Liaona
Eda Kacivi meda Caka Vinaka
June 2024


“Eda Kacivi meda Caka Vinaka,” Liaona, June 2024.

iTukutuku Vakavula ni Liaona, June 2024

Eda Kacivi meda Caka Vinaka

Eda tara cake na matanitu ni Kalou ni da qaravi ira na tani, dulaka cake na noda rarama, ka tutaka na galala vakalotu.

A kila o Kitioni na ivunau lasu ena gauna a rogoca kina. A sa rogoca oti mai vei Noa na Tui kei ira na nona bete—o ira na bete era “sa vakalevulevui ira ena viavialevu ni lomadra” ka ra “sa tokoni ena nodra vucesa, kei na nodra qaravi kalou matakau, kei na nodra veibutakoci, ena ivakacavacava ka lavaka ko Noa na tui vei ira na nona tamata” (Mosaia 11:5–6).

Sa ca sara, ni a vakamatei Apinatai na parofita o Noa na Tui ka segata me vakarusai Alama kei ira na saumaki mai (raica na Mosaia 17; 18:33–34). Me muduka vakadua na caka ca vakaoqori, a yalataka o Kitioni me tarova na tui, ka a vakabulai koya walega ena vuku ni nodra sa curuma yani na iyalayala ni vanua na Leimanaiti (raica na Mosaia 19:4–8).

E muri, a beitaki ira donu na bete i Noa o Kitioni nira a drotaki ira tani e 24 na luvedra yalewa na Leimanaiti. A raica na vakayacori ni parofisai nei Apinatai me baleti ira na tamata baleta nira a sega ni via veivutuni. (Raica na Mosaia 20:17–22.) A veivuke ena nodra sereki na tamata i Limiai, ka ra a tiko bobula vei ira na Leimanaiti (raica na Mosaia 22:3–9).

Ni sa qase mai o Kitioni, a tusaqata tale o koya na viavialevu kei na caka ca ena nona a tu e matai Neori, o koya ka a vakacuruma mai na bete vakailasu ki na kedra maliwa na tamata. O Neori a “vosabeca na lotu” ka tovolea me liutaki ira vakatani na tamata. (Raica na Alama 1:3, 7, 12; raica talega na 2 Nifai 26:29.)

Ena nona vakayagataka na vosa ni Kalou me nona iyaragi, na tamata qaqa o Kitioni a vakasalataki Neori ena vuku ni nona caka ca. Ena cudru nei Neori, e a ravuti Kitioni ka vakamatei koya kina ena nona iseleiwau. (Raica na Alama 1:7–9.) Sa mai cava kina na nona gauna “edua na tamata yalododonu” ka “cakava e vuqa na ka vinaka ena kedra maliwa na tamata oqo” (Alama 1:13).

Na iotioti ni gauna eda bula tiko kina e solia vei keda eso na madigi meda vakatotomuri Kitioni nida sa “iyaya ni cakacaka ena liga ni Kalou” (Alama 1:8) ena noda “veiqaravi” (Mosaia 22:4) kivei ira na tani, tutaka na ivalavala dodonu, ka vorata na noda vakarerei ena noda galala meda sokalou ka qarava na Kalou. Nida muria na ivakaraitaki yalodina nei Kitioni, sa rawa talega ni da cakava e levu na ka vinaka.

na marama kei na terea ni kakana e yasa ni nona idavodavo na marama ka davo no

Duavata ena Veiqaravi

“Me vakataki ira na daumuri Koya [na iVakabula], eda segata meda lomana na Kalou kei ira na wekada e vuravura raraba,” eratou kaya na Mataveiliutaki Taumada. “Na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai e maqusa me vakalougatataki ira na tani ka vukei ira era vakaleqai tu. Eda sa vakalougatataki me tiko vei keda na ivurevure, kei na veisema nuitaki eso e vuravura raraba meda vakayacora kina na ilesilesi tabu oqo.”1

Au vakavinavinakataka na veiqaravi sega ni nanumi koya ga kei na veiqaravi era solia na lewe ni Lotu ena noda veivaletabu kei na nodra tabanalevu, tabana, kei na iteki. Au vakavinavinaka talega nira veiqaravi na lewe ni Lotu ena veitikotiko tawawilirawa, veikavakavuli, kei na veisoqosoqo ni veivukei ka ra vakaitavi ena udolu na cakacaka ni veivuke raraba e veiyabaki, ka volodiataka e milioni na aua ena voleka ni 200 na matanitu kei na veiyasana.2

E dua na sala e vakarabailevutaka kina na Lotu na madigi ni veiqaravi ena vica na matanitu sai koya na JustServe.org. Cicivaka na Lotu ia sa vakarautaki tu vua edua e gadreva me vakalougatataki ira na tani, na JustServe.org “e semati ira na volodia ena itikotiko vata kei ira na volodia” ka ra “vakavinakataka cake na ituvaki ni bula ena itikotiko.”3

