Mga Tabang alang sa Magtutudlo

Ang Manluluwas nagtudio sa kamahinungdanon sa pagsunod ug sa pagtudlo sa mga sugo sa dihang siya miingon, “Kinsa nga magatuman ug magapanudlo niini, kini siya pagaisipon nga dako didto sa gingharian sa langit” (Matthew 5:19). Ikaw gihatagan sa usa ka sagrado nga pagsalig aron sa pagtabang sa mga bata nga makakat-on unsaon pagtuman sa ilang mga pakigsaad sa bunyag ug paghatag og pag-aiagad. Samtang ang matag bata nga babaye mangandam nga mahimong usa ka batan-ong babaye ug ang matag batang lalaki mangandam nga mahimong batan-ong lalaki ug modawat sa pagkapari, ikaw mahimong usa ka mahinungdanon nga impluwensya sa ilang mga kinabuhi.

Niadtong 1831, human matukod ang Simbahan, ang Manluluwas mitudlo nga ang mga magtutudlo “kinahanglan magtudlo sa mga baruganan sa akong ebanghelyo, nga anaa diha sa Biblia ug sa Basahon ni Mormon” (D&P 42:12), diin mao lamang ang mga kasulatan nga anaa kaniadto. Sa pagkakaron ang mga magtutudlo adunay responsibilidad sa pagtudlo sa sagrado nga mga kamatuoran gikan sa tanang sumbanan nga mga kasulatan, lakip na ang Doktrina ug mga Pakigsaad ug ang Perlas nga Labing Bililhon, nga makatabang sa mga bata sa pagpalambo og hugot nga pagtuo sa Dios ug sa iyang Anak nga si Jesukristo.

Mga Pamaagi sa Pagtuon

Ang tanang mga bata kinsa nagpanuigon og waio hangtud napulog usa sa Enero 1 pagatudloan gikan sa usa sa mga manwal nga Primarya 4, 5, 6, ug 7. Usa lamang ka pamaagi sa pagtuon ang gamiton matag tuig alang sa tanang mga bata sulod niini nga pundok sa edad. Ang matag pamaagi sa pagtuon gibase diha sa linain nga libro sa kasulatan: Primarya 4 diha sa Basahon ni Mormon, Primarya 5 diha sa Doktrina ug mga Pakigsaad, Primarya 6 diha sa Daang Tugon, ug Primarya 7 diha sa Bag-ong Tugon. Sulod sa upat ka mga tuig nga panahon ang mga bata makatuon sa matag usa sa sumbanan nga mga kasulatan.

Mag-agad sa lokal nga mga panginahanglan ug sa gidaghanon sa mga bata nga nagpanuigon og walo hangtud sa napulog usa, ang mga klase mahimong pundokon pinaagi sa kaedad, tiningub nga pundok sa kaedad, o lain-laing mga klase alang sa mga batang lalaki ug mga batang babaye. Bisan giunsa pa paghan-ay ang imong klase, ikaw kinahanglan gayud nga mosiguro nga ang matag bata makadawat og igong pagtagad.

Sa panahon nga ang mga bata moabut na sa dose anyos, sila magsugod na sa pagtambong sa Young Women o Aaronic Priesthood. Bisan pa niana, sila magpadayon sa pagtambong sa ilang klase sa Primarya sa panahon sa Sunday School hangtud sa unang semana sa Enero, diin sila magsugod na sa pagtambong sa Sunday School.

Leksyon sa Pagpangandam sa Pagkapari

Usa ka linain nga leksyon, “Ang Pagkapari Makapanalangin sa Atong mga Kinabuhi,” gilakip niini nga manwal. Kini nga leksyon gamiton sa mga magtutudlo sa mga bata nga nag-edad og 11 anyos samtang ang mga batang lalaki mag-andam nga mahimong mga deacon ug ang mga batang babaye moadto sa Young Women. Itudlo kini nga leksyon sa dili pa ang unang bata sa imong klase mag-edad og 12. Pag-ampo alang sa giya sa Ginoo samtang ikaw mag-andam ug motudlo sa leksyon aron ang mga bata makasabut kon unsa ang pagkapari, sa unsa nga paagi nga kini makapanalangin sa ilang mga kinabuhi, ug kon unsaon nila pagtuman ang ilang mga responsibilidad alang sa pagtahud sa pagkapari.

Mga Leksyon alang sa Pasko sa Pagkabanhaw ug sa Pasko

Kini nga manwal wala maglakip og mga pihong leksyon alang sa Pasko sa Pagkabanhaw ug sa Pasko. Tungod kay ang manwal nagpokus sa kinabuhi ug misyon ni Jesukristo, ikaw mahimong dili na mobati nga magkinahanglan og dugang mga leksyon alang sa Pasko sa Pagkabanhaw ug sa Pasko. Kon ikaw buot nga motudlo og usa ka linain nga leksyon, ikaw mahimong mag-andam og usa ka leksyon ginamit ang mga pakisayran gikan sa Basahon ni Mormon ug Bag-ong Tugon ug uban pang mga kapanguhaan sama sa Pakete sa mga Hulagway sa Ebanghelyo ug angay nga mga isyu sa Liahona. Pagplano og mga leksyon nga makatabang sa mga bata nga mobati nga mahiduol kang Jesukristo ug makasabut sa iyang misyon.

