Kʼutuk rikʼin li Musiqʼej

Naq li Kolonel kixtaqla laj Jose Smith ut laj Sidney Rigdon chixjultikankil lix evangelio, kixk’e li yeechi’ihom reheb’ naq “li Santil Musiq’ej taahirmanq re xch’olob’ankil xyaalal chixjunil li k’a’aq re ru li b’arwan nekeye” (Tzol’leb’ ut Sumwank 100:8; chi’ilmanq ajwi’ Tzol’leb’ ut Sumwank 42:15–17; 50:17–22). Li yeechi’ihom a’in nak’eeman ajwi’ reheb’ chixjunileb’ li neke’k’utuk re li evangelio, jo’ choq’ aawe. Naq nakak’ut lix evangelio li Jesukristo, naru nawan li Santil Musiq’ej aawochb’een re aab’eresinkil ut xch’olob’ankil li yaal sa’ lix k’a’uxleb’ ut sa’ xch’ooleb’ li tzolb’ileb’ aab’aan (chi’ilmanq Tzol’leb’ ut Sumwank 8:2). Moko aajunes ta nekatk’utuk “xb’aan naq moko laa’at ta tat-aatinaq, a’ b’an li Santil Musiq’ej” (Markos 13:11).

Li Santil Musiq’ej, a’an tz’aqal aj k’utunel. A’ yaal jo’ k’ihal xwankil malaj xnawom junaq aj k’utunel re li ruchich’och’, moko naru ta tixb’aanu xk’anjel li Santil Musiq’ej re xch’olob’ankil li yaal chirix li Kristo ut xjalb’al li ch’oolej. A’b’an chixjunileb’ laj k’utunel naru a’anaqeb’ jun k’anjeleb’aal re xtenq’ankileb’ li ralal xk’ajol li Dios chi tzolok rik’in li Musiq’ej.

Re tatkʼutuq rikʼin li Musiqʼej

• Kawresi aawib’ sa’ musiq’ej.

• Rajlal kawresinb’ilaqat re rab’inkil li na’leb’ taak’ul chirix li rajomeb’ ru laa tzolom.

• Kawresi junaq li na’ajej ut k’e li hoonal re naq a’anaq li Santil Musiq’ej li taatzoloq reheb’ li komon.

• Tenq’aheb’ li komon chixsik’b’al, chixk’eeb’al reetal, ut chixk’anjelakil li na’leb’ xe’xk’ul.

• Wotz laa nawom chi kok’ aj xsa’ ut b’oqeb’ li komon chixwotzb’al li reek’ahomeb’, lix k’ulumeb’, ut lix nawomeb’.

Li Kolonel kixkawresi rib’ sa’ musiq’ej re k’utuk

Re xkawresinkil rib’ choq’ re lix k’anjel, li Kolonel kixnumsi 40 kutan sa’ li yamyookil ch’och’ “re taawanq rik’in li Dios” (Xjaltesinkil ru li Santil Hu xb’aan laj Jose Smith, Mateo 4:1. A’b’an lix kawresinkil rib’ sa’ musiq’ej kitikla chi junxilaj. Naq laj Satanas kixyal rix, a’an kiru raj chixsik’b’al “li aatin re li yu’amej” li kixk’uula chaq re li “hoonal ajwi’ a’an” ajb’il wi’ ru xb’aan (Tzol’leb’ ut Sumwank 84:85). Chatz’il rix lix yalb’al aaq’e nakab’aanu naq nakakawresi aawib’ sa’ musiq’ej re k’utuk. K’a’ru nakatzol sa’ Mateo 4:1–11 chirix xtaaqenkil lix b’aanuhom li Kolonel naq kixkawresi rib’ sa’ musiq’ej?

