’Āru’i ’e te hō’ē huimana fa’atere rahi : Mau parau faufa’a rahi
’Āru’i ’e te hō’ē huimana fa’atere rahi
Mahana pae 7 nō Fepuare 2020
’Ua fa’aha’amana’o mai Elder Bednar ē, te ha’api’ira’a, e ’ere i te paraparau-noa-ra’a, e fa’aro’o ato’a rā ’e e hi’o ’e e hāro’aro’a. Pāpū ato’a ē, tē vai ra te tītau-manihini-ra’a i te Vārua ’ia ha’api’i ia tātou.
Uira’a
’Ua ha’api’i a’enei te peresideni Nelson nō ni’a i te faufa’a rahi o te heheura’a a te ta’ata iho E aha tā ’oe e ha’api’i ia mātou nō ni’a i te fāri’ira’a i tā ’oe iho heheura’a ?
Elder David A. Bednar
’A ha’apa’o ai tātou i tā tātou mau fafaura’a, e vai noa mai te Vārua Maita’i ’ei hoa tāmau nō tātou. E parau pinepine tātou mai te huru ra ē, e ’ohipa varavara roa te fa’aro’ora’a i te reo o te Fatu nā roto mai i tōna Vārua. ’Ia hi’o rā tātou e aha te mau mea e tīahi i te Vārua e ti’a ai. ’Ia fa’aitoito roa rā tātou, ’e ’aita tā tātou e ’ōfatira’a ture teimaha, e nehenehe e ti’aturi i ni’a i te Vārua Maita’i nō te arata’i mai.
Tē mana’o nei paha te ta’ata ē, e mea ’ū’ana ’e te rahi ’e te ’āhorohoro (soudain) te fa’aurura’a a te Vārua Maita’i. Te ti’ara’a mau, e arata’i te Vārua Maita’i ma te marū ’e te au māite i te roara’a o te tau. Pinepine e’ita ’oe e ’ite ē, tē fāri’i ra ’oe i te heheura’a i terā taime e fāri’i ai ’oe i te heheura’a.
’O Nephi te hi’ora’a maita’i roa nō te reira. ’Ua haere ’oia ma te ’ite ’ore i te mau mea tāna e rave.1 ’A haere noa ai ’oia, ’aita ’oia i ta’a i te mau taime ato’a ē tē arata’ihia ra ’oia. ’Ia ta’a ia tātou ē, te ’ohipa i tupu nōna, ’o te mea ato’a ïa e tupu nō tātou i te pae nō te heheura’a, i te rahira’a o te taime.
I te tahi taime e ri’ari’a te mau melo o te ’Ēkālesia e hape rātou, nō reira e’ita rātou e haere noa. ’Ua huti tarero Nephi ’e tōna mau taea’e. ’Aita i manuia. ’Ua riro ānei te reira ’itera’a nō Nephi ’ei hape ? ’Aita. E ha’api’ira’a rahi tāna i ’apo mai. I te tāmatara’a rātou i tē tītau i te mau ’api veo ia Labana ra ma te fa’a’ohipa i tā rātou ’auro ’e tā rātou mau faufa’a ato’a, ’ua ’apo mai ’o Nephi i te hō’ē fa’ahou ha’api’ira’a tei fa’aineine iāna nō te ’ohipa i mua iāna.
Tē vai nei te mau parau tumu e tū’ati i te fāri’ira’a i te heheura’a. ’Ei hi’ora’a, ’ua nā ’ō te peresideni Packer ē : « ’Ua parau mai Harold B. Lee iā’u ē, e mea ’ōhie a’e ’ia ’ite i te heheura’a ’ia ti’a ’oe i te vāhi i reira e tītauhia ai te heheura’a… ’Ua tano te peresideni Lee ! »2 E mea faufa’a roa ’ia ti’a i terā vāhi, nō te feruri, nō te pure ’e nō te ’imi i te tauturu.
E aura’a rahi tō te reira parau tumu nō te parau o te aupurura’a. Tē mana’o ra te ta’ata ē, e nava’i noa te poro’i niuniu. Tē vai ra te mau taime e tītauhia ia tātou ’ia ti’a roa i roto i te fare ’e ’ia hi’o i roto i te mata o te ta’ata. E tae mai te mau mana’o ’e te fa’aurura’a ia tātou i roto i terā fare e’ita e tae mai nā te tahi ’ē atu rāve’a.
Uira’a
E mana’o ānei tō ’oe nō te ha’amāramarama atu ā ia mātou i te heheura’a tei fāri’ihia e te peresideni Nelson ’e te tahi atu feiā fa’atere o te ’Ēkālesia ?
Elder David A. Bednar
E rave rahi melo o te ’Ēkālesia e paraparau nei nō ni’a i te rahira’a o te heheura’a tei tae mai mai te taime mai ā ’ua riro mai te peresideni Nelson ’ei Peresideni o te ’Ēkālesia. Te mau fa’atanora’a e tupu nei i teienei, ’ua paraparauhia ’e ’ua purehia i roto i te mau ’āpo’ora’a e rave rahi matahiti ’e e ’ahuru matahiti te maoro. I roto e rave rahi hi’ora’a, e ’ere te heheura’a e aha te mea e rave ; e aha ra te taime e rave ai i te reira.
