12.

Primary

12.1

Katuyoan ug Organisasyon

Ang organisasyon sa Primary nagtabang sa mga anak sa Dios sa pagpangandam sa pagbalik ngadto sa Iyang presensya. Samtang mohangop sa ebanghelyo ni Jesukristo, sila “magmakanunayon ug dili mausab, sa kanunay puno sa mga maayo nga buhat,” (Mosiah 5:15).

12.1.1

Mga Katuyoan

Ang Primary nagtabang sa kabataan nga:

• Mobati sa gugma sa ilang Langitnong Amahan ug makat-on mahitungod sa Iyang plano sa kalipay.

• Makat-on mahitungod ni Jesukristo ug sa Iyang tahas diha sa plano sa Langitnong Amahan.

• Makat-on ug mosunod sa ebanghelyo ni Jesukristo.

• Mobati, moila, ug molihok sa impluwensya sa Espiritu Santo.

• Mangandam, mohimo, ug motuman sa sagrado nga mga pakigsaad.

• Moapil diha sa buhat sa Dios sa kaluwasan ug kahimayaan.

12.1.2

Tema sa Primary

Ang tema sa Primary mao ang usa ka pahinumdom sa mga panalangin sa pagserbisyo diha sa Primary:

“Ang tanan ninyo nga mga anak pagatudloan mahitungod sa Ginoo; ug hilabihan ang kalinaw sa inyong mga anak” (Isaias 54:13; 3 Nephi 22:13).

12.1.3

Nursery

Ang nursery motabang sa mga bata nga nag-edad og 18 ka bulan hangtod 3 ka tuig nga mobati sa gugma sa Langitnong Amahan ug makat-on mahitungod sa Iyang plano sa kalipay.

Ang mga lider sa nursery mohigugma, motudlo, ug mangalagad ngadto sa mga bata. Sila usab moseguro sa ilang seguridad ug kaayohan.

Dili mominos sa duha ka tawo ang kinahanglang tawagon alang sa matag klase sa nursery. Kon ang mga lider sa nursery dili bana ug asawa, kinahanglan nga pareha sila og sekso [gender].

Ang nursery molungtad sa tibuok oras nga nakaeskedyul alang sa Primary. Alang sa dugang nga impormasyon, tan-awa sa 12.1.4 ug 12.3.5.

12.1.4

Mga Klase

Ang mga klase sa Primary makatabang sa mga bata nga mobati sa gugma sa Langitnong Amahan ug makakat-on mahitungod sa Iyang plano sa kalipay. Ang mga leksiyon nagsunod sa Dali, Sunod Kanako nga kurikulom. Sa ikalima nga mga Dominggo, ang mga magtutudlo giawhag nga gamiton ang “Apendiks B: Alang sa Primary—Pag-andam sa mga Bata nga Maanaa sa Dalan sa Pakigsaad sa Dios sa Tibuok Kinabuhi.”

Ang mga klase sa Primary gi-organisar sumala sa edad ug sa gidaghanon sa mga magtutudlo nga anaa. Sa mga yunit nga gamay ra ang kabataan o mga magtutudlo mahimong motipon sa duha o daghan pa nga mga grupo sa kaedad ngadto sa usa ka klase. Sa mas dako nga mga yunit, ang mga lider sa Primary mahimong magporma og labaw sa usa ka klase alang sa usa ka grupo sa ka edad ug labaw sa usa nga nursery.

Kon adunay igong kabataan, sila bahinon ngadto sa mga klase base sa ilang edad sa pagka-Disyembre 31 sa miaging tuig, sumala sa gipakita sa mosunod nga tsart:

Edad pagka-Disyembre 31 sa Miaging Tuig	Klase sa Enero 1
Edad pagka-Disyembre 31 sa Miaging Tuig 2	Klase sa Enero 1 Nursery (ang mga bata moapil sa nursery sa 18 ka bulan)
Edad pagka-Disyembre 31 sa Miaging Tuig 3	Klase sa Enero 1 Sunbeam
Edad pagka-Disyembre 31 sa Miaging Tuig 4	Klase sa Enero 1 PAM 4
Edad pagka-Disyembre 31 sa Miaging Tuig 5	Klase sa Enero 1 PAM 5
Edad pagka-Disyembre 31 sa Miaging Tuig 6	Klase sa Enero 1 PAM 6
Edad pagka-Disyembre 31 sa Miaging Tuig 7	Klase sa Enero 1 PAM 7
Edad pagka-Disyembre 31 sa Miaging Tuig 8	Klase sa Enero 1 Valiant 8
Edad pagka-Disyembre 31 sa Miaging Tuig 9	Klase sa Enero 1 Valiant 9
Edad pagka-Disyembre 31 sa Miaging Tuig 10	Klase sa Enero 1 Valiant 10

Ang kabataan sa kinatibuk-an mouswag gikan sa Primary ngadto sa Young Women o sa korum sa mga deacon sa Enero sa tuig nga sila mag-edad og 12. Sila mahimong makadawat og sertipiko sa pag-uswag. Kini nga mga sertipiko mahimong makuha diha sa Leader and Clerk Resources.

Sa pipila ka mga sirkumstansiya, ang usa ka 11 anyos tingali dili andam nga mobiya sa Primary. Ang bishop, mga ginikanan, ug bata magtinambagay mahitungod sa saktong panahon.

