’O Iosepha ’oe
Hō’ē ’āru’i ’e Elder Kim B. Clark
Purera’a ’ati ti’a i te ao nō te Feiā ’Āpī Pa’ari • 7 nō mē 2017 • Fare menemene nō Roto Miti
E au mau taea’e, e au mau tuahine, ’oa’oa vau i te ti’ara’a i rotopū ia ’outou i teie pō. E here iti rahi tō’u nō ’outou. I te mau taime ato’a tei rotopū vau i te feiā ’āpī pa’ari o te ’Ēkālesia, e ’oa’oa ’e te poupou tō’u !
Tē ani nei au ia ’outou ’ia haere mai nā muri iā’u i teie pō, ’e maita’i ē, e riro te reira ’ei tere ’itera’a ’e te fa’aro’o ’e te fa’auru. ’Ua hina’aro vau e fa’aho’i ia ’outou i te mau mahana mātāmua o te Fa’aho’i-fa’ahou-ra’a, i te taime e taure’are’a noa ’o Iosepha Semita. Tē ani nei au ia ’outou ’ia haere i te hō’ē tere tā’u iho i haere. I te roara’a o tō’u orara’a, ’ua tuatāpapa ’e ’ua ha’api’i au nō ni’a i te feiā fa’atere ’e te mau fa’anahora’a tā rātou i fa’atere. E ha’amaita’ira’a nō’u te mātaura’a e rave rahi feiā fa’atere fa’ahiahia ’e te rirora’a i roto i te mau fa’anahora’a maita’i roa a’e i hāmanihia e te ta’ata nā te ao nei. ’Ua ha’apūai fa’ahou rā teie tere hōho’ira’a i te mau ’ohipa mātāmua a Iosepha i roto i te Fa’aho’i-fa’ahou-ra’a i tō’u ti’aturira’a ē, ’ua riro tātou ’ei tuha’a nō te fa’anahora’a fa’ahiahia roa a’e i ni’a i te tino o te fenua nei, te ’Ēkālesia mau ’e te ora a te Fatu.
’Ua hina’aro vau e fa’aho’i ia ’outou i te taime o te orara’a o Iosepha, ’ua fa’aruru ’oia i te pāpū ’ore ’e te fifi. E taime nō tē ha’api’ira’a ’oia ’o vai ’oia, ’e ’o vai te Fatu ’e nāhea te Fatu e ’ohipa ’e ’ona.
E tae mai iho ā te taime e riro mai Iosepha i te peropheta rahi nō te Fa’aho’i-fa’ahou-ra’a, te taime e ’avau atu ’oia i te mau tīa’i ’e tā rātou pūpuhi i te fare ’auri nō Richmond, ma te mana rahi ho’i ’ua rūrūta’ina te mau tīa’i, te taime e fa’ati’a ’oia i te ’Ēkālesia, e rave i te mau semeio rarahi, e poro i te ’evanelia ma te hi’ora’a fa’ahiahia, e patu i te mau ’oire ’e te mau hiero ’e e ha’amau i te niu nō te putuputura’a o ’Īserā’ela ’e te ’ohipa nō te fa’aorara’a i nā pae e piti o te pāruru. ’Ua hina’aro rā vau e fa’aho’i ia ’outou i te hō’ē taime nā mua i terā mau mea, i te taime ’aita ā Iosepha i riro i te ta’ata tāna e riro mai. ’Ua hina’aro vau e ho’i i terā mau mahana nō te mea ’ua riro terā mau mahana nō Iosepha mai teienei nō ’outou. I tō’u mana’o e mau ha’api’ira’a faufa’a rahi nō ’outou nō ni’a i te Fatu Iesu Mesia ’e tāna ha’api’ira’a tumu ’e nō ni’a i tāna peropheta, ’o Iosepha Semita, e noaa mai roto i terā tau taure’are’ara’a o Iosepha. ’Ua ’ite au ē, ’ia fa’aro’o mai ’outou i teie pō ma te Vārua o te Fatu, e rahi mai tō ’outou here i te Fatu ’e tō ’outou fa’aro’o iāna ’e i te Metua i te ao ra, ’e e pūai mai tō ’outou ’itera’a pāpū nō ni’a i te Fa’aho’i-fa’ahou-ra’a ’e i te peropheta Iosepha Semita.
Te ’ā’amu
E ha’amata vau nā ni’a i te mau ’api ’auro. ’Ua fāri’i Iosepha Semita, 21 matahiti, i te mau ’api ’auro mai roto mai i te melahi Moroni i te ’āva’e setepa 1827, ’e e piti ’ōfa’i i ni’a i te hō’ē fana moni, tā te mau ’āti Nephi i parau te mau ’īriti parau.1 I te hope’a o terā tau ha’apohera’a rā’au, ’ua fa’anu’u Iosepha ’e Emma i Harmony (Pennsylvanie),2 te ’oire nō reira mai Emma, nō te rahi roa ho’i o te hāmani-’ino-ra’a i Palmyra.2
I Harmony, ’ua pāpa’ipa’i Iosepha i te tahi mau tāpa’o o te mau ’api nō te tuatāpapa i te reira. ’Ua ani ’oia i tōna hoa ia Martin Harris ’ia ’imi i te hō’ē ta’ata nō te ’īriti i te mau ’api, ’aita rā Martin i manuia.3
I te ’āva’e fepuare 1828 ra, ’ua pāpū roa mai ia Iosepha ē, nāna iho e ’īriti i te mau pāpa’a parau mai te tauturuhia e nā ’īriti parau.4 Ē ’ua tae a’era i te taime ’ua ha’api’i Iosepha i te ’īriti i te mau pāpa’a parau « nā roto i te hōro’a ’e i te mana o te Atua ».5
’O Emma, tei hapū i tā rāua tamari’i mātāmua, tei riro ’ei pāpa’i parau nō Iosepha. ’Ua ’ohipa rāua i ni’a i te mau pāpa’a parau ē ’ēperēra 1828 a’era, tē tae mai nei Martin Harris i Harmony ’ei pāpa’i parau nō Iosepha.