Uira’a
Ta’a ’ē noa atu te fāri’ira’a i te heheura’a nō te taime e rave ai te reira, i te tahi taime e fāri’i ato’a tātou i te heheura’a nō te mea e rave. E ’ere ānei ?
Elder David A. Bednar
’Eiaha e fa’ariro i te reira, ’e e rave i te hō’ē, ’e e fa’aru’e i te tahi. I te rahira’a taime, te heheura’a nō te mea e rave e mea huru pāpū ïa. ’O te taime rā e ahea e rave ai, ’o te mea ïa tē fifi ra te ta’ata. Nō reira, mai te mea e tītauhia, e nehenehe tātou e fāri’i te mau heheura’a nō te mea e rave ’e te taime e rave ai—e ’ere ra te hō’ē ’aore rā te tahi.
Uira’a
’Ei ’orometua, e fa’aineine tātou i tā tātou ha’api’ira’a ’e e pure ho’i nō te mau pīahi. Nāhea tātou i te hāro’aro’a i te fa’aurura’a nō te feiā tā tātou e ha’api’i ra ’e e aupuru ra ?
Elder David A. Bednar
I roto i tā ’outou fa’aineinera’a ’e tā ’outou mau pure, pinepine ē, e puta tā’ue mai te hō’ē mana’o i roto ia ’outou, te hō’ē fa’aurura’a, ’o te hō’ē i’oa ’aore rā te hō’ē hōho’a mata mātau maita’i. ’Ua fa’ata’a mai te peropheta Iosepha Semita i te reira mai « te mau mana’o tā’ue e puta mai ».3 ’Ia puta tā’ue mai te reira, e ’ite mai ’outou ē, ’ua fāri’i mau ’outou i te mea i tītauhia, e mau huru fa’ahiahia te reira.
Hō’ē o te mau puna ha’amāramaramara’a rahi nō ’outou, ’o te mau uira’a ïa tā tā ’outou mau pīahi e ui mai. E rave rahi matahiti, ’ua mātau vau i te pāhono i te mau uira’a a te tahi tauasini feiā ’āpī ’e feiā ’āpī pa’ari. Nō te rahi roa o te mau rurura’a, pinepine au i te vaiiho ia rātou ’ia hāpono mai i tā rātou mau uira’a maoti te poro’i niuniu ma te fa’ata’a maita’i. (’Aita vau e parau nei ’ia rave ato’a mai te reira.) ’Ua riro te tai’ora’a i teie mau uira’a ’ōmo’e ’ei hō’ē o te mau ’itera’a fa’ahiahia mau nō te ha’api’ira’a mai nō te hō’ē ta’ata e ’ohipa nei ’e te feiā ’āpī. E ui mai rātou e aha mau tē fa’atapitapi nei ia rātou ’e e aha tō rātou mau hina’aro. Nāhea tātou ’ia ’ite e aha tē parau ’aore rā tē ha’api’i atu maori rā ’ia ’ite tātou tei hea tō rātou vaira’a ?
Uira’a
Nō ni’a i te ’imira’a i te heheura’a, ’aita ānei tātou e hina’aro i te tāpura ’ohipa e pe’e—hō’ē tāpura ’ohipa nō te mea e rave ’e ahea e rave ai. ’Ia fa’atumu-rahi-hia ra i ni’a i te mau parau tumu, e ’ere ānei ? Tē vai nei ho’i te mau hi’ora’a mai ia Nephi, Iosepha Semita ’e ’o Joseph F Smith, e tai’o ra i te mau pāpa’ira’a mo’a, tē fa’aro’o ra i te mau peropheta ’e tē fāri’i ra i muri iho i te heheura’a. E mau parau tumu ānei ’aore rā e hōho’a e pe’e ?
Elder David A. Bednar
E haere ana’e tātou e fa’a’amua i te parau a te Atua, ’ia ti’a ia tātou ’ia fa’aro’o ’e ’ia hāro’aro’a i te reo o te Fatu. ’Ia fa’ariro ana’e rā tātou i te ’imira’a i te heheura’a ’ei tāpura ’ohipa—’a rave i terā ’ohipa ’e ’ei reira e tupu ai—’ei reira ïa te mau fifi e nehenehe ai e tupu mai. ’Ia tīa’i tātou i te Fatu e ti’a ai, ’ia vai ara ’e ’ia pāhono atu i tōna taime—’eiaha tātou e tītau i te heheura’a e fa’atumuhia i ni’a i tō tātou taime.
Uira’a
Nāhea i te ora i tō tātou orara’a ma te vai ineine noa nō te heheura’a, ’ia ineine noa atu te Fatu i te nini’i mai i te reira i ni’a ia tātou ?
Elder David A. Bednar
E mea faufa’a te parau ra fa’aineine nō. ’Ia ora noa tātou ma te ineine nō te heheura’a e ti’a ai—« ’Ia vai noa tōna Vārua i roto ia [tātou] ».4
Tē vai nei paha te mau ta’ata e fa’arahi roa ; e feruri iho ā pa’i.
’A feruri na ia Oliver Cowdery, i te rirora’a ’ei pāpa’i parau nō Iosepha Semita. ’Ua fa’aro’o ’oia i te parau nō te mau ’api ’auro, nō ni’a ia Iosepha Semita ’e ’ua hina’aro e fārerei ia Iosepha. ’Ua pe’e ’oia i terā hina’aro.
