2016
I Epwe Ekiuketa won Afaran me Uweikuno Neim
May 2016


Poraus Seni An Fefin Chon Amwa, May 2016

I Epwe Ekiuketa won Afaran me Uweikuno Neimw

Usun chok ewe Sou Maasen Siip a kuna noun siip mi mwanecheno, ika oupwe ekieta netipemi ngeni ewe Chon Amanauen fonufan, I epwe kunakemi.

Ew me nein ekkewe fansoun ua chok chechemeni o nueiti nekukkuni a poputa ren pupuchorun ew weesen mi anenoai seni ai mour. Ekiseno chok, pwan ew akurang ua rong, ewe chechen me mongungun ewe sepenin, a neuwatteno tori an a achechechi ewe asepwan. Usun chok inem a aitikem, am ekkewe semirit aua angei am kewe pwotou me sata won ewe paan ngeni ewe imwen tumun seni pakutang. Non am sa non ewe kiroch, ekkewe tengki ra turutiw ne esinesin ia ewe pakutang epwe turutiw ia. Mei pung pwe ekkewe aramas ra eita ngeni ekkei tengki pwe ir iran Kirisimas.

Ua chok ruanu ieri, me ngang chon pwarata ren ewe fonu atun maun.

Dresden

Ese touau seni ia ai famili a nom ia ngeni ewe teninimw Dresden. Ekkewe ra nom ikewe meni ra kuna fan fite ngorow met ua fen kuna. Watten tatakis seni ekei, mi fis seni chommong pakutang, me a tori Dresden, o ataieno arapakkan unusan ewe teninimw me a chok wor rasen aaf me imw mi tano.

Non och chok fansoun mwochomwoch, ewe sopw, ewe ra aita ngeni ewe “Pworen Fau mi Auchea” ese chiwen nom. Erich Kastner, emon sou maken Germany, a makei poraus usun ewe tatakis, “Non ew ngoru ier ra aueta ei sopw mi ningoch, nge non ew chok pwin a wesen tano.”1 Nekukuni use chok weweiti ifa usun aupwe tongeni pworacho ngeni ataien maun minen noum kewe aramas. Ewe fonufan aua nom non a mesen namwotengau me ese wor fansoun mwach.

Non ewe ier ua tufichin niwin ngeni Dresden. A fen fik ier mwirin ewe maun, me a pwan winiti ew sopw usun ewe “Pworen Fau mi Auchea” sefan. Ekkewe imw mi ta rese chiwen nom me ewe teninimw a niwinsefan me a och seni noom.

Non ewe fansoun ua kuna ewe imwen fan Lutheran itan Frauenkirche mi ningoch, ewe Mwichifenin Ach Fefin. A kauta non ekkewe ier 1700, o me noom ina ew fau mi auchea non Dresden, nge ewe maun a siwini ngeni chukuchukutan foun fau. Non chommong a chok nonnom non ena napanap, nge ra finata repwe aueta sefan ewe imw Frauenkirche.

Ekkewe fau seni ewe imwen fan mi tano ra isoni me, nupwen mi tufich, ra aea sefan ne kausefanita. Ikenai sia tongeni kuna ekkei fau mi roch ren ekkei ra nom won ettipen ewe imwen fan. Ekkei “kinas” esap chok achechemen uruon ewe maun an ei imw nge pwan esinesinin apinukunuk—ew esisinin an aramas tufichin forata sefan ewe manau seni rasen aaf.

Ren ai ekeieki usun uruon Dresden me ingeiti ewe tipachem me achochon ekkewe ra kausefanita met mi wesen tano, ua mefi murinnon memefin seni ewe Ngun mi Fel. Ennet, ua ekieki, ika aramas ra tongeni aueta sefani ew teninimw mi ta seni fau me tatatakis me forata ew imwen fan mi amwarar, ifan aukukun tufichin Semach mi Napanap an epwe asofo sefanni noun kewe ra turutiw, riaffou, o mwanechino?

Ese nifinifin aukukkun tatakisin manauach. Ese nifinifin paraparan tipisich, ika anonnonen ach kipwin, ach memefin anaemon chok, nikitino, ika choun netipach. Ennet ekkewe ese wor rer apinukunuk, ra manau non netipweires, ra atai an emon nuku, fangeno ar pung, ika kunu seni Kot ra tongeni kausefanita. Nukun chok ekkana noun Setan, ese wor manau a kon merip pwe ese tongeni asofosefanni.

Iei ewe poraus mi murinno seni ewe kapas allim: pokiten ewe kokkotun pwapwa mi feito seni Semach won Nang mi uren tong me ren ewe Achasefanin Jises Kraist, sise chok tongeni manau seni ach nonnomun chon tur me winiti chon tupwon, sia pwan tongeni fefeita me winiti nap seni ach weweiti me anemwiri manau ese much me angei an Kot ning sise tongeni awewei.

