Kraist, Ad Rilo̧mo̧o̧r, Eļotak
2023 Nokon in Kūrijm̧ōj eo an Būreejtōnji eo Kein Kajuon
Jabōt, Tijem̧ba 3, 2023
Ro jeiū im jatū rejitōnbōro, mere Kūrijm̧ōj!
Jej m̧ōņōņō in kobatok ippān Būreejtōnji eo Kein Kajuon ad ejitenbōro ilo nokon in Kūrijm̧ōj in. Jekdo̧o̧n ia eo kwoj pād ie ilo Kūrijm̧ōj jijen in, kwomaron̄ en̄jake iakwe eo an Anij ilo ad keememe Jisōs Kraist āinwōt kōttōbar eo an Kūrijm̧ōj in.
Kūrijm̧ōj ej juon iien al, kātet im edjon̄, juon men jej kōtmāne im ej bōnjān jouj im iakwe. Juon iien aiintok doon, men̄e jej jokwe iturin doon ak ettoļo̧k jān doon.
Kūrijm̧ōj emakijkij an erom juon Kūrijm̧ōj eo elan̄lōn̄ ilo ad bōktok Kūrijm̧ōj n̄an ro jet. Elōn̄ baam̧le ko rej jipan̄ baam̧le ko ejjab lukkuun lōn̄ jabdewōt ippāer. Elōn̄ kajjojo armej rej kōmeram laļ in kōn meram eo an Jisōs Kraist.
N̄e juon armej ej keememej Kūrijm̧ōj jem̧aan, ej kōm̧m̧ane juon ememļo̧kjeņ ekāāl ilo Kūrijm̧ōj. Ilo elōn̄ iien ko, ememļo̧kjeņ ko kōn Kūrijm̧ōj rej erom imminene, eo me emaron̄ kam̧wilaļļo̧k ad iakwe n̄an Jisōs Kraist—Ļaam̧ an Anij, Nejin Jemed Indeeo, Rilo̧mo̧o̧r eo an laļ.1
Eļan̄n̄e ewōr am̧ ememļo̧kjeņ ko rem̧m̧an kōn Kūrijm̧ōj, kotļo̧k bwe kwon m̧ōņōņō ilo jijen in. Eļan̄n̄e kwoj kōm̧m̧an wōt imminene in Kūrijm̧ōj ko am̧, kōm̧m̧an bwe ren kam̧wilaļļo̧k am̧ iakwe n̄an Jisōs Kraist im kōjeraam̧m̧an eok kajjojo iiō.
Imaron̄ ke lewaj n̄an kom̧ jilu imminene in Kūrijm̧ōj ko rem̧m̧an an baam̧le eo an Gong?
Juon, kajjojo iiō, Sister Gong im n̄a em̧m̧an ippamro n̄e kom̧ro ej bar juon alen kalimjōk kein kainōknōk in Kūrijm̧ōj ko, ko rej kwaļo̧k bwebwenato in baam̧le eo am.
Jinoin am̧ro kar koba, Sister Gong im n̄a kom̧ro kar pād ilo juon kadiwōjļo̧k an school ilo England. Kōm kar jokwe ilo juon apartmen edik ilo am mour kōn bajōt an rijikuuļ eo me elukkun jabwe. Kom̧ro kar būne kōba ko am̧ro m̧okta jān am̧ro kar wiaki juon wōjke in Kūrim̧ōj jidikdik me Charlie Brown emaron̄ kar būrom̧ōj kake.
Āinwōt aolep iien ejeļā ta en kōm̧m̧ane, Sister Gong ekar kōjerbali biin in nuknuk ko n̄an kōm̧m̧an kein kainōknōk ko āinwōt ritariņae in Britian ro n̄an wōjke in Kūrijm̧ōj eo am̧ro. Ekar kōm̧m̧an aer kajjojo at kilmej ko rōkōjak im kōn juon mejān ettōn̄ dikdik.
Ium̧win 43 iiō ko, ritariņae piin in nuknuk British rein raar jutak ilo wōjke in Kūrijōm̧j eo am. Rej kakeememej kōm kōn Kūrijm̧ōj eo am kein kajuon ke kom̧ro ej kab koba—ettoļo̧k jān kapijuknen—im kajjojo Kūrijm̧ōj ālkin.