’Ua parau te Fatu ia Oliver :
« E ao tō ’oe nō te ’ohipa tā ’oe i rave ; nō te mea ’ua ani mai ho’i ’oe iā’u nei, ’e inaha, i tā ’oe mau anira’a ato’a i fāri’i na ho’i ’oe i te ha’api’ira’a o tō’u nei Vārua. ’Āhiri ’aita rā, ’aore ïa ’oe i tae mai na i te vāhi i pārahihia e ’oe i teienei.
« Inaha, ’ua ’ite ’oe ē ’ua ani mai ’oe iā’u nei, ’e ’ua ha’amāramarama vau i tō ’oe ferurira’a ».5
’O te parau i muri iho i roto i teie ’īrava tei riro ’ei parau pūai nō’u. ’Ua fa’auruhia Oliver, ’aita rā ’oia i ’ite ri’i noa a’e. Tē fāri’i ra ’oia i te heheura’a, ’aita roa rā ’oia i ’ite ri’i noa a’e. Nō reira, ’ua tae mai te hō’ē heheura’a nā roto mai ia Iosepha, nō Oliver, nō te parau iāna ē ’ua fa’auruhia ’oia ’e ’ua fāri’i i te heheura’a.
« ’E i teienei, tē fa’a’ite nei au i teie nei mau mea ’ia ’ite ho’i ’oe ē, ’ua ha’amāramaramahia ’oe e te Vārua nō te parau mau ».6
’O tā’u ïa e parau nei ’ia vai noa tōna Vārua i roto ia tātou.
Uira’a
Mai tā ’oe i parau nō Nephi, ’ua huti tārero rātou ’e tōna mau taea’e nō te ’ite ’o vai tē haere e ani i te mau ’api veo, ’e i muri iho ’ua tāmata rātou ’e tā rātou ’auro ’e te ’ārio. Mai te mea e tītauhia i te rave i te hō’ē mea, nāhea tātou e pāpū ai ē tē rave ra tātou i te taime tano ? Nāhea tātou e ’ite ai, tē rave maita’i ra tātou ?
Elder David A. Bednar
’Aita ’o Nephi i hape i te ravera’a ’aore rā i te taime. E ha’api’ira’a te reira, te rēni nā ni’a i te rēni, te a’o nā ni’a i te a’o. Tē fa’aineinehia ra ’oia i terā mau taime tāta’itahi—« ’aore [’oia] i ’ite na i te mau mea [tāna] e rave ».7
Mai te mea e rave itoito roa tātou ’e e tūtava ’ia ha’amo’a ia tātou, ’ia pūpū ia tātou, e’ita tātou e fa’auru hape i te ta’ata ma te tano ’ore. Nā te ra’i e ha’apa’o mai i te reira ’ohipa, e ’ere nā ’oe ’e nā’u. ’Ei melo nō te pupu nō te Tino ’Ahuru Ma Piti ’āpōsetolo, e mau fa’auera’a tā’u i te mau taime ato’a ē, ’ua ’ite au e’ita e haere iā’u iho ’ia rave. ’A rave ai ’oe ma te itoito mau, e fa’a’ā’anohia ’oe ; ’e e fa’arahihia ’oe. E’ita ’oe e ’ite i te mau taime ato’a ē teie te taime tano. E fa’aitoito noa rā ’oe.
Pinepine te peresideni Hinckley i te parau ē : « E tere maita’i te mau mea ato’a ». ’E ’ua ti’aturi au iāna, ’ua mana’o rā vau, « E ’ere te reira noa ». ’A pa’ari noa ai au, rahi noa atu tō’u ’itera’a ē, ’o te reira ana’e te pāhonora’a. E’ita te Atua e vaiiho ’ōtahi noa ia ’outou ’a tāmata ai ’outou i te tauturu ’e i te fa’a’amu ’e i te aupuru i tāna mau tamari’i. Mai te mea e rave itoito mau ’outou, ma te parau-ti’a, e tere maita’i te mau mea. ’E e ’apo ato’a mai ’outou i te ha’api’ira’a nā ni’a i te ’ē’a.
Uira’a
Nāhea i te ha’api’i i te mau pīahi e mana’o nei ē e’ita e haere ia rātou ’ia vai ineine noa nō te heheura’a i te mau taime ato’a ? E riro ’ei ’ohipa rahi roa nō rātou.
Elder David A. Bednar
’Eiaha e feruri « E aha tā’u e parau ia rātou ? », ’ia rōtahi rā i ni’a i te parau « E aha tā’u e ani atu ia rātou ? » ’E ’eiaha noa « E aha tā’u e ani ia rātou ? » ’oia ato’a « E aha tā’u e ani manihini ia rātou e rave »
Te uira’a i te mau uira’a e anira’a manihini ïa ia rātou ’ia ’ohipa. Mai te mea e pāhono mai te pīahi, e fa’a’itera’a ïa te reira nō te fa’aro’o i te Mesia. E parau tumu te fa’aro’o nō te ’ohipa ’e te mana. ’Ia ’ohipa tātou mai te au i te ha’api’ira’a a te Mesia, e ha’amaita’ihia tātou i tōna mana. Te rahira’a o tātou, e hina’aro tātou nā mua i te mana nō te rave i te ’ohipa. E’ita te reira e manuia.