Pagtudlo pinaagi Niini nga Manwal

Kini nga pamaagi sa pagtuon nakasentro sa mga pagtulun-an gikan sa Bag-ong Tugon, naghatag og gibug-aton sa kinabuhi ug pagpangalagad ni Jesukristo. Samtang ikaw makigbahin ug maghisgot niining mga pagtulun-an, ang mga bata kinahanglan nga makasabut pag-ayo sa misyon ug pag-ula ni Jesukristo ug makapalambo og mas dako nga hugot nga pagtuo ug usa ka pagpamatuod bahin kaniya. Sila kinahanglan gayud nga makakat-on unsaon paggamit sa mga pagtulun-an ni Jesukristo ngadto sa ilang kaugalingong mga kinabuhi ug makaangkon og mas lig-ong tinguha sa pagtuman sa iyang mga sugo.

Awhaga ang mga bata sa pagbasa sa Bag-ong Tugon sa panimalay. Pinaagi sa pagkat-on sa gugma ni Jesus ug sa labaw nga pagsabut sa iyang mga pagtulunan, ang mga bata modako diha sa gugma alang sa Manluluwas ug buot mahimong sama kaniya. Ang mahinungdanong mga kamatuoran nga makat-unan sa mga bata gikan sa kinabuhi ni Jesus ug mga pagtulun-an makatabang sa pag-andam kanila sa pagtuman sa ilang mga pakigsaad ug sa paghatag og pag-alagad diha sa Simbahan sa tibuok nilang mga kinabuhi. Kini nga mga kamatuoran usab makahatag kanila og kalig-on sa pagbatok sa mga tintasyon niini nga kalibutan.

Pag-andam sa Imong Kaugalingon sa Pagtudlo

Aron sa pagtuman sa imong sagradong balaan nga tawag sa pagtudlo sa mga bata, ikaw kinahanglan gayud nga andam sa mental ug sa espirituhanon nga paagi. Kabahin niini nga pagpangandam mao ang pagsabut ug pag-angkon og usa ka pagpamatuod sa mga baruganan nga imong gitudlo. Ang Manluluwas, ang labing maayo nga magtutudlo sa tanan, mitudlo kanato unsaon sa pagpangandam sa pagtudlo sa iyang ebanghelyo ngadto sa uban:

• Sa mapainubsanon nga paagi pangitaa ang espiritu pinaagi sa pag-ampo. Ang Ginoo miingon, “Magpaubos ka; ug ang Ginoo nga imong Dios moagak kanimo pinaagi sa kamot, ug mohatag kanimo og tubag sa imong mga pagampo” (D&P 112:10). Kon kita mapainubsanon kita adunay katungod nga makahibalo kon unsa ang buot sa Ginoo nga atong itudlo sa iyang mga anak.

• Pagtuon sa mga kasuiatan ug sa mga pulong sa buhi nga mga propeta. Adunay dako nga gahum diha sa pagkat-on ug sa pagpalandong sa mga pulong sa Ginoo. Siya mimando kanato, “Ayaw pagtinguha sa pagpahayag sa akong pulong, apan unaha ang pagbaton sa akong pulong, ug unya ang imong dila makasulti; unya, kon ikaw magtinguha, ikaw makabaton sa akong Espiritu ug sa akong pulong, oo, ang gahum sa Dios ngadto sa pagkabig sa mga tawo” (D&P 11:21).

Usa ka propeta sa ulahing mga adlaw, si Presidente Ezra Taft Benson, mimatuod pag-usab sa atong panginahanglan sa pagkat-on sa mga pulong sa Ginoo: “Ako nag-awhag kaninyo sa pagpasalig pag-usab sa inyong kaugalingon sa pagtuon sa mga kasulatan. Isubsob ang inyong kaugalingon diha kanila matag adlaw aron kamo makaangkon sa gahum sa Espiritu aron sa pagtabang kaninyo sa inyong balaan nga mga tawag” (Ensign, Mayo 1986, p. 82).

• Pagtuman sa imong mga pakigsaad. Ang imong abilidad nga magiyahan sa Espiritu nag-agad sa imong pagkamatinud-anon sa pagsunod sa mga pakigsaad nga imong gihimo uban sa Langitnong Amahan. Ikaw usab magahatag og maayo nga panig-ingnan kon ikaw “magsunod sa mga pakigsaadu…sa pagbuhat kanila” (D&P 42:13). Sa higayon nga ang mga bata makakita sa imong gugma alang sa Manluluwas ug pasalig sa pagtuman sa ebanghelyo, sila mahimong labaw nga maaghat aron mosunod kaniya.

• Pangita og mga paagi alang sa pagtabang sa mga bata nga mobati sa gugma sa Manluluwas. Sultihi sila kanunay kon unsa ka dako ang imong gugma kanila, ug ilha ang ilang pagkabililhon ug potensyal. Ang imong gugma ug pagkamabination makatabang sa mga bata nga makasabut sa gugma sa Langitnong Amahan ug ni Jesukristo alang kanila. Kini usab makatabang kanila nga makat-on sa paghigugma sa uban.

Pagpangandam sa Imong mga Leksyon

Kining manwal makatabang kanimo sa pag-organisar og mga leksyon nga nagpokus mga kasulatan sa mga kasulatan. Ang mga leksyon naggamit og mga asoy ug mga pakisayran gikan sa Bag-ong Tugon aron sa pagtabang sa mga bata nga makasabut sa mga baruganan sa ebanghelyo. Ang mga leksyon wala magsulti sa husto nga paagi unsaon pagtudlo sa mga asoy sa kasulatan. Samtang ikaw nag-andam ug nagtudlo pinaagi sa Espiritu, ikaw makatabang sa mga bata aron labaw nga makasabut sa mga asoy sa kasulatan, sa mga baruganan nga ilang gilangkob, ug unsaon sa mga bata sa paggamit niining mga baruganan sa ilang mga kinabuhi. Kon ang imong mga leksyon maayong pagkaandam ug makalingaw, ang mga bata labaw nga madasig nga maminaw ug makat-on.