Ang kabataan mahimong dili mokompleto sa Primary sa dili pa ang Enero sa tuig nga sila mag-edad og 12. Ni ang mga batan-ong lalaki maordinahan nga mga deacon sa dili pa kana nga panahon.

12.1.5

Panahon sa Pagpanganta

Ang panahon sa pagpanganta makatabang sa mga bata nga mobati sa gugma sa Langitnong Amahan ug makakat-on mahitungod sa Iyang plano sa kalipay. Samtang manganta ang mga bata mahitungod sa mga baroganan sa ebanghelyo, ang Espiritu Santo mopamatuod sa katinuod niini. Ang mga pulong ug musika magpabilin diha sa hunahuna ug kasingkasing sa mga bata sa tibuok nilang kinabuhi.

Ang panahon sa pagpanganta lahi gikan sa panahon sa klase. Atol sa panahon sa pagpanganta, ang mga bata makat-on samtang sila aktibong moapil sa pagpanganta. Ang mga lider sa musika sa Primary motudlo sa mga baroganan sa ebanghelyo, apan sila mobuhat niini pinaagi sa musika.

Ang kapangulohan sa Primary ug lider sa musika mopili og mga kanta alang sa matag bulan aron sa paglig-on sa mga baroganan sa ebanghelyo nga nakat-onan sa mga bata sa ilang mga klase ug sa panimalay. Ang mga kanta nga nagpalig-on niini nga mga baroganan gisugyot usab diha sa Dali, Sunod Kanako.

Alang sa dugang nga impormasyon, tan-awa sa “Mga Panudlo alang sa Panahon sa Pagpanganta ug sa Pasundayag sa mga Bata sa Panagtigom alang sa Sakramento.” Tan-awa usab sa 12.1.6 ug 12.3.4 niini nga tamdanan nga basahon.

12.1.6

Pasundayag sa mga Bata sa Panagtigum alang sa Sakramento

Ang tinuig nga pasundayag sa mga bata diha sa panagtigom alang sa sakramento pagahimoon atol sa kataposang pipila ka bulan sa tuig. Ang kabataan mopasundayag unsay ilang nakat-onan sa panimalay ug sa simbahan niana nga tuig. Sila motabang sa kongregasyon nga motutok sa Langitnong Amahan, sa Manluluwas, ug sa Ilang mga pagtulon-an.

Ang kapangulohan sa Primary ug lider sa musika magmainampoon sa pagplano sa pasundayag. Ang bishopric mohatag og direksyon. Ang kabataan mahimong manganta, mohatag og mga pakigpulong, ug mopaambit og mga istorya, mga kasulatan, o mga pagpamatuod.

Ang pasundayag mahimong mokuha sa tanan o usa ka bahin sa oras sa panagtigom human sa sakramento. Ang mga yunit nga diyutay og mga bata mahimong modapit sa mga sakop sa pamilya sa mga bata sa pag-apil.

Tungod sa kasagrado sa panagtigom alang sa sakramento, ang pasundayag kinahanglan dili maglakip og mga biswal, mga kostyum, o mga pasundayag sa media.

Alang sa dugang nga impormasyon, tan-awa sa “Mga Panudlo alang sa Panahon sa Pagpanganta ug sa Pasundayag sa mga Bata sa Panagtigom alang sa Sakramento” diha sa Dali, Sunod Kanako.

12.1.7

Miting sa Pagpangandam alang sa Templo ug sa Pagkapari

Ang mga ginikanan adunay nag-unang responsibilidad sa pagtudlo sa ilang mga anak mahitungod sa templo ug sa pagkapari. Sa pagsuporta kanila, ang kapangulohan sa Primary magplano og miting sa Pagpangandam alang sa Templo ug Pagkapari matag tuig. Ang bishopric mohatag og direksyon. Ang miting alang sa kabataan sa Valiant 10 nga klase. Dapiton ang mga ginikanan. Kini nga miting aduna sa mosunod nga mga katuyoan:

• Motabang sa kabataan nga makasabot sa mga katuyoan, mga responsibilidad, ug mga panalangin sa pagkapari.

• Motabang sa kabataan nga moapil sa buhat sa templo ug family history ug mangandam sa paghimo ug pagtuman sa sagrado nga mga pakigsaad.

• Motabang sa mga batan-ong lalaki nga modawat sa Aaronic nga Pagkapari.

• Motabang sa kabataan nga maandam sa pagdawat og usa ka rekomend sa templo.

Ang miting mahimong himoon atol sa Primary sa Dominggo, sa laing panahon sa Dominggo, o sa lahi nga panahon. Usa ka sakop sa bishopric ang mopahigayon. Dili mominos sa usa ka sakop sa kapangulohan sa Primary ang motambong.

Kon ang usa ka yunit adunay diyutay nga kabataan, ang miting mahimong himoon ubos sa direksyon sa kapangulohan sa stake. Ang pipila o ang tanan nga mga ward sa stake maghiusa sa pagmiting.

Alang sa dugang nga imporasyon, tan-awa sa Temple and Priesthood Preparation diha sa ChurchofJesusChrist.org.

12.2

Pag-apil sa Buhat sa Dios sa Kaluwasan ug Kahimayaan

Ang Dios nagdapit sa tanan nga moduol ngadto ni Kristo ug moabag sa Iyang buhat pinaagi sa:

• Pagsunod sa ebanghelyo ni Jesukristo.

• Pag-atiman niadtong nanginahanglan.

• Pagdapit sa tanan nga modawat sa ebanghelyo.