I te ’āva’e tiunu, ’ua oti ia Iosepha te ’īritira’a o te tuha’a mātāmua o te mau pāpa’a parau, tei roto ato’a te buka a Lehi. Hina’aro iti rahi tō Martin Harris e ’afa’i i te mau pāpa’ira’a i New York e fa’a’ite i tāna vahine ’e tōna ’utuāfare. E piti taime tō Iosepha ’imira’a i te parau fa’ati’a a te Fatu, i terā piti taime ’ua pāhonohia mai ’aita. ’Ua onoono rā Martin, ’e ’ua ani Iosepha i te Fatu nō te toru o te taime. I terā taime ’ua hōro’a te Fatu i te parau fa’ati’a ma te tītaura’a ’ia fafau Martin Harris ’ia fa’a’ite noa i te mau pāpa’ira’a i tāna vahine ’e te tahi ri’i noa ta’ata. Ma te ’oa’oa iti rahi, ’ua reva Martin i Palmyra ma te hōpoi i te mau pāpa’ira’a.
’Ua pe’ape’a rā Iosepha. I taua ato’a taime ra, ’ua haere mai Moroni e fārerei ia Iosepha nō te a’o iāna i te ani-noa-ra’a e fa’ati’a ia Martin ’ia rave i te mau pāpa’ira’a. ’Ua tītauhia ia Iosepha e fa’aho’i ia Moroni i te mau ’īriti parau ’e te mau ’api.6
’Aita i nava’i i reira, ’ua fānau mai Emma i te hō’ē tamāroa, ’aita rā te tamāroa i ora mai. Fātata ato’a Emma iho i te pohe, ’ua fa’aea noa Iosepha i pīha’i iho iāna e piti hepetoma. I te maita’ira’a iho ā ’o Emma, ’ua parau atu ’oia ia Iosepha e haere e hi’o ē e aha ra te parau nō Martin ’e te mau pāpa’ira’a.
I te taera’a atu Iosepha ia Martin Harris ra tōna ’itera’a ē, ’ua tano roa tāna ha’ape’ape’ara’a—’ua mo’e te mau pāpa’ira’a. Tē fa’a’ite ra te metua vahine o Iosepha :
« Ti’a… atura Iosepha mai te ’aira’a mā’a ma te parau ē, ‘E Martin, ’ua mo’e ia ’oe te mau pāpa’ira’a ?’
« ‘’Ē; ’ua mo’e’, ’ua pāhono mai Martin, ‘’e ’aita vau i ’ite tei hea roa’.
« ‘’A tae ho’i’… ’ua parau Iosepha ma te rima tāpiri, ‘’ua mo’e pauroa ! » ’Ua mo’e pauroa ! E aha ïa tā’u e rave ? ’Ua hara vau… ’Āhani pai ’ua ha’apa’o noa vau i te pāhonora’a mātāmua tā te Fatu i hōro’a mai […] ’Ua heva ’oia ’e ’ua ’ū’uru, ’e ’ua hāhaere noa i roto i te piha […]
« … ‘E aha pa’i te fa’ahapara’a a te melahi a te Atua Teitei ra e’ita e tano nō’u ?’
« … E aha pa’i te parau atu nō te tāmarū iāna, tē hi’o ra ’oia i te ’utuāfare tā’āto’a mai iāna i te hepohepora’a ; ’ua ’ī roa ho’i te fare i te ’oto ’e te amuamura’a ’e te heva maramara… ’Ua hāhaere noa ’oia, ’e ’a taime ra, ’ua ta’i ’e ’ua ’oto, ē tae roa i te tapera’a mahana, maoti te tahi tāparura’a, ’ua ’amu’amu ri’i ’oia.
« ’Ia po’ipo’i a’e, ’ua reva ’oia nō te ho’i i tōna fare. E ’ā’au teimaha tō mātou i te ta’a-’ē-ra’a mātou, inaha e au ē, te mea tāna i tīa’i rahi noa na… ’ua ma’ue tā’ue ïa, ’e ’ua ma’ue roa atu ».7
’Ua riro paha terā tere ho’iraa i Harmony e maha mahana ’ei taime teimaha nō Iosepha. Tē ha’ape’ape’a ra ’oia nō Emma, tē ’oto noa ra nō te fa’aru’era’a mai tā rāua tamari’i mātāmua. ’Ua mo’e te mau pāpa’ira’a ’e ’aita fa’ahou te mau ’api ’e te mau ’īriti parau. ’Ua riro ’ei tere ho’ira’a roa mau.
