Mga Manwal sa Primary ug Panahon sa Pagpakigbahin
Leksyon 4: Ang Pagkabata ni Joseph Smith


Leksyon 4

Ang Pagkabata ni Joseph Smith

Katuyoan

Aron sa pag-awhag sa matag bata sa pagsunod sa panig-ingnan ni Joseph Smith sa pagkamaayo nga sakop sa banay ug sa pagsunod ni Jesus.

Pagpangandam

  1. Pagtuon sa Joseph Smith—Kasaysayan 1:1–12.

  2. Pag-andam og usa ka pirasong papel nga igo ang gidak-on sa pagtabon sa hulagway ni Joseph Smith. Guntinga ang papel ngadto sa daghan nga mga piraso, igo alang sa usa ka piraso sa tanghaga alang sa matag bata. Ibutang ang ginunting nga papel ibabaw sa hulagway ni Joseph Smith hangtud nga ang hulagway dili makita. (Alang sa dagko nga mga bata, pagsulat og usa ka kamatuoran mahitungod ni Joseph Smith sa likod sa matag piraso.)

  3. Pag-andam sa mosunod nga gilis sa mga pulong:

    Sunod

    Alagad

    Gugma

    Basa sa balaan nga mga kasulatan

    Pag-ampo

  4. Pag-andam sa pag-awit sa “Gugma sa Panimalay [Love at Home]” (Mga Himno ug mga Awit sa mga Bata o Hymns, no. 294).

  5. Pag-andam sa mosunod nga mga kagamitan:

    1. Tape

    2. Hulagway 3-6, Si Propeta Joseph Smith (62002; Sudlanan sa Hulagway sa Ebanghelyo 401); hulagway 3-7, Ang Banay ni Joseph Smith; hulagway 3-8, Si Joseph Smith Nagsiksik og Kaalam diha sa Biblia (Sudlanan sa Hulagway sa Ebanghelyo 402); ug hulagway 3-9, Jesus ang Kristo (62572; Sudlanan sa Hulagway sa Ebanghelyo 240).

  6. Paghimo sa gikinahanglan nga mga pagpangandam alang sa bisan unsa nga pagpalambo nga mga kalihokan nga imong gamiton.

Gisugyot nga Pagpalambo sa Leksyon

Pagdapit og usa ka bata sa paghatag sa pagsugod nga pag-ampo.

Tinoa ang mga bata kon kamo nag-awhag kanila sa pagbuhat og usa ka butang sulod sa miagi nga semana.

Joseph Smith Adunay usa ka Maayong Banay

Pang-atensyon nga kalihokan

Ipakita sa mga bata ang gitabunan nga hulagway ni Joseph Smith. Isulti kanila nga ang hulagway ilawom sa papel mao ang usa ka tawo kinsa mihigugma sa Langitnong Amahan ug misunod sa mga panudlo ni Jesukristo. Isulti sa mga bata ang usa sa mosunod nga mga kamatuoran, ug hangyoa ang usa ka bata sa pagkuha og usa ka piraso sa papel gikan sa gitabunan nga hulagway. Balika pag-usab kini nga paagi hangtud ang tanan nga mga piraso makuha ug ang mga bata makakita sa hulagway. (Alang sa usa ka klase sa dagko nga mga bata, kamo tingali buot mosulat niini nga mga kamatuoran diha sa likod sa mga piraso sa papel ug himoa nga ang mga bata magpuli-puli sa pagkuha og usa ka piraso sa papel ug pagbasa og kusog sa kasayuran diha sa likod.)

Mga Kamatuoran mahitungod ni Joseph Smith:

Pang-atensyon nga kalihokan

  • Mga dula nga iyang gusto nga dulaon.

  • Siya adunay asul nga mga mata.

  • Siya natawo sa ika-23 Disyembre.

  • Ang ngalan sa iyang inahan mao si Lucy.

  • Ang mga sakop sa iyang banay dili adunahan, apan sila mga malipayon.

  • Siya kugihan sa pagtrabaho.

  • Siya ginganlan sunod sa iyang amahan.

  • Siya matinuoron.

  • Siya giduaw sa mga anghel.

  • Ang ngalan sa iyang asawa mao si Emma.

  • Siya usa ka kusgan nga tawo.

Unya pangutana sa mga bata:

Pang-atensyon nga kalihokan

  • Kinsa kini?

  • Unsa pay lain nga inyong nahibaloan mahitungod ni Joseph Smith?

Kon ang mga bata adunay mga pangutana mahitungod ni Joseph Smith, paghisgot kanila sa lakbit nga paagi. Ipasabut nga siya mao ang una nga propeta ug Presidente sa Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing Adlaw. Siya usa ka mabination kaayo ug mahigugmaon nga tawo. Ipasabut nga ang mga bata makakat-on og labaw pa ka daghan mahitungod ni Joseph Smith sa umaabut nga leksyon.

