“2. Boutokaaia Aomata n Tatabemaniia ao Utu n Ana Mwakuri te Atua ibukin te Kamaiuaki ao te Karietataaki,” Aeniboki ni Kabuta: Te Beku n Ana Ekaretia Iesu Kristo ibukiia Aika Itiaki ni Boong aika Kaitira (2024).
“2. Boutokaaia Aomata n Tatabemaniia ao Utu,” Aeniboki ni Kabuta.
2.
Boutokakiia Aomata n Tatabemaniia ao Utu n Ana Mwakuri te Atua Ibukin te Kamaiuaki ao te Karietataaki
2.0
Moantaeka
Ngkai te tia kairiri n ana Ekaretia Iesu Kristo, ko boutokaia aomata n tatabemaniia ao utu ni katiaa Ana mwakuri te Atua ni kamaiu ao ni karietaaki (taraa 1.2). Oin te kantaninga n te mwakuri aei bon buokakiia natin te Atua ni kabane ni karekei kakabwaia n te maiu ae akea tokina ao te kimwareirei ae bwanin.
E koro nanon angiin Ana mwakuri te Atua ibukin te kamaiuaki ao te karietataaki rinanon te utu. Ibukiia ni kabane kaain te Ekaretia, te mwakuri aei e boboto n te mweenga. E na buokiko te mwakoro aei ni karekea te taratara iaon:
-
Taben te utu n ana babaire te Atua.
-
Ana mwakuri te Atua ibukin te kamaiuaki ao te karietataaki n te mweenga.
-
Te reitaki imarenan te mweenga ao te Ekaretia.
2.1
Taben te Utu n ana Babaire te Atua
Te utu e katabuaki iroun te Atua ao e kakawaki nakon Ana baire. Ngaira n tatabemaniira “bon te nati te mwaane ao te aine n tamnei irouia ara karo i karawa [ma] arora ae tabu ao tokira (“Te Utu: Te Katanoata nakon te Aonaaba,” ChurchofJesusChrist.org). Ngaira mwakoron aia utu. Ti maeka ma ngaiia imwain bungiakira nakon te aonaaba.
Mwakoron Ana baire, Tamara are i Karawa e katei utu i aon te aba. Ana kantaninga ibukiia utu bwa a na uota te kukurei nakoira. Utu a katauraoi aanga n reirei, n rikirake, ni beku, n rairannano, ao ni kabwarabure. A kona ni buokiira ni katauraoi nakon te maiu ae akea tokina.
N te maiu aei, a mwaiti aomata are e karako aia tai ni karekea te reitaki n tangira n te utu. Akea te utu ae kainaomataki man kakaewenako, maraki, ke rawawata. Aomata n tatabemaniia ao utu a kamwakuri aia onimaki iroun te Uea ao a kabane aia kona ni maiu ni kaineti ma koaua ake E a tia ni kaotii ni kaineti ma te utu. Te Tia Kamaiu e berita bwa E na ibuobuoki n uota rawawataia ni kabane ake a Nakoina (taraa Mataio 11:28–30).
Ana babaire ni kakukurei Tamara are i Karawa e taraia bwa ni kabane Natina a na karekea te tai ni butimwaea Ana euangkerio ao ni karekei Ana kakabwaia aika korakora (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 137:7–10). Ni kabane ake a karaoi ao a kawakin berita aika tabu ma te Atua a na rinanon te kukurei ao te “rau n te aonaaba aei, ao te maiu ae akea tokina n te maiu ae na roko” (Reirei ao Berita aika Tabu 59:23; taraa naba Motiaea 2:41).
Ana berita te Atua n te maiu ae akea tokina kanoana te mare ae akea tokina, ataei, ao kakabwaia riki ake tabeua n te utu ae akea tokina. Te berita aei e bon kaineti nakoia aomata ake a tuai mareaki ke akea aia utu n te Ekaretia (taraa 38.1.4). A kona ni koro bukin kakabwaia aikai nakoia aomata ni kabane ake a kekeiaki ni maiu kanga aroia ana reirei Iesu Kristo.
