2013
Bay Gu Un Ngom, Mar Dabgu Pagem.
November 2013


Mulwol ko Bin Somm’on e Presidency, November 2013

“Bay Gu Un Ngom, Mar Dabgu Pagem.”

E Chitamangdaed nu Tharmiy … ma nang urngin e rogon ningad fil mag tugulgaed mag manged gelingdad nap’an ngad fasgaed ko sikeng thingar ningad dared riy’.

Ulan e babyor rog u balayal’ ney, bay Gu yoloey, “Biney i’ir e reb e thabi fel’ e mo’olung ko urning e general conference Kug un. Urngin Urngin e ba’nen e ba gaa’ ko tin ya’el.”

Walageg nib pou’moon nge ppin, nel’ e pul ni ke yaen nap’an kad mukungaed uta’abang nap’an e general conference rodad, e ppin nib fel’ rog, Frances, ke paer u hospital, ke dol’ boech e rran u somm’on. U May, tomuren bo’or e week ni ke cham ko miith rok, ke yim’. E yam’ rok e ba ga’ fan. Kug mabgolgow ulane fare Salt Lake Temple ko October 7, 1948. Gabul i’ir e 65th anniversary ko mabgol romow. I’ir e t’ufeg ko yafas rok, e fagar nib riyul’, e fagar nib chuchugur ngog. Ningan yoeg ni gube tawreng dani weliy’ nib fel’ rogon e thamtham rog.

Biney e conference ba yip ko 50 e duw nap’an kan Pinningeg ningu un fare Ulungi Ragag nge La’agruwi Apostle ko President David O. McKay. Ko urngin e duw Kug thamiy e ayuw nge gol nib polo’ ko ppin nib fel’ rog. Dabiyog ningan matheg fapi maligach ni ke tay Ningu mugu’uliy e muruwel rog. Dabkug rung’ag e moning rok nap’an thingar Ningu soen ko bo’or e rran nge week u palog rok nge bitiri romow. I’ir e angel, arragon.

Gube a’dag ningu pinning e magaer, nge pii’ mager ko tabinaew rog, ko urngin e ayuw ko t’ufeg kan pii’ ngomaed nap’an ke yim’ Frances. Mi’iray e babyor ke pii’ ulongob e fayleng ni kar weliy’ed e magaer ngak nge ko tabinaew romaed. Kug thapeged bo’or e nuwnuw ko flores. Kug pinninged e magaer ko e salpiy ni kan pii’ u fithingan ko fare General Missionary Fund ko fare Galasia. Ni fan e gidii’ ke pag u fayleng, Gube pinning e magaer nib to’or ni fan e gol nge t’ufeg romed.

E ba’nen nib gol u ngiyal’ ney ko kii’ i’ir e mich rog marunga’gen fare gospel ku Yesus Kristus nge e nang fan Rog nibe fas e Frances nib t’ug rog. Gumanang e kii’ romow dani athamgil ko manemus. Kug m’ag paa’mow ulan fare na’un rok Got ko e bee’ ni bay e mat’awon ninge m’ag e tin ko fayleng u tharmiy. Gumanang boron gamowra muk’un uta’ban bayay ma dani kii’mow bayay. Aray e nang fan nima ayuwegeg.

Walageg nib mo’on nge ppin, nib riyul’ ningan yoeg ni dariy’ bee ni ke paer ma dariy’ e gafgow fa kirebaen’ rok, ma dariy’ e ngiyal’ ko likngin e gidii’ ni dabki sug ko e kireb nge gafgow.

Nap’an e tin kireb ra yib, bay e lumel nira yib ningan fith fare duwer “Mang fan gag?” Boech e ngiyal’ dariy’ e magal u tomur, dariy’ e yal’ ninge thang e lumel ko nep. Gadadma thamiy e kirebaen’ ko lik’ay kan kireb nge gafgow ko athap kan thang. Gadadba yoeg e wenig ko fare bible, “Dariy e flay u Gilead?”1 Gadadra thamiy i kug malog, kireb gum’racha’dad, yigo’dad. ra guy e tin kireb udakaen e nang fan ko puw e day. Gadad Gadadra chuw ko gumaen’ ko e magawon mug pagtalingaed ni gum’aen i’ir e tin fel’ ku tharmiy nib t’uf.

Fa tin mom’aw nira yib ngodad ba pii’ e sikeng ko e rayog rodad ningad athamgiliyed. E duwer thingar ningad fulweged i gadad gubin: Bay gu waer, fa bay gu gelnog? Boech ra waer nap’an yaedra pir’yeg ni dabiyog ningar baed nga sikeng. Ningad gelnoged ba yip fan ningad athamgil mada’ ko fare tin tomur erran e yafas.