Baamle eo an ļaddik eo nejum ekar kōm̧m̧ane piin in roro kein jān “kein ikkūre ko.” Rekar kōm̧m̧ani bwe ren jōkjōk in mijenede ro ipelaakin laļin. Kwoj ke loe aer ettōn̄? Nuknuk ko jān kajjojo laļ ko? Badge ko an mijenede? Kar ba n̄an eō ke juon kar kōm̧m̧an āinwōt n̄a.
Kainōknōk in Kūrijm̧ōj ko am rej kōkāāle ememļo̧kjeņ ko am kōn ro m̧ōttam̧ im en̄jake ko am ilo elōn̄ jikin ko. Mōņōņō in, emakūtkūt in kakeememej ko reļļap kajjojo iiō rej kōm̧m̧an menin am lem̧ōņōņō.
Rikanaan Alma ej kam̧ool bwe laļ in ej m̧akūtkūt ilo jejjet in jekjek eo an ej kam̧ool bwe ewōr juon Anij. Kūrijm̧ōj ej kōkaļļeik juon iien ilo an laļ in kaboole allōn̄ ium̧win 365 1/4-raan ilo juon iiō. Āinwōt oktak in juon iiō ej kōro̧o̧letok n̄an kōj juon jijen in Kūrijm̧ōj eaorōk kajjojo iiō, ij ļōmņak kōn an rijeje eo etan E. B. White kar jeje kake “The Ring Of Time.”2
Ej ba bwe ilo wōt en̄jake jej maron̄ meļeļe bwe “iien ejjab lukkuun em̧m̧akūt ilowaan juon doulul n̄an jidik.” Iien kein rej bar waļo̧k remaron̄ āinwōt “jekjek eo ewāppen, ejjab oktak, jab maron̄ anto̧o̧ne, ak ejjeļo̧k jem̧ļo̧kin ak jinoin.” Ak ilo wōt n̄e jej dik jej ke pijaikļo̧k ad maron̄ kam̧ōje juon doulul elikio im jem̧ļo̧k eo ejjab maron̄ rūttoļo̧k jān jon̄an eo jekar jinoe ie.
Jen baj n̄a, itok n̄an kajjojo Kūrijm̧ōj ilo juon wāween ejjab oktak im aaet ilo bar juon wāween ej oktak jān kar m̧okta, jekjek in ejjab lukkuun kwaļo̧k iien eo. Ekōjkan an juon iaļ “erānin̄ im eaidik”3 im “juon doulul ejjeļo̧k jem̧ļo̧kin”4 maron̄ in kōmeļeļe in rie ko an juon bujen em̧ool kar pedped ilo Kraist nin̄nin̄ eo ekar ļotak ilo Betleem.
Ilo wāween in, n̄an n̄a, m̧ōttan eo ejej uwaan an Kūrijm̧ōj ej n̄an erom juon ajri im juon rūtto ilo ejja iien eo wōt. Jej m̧ōņōņō āinwōt juon rūtto ilo ta eo kiiō juon ajri ej m̧ōņōņō kake ta eo jaar wajke m̧okta. Im jej lem̧ōņōņō ippān juon ajri ilo ad kōm̧m̧ane im bar kōm̧m̧ani ememļo̧kjeņ ko im imminene ko ippān doon.
Imminene in Kūrijm̧ōj eo kein karuo em̧m̧an tata an baam̧le eo an Gong ej n̄an pija ko rej kwaļo̧k—men ko rej kwaļo̧k kōn ļotak eo an nin̄nin̄ Kraist eo ekwojarjar.
Elukkuun ke em̧m̧an an tietta ko likūt Jisōs Kraist ioļapļap, kōketak kōj n̄an kōm̧m̧ane ejja menin wōt? Āinwōt an juon mijenede ej kab ro̧o̧l jān mijen kar ba, “M̧okta jān mijen eo aō, Jisōs Kraist ekar m̧ōttan wōt mour eo aō. Kiiō E ej mour eo aō.”
Pija in baam̧le ko am̧ rej itok ilo aolep jon̄an ilo koļmenļo̧kjeņ kake im karōk ko ie, kar kōm̧m̧an jān aolep kain kein jerbal maron̄ koļmenļo̧kjeņ kaki, jān aolep jikin maron̄ koļmenļo̧kjeņ kaki. Kajjojo pija ej kam̧ool kōn Jisōs Kraist im An kōjeraam̧m̧an aolep laļ, kil, lo, im armej.
