Masungula Mangatshibua mu Mukanda Munena wa Maludiki

Contents
Dibeji dia Dîna
Dienzela Masungula Mangatshibua mu Mukanda Munena wa Maludiki
Malongesha a Nshindamenu
- 0. Tshikepeshelu tshia Tshibangilu
- 1. Dilongolola dia Nzambi ne Bujitu Bueba mu Mudimu wa Lupandu ne Dizanjikibua
- 2. Kuambuluisha Bantu ne Mêku mu Mudimu wa Lupandu ne Dizanjikibua
- 3. Nshindamenu ya Buakuidi
- 4. Bulombodi ne Bipangu mu Ekelezia wa Yezu Kilisto
Ndongoluelu wa Ekelezia
- 5. Bulombodi Bunena ne bua Ntenji
- Bulombodi bua Dikunji
- 7. Buepiskopo
- 8. Mpuilu wa Bakulu
- 9.Nsangilu wa Diambuluisha
- Mpuilu ya Buakuidi bua Alona
- Bansongakaji
- Tshilongelu tshia Mbedi
- 13. Tshilongelu tshia Dialumingu
- 14. Bidimba Bidi Nkaya
- 15. Seminaire ne Institut ya Tshitendelelu
Mudimu wa Lupandu ne Dizanjikibua
- Kuteka Lumu Luimpa lua Yezu Kilisto mu Tshienzedi
  - 16. Kuteka Lumu Luimpa lua Yezu Kilisto mu Tshienzedi
  - 17. Kulongesha Lumu Luimpa
  - 18. Kukumbaja Milulu ne Mabenesha bia Buakuidi
  - 19. Misambu
  - 20. Bibilu
- Kuambuluisha Bantu Badi mu Majinga
  - 21. Dikuba
  - 22. Kuandamuna ku Majinga a mu Mubidi ne Kuibaka Budikadidi
- Kubikila Bantu Bonsu bua Kupeta Lumu Luimpa
  - 23. Kutangalaja Lumu Luimpa ne Kukankamika Bidimba Bipia-bipia ne Bidi Bipingana
  - 24. Manyisha ne Kusadila kua Muena Bukenji
- Kukunguija Mêku bua Tshiendelela
  - 25. Mudimu wa Ntempelo ne wa Muyuki wa Dîku mu Tshikongu ne mu Dikunji
  - 26. Manyisha a Kubuela mu Ntempelo
  - 27. Milulu ya Ntempelo bua Bantu Badi ne Moyo
  - 28. Milulu ya Ntempelo bua Bafua
Bulongolodi Bua Ekelezia
- 29. Bisangilu mu Ekelezia
- 30. Mabikila mu Ekelezia
- 31. Miyuki ya Nkaya ne Bisangilu Bikuabu ne Bidimba
- 32. Bipangu bia Dikudimuna dia Mutshima ne Buikadi bua Tshidimba mu Ekelezia
- 33. Miandiku ne Milubu
  - 33.0. Tshibangilu
  - 33.1. Tshikepeshelu tshia Miandiku ya Ekelezia
  - 33.2. Maludiki Manena bua Kaleleki
  - 33.4. Miandiku ne Milubu bia Tshikongu
  - 33.5. Milubu ya Dilua dia Tshidimba
  - 33.6. Miandiku ya Buikadi bua Tshidimba
  - 33.7. Miandiku ya Malu Mapita
  - 33.8. Disokoka dia Malu a Miandiku
  - 33.9. Bulami bua Miandiku
- 34. Mpetu ne Dilondolola
- 35. Kulama ne Kuenza Mudimu ne Nzubu ya Bisangilu
- 36. Kufuka, Kukudimuna, ne Kufila Mena kua Bitupa Bipia-bipia
  - 36.0. Tshibangilu
- 37. Makunji, Bikongu, ne Matamba Bisunguluka
- 38. Ngenzelu ne Maludiki Makuabu a Ekelezia

33. Miandiku ne Milubu

“33. Miandiku ne Milubu,” Masungula Mangatshibua mu Mukanda Munena wa Maludiki (2023).

