Ang mga Damgo sa Betlehem
Malinawon kaayo ang kahimtang nga gihatag sa kinaiyahan, ang pag-abot sa kagabhion sa sayong bahin sa tingpamulak. Tin-aw ang kalangitan, diin sa sinugdanan makita ang mga bitoon sa tagnapulo, dayon sa ginatos, ug sa kataposan sa linibo. Ang mga magbalantay sa umahan nakakaplag og kahupayan gikan sa kainit sa adlaw ug sa kakapoy sa matinud-anong paghago. Ang bugtong talagsaon—apan matahom kaayo—nga elemento niining pangprobinsya nga eksena anaa sa kwadra sa kilid sa bungtod duol sa barangay, diin duha ka tawo ang nag-apong sa usa ka masuso nga naghigda sa pasungan, nga pipila lamang ka hayop ang nagsaksi sa katingalahan nga ilang nakita.
Kining tulo, nga walay higala o andam nga tagbalay sa nagdasok nga lungsod sa Betlehem, mao ang, una, matahom nga batan-ong birhen nga inahan nga ginganlan og Maria (tingali mga sayo o sa tunga-tungang bahin sa pagkatin-edyer kon ibase sa mga tradisyon nianang panahona), kansang kaisog ug tataw nga pagtuo sama ka dalaygon sa bisan unsa nga narekord sukad sa kasulatan. Ikaduha, ang iyang bana nga gitawag og Jose, mas magulang sa iyang batan-ong asawa apan sa tiunay nga kinaiya tingali maoy labing takos nga tawo sa yuta nga nagpadako og masuso nga dili pisikal nga anak ni Jose apan kinsa, paglabay sa panahon, nahimong espirituhanong amahan ni Jose. Ikatulo, kataposan, ug labing matahom sa tanan: ang masuso nga ginganlan og Jesus, naghigda nga giputos sa mga bakbak diha sa labing limpyong dagami nga makuha sa mabalak-ong amahan.
Usa ka nakasuhi niining hilom, wala mapahibalo nga eksena mao ang kamatuoran nga walay masuso nga natawo sukad nga daghan na kaayo ang nahibaloan, kang kinsa daghan na kaayo ang nasulat, ug kang kinsa daghan na kaayo ang gilaoman. Gani, ang kahibalo kon kinsa ug unsa Siya nagsugod didto sa kalangitan sa wala pay bisan kinsa nga natawo! Isip Unang Natawo sa Amahan1 sa kalibotan sa mga espiritu, gitudlo Siya didto nga mahimong Manluluwas sa kalibotan,2 gi-orden daan nga mahimong “Nating Karnero nga gipatay … sukad sa pagtukod sa kalibotan.”3 Kadugayan, apan sa wala pa ang Iyang pagkahimugso, Siya ang halangdong Jehova sa Daang Tugon, mitabang kang Noe sa pagluwas sa iyang pamilya panahon sa lunop4 ug mitabang kang Jose sa pagluwas sa iyang pamilya panahon sa kagutom.5 Siya ang talahuron nga Jehova kansang mga ngalan maglakip sa “Katingalahan, Magtatambag, Ang Makagagahum nga Dios, Ang Walay Kataposan nga Amahan, Ang Prinsipe sa Kalinaw.”6 Siya ang Alpha ug Omega7 diha sa dakong plano sa kalooy nga sa kataposan “[mo]sangyaw sa maayong balita ngadto sa mga kabos; … [mo]lipay sa mga nagmagul-anon, … [mo]pagawas sa mga binilanggo ug mga binihag.”8
Aron sa pagtuman niini, Siya motunob sa pugaanan sa katubsanan nga mag-inusara sa hingpit, nga walay mortal nga kauban nga moabag Kaniya ug walay langitnong kauban nga makahimo. Sa pagpas-an sa tanang kasal-anan ug kagul-anan sa mortalidad, Iyang dad-on ang dili matukib nga gasa sa kaluwasan ngadto sa tibuok tawhanong pamilya, gikan kang Adan hangtod sa kataposan sa kalibotan. Sa kinatibuk-an sa Iyang panaw, Siya ang “Magbalantay ug Tig-atiman sa [atong] kalag,”9 ang halangdon nga “Pangulong Pari sa atong tinoohan,”10 ang “Madagayaong Tubod sa tanang pagkamatarong.”11 Ang tanan niining mortal nga mga katungdanan ug buluhaton kinahanglan pa nga mabuhat. Apan dili karong gabhiona. Dili niining gabhioana. Karon usa lamang Siya ka masuso sa mga bukton sa iyang inahan kinsa nagpangga Kaniya, gibantayan sa usa ka amahan kinsa maaghop ug lig-on.