Hulagway ug sugilanon

Ipakita sa mga bata ang hulagway 3-7, Ang Banay ni Joseph Smith, ug isulti kanila ang mosunod mahitungod sa pagkabata ni Joseph:

Sa hulagway, si Joseph Smith mao ang bata nga lalaki diha sa tuo nga nagsulob og puti nga polo. Siya adunay asul nga mga mata ug dagtum nga buhok. Siya adunay daghan nga igsoon nga mga lalaki ug igsoon nga mga babaye. Si Joseph usa ka madasigon, malipayon nga bata nga lalaki kinsa buot nga mokatawa, mobola, makiglayog, mopadailos diha sa yelo, ug modula.

Samtang si Joseph bata pa, ang iyang banay naghimo og tulunghaan diha sa balay tungod kay walay tulunghaan nga nahimutang sa duol. Sa wala madugay, si Joseph ug ang iyang igsoon nga mga lalaki ug igsoon nga mga babaye mi-eskwela, diin sila labaw nga nakakat-on mahitungod sa pagbasa, pagsulat ug matematika.

Ang banay ni Joseph Smith mihinlo og bahin sa yuta nga ilang paliton ug mitukod og usa ka gamay nga trosong payag nga panimalay sa habagatan sa Palmyra, New York. Ang trosong-payag nga panimalay adunay gagmay og bildo nga mga bintana ug usa ka tabla nga sawog. Ang mga lawak gipainitan pinaagi sa usa ka dakong, bato nga halingan nga nahimutang sa kusina. Ang mga Smith migamit og suga gikan sa usa ka lata nga kandelero nga may sebo nga gituslob niini tungod kay walay elektrisidad. Sila nagtanum og trigo, mais, mongos, ug lino. Si Lucy Smith ug ang iyang anak nga mga babaye migamit sa lino aron sa paghimo og linen nga panapton. Ang mga lalaki mihawan sa mga kahoy sa ilang yuta ug mipahimutang kanila nga mauga aron sila makasunog kanila ug makabaligya sa mga abo nga himoon og sabon. Ang mga Smith mihimo og sinip-ak sa kahoy nga mga lingkuranan ug mga basket. Si Lucy miingon nga sila nakahimo sa pagtukod og usa ka haruhay bisan tuod gamay nga panimalay nga “husay pagkasangkap pinaagi sa (ilang) kaugalingon nga kakugi.” (Tan-awa Donald L. Enders, “A Snug Log House,” Ensign, Aug. 1985, pp. 14–22 ug Dale L. Berge, “Archaeological Work at the Smith Log House,” Ensign, Aug. 1985, pp. 24–26.)

Hulagway ug sugilanon

  • Sa unsa nga paagi nga ang inyong panimalay sama kang Joseph Smith nga panimalay?

  • Sa unsa nga paagi nga ang inyong panimalay lahi sa kang Joseph Smith?

Ang kang Joseph Smith nga amahan mihimo og daghan nga mga butang aron mabuhi, lakip ang pag-uma. Si Joseph mitrabaho pag-ayo uban sa iyang amahan aron sa pagpatubo og lugas, mga prutas, ug mga utanon. Ang banay usab nagbuhi og mga baka, mga baboy, ug mga manok. Sila mihimo og mga baril, mga baldi, ug mga silhig. Ang inahan ug igsoon nga mga babaye ni Joseph mitrabaho og maayo sa pagluto, panahi, paglimpyo, pag-amuma sa gagmay nga mga bata, paghimo og keso ug mantikilya, ug pag-atiman sa kusina, tanaman, ug paggatas sa mga baka. Usa ka tuig niana ang banay nga Smith nakadaug og premyo tungod sa paghimo sa labing maayo og kalidad nga maple nga latik diha sa lalawigan.

Hulagway ug sugilanon

  • Unsa nga matang sa trabaho nga ang inyong banay magkahiusa sa paghimo?

  • Unsa ang inyong mahimo aron sa pagtabang sa inyong banay?

Sa diha nga si Joseph Smith gamay pa, diyutay ra ang mga ospital ug mga tambal. Ang mga doktor moadto sa mga panimalay sa masakiton nga mga tawo aron sa pagtabang kanila.

Sa diha nga si Joseph Smith usa ka batan-on nga lalaki, siya nasakit og grabe. Ang bitiis ni Joseph gikamayo ug mihubag. Kini hilabihan gayud ka sakit. Ang sakit labaw pa sa diha nga ang doktor miabli sa naghubag nga bitiis aron sa paglimpyo sa kamayo. Walay ospital sa duol, busa ang operasyon kinahanglan nga pagahimoon diha sa panimalay ni Joseph. Si Joseph walay medisina nga makapahunong sa sakit sa panahon sa operasyon, busa siya mibati sa hilabihan nga ka sakit.