• Paghiusa sa mga pamilya alang sa kahangtoran.

Ang Primary magtabang sa kabataan, mga pamilya, mga lider, ug mga magtutudlo sa pag-apil niini nga buhat. Alang sa dugang nga impormasyon mahitungod sa buhat sa Dios sa kaluwasan ug kahimayaan, tun-i ang kapitulo 1.

12.2.1

Pagsunod sa Ebanghelyo ni Jesukristo

12.2.1.1

Mga Tahas sa mga Ginikanan ug sa mga Lider

Ang mga ginikanan mao ang responsable sa pagtudlo sa ilang mga anak sa ebanghelyo ug pagtabang nila nga mosunod niini (tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 68:25–28). Ang mga lider ug mga magtutudlo sa Primary mosuporta sa mga ginikanan niini nga responsibilidad sumala sa mosunod:

• Moseguro nga ang mga leksiyon, panahon sa pagpanganta, ug serbisyo ug mga kalihokan sa Primary makatabang sa mga bata nga mosunod sa ehemplo sa Manluluwas.

• Motabang sa kabataan nga mag-andam alang sa bunyag ug kompirmasyon.

• Motabang sa mga batang lalaki nga mag-andam alang sa ordinasyon sa pagkapari.

• Motabang sa kabataan nga maandam sa pagdawat og usa ka rekomend sa templo ug mga ordinansa sa templo.

• Motudlo sa kabataan mahitungod sa mga panalangin sa pagpakigbahin sa ebanghelyo, lakip ang full-time nga misyonaryo nga pagserbisyo.

Ang mga lider kinahanglang sensitibo sa kabataan nga kulang og suporta sa pamilya alang sa pagsunod sa ebanghelyo.

Ang mga ginikanan ug ang mga lider maningkamot nga mahimong maayong mga ehemplo ngadto sa kabataan. Sila moawhag sa mga bata sa ilang mga paningkamot nga mas mahisama ni Jesukristo. Ang programa sa Kabataan ug Kabatan-onan mao ang usa ka kapanguhaan aron sa pagtabang sa kabataan nga nag-edad og 8–11 (tan-awa sa ChildrenandYouth.ChurchofJesusChrist.org).

12.2.1.2

Pagkat-on sa Ebanghelyo

Ang mga lider ug mga magtutudlo sa Primary moawhag sa kabataan ug sa ilang mga pamilya nga magkat-on sa ebanghelyo diha sa panimalay. Kini nga mga lider ug mga magtutudlo magtuon sa ebanghelyo ug mopaambit sa kabataan sa unsay ilang nakat-onan. Sila modapit sa kabataan sa pagpakigbahin diha sa simbahan sa unsay ilang nakat-onan sa panimalay.

Ang mga miting sa Primary sa Dominggo makatabang sa kabataan nga matuman ang mga katuyoan sa Primary (tan-awa sa 12.1.1). Ang usa ka sakop sa kapangulohan sa Primary mopahigayon sa pangbukas. Ang lider sa musika mopahigayon sa panahon sa pagpanganta. Ang mga magtutudlo sa Primary motudlo sa kabataan panahon sa klase.

Ang mga miting sa Primary alang sa kabataan nga nag-edad og 3–11 pagahimoon matag Dominggo sulod sa 50 minutos samtang ang mga hamtong ug kabatan-onan motambong sa ilang mga klase. Ang iskedyul mao ang mosunod:

Kabahin sa Miting	Gitas-on
Kabahin sa Miting Pangbukas (pag-ampo, kasulatan o Ang Artikulo sa Hugot nga Pagtuo, ug pakigpulong—ang tanan himoon sa mga bata)	Gitas-on 5 minutos
Kabahin sa Miting Panahon sa pagpanganta	Gitas-on 20 minutos
Kabahin sa Miting Pagbalhin ngadto sa mga klase	Gitas-on 5 minutos
Kabahin sa Miting Mga klase ug panapos nga pag-ampo	Gitas-on 20 minutos

Sa mga ward nga adunay daghang kabataan, ang mga lider sa Primary mahimong mobahin sa kabataan ngadto sa duha ka grupo. Ang usa ka grupo anaa sa mga klase samtang ang laing grupo anaa sa panahon sa pagpanganta. Dayon ang duha ka grupo magbaylo og mga dapit. Ang mga lider mousab sa oras kon gikinahanglan.

Ang nursery alang sa kabataan nga nag-edad og 18 ka bulan hangtud 3 ka tuig molungtad og 50 minutos. Ang Tan-awa ang Inyong Gagmay nga mga Bata naghatag sa gisugyot nga iskedyul. Ang kabataan mahimong magsugod sa pagtambong sa nursery kon sila mag-edad na og 18 ka bulan.

12.2.1.3

Serbisyo ug mga Kalihokan

Sugod sa Enero sa tuig nga sila mag-edad og 8, ang kabataan mahimong magsugod sa pagtambong sa mga kalihokan sa Primary. Alang sa mga kinatibuk-ang lagda sa kalihokan, tan-awa sa kapitulo 20.

Ang mga lider sa kalihokan sa Primary magplano og serbisyo ug mga kalihokan nga magtabang sa kabataan nga moapil diha sa buhat sa Dios sa kaluwasan ug kahimayaan. Ang serbisyo ug mga kalihokan kinahanglang makalingaw ug makapaapil. Kini mopalambo og mga pagpamatuod, molig-on sa mga pamilya, mopasiugda og personal nga kauswagan.