Li Santil Musiq’ej a’an tz’aqal aj k’utunel ut li nachal wi’ li jalajik ch’oolej. Xk’utb’al li evangelio rik’in wankilal ink’a’ ka’ajwi’ naraj naxye xkawresinkil jun tzol’leb’, naraj ajwi’ naxye xkawresinkil qib’ sa’ musiq’ej naq toj maji’ noko’ok chi k’utuk. Wi kawresinb’ilat sa’ musiq’ej, jwal tatruuq wi’chik chirab’inkil ut chixtaaqenkil xb’eresihom li musiq’ej naq nakatk’utuk. Xb’oqb’al li Santil Musiq’ej sa’ laa k’utum, a’an xb’oqb’al ajwi’ sa’ laa yu’am. A’in naraj naxye xyalb’al aaq’e chixtaaqenkil xb’aanuhom li Kolonel ut xyu’aminkil lix evangelio chi anchal aach’ool. Xb’aan naq maajun naru chi b’aanunk re a’in chi tz’aqal re ru, naraj ajwi’ naxye xjalb’al qak’a’uxl rajlal kutan.

Patz’om re k’oxlak: K’a’ru naraj naxye choq’ aawe xkawresinkil aawib’ sa’ musiq’ej re k’utuk? K’a’ru eek’asinb’ilat chixb’aanunkil re taachaab’ilob’resi laa kawresinkil sa’ musiq’ej? Chan ru naq lix kawresinkil aawib’ sa’ musiq’ej naru naxk’ut xjalanil laa k’utum?

Eetalil sa’eb’ li loq’laj hu: Esdras 7:10; Lukas 6:12; Alma 17:2–3, 9; Tzol’leb’ ut Sumwank 11:21; 42:13–14

Li Kolonel rajlal kawresinb’il re xsumenkil li rajomeb’ ru li ras riitz’in

Laj Jairo, aj jolominel ch’utleb’aal kab’l, kolxkut rib’ chi roq li Jesus ut kixtz’aama chiru naq tixtenq’a lix rab’in li kamk re. Li Jesus ut eb’ lix tzolom yookeb’ chixteeb’aleb’ xb’e sa’ xyanqeb’ li k’iila kristiaan re wulak sa’ rochoch laj Jairo naq li Jesus kixaqli. “Ani xch’e’ok we?” kixpatz’. Chanchan tawi’ naq jalan b’ayaq lix patz’om—wi li tenamit neke’laatz’an ut neke’pitz’ok, ani ta ink’a’ taach’e’oq re? A’b’an li Kolonel kireek’a naq sa’ xyanq li k’iila kristiaan, wan ani kinach’ok rik’in xb’aan lix majelal ut rik’in xpaab’aal re xk’ulb’al xk’irtesinkil li naxyeechi’ a’an. Toj wan xhoonal re rula’aninkil lix rab’in laj Jairo. Xb’een kixye re li ixq li kitoch’ok li raq’, “At inrab’in, laa paab’aal xkolok aawe. Ayu sa’ tuqtuukil usilal” (chi’ilmanq Lukas 8:41–48).

Jo’ aj k’utunel, wan naq moko taatz’aqloq ta aahoonal re xk’utb’al chixjunil li na’leb’ k’uub’anb’il aab’aan. Us ta jwal aajel ru a’an, maakanab’ chi nume’k junaq majelal aajel ru choq’ re li ani tzolb’il aab’aan. Jo’ ajwi’ naq xasik’ aab’eresinkil sa’ musiq’ej re xkawresinkil aawib’ re k’utuk, sik’ ajwi’ aab’eresinkil rik’in li musiq’ej naq yookat chi k’utuk. Chak’ehaq reetal li rajomeb’ ru, li xkab’ rix xch’ooleb’, ut li rajomeb’ xch’ool li komon. Li Santil Musiq’ej tatxtenq’a chixtz’ilb’al rix chan ru yoo chixk’ulb’al malaj chixtawb’al ru laa tzolom li yookat chixk’utb’al. A’an tatxmusiq’a, ut wan naq tixjal li na’leb’ xak’uub’. Qayehaq, maare xaweek’a naq naraj naab’al hoonal xk’utb’al junaq li tzol’leb’, malaj xkanab’ankil junaq tz’ilok-ix re junaq chik hoonal, re naq textzoloq chirix li jwal aajel wi’chik ru choq’ reheb’ li komon.