Ang kamayo mibalik, ug ang bitiis ni Joseph mipabilin nga sakit ug naghubag. Sa katapusan, ang doktor mihukom nga ang bitiis dili mamaayo; siya naghunahuna nga siya kinahanglan moputol niini aron ang kamayo dili mokatag ngadto sa uban nga bahin sa lawas ni Joseph ug mopatay kaniya. Sa dayag, ang banay ni Joseph hilabihan kaguol. Ang iyang inahan nag-ampo nga adunay usa ka butang nga mahimo aron sa pagluwas sa bitiis. Unya siya mihangyo sa doktor sa pagsulay og makausa pa sa pagkuha sa gikamayo nga bahin sa bitiis. Ang doktor miuyon.

Walay medisina nga makapahunong sa sakit, ang doktor buot nga si Joseph moinom og alak aron sa pagtabang kaniya nga makaantus sa sakit. Apan si Joseph dili moinom niini. Ang doktor buot mohigot ni Joseph ngadto sa lantay aron siya dili mopatid sa panahon sa operasyon. Apan si Joseph mipili nga dili pahigot. Hinoon, siya mipili nga ang iyang amahan mogunit kaniya sa iyang mga bukton. Si Joseph mihangyo sa iyang inahan sa pag-adto sa gawas sa panahon sa operasyon aron siya dili makakita. Siya nasayud nga kini lisud alang kaniya ug dili buot nga siya maguol.

Sulod sa dugay ug sakit nga operasyon, ang amahan ni Joseph migunit kaniya og hugot. Sa diha nga kini nahuman na, si Joseph naluya ug gikapoy, apan ang tanan nga kamayo nawala. Ang bitiis ni Joseph naluwas.

Hulagway ug sugilanon

  • Sa unsa nga paagi si Joseph Smith nagpakita sa iyang banay nga siya nahigugma kanila? Sa unsa nga paagi sila nagpakita sa ilang paghigugma ngadto kaniya?

  • Sa unsa nga paagi nga ang inyong banay sama sa kang Joseph Smith?

  • Sa unsa nga mga paagi kamo buot mahisama ni Joseph Smith?

Joseph Smith Misunod sa mga Panudlo ni Jesukristo

Gilis sa pulong nga Kalihokan

Kang Joseph Smith nga banay tingali sama sa inyong banay sa daghan nga mga paagi. Sila sa kasagaran nagdungan og pag-ampo. Sila sa kasagaran nag-awit, nagsimba, ug nagdungan sa pagbasa sa Biblia. Sila naninguha sa pagsunod sa mga panudlo ni Jesus.

Ibutang ang mga gilis sa pulong nga ihayang diha sa lamesa o diha sa sawog. Hangyoa ang usa ka dako nga bata sa pagpili og usa ka gilis sa pulong ug isulti og kusog ang pulong o ipapilit kini diha sa pisara. Ipasabut ngadto sa mga bata nga ang mga gilis sa pulong naghulagway og mga paagi diin si Joseph Smith misunod sa mga panudlo ni Jesus. Samtang ang matag gilis sa pulong gipili, sultihi ang mga bata unsa ang gibuhat ni Joseph sa pagsunod niana nga panudlo ug paghisgot sa unsa nga paagi sila makahimo usab sa pagsunod ni Jesukristo.

Sunod. Si Joseph nakahibalo nga ang Biblia miingon, “Tahud sa inyong amahan ug sa inyong inahan” (Exodo 20:12). Si Joseph mitahud sa iyang mga ginikanan pinaagi sa pagkamahigugmaon ug pagkamasulundon.

Gilis sa pulong nga Kalihokan

  • Unsa ang pipila ka mga butang nga atong mahimo aron sa pagpakita nga kita nahigugma ug nagsunod sa atong mga ginikanan?

Alagad. Si Jesus mitudlo nga kita kinahanglan moalagad sa uban. Si Joseph Smith usa ka makugihon nga motrabaho ug sa kanunay naninguha sa paghimo sa iyang bahin sa trabaho nga walay pagmulo. Siya mialagad sa iyang banay pinaagi sa pagkamatinabangon ug pagkugi sa trabaho.

Sa unsa nga paagi kamo makaalagad sa mga sakop sa inyong banay niini nga semana?

Gugma. Usa sa labing suod nga higala ni Joseph mao ang iyang igsoon nga lalaki nga si Hyrum, kinsa unom ka tuig ang kamagulang kay kaniya. Ang tanan nga igsoon nga mga lalaki ug igsoon nga mga babaye diha sa banay ni Joseph sa kasagaran magdungan og dula. Sila naninguha sa pagpakita og gugma alang sa usag usa.