Wala madugay nangabot ang mga magbalantay nga nagrepresentar sa labing ubos nga yutan-on nga mga kalihokan, ang labing kabos sa katawhan ug sa ilang mga paghago. Kadugayan, nangabot ang mga hari, ang mga Mago gikan sa sidlakan, nagsimbolo sa labing taas nga temporal nga mga nakab-ot, ang labing adunahan sa katawhan ug sa ilang mga paghago. Labaw sa tanan—literal nga labaw sa tanan—ang mga anghel miabot nga nanganta og “Himaya sa Dios sa kalangitan,”12 usa ka tinuod nga dakong pundok sa langitnong panon nga nanagdayeg niining gamay nga masuso kinsa sa kataposan mianhi sa yuta. Ang mga anghel, sa pagkatinuod, mimarka sa dalan padulong niining pasongan sa daghan na nga mga siglo. Sa labing bag-o, usa ka anghel ang miadto kang Maria aron sa talagsaong pagpahibalo kaniya sa unsay gipili nga siya ang mobuhat ug kinsa nga siya gipili nga mamahimo.13 Usa ka anghel miadto kang Jose nga naghatag kaniya og kaisog sa pakigminyo niining batan-ong babaye kinsa katingalahang nagsabak na, usa ka sugo nga gisunod niya dayon ug sa matinud-anong paagi.14 Human sa pagkahimugso, usa ka anghel misulti sa batan-ong managtiayon sa paglayas sa unsay mahitabong pagpamatay ni Herodes sa mga inosente (kadtong gagmay nga mga bata kinsa maoy unang mga Kristiyanong martir sa Bag-ong Tugon), ug kana nga samang anghel misulti sa magtiayon, sa dihang pwede na silang mobalik gikan sa Ehipto, nga manimuyo sa layong dapit sa Nazaret kay sa Betlehem o bisan sa Jerusalem.15 Klaro lang, ang mga anghel sa langit daghan kaayo og nahibaloan kay sa mga mortal sa kalibotan kon unsay gipasabot niini nga pagkahimugso ug unsa ang misyon niini nga bata, sa pagpiho, “[pag-antos sa] atong kasakitan, ug [pag]pas-an sa atong mga alantuson: … [samaran] tungod sa atong mga sala, [ug mapangos] tungod sa atong pagkadaotan: [sa pagklaro nga] giantos niya ang kastigo nga maoy nakaluwas kanato ug [nga] pinaagi sa iyang mga labod [mangaayo] kita.”16
Alang kanako, mahinungdanon nga kining tanan nahitabo sa kagabhion, kanang panahon nga morelaks ang atong kaunuran ug ang kakapoy ikapahulay, sa dihang ang mga pag-ampo masulti, ang mga pagpadayag mapaabot ug ang balaanon nga mga nilalang dako og kahigayonan nga anaa sa duol. Ug kausa kada tuig, ang kagabhion mao ang higayon nga ang mga bata daw maglisod sa pagpiyong tungod sa kalipay sulod kanila, nasayod nga pagkaugma mao na ang Pasko. Oo, bisan unsa ka lisod ang atong adlaw, ang tam-is nga mga damgo sa kagabhion makapatarong sa tanan. Sama sa gisulat kaniadto ni Elder Parley P. Pratt:
“Ang Dios mipadayag og daghang importante nga mga instruksyon … pinaagi sa mga damgo. … [Niana] ang mga kaugatan mangluag, ug ang tibuok mortal nga katawhan managhigda sa hilom nga [pagkatulog, ug] … ang espirituwal nga kalawasan … makig-istorya sa Dios, … [uban sa] mga anghel, ug [uban] sa mga espiritu sa matarong nga mga tawo nga nahingpit.”17
Ug busa mao kini ang gabii sa nahinganghang pagkataha, diin sa pagkatinuod “ang mga paglaom sa katuigan”18 natuman diha sa mga damgo sa Betlehem.
Nianang gabii ibabaw [sa] Judea
Ang misteryosong Bitoon nagsiga,
Usa ka buta nga natulog [nangapkap],
Ug nagdamgo [nga] siya makakita.
Nianang gabii ang mga magbalantay nakadungog
Sa kanta sa mga panon sa anghel sa duol,
Usa ka bungol milihok sa iyang pagkatulog,
Ug nagdamgo [nga] siya makadungog.
Nianang gabii diha sa kwadra sa baka
Natulog ang Bata ug Inahan [nga wala mag-istorya],
Usa ka bakol [nga tawo] miliso sa iyang lubag nga mga tiil,
Ug nagdamgo [nga] siya [makalakaw na].
Nianang gabii ibabaw sa bag-ong natawong Bata
Miakbo ang malumo nga si Maria,
Usa ka sanlahon mipahiyom sa iyang pagkatulog,
Ug nagdamgo [nga] siya nalimpyo na.
Nianang gabii diha sa dughan sa iyang Mama
Mainampingong gikugos ang gamayng Hari,
Ang daotang babaye malipayong natulog,
Ug nagdamgo [nga] siya putli.
Nianang gabii samtang Ang Gibalaan
Nga maoy moluwas, naghigda sa pasongan,
Naglaom ang usa ka tawong patay na,
Ug nagdamgo nga walay lubnganan.19
Akong ibilin kaninyo, isip akong gasa sa Pasko, ang mga damgo sa Betlehem. Ug gibuhat ko kini sa ngalan sa masuso kinsa naghimong tinuod niadtong tanan nga mga damgo, gani ang Ginoong si Jesukristo, amen.