“33. Miandiku ne Milubu,” Masungula Mangatshibua mu Mukanda Munena wa Maludiki

33.

Miandiku ne Milubu

33.0

Tshibangilu

Dilama dia miandiku ditu misangu yonsu ne mushinga mu Ekelezia wa Mukalenga. Tshilejelu:

Adama wakalama mukanda wa tshivulukilu (Mose 6:5).

Moloni wakalongesha ne mena a bantu badi batambula mu Ekelezia wa Kilisto badi bafundibua “bua kubavulukabu ne kubadishabu ne dîyi dimpa dia Nzambi” (Moloni 6:4).

Joseph Smith mulongesha ne Kaleleki udi ne bua kubikidibua mu tshikongu tshionsu bua kufunda bulelela kumpala kua Mukalenga (Dilongesha ne Bipungidi 128:2).

33.1

Tshikepeshelu tshia Miandiku ya Ekelezia

Miandiku ya Ekelezia idi ya tshijila. Ngumu eyi idi ne mushinga ne idi ne bua kulamibua bimpa. Mbungakenyi wa miandiku ya Ekelezia udi upesha bantu bukôkeshi bilondeshila mabikila.

Miandiku idi mua kuambuluisha balombodi:

Kumanya udi dijinga ne diambuluisha disunguluka.
Kumanya mishinga ya lupandu idi muntu mupeta anyi idinayi dijinga.
Kufunda miaba ya bidimba.

Mishindu ya miandiku idi ilonda eyi idi ilamibua mu bikongu bia Ekelezia:

Milubu ya dibuela dia bidimba (tangila 33.5)
Miandiku ya buikadi bua tshidimba (tangila 33.6)
Miandiku ya malu mapita (tangila 33.7)
Miandiku ya mpetu (tangila chapter 34)

33.2

Maludiki Manena bua Bakaleleki

Badi ne bua kuikala ne dianyisha dia kubuela mu ntempelo kadiyi dijikila matuku.

Kaleleki idi ilonda ne ntema ngezedi yonsu wa Ekelezia bua dilama dia mpetu ne kushindika ne miandiku ya Ekelezia idi miakana. Kaleleki idi imanyisha balombodi ba buakuidi bua kalema konsu. Padi lutatu koku bua kujandula kalema, kaleleki idi mua kupetangana ne Tshibambalu tshia Miandiku Misokoka ku Tshishikaminu tshia Ekelezia.

Telefona: 1-801-240-2053 or 1-800-453-3860, posita 2-2053

Tshianana (GSD phone): 855-537-4357

Email: ConfidentialRecords@ChurchofJesusChrist.org

Mutantshi wa disadila dia kaleleki udi ne bua kuikala muakana bua balonga midimu yabu ne balama ntungulukidi wa mudimu. Bualu kabena bidimba bia bulombodi bukulu bua dikunji anyi bua buepiskopo to, kabena dijinga ne kumbushibua padi bulombodi bukulu bua dikunji anyi bua buepiskopo buakajibua to.

33.4

Miandiku ne Milubu bia Tshikongu

33.4.1

Buepiskopo

Muepiskopo udi utshiunga dilama dia miandiku ya tshikongu.

33.4.2

Kaleleki wa Tshikongu

Tshikongu tshionsu tshidi ne bua kuikala ne kaleleki mumanyi ne muenji wa mudimu. Muanyishibua kudi buepiskopo ne mubikidibua ne utekibua pabula kudi tshidimba tshia bulombodi bukulu bua dikunji anyi tshidimba tshia tshipangu tshinena tshitumibua. Udi ne bua kuikala ne buakuidi bua Melekisedeke ne kuikala ne dianyisha dia kubuela mu ntempelo kadiyi dijikila matuku. Udi tshidimba tshia tshipangu tshia tshikongu. Udi ubuela mu bisangilu bia tshikongu bu mudibi bilija mu 29.2.