Awita o isulti ang mga pulong sa “Gugma sa Panimalay”:

Ang palibut matahum

Kon dunay gugma.

Ug kalipay anaa

Kon dunay gugma

Kalinaw ug kabuhong

Kanunay nagpahiyom,

Molabay ang panahon

Kon ‘dunay gugma.

Gilis sa pulong nga Kalihokan

  • Kanus-a ang katapusan ninyong pagsulti sa inyong mga ginikanan nga kamo nahigugma kanila? Sa inyong mga igsoon nga lalaki ug igsoon nga mga babaye?

  • Sa unsa nga paagi kamo makapakita og gugma ngadto sa inyong mga sakop sa panimalay?

Basa sa balaan nga mga kasulatan. Si Joseph nakahibalo nga ang mga panudlo ni Jesukristo mga mahinungdanon. Siya sa kasagaran naghunahuna mahitungod sa Langitnong Amahan ug ni Jesus. Siya buot nga makakat-on og labaw mahitungod kanila, busa siya sa kasagaran nagbasa sa Biblia ug nagampo. Ipakita ang hulagway 3-8, si Joseph Smith Nagsiksik og Kaalam diha sa Biblia.

Gilis sa pulong nga Kalihokan

  • Ngano nga ang pagbasa sa balaan nga mga kasulatan mahinungdanon?

Pag-ampo. Sa diha nga si Joseph Smith nagdaot, ang iyang inahan nag-ampo ngadto sa Langitnong Amahan alang sa panabang. Ang Langitnong Amahan mitubag sa iyang pag-ampo ug mitabang ni Joseph nga mamaayo.

Gilis sa pulong nga Kalihokan

  • Unsa ang inyong pangayoon sa Langitnong Amahan nga makatabang kaninyo?

  • Unsa pay lain nga inyong iampo ngadto sa Langitnong Amahan.

Katingbanan

Mga hulagway

Ipakita sa mga bata ang hulagway 3-6, si Propeta Joseph Smith. Ipakita usab kanila ang PAM nga taming (shield) ug pahinumdumi sila sa ilang PAM nga mga singsing. Isulti sa mga bata nga si Joseph Smith mao ang usa ka maayo nga panig-ingnan sa pagpili sa matarung. Siya maayo ngadto sa iyang banay ug misunod sa mga panudlo ni Jesus. Ipakita ang hulagway 3-9, Jesus ang Kristo. Kon kita mopili sa matarung kita mosunod ni Jesus, sama lamang nga gihimo ni Joseph Smith.

Pagpamatuod sa magtutudlo

Ipamatuod nga si Joseph Smith nahigugma sa iyang banay ug usa ka bantugan nga propeta. Siya mipili sa matarung ug mialagad sa Langitnong Amahan.

Pagdapit og usa ka bata sa paghalad sa panapos nga pag-ampo. Hangyoa siya sa pagpasalamat sa Langitnong Amahan alang sa kang Joseph Smith nga maayong panig-ingnan ug sa pagpangayo alang sa panabang sa paghinumdom sa pagsunod niana nga panig-ignan niini nga semana.

Pagpalambo nga mga Kalihokan

Pagpili gikan sa mosunod nga mga kalihokan kadto nga labing moangay alang sa mga bata. Kamo makagamit kanila diha sa leksyon gayud o ingon nga usa ka balik-pagtuon o katingbanan. Alang sa dugang paggiya, tan-awa ang “Panahon sa Klase” diha sa “Mga Tabang alang sa Magtutudlo.”

  1. Himoa nga ang mga bata mopili og usa ka paagi nga sila makasunod sa panig-ingnan ni Joseph Smith niini nga semana. Samtang sila naghukom, panghatag og mga lapis ug papel. Ipasulat sa mga bata ang ilang mga ngalan ug sa ilang mga gipili diha sa ibabaw sa papel. Tabangi sila kon gikinahanglan. (Sama pananglit, “Ako magmabination niini nga semana.”) Unya ipasulat o ipadibuho kanila ang usa ka hulagway nga nagpakita unsa ang ilang gipili nga buhaton aron sa pagsunod sa kang Joseph Smith nga panig-ingnan.

    Awhaga ang mga bata sa pagdala sa ilang mga papel ngadto sa panimalay aron ipakita sa ilang mga ginikanan ug aron ibutang sa usa ka dapit diin ilang makit-an kanunay sulod sa semana.

  2. Pagdungan og awit sa “Pilia ang Matarung nga Paagi [Choose the Right Way]”; ang mga pulong gilakip diha sa luyo niining tamdanan nga basahon.