Ngaahi Tohi Tuʻutuʻuní mo e Ngaahi Uiuiʻí
19. Mūsiká


“19. Mūsiká,” Ngaahi Konga naʻe Filifili mei he Tohi Tuʻutuʻuni Fakakātoá (2023).

“19. Mūsiká,” Ngaahi Konga naʻe Filifili mei he Tohi Tu‘utuʻuni Fakakātoá

ʻĪmisi
fefine mo ha tamasiʻi ʻoku tā piano

19.

Mūsiká

19.1

Taumuʻa ʻo e Mūsiká ʻi he Siasí

ʻOku fakatupulekina ʻe he ngaahi mūsika toputapú ʻa e tui kia Sīsū Kalaisí. ʻOkú ne fakaafeʻi ʻa e Laumālié mo akoʻi ʻa e tokāteliné. ʻOkú ne toe fakatupu foki ha ongoʻi ʻapasia, fakauouangatahaʻi e kāingalotú, mo ʻomi ha founga ke hū ai ki he Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisi.

19.2

Hivá ʻi he ʻApí

Kuo poupouʻi ʻe he ʻEikí ʻa e fakafoʻituituí mo e ngaahi fāmilí ʻo fakafou ʻi Heʻene kau palōfitá, ke nau fakaʻaongaʻi ʻa e ngaahi mūsika langaki moʻuí ʻi heʻenau moʻui fakaʻahó.

ʻOku maʻu e ngaahi hiva ʻo e Siasí kuo ʻosi lekōtí ʻi he ngaahi feituʻu ko ʻení:

19.3

Mūsika ʻi he Ngaahi Fakatahaʻanga ʻo e Siasí

19.3.1

Ko Hono Palani ʻo e Hiva ki he Ngaahi Fakatahaʻanga ʻa e Siasí

ʻE ngāue ʻa e kau kouʻōtineita ʻo e mūsiká he uōtí mo e siteikí mo e kau taki lakanga fakataulaʻeikí ʻi hono palani ʻo e ngaahi hiva ki he ngaahi fakatahaʻanga lotú. Te nau fili ʻa e hiva te ne fakatupulaki ʻa e laumālie ʻo e moihuú ʻi he ngaahi fakatahaʻangá.

19.3.2

Mūsika ʻi he Houalotu Sākalamēnití

ʻOku kau ʻi he hiva ʻi he houalotu sākalamēnití hano hivaʻi fakataha ʻo e ngaahi himí ke fakaava mo tāpuni ʻa e fakatahá pea mo e kimuʻa pea fakahoko ʻa e sākalamēnití. ʻOku totonu ke fekauʻaki ʻa e himi sākalamēnití mo e sākalamēnití pe ko e feilaulau ʻa e Fakamoʻuí.

ʻOku tā ʻa e fasi talitalí ʻi he taimi ʻoku fakatahataha mai ai ʻa e kāingalotú kimuʻa ʻi he fakatahaʻangá. Hili e lotu tukú, ʻe tā leva ha fasi mātuku ʻaki ha meʻalea ʻi he mavahe atu ʻa e kāingalotú mei he houalotú.

ʻE lava foki ke kau ʻi he houalotu sākalamēnití ha himi hivaʻi fakataha ʻi he lolotonga ʻo e houalotú—hangē ko ʻení, ʻi he vahaʻa ʻo ha ongo malanga.

19.3.3

Mūsika ʻi he Ngaahi Kalasí mo e Ngaahi Fakataha Kehe ʻa e Uōtí

ʻE poupouʻi ʻe he kau takí ʻa e kau faiakó ke nau fakaʻaongaʻi ʻa e ngaahi himí mo e ngaahi hiva toputapu kehé ke tokoniʻi ʻenau faiakó.

19.3.6

Ngaahi Meʻalea Fakamūsiká

ʻOku faʻa fakaʻaongaʻi pē ʻa e ngaahi meʻalea totonú ki he ngaahi fasi talitalí mo e fasi mātukú pea ki hono tā ʻo e ngaahi himí ʻi he ngaahi fakatahaʻanga ʻa e Siasí. ʻI he ngaahi feituʻu ʻoku maʻu ai mo lava ke tā ʻe he kāingalotú, ko e ʻōkaní mo e pianó ʻa e ongo meʻalea tuʻupaú. ʻE lava ke fakangofua ʻe he kau pīsopelikí hano fakaʻaongaʻi ʻo ha ngaahi meʻalea kehe ke tā ʻi he hiva fakatahá, fasi talitalí mo e fasi mātukú, mo ha ngaahi hiva filifili kehe.

