Purera’a 2018
Te tere o te tāhuti


Te tere o te tāhuti

Te hō’ē ’āru’i ’e Elder Dieter F. Uchtdorf

Purera’a ’ati ti’a i te ao nō te Feiā ’Āpī Pa’ari • 14 nō tēnuare 2018 • Pū ’āmuira’a

E au mau hoa taure’are’a, e au mau taea’e, e mau tuahine, tē fa’atae atu nei au i te here ’e te mau ha’amaita’ira’a o te pupu nō te Tino ’Ahuru Ma Piti ’āpōsetolo.

Tē mihi nei au i te peresideni Thomas S. Monson. ’Ua riro ’oia ’ei hoa rahi ’e te faufa’a rahi, tō’u ’orometua ’e te ta’ata a’o nō’u. E ti’a rā iā’u i te ha’apāpū atu ē, ’o te Fatu iho te upo’o o teie ’Ēkālesia, tāna ’Ēkālesia, Te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a Nei. ’Ua hōro’a te Fatu i te hō’ē fa’anahora’a hanahana ’ia fa’atere-noa-hia tāna ’Ēkālesia e te mau peropheta, te mau hi’o ’e te mau heheu parau.

Tei roto noa ’outou i tō mātou nei mau mana’o. Tē pure nei mātou nō ’outou, ’e ’ua here mātou ’e tē fa’ahiahia nei mātou ia ’outou.

Te putuputura’a ’e te ’ohipa fa’a’itera’a i tupu a’enei ’e ’o te tāmau noa i muri mai i teie rurura’a, ’o te hō’ē ïa hi’ora’a nō tō ’outou maita’i. Tau ’ahurura’a tauasini o ’outou tei ’āmui i te ’ohipa fa’ahiahia, mai te tauturura’a i te feiā māuiui, te fa’ateiteira’a i te vārua nā roto i te hīmene. ’Ua fa’ata’ahia ’outou nō te fa’a’itera’a i te parau ’āpī maita’i nō te ’evanelia a Iesu Mesia nā roto i te mau poro’i sōtiare ’e te tahi atu rāve’a ’e nā roto i tō ’outou iho hi’ora’a. Māuruuru nō tō ’outou fa’a’itera’a i tō ’outou hina’aro ’ia tāvini i te Atua ’e te ta’ata tupu.

E mea au ’ia ti’a i rotopū ia ’outou i teie mahana ’e ’ia putapū i tō ’outou vārua, tō ’outou pūai, tō ’outou ito. ’Ua ’oa’oa roa vau ’ua fa’aro’o tātou i ta’u vahine. ’O Harriet te hihi mahana mau o tō’u orara’a. Te ta’ata i mātau iāna, ’ua here ato’a ïa iāna. E ta’ata ’oia e fa’ariro i te ta’ata ’ati a’e iāna ’ei ta’ata maita’i a’e ’e te ’oa’oa a’e. Pāpū roa ïa ’ua nā reira ’oia i ni’a iā’u.

Nō fa’ahanahana noa nei māua i tā māua 55 matahiti fa’aipoipora’a. ’Ia hi’o māua i tā māua e piti tamari’i ’e tō rāua hoa fa’aipoipo, tā māua ono mo’otua ’e tō rātou ’utuāfare, ’e tō māua toru hina, ’ua māere māua i te tere rahi o tō mātou orara’a.

Te tau nō te mau pāhonora’a tae vave noa

E mana’o ta’a ’ē tei tae mai iā’u ’a fa’aineine ai au nō teie rurura’a. Parau mau ’ua ātea te tau o tō’u 18 ’e 30 matahiti ’e ’ua marau ri’i te hōho’a o te reira, noa atu rā tō’u nei fāito matahiti, e taure’are’a noa ā vau i roto iā’u.Inaha mātou te mau ta’ata pa’ari, tē hi’o nei mātou ia mātou ’ei feiā ’āpī tei ora maoro roa na.

E mau tū’atira’a rahi e vai ra i roto i te u’i ruhiruhia ’e tō ’outou, rahi atu i tā ’outou e mana’o ra. Tē ti’aturi nei au ē, e mea iti a’e te mau ta’a-’ē-ra’a i roto i te mau tamari’i a te Metua i te Ao ra, noa atu te matahiti, i te mau tū’atira’a. ’Ei hi’ora’a, e rave rahi o ’outou e mau uira’a nō ni’a i te Atua ’e nō ni’a ia ’outou—e mau uira’a hōhonu mai te mau uira’a e uihia ra e rātou tei pa’ari a’e ia ’outou :

« Tē vai mau nei ānei te Atua ? Tē tāu’a mai nei ānei ’oia ? »

« Tei ni’a ānei au i te ’ē’a ti’a ? »

« Nō te aha i te tahi taime, e mana’o māoaoa tō’u ’e te teimaha ’e te mo’ehia ’e te ’ōtahi ? »

« Nō te aha ’aita te Atua i tauturu mai i tō’u nei orara’a ?

« Nō te aha ’aita ’oia i pāhono i ta’u pure ? »

« Nō te aha ’oia i vaiiho iā’u ’ia fa’aruru i te hāmani ’ino, te ’oto, te ma’i ’e te ’ati ? »

E mau uira’a fifi rahi mau teie ’ia pāhono atu.