Kōmij m̧ōņōņō ke ajri ro nejin Anij aolep jikin rej kwaļo̧k kautiej n̄an nin̄nin̄ Jisōs, Meri, Josep, Rimāletlet ro, rilale sip ro, im mennin mour ko ilo wāween kōm̧m̧an ko, pija ko, im meļeļe ko me rej juon wōt, meļeļe ko aer juon wōt. Pija kein ebarāinwōt kakeememej kōj kōn an Anij iakwe aolep ajri ro Nejin; jej lo iakwe an Anij ilo aolep pija ko kwaļo̧ki im kein jerbal kein jabdewōt iien rej itok jāni.
Imminene in Kūrijm̧ōj eo kein kajilu em̧m̧an tata an Gong baam̧le, ilo kakobaba n̄an riit ippān doon bwebwenato in ļotak eo an Rilo̧mo̧o̧r eo ilo jeje ko rekwojarjar, ej n̄an kōļap ainikein am riiti Charles Dickens’s A Christmas Carol āinwōt juon baam̧le.
Eļan̄n̄e ij likūti ioon bōra juon at im juon scarf, komaron̄ ke pijaiki n̄an, ium̧win jidik iien, āinwōt Ebenezer Scrooge ilo A Christmas Carol
Jet iiō, baam̧le eo am ej riiti aolepān A Christmas Carol jān jinoin n̄an jem̧ļo̧kin. Kōmij boktake coco ko nimom̧ kōn lole jokwon ko im ettōn̄ kōn meļeļe ko kōn “Norfolk biffins” im “smoking bishop.” Kōmij en̄jake udiddid n̄e ekek eo an Jacob Marley ej katōn̄tōn̄ chain ko an. Kōmij lan̄lōn̄ ilo an jetōb in Kūrijm̧ōj eo an Inne, Rainin, im Ilju ej jipan̄ Ebeneze Scrooge erom juon em̧m̧aan kāāl.
Jet iiō, baam̧le eo am ej riiti juon kape ekaduļo̧k ilo A Christmas Carol, kar kōkaduļo̧k jān ļaddik eo nejim im leddik eo ippān ekkar n̄an jon̄an ajri ro reddik ilo baamle eo am̧.
Im jet iiō, kōn ettōn̄ dikdik im m̧wil ko rem̧m̧an, baamle eo am̧ ej riiti juon keddep in bumper A Christmas Carol. Ekitbuuj wōt ruo ļain ko: “Bah, humbug” im “Anij en kōjeraam̧m̧an aolep.”
Charles Dickens ekar je A Christmas Carol ilo Oktoba im kam̧ōje ilo Tijem̧ba 1843—jiljino wōt wiik. Kape ko 6,000 im̧aan tata kar jeje ilo London ilo Tijem̧ba 19, 1843. Kar wiaki aolepāer ilo raan eo m̧okta jān Kūrijm̧ōj.
Men kein kar je bwebwenato eo an A Christmas Carol ej kōmeļeļeik an Charles Dickens kar je ilo juon iien ke Victorian England ekar bar kōļmenļo̧kjeņ kōn meļeļe eo an Kūrijm̧ōj. Ta jerbal eo maron̄ kar aikuj bwe juon tōre in iien an Kūrijm̧ōj, wōjke in Kūrijm̧ōj ko, iak iakwe ko an Kūrijm̧ōj, koba in Kūrijm̧ōj ko an baam̧le, kaat in Kūrijm̧ōj ko, em̧ool jekdo̧o̧n al in Kūrijm̧ōj ko kōjan̄i ilo jukjuk in pād?
Ewōr juon iien elōn̄ renaaj en̄jake men ko rejjab em̧m̧an, jekkar, im ajimakeke, bwebwenato in Dickens ilo A Christmas Carol em̧wiļal an kwaļo̧k jemjerā, iakwe, im dāpij wanōk ko an Rikurijin āinwōt an Ebenezer Scrooge kar lo aenōm̧m̧an im kemour ilo tōre eo an etto, kiiō, im ilju jekļaj.