Kaleleki wa tshikongu udi ulongeshibua kudi buepiskopo ne kaleleki wa dikunji. Kaleleki miambuluishi idi mua kubikidibua bua kuambuluisha.

33.4.2.1

Majitu a Dilama dia Miandiku

Kaleleki wa Tshikongu, anyi kaleleki tshindonda wa tshikongu mutumibua, udi ne makokeshi adi alonda â:

Kulama miandiku ya midimu ne mapangadika bivua biangata mu bisangilu bia bulombodi bua tshikongu.
Kushindika ne miandiku ne milubu bidi bia bushuwa ne bia diba dia bualu.

Kaleleki wa Tshikongu udi ne bua kuibidilangana ne biamua bia dilama dia miandiku bia Ekelezia (tangila 33.0). Udi wenzela biamua ebi bua kuambuluisha balombodi bua kumona:

Majinga a bidimba ne ndongoluelu.
Bintu bidi koku, bu mudi mpetu.

Kaleleki ya tshikongu idi ikankamika bidimba bua kufila mulubu padiku kuikala kalema kampanda mu mamanyisha a buikadi bua tshidimba buabu.

Mikuabu midimu ya dilama dia miandiku idi yangata:

Dishindika ne milulu idi mifunda bimpa ne mifundibua pa lukasa.
Dilongolola Officers Sustained form (dibeji difunda bua kutua bena mudimu mpanda) bua mpungilu wa tshikongu.
Kufunda ngumu bua tshipangu tshia buikadi bua tshidimba.
Kulama miandiku ya mpetu (tangila 34.2.2).

33.5

Milubu ya Dilua dia Tshidimba

Milubu pa dibuela dia bidimba idi yambuluisha balombodi bua kunguija lungenyi pa ditanta ne majinga a bidimba.

33.5.1

Mishindu ya Milubu

33.5.1.1

Milubu ya Dibuela

Dibuela dia mu bisangilu bia biakudia bia tshijila ne bisangilu bia buakuidi ne bia ndongoluelu bia Dialumingu bidi biandikibua mu electronique mu MMK anyi tshiamu tshia bidimba.

Tshisangilu tshia Biakudia bia Tshijila. Dibuela mu tshisangilu tshia biakudia bia tshijila didi difundibua lumingu lonsu kudi kalelelki wa tshikongu anyi kaleleki tshindonda wa tshikongu. Dibala tshidi bungi bua bantu badi babuela mu tshisangilu bamueneka anyi kubula biangata ne benyi.

Bisangilu bia Mpuilu ne Ndongoluelu bia mu Dialumingu Dibuela didi difundibua lumingu lonsu kudi bafundi anyi babedi ba mpuilu anyi ndongoluelu. Balombodi ba bansonga badi mua kuambuluisha mu difunda dibuela. Dibala tshidi bungi bua bantu badi babuela mu tshisangilu bamueneka anyi kubula biangata ne benyi. Bidimba bidi bisadila mu Tshilongelu tshia Mbedi anyi balombodi ba bansonga munda mua tshikongu, badi pabu babuela.

Kaleleki wa tshikongu udi mua kufunda dibuela mu dina dia ndongoluelu yonsu.

33.5.1.2

Milubu ya Miyuki ya Dikuba

Tangila 21.3.

33.5.1.3

Mulubu wa Ngondu Isatu

Bungi bonsu mu mulubu budi buleja muntu mulelela udi ne majinga a pabuawu (tangila Helamana 15:13).

Mulubu wa Ngondu Isatu udi ne ngumu yonsu idi mua kupesha balombodi meji adibu bakeba ngenyi pa didienzeja dia bukubi.

Balombodi ba dikunji ne ba bikongu badi batuma ntema ku Mulubu wa Ngondu Isatu bua kutangila ditanta dia bantu.

Tshikongu tshionsu tshidi tshikumbaja ne tshituma Mulubu wa Ngondu Isatu ku tshishikaminu tshia Ekelezia. Kaleleki udi utangilula mulubu ne muepiskopo ne utuma kumpala kua matuku 15 a ngondu udi ulonda ngondu isatu mishala.