Ang mga kalihokan sa Primary pagahimoon sa mga panahon nga dili maglakip sa mga Dominggo o kagabhion sa Lunes. Ang hamtong nga mga lider motabang sa pagseguro nga ang mga kalihokan luwas (tan-awa sa safety.ChurchofJesusChrist.org; tan-awa usab sa 20.7 niini nga tamdanan nga basahon). Dili mominos sa duha ka responsable nga hamtong nga mga lider ang kinahanglang anaa sa tanang mga kalihokan (tan-awa sa 12.5.1).

Ang mosunod nga mga lagda mahimong ipahiangay sa lokal nga mga sirkumstansiya:

• Ang mga kalihokan sa Primary pagahimoon kaduha sa usa ka bulan kon posible. Kini mahimong himoon nga mas kadaghan o mas minos niini. Ang mga lider mokonsiderar sa mga sirkumstansiya sa pamilya, gilay-on sa pagbiyahe ug galastohan, ug seguridad.

• Sa kasagaran, ang kabataan i-organisar pinaagi sa pag-grupo sa ka edad. Ang mga batang lalaki ug ang mga batang babaye sa kasagaran magbulag sa pagmiting. Hinoon, sila mahimong magtipon sa piho nga mga kalihokan o sa mga dapit nga diyutay ra ang kabataan.

• Ang mga lider mahimong mopili sa pagplano ug paghimo og tinuig nga pagkamping sa adlawan alang sa kabataan sa Primary nga nag-edad og 8–11. Ang mga kalihokan sa Primary, lakip sa mga pagkamping panahon sa adlaw, wala maglakip nga magpalabay sa kagabhion.

Ang tanang suplay ug mga kalihokan, lakip sa mga pagkamping sa adlawan, pagabayran gikan sa badyet sa ward. Ang pagbiyahe ug mga galastohan kinahanglan dili kaayo dako.

Ang bishopric moseguro nga ang badyet ug ang mga kalihokan alang sa mga batang lalaki ug mga batang babaye sa Primary igo ug resonable. Ang badyet gigahin sumala sa gidaghanon sa kabataan.

Alang sa dugang nga impormasyon, tan-awa sa ChildrenandYouth.ChurchofJesusChrist.org. Tan-awa usab sa JustServe.org, diin kini anaa. Kini nga mga kapanguhaan maghatag og mga ideya sa serbisyo ug kalihokan.

12.2.1.4

Personal nga Kalamboan

Sa ilang mga paningkamot nga mas mahisama sa Manluluwas, ang kabataan—sugod sa tuig nga sila mag-edad og 8—gidapit sa paghimo og mga tumong nga motubo sa espirituwal, sosyal, pisikal, ug intelektuwal nga paagi (tan-awa sa Lucas 2:52). Uban sa tabang gikan sa mga ginikanan, ang kabataan magtinguha og inspirasyon sa pagdiskobre unsay buhaton. Sila mohimo og mga plano, mobuhat sa ilang mga plano, ug mamalandong unsay ilang nakat-onan. Ang mga lider mohatag og suporta kon gikinahanglan. Bisan pa niana, sila kinahanglang dili mosubay sa mga tumong ug kauswagan sa kabataan.

Sugod sa tuig nga sila mag-edad og 8, ang kabataan giawhag sa pagkompleto og dili mominos usa ka tumong sa matag usa sa upat ka area sa matag tuig. Sila makagamit sa Personal nga Kalamboan: Giya nga Basahon sa Kabataan sa paghimo ug pagrekord og mga tumong.

Alang sa dugang nga impormasyon, tan-awa sa ChildrenandYouth.ChurchofJesusChrist.org.

12.2.2

Pag-atiman Niadtong Nanginahanglan

Ang kabataan kinahanglang adunay regular nga mga oportunidad sa pagserbisyo sa uban diha ug kuyog sa ilang mga pamilya ug atol sa mga kalihokan sa Primary. Ang mga ideya alang sa serbisyo makita sa ChildrenandYouth.ChurchofJesusChrist.org. Kon anaa, ang JustServe.org nagsugyot og mga oportunidad sa pagserbisyo diha sa komunidad.

12.2.3

Pagdapit sa Tanan nga Modawat sa Ebanghelyo

Ang kabataan makadapit sa tanan nga modawat sa ebanghelyo sa daghang paagi. Ang pipila niini ka paagi gilista sa ubos:

• Magpakita og maayong ehemplo isip mga disipulo ni Jesukristo.

• Mopakigbahin sa ilang mga pagpamatuod ngadto sa mga higala ug mga sakop sa pamilya.

• Mangalagad sa dili kaayo aktibo nga mga sakop sa klase.

• Modapit sa mga higala nga motambong sa simbahan, mga kalihokan, o mga bunyag o patudloan sa mga misyonaryo.

• Modapit sa mga higala nga moapil sa programa sa Kabataan ug Kabatan-onan. Ang mga lider makigtambayayong pag-ayo sa mga ginikanan niini nga kabataan aron sa pagtabang nila nga makasabot sa programa ug motino kon sa unsa nga paagi sila ug ang ilang mga anak makaapil.

• Modapit sa mga higala ug mga sakop sa pamilya nga motambong sa tinuig nga pasundayag sa kabataan diha sa panagtigom alang sa sakramento.