Na Lotu kei ira talega na lewena era duavata kei ira na isoqosoqo ni veiqaravi e vuravura raraba. Na Lotu, eda vakavinavinaka vei ira na lewena, sai koya “a levu duadua na nona soli dra ki na Kauveilatai Damudamu ena 2022.” Me kena ikuri, a solia na Lotu ena dua na gauna se qai oti toka ga oqo e $8.7 na milioni ki na Kauveilatai Damudamu.4

E duavata talega na Lotu kei ira na veimataisoqosoqo me kauta mai na wai savasava kei na veivakatorocaketaki ni tiko savasava ki na veivanua eso e vuravura raraba. Ena 2022, a vakaitavi na Lotu ena 156 na veivakatorocaketaki vakaoqori.5 Eda cakacaka vata talega ka cau ki na veitabana tale eso ka ra kauta mai na vakacegu vei ira na luve ni Kalou era vakaleqai tu.6

“Ni da veitauriliga ena nodra qaravi na tamata era vakaleqai tu,” e kaya o Peresitedi Henry B. Eyring, na iKarua ni Daunivakasala ena Mataveiliutaki Taumada, “na Turaga ena vakaduavatataka na yaloda.”7

tabea na rarama e ligana

Dulaka Cake Na Nomu Rarama

Ni da tisaipeli ni iVakabula, eda vakalougatataki ira talega na wekada ni da maroroya na noda veiyalayalati ka bulataka na bula e Vakarisito. E vakavulica na iVola i Momani ni o ira “na lewe ni lotu” mera kakua walega ni digitaka na buladodonu ia mera cakava talega me rogoci na domodra dodonu kevaka era gadreva na Turaga me taqomaki ira ka vakasaututaki ira (raica na Alama 2:3–7; raica talega na Mosaia 29:27). E namaka vei keda na Turaga meda wasea na noda vakabauta kei na noda vakatutusa ka dulaka cake na noda rarama. “Raica sai au ga na rarama mo dou dulaka cake.” (3 Nifai 18:24).

“Eda na sega ni qarava vinaka na noda iVakabula kevaka eda rerevaka vakalevu cake na tamata mai vua na Kalou,” e kaya o Peresitedi Dallin H. Oaks, na iMatai ni Daunivakasala ena Mataveiliutaki Taumada. A tomana o koya, “Eda sa kacivi meda tauyavutaka na ivakatagedegede ni Turaga, ka sega ni muria na nei vuravura.”8

Se e koronivuli, cakacaka, se qito, ena gade, ena dua na veigadivi, se ena initaneti, o ira na tisaipeli ni Turaga era sega ni “maduataka me taura vei ira na yaca i Karisito” (Alama 46:21). Ena noda vosa kei na noda cakacaka, eda vakadinadinataka ni bula tiko na Kalou ka da muria na Luvena.

“E sega ni vidavidai tu na noda vakabauta, ka sega sara ni dodonu me vakakina. Na vakabauta e sega ni baleta walega na lotu, e sega ni baleta walega na vuvale, e sega walega ni baleta na [vuli],” e vakaraitaka o Paul Lambert, e dua na kenadau ni Yalododonu Edaidai ena veika baleta na veimatalotu. “E baleta na veika kece o cakava.”9

Eda sega ni kila na revurevu ni noda ivakadinadina, ivakaraitaki vinaka, kei na caka vinaka vei ira na tani. Ia ni da tutaka na dodonu ka dulaka cake na rarama ni iVakabula, era na raici keda na tamata ka na tokoni keda o lomalagi.

tucake tu na marama e tautuba ni valetabu

Tutaka na Galala Vakalotu

Na bete vakailasu ni gauna oqo, kei ira na veimatatamata vakavuravura ka ra veisaqasaqa kei ira na tamata vakabauta, era sega sara ni duidui mai na gauna ni iVola i Momani. Na domodra o ira era saqata na itavi bibi ni lotu e matana levu kei na politiki e sa rorogo levu cake tikoga. O ira era saqata na veika vakalotu kei na matanitu, oka kina e vuqa na koronivuli kei na univesiti, era yalana na itovo ka ra vunautaka na bula tawasavasava, tawavakabauta, ka ra kaya ni sega na lawa ni bula savasava.

Ena qaqa na saqati ni galala vakalotu kevaka eda sega ni tutaka na noda dodonu vakalotu. “Nida dua na matalotu,” au se qai vakavulica toka ga oqo, “eda duavata kei ira na veimatalotu ena nodra taqomaki na tamata ena veimatavakabauta kei na ile tale eso kei na nodra dodonu mera tukuna na veika era vakabauta.10

Na i valu mai lomalagi a baleta na galala ni digidigi—na noda galala ni vakatulewa. Me maroroi na noda galala ni digidigi e gadrevi kina meda gumatua ena kena taqomaki na noda galala vakalotu.