Patz’om re koxlak: Ma wan hoonal xaweek’a naq laa yuwa’ malaj jalan chik aj k’utunel wan xnawom chirix li nakawaj ru jo’ tzolom? Ma neke’xnaw li komon tzolb’ileb’ aab’aan naq nakawaj naq te’xtaw ru chi us chiru naq taachoy li tzol’leb’? Chan ru tatruuq chixk’utb’al laa wajom?

Eetalil sa’eb’ li loq’laj hu: 1 Pedro 3:15; Alma 32:1–9; 40:1; 41:1; 42:1

Li Kolonel kixk’e xwankil li Santil Musiq’ej re naq eb’ li komon te’tzole’q xb’aan a’an

Sa’ xkutankil li Jesus, jwal kich’a’ajko’ chiruheb’ li k’iila kristiaan xnawb’al ani tz’aqal a’an, a’b’an toj naab’al kiyeeman chirix. “Wan neke’yehok naq a’ laj Jwan aj kub’sihom ha’,” Wankeb’ chik neke’yehok naq “laj Elias; ut wankeb’ wi’ chik neke’yehok naq a’an, laj Jeremias malaj junaq reheb’ li profeet.” A’b’an li Jesus kixk’e jun patz’om li kixtenq’aheb’i lix tzolom chixkanab’ankil xna’leb’eb’ li tenamit ut chixtz’ilb’al b’an rix k’a’ru wan sa’ lix ch’ooleb’: “Anihin laa’in naq nekeye?” A’an kiraj naq ke’xtaw xsumenkil ink’a’ “re tz’ejwalej chi moko re li kik’elej,” rik’in “b’an li Yuwa’b’ej wan sa’ choxa.” Li ch’olob’ahom a’in—k’utb’esinb’il xb’aan li Santil Musiq’ej—kixtenq’a laj Pedro chixyeeb’al, “Laa’at li Kristo, li Ralal li yo’yookil Dios” (chi’ilmanq Mateo 16:13–17).

Re naq li komon sa’ roso’jikeb’ li kutan te’kole’q sa’ musiq’ej, aajel ru naq te’wanq xnawom chirix li yaal. Moko naru ta taak’e reheb’, a’b’an naru taab’oqeb’, taawaklesiheb’ xch’ool, ut taak’uteb’ chiru xsik’b’al xjuneseb’. Naru nakak’ut—rik’in laa waatin ut laa b’aanuhom—naq aajel ru li Santil Musiq’ej sa’ xtzolb’al li evangelio. K’oxla, jo’ eetalil, li sutam re tzolok nakakawresi ut nakawaklesi. Li ch’ina k’anjel jo’ xk’eeb’aleb’ li chunleb’aal sa’ li tzoleb’aal malaj xk’eeb’aleb’ xsahil xch’ool ut aatinak rik’ineb’ li komon naxk’eheb’ chireek’a li musiq’ej taawanq sa’ li tzolok. Naru ajwi’ taab’oqeb’ li komon chixkawresinkil rib’ sa’ musiq’ej re tzolok, jo’ naq nakakawresi aawib’ sa’ musiq’ej re k’utuk. Patz’ chiruheb’ naq teneb’anb’il sa’ xb’eeneb’ rilb’al k’a’ chi musiq’ej neke’xk’am chaq sa’ li tzoleb’aal. Jo’kan ajwi’ naru taakeheb’ xhoonal chireek’ankil naq li Musiq’ej nach’olob’an chirix li Jesukristo ut chirix lix evangelio. Li nawom a’an taawulaq jo’ jun “li pek” choq’ reheb’, “ut lix wankil li xb’alb’a ink’a’ taanumtaaq sa’ xb’eeneb’” (Mateo 16:18).

Patz’om re k’oxlak: K’a’ru natenq’an xk’eeb’al junaq na’ajej b’ar wi’ na’eek’aman li Musiq’ej re xtzolb’al li evangelio? K’a’ru nanajtob’resink li Musiq’ej sa’ li tzoleb’aal? K’a’ru natenq’an reheb’ li komon chi tzolok rik’in li Musiq’ej? K’oxla li na’ajej b’ar wi’ nakatk’utuk chi kok’ aj xsa’. K’a’ru nakaweek’a naq wankat aran? Chan ru naru taab’oq li Musiq’ej chi wank sa’ li na’ajej a’an?