Innām āinwōt kiiō, m̧ool in meļeļe eo an Kūrijm̧ōj ej kepaakļo̧k kōj n̄an Jisōs Kraist, kar ļotak āinwōt juon nin̄nin̄ ilo jikin m̧ōn̄ā an mennin mour. Jisōs Kraist ejeļā ekkar n̄an kanniōk ekōjkan jipan̄ kōj kōn bōro ko roobrak kōn tūriam̧o. Innām āinwōt kiiō, Kūrijm̧ōj ej keememe bujen in uwaan, kokwojarjari, im jukjukinpād ilo Jisōs Kraist im ippān doon.
Imaron̄ ke kajjitōk juon kajjitōk eoktak kōn Juon Al in Kūrijm̧ōj Carol. Etke, n̄e jej ļōmņak kōn Scrooge, jej ke ļōmņak eļap tata kōn juon eo enana tam̧m̧in, juon eo me ej kajirere ilo Kūrijm̧ōj āinwōt juon eo ekilep, jeļā kake, eriab?
Etke ejjab ļapļo̧k ad kile juon Scrooge ekāāļ? Scrooge eo ekāāl, eo ejouj ej leļo̧k take eo eļap tata āinwōt juon menin Kūrijm̧ōj jab kōtmene? Scrooge eo ekāāl, eo ej kajim̧weiki e ippān ļaddik eo man̄den, Freddie? Scrooge eo ekāāl, eo ekar lelōn̄ļo̧k men eo wōņāān Bob Cratchit im kea kōn Tiny Tim?
Kōtļo̧k bwe pere ko ren kajirere. Scrooge eo ekāāl “ekar kōm̧m̧ane aolepān, im ļapļo̧k ejjeļo̧k jem̧ļo̧kin.” Ekar erom āinwōt juon em̧m̧aan eo em̧m̧an im āinwōt m̧ōttā em̧m̧an āinwōt an laļ eo m̧okta kar jeļā.
Etke jejjab keememe Mr. Scrooge? Ro ipeļakiid, bōlen kōj make, me remaron̄ in juon armej eoktak eļan̄n̄e wōt jej bōjrak jān make watōke ak kalimjōk er āinwōt er ro kar etto?
Ejjeļo̧k armej im ejjeļo̧k baam̧le rewāppen. Kōj kajjojo ewōr ad m̧ōjņo̧ im bōd—men ko jej kōņaan kōm̧m̧ani rem̧m̧anļo̧k. Kūrijm̧ōj in, bōlen jemaron̄ bōke—im leļo̧k—mennin leļo̧k ko raiboojoj an Jisōs Kraist kōn oktak im ukweļo̧k, n̄an jeorļo̧k im meļo̧kļo̧k, n̄an leļo̧k mennin leļo̧k ko n̄an ro jet im kōj make.
Jen kōm̧m̧an aenōm̧m̧an ilo iiō eo em̧ootļo̧k. Jen kōtļo̧k en̄jake in illu ko im ainikien kaabōņōņō, poktak ko im kalulu ko ko rej kobrak mour ko ad. Jen maron̄ leļo̧k n̄an kajjojo eddo ko ad rekāāl ijjelo̧kin kajjitōk kōn likjab ko ad m̧okta. Jen leļo̧k n̄an Scrooge eo ekāāl ilo kōj kajjojo juon iien oktak.
Ad Rilo̧mo̧o̧r ekar itok ilo Kūrijm̧ōj n̄an kōrļo̧k rikalbuuj ro—im jab wōt ro rej pād ilo kalbuuj. E emaron̄ kanemkwoj kōj jān bōd ko ad m̧okta, kōtļo̧k kōj jān būrom̧ōj kōn jerawiwi ko ad im an ro jet. E emaron̄ pinmuuri kōj make, ilo ad bar ļotak ilo E.
“Bwe n̄an kom̧ ej ļotak rainin … juon Rilo̧mo̧o̧r, eo ej Kraist Irooj.”5
Kōn menin mere Kūrijm̧ōj!
Kōm̧m̧an bwe imminene im ememļo̧kjeņ ko an Kūrijm̧ōj eo am̧ ren lan̄lōn̄ im meram.
Kōtļo̧k bwe jen m̧ōņōņō ilo Jisōs Kraist, ilo Kūrijm̧ōj im aolep raan.
Ij m̧ōņōņō ilo aō kam̧ool kōn E ilo et eo etan ekwojarjar, Jisōs Kraist, amen.