Ang mosunod nga mga lakang makatabang kanimo nga mahimong labaw nga andam sa pagtudlo sa mga bata sa imong klase sa epektibo nga paagi:

1. Sa mainampoon nga paagi tun-i ang katuyoan sa leksyon ug sa mga pamaagi sa kasulatan nga nalista diha sa seksyon sa “Pagpangandam” usa ka semana o duha sa dili pa ang leksyon itudlo. Basaha pag-usab ang katuyoan sa leksyon ug ang mga tudling sa kasulatan, ug hunahunaa kon sa unsa nga paagi sila magamit ngadto sa mga bata sa imong klase. Pangutana sa imong kaugalingon: “Unsa ang buot sa Langitnong Amahan nga makat-unan ug buhaton sa matag bata ingon nga resulta niini nga leksyon? Sa unsang paagi nga kini nga leksyon makatabang sa mga bata sa pagpalambo og hugot nga pagtuo diha kang Jesukristo, makapalig-on sa ilang mga pagpamatuod, ug makahimo kanila nga makabatok sa dautang mga tintasyon nga ilang giatubang?” Isulat ang mga ideya nga moabut nganha kanimo.

   Ang basahon nga Mga Baruganan sa Ebanghelyo (31110) giandam nga mahimong kinaugalingon nga giya sa pagtuon sa sukaranan nga mga baruganan ug mga doktrina sa ebanghelyo. Linain nga mga kapitulo gikan sa Mga Baruganan sa Ebanghelyo gilista diha sa seksyon sa “Pagpangandam” sa ubang mga leksyon. Kini nga mga kapitulo makatabang kanimo sa pag-andam sa pagtudlo sa labing mahinungdanon nga baruganan o doktrina nga gilangkob diha sa leksyon. Ang kopya mahimong anaa sa inyong librarya sa balay-tigumanan o mapalit gikan sa inyong lokal nga sentro sa pag-apud-apod.

2. Paghukom kon mogamit ba sa gisugyot nga pang-atensyon nga kalihokan diha sa sinugdanan sa leksyon o maghimo ba og imong kaugalingon, mosiguro nga kini angay ug mahinungdanon sa pagtudlo sa asoy sa kasulatan.

3. Ang mga leksyon wala maghisgot unsaon sa pagtudlo sa asoy sa kasulatan, busa ikaw kinahanglan nga mangita sa Espiritu aron motabang kanimo sa pag-ifa unsa ug unsaon sa pagtudlo. Gamit og lainlaing mga pamaagi sa pagtudlo matag semana (tan-awa sa “Pagtudlo gikan sa mga Kasulatan” dinhi niini nga pahina). Pagplano sa pagpaapil sa mga sakop sa klase kutob sa mahimo sa pagkat-ton sa mga kalihokan, ug itudlo ang imong leksyon aron ang mga bata mahimong makaistorya usab sa asoy sa kasulatan ngadto sa uban.

4. Pagpili gikan sa “Mga Pangutana sa Panaghisgutan ug Paggamit” niadtong labing makatabang sa mga bata nga makasabut sa mga kasulatan ug makagamit niini diha ilang mga kinabuhi. Ikaw mahimong mogamit sa mga pangutana bisan unsang higayona atol sa leksyon. Ikaw dili kinahanglan nga mogamit sa tanan.

5. Basaha ang “Mga Kalihokan sa Pagpalambo” ug pagplano kanus-a ug unsaon sa paggamit niini nga sa imong pagtuo labing makatabang sa mga bata sa imong klase nga makasabut sa mga kasulatan ug sa katuyoan sa leksyon. Ang matag klase managlahi, ug ang uban nga mga kalihokan nga moayon alang sa usa ka pundok dili moayon sa laing pundok.

6. Pagplano sa pagpaambit og angay nga personal nga mga kasinatian nga makaabag sa katuyoan sa leksyon. Tuguti ang Espiritu nga mogiya kanimo samtang ikaw magpaambit sa mga kasinatian uban sa klase ug samtang ang mga sakop sa klase nagpaambit og mga kasinatian uban kanimo ug sa usag-usa. Ang pipila ka mga kasinatian sa banay ug sa personal sagrado o pribado kaayo ug dili angay nga hisgutan sa tanan.

Pagtudlo gikan sa mga Kasulatan

Ikaw kinahanglan magtinguha kanunay sa Espiritu samtang ikaw mag-andam ug mga Kasulatan magtudlo sa imong mga leksyon (tan-awa sa Alma 17:2–4; D&P 42:12–14; 50:17–22). Ang Espiritu motabang kanimo unsaon sa paghimo sa imong mga leksyon nga makalingaw ug makahuluganon alang sa mga bata.

Ang ubang mga bata sa imong klase mahimong dili sinati sa mga kasulatan. Samtang kamo magdungan pagbasa, bantayi ang mga sakop sa klase kinsa magkinahanglan og tabang sa pagkat-on unsaon pagpangita sa mga kasulatan. Ikaw mahimong mogahin og panahon sa sinugdanan satuig, ilabi na kon ikaw nagtudlo sa gagmayng mga bata, aron sa pagpakita sa mga bata unsaon pagpangita sa mga pakisayran sa kasulatan.

Sulayi ang paggamit sa nagkalainlaing mga paagi sa pagtudlo sa mga materyal aron magpadayon ang kaikag sa mga bata. Ang mosunod nga mga awhag mahimong makatabang nimo sa pag-usab-usab kon unsaon nimo sa pagtudlo sa mga kasulatan.