12.2.4

Paghiusa sa mga Pamilya alang sa Kahangtoran

Ang kabataan makatabang sa paghiusa sa mga pamilya alang sa kahangtoran sa daghang mga paagi. Ang pipila niini ka paagi gilista sa ubos:

• Pagtahod sa ilang mga ginikanan ug pagpakita og ehemplo sa Kristohanong pagpuyo diha sa ilang panimalay.

• Pagpangandam sa pagbaton og ilang kaugalingong mahangtorong pamilya.

• Pagpaningkamot nga mahimong takos sa usa ka rekomend sa templo sa tukma nga edad.

• Pag-andam sa paghimo ug pagtuman sa mga pakigsaad ug sa pagdawat sa mga ordinansa sa templo, lakip sa mahangtorong kaminyoon.

• Pagkat-on mahitungod sa ilang kaparyentihan ug mga katigulangan (tan-awa sa Akong Pamilya: Mga Istorya nga Naghiusa Namo).

• Pag-ila sa mga katigulangan nga nagkinahanglan og mga ordinansa sa templo (tan-awa sa FamilySearch.org).

• Pag-andam aron sa pag-apil sa mga bunyag ug mga kompirmasyon alang sa mga patay.

• Pag-apil sa indexing uban sa usa ka sakop sa pamilya (tan-awa sa FamilySearch.org/indexing).

12.3

Pagpangulo sa Primary sa Ward

12.3.1

Bishopric

Ang labing importante nga responsibilidad sa bishop mao ang bag-ong henerasyon diha sa iyang ward. Ang bishop o ang gisangonan nga magtatambag makigmiting kanunay uban sa presidente sa Primary.

Ang bishop ug ang iyang mga magtatambag molihok dayon sa mga rekomendasyon gikan sa kapangulohan sa Primary alang niadtong pagatawagon nga moserbisyo diha sa Primary. Ang bishopric makigtambayayong sa kapangulohan aron magpadayon ang mga magtutudlo ug mga lider sa musika. Kon posible, ang mga miyembro niini nga mga calling kinahanglang makaserbisyo og taas-taas aron makaestablisar og mahigugmaon, masaligan nga mga relasyon uban sa kabataan. Ang maong mga relasyon makatabang sa pag-amuma sa mga pagpamatuod diha sa mga kasingkasing sa kabataan.

Ang bishop ug ang iyang magtatambag regular nga motambong sa Primary. Sila usab moila sa mga ngalan ug mosabot sa mga sirkumstansiya sa panimalay sa matag bata diha sa ward.

12.3.2

Kapangulohan sa Primary

Ang bishopric motawag ug mo-set apart og usa ka hamtong nga babaye nga moserbisyo isip presidente sa Primary sa ward. Kon ang yunit may igong gidak-on, siya morekomendar og usa o duha ka hamtong nga babaye nga tawagon isip iyang mga magtatambag (tan-awa sa kapitulo 30). Ang bishopric mokonsiderar sa iyang mga rekomendasyon ug mohatag sa mga calling.

Ang kapangulohan sa Primary makadawat og pagbansay ug padayon nga suporta gikan sa kapangulohan sa Primary sa stake.

Sa usa ka gamay nga yunit, ang presidente sa Primary tingali mao lamang ang gitawag nga lider sa Primary. Niini nga sitwasyon, siya makigtambayayong sa mga ginikanan sa pag-organisar og mga leksiyon, panahon sa pagpanganta, ug mga kalihokan. Siya usab moseguro nga dili mominos sa duha ka responsable nga hamtong ang anaa sa tanang mga miting ug mga kalihokan. Kon ang yunit may igong gidak-on, dugang nga mga calling mahimong mabutangan sumala niini nga han-ay: mga magtatambag, lider sa musika, mga magtutudlo ug mga lider sa nursery, secretary, ug mga lider sa kalihokan.

Kon ang usa ka branch walay presidente sa Primary, ang presidente sa Relief Society mahimong motabang sa mga ginikanan sa pag-organisar og instruksiyon alang sa kabataan hangtod adunay matawag nga presidente sa Primary.

Ang kapangulohan sa Primary motabang sa mga ginikanan nga maandam ang kabataan sa pagsulod ug pag-uswag subay sa dalan sa pakigsaad. Mao kini ang usa sa ilang labing importanteng mga responsibilidad.

Sa pagtuman niini, ang presidente sa Primary mahimong mosangon og usa ka miyembro sa kapangulohan sa pagtabang sa mga ginikanan nga maandam ang ilang mga anak aron mabunyagan ug makumpirmahan. Ang presidente sa Primary mahimong mosangon og laing sakop sa kapangulohan sa pagtabang sa mga ginikanan sa pagpangandam sa templo ug sa pagkapari alang sa ilang mga anak.

Kini nga mga sakop sa kapangulohan mohimo sa mga ginikanan nga masayod sa mga kapanguhaan diha sa Gospel Library nga makatabang. Tan-awa, pananglitan sa “Pag-andam sa Inyong mga Anak nga Maanaa sa Dalan sa Pakigsaad sa Dios sa Tibuok Kinabuhi” diha sa Dali, Sunod Kanako. Ang mga sakop sa kapangulohan mahimong makigtambayayong sa mga tigpangalagad nga mga kaigsoonan, mga magtutudlo, ug sa uban sa pagsuporta sa mga ginikanan.

Ang presidente sa Primary aduna sa mosunod nga dugang nga mga responsibilidad. Ang iyang mga magtatambag moabag kaniya.

