beautiful] (Children’s Songbook, p. 231), ginamit ang mga aksyon nga gihatag sa ubos:

   Ang tanang mga butang mahayag ug maanindot (paghimo og dako nga lingin ginamit ang mga bukton),

   Ang tanang mga gilalang dagko ug gagmay (ituy-od ang mga bukton ug idikit ang mga kamot),

   Ang tanang mga butang maalamon ug talagsaon (ibutang ang tudlo sa ulo),

   Ang Ginoong Dios mihimo niining tanan (ikyugpos ang mga bukton sama sa pag-ampo).

   Ang kada gamay nga bulak nga mobukhad (pagkumo, dayon ablihi ang mga kamot),

   Ang kada gamay nga langgam nga mokanta (idikit ang mga tudlo ug mga kumagko sama sa sungo sa langgam),

   lyang gihimo ang ilang silaw nga mga kolor (iwarawara ang mga kamot sama sa usa ka porma sa bangaw);

   lyang gihimo ang ilang gagmayng mga pako (ikapaykapay ang mga kamot sama sa mga pako).

5. Pagdala og garapon sa dugos aron makita o matilawan sa mga bata. (Susiha ang mga ginikanan sa mga bata aron sa pagsiguro nga walay bata nga allergic sa dugos.)

6. Tabangi ang mga bata nga mobuhat og usa o sa duha sa mosunod nga mga dula sa mga kamot:

   Duha ka Gagmayng mga Langgam nga Nagkanta

   Duha ka gagmay nga mga langgam nga nagkanta naglingkod sa paril (ibutang ang tudlo sa kada abaga),

   Usa ginganlan og Pedro (ipataas ang wala nga tudlo)

   Ug ang usa ginganlan og Pablo (ipataas ang tuo nga tudlo).

   Lupad, Pedro (ibutang ang wala nga tudlo sa likod);

   Lupad, Pablo (ibutang ang tuong tudlo sa likod).

   Balik, Pedro (ibutang ang wala nga tudlo sa abaga pag-usab);

   Balik, Pablo (ibutang ang tuong tudlo sa abaga pag-usab).

   Balay sa Putyukan

   Aniay balay sa putyukan (ipakulob ang wala nga kamot).

   Asa ang mga putyukan?

   Nanago aron walay makakita (itago ang mga tudlo sa tuong kamot sa ilawom nga nagkulob nga walang kamot).

   Sa dili madugay manglupad na sila gikan sa balay sa putyukan (ipagawas ang tuong kamot ug usausaha pagpataas ang mga tudlo samtang iphon sa mga bata).

   Usa, duha, tulo, upat, lima! BZZZ!

Dugang nga mga Kalihokan para sa Gagmayng mga Bata

1. Ipakita ang simpol nga litrato, ginunting nga dagway, o pagdrowing og usa ka langgam. Sultihi ang mga bata nga ang Langitnong Amahan misugo kang Jesukristo sa paglalang sa mga kalanggaman (tan-awa sa mga Genesis 1:20-23). Ipadayag ang imong pasalamat alang sa mga kalanggaman.

2. Ipasabut nga ang mga langgam adunay espesyal nga mga sungo aron sa pagtabang kaniia nga makatuka sa ilang pagkaon. Ipabutang sa mga bata ang ilang mga kamot hangtud sa ilang mga ba-ba sama sa mga sungo ug magpakaaron-ingnon nga motuka og pagkaon. Ipasabut nga ang mga kalanggaman adunay mga pako usab aron sa pagtabang kanila nga makalupad. Ipakapaykapay sa mga bata ang ilang mga bukton ug magpakaarong-ingnon nga naglupad.

3. Kantaha o isulti ang mga pulong sa “Mga Langgam diha sa Kahoy” [Birds in the Tree] (Children’s Songbook, p. 241), ginamit ang mga aksyon nga gihatag sa ubos:

   Nakakita kitag gamayng salag (pinasawod nga mga kamot)

   Diha sa mga sanga sa usa ka kahoy (itaas ang mga bukton sa ibabaw sa ulo).

   Iphon nato ang mga itlog sa sulod;

   Adunay usa, duha, tub (ipataas ang usa, duha, ug tulo ka mga tudlo).

   Ang mama nga langgam naglingkod diha sa salag (pinasawod nga walang kamot; ibutang ang tuong kamot sa ibabaw)

   Sa pagpapiso sa mga itlog, tanang tub (ipataas ang tulo ka mga tudlo).

   Ang papa nga langgam naglibotlibot sa paglupad (lihoka ang mga bukton nga morag naglupadlupad)

   Sa pagbantay sa iyang pamilya.

4. Tabangi ang mga bata nga mohimo sa mosunod nga dula sa tudlo:

   Gamay nga Kaka

   Gamayng kaka mikatkat sa tubo sa tubig (gamita ang duha ka mga tudlo sa usa ka kamot nga “mokatkat” sa pikas bukton).

   Miulan ug naanod ang kaka (ipataas ang mga kamot ibabaw sa ulo; dayon ipaubos samtang ilihoklihok ang mga tudlo).

   Miabut ang adlaw ug misuyop sa ulan (paghimog lingin sa ibabaw sa ulo ginamit ang mga bukton).

   Dayon ang gamay nga kaka mikatkat pag-usab (balika ang aksyon gikan sa unang linya).