Nap’an ngad lemniged ko e tin nira buch ngodad, rayog ningad oeged woed Job u karkrom, “Kan gargelen mo’on ko tin kireb.”2 Job e ke “machaelboeg nge fel’ rogon” e mo’on nima “liyoer ngak Got, maki chuw ko mo’oniyaen’.”3 Fel’ ko murwel rok, fla’ab ko chugum rok, ke yib e sikeng ngak Job ninge gathaynog urngin e bee’. Ke fek e chugum rok, fek ya thin e fagar ngak, ke mar ko gafgow, ke yim’ e tabinaew rok, kan chiliy ngak ninge “moning ngak Got, mgum’.”4 Ke cham ko binem e lumel nge yoeg ko to’orngin e ya’el nib fel’ rok:

“Musapgaed, e m’ag e bay u tharmiy, ma chepin rog e ba lanelang.”5

“Gumanang be fas e tabayul rog.”6

Job ke athamgil ko mich. Gadadra rin’ ta’abrogon nap’an ngad guyed e sikeng rodad?

Nap’an gadadba waer ko e tugtuguy ko yafas, ngad pugurrandaed fapi gidii’ kar ma’ed, ma kar athamgiliyed, ma kar gelnoged.

Chepin e Galasia u, tiney e rran ko urngin e ngiyal’, ke sug ko bo’or e yaar ko e gidii’ kar chamgaed machane kar athamgiliyed ko e faflaen’. Mang fan? Kar tayed fare gospel ku Yesus Kristus u somm’on e yafas roraed. Pinn’ey ra fek raed ufithik e sikeng ni bay yib. Gadadra nang e tin mom’aw, machane ngad pii’ poewchdad ngak, ningad guyed, mug gelnoged.

Ko e bet ko miith, ko fare pillow ni ke sug ko luwan, gadadra sap nga tharmiy ko e ayuw ko tharmiy nge fare micheg: “Bay Gu Un Ngom, Mar Dabgu Pagem.”7 Aram e ayuw e ba gaa’ puluwon.

Nap’an Kug milekag nib palog ulongob e fayleng ningu mugu’ul e tin ko muruwel rog, Kug fil bo’or e ba’nen—e bin thabi fel’ ni e kirebaen’— nge gafgow ra buch ngak urngin e gidii’. Dabiyog ningu matheg e kirebaen’ ko gum’racha’en fa kirebaen’ Kug guy nap’an Kug waen ngak e gidii’ nima paer ufithik e gafgow, maar, kii’ ko mabgol, gafgow ko e fak nib mo’on fa ppin nib balyang, fa thapeg e tin ko denen. Bay bo’or ni bo’or e ban’en, bay bo’or e magowen ni rayog ninge buch ngog. Ningu non marunga’gen ta’areb e be mom’aw, machane nap’an Gube lemnong marunga’gen e sikeng, gube lemnog marunga’gen Brother Brems, reb e sensei ko Sunday School nap’an kug pagael. I’ir e chongin nib michaen’ ko fare Galasia, e mo’on ni bay e gum’racha’en nib gold. Ir nge ppin rok, Sadie, kar fakew nel’ e bitir, bo’or e ba ta’abrogon ko yangren e fak u tabinaew rog.

Tomuren Frances nge Gag kug mabgolgow, kug warow nga reb e ward, kug gu’ Brother nge Sister Brems nge reb e chongin ko tabianew rorow nap’an e mabgol nge yam’, nge madnom ko ward.

U 1968, ke yim’ e pinn ko Brother Brems, Sadie. La’agruw e bitir ko nel’ e bitir rok kar yam’gow nap’an re duw nem.

Reb erran tomuren 13 e duw ke yaen, Brother Brems bib ilal e bitir ko bitr rok ke call nigeg. Ke weliy’ ni e titaw rok ke taw ko 105th e birthday rok. Ke yoeg, “Irma paer ulane tafen achigchig nima ayuweg e glabthir machane irba mada’nog urngin e tabinaew rok nap’an e Madnom, ni irma pii’ e mafil ko gospel.” Ke yoeg, “Biney e Madnom, ke yoeg Titaw nogmaed, ‘Gidii’ nib t’uf ngog, Ba gum’ biney e week. Wening ningam pinning Tommy Monson. Irma nang e tin ningan rin’.”

Kug mada’nog Brother Brems fare nep nem. Dabkug gu’ ko n’uw nap’an. Dabiyog ningu gog e thin ngak bachane ke baling. Dabiyog ningu yoloey e babyor ninge biy’eg, bachan ke ma’ew. Ke yoeg ngog ninge non udakaen e matheg ko buluy pa’ u bin mat’aw e paa’ mug yoloey e letter ko thin ngadaken. Thingar ninge pii’ demturug e thin u aray rogon. Kug rin’ fare rogon kug fek e buluy paa’ mug yoloey T-O-M-M-Y M-O-N-S-O-N, fithingag ni irmanang. Ke faflaen’ Brother Brems, ma ke fek e paa’ag, me tay ngadakaen loelgen. Gumanang irba’adag ninge thapeg e taw’ath ko priesthood. Fare bee’ ke fekeg nga tafen nem ke un ngomow ma kug tayew paa’mow ngadakaen loelgen Brother Brems mug pii’ew e taw’ath ni irba’adag. Nge mu’, ke maap luwan ko oewchen nib baling. Ke koel e paa’mow ufithik e magaeraen’. Dabki rung’ag e thin ko fare taw’ath ni kug pii’ew ngak, ba fel en Ya’el, ma gube lemnog kan pii’ e yi’iy ngak ninge nang ni kug pii’ew fare taw’ath nib t’uf. Biney e mo’on nib fel’ e ba baling. Dabiyog ninge rung’ag. Dabiyog ninge yaen u wuru’ e singil rok u tafen e gol nem. Machane fare sminmin ko oewchen ma fapi thin ke yoeg ba gay fel’ u gum’racha’eg. “Karimgaer,” ke yoeg. “Chitamag nu Tharmiy ke ngongoliy e tin gol ngog.”