2.1.1
Utu Aika Akea Tokiia
Utu aika akea tokiia a reke ngkana kaain te Ekaretia a karaoi berita aika tabu ngkai a karekei otenanti ni kabaebae n te tembora. Kakabwaia n te utu ae akea tokina a reke ngkai membwa a kawakin berita aika tabu akanne ao a rairannano ngkana a kabwaka. Taan kairiiri n te Ekaretia a buokiia membwa ni katauraoi ni karekei otenanti aikai ao ni karinei aia berita aika tabu.
Aomata nako a kona ni karaoi tibwanga aika mwaiti i nanon te utu ae akea tokina. Ni kabane tibwanga n te utu a tabu ao a kakaawaki. Tibwanga aikai n aron te tina ma te karo, nati te aine ao te nati te mwaane, te tari ao te mwaane, ai te tina ao ai te tama, te tibu te unaine ao te tibu te unimwane. Kakoroan nanon tibwanga aikai n te tangira e buokiia natin te Atua n rikirake nakon te maiu ae akea tokina.
Reitan aron katean utu aika akea tokiia bon karaoan otenanti n te tembora are e anganiia membwa te kona ni kabeaki nakoia aia bakatibu ake a tia ni mate.
Ma te oota n ana baire te Atua, membwa a ukora te kakabwaia are te utu ae akea tokina.
2.1.2
Buumwaane ao Buuaine
Te mare imarenan te mwaane ao te aine e bon baireaki iroun te Atua (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 49:15). Te buumwaane ao te buuaine a kantaningaaki n rikirake nakon te maiu ae akea tokina (taraa 1 I-Korinto 11:11).
Teuana te bwai ae kainnanoaki ibukin karekean te maiu ae akea tokina bwa te mwaane ao te aine a na rin inanon te berita ni mare n te tiretio (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 131:1–4). A karaoa te berita aei te taanga ngke a karekea te otenanti ni kabaebae i nanon te tembora. Te berita aei bon aan te utu ae akea tokina. Ngkana e kawakinaki raoi, e karika te mare bwa e na teimatoa ni karokoa akea tokina. N tokina, a na kona n riki n ai aron te Atua (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 132:19–20).
E a tia te Uea n tuangiia buumwaane ao buuaine bwa a na nim ma buia (taraa Karikani Bwaai 2:24; Reirei ao Berita aika Tabu 42:22). N te tua aei, te taeka nim nanona bwa ko na kabanea am tai ao ni kakaonimaki nakon temanna. Taanga ake a tia ni mareaki a nimtiia man tangiriia ao a beku i bon i marenaia.
Nim kanoana naba te kakaonimaki imarenan te buumwaane ao buuaine. Te maiu n taanga imarenan te buumwaane ao te buuaine e kantaningaaki bwa e na tamaroa ao e na tabu. E katabuaki iroun te Atua ibukin karikaia ataei ao ibukin kaotan te tangira imarenan te buumwaane ao buuaine. Aamarau ao te karinerine—tiaki ae tii iaiangoia—e riai ni bweena aia reitaki n te maiu n taanga.
Te Atua e a tia n tua bwa te wene n taanga e na kawakinaki nakon te mare imarenan te mwaane ao te aine. Te teimatoa n itiaki imwain te mare ao te kakaonimaki i nanon te mare e buokiia aomata ni kukurei ao n totokoa te kangaanga n te maiu n tamnei, namakin, ao n rabwata. Kaaro ao taan kairiiri n te Ekaretia a kaungaaki bwa a na kabanea aia kona ni kamatoaa te reirei aei. (Taraa 38.6.5.)
Te taanga a ukora te inanoi ni katean aia utu (taraa Karikani Bwaai 2:24). Te inanoi inanon te mare e kainnanoa te uaia n reitaki ae bwanin, te uaia n ibuobuoki. Te buumwaane ao te buuaine a booraoi i matan te Atua. Akea ae na riai n taonanakoa are temanna. Aia babaire a riai ni karaoaki inanon te inanoi ao te tangira, ma te ibuokaniiango irouia ni kauoman.