1. lasoy ang kasulatan sa imong kaugalingong mga pulong. Tabangi ang mga bata nga makita ang mga panghitabo ug ang mga tawo diha kanila. Tabangi ang mga bata nga makasabut nga ang mga katawhan nga imong gipasabut tinud-anay nga nabuhi ug ang mga panghitabo tinud-anay nga nahitabo.

2. Ipabasa sa mga bata ang kinatibuk-ang asoy o sa pinili nga mga tudling direkta gikan sa mga kasulatan. Hinumdumi nga dili tanan nga mga bata maayong mobasa ug nga ang kahanas sa pagbasa dili gipasikad pinaagi sa edad. Kon ang tanang mga bata makabasa, ikaw mahimong mohatag kanila og pipila ka minuto sa pagbasa sa hilom. Pagkahuman, ikaw mahimong mohisgot unsa ang ilang gibasa. Gamita ang panahon sa panaghisgut human ang mga bata makabasa aron sa pagtabang niia nga makasabut sa lisud nga mga pulong ug mga tudling.

3. Gamita ang gisugyot nga mga huiagway sa mga asoy sa kasulatan aron sa pagtabang sa mga bata nga makita unsa ang nanghitabo. Kadaghanan sa mga leksyon naglangkob sa gisugyot nga mga huiagway diha sa seksyon sa “Mga Materyal nga Gikinahanglan.” Ang mga huiagway gibutangan og numero ug gilakip sa manwal. Ang ubang mga huiagway anaa sa Pakete sa mga Huiagway sa Ebanghelyo ug mahimong naa sa librarya sa balaytigumanan (mga numero sa librarya sa balay-tigumanan nalista sa seksyon sa “Mga Materyal nga Gikinahanglan”). Kadaghanan sa mga huiagway adunay mga katingbanan nga giimprinta sa likod. Ikaw mahimo usab nga mogamit og laing mga huiagway ingon nga angay.

4. Ipadrama sa mga bata ang asoy sa kasulatan. (Siguroha nga ang pagdrama dili makapawala sa kasagrado sa mga kasulatan.) Ikaw mahimong magdala og yano nga mga props, sama sa usa ka kupo, panyo, ug uban pa, ug tugoti ang mga bata nga mobuhat sa tanan o mga tipik sa asoy. Pangutan-a sila unsay ilang bation kon siia mao ang mga tawo nga ilang gipaila. Ang Manluluwas dili angay nga ihulagway gawas lamang sa talan-awon sa pagkahimugso. Ang Langitnong Amahan ug ang Espiritu Santo dili gayud ipahulagway.

5. Pagdibuho og yano nga mga larawan o mga huiagway diha sa pisara, o paggamit og mga huiagway o mga ginunting, samtang ikaw maghisgot o magbasa sa asoy sa kasulatan.

6. Paghimo og usa ka teyatro sa mga magbabasa diin daghang mga bata ang modala sa mga papel sa mga tawo diha sa asoy sa kasulatan. Kon angay, ipabasa sa mga bata ang mga panagsultihay gikan gayud sa mga kasulatan.

7. Pagdapit og usa ka ginikanan, sakop sa ward o branch, o sakop sa klase sa pagsaysay sa asoy. Hatagi ang tawo og usa o duha ka semana nga panahon sa pag-andam, ug siguroa ang paghatag kaniya og limit sa takna alang sa pasundayag.

8. Hatagi ang mga bata og usa ka yano nga eksamen, sama sa tinuod-sayop o mubo og tubag nga pangutana, sa dili pa magtudlo sa asoy sa kasulatan. Ipahayag ngadto sa klase nga ikaw buot masayud unsa ang ilang nahibaloan mahitungod sa asoy. Hatagi dayon sila sa susama nga eksamin pagkahuman aron ilang makita unsa ang ilang nakat-unan.

9. Isulat diha sa pisara ang mahinungdanong mga pulong o mga ngalan sa mga tawo gikan sa asoy sa kasulatan. Papaminawa ang mga bata niini nga mga pulong o mga ngalan samtang ikaw magsaysay sa asoy. Tabangi ang mga bata nga madugangan ang ilang mga bokabularyo aron sila labaw nga makasabut sa mga kasulatan ug malingaw nga mobasa niini sa panimalay.

10. Sa dili pa itudlo ang leksyon, isulat ang mga pangutana mahitungod sa asoy diha sa pisara. Sa panahon nga ang mga bata makadungog sa mga tubag sa panahon sa asoy, hunong aron sa paghisgot niini.

11. Isaysay ang asoy, ug unya tuguti ang mga bata nga moboluntaryo sa pagsaysay sa ilang kinaham nga mga bahin. Ikaw mahimong mohangyo sa usa ka sakop sa klase sa pagsugod sa asoy ug unya pagtawag sa lain nga bata sa pagpadayon.

12. Pagpatukar og usa ka narekord nga pinili nga mga bersikulo gikan sa mga kasulatan.

13. Pagdula og usa ka parisparis nga dula. Pag-andam og upat ngadto sa walo ka hugpong sa nagkaparihas nga 3” x 5” nga mga kard o mga papel. Sa mosunod nga mga sanglitanan, ikaw mobutang sa unang katunga sa matag kabulahanan sa usa ka kard ug ang ikaduhang tunga, o panalangin, sa laing kard sa hugpong. Isagol ang mga kard o mga papel ug ibutang sila nga nagkulob diha sa lamesa o sa salog. Paduola sa atubangan ang mga bata sa tagsa-tagsa ug ipapakli ang duha ka mga kard. Basaha og kusog unsa ang giingon sa matag kard. Kon ang mga kard magkatukma (niini nga hitabo kon sila nakahuman sa kabulahanan), kini ibilin nga naghayang. Kon ang mga kard wala magkatukma, kini ikulob pag-usab ug lain na usab nga bata ang mosulay. Padayon hangtud ang tanang mga kard magkatukma.