Eetalil sa’eb’ li loq’laj hu: Lukas 24:31–32; Jwan 14:26; 16:13–15; Moroni 10:4–5; Tzol’leb’ ut Sumwank 42:16–17; 50:13–24

Naq nokok’utuk, naru naqab’oqeb’ li tzolom re te’xsik lix nawom xch’ooleb’ chirix li yaal.

Li Kolonel kixtenq’aheb’ li kristiaan chixsik’b’al, chixk’eeb’al reetal, ut chixk’anjelankil li k’utb’esinb’il na’leb’ xe’xk’ul

Li Qaawa’ naraj aatinak qik’in—ut naraj taqanaw naq yoo chi aatinak qik’in. Sa’ 1829, jun aj k’utunel re li tzoleb’aal, aj Oliver Cowdery xk’ab’a’, wan 22 chihab’ re ut yoo chi tzolok chirix li kawil ut chaab’il tzol’leb’ naq yalaq ani naru naxk’ul li k’utb’esinb’il na’leb’. A’b’an wankeb’ lix patz’om jo’eb’ li qapatz’om laa’o: “Ma tz’aqal yoo chiwaatinankil li Qaawa’? Chan ru tinnaw li k’a’ru yoo chixyeeb’al?” Re xsumenkil li patz’om a’an li Qaawa’ kixb’oq laj Oliver re tixk’oxla junaq li hoonal re sik’ok sa’ musiq’ej. “Ma inkʼaʼ kinye tuqtuukilal re aakʼaʼuxl?” A’an kipatz’ok (chi’ilmanq Tzol’leb’ ut Sumwank 6:21–24). Moqon, kixk’ut chiru laj Oliver chan chik ru naru na’aatinak li Musiq’ej rik’in (chi’ilmanq Tzol’leb’ ut Sumwank 8:2–3; 9:7–9; chi’ilmanq ajwi’ Tzol’leb’ ut Sumwank 11:12–14).

Wank sa’ jun li ruchich’och’ b’ar wi’ neke’sach sa’ xch’ool li musiq’ejil k’a’aq re ru, chiqajunilo naqaj qatenq’ re rab’inkil xyaab’ xkux li Musiq’ej. Maare xqeek’a li Musiq’ej ut ink’a’ xqak’e reetal. Chiqajunilo naru naqatzol chan ru xsik’b’al li Musiq’ej, reek’ankil lix wanjik, ut k’anjelak jo’ li xoomusiq’aak wi’ xb’aan a’an. Naq nakatk’utuk, tenq’aheb’ li komon chixk’eeb’al reetal chan ru na’aatinak li Musiq’ej—ut chan ru na’aatinak rik’ineb’. Lix nimal ru maatan taak’e jo’ aj k’utunel a’an xtenq’ankileb’ li tzolb’ileb’ aab’aan chi elk chi uub’ej sa’ xsik’b’al li k’utb’esinb’il na’leb’.

Patz’om re k’oxlak: K’a’ut naq aajel ru taatzol xk’ulb’al li k’utb’esinb’il na’leb’? Ma wan ani xtenq’an aawe chixtawb’al ru chan ru xsik’b’al ut xk’eeb’al reetal li k’utb’esinb’il na’leb’? Chan ru taak’eheb’ xkawil xch’ool li komon re xsik’b’al, xk’eeb’al reetal, ut xk’anjelakil lix k’utb’esihom li Santil Musiq’ej?