’Eiaha tātou e feruri ē « E aha tā’u e parau atu ? » Teie rā te mau uira’a e ui ia tātou iho, « E aha tā’u e nehenehe e ani manihini ia rātou ’ia rave ? E aha te uira’a fa’auru tā’u e ui atu, mai te mea, e hina’aro rātou e pāhono mai, o tē ha’amata i te tītau-manihinihi i te Vārua Maita’i i roto i tō rātou orara’a ? » Te mau uira’a e ui atu e mea ’ōhie roa ïa, mai teie te huru : « E aha tā ’oe i ha’api’i mai ? » Nā roto i te pāhonora’a i te mau uira’a, e tītau terā ta’ata i te Vārua Maita’i ’ia arata’ihia tāna pāhonora’a. Tā tātou ’ohipa ’o te fa’a’ōhiera’a ïa i te ’āparaura’a o teie mau mea ’e te anira’a ia rātou ’ia ’ohipa ’ia ti’a i te Vārua Maita’i ’ia ha’api’i atu.
Mai te mea ’ua here ’outou ia rātou ’e e tāmata mau i te rave i te hina’aro o te ra’i, e arata’i-’ōhie-hia ’outou. ’Eiaha te mau uira’a ’ia riro ’ei mau uira’a pa’ari. Tē tāmata nei ’outou i te ’ite tei hea tō rātou vaira’a nō te māramaramara’a, nō te mea e māna’ona’ora’a mau te reira nō ’outou.
Tē vai ra iho ā te māna’ona’ora’a tano nō te feiā ’āpī tei topa. E rave rahi roa tei ’ore i ani-manihini-hia ’ia ha’api’i mai nō rātou iho ; e tūru’i noa rātou i ni’a i tā vetahi i parau ia rātou. « Mai te peu te mau mea ato’a tā ’outou ’e tā’u i ’ite nō ni’a ia Iesu Mesia ’e tāna ’evanelia i fa’aho’ihia mai, ’o te mea tā vetahi i ha’api’i ia tātou ’aore rā i parau mai ia tātou, ’ua patuhia ïa te niu o tō tātou ’itera’a pāpū nōna… i ni’a i te one ».8 Nō te reira e ani ia rātou ’ia ha’a ’e ’ia ha’api’i mai nō rātou iho, e tauturu ia rātou e patu i te hō’ē niu pa’ari a’e.
Uira’a
’Ua tai’o te hō’ē tamāroa i te Buka a Moromona nō te taime mātāmua roa ’e ’ua parau ē ’aita ’oia i putapū i te Vārua. Penei a’e tē tīa’i nei ’oia i te mau melahi o te ra’i ’ia fa’a’ite iāna ē e parau mau te reira. Nāhea i te tauturu atu i terā taime ?
Elder David A. Bednar
E rave rahi melo ha’apa’o maita’i nō te ’Ēkālesia e mana’o nei ē ’aita i rae’ahia ia rātou, nō te mea ’aita i tupu nō rātou terā mau ’ohipa rahi e fa’ati’ahia ra i roto i te purera’a nō te ’itera’a pāpū. E ’ere te mau ’ohipa rarahi tei tupu i te fāito heheura’a. Mai te peu e ha’apa’o ’oe i tā ’oe mau fafaura’a ma te haere i mua, e mea maita’i ’oe ’e mai te reira iho ā ’oe. ’Aita Saulo i fa’afāriuhia e te māramarama. ’Aita Alama, tamaiti i fa’afāriuhia e te melahi.
« ’Ia fa’a’una’una noa te tai’ata ’ore i tō ’outou mau ferurira’a i te mau taime ato’a ; ’ei reira tō ’outou ti’aturira’a e pūai roa ai i mua i te aro nō te Atua ».9 E ’ere e ti’aturi ia ’outou—e ti’aturi rā ’ia rāua nō te rave i te ’ohipa e’ita e roa’a ia tātou pā’āto’a ia rave.
Te taea’e Chad Webb
Te mea e tītau ia tātou ’ia rave i te maita’i, ’ia ti’aturi i te Mesia, nō ’ō mai ïa i te Atua ra.10 E māere paha tātou i te hō’ē mahana ē, te mau mana’o i tae mai, e ’ere nō tātou, nō ’ō mai rā i te Vārua Maita’i. ’Ia tāmata tātou i te rave i te maita’i, e arata’ihia tō tātou mau mana’o ’e te mau hina’aro e te Vārua Maita’i.