U ta’areb e week, woed ke yoeg Brother Brems, ke yim’. Dabki lemnog marunga’gen e tin daworiy fek ko fana’; machane, ke pinning e magaer ko urngin e taw’ath rok.

E Chitamangdad nu Tharmiy, nima pii’ bo’or e ba’nen ngodad ningad faflaen’ gaed, Ma nang ni gadadma fil mag chathowliyed mag manged gel nap’an ngad nanged mag gelnoged e sikeng rodad. Gadama nang nira yib boech e ngiyal’ ko kirebaen’ nima kirebnog e gum’racha’dad, nap’an ngad kirebaen’ ko yam’, ma nap’an ngad sikengnogdad ko polo’ e rayog rodad. Machane, tiney e mom’ ra thiliyegdad ko tin fel’, ningad toeyed bayay e yafas nib fel’ u rogon Chitamangdad nu Tharmiy ba fil ngodad, ningad manged reb e bee’ ko chiney—fel’ ko rogdad chiney, bo’or e nang fan ko chiney, bo’or e gol ko chiney, gel e mich ko chiney.

Aray e fan rodad—ningad thamgilyed mag pagaen’dad, arragon, ningad manged fel’ ko tin ya’el nap’an ngad milekagdad ufithik e magal fa kirebaen’. Fa’anra dariy’ e sikeng ningad gelnoged fa magowan ningad gelnoged, gadadra paer nib ta’abrogon ko rogdad chiney, dariy’ e tugul ko e yafas nib manemus. Fare poet ke yoeg ta’abrogon e ba’nen u tiney e thin:

Lud nib fel’ dani tugul ufithik e tin mom’,

Ba gel e nifeng, ba fel e gak’iy

E lanelang nib gaa’ radan, ba gak’iy gaa’ radan.

Bo’or e yoko’, bo’or e gelngin.

Udakaen e yal’ nge oloom, ko n’uw fa ice,

u gak’iy nge mo’on lud nib fel’ ba tug’ul.8

Yigo’ en Masta ba nang e bin to’orngin e sikeng, e miith, nge gafgow rodad. Yigo’ ir nike pii’ e gapas nib manemus ngodad nap’an e ngiyal’ ko togopluw. Yigo’ ir ninge ayuweg e ya’el nib gafgow ko e thin nib munguy Rok:

“Mired ngog, ni gimed gubin e pi’in ke aw parowmed i fek e n’en nib tomal ni gimed be fek, mu gu’ pi’ e toffan ngomed.

“Mfeked e mat’ rog ngam teg nga pomed, mi gimed folwok rog, ya gub munguy ma gub sobut’aen’; mi gimed pir’eg e toffan.

“Ya re mat’ ni gura pi’ ngomed e bmom, ma tomalngin e ren’en ni gu ra tay nga pomed e bba’ud.”9

Fa’anra nap’an e ngiyal’ nib fel’ fa ngiyal’ nib thabi kired, Irma paer rodad. Ke micheg ni darma thil pin’ney.

Pi walageg nib pou’moon nge ppin, rayog ningad pagaen’ ngak e Chitamangdaed nu Tharmiy ni dani waer ko bo’or e duw fa ko magowen u yafas rodad. Dani t’uf ningad nanged e tin mom’aw ni nge yoeg e pugurran ngodad Marunga’gen, ma dani t’uf ningad sikeng ko sobutaen’ ou’moon ningam pii’ e michaen’un ma pagaen’um Ngak.

Ningad gayed rogon e rayog rodad ningad dared nga Chitamangdad nu Tharmiy. Ningad rrin’ed, thingar ningad meybilgaed Ngak mag motoyilgaed Ngak urngin erran. Nib riyul’ gadaba t’uf Ngak urngin e awa, dariy’ fan e awa ko yal’ fa n’uw. E micheg Rok ra mang e tin gaa’fan ngodad: “Bay gu un ngom, mar dabgu pagem.”10

Ko urngin e gelngin e ya’el rog, Gube micheg ni ba fas Got ma irba’dagdaed, ni e Ma’agirag Rok’ e en Chitamangiy ba fas make yim’ ni fandad, nge fare gospel ku Yesus Kristus i’ir e magal nira yaen nga somm’on e tomur u yafas romaed. Ninge mang riyul’ ko manemus, Gube meybul udakaen e fithingan ku Yesus Kristus, amen.