• Moserbisyo diha sa konseho sa ward. Siya moserbisyo isip (1) usa ka sakop sa konseho sa ward kinsa motabang sa pagtubag sa mga panginahanglan sa ward ug mangita og mga kasulbaran ug (2) usa ka representante sa Primary. Siya motabang sa konseho sa ward nga makahibalo sa ngalan ug sa mga sitwasyon sa panimalay sa matag bata aron mapalambo ang pagpangalagad ngadto sa mga bata ug sa mga pamilya. Tan-awa sa 29.2.5.

• Mopahigayon og regular nga mga miting sa kapangulohan sa Primary ug makigmiting sa bishop o sa iyang gisangonan nga magtatambag.

• Mosumiter og mga rekomendasyon ngadto sa bishopric alang sa mga hamtong nga lalaki ug babaye nga moserbisyo sa Primary.

• Motabang sa konseho sa ward nga makahibalo kinsa sa mga bata ang mahimo nang bunyagan sa sunod tuig (tan-awa sa 18.7.1.1).

• Motabang sa pagplano og mga tulumanon sa bunyag alang sa mga bata nga anaa na sa rekord kon hangyoon (tan-awa sa 18.7.2).

• Magplano ug mopahigayon sa pangbukas nga mga miting sa Primary sa Dominggo.

• Mangalagad ngadto sa indibidwal nga kabataan, mga magtutudlo, ug sa mga lider sa Primary.

• Motudlo sa mga lider ug mga magtutudlo sa Primary sa ilang mga responsibilidad ug mosuporta nila niadto nga mga responsibilidad pinaagi sa pagtudlo nila sa ilang mga calling (tan-awa sa Pagtudlo sumala sa Pamaagi sa Manluluwas [2016], 38).

• Motabang sa mga lider ug mga magtutudlo sa Primary atol sa panahon sa klase, panahon sa pagpanganta, ug sa mga transisyon.

• Mobisita sa mga klase sa Primary ug makigsabut nga ang mga magtutudlo motambong sa mga miting sa konseho sa magtutudlo.

• Motabang sa pagpaila sa programa sa Kabataan ug Kabatan-onan ngadto sa kabataan nga mag-edad og 8 ug sa ilang mga ginikanan. Kini mahitabo sa ilang mga panimalay o sa ilang klase sa Primary (tan-awa sa 12.5.7).

• Modumala sa mga rekord, mga report, badyet, ug mga panalapi sa Primary.

12.3.3

Secretary

Kon ang yunit may igong gidak-on, ang presidente sa Primary morekomendar ngadto sa bishopric og usa ka hamtong nga babaye nga moserbisyo isip secretary. Siya aduna sa mosunod nga mga responsibilidad:

• Motabang sa kapangulohan sa Primary sa pag-andam sa mga agenda alang sa mga miting sa kapangulohan. Siya motambong niini nga mga miting, mosulat sa gihisgotan, ug mosubay sa mga buluhaton.

• Makigtambayayong sa mga magtutudlo ug sa mga lider sa pagtipig og sakto nga mga rekord sa nanambong.

• Gamit ang LCR, pakigtinabangay sa mga secretary sa korum sa mga elder ug sa Relief Society aron sa pagtipig og mga rekord sa nanambong alang sa mga hamtong nga nagserbisyo sa Primary.

• Moseguro nga ang kapangulohan sa Primary nakahibalo sa:

  • Bag-ong kabataan ug mga bisita.

  • Kabataan nga moadto sa nursery ug kabataan nga mobalhin gikan sa nursery ngadto sa klase sa Sunbeam.

  • Kabataan nga angay nang bunyagan.

  • Kabataan nga i-advance gikan sa Primary.

• Mosangon sa kabataan nga mohatag sa mga pag-ampo, mga kasulatan, ug mga pakigpulong atol sa pangbukas nga mga miting sa Primary sa Dominggo (ubos sa direksyon sa kapangulohan). Siya usab mopahibalo sa mga ginikanan.

• Motabang sa kapangulohan sa Primary sa pag-andam sa badyet, mokwenta sa mga nagasto, ug mosubay sa mga materyal sa Kabataan ug Kabatan-onan.

12.3.4

Lider sa Musika ug Piyanista

Ang lider sa musika ug piyanista motudlo sa kabataan sa ebanghelyo ni Jesukristo pinaagi sa musika atol sa panahon sa pagpanganta. Ang musika naglig-on sa sinemana nga pagtuon sa mga kasulatan sama sa gilatid diha sa Dali, Sunod Kanako. Ang mosunod nga mga kapanguhaan mahimong gamiton:

• Dali, Sunod Kanako

• Mga Panudlo alang sa Panahon sa Pagpanganta ug sa Programa sa mga Bata sa Panagtigom alang sa Sakramento

• Songbook sa mga Bata

• Mga Himno

• Primary Music Collections sa ChurchofJesusChrist.org

• “Panahon sa Pagpanganta sa Primary—Ang Musika Makatudlo og Doktrina” (MediaLibrary.ChurchofJesusChrist.org)

Kinahanglang aprobahan sa bishopric ang paggamit sa bisan unsa nga laing musika diha sa Primary.

Kon walay pianista o piano, ang mga lider mahimong mogamit og mga girekord gikan sa mosunod nga kapanguhaan:

• Sacred Music app

• Gospel Library nga app

• Music.ChurchofJesusChrist.org

• Mga CD diha sa store.ChurchofJesusChrist.org

Ang kabataan makakanta usab nga walay duyog.