I roto i te a’ora’a a te peresideni Nelson nō ni’a i te heheura’a, ’ua ani ’oia ’ia nīni’i tātou i tō tātou ’ā’au, ’ia paraparau i te Metua, ’eiaha e ha’avare iāna, ’ei reira e fa’aro’o ai. ’Ua ani ’oia ’ia pāpa’i tātou i te mau mana’o e tae mai ’e ’ia rave mai te au i te reira. ’Ua nā ’ō a’era ’oia : « ’Ia nā ni’a iho noa ’outou i teie ’ohipa i terā mahana ’e terā mahana, terā ’āva’e ’e terā ’āva’e, terā matahiti ’e terā matahiti, e riro ’outou i te ‘tupu i roto i te parau tumu nō te heheura’a’ ».11
Nō’u nei, ’aita te rahira’a o te fa’aurura’a i tae mai ’a pure ai au. E pure au, e feruri au, e tāmata vau i te pāpa’i i te mau mana’o e tae mai. ’Ia haere rā ’oe e ’ohipa, e tae mai te fa’aurura’a. I roto i te hō’ē ha’api’ira’a, ’ia hīmene i te hīmene, ’ia paraparau i te ta’ata ’e tē vai atu ra, e ha’amata te pāhonora’a i te mau pure i te tae mai.
Elder David A. Bednar
E ara maita’i : E ’ere hō’ē ā rāve’a ’aore rā huru nō te heheura’a nō te ta’ata ’ati a’e i te ao nei. ’Ei hi’ora’a, i Afirika, pinepine e moemoeā fa’ahiahia te ta’ata. E peu mātau nō te mau misiōnare ’ia fārerei i te ta’ata i ni’a i te purōmu ’o tē parau ia rātou ē : « ’Ua moemoeā vau ia ’oe, e poro’i tā ’oe nō ’ō mai i te Atua. E fa’aro’o vau i te mea tā ’oe e parau mai ». ’Aita tā’u e moemoeā mai tō te feiā mo’a ha’apa’o maita’i i Afirika.
Tē ha’api’i rahi nei tātou i te ta’ata nā roto mai i tō tātou iho ’itera’a, e ara ra ’eiaha tātou e fa’ahepo atu i tō tātou hōho’a ’itera’a ia vetahi ’ē. E’ita e nehenehe e parau ē, ’aita i tano ’aore rā e mea faufa’a ’ore tō rātou. E ha’amana’o ra ē, e rāve’a rau tā te Vārua o te Fatu nō te paraparau i te ferurira’a ’e te ’ā’au o te ta’ata.
’Ia vai matara noa ’outou i te mau mea rau ’o tā ’outou e ani ’e e tītau i te ta’ata ’ia rave, ’ia ha’a rātou ’e ’ia ha’api’i mai ho’i.
Uira’a
Nāhea i te fa’arahi i tō tātou ti’aturi i tō tātou iho ’aravihi nō te fāri’i i te heheura’a, ’e ’eiaha ’ia tūru’i i ni’a i te hō’ē fa’anahora’a tā tātou i fa’aro’o ’aore rā i tai’o a te tahi atu ta’ata ?
Elder David A. Bednar
Teie te hō’ē puna rahi, nā te peresideni Joseph F. Smith, nō te ta’ata e ha’amata ra i teie tere ’ia roa’a te ti’aturi ma te fāri’i i te heheura’a :
« ’A fa’a’ite mai na iā’u i te feiā mo’a ’o tē ti’aturi nei i te temeio, te mau tāpa’o ’e te mau ’ōrama nō te tāpe’a māite ia rātou i roto i te ’Ēkālesia, ’ei reira vau e fa’a’ite atu ai i te mau melo o te ’Ēkālesia e ’ere tō rātou huru i te mea maita’i i mua i te Atua, ’o tē haere nei nā ni’a i te mau ’ē’a pāhe’ehe’e. « E ’ere nā roto i te mau fa’a’itera’a māere i mua ia tātou, e ha’amauhia ai tātou i roto i te parau mau. Nā roto rā i te ha’eha’a ’e te ha’apa’o māite i te mau fa’auera’a ’e te mau ture a te Atua…
« I tō’u tamari’ira’a… pinepine au i te ani i te Fatu ’ia fa’a’ite mai ’oia i te tahi mau mea māere, ’ia nehenehe iā’u ’ia fāri’i i te hō’ē ’itera’a pāpū. ’Aita rā te Fatu i nā reira mai, ’ua fa’a’ite mai rā ’oia i te parau mau, mai te rēni i ni’a i te rēni… ē tae noa atu ē ’ua fa’a’ite mai ’oia i te parau mau mai ni’a i tō’u upo’o ē tae roa atu i te ta’ahira’a o tō’u nei ’āvae, ē tae noa atu ’ua matara roa te tapitapi ’e te taiā i rāpae iā’u. ’Aita ’oia i tono mai i te hō’ē melahi mai ni’a mai i te mau ra’i nō te rave i te reira, ’aita ato’a ’oia i parau mai nā roto i te ta’i o te pū a te hō’ē melahi. Nā roto rā i te muhumuhu o terā reo ha’iha’i o te Vārua o te Atua ora, ’ua hōro’a mai ’oia i te ’itera’a pāpū tā’u e mau nei.
« ’E nā roto i taua fa’anahora’a ra, ’e te mana, e hōro’a ’oia i te mau tamari’i a te ta’ata i te hō’ē ’itera’a nō te parau mau ’o tē vai i roto ia rātou, ’e ’o tē fa’afa’a’ite ia rātou i te parau mau, mai tā te Atua i ’ite ra, ’e ’ia rave i te hina’aro o te Metua mai tā te Mesia e rave ra. ’E ’aita e mea māere atu ’o tē nehenehe e fa’atupu mai i te reira ».12
’O te ta’ata ato’a tē tāfifi ra te mana’o ’o tē nehenehe e rave i te ta’ahira’a mātāmua mai ia Joseph F. Smith.