I teie nei tau pāhonora’a tae vave noa—mai te huru ra ē, e ’ite-pāpū-hia pauroa te mau pāhonora’a ti’a roa i ni’a ia Google—e ’ino’ino ri’i tātou i te tahi taime ’ia fa’ataimehia tā tātou iho mau pāhonora’a faufa’a rahi ’e te rū. E teitei tō tātou ’ā’au i te ra’i ’āre’a te mea e pāhonohia mai, ’o te hō’ē noa ïa « toma fa’atīa’i » ’e te fa’ati’i ’e te fa’a’ohu noa.

E mea au ’ore nā tātou te ’ohipa tīa’i.

’Ia tīa’i tātou i te tahi noa ma’a setoni ’ia pāhono mai te mā’imira’a natirara, e parau tātou ’ua mutu te rēni. ’E i roto i tō tātou ’ino’ino, e fa’aru’e paha tātou te mā’imira’a. Mai te peu rā e ’ohipa e au i te mau uira’a mure ’ore, te maita’i o te vārua, e ti’a ia tātou ’ia fa’a’oroma’i.

E ’ere hō’ē ā faufa’a tō te mau pāhonora’a ato’a. E matara ’ōhie mai te mau pāhonora’a a tō te ao, mai te pa’ari o te ao ’e te hi’ora’a o te ao, e mea faufa’a ’ore rā ’ia māpiha mai te mana’o rahi ’āpī ’e te peu ’āpī. E faufa’a fāito ’ore tō te mau pāhonora’a a te ra’i—te mau pāhonora’a mure ’ore. E tītau pinepine te fāri’ira’a i te reira mau pāhonora’a i te fa’atusiara’a, te ’ohipa ’e te fa’a’oroma’i.

E mea ho’ona te ’ohipa tīa’i nō teie mau pāhonora’a.

Ta’u fā i teie mahana, ’o te hōro’ara’a ïa tō’u ’ite pāpū ē, ’ua ’ite te Metua i te Ao ra ia ’outou, tē fa’aro’o nei ’oia ia ’outou ’e e’ita roa atu ’oia e fa’aru’e ia ’outou. ’A fāriu noa ai tō ’outou ’ā’au iāna ra ’e ’a pe’e ai i tāna haere’a, e tauturu mai ’oia i tō ’outou orara’a ma te hōro’a i te ’avei’a ’a rātere noa ai ’outou i teie tere rahi ’e te ’ana’anatae nō te tāhuti nei.

Fa’atū’ati i te mau patapatara’a

Teie te mana’o o te hō’ē ta’ata i fa’atupu i te mau ’ohipa ’āpī rarahi, ’o Steve Jobs nō Apple : « E’ita e nehenehe e fa’atū’ati i te mau patapatara’a ma te hi’o i mua, ma te hi’o rā i muri. » ’Ei reira ’oe e ti’aturi ē, e ’itehia te rāve’a nō te tū’ati te mau tāpa’o i tō ’oe ananahi ».1

E aha te aura’a o tāna parau ? Teie te tahi fa’ahōho’ara’a nō te tauturu. I te pae hope’a o te 19 tenetere, ’ua ha’amata te mau ta’ata pēni mai ia Georges Seurat ’e ’o Paul Signac i te hō’ē huru pēnira’a ’āpī e riro mai ’āraua’e i te « neo-impressionnisme ». Tā rāua huru pēnira’a, ’o te tāpatapatara’a ïa i te mau ’ū. ’Ia piri roa ’oe i te hi’o, e patapatara’a ’ū noa ïa tei tu’u-haere-hia. ’Ia hi’o pauroa rā ’oe i te pēni, e ’ite ’oe nāhea te mau patapatara’a e ’āno’i i te mau ’ū ’e ’itehia te mau hōho’a ’e te mau hōho’a nehenehe. Te mea huru tu’u haere noa ’e te ta’a ’ore, tē pāpū mai ra. I te tahi taime, ’ua riro tō tātou orara’a i te ano’ihi « neo-impressionnisme ». E au ē, ’aita e tū’atira’a i te patapatara’a ’ū o te mau ’ohipa i roto i te mahana, e mea huru hue noa i te tahi taime. E’ita e nehenehe e ’ite i te aura’a. E’ita e nehenehe e mana’o ē, e fā tō te reira.

’Āre’a rā, ’ia fa’aātea ri’i mai tātou ’e ’ia hi’o tātou i te tau mure ’ore, ’ia hi’o tātou i tō tātou orara’a nā roto i te ’evanelia a Iesu Mesia, e ha’amata tātou i te ’ite nāhea te mau patapatara’a rau o tō tātou orara’a e tū’ati nei. E’ita paha tātou e ’ite i te tā’āto’ara’a o te hōho’a i terā taime, ’ua nava’i rā tātou i ’ite nō te ti’aturi ē, e ’ōpuara’a nehenehe e te rahi i reira. ’E ’a tūtava noa ai tātou i te tu’u i te ti’aturi i te Atua ’e i te pe’e i tāna Tamaiti, e ’ite tātou i te hōtu hope’a i te hō’ē mahana, ’e e ’ite tātou ē, ’ua fa’a’ite noa na te rima o te Atua i te ’avei’a ma te arata’i i tā rātou mau tu’ura’a ’āvae.