Atam ao Ewa a katea te banna ibukiia buumwaane ao buuaine. A mwakuri, a tataro, a bootaki n taromauri (taraa Mote 5:1, 4). A reireiniia natiia te euangkerio ao a uaia n tang iaon kakaewenakoaia (taraa Mote 5:12, 27). A katiteuanaaki imarenaia ao ma te Atua.
2.1.3
Kaaro ao Ataei
Ana moan tua te Atua nakoia Atam ao Ewa ngkai buumwaane ao buuaine bwa a na karikiia natiia (taraa Karikani Bwaai 1:28). Burabeti ni boong aikai a reirei bwa “Ana tua te Atua ibukiia Natina are a na rikirake ni mwaiti ao ni kaonrakea te aonaaba e teimatoa naba n waaki nako.” (“Te Utu: Te Katanoata nakon te Aonaaba”; taraa naba Reirei ao Berita aika Tabu 49:16–17).
Bon te tibwanga ao te tabe ae tabu bwa te buumwaane ao te buuaine a na tabeakiniia natiia are a karikiia ao ake a tobwaiia. Kaaro ake a tobwa titebo aia kakabwaia ao tabeia ma kaaro ake a bon kariki.
Te buumwaane ae tatangira ao te buuaine a uaia ni mwakuri ni katea te tabo ibukin tobwakiia ao kaikawakiia ataei. Bwaai aika riki nakon temanna a kona n totokoia kaaro man tobwakiia natiia ngaiia ni kauoman. Ma, te uea e na kakabwaiaia ngkai a ukora Ana ibuobuoki ao a kabanea aia kona ni kawakin aia berita aika tabu ma Ngaia.
Kaaro iai tabeia ae kakawaki ni buokiia natiia ni katauraoi ni karekea kakabwaian te maiu ae akea tokina. A reireiniia natiia n tangira ao ni beku ibukin te Atua ao tabeman (taraa Mataio 22:36–40). A reireiniia n tataro nakon Tamara are i Karawa ao ni kamatebwaia ana taeka te Atua (taraa Aramwa 37:36–37, 44–46). A buokiia natiia n oota n reirein te onimaki iroun Iesu Kristo, te rairannano, te bwabetito, ao ana bwai n tituaraoi te Tamnei ae Raoiroi (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 68:25). A buokiia naba ni katauraoi ni karaoi berita aika tabu ngkai a karekei otenanti ibukin te kamaiuaki ao te karietataaki.
“Kaaro a riai n tararua aia utu i nanon te tangira ao te raoiroi ao a katabeaki bwa a na katauraoi baika a kainnanoaki n te maiu ao n kamanoia ana utu” (“Te Utu: Te Katanoata nakon te Aonaaba”). Ngkana akea te buumwane ke te karo inanon te mweenga, te tina e na tararua te utu.
Te tararua n te mweenga bon te tabe ni buokiia ni kairiia kaain te utu n okira mwengan te Atua. E karaoaki aei man te beku ao te reirei ma te aamarau, te nimamanei, ao te tangira ae itiaki, iran bannan Iesu Kristo (taraa Mataio 20:26–28). Te tararua n te utu nanona kairaia kaain te utu ni kakaonimaki n tataro, kamatebwaian te euangkerio, ao aanga n taromauri ake tabeua. Kaaro a mwakuri i nanon te inanoi ni kakoroi nanon tibwanga akanne.
“Oin tabeia tiina bon tararuakiia natina” (“Te Utu: Te Katanoata nakon te Aonaaba”). N tararuaia nanona ni kamwarakeia, reireiakiniia, ao ni boutokaia, iran bannan te Tia Kamaiu (taraa 3 Nibwaai 10:4). N inanoi ma kainnabana, te tina e buokiia ana utu n reiakini koauan te euangkerio ao ni karikirakea te onimaki iroun Tamara are i Karawa ao Iesu Kristo. Ikotaki n karekea te otabwanin n tangira inanon te utu.
“N taabe aika tabu aikai, a katabeaki kaaro ao tiina bwa ana uaia ni ibuobuoki imarenaia bwa rao aika ti te arona ngaia.” (“Te Utu: Te Katanoata nakon te Aonaaba”). A tataro mwaaka n ikotaki ni marooro ao ma te Uea.