Fa’aoti a’era Iosepha e fāriu i ni’a i te Fatu.8 ’Ua fa’a’ite ’oia i te mea i tupu i tōna ho’ira’a i Harmony :
« ’Ua ha’amata vau i te fa’aha’eha’a iā’u iho nā roto i te pure ’ū’ana i mua i te Fatu… ’Ua [ha’amatara] vau i tō’u ’ā’au ’ei ti’aorora’a i te Atua ē, ’ia ti’a te reira, ’ia fāri’i au i te aroha i tōna nā rima ’e ’ia fa’a’orehia te mau mea ato’a tā’u i rave tei ’ore i ti’a i tōna ra hina’aro ».9
« Tē hāhaere ra vau nā rāpae, ’aita i ātea roa… tē fā mai nei taua ve’a nā te Atua ra ma te hōro’a fa’ahou mai iā’u i te Urima ’e te Tumima… ’Ua ani atu vau i te mana’o o te Fatu nā roto i teie nau mauha’a ’e ’ua fāri’i au i te heheura’a i muri nei ».10
’Ua pāpa’ihia te heheura’a tā Iosepha i fāri’i i roto i te tuha’a 3 o te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau. E a’ora’a putaputa ’e e pi’ira’a ho’i ’ia tātarahapa atu ā, ’e te tahi parau fafau. Nā mua te a’o :
« ’E inaha, e aha ra ’oe i te ha’apa’o ’ore pinepine noa i te mau fa’auera’a ’e te mau ture a te Atua, ’e ’ua ha’apa’o noa ho’i i te mau mārōra’a a te ta’ata nei.
« Nō te mea, inaha ra, e ’ere i te mea ti’a ’ia rahi a’e tō ’oe ri’ari’a i te ta’ata nei i tō mata’u i te Atua. Noa atu ē ’ua fa’ariro te mau ta’ata nei i te mau parau a’o a te Atua ’ei mea faufa’a ’ore, ’e e vahavaha atu ho’i i tāna mau parau—
« ’Āhīrī rā ’oe i ha’apa’o maita’i ’ua ti’a ïa ’oe i reira; ’e ’ua fa’atoro mai ïa ’oia i tōna rima ’ei tauturu nō ’oe i te mau ’ihe auahi ato’a a te ’enemi ra; ’e ’ua vai noa mai ïa ’oia i pīha’i iho ia ’oe i te mau taime pe’ape’a ato’a ra ».11
Nā te mārōra’a ’e te mata’u i te ta’ata i tūra’i ia Iosepha e ani fa’ahou ’e fa’ahou ā i te Fatu i te parau fa’ati’a e hōro’a i te mau pāpa’ira’a ia Martin Harris ra. ’Ua ha’amata Iosepha i te tātarahapa, ’ua ha’api’i rā te Fatu iāna ē, e rahi atu ā te rave.
« Inaha ra, ’o Iosepha ’oe, ’e ’ua mā’itihia ’oe ’ia rave ho’i i te ’ohipa a te Fatu, nā roto rā i te ha’apa’o ’ore, ’ia ’ore ’oe ’ia ara maita’i e hi’a ïa ’oe.
« ’A ha’amana’o rā ē, e aroha tō te Atua; nō reira, ’a tātarahapa i tā ’oe ’ohipa au ’ore i te fa’auera’a tā’u i hōro’a atu ia ’oe na, ’e ’ua vai ā tō ’oe mā’itira’a i reira, ’e ’ua parau-fa’ahou-hia ho’i i te ohipa ».12
’Ua tītau Moroni ia Iosepha ’ia fa’aho’i mai i te mau ’īriti parau ’e te mau ’api, ma te parau ato’a rā : « Mai te peu e fa’aha’eha’a mau ’oe ’e e tātarahapa noa ho’i, penei a’e e fāri’i fa’ahou ’oe i te reira ».13 ’Ua tāmau noa Iosepha i te tātarahapa ē ’aita i maoro roa ’ua fāri’i ’oia i te mau ’api ’e te mau ’īriti parau mai ia Moroni mai. 14
I muri ihoa, nō tōna ha’ape’ape’ara’a i te taere o te ’īritira’a i te tau to’eto’e nō 1829, ’ua ani Iosepha i te Fatu ’ia tono mai i te hō’ē pāpa’i parau.15 I te ’āva’e ’ēperēra, ’ua tono te Fatu ia Oliver Cowdery i Harmony nō te tāvini ’ei pāpa’i parau nō Iosepha, i muri noa mai i te fa’afāriura’a semeio a Oliver.16
Maoti te taera’a mai o Oliver, ’ua nu’u te ’ohipa ’iritira’a i mua i te hō’ē fāito fa’ahiahia.
’Ua ’ī te ’ohipa ’īritira’a o te Buka a Moromona i te mau semeio ’e te mau ha’amaita’ira’a nō Iosepha.
Terā rā tē ha’ape’ape’a noa ra ’oia e aha te rave nō te buka a Lehi. ’Aita ana’e te pāpa’a parau a Lehi, ’aita ato’a ïa te ’ā’amu o te ’utuāfare o Lehi, te tere i te fenua i parauhia ’aore rā te ’ā’ia nō reira mai te mau ’āti Nephi ’e te mau ’āti Lamana.
I te ’āva’e mē 1829, ’ua heheu te Fatu i te hō’ē fa’anahora’a ia Iosepha, tei ’ōpuahia ’a tau tenetere i teienei, nō te mono i te buka a Lehi i te mau ’api na’ina’i a Nephi. Tei roto i te reira mau ’api te hō’ē ha’apotora’a nō te buka a Lehi ’e te mau tohura’a ’e te mau ha’api’ira’a a Nephi ’e te tahi mau peropheta. ’Ua fa’auruhia teie mau pāpa’ira’a e te Fatu, tei roto i te Buka a Moromona mai te 1 Nephi i te mau parau a Moromona, tei fa’ahereherehia tau hānere matahiti ’e tei ’āmuihia i te mau pāpa’a parau e Moromona i raro a’e i te fa’aterera’a a te Fatu.17
’Aita Iosepha ’e Oliver i ’īriti fa’ahou mai i te buka a Lehi. ’Ua fa’aara te Fatu ia Iosepha ē, e mau ta’ata ’ī’ino tei taui i te mau pāpa’ira’a mātāmua ’e tē ha’avare ra rātou ’a moemoe noa ai nō te fa’ataupupura’a i te ’ohipa a te Fatu. ’Ua ’īriti Iosepha i te mau ’api na’ina’i a Nephi ’e ’ua tu’u i te reira i te ha’amatara’a o te Buka a Moromona.