Na vakabauta qaqaco vakalotu e vaqaqacotaka ka taqomaka na matavuvale, itikotiko, kei na veimatanitu. E vakavuna na talairawarawa ki na lawa, e vakavurea na rokovi ni bula kei na iyautaukeni, ka vakatavulica na loloma uasivi, yalodina, kei na bula savasava—na ivalavala dodonu e gadrevi me buli cake kina edua na matatamata bula dodonu, ka galala. E sega ni gadrevi meda maduataka na noda vakabauta.

Na noda sasaga ni kaulotu, na noda cakacaka ni veisosomitaki ena valetabu, noda saga me tarai cake na matanitu ni Kalou, kei na noda marau sara ga e gadrevi kina me da tutaka na vakabauta vakalotu kei na galala. Nida vakayalia na galala oqori eda na vakayalia talega na veigalala tale eso.

A vakavulica na Parofita o Josefa Simici, “Na noqu taleitaka na bula galala e vakauqeta na yaloqu—oya na galala vakatamata kei na galala vakalotu ki na kawatamata kecega.”11 Na galala vakalotu ena vakauqeta talega na yaloda ni da muria na ivakasala mai vei ira na iliuliu ni Lotu:

  • “Mo dau kila tiko na veika bibi raraba, ka qai vosa ena yaloqaqa kei na ivalavala malua.”12

  • “Meda kila tiko ni kena kau tani na galala vakalotu ena vakayaco-ka vakalevu sara ki na noda madigi ni tubu ena kaukauwa kei na kilaka vakosipeli, meda vakalougatataki ena cakacaka vakalotu tabu, ka vakararavi vua na Turaga me dusimaka na Nona Lotu.”13

  • “Tucake ka vosa ena doudou ka vakadeitaka ni bula tiko na Kalou ka sa tiko na dina taucoko era vakadeitaki mai na Nona ivakaro.”14

  • “Saqata na lawa ka na tarova na noda galala meda vakatovotovotaka kina na noda vakabauta.”15

  • “Lako yani ki vuravura mo caka vinaka, me tarai cake na vakabauta na Kalou Sa Cecere Sara, ka vukei ira na tani me ra kauti ira mai na tani ki na dua na vanua mamarau cake.”16

  • Vulica na ivurevure religiousfreedom.ChurchofJesusChrist.org vakakina ena religiousfreedomlibrary.org/documents.

Eda tara cake na matanitu ni Kalou ni da veiqaravi, dulaka cake na noda rarama, ka tutaka na galala vakalotu. Me vakalougatataki keda na Turaga ena noda sasaga me da “caka vinaka vakalevu” vei ira na noda matavuvale, itikotiko raraba, kei na veimatanitu.

iDusidusi

  1. “E Dua na iTukutuku mai na Mataveiliutaki Taumada,” ena Nodra Vukei na Vakaleqai: 2022 NaRipote Vakayabaki Ni Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai, 3, ChurchofJesusChrist.org.

  2. Raica na Nodra Vukei na Vakaleqai: 2022 Ripote Vakayabaki, 4, ChurchofJesusChrist.org.

  3. Justserve.org/about. E bulabula tu na JustServe ena 17 na matanitu. E udolu vakaudolu na tamata kei na isoqosoqo era sa vakalougatataki ena ituvatuva oqo.

  4. Raica na Kaitlyn Bancroft, “Church Donates $8.7 M as Part of Red Cross Collaboration,” Church News, Epe. 22, 2023, 23.

  5. Raica na Mary Richards, “Church Joins with Groups around the World to Tap into the Gift of Water,” Church News, May 27, 2023, 12.

  6. Raica na Dallin H. Oaks, “Nodra Vukei na Dravudravua kei na Rarawa Tu,” Liaona, Nove. 2022, 6–8.

  7. Henry B. Eyring, “Madigi ni Caka Vinaka,” Liaona, Me 2011, 25.

  8. Dallin H. Oaks, “Unselfish Service,” Liahona, Me 2009, 94–95.

  9. Paul Lambert, ena Rachel Sterzer Gibson, “Why Is There a Need for Faith in Workplace?” Church News, 22 ni Epe., 2023, 16.

  10. Ronald A. Rasband, “Me Vakabulai Vuravura,” Liaona, Me 2022, 92.

  11. Nodra iVakavuvuli na Peresitedi ni Lotu: Josefa Simici (2011), 345.

  12. D. Todd Christofferson, “Religious Freedom—A Cherished Heritage to Defend” (vosa ena Freedom Festival Patriotic Service, Provo, Utah, 26 ni June, 2016), 5–6, speeches.byu.edu.

  13. Ronald A. Rasband, “Free to Choose” (Brigham Young University devotional, Janu. 21, 2020), 3, speeches.byu.edu.

  14. Dallin H. Oaks, “Truth and Tolerance” (lotu ena Brigham Young University, Sepi. 11, 2011), 2, speeches.byu.edu.

  15. Dallin H. Oaks, “Truth and Tolerance,” 4.

  16. Ronald A. Rasband, “Galala mo Digidigi,” 5, speeches.byu.edu.