2.2
Ana Mwakuri te Atua Ibukin te Kamaiuaki ao te Karietataaki n te Mweenga
E taku te Moan Beretitentii, “Te mweenga bon aan te maiu ae raoiroi” (Ana Reta te Moan Beretitentii, Beberuare 11, 1999). A ibuobuoki aomata n tatabemaniia ao utu ni kakoroa nakon Ana mwakuri te Atua ibukin te kamaiuaki ao te karietataaki, i nanon mwengaia.
Ni boutokaia membwa ni karaoan Ana mwakuri te Atua ibukin te kamaiuaki ao te karietataaki n te mweenga, taan kairiri n te Ekaretia a kaungaia bwa a na katea te mweenga are e maeka iai te Tamnei. A kaungaia naba membwa ni karinea te Tabati, kamatebwai ao a reirei te euangkerio n te mweenga, ao a kakaraoa aia kainutu ni katoa wiiki. Taan kairiiri a anga te taratara ae onoti nakoia aomata ake e karako boutokaiia ao kaungaan nanoia mairouia kaain aia utu.
2.2.1
Te Mweenga are Maeka Iai te Tamnei
Kaain te ekaretia a kaungaaki ni karika mweengaia bwa te tabo ibukin kakorakoran te tamnei ao te kimwareirei. A kona ni kaoa Tamnein te Uea nakon mwengaia man aia mwakuri aika bebete.
2.2.2
Kawakinan te Tabati
Te Atua e tua nakoia Natina bwa a na “uringa te bong ae te tabati, n tabuia” (Te Otinako 20:8). Kaain te ekaretia a bootaki n te Tabati n anaa te toa bwa kanuringan Iesu Kristo ao Ana mwakuri ni kamaiu (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 59:12). Te Tabati e kona n riki bwa te bong n reiakina ao n anga reirei taekan te euangkerio n te umwantabu ao n te mweenga. Membwa a kona ni kakorakoraaki n te Tabati ngkai a karaoi waaki n aron:
-
Te taromauri ae onoti rinanon te tataro ao te aki mamatam.
-
Reiakinan ao kamatebwaian te euangkerio.
-
Te Mwakuri ni Ibuobuoki nakoia tabeman.
-
Rongorongon te utu.
-
Ana tai te utu ae kakukurei.
-
Bootaki riki ake a riai.
2.2.3
Kamatebwaian ao Reiakinan te Euangkerio n te Mweenga
Kamatebwaian ao reiakinan te euangkerio a boboto n te mweenga ao a boutokaki n te Ekaretia. Taan kairiiri n te Ekaretia a kaungaiia membwa ni kabane n irii waakin kamatebwaian te euangkerio ni mweengaia n te bong ae te Tabati ao i nanon te wiiki. Kamatebwaian te euangkerio n te mweenga a kakorakoraia aomata n tatabemaniia ao utu. E kainanoa rairakira nakon Tamara are i Karawa ao te Uea Iesu Kristo.
Kamatebwaian koroboki aika tabu are bwarabwara n Nakomai, Iriirai—Ibukiia Aomata n Tatabemaniia ao Utu bon kanoan te reirei ae e kaungaaki ni kamatebwaian te euangkerio n te mweenga.
Aomata n tatabemaniia ao utu a ukora ana kairiri te Tamnei n rinea ae angaraoi riki ibukin aia kamatebwai are a kainanoia. Irarikin kiibu man koroboki aika tabu ake a kaotaki n Nakomai, Iriirai, a kona n tataroakinaki iangoan kamatebwaiana:
-
Ana Boki Moomon ao koroboki aika tabu ake tabeua.
-
Marooro n Maungatabu ni Kabuta.
-
Ana Maekatiin te Ekaretia ao boki riki tabeua ake iai inanoia taeka aika a kaunganano.
2.2.4
Kainutu ao Waaki ni Kakukurei Tabeua
Burabeti ni bong aika kaitira a reireiniia kaain te Ekaretia bwa a na kakaraoa aia kainutu. Aio bon te tai ae tabu ibukiia aomata n tatabemaniia ao utu n reiakina te euangkerio, ni kakorakorai koaua, karekea te inanoi, ao te kimwareirei i marenaia.