33.5.2

Mabeji a Mena a Bidimba

Biamua bia dilama miandiku bia Ekelezia bidi bifila kudi balombodi tshibuelelu tshia mabeji a mena a bidimba. Milongu ya mena eyi idi yambuluisha balombodi bua bamanya:

Bidimba kayi bidi kabiyi bianji kupeta milulu idibi bikumbana.
Nsongaluma ne nsongakaji kayi badi bakumbana bua kasadila mu bukenji.
Nsonga kayi udi kayi ne dianyisha dia kubuela mu ntempelo kadiyi dijikila matuku.
Nsonga kayi udi dijinga ne dituku dia kusangila ne tshidimba tshia buepiskopo.

Balombodi ba mpuilu ne ba ndongoluelu badi ne bua kuikala ne mbuelelu ku mulongu wa mena abadi mu mpuilu ne tulasa biabu.

33.6

Miandiku ya Buikadi bua Tshidimba

Miandiku ya buikadi bua tshidimba idi yangata dina dia tshidimba, mamanyisha a kupetangana nenda, milulu mu tupesa, ne mamanyisha makuabu a moyo.

Miandiku ya buikadi bua tshidimba idi ne bua kulamibua mu tshikongu tshidi tshidimba tshisombela. Pa kumbusha, bidi kabiyi bimueneka, bidi bilomba diangishila dia muepiskopo ne dia mulombodi mukulu bena bualu. Bua kulomba pa kumbusha, mulumbodi mukulu wa dikunji udi wenzela mu MMK bua kutuma dilomba ku Tshibambalu tshia Bulombodi Bukulu bua Kumpala.

Bidi ne mushinga bua kuenza bidi bilonda ebi pa lukasa:

Ngumu ya miandiku ya milubu.
Kumbusha miandiku ya tshidimba tshidi tshibuela anyi tshiumbuka mu tshikongu.
Kufuka miandiku bua bidimba bipiabipia ne bana bapiabapia ba baledi bidimba.
Miandiku ya bidimba bifua.
Miandiku ya ngumu ya mabaka ne mêku.

Muepiskopo anyi mulombodi mukulu wa dikunji udi umanya ne, tshidimba tshidi ne miandiku yatshi mu tshikongu kumpala kua kuyukila natshi bua kupeta:

Dibikila dia Ekelezia.
Dianyisha dia kubuela mu ntempelo.
Buakuidi bua Melekisedeke anyi kujidila ku tshibambalu mu buakuidi abu.

Udi kabidi umanya ne miandiku yatshi kayena ne bidi bilonda ebi to:

Tuntu tufunda
Bualu buamba pa disuika anyi dikepesha dia milulu
Dikepesha dia buikadi bua tshidimba

Nansha mu mushindu kayi miandiku ya buikadi bua tshidimba kayena mua kufidibua anyi kulejibua kudi muntu mukuabu udi kayi muepiskopo anyi kaleleki.

Bidimba bidi mua kumona mamanyisha abi nkayabi ne a bana badi basombela ku nzubu kuabu ku Member Tools app. Badi kabidi balomba mabeji mapatula a tshikoselu tshia milulu yabu kudi kaleleki. Padi bilema bisangana, kaleleki udi umanya ne bikadi bilongola mu miandiku ya buikadi bua tshidimba.

33.6.1

Mena Adi mu Miandiku ya Ekelezia

Dina dijima dia muntu didi dimanya, bu bileja kudi diyi dikulu dia muaba au anyi kabukulu, didi ne bua kufundibua mu buikadi bua tshidimba ne mu mukanda wa milulu.