    Kini ang walo ka mga hugpong nga imong magamit alang sa parisparis nga dula sa Mga Kabulahanan:
    Hugpong 1:	Bulahan ang mga kabus sa espiritu—kay ila ang gingharian sa langit.
    Hugpong 2:	Bulahan ang nagamasulub-on—kay sila pagalipayon.
    Hugpong 3:	Bulahan sila nga maaghup—kay sila makapanunod sa yuta.
    Hugpong 4:	Bulahan sila nga gigutom ug giuhaw sa pagkamatarung—kay sila pagabusgon.
    Hugpong 5:	Bulahan ang mga maloloy-on—kay sila makadawat og kalooy.
    Hugpong 6:	Bulahan sila nga maputli og mga kasingkasing—kay sila makakita sa Dios.
    Hugpong 7:	Bulahan sila nga tigpasiugda sa kalinaw—kay sila pagatawgon nga mga anak sa Dios.
    Hugpong 8:	Bulahan sila nga ginalutos tungod sa pagkamatarung—kay ila ang gingharian sa langit.

14. Dulaa ang dula sa pagpangutana. Isulod ang pipita ka mga pangutana diha sa garapon o kahon, ug papulipuiiha ang mga sakop sa klase og punit og usa niining mga pangutana ug sa pagtubag niini.

Pagdumala sa mga Panaghisgutan sa Klase

Ang pagsalmot sa mga panaghisgutan ug ubang mga kalihokan sa pagkat-on makatabang sa mga bata nga makat-on sa mga baruganan sa ebanghelyo. Ang mosunod nga mga sumbanan makatabang nimo sa pagpangutana og makahuluganon nga mga pangutana ug makapadasig sa mga panaghisgutan sa klase:

1. Pangutana ug paghatag og mga pakisayran sa kasulatan aron ang mga sakop sa klase makakita sa mga tubag diha sa mga kasulatan.

2. Pangutana og mga pangutana nga dili matubag sa “oo” o “dili” apan nagkinahanglan og panghunahuna ug panaghisgutan. Mga pangutana nga nagsugod og ngano, unsaon, kinsa, unsa, kanus-a, ug asa sa kasagaran mas epektibo.

3. lapil ang mga bata kinsa sa kasagaran dili mosalmot pinaagi sa pagtawag sa ilang ngalan ug pagpangutana nila sa mga pangutana nga sa imong pagtuo ilang matubag. Hatagi sila og higayon nga motubag. Tabangi sila kon sila nagkinahanglan niini, apan human lamang sa higayon sa ilang paghunahuna ug pagtubag.

4. Awhaga ang mga bata sa pagpakigbahin sa ilang mga pagbati bahin sa unsay ilang nakat-unan gikan sa mga kasulatan. Hatag og positibo nga mga komentaryo mahitungod sa ilang mga tampo.

5. Dayga ang mga bata sa matinud-anong paagi kon sila motubag sa mga pangutana. Tabangi sila nga makahibalo nga ang ilang mga hunahuna ug mga pagbati mahinungdanon. Pagmabination ngadto sa mga bata kinsa magduhaduha sa pagsalmot.

Pagtabang sa mga Bata sa Paggamit sa mga Kasulatan

Tabangi ang mga bata sa paggamit unsay ilang nakat-unan ngadto sa ilang mga kinabuhi. Si Santiago mihagit nato sa pag-ingon nga “tumana ninyo ang pulong ug dili kay magpaminaw ra kamo niini, nga sa ingon ginalimbongan kamo sa inyong mga kaugalingon” (Santiago 1:22). Ang mosunod nga mga ideya makatabang kanimo sa pagtuman niini nga buluhaton:

1. Ingon nga ikaw giaghat pinaagi sa Espiritu, hatag og personal nga pagpamatuod sa mga kamatuoran nga imong gitudlo. Ang imong mga leksyon mahimong labaw ka gamhanan kon ikaw motudlo sa kinasingkasing ug sa konbiksyon.

2. Awhaga ang mga bata sa pagbasa sa mga kasulatan didto sa panimalay sa ilang mga kaugalingon ug uban sa ilang mga banay. Awhaga ang mga bata sa pagdala sa ilang kaugalingong mga kopya sa mga kasulatan nganha sa klase. Kon ang mga bata walay kaugalingong mga kopya sa mga kasulatan o nakalimot sa pagdala niini nganha sa klase, pag-andam og mga kopya aron magamit sa mga bata diha sa klase. Kon kamo adunay librarya sa ward o branch, ikaw mahimong magkuha og mga kopya sa mga kasulatan didto.

3. Hangyoa ang mga bata sa pagpakigbahin unsa ang ilang nakat-unan. Pangutan-a sila unsaon nila paggamit ang mga baruganan sa ebanghelyo nga gitudlo sa leksyon ngadto sa ilang kaugalingong mga kinabuhi.

4. Pagpakaaron-ingnon nga usa ka tigbalita, ug interbyuha ang mga bata nga ingon nga mga karakter sa kasulatan. Hangyoa sila sa pagsulti kanimo sa mga detalye sa asoy sa kasulatan ug unsay ilang gibati mahitungod sa nahitabo.