E mau ’ohipa māere tei tae mai nā roto i te ’īritira’a o te Buka a Moromona. ’Ua fa’aho’ihia mai te autahu’ara’a, ’e ’ua bāpetizohia Iosepha ’e Oliver ’e ’ua fāri’i rāua i te hōro’ara’a i te Vārua Maita’i.18 ’Ahuru ma hō’ē ’ite tei hi’o i te mau ’api ’e tei hōro’a i tō rātou ’itera’a pāpū.
’Ua pūharahia te Buka a Moromona nā reira ato’a te ’itera’a pāpū o te mau ’ite, i te matahiti 1830. ’Ua ho’o Martin Harris, hō’ē o te mau ’ite, i tāna fa’a’apu nō te ’aufau i te nene’ira’a.
E piti tao’a iā’u ra nō te vaira’a buka ’ā’amu a te ’Ēkālesia tā’u i hina’aro e fa’a’ite ia ’outou. ’A tahi, hō’ē o te mau pāpa’ira’a mātāmua o te Buka a Moromona. Tei ni’a i teie ’api te ’īritira’a peretāne nō 1 Nephi 3:7 :
« E haere atu vau, ’e e rave ho’i i te mau mea tā te Fatu i fa’aue mai ra, ’ua ’ite ho’i au ē, e ’ore te Fatu e tu’u mai i te hō’ē fa’aue i te mau tamari’i a te ta’ata, maori rā e fa’aineine ’oia i te hō’ē rāve’a nō rātou, e ti’a ai ia rātou i te rave i te mea tāna i fa’aue mai ia rātou ra ».
Te piti o te tao’a, ’o te hō’ē nene’ira’a mātāmua ïa nō te Buka a Moromona.
Te mea tā Iosepha i fāri’i nā roto i te heheura’a, ’ua nene’ihia ïa i Palmyra ’e tei roto i te Buka a Moromona nei. E parau mau te ’ā’amu tā’u i fa’ati’a nō te taure’are’a Iosepha, nō ni’a ia Emma, Martin Harris, Oliver Cowdery, Moroni ’e te Buka a Moromona.
E aha te aura’a o teie ’ā’amu nō ’outou
Tē ani nei au ia ’outou, e au mau taea’e ’e tuahine here, ’ia hi’o ia ’outou iho mai teie ’ā’amu. Tē fa’aineine nei te Fatu ’e tē ha’api’i nei ia ’outou mai tāna i rave nō Iosepha i tōna taure’are’ara’a. E mau ha’api’ira’a faufa’a rahi nō ’outou e vai ra i roto i te ’ā’amu o Iosepha. I teie pō e rōtahi au i ni’a i e toru : te fa’aro’o ’e te ti’aturi ia Iesu Mesia, te tātarahapara’a ’e te mana pae vārua o te Buka a Moromona.
Ha’api’ira’a 1 : Te fa’aro’o ’e te ti’aturi ia Iesu Mesia
E ha’amata vau ’e te ha’api’ira’a 1 : Te fa’aro’o ’e te ti’aturi ia Iesu Mesia
Tē hina’aro nei au ’ia feruri ’outou i te hō’ē taime nō ni’a i te vaira’a o Iosepha ’a ani mai ai Martin Harris iāna ’ia ani i te Fatu nō te toru o te taime. ’Ua pāhono a’ena te Fatu ē ’aita, e piti taime. ’Ua fa’atupu te anira’a toru a Martin i te napura’a i roto ia Iosepha. ’Ua riro ’ei tāmatara’a nō te fa’aro’o.
I te hō’ē pae, e fa’aro’o tō Iosepha ia Iesu Mesia ’e ’ua ha’amaita’ihia ’oia i te mau ’ohipa pae vārua fa’ahiahia. ’Ua ’ite mata ’oia ’e ’ua paraparau ho’i i te Metua ’e te Tamaiti. ’Ua fārerei rāua Moroni ’e te tahi ato’a mau peropheta. Nō ’ite noa a’enei ’oia i te semeio nō te ’īritira’a i te Buka a Lehi ma te ’īriti parau ’e te ’ōfa’i hi’o.19
I te tahi atu pae, e 22 matahiti tō Iosepha ’e tē pe’ape’a ra te mana’o. E vahine fa’ahiahia tāna, ’ua hapū i tā rāua tamari’i mātāmua. ’Aita tāna e moni, ’aita e fāito ha’api’ira’a ’e te rāve’a nō te aupuru i tōna ’utuāfare. E mau ta’ata mana’o tūtāperepere ’e e mau ta’ata hāmani ’ino ’ati a’e iāna, e mea iti roa tōna mau hoa. ’Aita e ti’a fa’atere e pi’i atu, ’aita e ’āpo’ora’a fa’atere ’e ’aita e fare moni nō te hōro’a iāna i te tahi moni ’e te parau a’o. ’Ua ’ite ’oia ē nāna te hōpoi’a e pūhara i te mau pāpa’a parau, ’aita rā ’oia i ’ite nāhea i te ’aufau i te nene’ira’a mai te mea e fa’aru’e mai Martin Harris iāna. ’Ua ’ī roa tōna orara’a i te pāpū ’ore.