33.6.2

Bidimba Bifundisha

Bantu badi balonda badi bidimba bia miandiku ne badi ne bua kuikala ne miandiku ya buikadi bua tshidimba:

Aba bavua batambuishibua ne bajadikibua
Aba badi ne bidimu muinshi mua 9 bavua bikala babeneshibua kadi kabayi batambushibu to
Aba badi kabayi babadika bualu badi ne bulema bua meji nansha bobu ne bidimu bungi kayi
Bana ba bidimu muinshi mua 9 badi kabayi babenesha padi bibidi bidi bilonda ebi bienzeka:
- Bua nanku umua wa ku baledi anyi wa ba kakuenda ikala tshidimba tshia Ekelezia.
- Baledi bonsu babidi bafila bukôkeshi bua kufuka miandiku. (Pikala anu muledi umua ke udi ne bulami bua muana, dianyisha dia muledi au didi dikumbana.)

Muntu udi ne bidimu 9 anyi bipita muikala ne miandiku ya buikadi bua bua tshidimba kadi kayi muanji kutambuishibua anyi kujadikibua kena tshidimba tshifundisha to. Kadi, mu tshikongu tshidi muntu usombela tshidi tshilama mukanda wa buikadi bua tshidimba too ne mudi muntu ukumbaja bidimu 18. Diba adi, padi muntu usungula bua kubenga kutambushibua, muepiskopo udi ukupula miandiku ya buikadi bua tshidimba. Dianyishila dia mulombodi mukulu wa dikunji didi dilombibua.

Miandiku kayena ikupudibua bua aba badi kabayi batambushibua bua bulema bua meji, pa kumusha muntu yeya mulomba anyi mulami wenda, nansha muledi.

33.6.3

Miandiku ya Bidimba Bipia-bipia bia Tshikongu

Kaleleki anyi kaleleki tshindonda udi upetangana ne bidimba bipiabipia bia tshikongu tshitupa tshikesa panyima pa difika dia miandiku yabu ya buikadi bua tshidimba bua kutangilula bushuwa bua tshikosu tshia milulu ya muntu.

33.6.6

Miandiku ya Bidimba Bidi Bisadila Pambelu pa Muaba wa Tshikongu Tshiabu

33.6.6.2

Miandiku ya Bena Bukenji ba Diba Dionsu

Tangila 24.6.2.8.

33.6.13

Miandiku ya Bana ba Baledi Bafuisha Dibaka

Miandiku yonsu ya buikadi bua tshidimba udi wenzela dina dimanyika dia muntu, mudibi bifunda kudi dîyi dia ditunga anyi kubukulu ka muaba au. Bidi biangata bana ba baledi badi babengangana.

Bana ba baledi babengangana badi babuela mu bisangila mu bikongu bia baledi babidi misangu ya bungi. Nansha mudi dingomba dimue mua kulama ne biela mapiamapia a miandiku ya buikadi bua tshidimba, miandiku mikuabu ya pambelu pa dingomba idi mua kufukibua mu tshikongu tshikuabu tshidiyi ubuela. Bidi bianyishila bua dina dia muana ne mamanyisha makuabu mikala mu mulongu wa mena wa tshikongu ne kalasa.

Bana badi ne miandiku ya tshidimba pambelu pa dingomba badi mua kupeta dibikila mu dingomba adi.

33.6.15

Kumbusha Mikandu pa Miandiku ya Buikadi bua Tshidimba

Padi tshidimba tshitentemuka paditshi ne mikandu mipepeja ya buikadi bua tshidimba anyi bualu bukola butshidi nenda, muepiskopo anyi kaleleki mupeshibua bukôkeshi udi mua kuela dibenga ditentemuna ku mukanda wa buikadi bua tshidimba. Udi wenzela MMK bua kuenza etshi.

Mukanda udi ne mukandu bua ditentemuka kawena utentemuka bua dingomba dipiadipia to too nepikala mulombodi wa buakuidi udi muteka mukandu muangisha bua kumbusha.

33.6.16

Miandiku ya ku “Muaba Kayi Mumanyika”

Tshidimba tshidi misangu mikuabu tshifundibua muaba panyima pa miandiku yenda mikala mu “muaba kayi mumanyisha” ku tshishikaminu tshia Ekelezia. Mu bualu bua nunku, kaleleki wa tshikongu udi ukonka miandiku ku MMK.