E ’ite tātou ē, e fa’anahora’a iho ā tā te ’Orometua anoihi nō te teie mau patapatara’a ra. E ’ite tātou ē, ’ua ha’apūai ’oia i tā tātou mau tārēni, ’ua fa’aineine ’oia i te mau rāve’a ’e ’ua ha’amatara mai ’oia i te mau fa’ahope’ara’a hanahana rahi a’e i tā tātou iho i feruri noa na ’e i fa’atupu.

’Ua ’ite pāpū vau i te reira i roto i tō’u orara’a.

Tō’u tere o te tāhuti

E rave rahi o ’outou tei ’ite ē, i tō’u ’āpīra’a, e piti taime tō tō’u ’utuāfare fa’ahepora’ahia ’ia horo ’ē i tō mātou fare ’e ’ia fa’aru’e i te mau mea ato’a. I terā nā taime e piti, e ’ite-pāpū-roa-hia ē, tē hi’o ra te ta’ata i terā nau vāhi ’āpī tā mātou i tāpae atu ia mātou ’ei ta’ata « ha’aha’a a’e » ia rātou. I roto i te mau tamari’i o tō’u fāito matahiti, e mea ’ē tā’u paraparau, e rāve’a rahi atura ïa nō rātou nō te fa’ao’ō’o mai ’e nō te ’ata mai iā’u.

’Ua fifi roa tō’u nā metua nō te fa’afāna’o i tō mātou ’utuāfare. ’Ua ha’amata tō’u metua vahine i te ’ohipa pu’a ’ahu ’e ’o vau ïa, nā ni’a i tō’u pere’o’o ta’ata’ahi ’e te tāvere i muri, te fa’auta ’ahu nō terā taiete, ’ia ’oti te ha’api’ira’a.

Nō te ha’ape’ape’ara’a ’e te urupu’upu’u o te mau tauira’a nohora’a, ’aita vau i haere rahi i te ha’api’ira’a ’e ’ua ma’iri au hō’ē matahiti ha’api’ira’a.

I Heremani Hiti’a o te rā, ’ua tuatāpapa vau i te reo rusia. E mea pa’ari, ’ua haere rā iā’u. I teienei i Heremani Tō’o’ā o te rā, e ha’api’i ïa i te reo peretāne.

Mai te huru ē, ’aita roa atu e rāve’a ! ’Ua ti’aturi roa vau ē, ’aita iho ā tō’u vaha e tano nō te reo peretāne.

I tō’u taure’are’ara’a, ’ua fa’ahina’aro roa vau i te hō’ē tamāhine fa’ahiahia mau ’e tōna mata ’ō’aha. Te vāhi ’ino rā, ’aita ’o Harriet i huru tāu’a ri’i mai iā’u. E pau te mea tā’u i tāmata, ’aita e huru ē, e mā’ahia vau i reira. ’Ua fa’aro’o ’outou i tāna fa’ati’ara’a o te ’ā’amu.

Terā ïa vau, e taure’are’a faufa’a ’ore ri’i ’e te tāfifi haere ra i te ora i Heremani i muri mai i te tama’i, ’e e au ē, ’aore re’a rāve’a nō te manuia i roto i te orara’a.

’Ātīrā noa atu, e piti a’e ’ohipa maita’i i roto i tō’u orara’a.

’Ua pāpū iā’u ’ua here tō’u ’utuāfare iā’u. I te ha’api’ira’a ’e i te purera’a, e mau ’orometua tei fa’aitoito noa iā’u ’ia fa’ata’a i te mau fā teitei. Tē ha’amana’o noa nei ā vau i te ha’api’ira’a te hō’ē taure’are’a misiōnare marite i teie parau tumu i roto i te mau pāpa’ira’a mo’a : « Nō [’outou] te Atua ra, e ti’a ia vai ’ia mārō [atu] ? »2

E mea i reira tei puta maita’i i roto iā’u ma te mana rahi. Te reira te vaira’a ra, e aha ïa tā’u e mata’u atu ?

’Ua ti’aturi atura vau. ’E ’ua tu’u vau i tō’u ti’aturi i te Atua.

Nō te hō’ē tau, tei roto vau i te hō’ē fa’anahora’a ha’api’i tōro’a. ’Ua tu’u mai te hō’ē ’orometua i te ’ōpuara’a ’ia fa’ateitei a’e i te hi’ora’a, ’e ’ia haere au i te ha’api’ira’a pō nō te ha’api’i i te ’aravihi pae mātini. E ’ohipa rahi mau, terā rā ’ua ’ite mau au i tō’u au rahi i te manureva ! ’Ua ri’ari’a roa vau i te ’itera’a ē, tītauhia te reo peretāne nō te riro ’ei pairati. ’Ua hina’aro rā vau ’ia riro ’ei pairati, ē nā roto i te hō’ē semeio, ’ua fa’atano tō’u vaha, ’aita atura te reo peretāne i riro ’ei reo fifi roa ’aita e rāve’a.