Noa atu ā tōna fāna’o rahi i te pae vārua, ’ua « rahi a’e tō [Iosepha] ri’ari’a i te ta’ata nei i [tōna] mata’u i te Atua »20 ’e ’ua fa’aoti atura e ani nō te toru o te taime, ’e ’ua au ’ore mai te Fatu ē mo’e atura te mau pāpa’ira’a. ’Ua aroha rā te Fatu ia Iosepha. ’Ua tauturu ’oia ia Iosepha ’ia tātarahapa nā roto i te ’umera’a i te fa’aro’o tei roto a’ena ia Iosepha, ’e ’ua fa’aineine ’oia i te rāve’a nō te monora’a i te mau pāpa’ira’a mo’e.
’Ua rau huru te tū’atira’a tō ’outou vaira’a i tō Iosepha. E taure’are’a ’outou e pe’ape’a ra ’e e pāpū ’ore ra nō ni’a i te fa’aipoipora’a ’e te ’utuāfare, te ha’api’ira’a ’e te ’ohipa, ’e nō ni’a i te ’imira’a i te vāhi nō ’outou i roto i te ao ’e te bāsileia o te Fatu. Tē vai fa’ahou ra paha te tahi atu ā mau tāmatara’a ’e te mau fifi i roto i tō ’outou orara’a.
Mai ia Iosepha te huru, tē vai ra tā ’outou mau rāve’a ’e te mau ’itera’a pae vārua. ’Ua putapū ’outou i te Vārua o te Fatu i roto i te pure, te mau pāpa’ira’a mo’a, te tāvinira’a ia vetahi ’ē. ’Ua ’ite ’outou i te here, te maita’i ’e te mana o te Fatu Iesu Mesia i roto i te tātarahapara’a, te ’ōro’a ’e te hiero mo’a.
’Ia fa’aruru atu ’outou i te mau tāmatara’a, ’aita e ’aperaa e tae mai iho ā, ’eiaha e pe’e i te a’o o tō ’outou mata’u ’aore rā e tūru’i i ni’a i te ’umera’a a te mau ta’ata. Tē ani nei au ia ’outou ’ia rave maoti i te mau mea tā te Fatu i tauturu ia Iosepha ’ia rave. Tē parau fafau atu nei au ē, e hōpoi mai te reira i te mana pae vārua i roto i tō ’outou orara’a.
’A tahi, ’a ’ume mai i te mau ’itera’a pae vārua ’e te mau rāve’a e vai a’ena nei i roto ia ’outou nō te ’apo mai i te fa’aro’o ’e te ti’aturi rahi a’e ia Iesu Mesia. ’A tūru’i i ni’a i te mau ha’amaita’ira’a pae vārua tā ’outou i putapū ’e i ’ite, ’ia noa’a mai te pūai nō te haere i mua ma te fa’aro’o i te Fa’aora. ’O ’oia te ha’amaita’ira’a rahi roa a’e o te mau ha’amaita’ira’a ato’a. E’ita roa atu tōna here e manuia ’ore. E vai ’oia ia ’outou na i roto i te mau taime fifi ato’a.
Te piti, ’a hi’o i mua ma te mata o te fa’aro’o nō te hi’o i te Fa’aora i te ’ohipara’a i roto i tō ’outou orara’a. ’A ha’amana’o na nāhea te Fatu i te fa’aineinera’a ia Oliver Cowdery nō te riro ’ei pāpa’i parau nō Iosepha ’e tōna tauturura’a ia Iosepha ’ia mono i ’api 116 i mo’e i te mau ’api na’ina’i a Nephi.21 ’Ua ’ohipa te Fatu i roto i te orara’a o Iosepha, ’e tē nā reira ato’a nei ’oia nō ’outou. E hīro’a ’e e fā mure ’ore tō ’outou, ’e e hope’a hanahana. Tē ’ohipa ra te Fatu i roto i tō ’outou orara’a i teie ra’a ra taime. Tei ’ō ’ōna i mua ia ’outou i te ’īritira’a i te mau ’ōpani, i te fa’aineinera’a i te tahi ta’ata nō te tauturu ia ’outou ’e i te ha’amatarara’a i te ’ē’a i mua ia ’outou.
Ha’api’ira’a 2 : Te tātarahapara’a
I teienei te ha’api’ira’a 2 : Te tātarahapara’a.
Hōho’i ana’e i te taime ’a ’ite ai Iosepha ē, ’ua mo’e te mau pāpa’ira’a. ’Ua ’ite Iosepha ē ’ua hara ’oia i mua i te Fatu ’e ’ua ’ōfati i tāna fa’auera’a. ’Ua teimaha roa ’oia i te mana’o hara ’e te ’oto. ’Ua fāriu rā Iosepha i ni’a i te Fatu ’e ’ua ’itehia mai te semeio nō te fa’a’orera’a hara ’e te ’oa’oa nō te fa’aorara’a.