5. Bahina ang klase ngadto sa duha o sa gagmay nga mga pundok. Human sa pagpakigbahin sa asoy sa kasulatan, ipasulat sa matag pundok ang mahinungdanong mga baruganan gikan sa asoy. Unya papulipuliha ang mga pundok sa paghisgot sa unsa nga paagi kining mga baruganan magamit sa ilang mga kinabuhi.

6. Pagsiksik sa kasulatan: Sulod sa tibuok tuig awhaga ang mga sakop sa klase sa pagtimaan sa linain nga mga bersikulo sa kasulatan nga magamit sa makahuluganon nga paagi ngadto sa ilang mga kinabuhi. Pananglit, sila motimaan sa Mateo 7:12, Lucas 11:9, Juan 3:16, ug Mga Buhat 2:38. Hatagi sila og timaan, sama sa usa ka panghitabo, kahimtang, o problema; unya hagda ang mga sakop sa klase sa pagpangita sa kasulatan nga magamit. Patabanga ang mga bata kinsa unang nakakita sa uban sa pagpangita sa kasulatan. Unya ipasulti nila ngano nga kini nga kasulatan haum sa timaan.

7. Pakigbahin og linain nga mga hitabo diin ikaw nakakita sa mga bata nga nagsunod sa baruganan nga gihisgutan. Pananglit, kon ikaw nagtudlo og leksyon mahitungod sa pagkamabination, ikaw mahimong mohisgot sa mga higayon diin ikaw nakakita sa mga bata nga nahimong mabination ngadto sa uban.

8. Pagsusi sa gihatag nga mga buluhaton. Sa matag higayon nga ikaw naghatag og buluhaton o hagit, siguroha ang pagpangutana sa mga bata mahitungod sa ilang kasinatian diha sa sinugdanan sa klase pagkasunod Domingo.

Pagtabang sa mga Bata sa Pagsag-ulo sa mga Kasulatan

Ang pagsag-ulo sa mga kasulatan mahimong usa ka epektibo nga paagi sa pagtudlo sa mga kamatuoran sa ebanghelyo. Kadaghanan sa mga bata malipay nga mosag-ulo kon ikaw mogamit og makalingaw ug mamugnaon nga mga pamaagi. Ang mosunod nga mga sugyot makalingaw nga mga paagi sa pagtabang sa mga bata nga mosag-ulo:

1. Pagsulat diha sa pisara, o paghimo og usa ka tsart, sa unang letra sa matag pulong nga sag-ulohon. Pananglit, ikaw mahimong maghimo sa mosunod nga tsart alang sa mga pulong sa unang artikulo sa hugot nga pagtuo:

   K n s D a A s K u s l A s J u s E S

   Itudlo ang mga letra samtang imong subiion ang matag pulong. Balika pagsulti kini sa pipila ka mga higayon ug tugoti ang mga bata sa pagsubli niini kutob sa ilang mahimo. Sa dili madugay sila dili na magkinahanglan sa tsart.

2. Bahina ang kasulatan ngadto sa mubo nga mga hugpong sa mga pulong. Sublia ang matag hugpong sa pulong sa makusog sugod sa katapusan ug pabalik aron ang mga bata makasubli sa dili sinati nga mga bahin og una. Pananglit, diha sa Mateo 5:16 ang mga bata mahimong mosubli “ug daygon nila ang inyong Amahan nga anaa sa langit” sa daghang higayon. Dayon sila mahimong modugang sa mosunod nga hugpong sa mga pulong, “aron makita nila ang inyong maayong mga buhat.” Dayon sila mahimong mosubli sa tibuok nga bersikulo.

3. Kon ang mga bata maayong mobasa, pag-andam og usa ka sinulat nga kopya sa kasulatan alang sa matag bata. Guntinga ang matag kopya ngadto sa pulong o ginunting nga hugpong sa mga pulong. Human dungana pagsulti ang bersikulo sa pipila ka mga higayon, ihatag sa mga bata ang nagkasagul nga mga hugpong, ug ipahimutang kini sa tinagsatagsa o isip usa ka klase ang ilang mga ginunting nga hugpong sa mga pulong sa tukma nga pagkasunodsunod.

4. Sublia ang kasulatan sa daghang mga higayon, mohunong aron sa paghatag og higayon sa bata nga mosulti sa sunod nga pulong o hugpong sa mga pulong. Unya tuguti ang laing bata nga modugang og pipila pa ka mga pulong. Padayon hangtud ang tanang mga bata makasulay bisan usa ka higayon.

5. Gamit og musika aron sa pagtabang sa mga bata nga makasag-ulo.

6. Bahina ang mga bata ngadto sa duha ka mga pundok. Tuguti ang matag pundok nga magpulipult sa pagsubli sa mga pulong o mga hugpong sa mga pulong sa sunod-sunod nga paagi. Ikaw mahimong mopasulti sa usa ka pundok sa unang pulong, ug ang laing pundok sa ikaduha, ug uban pa hangtud sa tibuok nga bersikulo.

7. Pagpili og usa ka tudling sa kasulatan nga buot nimong sag-ulohon sa mga bata. Isulat ang kasulatan diha sa pisara o diha sa usa ka poster. Sublia ang tudling sa daghang mga higayon, sa hinayhinay magtabon o magpapas sa daghan nga mga pulong hangtud nga ang mga bata makasag-ulo sa tibuok nga kasulatan.