Te kainutu e kai kangaraoaki nakon kainnanoia membwa. E kona ni karaoaki n te Tabati ke bong ao taai riki tabeua. E kona ni kakanoa n:
-
Kamatebwaian te euangkerio ao kaetieti (te Nakomai, Iriirai a kona ni kabonganaaki).
-
Beku ibukiia tabeman.
-
Anenean ao katangan anene n taromauri ao aia anene ataei (taraa mwakoro 19).
-
Boutokakiaa kaain te utu i nanon Children ao Youth development.
-
Te kauntira n utu ni katei kouru, katoki kangaanga, ao ni bairei kanoan te tai.
-
Waaki ni kakukurei.
Membwa ake a tuai iein a kona ni bootaki ni kurubu i tinanikun te taromauri are n te Tabati ni kaei kainutu ao ni kakorakoraia i marenaia rinanon kamatebwaian te euangkerio. Nakomai, Iriirai tao te boki n ibuobuoki ibukiia naake a tangiria ni bootaki ni kamatebwai.
N anga taai ibukiia utu bwa a na bootaki, taan kairiiri a riai n aki katabea tairikin te Moanibong man bootakin ao waaki ni kakukurei n te Ekaretia.
Taan kairiiri a kaungaia membwa bwa a na kakaonimaki ni kakaraoa aia kainutu ao ni kabanea aia tai ma aia utu (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 64:33). Aio kanoana bon te botaki n amwarake, te bootaki ni mwakuri ao n ibuobuoki, ao ni waaki ni kakukurei.
2.2.5
Boutokaia Aomata n Tatabemaniia
Taan kairiiri n te Ekaretia a buokiia membwa ake a kainnanoa te boutoka. Taan kairiiri a buokiia membwa aikai ao aia utu ni karekei aanga ibukin te reitaki, waaki ni kakukurei, ao te rikirake n te maiu n tamnei. Taan kairiiri a kaungaia ao a buokiia n aia waaki n reiakina ao ni maiuakina ana euangkerio Iesu Kristo. Taan kairiiri a angania aia tai ni beku i nanon te Ekaretia.
2.3
Te reitaki i marenan te Mweenga ao te Ekaretia
Ana mwakuri te Atua ibukin te kamaiuaki ao te karietataaki e boto n te mweenga ao e boutokaaki n te Ekaretia. Tuua aika i nano a irekereke ma te reitaki imarenan te mweenga ao te Ekaretia.
-
Taan kairiiri ao taan reirei a karinea tibwangaia kaaro ao a buokiia. Taan kairiiri ao taan reirei a katea ao a kateimatoa te reitaki ae tamaroa ma kaaro.
-
Tabeua bootakin te Ekaretia a kakawaki n uoote nako ao ni mwaanga. Kanoan aikai bon te bootaki n toa ao kiraati ao bowin te kooram n te Tabati. E mwaiti bootaki tabeua, waaki ni kakukurei ao burokuraem aika aki kakawaki. Taan kairiiri a baireiia n aron are e kainnanoaki n tobwai kainnanoia aomata n tatabemaniia ao utu. Taan kairiiri a tau mwin aroaro n te tabo ao bwaai ni mwakuri.
-
Aomata n tatabemaniia ao utu a tarai aroia ngkai a karaoi rinerine aika bubura i aon irakin burokuraem n te Ekaretia ake aki kakaawaki.
-
Te Uea e na kakabwaiaia membwa ngkai a beku ao a anga nano n Ana Ekaretia. Ma, mwaitin te tai are katauaki ibukin bootakin te Ekaretia e riai n aki roota aia tai membwa ni karaoi tabeia n te mweenga, n te mwakuri, ao n taabo riki tabeua. Taan kariiri ao membwa a riai n aki rawawata n tabeia n te Ekaretia aika a mwaiti. Ke a na tuangaki bwa a na karaoi anganano aika bubura ni boutokai burokuraem n te Ekaretia ao waaki ni kakukurei.
Ngkai membwa a iri kainibaire aikai ao ana wirikiriki te Tamnei, Tamara are i Karawa e na kakabwaiai aia waaki.