’Ua tītau te Fatu ia Iosepha i te fa’aturera’a teitei mau, ’aita e ’ōtohera’a. ’Ua rave ’oia ia Iosepha mai te au i te peropheta rahi tāna i hina’aro ’ia riro mai Iosepha. ’Ua rahi a’e tō Iosepha ri’ari’a i te ta’ata i te Atua. ’Ua ti’aturi ’oia i ni’a i tōna māramarama ’eiaha rā i te Atua. Nō Iosepha, ’ua riro te tātarahapara’a i te hō’ē ’ohipa rahi a’e i te nā-’ō-noa-ra’a ē, « ’ua hape au. Tē tātarahapa nei au, ’ua mo’e iā’u te mau pāpa’ira’a ». Tītauhia ’ia upo’oti’a Iosepha i te huru, te mau mata’u ’e te mau hina’aro i roto i tōna orara’a tei riro ’ei a’a nō tāna mau hara. ’E tītauhia ’ia tupu ’oia i te rahi ’e ’ia ha’api’i ’e ’ia taui ho’i i te roara’a o tōna orara’a.
Tītauhia ’ia taui te ’ā’au o Iosepha, e roa’a noa mai nā roto i te aroha, te here ’e te mana o Iesu Mesia. Terā mau ïa tā Iosepha i fāri’i. ’Ua ’ite te Fatu i te fāito pūai o te hīro’a huru ari’i o Iosepha. I te paraura’a ’oia ia Iosepha ē, « ’O Iosepha ’oe… ’a tātarahapa… ’e ’ua vai ā tō ’oe mā’itira’a i reira »,22 e nehenehe ia ’outou ’ia fa’aro’o i roto i teie mau parau i te rima toro a te Fa’aora ia Iosepha ma tōna here ’e tōna aroha, ma te hia’ai rahi ’ia taui Iosepha.
E nehenehe ato’a ia ’outou ’ia fa’aro’o i te Fatu i te ha’api’ira’a ia Iosepha ’o vai mau ’oia. Parau mau, ’ua pa’ari ’oia i roto i te veve, e tamāroa fa’aapu ’aita i haere i te ha’api’ira’a, e ’ere rā terā tōna hīro’a mau. ’O Iosepha te peropheta ’oia, ’o te hi’o maita’i nā roto iāna Iesu Mesia e fa’aho’i mai i te ’īra’a o tāna ’evanelia i ni’a i te fenua nei.
Te pi’ira’a te Fatu ia Iosepha ’ia tātarahapa, ’ua riro ïa ’ei pi’ira’a iāna ’ia rave i te mau fa’aotira’a tītauhia nō te ti’a i ni’a ’e nō te fa’aiho mai i tōna hīro’a mau nā roto i te mana o te tāra’ehara a Iesu Mesia. ’Ua māuiui a’ena te Fa’aora i te tā’āto’ara’a tā Iosepha i fa’aruru, e ’ohipa pāpū ho’i te reira ’e te pa’ari ’e te ti’arepu. ’Ua pūpū Iesu Mesia ia Iosepha i te ’ē’a i te fa’a’orera’a hara ’e te fa’aorara’a. E rave rahi mahana, hepetoma ’e ’āva’e, ’ua ’imi noa Iosepha i te fa’a’orera’a hara a te Fatu ’e tōna mana fa’aora, ’e ’ua fāri’i mai ’oia i te reira.
Te mau taea’e ’e te mau tuahine, tē tītau ato’a ra te Fatu ia ’outou i te fa’aturera’a teitei mau, ’aita e ’ōtohera’a. Tē rave nei ’oia ia ’outou mai te au i te pipi itoito ’e te aroha tāna i hina’aro ’ia riro mai ’outou. ’Ua here ato’a rā ’oia ia ’outou mai tāna i here ia Iosepha. E hapehape iho ā tātou i terā taime ’e terā taime, ’e e tītauhia nō tātou tāta’itahi te mau ha’amaita’ira’a nō te tātarahapara’a.
Mai tā ’outou e ’ite ra nō Iosepha, ’ua riro te tātarahapara’a i te hō’ē ’ohipa rahi a’e i te parau-noa-ra’a i te Fatu ’e i tō ’outou ’episekōpo ē, ’ua hape ’outou. Te hara, ’o te fāriu-’ē-ra’a ïa i te Fatu. Te tātarahapa, ’o te ho’ira’a ïa iāna. E tītau te tātarahapara’a i te tauira’a o te ’ā’au ’e te ferurira’a, te hō’ē tauira’a orara’a e tū’ati i tō ’outou vaira’a.
Hau atu, e ha’amaita’i tāmau noa te tātarahapara’a ia ’outou. ’O te rāve’a ho’i te Fatu e tauturu nei ia tātou ’ia rave maita’i a’e i te ’ohipa ’e ’ia riro ’ei ta’ata maita’i a’e i te roara’a o te orara’a. ’O te rāve’a nō ’outou nō te ti’a i ni’a ’e nō te fa’aiho mai i tō ’outou hīro’a mau ’ei tamaiti ’e ’ei tamāhine nā te Atua ’e ’ei feiā pe’e mau ia Iesu Mesia.
E mea pāpū te parau fafau. ’A fāriu i ni’a i te Fatu Iesu Mesia, ’a tātarahapa i tā ’outou mau hara ’e ’a ha’apa’o i tāna mau fa’auera’a. E aroha mure ’ore tōna,23 ’e mai tā Iosepha i ha’api’i i muri iho : « ’Aita tō tō tātou Metua i te Ao ra… aroha ’e tā tāna mau ha’amaita’ira’a e ’ōti’a, tei ni’a atu i tā tātou e ineine i te ti’aturi ’e i te fāri’i ».24 ’Ua mā’iti Iesu Mesia e mamae nō tō ’outou mau hara, tō ’outou mau māuiui ato’a ’e te mau ’oto ’ia ti’a iāna ’ia fa’a’ore i tā ’outou hapa, ’ia fa’aora i te māuiui, ’ia taui ’e ’ia ha’amaita’i ia ’outou i te ’oa’oa. ’O ’oia mau iho ā te Fa’aora ’e te Tāra’ehara.
