2017
Tong mi Unusoch a Tongeni Asueno Sokkun Nuokus Meinisin
May 2017


Poraus Seni ewe Aewin Presetensi, May 2017

Tong mi Unusoch a Tongeni Asueno Sokkun Nuokus Meinisin

Sipwe nikitano ach nuokus nge sipwe nonnom non pwapwa, apinukunuk, me non pochokun pwe ewe Samon mi nom rech.

Pwi me fefinei, chienei kana mi achengicheng, sia feioch me pwapwa pwe meinisin kich chon Mwichefen mi tongeni mwich fengen non nuku me tong ngeni Kot me noun kewe.

Ukan kinisou pwe Preseten Thomas S. Monson, nouch soufos mi achengicheng, mi nom rech. Preseten, aupwe aucheani om kewe kapasen emwen, aurur, me tipachem fansoun meinisin. Aua tongeok me etiwok, me aua iotek fan itom fansoun meinisin

Fitu ier ano, nupwen ua emon presetenin steik non Frankfurt, Germany, emon fefin mi achengicheng me netipechou a feito rei nesoponon am we mwichen steik.

“Met ese och? neminewe a apasa. “Ai nuku pwe a wor fomon ika nimon ra kan mour nupwen ka afanafan!”

Me mwen ua ponueni ua ekieki ren ekkis fansoun o ua apasa, “Ai nuku pwe an emon mour non fan ina ewe pochokunen mour me nein mour meinisin.”

Punuei we, Harriet, a rong ai fos me ekkis fansoun mwirin a era pwe ai ponueni an ewe fefin kapas mi murinno o kirekiroch.

Ewe Fansoun Annenenon mi Nap

Fitepuku ier ano non Merika, a wor ew angang a fis a iteni ewe “Annenenon mi Nap” o a choufetan won ewe fonu. Ew popun ei angang pwe chon mwichefen repwe annenenoi aramas mi kan mour non pekin ngun.

Ne anuonun Joseph Smith a ekieki usun ekkewe mettoch a rong seni ekkewe chon afanafan ir mi fiti ei angangen annenenoi aramas non pekin ngun non an kewe ran. Ina ew popun a fini an epwe feino ngeni ewe Samon non iotek.

Ekkei chon afanafan a wor ar sokkun nikinikin afanafan mi apwapwai aramas nupwen ra fos, me ar kewe afanafan ra kan poraus usun ewe ekkei non enn mi witi ekkewe chon tipis.1 Ekkei afanafan rese amouru aramas—nge meni ir mi ewe popun aramas ra anuso. Ar popun me napanapan afanafan mi enniwa aramas ngeni ar repwe fiti ar mwichefen.

Aea Nuokus ne Echimwa Aramas

Me nom, chommong mi aea ewe memefen nuokus pwe repwe owesi aramas ne fori angang. Parents have used it with their children, employers with employees, and politicians with voters.

Chon angoch non pekin amomo ra weweiti pochokunen nuokus o ra aea ei memef ne otupu aramas. Ina pwata a wor chommong minen amomo ra aiti kich ika sise moni ar we cereal are sise angei ewe video game ika cell phone minefo, sipwe netipechou unusen manauach o sisap pwapwa.

Sia emenimen pokiten ekkei o sia ekieki pwe sisap tup ren ekkei sokkun, nge fan ekkoch a fis ngeni kich. Met mi ngau, fan ekkoch sia pwan fori iei usun pwe aramas ra fori met sia mochen.

Ai poraus ikenai a wor ru popun: Akkom upwe pesei kich ne ekieki ifa usun sia anuokusu aramas pwe repwe fori ach mochen—mi pachenong kich pwisin. Oruan upwe pwari ew napanapan fofor mi och seni.

Ewe Osukosuk ren ach Anuokusu Aramas

Akkom sipwe fos usun ewe osukosuk mi fis nupwen sia anuokusu aramas. Ennetin, ion me neich ese mongo och, aea penitin non taraku, taiso, isoni moni, are aier seni tipis pokiten sia nuokus?

