Digital Lamang: Mga Young Adult
4 ka Paagi sa Paggamit sa Gahom sa Positibo nga Komunikasyon
Labaw pa kini kay sa pagpahiyom lang o pagsulti og maayo nga mga butang—mahitungod kini sa pagtabang sa uban nga mobati sa gugma sa Dios.
Samtang ang mga tawo nga talagsa ra nako mahimamat nagtuo nga ako usa ka madasigon nga tawo, wala gayod ko maghunahuna sa akong kaugalingon isip usa ka hayag nga sidlak sa adlaw. Sa pagkatinuod, adunay medyo usa ka dakong pahinumdom sa akong usahay dili kaayo ingon ka malipayon og kinaiya nga nagbitay sa bong-bong sa sala sa akong mga ginikanan.
Usa ka ting-init sa dihang bata pa ko, ang akong mga apohan miabot aron sa pagbisita, ug mipahimulos sa oportunidad sa pag-eskedyul aron magpakuha og pipila ka litrato sa pamilya. Andam na kaayo ko sa akong gingham nga pink nga sinina ug kapares nga lapad og pandong nga kalo, apan kalit nga nadaot ang akong buot dihang wala ko hatagi og bangkito nga parehas sa gilingkoran sa ubang mga sakop sa pamilya.
Nasagmuyo, mikusmod ko og maayo sa tibuok nga sesyon, nga maoy nakadaot sa usa unta ka maanindot nga kasinatian uban sa akong pamilya ug maoy hinungdan sa pasiaw nga milungtad sa daghang dekada kabahin “sa sinina nga saputon.”
Bisan magkatawa na ko niini karon, kana nga litrato sa pamilya mao ang kanunay nga pahinumdom nako sa gahom sa pagkapositibo. Ang pagkapositibo dayag nga makapahimo sa kinabuhi nga mas makalingaw— tungod kay kinsa man ang makakaplag og tinuod nga kalipay sa kanunay nga pagkamasuk-anon? Dugang pa, ang pagkapositibo adunay dugay nang gilambigit ngadto sa nagkalain-laing mga benepisyo sa kahimsog sama sa pagpaminos sa stress, mas ubos nga risgo sa sakit sa kasingkasing, ug gani mas taas nga kinabuhi.1
Apan ang pagkapositibo dili kay makaapekto lamang kanato isip mga indibidwal. Ang atong pagkapositibo (o kakulang niini) makaapekto sa matag tawo nga atong ika-inter-aksiyon. Kita gisugo nga “[m]agmalipayon” (tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 61: 36; 78: 18), ug kon buhaton nato kini diha sa atong pagpakigsulti, kita mismo—ug niadtong naglibot kanato—mas buhong nga makabati sa gugma sa atong Langitnong Amahan ug Manluluwas.
Ania ang pipila ka paagi nga kita makagamit sa gahom sa positibo nga komunikasyon.
1. Sundon ang sumbanan sa Manluluwas sa komunikasyon.
Alang sa labing hingpit nga ehemplo sa positibo nga komunikasyon, makatan-aw kita sa Manluluwas, kinsa mipakita sa Iyang gugma alang sa uban pinaagi sa pakig-inter-aksiyon nga mabination, maloloy-on, ug masinabtanon.
Si Elder L. Lionel Kendrick, usa ka emeritus nga Kinatibuk-ang Awtoridad nga Seventy, mitudlo: “Ang Kristohanon nga komunikasyon mao ang pagpahayag og gugma ug dili kasuko, kamatuoran ug dili binuhat-buhat, kalooy ug dili panagbingkil, pagtahod ug dili pagbiay-biay, tambag ug dili pagpanaway, koreksyon ug dili pagpanghimaraot. Kini ipamulong nga klaro ug dili makalibog. Kini mahimong malumo o mahimong mapantonon, apan kini kinahanglan nga anaa sa saktong pagpugong.”2
Klaro kaayo nga kon giunsa nato pagsulti ang usa ka butang ingon gayod kaimportante sama sa kon unsay atong gisulti,3 usa ka leksiyon nga akong nakat-onan isip usa ka estudyante sa piano. Tungod kay nagtuon ko og piano sa dakong bahin sa akong kinabuhi, nakasinati ko og daghang mga estilo sa pagtudlo. Bisan tuod og makawala sa kadasig nga hatagan og walay kataposang lista sa mga linya sa musika nga kinahanglang bansayon, swerte kaayo ko nga nakabaton og mga magtutudlo kinsa may talagsaong abilidad sa paghatag og koreksyon sa makadasig ug maloloy-on nga paagi, ug nakakat-on ko mahitungod sa dakong gahom sa mabinationg pagkasulti nga pulong.
2. Paningkamot nga makabaton og hayag nga panglantaw.
Nakaamgo man kita o wala, ang atong kinaiya makaapekto sa atong pagpakigsulti sa uban—ug sa daghan pang mga aspeto sa atong kinabuhi. Si Presidente Thomas S. Monson (1927–2018) miingon: “Daghan kaayong butang sa kinabuhi nag-agad sa atong kinaiya. Ang paagi nga kita mopili sa paglantaw sa mga butang ug sa pagtubag sa uban makahimo sa tanang kalainan. Sa pagbuhat sa atong labing maayo ug dayon sa pagpili nga magmalipayon kabahin sa atong mga kahimtang, bisan unsa pa man kini, makadala og kalinaw ug katagbawan.”4
Usa ka paagi sa pagpalambo og positibo nga kinaiya mao ang pagdapit sa Espiritu sa atong kinabuhi. Kita makabuhat niini pinaagi sa paghulip sa pagduha-duha ug kahadlok ngadto sa hugot nga pagtuo (tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 6:36), pagdawat sa gasa sa paghinulsol, aktibong maningkamot sa paglig-on sa atong mga pagpamatuod, ug pagtinguha sa pag-ila sa impluwensya ug gahom sa Ginoo sa atong kinabuhi. Ako usab nakakita nga samtang ako mo-eskedyul (ug motuman) sa oras sa pagtuon sa mga kasulatan, bation nako nga mas positibo sa tibuok adlaw. Kining tanan nga mga butang makatabang kanato nga mobati sa Espiritu Santo sa labaw nga kabuhong, nga mosangpot sa mas dakong pagbati sa paglaom.