Ha’api’ira’a 3 : Te pūai pae vārua o te Buka a Moromona
I teienei te ha’api’ira’a 3 : Te pūai pae vārua o te Buka a Moromona.
I te fa’a’orera’ahia te mau hara a Iosepha, ’ua ’oa’oa ’oia i te fāri’i-fa’ahou-ra’a i te mau ’api ’e te mau ’īriti parau.s25 ’Ua tū’ama te ’ohipa i tupu ’e teie mau pāpa’ira’a i mo’e, i roto iāna, i te faufa’a rahi nō te Buka a Moromona i roto i te ’ohipa a te Fatu. Tē poro’i rahi a te mau peropheta i roto i te Buka a Moromona, ’o tō rātou ïa ’ītera’a pāpū nō Iesu Mesia ’e nō tāna ha’api’ira’a tumu. Tē vai ra te mana pae vārua i roto i terā buka.
E ti’a ’ia tātou ’ia ’ite i te reira i roto i te ’ohipa ’īritira’a a Iosepha. ʼAita te ’īritira’a i rave-noa-hia mai te hō’ē mātini. I riro te reira ’ei ’ohipa pae vārua, tei ha’api’i ho’i ia Iosepha i te mau ’ohipa a te Fatu ’e a te Vārua Maita’i. Nō Iosepha, ’ua riro te Buka a Moromona ’ei taime heheura’a mai te ha’amatara’a ē ’oti noa atu. ’Ua ha’api’i te Buka a Moromona ia Iosepha i te ha’api’ira’a tumu a Iesu Mesia, ’e ’ua pi’i te Fatu iāna ’ia ora i te reira—’ia ’ohipa ma te fa’aro’o ia Iesu Mesia, ’ia tātarahapa, ’ia bāpetizohia ’e ’ia fāri’i i te Vārua Maita’i.26
Nā roto i teie mau ’ohipa, ’ua ha’amaita’i te Fatu ia Iosepha i te mana pae vārua rahi atu ā. ’Ei hi’ora’a, i muri iho i tōna bāpetizora’ahia, ’ua parau ’oia ē, « ’ua ’ī [’oia] i te Vārua Maita’i » ’e « te aura’a o te mau ’īrava hōhonu [o te mau pāpa’ira’a mo’a], ’ua heheuhia mai ïa ».27
’Ua fa’a’ohipa te Fatu i te fāra’a mai te Buka a Moromona nō te fa’ateitei ia Iosepha ’e nō te ha’afātata ia Iosepha iāna ra. ’Ua ha’api’ipi’i te Fatu ia Iosepha ’e ’ua ha’apūai ho’i iāna nō te fa’atae mai i terā buka nā roto i te mana o te Vārua Maita’i.
E nehenehe te Buka a Moromona ’ia riro ’ei taime heheura’a nō ’outou, mai ia Iosepha te huru.
’Ua ’ite te mau peropheta i pāpa’i i te Buka a Moromona i tō tātou nei tau. ’Ua pāpa’i rātou ia tātou. Tē parau nei tā rātou mau parau nō tō tātou anotau, tō tātou mau hina’aro ’e tā tātou fā. Mai te mea e mahora tō ’outou ’ā’au ’a tai’o ’outou ’e ’a pure ho’i nō ni’a i te Buka a Moromona, nā te Vārua Maita’i28 e « fa’a’ite mai i te parau mau ia ’outou ».29 E ’ite mai ’outou ē, ’o te Fatu Iesu Mesia tō ’outou Fa’aora ’e tō ’outou Tāra’ehara, ’e ’o Iosepha Semita te peropheta nō te Fa’aho’i-fa’ahou-ra’a.
’Aita ā ’outou i te melo nō te ’Ēkālesia ’aore rā e mea maoro ’aore rā ’aita i maoro tō ’outou melora’ahia, tē ani nei au ia ’outou ’ia rave i tā Iosepha i rave—e tai’o i te Buka a Moromona, e pure nō ni’a i te reira, e ’ohipa ma te fa’aro’o ia Iesu Mesia nō te tātarahapa, nō te bāpetizo ’e nō te fāri’i i te Vārua Maita’i. ’Ei reira, e haere ā i mua nō te fāri’i ’e nō te ha’apa’o i te mau ’ōro’a ’e te mau fafaura’a nō te fa’aorara’a, mai te ’ōro’a tā’atira’a i roto i te hiero.
’Ua ’ite au i te mana o te Buka a Moromona nā roto e rave rahi roa ’ohipa i tupu nō’u. Tē hina’aro nei au e fa’ati’a i te hō’e ia ’outou i teie pō, tei tupu i tō’u taure’are’ara’a. E piti ’āva’e au i roto i ta’u misiōni i Heremani. E taime fifi rahi nō’u, ’ua paruparu te mana’o. I te hō’ē po’ipo’i, ’ua tūturi au nō te pure ’e ’ua parau vau i te Metua i te Ao ra i tō’u hepohepo. ’Ua parau vau iāna : « E te Metua i te Ao ra, tauturu mai na ». ’A pure noa ai au, ’ua fa’aro’o vau i te hō’ē reo ta’a ’ē ’e te pāpū mai te reo o te hō’ē ta’ata i pīha’i iho iā’u. ’Ua nā ’ō te reo : « ’A ti’aturi i te Atua ».