Ennetin ewe memefen nuokus a tongeni pochokun ne siwini foforuch me napanapach kewe. Nge ei siwin esap feinfeino. Memefin nuokus ese wor ewe pochokun ne siwini netipach, o esap siwini kich ngeni ewe sokkun aramas mi mochen fori pung are mi mochen anneasochisi Semach won Nang.

Aramas mi nuokus repwe apasame fori mi pung, nge rese mefi ekkewe memef mi murinno. Fan chommong ra mefi tamangaw, oput, are song. Ekkei memef mi tongeni siwin ngeni memefen nukunukumang, anneasonap, me ungeni mettoch mi pung.

Nge, ach manaueni me emwen non ei sokkun napanap ese chok fis ngeni chon fonufan. A kan achou netipei ai rong usun chon Mwichefen mi aeangau ar manaman ne nemeni ekkoch—ese nifinifin ika a fis non imwer, non ar apwonueta wiser, are a fis nupwen ra fos ngeni ekkoch.

Fan chommong, aramas ra ungeni an emon eriaffou pwan ekkoch, nge rese tongeni kuna nupwen ra pwisin fori iei usun. Ra annuku pwe aramas repwe ausening ngeniir nge nupwen aramas rese anneasochisir, ra apungu ir non pekin fos, memef, me fan ekkoch ra wichir.

Ewe Samon a apasa pwe nupwen emon chon pristut … mi aeangau ar pochokun ne nemeni ngunun ekkoch, ese nifinifin ukukun ngauen ei sokkun napanap … feiochun nang a su seni ir; me Ngunun ewe Samon mi netipechou.2

Meni epwe wor ekkoch fansoun nupwen sia achocho ne apungano ach foffor ren ach ekieki ese nifinifin met sia fori ika ewe popun sia fori ina mi pung. Meni sipwe ekieki pwe a och ika sipwe nemeni, otupu, are forforingau ngeni ekkoch pwe epwe och ngeni ekkewe ekkoch. Esap ina, pun ewe Samon a afata pwe, “iei ekkewe uwan Ngunupin: tong, pwapwa, kinamwe, engino, umoumoch, manauoch, nikiitu, tipetekison, me nemeni mochenin netipach.”3

Ewe Aan mi Nap

Ew napenon ai uwa sinei usun Semach won Nang, ina pwan napenon ai ua tongeni esinna ifa usun a amwasanga me emweni Noun kewe. Ese uren song, oput, me kiringau.4 Wesewesen an popun—An angang me An ning—pwe epwe aweina kich, ekieta kich, o emweni kich ngeni An we muu.5

Kot mi awewei napanapan ngeni Moses pwe a “uren tong me umoumoch, mi songomang o tongotam me nikiitu.”6

An Semach won Nang tong ngeni kich, Noun kewe, mi kan nu seni ach tufichin weweiti.7

Wewen pwe Kot mi tipew ngeni are ese afanni usun napanapach kewe mi ungeni An kewe annuk? Apw, esap ina!

Nge Ese chok mochen siwini mwokutokutuch. A mochen siwini napanapach. A mochen siwini netipach.

A mochen sipwe ekieta pouch kewe ne komochunnuk ngeni ewe wok mecha, sisap chiwen nuokus, o sipwe ipweno mwach me feita won ewe aan mi wenechar me chokisikis. A mochen ekkei fan itach pokiten A tongei kich pun iei ewe aan epwe emwen ngeni pwapwa.

Iwe, ifa usun Kot mi emweni Noun kewe ne tapweno mwirin I non ach kei ran ikenai?

A tinatiw Noun we At!

Kot a tinatiw Noun we Anaemon, Jises Kraist, pwe epwe pwar ngeni kich ewe aan mi pung.

Kot a emweni kich non angangen pesepes, engino, kirekiroch, tipetekison, me tong ese much.8 Kot epwe anisi kich. A tongei kich, me nupwen sia turuno, A mochen sipwe uta, achocho sefan, pwe sipwe pochokununo.

A chok nouch we sense.

A chok ach apinukunuk mi nap me achengicheng.

A mochen pesei kich ne fofforoch non nuku.