Maoti teie mana’o ’e te fafaura’a ’āpī ’ia rave itoito i te ’ohipa ’e te ti’aturi i te Metua i te Ao ra, e mau ta’ahi’ira’a na’ina’i tā’u i rave tei tauturu i te patu i te ti’aturi e roa’a iā’u ’ia rave i te reira.

Parau mau, ’aita iho ā ïa te mau mea i tere ’ōhie noa.

I te 19ra’a o tō’u matahiti, ’ua tere atu vau i San Antonio (Texas), nō te ha’amata i tā’u ha’api’ipi’ira’a pairati nu’u reva. I ni’a i te manureva, i pīha’i iho vau i te hō’ē ta’ata parau Texas. ’Ua huru ’ē roa vau i te ’itera’a ē, terā reo peretāne tā’u i fa’aitoito noa na i te ha’api’i, e ’ere ïa mai te reo peretāne Texas.

I te fare ha’api’ira’a tōro’a pairati, ’ua fifi ato’a vau. E tata’ura’a rahi i reira, e ’aro te ta’ata nō te tāpae i te ti’ara’a mātāmua i te taime ha’afēti’ara’a. I terā iho taime tō’u ’itera’a ē, e fifi au inaha nō te rahira’a o te mau pīahi, e reo marite iho ā tō rātou reo tumu.

’Ua fa’aara ato’a mai tō’u mau ’orometua manureva iā’u nō ni’a i te hō’ē mea e nehenehe e riro mai ’ei fifi—’ua rahi tō’u taime i te purera’a. ’Ua fāri’i maita’i te mau melo iā’u i roto i te ’āma’a ’e i tō rātou fare, ’ua patu ato’a mātou i te hō’ē fare purera’a i Big Spring. ’Ua pe’ape’a tō’u mau ’orometua ē, e ha’afifi teie mau ’ohipa i te rāve’a ’ia roa’a iā’u te ti’ara’a teitei. ’Aita vau i mana’o na. Nō reira ’ua ti’aturi au i te Atua ’e ’ua fa’aitoito roa vau.

Ē ’ua mau iā’u te reo marite (noa atu pa’i tē ha’api’i noa nei ā vau). ’Ua fa’aoti au i tā’u ha’api’ipi’ira’a tōro’a pairati (’o vau te ti’ara’a mātāmua o tō’u piha). ’Ua riro mai au ’ei pairati manureva tama’i ’e i muri iho ’ei tōmānā manureva. ’E terā pōti’i mata ravarava o tā’u moemoeā ? Tei ’ō nei ïa ’oia iā’u nei.

Rave maita’i roa i te mau mea na’ina’i

E ha’api’ira’a ānei i reira ? I tō’u mana’o, e mea rahi !

Teie te tahi : ’Eiaha e fa’ateimaha roa ia ’outou i te mau ’ohipa rarahi ’e te fifi o te orara’a. Mai te peu e fa’aitoito ’outou i te rave i te mau mea « ’ōhie »—te mau mea « na’ina’i » tā te Atua e ani nei ia ’outou ’ia rave—’e ’ia rave maita’i roa ’outou i te reira i fāito e roa’a ia ’outou, e ’āpe’e mai te mau mea rarahi.

Te tahi o teie mau mea « na’ina’i ’e te ’ōhie » tā ’outou e nehenehe e rave maita’i roa, ’o te pure tāmahana ïa, te tuatāpapara’a pāpa’ira’a mo’a, te orara’a i te Parau pa’ari, te haerera’a i te purera’a, te purera’a ma te mana’o pāpū ’e te ’aufaura’a i te tuha’a ’ahuru ’e te mau ō.

E rave i teie mau mea, i te mau taime ato’a ’aita ’outou i hina’aro e nā reira. E mea na’ina’i paha teie mau « fa’atusiara’a » ’ia hi’ohia, e mea faufa’a rā, nō te mea e hōpoi mai te fa’atusiara’a i te mau ha’amaita’ira’a o te ra’i ».3

E nehenehe e parau ē, ’o tā ’outou mau fa’atusiara’a « na’ina’i ’e te ’ōhie » te mau patapatara’a o te mahana tāta’itahi ’o te fa’atupu i te pēni rahi o tō ’outou orara’a. E’ita paha ’outou e ’ite i te tū’ati’atira’a o te mau patapatara’a i teienei, ’aita i tītauhia i teienei. ’Ia nava’i noa te fa’aro’o nō terā taime tā ’outou e ora ra. E tu’u i te ti’aturi i te Atua ’e « nā roto i te mau mea iti nei e [tae] mai ai tei rahi roa ra.4

Tu’u i te ti’aturi i te Atua

I teienei e parau paha ’outou ē : « E mea maita’i nō ’oe Elder Uchtdorf. E ’āpōsetolo pa’i ’oe. E ’ere vau mai te reira. E ’ere au i te mea faufa’a nō te Atua. ’Aita ta’u mau pure e pāhonohia nei. ’Aita e ’avei’a i hōro’ahia nō tō’u orara’a. Mai te peu e fa’anahora’a tē vai ra nō’u, e fa’anahora’a fāito piti ïa. E fa’anahora’a mai te reira noa. E fa’anahora’a rave noa atu tei hōro’ahia ».