Kapau ʻoku ʻikai ke ʻi ai ha piano, ʻōkani, pe ha tokotaha tā piano pe ʻōkani, ʻe lava ke fakaʻaongaʻi ha ngaahi fasi kuo ʻosi hiki tepi (vakai, 19.2

19.3.7

Ngaahi Kuaeá

19.3.7.1

Ngaahi Kuaea Fakauōtí

ʻE lava ke fokotuʻu ʻe he ngaahi uōtí ha ngaahi kuaea ke faʻa hiva ʻi he houalotu sākalamēnití, ʻi he ngaahi feituʻu ʻoku tokolahi feʻunga ai ʻa e kāingalotú.

Makehe mei he kuaea fakauōtí, ʻe lava ke fakaafeʻi ʻa e ngaahi fāmilí mo e ngaahi kulupu ʻo e houʻeiki fafiné, houʻeiki tangatá, toʻutupú, pe fānaú, ke nau hiva ʻi he ngaahi houalotu ʻa e Siasí.

19.4

Taki Mūsika ʻi he Uōtí

19.4.1

Kau Pīsopelikí

Ko e pīsopé ʻokú ne fatongia ʻaki e mūsika ʻi he uōtí. Te ne lava ʻo vahe e fatongiá ni ki ha taha ʻo hono ongo tokoní.

19.4.2

Kouʻōtineita Mūsika Fakauōtí

ʻOku ngāue ʻa e kouʻōtineita hiva fakauōtí ʻi he malumalu ʻo e fakahinohino ʻa e kau pīsopelikí. Ko hono ngaahi fatongiá ʻeni:

  • Hoko ko ha maʻuʻanga tokoni ki he kau pīsopelikí mo e kau taki kehe ʻo e uōtí ʻi he ngaahi meʻa fakahivá.

  • Ngāue fakataha mo e kau pīsopelikí ke palani ʻa e hiva ki he ngaahi houalotu sākalamēnití (vakai, 19.3.1mo e 19.3.2

  • Te ne fakaongoongoleleiʻi ha kāingalotu ke nau nau fua ha ngaahi fatongia fakahiva ʻi he uōtí, ʻo ka kole ʻe he kau pīsopelikí. Fakataukeiʻi ʻa kinautolu ʻoku ngāue ʻi he ngaahi fatongia ko ʻení, fai ha poupou, fakahinohino, mo ha ako ʻo ka fiemaʻu.

19.4.3

Ngaahi Uiuiʻi Kehe

ʻE lava ke ui ʻe he kau pīsopelikí ha kāingalotu ke nau ngāue ʻi he ngaahi uiuiʻi ko ʻení.

19.4.3.1

Faihiva ʻo e Uōtí

ʻE tataki ʻe he faihivá ʻa e ngaahi himi hiva fakakātoa ʻi he houalotu sākalamēnití pea mo e ngaahi fakataha kehe ʻa e uōtí ʻi hano fiemaʻu.

19.4.3.2

Tā-piano ʻa e Uōtí

ʻE tā ʻe he tokotaha tā-ʻōkani pe tā-piano ʻo e uōtí ʻa e ngaahi fasi teuteú mo e ngaahi fasi mātukú pea tā mo e ngaahi himí ʻi he houalotu sākalamēnití pea mo ha toe ngaahi fakataha kehe ʻa e uōtí ʻo fakatatau mo hano kole.

19.7

Ngaahi Tuʻutuʻuni mo e Ngaahi Fakahinohino Kehe

19.7.2

Fakaʻaongaʻi ʻo e ʻŪ Meʻalea ʻo e ʻApisiasí ki he Ako Polokalamá, Fakahinohino Fakafoʻituituí, mo e Ngaahi Fakaʻaliʻalí

ʻE lava ke fakamafaiʻi ʻe he kau taki lakanga fakataulaʻeikí hano fakaʻaongaʻi ʻo e ngaahi piano mo e ngaahi ʻōkani ʻo e ʻū ʻapisiasí, ki he ako tā-pianó mo e ʻōkaní, ngaahi ako fakafoʻituitui totongí, pea mo e ngaahi fakaʻaliʻali ʻoku kau ai e kāingalotu ʻo e ngaahi ʻiuniti ʻoku nau fakaʻaongaʻi ʻa e ʻapisiasí, kapau ʻoku ʻikai ha toe founga lelei ange ke fili mei ai.

Paaki