’Ua pārahi au i ni’a i tō’u ro’i ’e ’ua ’īriti atura i te Buka a Moromona, i te pene 4 nō Mosia, te mau ’īrava 9 ’e 10, ’e ’ua tai’o atura i te mau parau a te ari’i Beniamina :
« ’A fa’aro’o i te Atua ; ’a fa’aro’o ē, tē vai ra ’oia, e nāna iho i hāmani i te mau mea ato’a ra, tei te ra’i ’e te ao ato’a ho’i ; ’a fa’aro’o ē, tei iāna te pa’ari hope, ’e te mana ato’a i te ao nei, ’e i te ra’i atoa ho’i…
« ’A fa’aro’o outou ē, ’ia tātarahapa ’outou i tā ’outou mau hara e ti’a ai, e ’ia ha’apae i te reira, ’e ’ia fa’aha’eha’a ia ’outou iho i mua i te Atua ra… ’e tenāna, tē fa’aro’o na ’outou i taua mau mea ra, e ha’apa’o ïa ’outou ».30
I te tai’ora’a vau i teie mau parau, mai te huru ra ē, tē paraparau ra te ari’i Beniamina iā’u. ’Ua putapū vau i te mana nō te Vārua maita’i i tō’u ’ā’au. ’Ua ’ite ihora vau ’o te pāhonora’a teie i ta’u pure. Tītauhia ’ia ti’aturi au i te Fatu, ’ia tātarahapa ’e ’ia haere e rave i te ’ohipa. Mai taua mahana ē i teienei, ’ua riro te Buka a Moromona ’ei puna mana pae vārua i roto i tō’u orara’a.
Tō’u mau taea’e ’e mau tuahine, ’ua ’ite au ē, e fa’atere te Buka a Moromona ia ’outou ia Iesu Mesia ’e i tāna ha’api’ira’a tumu. ’A tai’o i te Buka a Moromona, ’a tuatāpapa i te reira, ’a pure nō ni’a i te reira, ’a ha’afaufa’a i te reira i roto i tō ’outou ferurira’a ’e tō ’outou ’ā’au i te mahana tāta’itahi. I te mau taime ato’a o tō ’outou orara’a, e riro tō tātou Fatu ’e Fa’aora i te parau ia ’outou i te hau, e fa’ateitei ia ’outou ’e e ha’apūai ho’i, ’e e ha’afātata ri’i noa mai iāna ra, i roto i teie buka, nā roto i te mana o te Vārua Maita’i.
’Iteraʼa pāpū
Tē fa’a’ite pāpū nei teie nau ha’api’ira’a e toru nō roto i te taure’are’ara’a o Iosepha, nō te mana o Iesu Mesia ’e tāna ha’api’ira’a tumu. Tē hōro’a atu nei au i tō’u ’itera’a pāpū ē, ’o Iesu te Mesia, te Tamaiti ora a te Atua ora. Tē vai nei te Tāra’ehara. Tē ora nei ’oia !
E ti’aturi au ’e tē pure nei au ’ia ’apo mai ’outou i te hō’ē mea i roto i te orara’a o Iosepha. Noa atu tāna mau tāfifira’a i tōna taure’are’ara’a, ’ua ti’aturi ’oia i te Fatu ’e ’ua ha’amaita’i mai te Fatu iāna nō te riro mai i te peropheta rahi nō te Fa’aho’i-fa’ahou-ra’a. ’Ua rave Iosepha i te ’ohipa mo’a a te Atua. E parau mau te Fa’aho’i-fa’ahou-ra’a. ’A ha’amana’o i teie : ’O Iesu te Mesia, ’e ’o Iosepha tāna peropheta. E tāponaponara’a mutu ’ore nō te mau tāviri autahu’ara’a, te mana o te autahu’ara’a ’e te mana autahu’ara’a e tā’amu nei ia Iosepha Semita ’e Thomas S. Monson. ’O te peresideni Monson te peropheta a te Fatu i ni’a i te fenua nei i teie mahana. E parau mau ana’e te reira.
’E nō reira, e au mau taea’e here, e au mau tuahine here nā te ao ato’a nei, tē parau atu nei au ia ’outou i teie pō, ’a ti’aturi i te Fatu Iesu Mesia. ’Ua ’ite ’oia i te i’oa o Iosepha; ’ua ’ite ’oia i tō ’outou i’oa. ’Ua here ’oia ia ’outou ’e tē ’ohipa nei ’oia i roto i tō ’outou orara’a. Nā roto i tōna aroha, tōna maita’i ’e tōna here, e nehenehe tā ’outou e ti’a i ni’a, ’e mai te peropheta Iosepha, e upo’oti’a i ni’a i te mau tāmatara’a ato’a nō te riro i te ta’ata ’ua ’ōpuahia ’outou ’ia riro mai : e feiā mo’a itoito ’e te ha’apa’o maita’i, e feiā fa’atere i roto i tō ’outou ’utuāfare mure ’ore ’e i roto i te ’Ēkālesia, e mau pipi mau nā Iesu Mesia, tei ’ī i tōna māramarama ’e i tōna here, tei fa’aineinehia nō te fāri’i i te Fa’aora ’ia ho’i fa’ahou mai ’oia. Tē fa’a’ite pāpū nei au i te reira, i te i’oa o Iesu Mesia, ’āmene.
© 2015 na Intellectual Reserve, Inc. Fatura’a paruruhia. Parau fa’ati’a nō te reo peretāne : 3/17. Parau fa’ati’a nō te ’īritira’a : 3/17. ’Īritira’a nō « Thou Art Joseph ». Tahitian. PD60003848 895