E au mau hoa ē, e ha’amana’o i tā Steve Jobs i aprau : « E’ita e nehenehe e fa’atū’ati i te mau patapatara’a ma te hi’o i mua ; ma te hi’o rā i muri ».

I tō ’outou fāito matahiti, ’aita roa atu vau i ’ite i hea vau e tāpae atu ai. ’Aita hō’ē a’e mau patapatara’a tū’ati’ati i mua iā’u.

’Ua tu’u rā vau i tō’u ti’aturi i te Atua. ’Ua fa’aro’o vau i te parau o tō’u ’utuāfare ’e tō’u mau hoa pa’ari, e ’ua tu’u vau i te ’āvae i mua ma te fa’aro’o, ma te ti’aturi ē, ’ia rave au i tō’u maita’i roa i terā taime, e ha’apa’o te Atua i te toe’a.

’E ’ua nā reira ’oia.

I ’ite ho’i ’oia i te hope’a mai te ha’amata mai ā, ’aita rā vau.

’Aita vau i ’ite i te ananahi, ’ua ’ite rā ’oia.

I roto i terā mau taime fifi rahi ’a mana’o ai au ’ua fa’aru’e mai ’oia iā’u, tei reira ’oia—tē ’ite ra vau i te reira i teienei.

I roto i te Maseli, tē vai nei teie parau rahi : « Ti’aturi ia Iehova mā tō ’ā’au ato’a ra ’eiaha rā e ti’aturi i tō ’oe iho ’ite. ’Eiaha e ha’amo’e iāna i tō ’oe ato’a ra mau haere’a, e nāna e fa’a’ite ia ’oe i tō ’oe ra mau haere’a ».5

E ’ere teie ’īrava i te uira’a.

’Aita, ’ia mana’o vau, e parau pāpū !

Nō reira, e ti’a ia ’outou ’ia ui : « E nehenehe ānei tā’u e fa’anava’i i te fa’aro’o nō te ti’aturi i te Atua ? ’Ua ti’a ānei iā’u ’ia ti’aturi ē, ’ua here ’oia iā’u ’e ’ua hina’aro ’oia ’ia arata’i i tō’u ’ē’a.

Te parau mau, tē rave maita’i nei ’outou i te mau mea e rave rahi i tō ’outou pae. Tē a’o nei rā vau ia ’outou ’ia ti’aturi ē, e maita’i rahi atu ā tō ’outou orara’a mai te peu e tūru’i ’outou i ni’a i te Atua nō te arata’i i tā ’outou haere’a. ’Ua ’ite ’oia i te mau mea e’ita e haere ia ’outou ’ia ’ite, ’e e ananahi tāna i fa’aineine nō ’outou e’ita e haere ia ’outou ’ia feruri. ’Ua fa’a’ite pāpū te ’āpōsetolo Paulo ē : « ’Aore i hi’ohia e te mata ra, ’aore i fa’aro’ohia e te tari’a ra, ’aore ho’i i ō i roto i te ’ā’au o te ta’ata ra, ’o tā te Atua… i vaiiho nō te feiā e hina’aro iāna ra ».6

’Ua hina’aro ānei ’outou i tō ’outou Metua i te Ao ra ’ia arata’i ia ’outou, ’ia ha’amaita’i ’e ’ia turu ia ’outou ?

E ti’aturi ïa.

E here iāna.

E ’imi iāna ma tō ’outou ’ā’au ato’a.

E haere i tāna haere’a—’oia ho’i e ha’apa’o i te mau fa’auera’a, e fa’atura i tā ’outou mau fafaura’a, e pe’e i te ha’api’ira’a a te mau peropheta ’e e fa’aro’o i te muhumuhu a te Vārua.

’A rave i te reira ’e nā te Atua e rave « ’ia riro [’outou na] ’ei tauasini, ’e ’ia ha’amaita’i mai ho’i ia ’outou, i tāna ho’i i parau mai ia ’outou na ! »7

E ti’a tātou i mua i te Atua

Tē ta’a ra iā’u ē, nō vetahi e mea huru ’ōhie, nō vetahi rā e mea pa’ari ’ia rave. ’Oia iho ā, ’aita e faufa’a ’ia haere ātea roa i roto i te ta’ere i teie nei tau nō te fa’aro’o i te mau reo pāto’ito’i ’o te ha’aparuparu ’e ’o te fa’ao’ō’o i te ti’aturira’a i te Atua, ’e tae noa atu tō tātou ha’apa’ora’a.

’Ua pūai roa te reira mau reo i tō tātou nei mahana nā roto i te nu’ura’a fāito ’ore o te tūreiara’a.

’O tā ’outou ïa tāmatara’a. ’O tā ’outou ato’a rā ha’amaita’ira’a.

Tē vai nei tō’u ti’aturi ē, e ’ite mai ’outou i te mau rāve’a nō te fa’a’ohipa i te reira mai te au i te ravera’a ’a te Fatu !