Siyempre, ang pagkapositibo wala usab magpasabot nga pugngan ang tanang negatibong mga emosyon. Usahay masayop ko sa paghunahuna nga ako nagkulang og hugot nga pagtuo kon akong ipahayag ang akong mga kabalaka o mga pagbati sa kaguol. Apan, sama sa gipasabot ni Sister Sharon Eubank, Unang Magtatambag sa Kinatibuk-ang Kapangulohan sa Relief Society: “Ang pagkamalipayon wala magpasab[o]t sa pagbutang og peke nga pahiyom diha sa imong nawong bisan unsay nanghitabo. Apan kini nagpasab[o]t sa paghupot sa mga balaod sa Dios ug paglig-on ug pagbayaw sa uban. Kon maglig-on kita, kon atong alsahon ang palas-anon sa uban, kini nagpanalangin sa atong mga kinabuhi sa mga paagi nga ang atong mga pagsulay dili makatangtang.”5 Samtang kitang tanan makasinati og negatibong mga emosyon sa tibuok kinabuhi, makakaplag kita og mas dakong kalipay samtang kita maglikay sa paghunahuna kanunay sa atong mga kasub-anan ug magtinguha sa pagbayaw sa uban.
3. Ikonsiderar ang saktong pagpahiangay [ratio] sa relasyon.
Ang pagkapositibo tingali dili masukod, apan piho nga mga sumbanan makatabang kanato sa pagsukod kon unsa kita ka positibo sa atong pagpakig inter-aksiyon. Sa daghang dekada, ang sikolohista nga si John Gottman nagtuon unsay makapahimo og maayo nga relasyon. Human makaobserbar og liboan ka managtiayon, nakatino siya og usa ka pormula nga makatabang sa pagtag-an kon ang managtiayon magpabiling magkauban o magkabulag sa umaabot nga mga tuig nga adunay labaw sa 90 porsyento nga katukma.6
Iyang dagko kaayo nga nadiskobre? Sa mga panahon sa kasamok, ang malipayon nga mga magtiayon sa kasagaran mosunod sa pagpahiangay nga pinakaminos lima ka positibo nga inter-aksiyon alang sa matag usa ka negatibo nga inter-aksiyon. Ang positibong mga inter-aksyon mahimong maglakip sa paghatag og pagdayeg, pag-empatiya, ug pag-uyon sa panglantaw sa laing tawo, samtang ang negatibo nga inter-aksyon nga naglakip sa pagsulirat sa mata, pagkamapanalipdanon o walay pagpanumbaling, ug pagsige og panaway.7
Bisan kon ang pagsiksik ni Gottman nakatutok sa romantiko nga mga magtiayon, ang iyang konklusyon magamit sa tanang matang sa relasyon ug naghatag og gibug-aton sa makadaot nga epekto sa pagkanegatibo.
Ang mga kasulatan nagtudlo kanato, “Ayaw kamo paggamit ug daotang mga pulong kondili ang makatabang lamang ug makaayo sa mamati kaninyo” (Mga Taga-Efeso 4:29). Kita mahimong dili kanunayng magkasinabot sa usag-usa, apan mahimo kitang magkasupakay nga dili maglain ang buot. Ug samtang kita maningkamot nga mahimong makapadasig—bisan diha atubangan sa panagbangi — kita mahimong makapagaan sa palas-anon ug makahatag og luna alang sa mas dakong kalipay.
4. Mahimong “panig-ingnan sa mga magtutuo.”
Mopahiyom na ko karon sa mga litrato sa pamilya (bisan kon nagbarog lang ko), ug nagsugod sa pagsabot kon sa unsang paagi nga ang akong kinaiya makaapekto niadtong naglibot kanako, para sa maayo o sa dili maayo.
Samtang layo pa ko sa pagkahingpit, naghimo ko og espesyal nga paningkamot aron magmadasigon kon may kahinabi ko nga tawo, aron makapahayag sa akong pasalamat sa akong bana ug sa ang ubang mga minahal, ug aron sa kataposan mahimong “panig-ingnan sa mga magtutuo pinaagi sa imong pagpanulti, sa batasan, sa gugma, sa pagtuo ug sa kaputli” (1 Timoteo 4:12).
Ang kombinasyon sa gagmay nga mga butang—ang pagpaminaw, usa ka positibo nga pagpamatuod, usa ka sinsero nga pagpangayo og pasaylo—mao sa kasagaran ang adunay pinakadakong epekto. Kining gagmay nga mga butang, nga makatabang kanato sa pagsunod sa atong Manluluwas, motugot kanato sa pagpakigbahin sa gugma sa Dios.
Ug sa pagpakigbahin sa Iyang gugma, kita mismo mobati usab niini.