Paggamit sa Sobrang Panahon sa Maalamong Paagi

Kon ikaw makahuman sa imong giandam nga leksyon sa wala pa mahuman ang oras, ikaw mahimong maghimo og kalihokan aron sa pagtiwas sa nahibilin nga panahon. Ang mosunod nga mga sugyot makatabang nimo sa paggamit niini nga panahon sa epektibo nga paagi:

1. Pasultiha ang pipila ka mga bata mahitungod sa ilang paborito nga mga sugilanon sa kasulatan.

2. Pagpahigayon og usa ka pagsiksik sa kasulatan pinaagi sa paghatag og mga timailhan ngadto sa mahinungdanong mga pakisayran sa kasulatan nga gimarkahan na nila. Parisparisa sila o pundoka sa ginagmay nga pundok aron sa pagpangita sa tukma nga tudling sa kasulatan.

3. Tabangi ang mga bata sa pagsag-ulo og kasulatan o usa ka artikulo sa hugot nga pagtuo gikan sa leksyon.

4. Tuguti ang mga bata nga makigbahin og mga ideya bahin sa paagi unsaon nila paggamit ang mga baruganan nga gikan sa leksyon diha sa panimalay, sa tulunghaan, ug uban sa ilang mga higala.

5. Bahina ang klase ngadto sa mga pundok, ug papulipuiiha sila sa pagpangutana sa usag-usa mahitungod sa leksyon.

6. Tuguti ang matag bata sa pagdibuho og usa ka larawan nga may kalabutan ngadto sa leksyon, o pag-imprinta og kinutlo nga madala sa panimalay ug isip mahimong pahinumdom sa katuyoan sa leksyon.

7. Dapita ang mga bata sa pagmarka sa mga pakisayran sa kasulatan alang sa umaabot nga pagtuon. Ikaw mahimong mohangyo sa mga bata sa pagbutang og marka sa mga bersikulo gikan sa leksyon nga ilang gikagustohan pag-ayo, o ikaw mahimong mosugyot og mga bersikulo nga sa imong pagtuo makapahinumdom sa mga bata sa katuyoan sa leksyon.

8. Tabangi ang mga bata nga makasag-ulo sa han-ay sa mga basahon diha sa kasulatan.

9. Ribyuha ang mga baruganan o mga asoy sa kasulatan gikan sa miaging mga leksyon.

Musika diha sa Lawak-klasehan

Ang pagkat-on sa ebanghelyo mapalambo ug mapalig-on pinaagi sa musika. Sa kasagaran ang mga bata labaw nga makahinumdom ug makakat-on pinaagi sa musika.

Ikaw dili kinahanglan nga mahimong musikero aron sa paggamit sa angay nga musika sa pagtabang sa mga bata nga mobati sa Espiritu ug makakat-on sa ebanghelyo. Ang musika mahimong naglakip sa audiocassettes o usa ka musikal nga pundok atol o sa pagsugod sa leksyon. Ikaw mahimo usab nga moawit o mobasa sa mga pulong sa mga awit aron sa paglakip sa mga bata sa imong leksyon.

Panahon sa Pagpakigbahin

Usahay ang klase pagahangyoon sa paghatag og yano nga mga pasundayag sa ebanghelyo sa Panahon sa Pagpakigbahin sa Primarya. Kini nga mga pasundayag mahimong maggikan sa mga leksyon, magkinahanglan og gamay nga pagbansaybansay, ug makatabang sa pagpalig-on sa mga baruganan nga imong gitudlo. Ikaw mahimong mogamit sa mosunod nga mga sugyot alang sa panahon sa pagpakigbahin:

1. Pagdrama sa usa ka asoy sa kasulatan.

2. Pagbatbat sa nasag-ulo nga mga kasulatan nga magdungan.

3. Sublion o awiton ang usa ka artikulo sa hugot nga pagtuo ug mopasabut sa kahulugan niini.

4. Pagdrama og usa ka moderno nga paggamit sa usa ka baruganan sa ebanghelyo.

Mga Artikulo sa Hugot nga Pagtuo

Ikaw kinahanglan nga moapil sa Mga Artikulo sa Hugot nga Pagtuo nganha sa imong mga leksyon ug moawhag sa matag bata sa pagsag-ulo sa Mga Artikulo sa Hugot nga Pagtuo sa dili pa mogradwar gikan sa Primarya. Gamita ang matag kahigayunan sa pagtabang sa mga bata nga makasag-ulo ug makasabut sa Mga Artikulo sa Hugot nga Pagtuo.

Pagsabut sa mga Bata nga Nag-edad og Walo hangtud sa Napulog Usa

Sa pagtabang sa mga bata nga makakat-on ug makaangkon og pagsalig sa kaugalingon, ikaw kinahanglan nga makasabut sa ilang mga panginahanglan ug mga kinaiya ug magplano og angay nga mga kalihokan ug mga klase.

Mga kinaiya

• Pisikal

  • Adunay mga higayon nga paspas ug hinay nga pagtubo

  • Tingali bakikaw

  • Malingaw nga makigdula diha sa mga grupo

• Mental

  • Ganahan nga makat-on

  • Maghunahuna sa miaging mga kasinatian

  • Magsugod sa pagbase sa mga desisyon sa pagpangatarungan

  • Buot nga masayud ngano

  • Mahukmanon

  • Modayeg sa mga bayani

  • May pagkatulubagon

  • Gusto sa buhat sa pagsag-ulo

• Sosyal

  • Nagsugod pagkawalay-gusto sa kaatbang nga sekso ngadto sa usa ka tinguha alang sa labaw nga interaksyon taliwala sa mga lalaki ug mga babaye