Eetalil sa’eb’ li loq’laj hu: Galatas 5:22–23; Alma 5:45–47; Tzol’leb’ ut Sumwank 42:61; 121:33; Jose Smith—Resilal 1:8–20

Li Kolonel kixwotz lix nawom reheb’ li tzolb’ileb’ xb’aan

Sa’ jun hoonal b’ar wi’ kitoch’ok ch’oolej rik’in lix k’utum ut lix k’anjel, li Jesus kixk’e xkawil xch’ool li xMarta, li ramiiw, li kikam riitz’in. A’an kixwotz lix nawom chirix li yaal li wan chi junelik: “Laa was taawakliiq wi’chik chi yo’yo” (Jwan 11:23). Lix ch’olob’ahom kixwaklesi xch’ool li xMarta re xwotzb’al lix nawom xch’ool: “Ninnaw naq taawakliiq wi’ chik sa’ xwaklijikeb’ chi yo’yo li kamenaq, sa’ roso’jikeb’ li kutan” (Jwan 11:24). K’e reetal chan ru nak’ulman wi’chik li eetalil a’in sa’ Jwan 11:25–27. K’a’ru nawulak chawu chirix lix b’aanuhom li Kolonel? K’a’ut naq aajel ru xwotzb’al laa nawom chirix li na’leb’ re li evangelio?

Lix nawom aach’ool naru narosob’tesiheb’ xyu’am li tzolb’ileb’ aab’aan. Ink’a’ na’ajman naq utz’u’ujinb’ilaq ru laa waatin malaj naq najt tat-aatinaq. Ut ink’a’ aajel ru naq taatikib’ rik’in “nawulak raj chiwu xwotzb’al lin nawom.” Ka’ajwi’ naq taawotz li nakanaw xb’aan lix wankil li Santil Musiq’ej. Jwal nim wi’chik xwankil lix nawom aach’ool chirix li yaal naq nakaye chi tiik laa waatin ut chi anchal aach’ool. Wotz laa nawom chi kok’ aj xsa’ chirix li Kolonel, lix evangelio, ut lix wankilal sa’ laa yu’am, ut waklesiheb’ xch’ool li komon chixb’aanunkil ajwi’ a’an. Chijultiko’q aawe naq wan hoonal li nawom ch’oolej rik’in nimla wankilal ink’a’ naxk’e laj k’utunel, naxk’e b’an laj tzolonel.

Patz’om re k’oxlak: Sik’ junaq eetalil chirix li komon sa’eb’ li loq’laj hu li naxk’utb’esi xnimal xwankil re osob’tesink naq naxwotz lix nawom xch’ool. K’a’ru nakatzol chirixeb’ li eetalil a’an? Jo’q’e xat-osob’tesiik xb’aan xnawom xch’ool junaq komon? Chan ru naq xwotzb’al lix nawom aach’ool xtenq’aheb’ li komon? Chan ru naq xattenq’aak laa’at?

Eetalil sa’eb’ li loq’laj hu: Hechos 2:32–38; Mosiah 5:1–3; Alma 5:45–48; 18:24–42; 22:12–18; Tzol’leb’ ut Sumwank 46:13–14; 62:3

Eb’ li na’leb’ re xk’anjelankil li k’a’ru yookat chixtzolb’al

• Patz’ reheb’ li komon naq te’xwotz li k’a’ru xk’ut li Santil Musiq’ej chiruheb’ naq xe’xtzol li raatin li Dios.

• Kawresi aawib’ chi rub’elaj re naq taak’ul li musiq’anb’il na’leb’ naq yookat chi k’utuk.

• Tz’iib’a li musiq’anb’il na’leb’ xak’ul naq xakawresi aawib’.

• K’e li hoonal re naq li komon te’ruuq chi k’oxlak chi ink’a’ te’eek’anq chirix li k’a’ru yoo chixk’utb’al li Santil Musiq’ej.

• Oksi li loq’laj b’ich ut li jalam-uuch re xb’oqb’al li Musiq’ej.

• Ab’i li musiq’aak naq nakak’uub’ ut nakak’ut li tzol’leb’ ut wanq aach’ool chixk’utb’al li ink’a’ xak’uub’.

• K’eheb’ xhoonal chixjunileb’ li komon re naq te’xwotz xnawom chirix li k’a’ru yookeb’ chixtzolb’al.

• Tenq’aheb’ li komon chixk’eeb’al reetal naq nawan li Santil Musiq’ej sa’ eeyanq.

• Yu’ami li yaal nakak’ut re naq tatruuq chixwotzb’al aanawom chirix a’an.

• B’aanu li na’leb’ xak’ul re naq tatruuq chi k’utuk a’ yaal jo’q’e malaj a’ yaal b’ar.