E rave rahi melo o te ’Ēkālesia e tīa’i ra i te pou māramarama i ni’a i te purūmu nō Damaseko, hou e ti’aturi ai. ’Oia mau ? ’Ua fa’aineine ānei Saulo iāna nō te reo iti ha’iha’i ? E arara’a pae vārua tei tītauhia nōna. E rave rahi ta’ata e tīa’i ra i te hō’ē melahi mai ia Alama, tamaiti. ’Oia mau ? ’Aita ’o Alama i fa’aineine iāna nō te fāri’i i te reo iti ha’iha’i. E arara’a pae vārua tei tītauhia nōna. ’E tē ha’apāpū nei te peresideni Joseph F. Smith ē, e ’ere nā te pou māramarama, e ’ere nā te melahi. ’O te ’itera’a ra i te reo iti ha’iha’i ’o tē fa’atupu i te ti’aturi. ’A haere noa ’e ’a rave, ’ātīra.
Mai te mea ’aita tātōu e ha’apa’o i te mau fa’auera’a, e’ita e noa’a ia tātou terā ti’aturi, ’e te hoara’a o te Vārua. Tē vai nei te feiā ’āpī e tītauhia ’ia tātarahapa, ’e tē vai ato’a ra tē ha’afifi nei ia rātou iho i te mana’ora’a ē e’ita e haere ia rātou. ’Aita ’outou i tītauhia ’ia maita’i roa ; tītau-noa-hia ’outou ’ia tātarahapa mau, ’ia riro ’ei ta’ata maita’i, ’ia itoito noa ’e ’ia haere i mua.
Uira’a
’Ua parau ’e ’ua pāpa’i rahi ’oe nō ni’a i te rōtahira’a i ni’a i te pīahi ’e tō rātou haerera’a i mua. Tē vai ra ānei te tahi atu ā ha’api’ira’a nō ni’a i te tītaura’a i te Vārua Maita’i i roto i terā ’ohipa ?
Elder David A. Bednar
« ’A ha’amau na ’outou i te hō’ē ’orometua nō rotopū ia ’outou iho, ’eiaha te tā’āto’ara’a ’ia parau mai i te taime hō’ē ra ; ’a tu’u rā i te hō’ē ’ia parau mai i te taime hō’ē ra ’e ’ia fa’aro’o ho’i te tā’āto’ara’a i tāna ra mau parau, ’ia oti te mau ta’ata ato’a i te parau mai ra ’ua ha’amaita’ihia ïa te tā’āto’ara’a te tahi i te tahi, ’e ’ia fāito te ti’ara’a o te mau ta’ata ’e te mau vahine ato’a te tahi i te tahi ».13 E ’ere ’o tātou te ’orometua ; ’o te Vārua Maita’i rā. E fa’auera’a teie ’ia ha’amau i te Vārua Maita’i ’ei ’orometua. ’E « te hō’ē fa’anahora’a »—e ’ere hō’ē noa fa’anahora’a—’o te vaiihora’a ïa i te hō’ē ’ia parau, ’e ’ia fa’aro’o te tā’āto’ara’a. E au ra e mea ’ōhie, e mea ’ōhie iho ā paha.
Mai te mea ’aita te ta’ata e taiā i te ui i tā rātou mau uira’a ’e te mau mea pāpū ’ore nō rātou. ’Aita rātou e ha’api’i mai nā roto mai i te mau pīahi o te piha, ’o te mea rā tā te hō’ē e parau e nehenehe e fa’ati’a i te Vārua Maita’i ’ia ha’api’i ia rātou tāta’itahi. Tē ’āmui nei rātou i roto i te fa’a’itera’a i tō rātou fa’aro’o i te Fatu ia Iesu Mesia, i te anira’a, i te ’imira’a ’e i te pātōtōra’a te ta’ata tāta’itahi. ’E i roto i terā ’ohipa tāta’itahi ’e te ’āmui nō te fa’aro’o, tē ani nei tātou. E ’ere te parau ha’amau i te parau fa’ata’a. E’ita tātou e fa’ata’a i te Vārua Maita’i ’ei ’orometua, e ani rā iāna, e tītau iāna ’ia riro ’ei ’orometua.
I roto i te hō’ē rurura’a misiōnare, ’ua paraparau mātou nō te tahi mau fifi, ’e ’ua ui atu vau i te mau misiōnare : « E aha tā ’outou e fa’aro’o nei ’aita i parauhia ? » ’O te hō’ē misiōnare 18 matahiti, e maha noa hepetoma i roto i te ’āua tei pāhono mai : « Elder Bednar, mai te mea e fa’aro’o vau i te pāhonora’a nā roto i tō ’oe reo ’aore rā te reo o te tahi atu misiōnare, e poro’i ïa nō te tā’āto’ara’a. Mai te mea e fāri’i au i te reira i roto i tō’u ’ā’au ’aore rā i tō’u ferurira’a, nō ’ō mai ïa i te Atua, ’e nō’u noa iho ». E ’ere ānei i te pāhonora’a nehenehe ? E aha te maoro nō te a’o i te hō’ē ta’ata, ’aore rā nō te ha’uti ta’ata ora ’aore rā nō te rave i te tahi noa atu ’ohipa e noa’a ai teie huru ’ite pae vārua i te hō’ē ta’ata 18 matahiti ?