  • Malingaw sa pundok ug tinagsa nga panahon

  • Mobati og kusog nga panginahanglan sa pagkagawasnon

  • Nakaugmad og maayong buot

  • Makaangkon og tinguha sa uban

• Emosyonal

  • Dili gusto sa pagpanaway

  • Magpakita og dili angay nga lihok kon adunay mga problema sa kaubanan

  • Masaligan ug kapiyalan

  • Mabinantayon mahitungod sa pagkamakiangayon

  • Magsugod sa pagduhaduha bahin sa iyang kaugalingong bili

  • Mokuhod ang pagkadominante ug dili na kaayo determinado nga ang iyang gusto ang matuman

• Espirituhanon

  • Malingaw nga magkat-on ug magbansay sa mga baruganan sa ebanghelyo

  • Naimpluwensya sa mga pagpamatuod sa uban

  • Midako sa pagpangandam nga mosabut sa mga baruganan sa ebanghelyo

  • Adunay makusog nga pagbati sa matarung ug sayop

Linain nga mga Sumbanan alang sa Paglakip Niadtong adunay mga Kakulangan

Ang Manluluwas nagpakita og panig-ingnan alang kanato sa pagbati ug pagpakita og kalooy alang niadtong adunay mga kakulangan. Sa dihang siya miduaw sa mga Nephite human sa iyang pagkabanhaw, siya miingon:

“Aduna ba kamo dihay mga masakiton? Dad-a sila ngari. Aduna ba kamo dihay mga bakol, o mga buta, o mga pungkol, o mga angol, o mga sanglahon, o mga dili makalihok, o kadto nga mga bungol, o kadto nga gitakbuyan sa tanan nga mga matang sa sakit? Dad-a sila ngari ug Ako moayo kanila, kay Ako adunay kalooy diha kaninyo” (3 Nephi 17:7).

Isip usa ka magtutudlo sa Primarya ikaw anaa sa maayo kaayong kahimtang sa pagpakita og kalooy. Bisan tuod ikawtingali wala mabansay sa paghatag og propesyonal nga tabang, ikaw makasabut ug makaamuma sa mga bata nga adunay mga kakulangan. Ang pagpakabana, pagsabut, ug usa ka tinguha sa paglakip sa matag sakop sa klase diha sa mga kalihokan sa pagkat-on gikinahanglan.

Ang mga bata nga adunay mga kakulangan mahimong matandog pinaagi sa Espiritu bisan unsa pa ang level sa ilang pagsabut. Bisan ang ubang mga bata siguro dili makasaimot sa tanang panahon sa Primarya, sila nagkinahanglan og higayon sa pagsalmot bisan og sa daklit aron makabati sa Espiritu. Mahinungdanon tingali nga adunay kauban kinsa sensitibo sa mga panginahanglan sa bata nga mouban sa bata sa panahon sa Primarya kon ang bata nagkinahanglan og higayon nga layo sa tibuok pundok.

Pipila ka mga sakop mahimong adunay problema sa kakulangan sa pagkat-on, intelektuwa! nga mga pagkadaot, problema sa pagsulti, pagkawala sa panan-aw o pandungog, linihokan ug sosyal nga mga suliran, sakit sa panghunahuna, mga problema sa panglihok-lihok , nagbalik-baiik nga kadaot sa panglawas. Ang uban makakaplag nga ang pinulongan o pangkultura nga kahimtang dili sinati ug lisud. Bisan pa sa tinagsatagsa nga mga kahimtang, ang matag bata adunay managsama nga mga panginahanglan nga higugmaon ug dawaton, nga makakat-on sa ebanghelyo, nga mobati sa Espiritu, nga moapil nga malampuson, ug makaalagad sa uban.

Kini nga mga sumbanan makatabang kanimo sa pagtudlo sa mga bata nga adunay mga kakulangan:

• Ayaw tan-awa ang kakulangan ug ilha ang bata. Pagpakanatural, mahigalaon, ug mainiton.

• Pakisayri ang linain nga mga kalig-on ug mga problema sa bata.

• Himoa ang matag paningkamot alang sa pagtudlo, ug pahinumdomi ang mga sakop sa klase sa ilang responsibilidad sa pagtahud, sa matag sakop sa klase. Ang pagtabang sa sakop sa klase nga adunay kakulangan mahimong usa ka Kristohanon nga makapakat-on nga kasinatian alang sa tibuok klase.

• Pangitaa ang labing maayo nga mga pamaagi alang sa pagtudlo sa bata pinaagi sa pagkonsulta uban sa mga ginikanan, uban sa ubang mga sakop sa banay, ug kon angay, uban sa bata.

• Sa dili pa motawag og bata nga adunay kakulangan sa pagbasa, pag-ampo, o sa laing paagi pag-apil, pangutana unsay iyang bation kon mosalmot sa klase. Hatagi og gibug-aton ang mga abilidad ug mga talento sa matag bata ug pangita og mga paagi nga ang matag usa makasalmot nga komportable ug malampuson.

• Ipahaum ang mga materyal sa leksyon ug pisikal nga palibut aron matubag ang mga panginahanglan sa mga bata nga adunay mga kakulangan.

Pagtagad sa mga Problema sa Pag-abuso

Isip usa ka magtutudlo ikaw makaila sa mga bata sa imong klase kinsa nag-antus gikan sa emosyonal o pisikal nga pag-abuso. Kon ikaw nabalaka bahin sa usa ka bata diha sa imong klase, palihug pagpakitambag uban sa imong obispo. Samtang ikaw mag-andam ug magtudlo sa mga leksyon, pag-ampo alang sa giya ug direksyon sa Ginoo. Tabangi ang matag bata sa imong klase nga mobati nga siya usa ka bililhon nga anak sa Langitnong Amahan ug nga ang Langitnong Amahan ug si Jesukristo nahigugma sa matag usa kanato ug buot kanato nga magmalipayon ug luwas.