Ewe Kapas Monomon usun ewe Siip mi Mwanecheno

Non an ewe Samon afanafan fetan, ekkewe nouwisen namanam non ewe ran rese tipew ren an Jises nom ngeni aramas ra aita ngenir “chon tipis.”

Meni me rer ra ekieki pwe I a etiwa ika tipew ren ewe mwokutukutungauen tipis. Meni ra nuku pwe ewe aanen anisi chon tipis ar repwe aier ika ra apungur, esiter me turunufaseir.

Nupwen ewe Chon Amanau a weweiti met ekkewe Pharisee me sou-annuk ra ekieki, a erenir ew tutunap:

“Ika emon me neimi a wor ipuku noun siip nge emon me neir a monucheno, met epwe fori? Epwe chok nikitano ekkewe tiwe-me-tiwemon siip non ewe maneman, iwe epwe feinno kutta ewe emon a monucheno tori an epwe kuna?

“Nupwen a kuna, epwe fakkun pwapwa, iwe epwe ekieta won afaran.”2

Non fitupuku ier, ei kapas monomon aramas ra nuku pwe iei an a kokkorikich sipwe eniwinato ekkewe siip mi monucheno me emwenato ekkewe mi rikino. Ewer meni mi pung me murinno, nge ua nuku a pwan wor och wewen.

Mei tufich pwe an Jises popun, aewin me auchean, pwe epwe aiti usun angangen ewe Chon Masen Siip?

Mi tufich pwe a pwarata usun an Kot tong ngeni noun kewe mi monucheno?

Mi tufich pwe an ewe Samon poraus pwe Kot a ennetin sinei ekkewe ra rikino—me I epwe kuner, me I epwe korireto, me I epwe angasereno?

Me ika mi pung, met ekkewe siip repwe fori pwe repwe fich ngeni ei aninis seni nang?

Ewe siip epwe sinei nounoun ewe kampas mi weires an epwe sinei ia a nom ia? Ika ewe siip epwe sinei nounoun ewe GPS pwe epwe sinei nenian? Ika ewe siip epwe sineiochu pwe epwe fori ew app epwe kokkori emon ren aninis? Mi namwot pwe chon itefounou repwe esinna ewe siip mwen ewe Chon Masen Siip mi murinno epwe feito angasereno?

Apw. Ese fokkun namwot! Ewe siip mi fich ngeni angasano seni nang pokiten ewe Chon Masen Siip mi tongei i.

Me rei, ewe kapas monomon usun ewe siip mi monucheno pwe mi uren apinukunuk me nein unusan pukefel

Ach Chon Amanau, ewe Chon Masen Siip, a sinei me tongeikich. A sinei en me a tongek.

A sinei nupwen oua monucheno, me a sinei ia oua nom ia. A sinei ami netipechou. Ami tingor non mosonoson. Ami niuokus. Ami kechiw.

Ese auchea ifa usun oua rikino—ika seni ami pwisin finata mi mwan ika pokiten nonnomumi ouse tongeni siwini.

Met chok mi auchea pwe ami Noun kewe. Me a tongeikemi. A tongei Noun kewe.

Pokiten a tongeikemi, epwe kunakemi. I epwe ekiekemita won afaran, o pwapwaiti kemi. Me nupwen epwe uweikuno ngeni imwan, I epwe apasa ngeni emon me emon, “Ua fakkun pwapwa pun ua fen kuna nei we siip a monucheno.”3

Met Sipwe Fori?

Nge, meni oua ekieki, met wisei? Mi pwan wor met upwe fori nap seni ai witi an angasaeieno.

Ika mo Semach a mochen pwe noun kewe meinisin repwe niwin ngeni I, esap echimwa emon epwe feino nang.4 Kot esap angasano kich ika esap ena met sia mochen.

Iwe met sipwe fori?

An pesepes mi mecheres:

“Kun … ngeni ei.”5

“Oupwe feito Rei”6

I a pwan apasa pwe ika sipwe kan ngeni I, I epwe pwan kan ngenikich.7

Iei ifa usun sipwe pwarata ngeni I pwe sia mochen epwe angasakicheno.

Mi namwot epwe wor ekis nuku. Nge ousap netipengau. Ika ouse tongeni awora ekis nuku iei, poputa ren apinukunuk.

Ika ouse tongeni apasa pwe Kot mi nom, oua tongeni apinuku pwe mi nom. Oua tongeni mochen nuku.8 Mi fich ren om kopwe poputa.

Iwe, angang ren ena mochen, kokkori Semach won Nang. Kot epwe tinano An tong ngenikemi, me An angangen angasano me ekkesiwin epwe poputa.

Ren ekis fansoun, oupwe esinna Poun non manauemi. Oupwe mefi An tong. Me ewe mochen fetan non An saram me fiti An we aan epwe napeno ren om fetan non nuku.

Sia eita ngeni ei fetan non nuku “anneasochis.”