Nō reira, te anira’a ia vetahi ’ia ha’a—’ia fa’a’ohipa i te fa’aro’o—e tauturu te reira i te tītau i te Vārua Maita’i ’ia ha’api’i ia rātou tāta’itahi ’e ia rātou ’ei pupu.
E mea faufa’a roa ’ia fa’atumu i ni’a i te pīahi ’e ’ia ani i te Vārua Maita’i ’ia riro ’ei ’orometua. E hōpoi’a tā tātou. E rave tātou i te tuha’a nō te anira’a, te tītaura’a ’e te arata’ira’a, ’ei reira noa te Vārua Maita’i e rave ai i te mau mea ma te fa’ahiahia.
Uira’a
E tamāhine tei ui mai iā’u ē, tē ha’amana’o ra ānei au i te ha’api’ira’a iāna i te hō’ē parau tumu. ’Ua nā ’ō mai ’oia ē ’ua taui roa te reira i tōna orara’a. ’Ua ha’amana’o ihora vau i te mahana, ’aita roa vau i ha’api’i a’e iāna i te reira ; e ’ere roa atu te mea tā’u i tāmata i te ha’api’i iāna. Nā te Vārua rā i ha’api’i iāna. Nāhea i te tauturu i te mau pīahi ’ia ’ite ē, tē fāri’i ra rātou i te heheura’a, ’ia tupu tō rātou ti’aturi nō te ’imi rahi atu ā nō rātou iho ?
Elder David A. Bednar
E aha tā ’oe e nehenehe e ani iāna, ’ia ’ite tōna mata i te mea tāna i ’ore i ’ite na mua a’e ?
E fa’aha’amana’o mai te Vārua Maita’i ia tātou i te mau mea ato’a.14 E ’ohipa fa’ahiahia tei tupu nōna, ’ua fa’aro’o ’oia i te hō’ē mea ’aita e parauhia ra. ’A tauturu iāna ’ia ’ite i te reira. ’A ani iāna ’ia feruri i terā ’ohipa ’e ’ia hi’o hō’ē ’aore rā e piti fa’ahou ’ohipa mai te reira. Tauturu iāna ’ia ’ite i te tahi tū’atira’a i roto i nā ’ohipa e piti, ’aore rā e toru i tupu, ’ia ’ite ’oia e aha te mea i fa’atupu i terā ’ohipa pae vārua.
E feiā ’āpī huru rau tā tātou, e mau tāmatara’a ta’a ’ē ’e te fifi ta’a ’ē. E tītau rā tātou ia rātou ’ia riro ’ei ta’ata tā tātou e parau nei ’o vai rātou. ’E ’ia ani tātou ’ia rātou ’ia ha’a. ’E e māere ’outou i te mea tā rātou e parau mai. ’A feruri nā mua e aha tē ani ia rātou ’ia rave, ’ia ’apo mai rātou i te mea tei tītauhia ia rātou ’ia ’apo mai.
Uira’a
E ti’a ānei ia ’oe ’ia ha’amāramarama mai ’aore rā ’ia ha’api’i mai nāhea i te fa’aro’o maita’i a’e ’e i te hi’o maita’i a’e ?
Elder David A. Bednar
E ho’o mai ’oe i te hō’ē Buka a Moromona māmā ’e e tai’o ’oe mai te ha’amatara’a e tae atu i te hope’a ma te ’imi i te mau fa’ahitira’a ato’a nō ni’a i te « mata e ’ite ’e te tari’a e fa’aro’o », ’aore rā te mau parau mai te reira. E hi’o ato’a i roto i te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau, ’e te Faufa’a ’Āpī. ’A tomo atu i roto i te mau pāpa’ira’a mo’a ’ei ti’a mana—ma te ani, ma te ’imi ’e ma te pātōtō—’e tā ’oe uira’a « Nāhea vau i te ’ite i te mea ’aita vau e ’ite nei ? Nāhea vau i te fa’aro’o i te mea ’aita vau e fa’aro’o nei ? » ’A tomo ai ’oe i roto i te mau pāpa’ira’a mo’a ’e tā ’oe mau uira’a, e arata’i te Vārua Maita’i ia ’oe ’e e hōro’a mai i te pāhonora’a i tā ’oe mau uira’a. E’ita e ti’a iā’u e hōro’a atu ; nā te Vārua Maita’i e ha’api’i ia ’outou tāta’itahi ma te ’ōmo’e ’e te ta’a ’ē, e aha te pāhonora’a nō ’outou.