E tuha’a te reira nō tō ’outou tere o te tāhuti. ’O te huru ’outou e rave i te reira te huru te reira e ha’amaita’i i tō ’outou ananahi ’e e fa’aoti i tā ’outou tuha’a i roto i te ’ohipa a te Atua i ni’a i te fenua nei.

Teie rā, ’aita te ’ohipa e tupu nei i roto i tō ’outou orara’a i te mea ta’a ’ē roa. E ’ere ’o ’outou noa te u’i i tāmatahia te fa’aro’o i te Atua ’e i fa’ao’ō’ohia. Inaha, mai te huru ē, e tuha’a te reira nō te tāmatara’a tāhuti nō te tā’āto’ara’a o te mau tamari’i a te Atua.

’Ua parau Iesu i tāna mau pipi : « ’Āhiri ’outou nō teie nei ao, e au mai teie nei ao i tōna iho : Nō te mea rā e ’ere ’outou i tō teie nei ao, ’o vau i mā’iti ia ’outou nō roto i teie nei ao, e riri mai ai teie nei ao ia ’outou ».8

E ti’a ato’a ia ’outou ’ia fāri’i ē, i te taime ’outou e rave ai i te fafaura’a ’ia pe’e i te Fa’aora, e pāto’i mai iho ā nā feiā e pārahi i roto i terā fare rahi ’e te ’ā’ano—ma te reo pūai i te tahi taime.9 E tāmata ato’a paha rātou i te hāmani ’ino ia ’outou ’e ’ia fa’aha’amā ’outou.

E ha’amana’o rā e’ita ’outou e ti’a i mua ia rātou. E ti’a ’outou i mua i te Atua. Tē vai ra te mahana e ti’a atu ’outou i mua iāna nō te fa’a’ite nō ni’a i tō ’outou orara’a.

E ani mai ’oia e aha tā ’outou i rave nō te upo’oti’a i te mau fa’ahemara’a a te ao ’e nō te pe’e i te ’ē’a parau ti’a. E ani mai ’oia i pe’e ānei ’outou i te Fa’aora, i here ānei ’outou i tō ta’ata tupu, i tāmata māite na ānei ’outou i te fa’aea noa i ni’a i te ’ē’a nō te ti’ara’a pipi.

E au mau hoa taure’are’a, e au mau taea’e, e au mau tuahine, e’ita e nehenehe e haere i nā ’ē’a to’opiti. E’ita e nehenehe e fāri’i i te mau ha’amaita’ira’a hau ’ē atu nō te ti’ara’a pipi ’a tāpe’a noa ato’a ai i tō ’outou parau melora’a i roto i te pāroisa hō’ē nō Babulonia. E au mau taea’e, e au mau tuahine, i teienei te taime nō te fafau ia ’outou i te Mesia ’e nō te pe’e i tōna ’ē’a.

Tē vai ra te mahana e ’ite te tā’āto’ara’a o te mau tamari’i a te Atua i te mea ti’a—rātou ato’a e fa’ao’ō’o nei i te parau mau. E pi’o rātou i ni’a i tō rātou turi ’āvae nō te fā’i ē ’o Iesu te Mesia, te Tāra’ehara, te Fa’aora o te ao.10 E ’ite mai rātou ē, i pohe ’oia nō rātou.

I terā mahana e ’ite-pāpū-hia ai ē ’o ’oia ana’e te reo i ti’a na ’ia fa’aro’o.

E ’ite pāpū roa ’outou i tō ’outou ha’amaita’ira’a i te tāpe’a-noa-ra’a i te fa’aro’o, i te ha’apa’ora’a i te mau fa’auera’a a te Atua, i te tāvinira’a i tō ’outou ta’ata tupu ’e i te patura’a i te bāsileia o te Atua i ni’a i te fenua nei. E au mau hoa, e ti’aturi—’e nā te Atua pārahi ia ’outou na. E fāriu i tō ’outou ’ā’au iāna ra—’e nāna e arata’i ia ’outou i ni’a i tō ’outou tere i roto i teie tere rahi ’e te ’ana’anatae o te orara’a tāhuti nei.

’Aita e huru ’ē

I teienei, ’ia parau vau e vaiiho i te Atua e arata’i i tō ’outou orara’a, e ti’a roa ’ia ha’apāpū i te hō’ē mea. E’ita paha ’outou e au i teie parau. ’Ia ui ’outou i te Atua nō ni’a i te mau fa’aotira’a e rave i roto i tō ’outou orara’a—te mau fa’aotira’a rarahi ato’a—e’ita paha ’oia e hōro’a mai i te pāhonora’a pāpū. Te parau mau ho’i, i te tahi taime ’aita e huru ’ē nō te Fatu te mea e fa’aoti ’outou, e fa’aea noa rā i roto i te ’ōti’a o te mau fafaura’a ’e te mau parau tumu niu o te ’evanelia.

I te rahira’a taime, e ’ere te fa’aotira’a i te mea faufa’a a’e i te mea e rave ’outou i muri iho i te ravera’a i te fa’aotira’a.