A nuku non kich pwe sipwe kaeo seni ach kewe tipis o sipwe pwan fini met mi pung.

Iei ewe aan mi nap!9

Met usun Ngauen ewe Fonufan?

Ew me nein ekkewe mettoch Setan a mochen sipwe fori ne otupu aramas ar repwe tonong won me tunomong usun mettoch mi ngau an ewe fonufan.

Ennetin manauach won fonufan ese unusoch, o epwe soposopweno an epwe ina usun. Chommong aramas mi nimoch ra riaffou pun ewe neni ra nom non o pwan pokiten kiringauen aramas. Chofona me foforingau a fis chommong non manauach ikenai.

Nge ese nifinifin ika ekkei mi fis, ua kan kinisou ren ai manau non ei kinikinin fansoun nap seni ai nom pwan ew fansoun non uruon ewe fonufan. Sia kan seroch ne manau non ei fansoun a wor watten feioch, tipachem, me tufich. Nap seni meinisin, sia feioch pwe a wor rech unusen ewe kapas allimen Jises Kraist, mi anisi kich ne weweiti usun ekkewe feiengauen fonufan o pwar ngeni kich ifa usun sipwe kunnu seni are pworacho ngeniir.

Nupwen ua ekieki usun ekkei feioch, ua mochen fotopukutiw me iotek me apasa kapasen mwareiti me kinisou ngeni Semach won Nang fan itan an tong ngeni meinisin Noun kewe.

Use nuku pwe Kot a mochen Noun kewe ar repwe niweiti are ekieki usun ekkewe mi ngau mi nom won fanufan. “Pwe ewe Ngunupin, ewe God a fen fang ngeni kich, ese fori kich pwe sipwe pireir, nge a fen aurakicheno ren manaman, tong, me nikiitu.”10

A awora ngeni kich chommong sokkopatten popun ach sipwe pwapwa. Mi namwot sipwe kutter me esinner. Ewe Samon mi achema ngeni kich fan chommong pwe “[sisap] nuokus,” pwe “[sipwe] chok pwapwa,”11 me “ami kukku pwiin siip, ousap nuokus”12

Ewe Samon Epwe Fiu Fan Itach

Pwii me fefinei, kich noun ewe Samon “kukkun pwin siip.” Kich Aramas mi Pin non ei fansoun soponon. Mi awewe non itach na pwe sipwe esuku ewe niwinsefaniton ewe Chon Amanau me ammonata chon fonufan ne etiwa I. Ina minne, sipwe angang ngeni Kot me tongei chon oruch. Sipwe fori ei ren ach pwisin apinukunuk, non tekison, sisap asita ekkoch namanam ika mwichen aramas. Pwii me fefinei, sia annuk pwe sipwe kaeo ewe kapasen Kot me aneasochisi mongungun ewe Ngun, pwe sipwe “sinei esisinen ekkewe fansoun, me esisinen wareton ewe Noun Aramas.”13

Ina minne, kich sisap amam ekkewe osukosuken ewe fonufan me weiresin ach kei ran ikenai. Nge esap wewen pwe sipwe achou kich pwisin are achou ekkoch ren memefin nuokus pokiten ekkei. Nap seni ach ekieki watten ach kewe osukosuk, mi och ika sipwe ekieki usun watten, ochun, me unusochun ewe manaman ese much an Kot, nuku non I, me ammonata ngeni ewe niwinsefaniton Jises Kraist ren ew netip mi uren pwapwa?

Pokiten kich Noun kewe aramas mi pwon, sisap nuokus ne angang pokiten sia ekieki mettoch mi ngau epwe fis ngeni kich. Nge, sia tongeni sopweno ne fetan ren nuku, apinukunuk, me ren ew popun, o sipwe nuku Kot nupwen sia tori osukosuk are ekkewe tufich epwe feito rech.14

Sisap akanaemon ne fetan won ewe anen chon kunon Kraist. “Ewe Samol ami God … epwe pwisin nonnom remi. Esap tongeni nikitikemino.”15

“Ewe Samol epwe wisen fiu fan itemi, nge oupwe chok fanefaneno.”16

Nupwen sia nuokus, amo sipwe pochokun, ionifengen unusen ach nuku, me nuku non ewe pwon pwe “ekkewe pisekin afeiengaw resap afeiengaua [kich].”17

Met kich mei manau non ew fansoun mi uren osukosuk me weires? Ewer kich mei manau.