Esap ew kapas aramas ra sani non ekei ran. Nge anneasochis ina ew nongonongen ewe kapas allimen Jises Kraist mi auchea pun sia sinei pwe “seni ewe Achasefanin Kraist, aramas meinisin repwe kuna manau, ren ar anneasochisi ekkewe annuk me angangepin an ewe Kapas Allim.”9

Ika sia fefeita ren nuku, sipwe pwan fefeita non wenechar. Akom ua wau anon ewe soumak seni Germany ewe a kechiweiti tanon Dresden. I a pwan makei ei poraus “Es gibt nichts Gutes, ausser: Man tut es.” Ren ekkewe rese sinei ewe kapasen nang, weween ekkei kapas “Ese wor murinno ika kese fori.”10

Ami me ngang sia tongeni kapas pwetete ren mettochun ewe ngun. Aramas repwe ingeitikich ren ach tipachemen awewe itenapen namanam. Meni sia afanafana usun namanam me “anchangei imwach won nang.”11 Nge ika ach nuku ese siwini ach foffor—ika ach nuku ese emweni finiach kewe—ese wor namwotan ach namanam, me ach nuku, ika ese mano, esap pochokkun me ekesino chok epwene mano.12

Anneasochis ina manauen nuku. Ren chok anneasochis sipwe ioni saram non ngunuch.

Nge fan ekkoch sia wewengau ren anneasochis. Amwo sia kuna anneasochis pwe ina nesoponon, nge esap chok ew aanen ach nikiitu. Naman fan ekkoch sia achimwa atongeach kewe are repwe anneasochisi ekkewe annuk usun chok emon a aea efoch ama ne achapapa och mecha won efou fau fan chommong ar repwe aochueno.

Ennet, fan ekkoch nupwen mi namwot epwe wor kokko pochokkun ngeni ach sipwe aier. Ewer, mi wor ekkoch iei usun chok ar repwe ausening.

Nge fan ekkoch a wor pwan ew ekiek epwe awewei pwata sia anneasochisi an Kot annuk. Meni anneasochis esap ewe napanapan numufengeni, piti, ika wuusi fengeni ngunuch pwe epwe winiti pwan ew mettoch. Meni, ina ewe napanap nupwen sia esinna ika kich ennetin io.

Sia for me ren Kot mi Napanap. I Semach won Nang. Kich ennetin Noun kewe non pekin ngun. Kich mi for seni mettoch mi amwarar me mi auchea o fakkun murinno, me sia uwei non pwisin inisich ekis pisekin nang.

Nge, ikei won fonufan, ach ekiek me foffor a weitiw ren met mi nimengau, sorongau me tipis. Ewe fanang me nimengauen ewe fonufan epwe animengaua ngunuch, epwe weires ach sipwe esinna me chechemeni, me ach tufichin manau me popun manauach.

Nge ekkei mettoch meinisin esap tongeni siwini ion ennetin kich. Ewe ennetin popun ngunuch epwe fiti mi chok nom. Me ewe chok fansoun sia finata ne kunu netipach ngeni ewe Chon Amanau me fetan won ewe aanen tupwon, mettoch mi amwarar epwe fis. Ewe tongen Kot a ur noon netipach; ewe saramen ennet a ur non ach ekiek, sise chiwen mochen tipsi; me sise pwan mochen fetan non kiroch.13

Sia kuna anneasochis pwe esap kapung nge ew aanen ngaseno ngeni nang. Me ekis me ekis, ewe fanang, nimengau, me apwangapwangen ei fonufan repwe koturuno. Me epwe tori fansoun pwe ewe ngunupinin ewe aramasen nang a nom non emon me emon epwe pwano me sia winiti popunapen murinno.

En mi Fich Ngeni an Ngaseno

Pwii me fefinei kana mi achengicheng, chienei kewe mi achengicheng, ua pwarata pwe Kot a kunakich non inisich—me A kuna pwe epwe angasakicheno.

Meni oupwe mefi manauemi mi tatakis. Meni oua tipis. Meni oua niuokus, song, netipechou ika riaffou ren tipemwaramwar. Nge usun chok ewe Sou Maasen Siip a kuna noun siip mi mwanucheno, ika oupwe ekieta netipemi ngeni ewe Chon Amanauen fonufan, I epwe kunakemi.

I epwe angasakemino.

I epwe ekikemita won me iseta ami won afaran.

I epwe uweikemino neimw.

Ika poun aramas ra tongeni siwini fau me tatakisin imw ngeni ew imwen fan mi ningoch, iwe kich sipwe nuku pwe Semach won Nang mi uren tong epwe auetasefanikich. An kokkot pwe epwe auetasefanikich ngeni met mi napanap seni met mi nom akkon—mi napanap seni met sia ekieki epwe tufich. Ren iteiten ach fetan non nuku won ewe aanen tupwon, sia winiti ekkewe aramasen manaman me pwapwa ren ita met sipwe winiti.

Iei ai kapasen pwarata, ai afeioch, me ai iotek fiti tipetekison non iten ach Masta mi pin, non iten Jises Kraist, amen.

Printini