’Ei hi’ora’a, e nehenehe e piti ta’ata e fa’aoti ’ia fa’aipoipo noa atu ē e mau fēti’i tō rāua ’aita e mana’o ra ’ua tano rāua. Teie rā, e ti’aturira’a rahi mau tō’u nō teie nā ta’ata mai te peu ē, ’ia oti te fa’aotira’a i te ravehia, e ha’apa’o hope noa rāua i tā rāua fafaura’a ia rāua ’e i mua i te Fatu, ma tō rāua ’ā’au ato’a ’e te mana’o. Nā roto i te fa’a’itera’a i tō rāua here ’e te hāmani maita’i ia rāua, ’e nā roto i te rōtahira’a i ni’a i tō rāua maita’i pae manava, pae vārua ’e pae tino—nā roto i te rave-tāmau-ra’a i te mau mea « na’ina’i »—e tano maita’i roa rāua.

I te tahi pae tē vai ra nā ta’ata fa’aipoipo tei mana’o ē, ’ua « tano roa » te ta’ata tā rāua i mā’iti ’e e mana’o atura rāua ē, ’ua oti te ’ohipa.Mai te peu e ha’apae rāua i te ha’amātau i te tahi ’e te tahi ’e e fa’aea i te paraparau mata ’e mata e he’e atu ai i roto i te mana’ora’a iāna iho ’e te rōtahira’a i ni’a iāna iho—tei ni’a teie nā ta’ata fa’aipoipo i te ’ē’a nō te ’oto ’e te tātarahapa.

Hō’ē ā huru nō te mā’itira’a i te tōro’a ’ohipa. E ti’aturira’a rahi tō’u nō te ta’ata e rave i te hō’ē tōro’a ri’i, ’o tē rave rā i tōna maita’i roa ’e ’o tē ’imi i te rāve’a nō te fa’ariro i tāna ’ohipa ’ei ’ohipa ’ana’anatae ’e te fa’efa’ea.

’Aita tō’u ti’aturira’a rahi nō te ta’ata e mā’iti i te hō’ē tōro’a fa’ahiahia ’e te tu’iro’o, ’o tē ha’amo’e rā i muri iho i terā auahi roto tītauhia nō te ha’amanuia iāna i roto i tāna ’ohipa. Inaha ho’i, ’o te manuiara’a ’ia fa’atano iāna i ni’a i te mau tauira’a i te ’ohipa tē riro mai ’ei ’aravihi mātāmua roa e tītauhia ’ia roa’a mai nō tō ’outou u’i, nō te fa’aruru i ananahi.

Nō reira, e aha tā te Fatu e hina’aro nei ia ’outou i roto i te mau fa’aotira’a rahi ?

’Ua tauturu rahi mai tāna arata’ira’a ia Oliver Cowdery ’e ia Iosepha Semita. ’Ua nā ’ō te Fatu ia rāua : « E ’imi māite ’oe i te reira i roto i tō ’oe ’ā’au e ti’a ai ’ei reira ’oe e ani mai ai iā’u ē ’ua ti’a ānei ».11

’Ua hōro’a te Metua i te Ao ra ia ’outou i te hō’ē roro ’e te hō’ē mafatu. Mai te mea e ti’aturi ’outou iāna, e tauturu mai ’oia ia ’outou ’ia fa’a’ohipa tano to’opiti nō te rave i te fa’aotira’a.

E rave rahi fa’aotira’a ’ua hau atu i te hō’ē noa mā’itira’a maita’i. I te tupura’a te reira nō Iosepha ’e tōna mau hoa, ’ua fa’a’ohipa te Fatu i te hō’ē parau ta’a ’ē ’a ’imi ai rātou i tāna arata’ira’a. Teie taua parau ra :« ’Aita e huru ’ē ».12

’Ua parau rā te Fatu i muri noa mai : « ’Ia ha’apa’o maita’i noa ».13

Tā ’outou ’ohipa, ’o te ravera’a ïa i te mau fa’aotira’a maita’i roa a’e e haere ia ’outou, mai te au i te ’ite e vai ra, ma te tanuhia i roto i te mau faufa’a ’e te mau parau tumu o te ’evanelia. ’Ei reira e tūtava mā tō ’outou pūai ato’a ’ia manuia tā ’outou e rave—’e ’ia ha’apa’o maita’i noa.

’A rave i te reira ’e e tū’ati’ati te mau patapatara’a.

E mea huru ’ē paha ’ia fa’aro’o ē, e’ita te Atua e hōroa noa mai i te hō’ē haere’a pāpū nō te tere o tō ’outou orara’a. ’O te fa’aue mau ānei rā tā ’outou i hina’aro i roto i te tuha’a hu’ahu’a o tō ’outou orara’a ?

’O te hō’ē ta’ata fa’a’ite parau huna mau ānei tā ’outou i hina’aro nō te hōro’a ia ’outou i te rāve’a hou ’outou iho ’a feruri ai i te reira ? E aha ïa huru tere ?

E au mau hoa taure’are’a, hō’ē noa taime terera’a nō ’outou i te tāhuti nei. E’ita ānei te hō’ē tere fa’atanotanohia ma te ta’ata e parau mai i te mau rāve’a ato’a ’e te mau pāhonora’a ato’a o te orara’a i te fa’a’ere ia ’outou i te mana’o ē ’ua manuia ’outou, ’e e fa’a’ere i tō ’outou ti’aturi rahi a’e14 i te Fatu ’e ia ’outou iho nei ?