Kot pwisin a era, “Fonufan epwe eriaffou kemi. Nge oupwe chok epinukunuk! Ua fen okkufatiw fonufan!”18

Sia tongeni anganga ach nuku ne apinukunuk me fiti ach foffor? Sia tongeni apwonueta ach kewe pwon mi pin? Sia tongeni anneasochisi ekkewe annukun Kot non fansoun osukosuk? Ewer sia tongeni!

Sia tongeni pokiten Kot a pwonei pwe mettoch meinisin epwe tongeni angang fengen fan itach, ika sia anneasochis.19 Ina minne, sipwe nikitano ach nuokus o sipwe manau non pwapwa, apinukunuk, me nuku pwe ewe Samon epwe nom rech.

Tong mi Unusoch a tongeni Asueno Sokkun Nuokus Meinisin

Chienei kana achengicheng, pwi me fefinei kana non Kraist, ika sia esinna pwe kich mi nuokus are osukosuk, are ika sia esinna pwe ach kapas, napanap, are fofor mi awora nuokus non pwan emon, iwe sipwe sotuni ei safei ngeni nuokus: ewe tong an Kraist mi pung, ennet, o wenechar, pwe “tong mi unusoch a tongeni asueno sokkun nuokus meinisin.”20

An Kraist Tong ennet mi akukkunatiw ekkewe sosotun mochen ne efeiengaua, anonineni, eriaffoua, are nemeni pwan emon.

An Kraist tong mi unusoch mi anisi kich ne fetan non tipetekison, pwapwa, me apinukunuk pwe kich sia chon kunon ewe Chon Amanau. An Kraist tong mi unusoch a wato rech apinukunuk ne engino non ach nuokus me sipwe anonga ach nuku non ewe manaman me ochun Semach won Nang me Noun we, Jises Kraist.

Non imwach, non ach kewe nenien angang, non wisach kewe non ewe Mwichefen, non netipach kewe, amo sipwe siwini ach nuokus ren an Kraist tong mi unusoch. An Kraist tong epwe siwini ach nuokus pwe epwe winiti ach nuku!

An tong epwe atufichi kich ne esinna me nuku non ochun Semach won Nang, An kokkot mi pin, An kapas allim, me An kewe annuk.21 Ach tongei Kot me chon unukuch epwe anisi kich ne esinna pwe ach anneasochisi an Kot kewe annuk mi efeiochu kich o esap eriaffou kich. An Kraist tong epwe anisi kich ach sipwe winiti aramas mi kirekiroch, omusano tipisin ekkoch, tong, o pwan aramas mi mochen fori An angang.

Nupwen sia aurano netipach ren ewe tongen Kraist, sipwe neno non pekin ngun ren pochokun o sipwe fetan non pwapwa, me tipepochokun, me sipwe fetan non ewe saram me ning an ach Chon Amanau mi achengicheng, Jises Kraist.

Ua pwarata, fiti ewe Aposel John, “ese wor nuokus non [an Kraist] tong.”22 Pwi me fefinei kana, Kot mi unusen sinei ami. A unusen tongeikemi. A sinei met epwe fis ngeni kemi non fansoun mwemi. A mochen pwe ousap “nuokus, [oupwe] chok nuku”23 are “oupwe chok nonnom non [an] tong [mi unusoch].”24 Iei chok ai iotek me efeioch non itan Jises Kraist, amen.

Esinesin

  1. George Whitehead me Jonathan Edwards ir me ruemon ra chok awewen usun ei sokkun chon afanafan.

  2. Doctrine and Covenants 59:21.

  3. Galatia 5:22–23.

  4. Non ew fansoun, ewe Chon Amanau a mochen tonong non ew sopwun ekkewe chon Sameria, nge ekkewe aramas rese etiwa Jises me rese mochen etiwanong I non sopwur kewe. Ruemon me nein Noun kewe chon kuno ra fokkun song ren met a fis me eis, “Samol, kose mochen am oupwe koratiw ekkei seni nang pwe epwe nnireno?” Jises a ponuwenir ren ei aurour: Ouse sinei met sokkun napanapen ngun oua for seni. Pun ewe Noun Aramas ese feito an epwe angeiano manauen aramas nge epwe amanauer (nengeni see Luke 9:51–56, New King James Version [1982]).