Teie te tahi hi’ora’a. E tuahine hāhaere ha’apa’o maita’i roa ’o Susan, tā’u vahine. I te ravera’ahia te fa’atanora’a nō te aupurura’a ’e i te paraura’a te peresideni Nelson i nā parau « teitei a’e ’e mo’a a’e »,15 ’ua fa’aro’o ’o Susan ’ua hina’aro ’oia ’ia ’ite e aha terā mea. ’Ua feruri ’oia ’e ’ua pure ’oia, ’e ’ua tae ’oia i te hō’ē mana’o māere—e ani i te mau tuahine tāna e aupuru ra : « E aha te aura’a nō ’outou te aupurura’a teitei a’e ’e te mo’a a’e ? »
E uira’a ’ōhie roa ’e te pāpū teie e ui atu, e mea fa’ahiahia fa’ahou atu ā te pāhonora’a o tāna mau tuahine. ’Ua ani te hō’ē ’ia haere rātou i te hiero. ’Ua ani te tahi ’ia tai’o rātou i te hō’ē a’ora’a nō te ’āmuira’a rahi ’ei reira e tāmā’a rātou nō te ’āparau e aha tā rātou i ’apo mai. Feruri a’era Susan e aha pa’i tāna i ’ore i rave maita’i nā mua atu. ’Aita ’oia i ’ore i rave maita’i. E mea teitei a’e ’e te mo’a a’e—’Ua ’ara’ara ra te mata nō te hi’o i te mau mea ’aita i hi’ohia nā mua atu.
Uira’a
Nō te taime e toe ra, e hina’aro ānei ’oe e fa’a’ite mai i tō ’oe mau mana’o ’e tō ’oe ’itera’a pāpū ?
Elder David A. Bednar
’Ua here au ia ’outou. ’Ua here au ’o vai ’outou ’e te ta’ata tā ’outou e tūtava nei ’ia riro. ’Ua here au i te mea tā ’outou e rave ra. Tātou pā’āto’a ’o tē nehenehe e ha’amaita’i atu ā, e parau rā vau māuruuru. Tē parau nei au māuruuru nā ni’a i te i’oa o te Peresidenira’a Mātāmua ’e te pupu nō te Tino ’Ahuru Ma Piti ’e te ’Āpo’ora’a fa’atere ha’api’ira’a a te ’Ēkālesia.
E ha’amaita’ira’a rahi te orara’a i ni’a i te fenua nei i teie tau tu’ura’a nō te ’īra’a o te mau tau. E rave rahi matahiti i ma’iri, ’ua parau rahi te peresideni Gordon B. Hinckley iā’u : « ’Ua ’ite ’oe David, teie te tau rahi roa a’e i roto i te ’ā’amu o te ’Ēkālesia i fa’aho’ihia mai ». ’E ’ua tano roa ’oia.
Feruri noa pa’i i te mau mea tā tātou e ’ite ra. ’A feruri ē ’o teie te 200ra’a o te matahiti nō te ’Ōrama mātāmua. ’Ua fa’aarahia te mau hiero i Papua Niu Guine ’e i Phnom Penh, Cambodia. E mau misiōnare tā tātou i Rusia ’e i te mau fenua nō te ’Ōtahira’a tino huira’atira ’e hō’ē hiero i Ukraine. Teie te tau rahi roa a’e i roto i te ’ā’amu o te ’Ēkālesia i fa’aho’ihia mai.
E hōpoi’a ta’a ’ē tā tātou i teie nei mahana. Mai te mea ’ua fa’ahereherehia tātou nō teie mahana, ’ua rahi ïa tā tātou ’ohipa e rave, ’e tei ia tātou te hōpoi’a e tauturu i te u’i ’āpī ’ia fa’aineine. Teie te tau rahi roa a’e i roto i te ’ā’amu o te ’Ēkālesia i fa’aho’ihia mai—te pāto’ira’a rahi roa a’e, ’e te rāve’a rahi roa a’e. I teie mahana, ’ua fāna’o ’āmui tātou i te tāvinira’a, te fa’a’itera’a i te ’itera’a pāpū, te aupurura’a ’e i te ’atu’atura’a.
Tē pure nei au i te Vārua Maita’i ’ia fa’anānea i te mau parau tā’u e fa’ahiti nei ’e tā’u e hina’aro e fa’atae atu. Tē fa’a’ite nei au ē ’ua fā te Metua ’e te Tamaiti ia Iosepha Semita, ’a 200 matahiti i teienei. Tē fa’a’ite nei au ē, te Metua, ’o tō tātou Metua ïa, ’e ’o ’oia te tumu nō te fa’anahora’a nō te ’oa’oa. ’Ua ’ite au, tē parau pāpū nei au ’e tē fa’a’ite nei au ē, ’o Iesu Mesia te Tamaiti fānau tahi a te Metua mure ’ore. ’Ua ’ite au ē, tē ora nei ’oia. ’Ua ti’afa’ahou mai ’oia ; ’aita e ta’ata i roto i te mēnema. « ’Aore ’oia i’ō nei, ’ua ti’a ïa ».16
Tē fa’a’ite nei au ē, nā roto i te peropheta Iosepha Semita, ’ua fa’aho’ihia mai i ni’a i te fenua nei te mana o te autahu’ara’a ’e te mau tāviri, ’e ’ua ’ōmua te fāra’a o te Metua ’e te Tamaiti i te Fa’aho’i-fa’ahou-ra’a o te ’evanelia. Tē fa’a’ite nei au ē, tē haere noa ra te Fa’aho’i-fa’ahou-ra’a mai.
Tē hōro’a nei au i teie ’itera’a pāpū ’e tē parau nei au i tō’u here ia ’outou, i te i’oa mo’a o te Fatu Iesu Mesia, ’āmene.