33.6.17

Kufunda ne Kuakaja Mamanyisha a Mululu

Tangila shapita 18.

33.6.19

Dilondolola dia Miandiku ya Buikadi bua Tshidimba

Tshidimu tshionsu kaleleki wa dikunji anyi kaleleki tshindonda wa dikunji badi bashindika ne dilondolola dia miandiku ya buikadi bua tshidimba budi buludikibua mu tshikongu tshionsu benzela mu MMK. Malondolola adi ne bua kujika mu matuku 30 a Ngondu Muisambombu wa tshidimu tshionsu.

33.7

Miandiku ya Malu Mapita

33.7.1

Malu Mapita a Tshikongu ne Dikunji

Mukalenga wakuma diyi ne malu a kala bintu bionsu bidi ne mushinga bitangila Ekelezia wenda bua afundibua ne alamibua (Dilongesha ne Bipungidi 69:3; tangila kabidio vese 5; Alama 37:2).

Dingomba dionsu mu Ekelezia didi difunda bintu bionsu bia mushinga bidi bitangila dingomba diabu.

Kulama kua muyuki wa mudimu wa nyuma ne kukankamika ditabuija dia aba badi bafunda ne bayiba.

Kaleleki wa dikunji anyi kaleleki tshindonda udi ulongolola muyuki wa dikunji. Buepiskopo budi bulonda mushindu au bua tshikongu. Maludiki a dîku ku Stake, District, and Mission Annual Histories pa ChurchofJesusChrist.org.

33.8

Disokoka dia Malu a Miandiku

Miandiku ya Ekelezia yidi ne busokoki, nansha yoyi mikala pa mabeji anyi kamua. Bidi biangata:

Miandiku ya buikadi bua tshidimba.
Miandiku ya mpetu.
Mifundu ya ku bisangilu.
Mabeji ne mikanda bimanyika (biangata miandiku ya tshipangu tshia buikadi bua tshidimba).

Balombodi badi batuishibua ne ngumu idi mikunguja mmifuma kudi bidimba idi:

Mishikidila ku bidi Ekelezia ulomba.
Idi yenzekibua anu bua tuipatshila tua dianyisha kudi Ekelezia.
Bifila anu kudi badi ne bukôkeshi bua kuenzelamu.

Ngumu idi miteka mu electronique idi ne bua kulamibua ne kukubibua mushindu wa pabuau (tangila 33.9.1).

33.9

Bulami bua Miandiku

33.9.1

Bulami

Miandiku, milubu, ne bitekelu bia malu bionsu bia Ekelezia bidi ne bua kulamibua bua udi kayi ne bukôkeshi kalengi, kakudimunyi, kanyangi anyi kajandulu malu masokoka. Ngumu eyi idi ne tshia kulamibua mu muaba muimpa.

Diba anyi dijimija biamua anyi bintu bikuabu bia Ekelezia bidi bilubudibua pa lukasa ku incidents.ChurchofJesusChrist.org. Dienzela dibi dia ngumu didi ne bua kufibua mulubu kabidi.

33.9.1.1

Mena menzela ne Miaku ya dipita

Mulombodi mukulu wa dikunji, muepiskopo anyi balombodi bakuabu kabena mua kuabanyangana dina dienzela ne muaku wa dipita ne babedi, kaleleki, bafundi bakulu, anyi bakuabu.

33.9.1.3

Bisokokedi bia Malu

Matunga a bungi mmatangalaja meyi makulu pa bulami bua malu didi dilombola mushindu wa kuenzela malu a muntu. Tshidi tshiangata ngumu ya miandiku ya mu buikadi bua tshidimba ne miandiku mikuabu idi ileja bidimba. Balombodi badi ne nkonku pa mukenji wa ditunga wa bulami bua bitekelu bia malu ne dilama dia miandiku ya Ekelezia mu misoko yabu badi mua kukonka ku tshibambalu tshia bisokokedi bia malu ku DataPrivacyOfficer@ChurchofJesusChrist.org.