  5. Nengeni Moses 1:39; pwan nengeni Ephesus 3:19.

  6. Exodus 34:6.

  7. Nengeni Ephesus 3:19.

  8. Nenengeni Doctrine and Covenants 121:41. Ennetin ika Kot a mochen kich, Noun kewe won fonufan, sipwe mwokutukutoch ngeni emon me emon, I—emon mi unusoch ren sokopaten napanap—epwe I ach chon appirun ena sokkun napanap.

  9. Ewe Mwich non Nang me mwen ach uputiw mi awewe ngeni kich ewe napanapan Kot. Non ei neni Semach won Nang a pwar ngeni kich An kokkot fan itan ach fefeita Ekkoch kinikinin ei kokkot mi pachenong ach pungun finata, anneasochis, me ach angei manau ese much me ren ewe Achasefanin Kraist. Nge, Lucifer a pwari pwan ew kokkot mi sokkono. A apungano pwe meinisin repwe anneasochis—esap wor emon epwe poutuno. Epwe chok tongeni fori iei usun ika a oumwesi meinisin ar repwe anneasochisi i. Nge Semach won Nang esap mutata ei sokkun kokkot epwe fis. A sinei auchean an Noun kewe pungun finata. A sinei pwe mi namwot sipwe tipis pwe sipwe tongeni kaeo o angei mirit. Iwe ina pwata a awora emon Chon Amanau, me an fangeno manauan a awora ngeni kich ewe tufich pwe sipwe tongeni nimenimochsefan seni ach kewe tipis me ina usun sipwe tongeni niwinsefan ngeni ewe muun Kot.

    Nupwen Semach won Nang a kuna pwe chommong Noun kewe mi achengicheng ra tup ren Lucifer, Kot a owesi ir ar repwe tapweno mwirin An kokkot? A anonineni are eriaffou ekkewe ir mi fini met mi mwan? Apw. Ach Kot mi manaman a tongeni akouno ekkewe ir mi ungeni I. A tongeni owesi ekkewe chon ungeni ar repwe fori mochenin Netipan. Nge, A mut ngeni Noun kewe ar repwe fini emon me emon neir met repwe fori.

  10. 2 Timothy 1:7.

  11. Nengeni, ren awewe, Joshua 1:9; Isaiah 41:13; Luke 12:32; John 16:33; 1 Peter 3:14; Doctrine and Covenants 6:36; 50:41; 61:36; 78:18.

  12. Luke 24:32.

  13. Doctrine and Covenants 59:21.

  14. An Moses aurour ngeni ekkewe aramas non fansoun we mi chok och ngeni kich: “Ousap nuokus! … oupwe kuna met ewe Samol epwe fori pwe epwe angaskemino ikenai.” (Exodus 14:13, New King James Version).

  15. Deuteronomy 31:6.

  16. Exodus 14:14, New King James Version.

  17. Isaiah 54:17.

  18. John 16:33.

  19. Doctrine and Covenants 90:24; pwan nengeni 2 Corinth 2:14; Doctrine and Covenants 105:14.

  20. 1 John 4:21.

  21. Sipwe chechemeni pwe ewe Chon Amanau ese feito “won fonufan pwe epwe apungu fonufan, nge epwe chon manaua” (John 3:17). Ennetin, “Ese fori och mettoch tiwenon chok ika pwe epwe efeiochu fonufan; pun i a tongei ewe fonufan, pwan mwo i a pwisin watiw manauan pwe i epwe emerato aramas meinisin ngeni I” (2 Nephi 26:24).

  22. 1 John 4:18; pwan nengeni 1 John 4:16.

  23. Mark 5:36.

  24. John 15:9

Printini