Ang lider sa musika makatabang sa musika alang sa nursery kon gidapit. Ang dugang nga lider sa musika mahimong tawagon kon gikinahanglan.

Ang lider sa musika makigtambayayong sa kapangulohan sa Primary aron sa pagtabang sa kabataan nga makaandam alang sa tinuig nga pasundayag sa kabataan diha sa panagtigom alang sa sakramento (tan-awa sa 12.1.6).

Tan-awa sa Singing Time sa ChurchofJesusChrist.org alang sa dugang nga mga ideya ug mga kapanguhaan.

12.3.5

Mga Magtutudlo ug mga Lider sa Nursery

Usa ka sagrado nga pribilehiyo ang pagtudlo sa kabataan. Si Jesukristo mitudlo, “Tan-awa ang inyong gagmay nga mga bata” ug “pakan-a ang akong mga nating karnero” (3 Nephi 17:23; Juan 21:15). Pinaagi sa pagsunod niini nga mga imbitasyon, ang mga lider sa Primary mahigugma ug motudlo sa kabataan sumala sa pamaagi sa Manluluwas.

Ang kapangulohan sa Primary morekomendar ngadto sa bishopric og mga lalaki ug mga babaye nga moserbisyo isip mga magtutudlo sa Primary ug mga lider sa nursery. Ang bishopric mokonsiderar niini nga mga rekomendasyon ug mohatag sa mga calling. Kini nga mga miyembro gitawag sa pagtudlo ug pagpangalagad sa piho nga mga grupo nga kaedad sa mga bata.

Ang mga magtutudlo sa Primary motudlo gikan sa Dali, Sunod Kanako (mga edad 3–11). Sa ikalima nga mga Dominggo, sila giawhag sa pagtudlo sa mga leksiyon gikan sa “Apendiks B: Alang sa Primary—Pag-andam sa Inyong mga Bata nga Maanaa sa Dalan sa Pakigsaad sa Dios sa Tibuok Kinabuhi.”

Ang mga lider sa nursery motudlo gikan sa Tan-awa ang Inyong Gagmay nga mga Bata.

Ang mga magtutudlo ug ang mga lider sa nursery mosunod sa mga baroganan diha sa Pagtudlo sumala sa Pamaagi sa Manluluwas ug kapitulo 17 niini nga tamdanan nga basahon.

Kon ang mga hamtong nagtudlo sa kabataan diha sa Simbahan, dili mominos sa duha ka responsable nga mga hamtong ang kinahanglan nga anaa. Ang duha ka hamtong mahimong duha ka lalaki, duha ka babaye, o minyo nga magtiayon. Kon kini dili posible, kinahanglang tiponon sa mga lider ang mga klase. Ang mga lider ug ang mga magtutudlo kinahanglang mokompleto sa pagbansay sa ProtectingChildren.ChurchofJesusChrist.org. (Tan-awa sa 12.5.1.)

Ang kabatan-onan kinahanglang dili motudlo sa Primary, lakip na ang isip mga tigpuli [subtitute].

Ang mga magtutudlo sa Primary ug mga lider sa nursery magpabilin uban sa kabataan sa tibuok oras sa Primary, lakip sa panahon sa pagpanganta ug sa mga pagbalhin. Atol sa panahon sa pagpanganta, ang mga magtutudlo moapil sa ilang mga klase. Ang mga magtutudlo kinahanglang magpabilin nga kuyog sa gagmay nga mga bata human sa Primary hangtod nga ang usa ka sakop sa pamilya moabot alang kanila.

Ang mga magtutudlo ug mga lider sa nursery motambong sa mga miting sa konseho sa magtutudlo matag tulo ka bulan (tan-awa sa 13.4).

12.3.6

Mga Lider sa Kalihokan

Ang mga lider sa kalihokan sa Primary mangalagad ngadto sa mga bata samtang sila magplano og serbisyo ug mga kalihokan sugod sa Enero sa tuig nga ang mga bata mag-edad og 8 (tan-awa sa 12.2.1.3). Ang serbisyo ug mga kalihokan magtutok sa buhat sa Dios sa kaluwasan ug kahimayaan. Kini makalingaw ug makapadasig. Kini mopalambo og mga pagpamatuod, molig-on sa mga pamilya, mopasiugda og personal nga kauswagan.

Ang mga lider sa kalihokan sa Primary mahimong mao ang mga magtutudlo sa kabataan sa Primary. Mahimo usab nga sila laing mga miyembro nga girekomendar sa kapangulohan sa Primary ug gitawag sa bishopric. Dili mominos sa duha ka lider ang motambong sa matag kalihokan. Ang mga lider pweding duha ka babaye, duha ka lalaki, o magtiayon. Ang mga lider mokompleto sa pagbansay sa ProtectingChildren.ChurchofJesusChrist.org. (Tan-awa sa 12.5.1.)

12.4

Mga Lider sa Primary sa Stake

Ang kapangulohan sa stake motawag og usa ka hamtong nga babaye nga moserbisyo isip presidente sa Primary sa stake. Kon ang usa ka stake may igong gidak-on, siya morekomendar og usa o duha ka hamtong nga mga babaye nga moserbisyo isip mga magtatambag ug ang laing usa nga moserbisyo isip secretary. Kini nga mga babaye tawagon ug i-set apart sa usa ka sakop sa kapangulohan sa stake o sa gisangonan nga high councilor. Alang sa impormasyon mahitungod sa mga responsibilidad sa kapangulohan ug secretary sa Primary sa stake, tan-awa sa 6.7.1, 6.7.1.3, ug 6.7.3.

Ang usa ka magtatambag sa kapangulohan sa stake adunay responsibilidad sa Primary diha sa stake. Siya usab adunay responsibilidad alang sa buhat sa kapangulohan sa Primary sa stake. Siya usab motudlo sa mga bishop sa ilang mga responsibilidad alang sa Primary.

Ang kapangulohan sa stake mosangon og usa ka high councilor nga makigtambayayong sa kapangulohan sa Primary sa stake (tan-awa sa 6.5).

12.5

Dugang nga mga Lagda ug mga Palisiya

12.5.1

Pagpanalipod sa Kabataan

Kon ang mga hamtong adunay pakig-inter-aksiyon sa mga bata diha sa Simbahan, dili mominos sa duha ka responsable nga hamtong kinahanglan nga anaa. Tingali gikinahanglan nga tipunon ang mga klase sa paghimo niini nga posible.

Ang tanang hamtong kinsa naglihok uban sa kabataan kinahanglan mokompleto sa pagbansay sa pagpanalipod sa kabataan ug kabatan-onan sulod sa usa ka bulan human mapaluyohi (ProtectingChildren.ChurchofJesusChrist.org). Sila mosubli sa pagbansay matag tulo ka tuig human niana.

12.5.2

Mga Bata Kinsa Adunay Espesyal nga mga Panginahanglan

Kon ang usa ka bata adunay dugay na nga sakit, kakulangan, o espesyal nga panginahanglan, ang mga lider sa Primary makigsulti sa mga ginikanan ug sa bishopric. Silang tanan maghimo og plano sa pagsuporta sa pamilya ug sa pagtabang sa bata nga makaapil sa Primary.

Ang kabataan nga adunay mga kakulangan sa kasagaran motambong sa ilang regular nga klase sa Primary. Kon gikinahanglan, dugang nga mga magtutudlo mahimong tawagon sa pagtabang.

Ang mga bata nga adunay mga kakulangan o ubang espesyal nga mga panginahanglan sa kasagaran mokompleto sa Primary sugod sa Enero sa tuig nga sila mag-edad og 12. Ang pipila ka kabataan mahimong dili makakompleto sa Primary niini nga iskedyul. Ang bishop ug ang mga ginikanan magtambayayong sa paghukom unsa ang labing maayo alang sa matag bata.

Alang sa dugang nga impormasyon, tan-awa sa disability.ChurchofJesusChrist.org; tan-awa usab sa 38.8.27 ninii nga tamdanan nga basahon.

12.5.3

Mga Lalaki nga Nagserbisyo sa Primary

Ang bishopric ug ang kapangulohan sa Primary kinahanglang mahinumdom sa positibo nga impluwensya sa takos nga mga lalaki nga magserbisyo sa Primary. Ang mga lalaki mahimong moserbisyo isip mga magtutudlo, mga lider sa nursery, mga lider sa musika ug mga piyanista, ug mga lider sa kalihokan sa Primary.

12.5.4

Kasegurohan diha sa Kasilyas

Ang mga lider ug ang mga magtutudlo kinahanglang moawhag sa mga ginikanan sa pagdala sa ilang mga anak ngadto sa kasilyas sa dili pa magsugod ang Primary. Panahon sa Primary, ang usa ka gamay nga bata kinahanglang dad-on ngadto sa kasilyas sa usa ka ginikanan o legal nga magbalantay. Ang mga lider ug mga magtutudlo kinahanglang dili modala sa mga bata ngadto sa kasilyas.

12.5.5

Mga Kalihokan nga Role-Playing

Ang mga lider ug ang mga magtutudlo kinahanglan nga magbinantayon kon magdrama sa sagrado nga mga kalihokan diha sa Primary. Ang Langitnong Amahan ug ang Espiritu Santo dili ipresentar. Ang mga bata mahimong mopresentar lamang sa Manluluwas diha sa talan-awon sa Pagkatawo ni Kristo. Alang sa dugang nga mga lagda, tan-awa sa 20.5.6.

12.5.6

PAM nga mga Singsing

Kon ang mga bata mosugod sa klase sa CTR 4, ang kapangulohan sa Primary ug ang ilang magtutudlo sa Primary mopahinumdom nila nga “pilion ang matarong.” Kini nga mga lider mohatag usab sa matag bata og green nga CTR [PAM] nga singsing.

12.5.7

Pagpaila sa Programa sa Kabataan ug Kabatan-onan

Sa sinugdanan sa matag tuig, ang bishop, usa sa iyang magtatambag, o ang mga sakop sa kapangulohan sa Primary mahimong mobisita sa panimalay o klase sa Primary sa matag bata nga mag-edad og 8 nianang tuiga. Sila mopaila sa mga bata ug sa ilang mga ginikanan ngadto sa programa sa Kabataan ug Kabatan-onan. Ang matag bata makadawat og mga simbolo sa pagkahisakop ug usa ka kopya sa Personal nga Kalamboan: Giya nga Basahon sa Kabataan. Kini nga mga kapanguhaan anaa sa store.ChurchofJesusChrist.org.

Alang sa dugang nga impormasyon, tan-awa sa ChildrenandYouth.ChurchofJesusChrist.org.