Nō te mea ’ua hōro’a te Atua i tō ’outou ti’amāra’a ’ia mā’iti, e rave rahi ’avei’a tā ’outou e nehenehe e mā’iti ’e e arata’i ia ’outou i te orara’a manuia. ’Ua rau te fa’ahope’ara’a o te tāhuti nei, ’a mā’iti i te fa’ahope’ara’a o tō ’outou iho ’ā’amu. Tē vai ra te mau fa’auera’a, tē vai ra te mau fafaura’a, tē vai ra te parau fa’auru a te peropheta ’e tē vai ra te hōro’a o te Vārua Maita’i. ’Ua nava’i ’e hau atu nō te fa’atere ia ’outou i te ’oa’oa tāhuti nei ’e i te poupou mure ’ore. I pīha’i atu, ’eiaha e fa’aparuparu mai te peu e rave ’outou i te mau fa’aotira’a i raro mai i te fāito maita’i roa. E mea nā reira ’outou i te ha’api’i. E tuha’a te reira nō te tere !

’Aita e tere e tere au noa mai te ha’amatara’a i te hope’a, mai te peu rā e ha’apa’o maita’i noa ’outou, e nehenehe tā ’outou e tīa’i pāpū i te fa’ahope’ara’a ’oa’oa. E hi’o na ia Iosepha nō Aiphiti. E rave rahi taime e mea ’ino roa tōna orara’a. ’Ua ho’ohia ’oia ’ei tītī e tōna nā taea’e. ’Ua hurihia ’oia i roto i te fare tāpe’ara’a nō te hō’ē hara e ’ere nāna. Noa atu te mau ’ohipa hāhano i onoono i ni’a iāna, ’ua tāpe’a noa ’oia i tōna fa’aro’o. ’Ua tu’u ’oia i tōna ti’aturi i te Atua. ’Ua ’imi ’oia i te maita’i a’e e noa’a mai i reira. Matahiti ’e matahiti—noa atu ē, mai te huru ē, ’ua tāu’a-’ore-hia ’oia ’e ’ua fa’aru’ehia—’ua ti’aturi noa rā ’oia. ’Ua fāriu noa Iosepha i tōna ’ā’au i ni’a i te Atua. ’E ’ua fa’a’ite mai te Atua ē, e ti’a iāna ’ia taui i te ’ino ’ei maita’i.15

I teie mahana, ’ua ma’iri 4 000 matahiti, tē ’ite-noa-hia ra te tahi ha’api’ira’a i roto i te ’ā’amu nō Iosepha.

E ’ere paha tō ’outou tere mai te reira te ri’ari’a, e tupu rā te maita’i ’e te ’ino. Nō reira, e ha’amana’o ia Iosepha : E vai ha’apa’o maita’i noa. E ti’aturi. ’Eiaha e ha’avare. ’Eiaha ’outou e ha’amaramara. ’Eiaha e hāmani ’ino atu. E here i te Atua, e here i tō ta’ata tupu. E tu’u i te ti’aturi i te Fatu, noa atu ā e mea huru rumaruma te reva.

E’ita paha ’outou e ’ite ē i muri iho roa, e hi’o rā ’outou i muri ’e e ’ite mai ’outou ē, ’ua fa’atere ’e ’ua arata’i mau te Fatu i te ’avei’a o tō ’outou ’ē’a.

’Ua tū’ati’ati mau ā te mau patapatara’a.

E pae mea e ha’amana’o

Nō reira, e aha tā’u e tī’ai ra e ha’amana’o mai ’outou i teie nei taime tā tātou ?

’A tahi, ’ia ’ite ’outou ē, e maoro ri’i mai paha te pāhonora’a a te Atua i tā ’outou mau uira’a hōhonu roa, ’e e rāve’a mana’o-’ore-hia paha. E faufa’a mure ’ore tō te mau pāhonora’a a te Atua. E mea ho’ona ’ia tīa’i.

Te piti, ’ia roa’a te hō’ē vāhi iti fa’aro’o. Fāriu i tō ’outou ’ā’au i ni’a i te Atua. E ti’aturi ē, e mea faufa’a ’outou nā te Atua, e tu’u i tō ’outou ti’aturi ē, e fa’atupu ’oia i te mau mea rarahi atu ā i roto i tō ’outou orara’a i tā ’outou iho e nehenehe e fa’atupu.E ha’api’i nō ni’a iāna. E here iāna. E ti’aturi iāna. E paraparau pinepine iāna iāna, mā tō ’outou ’ā’au ato’a. E toro i te tari’a i tōna reo.

Te toru, e fa’aitoito roa i te haere i ni’a i te ’ē’a nō te ti’ara’a pipi. ’Eiaha e fiu. E fa’aitoito i te rave maita’i roa i te mau mea na’ina’i, e tae mai iho ā te mau mea rarahi i tō rātou vāhi.

Te maha, ’eiaha e vaiiho i te mau reo ’ana’anatae ’ore e fa’ahahi ’ē i tō ’outou tere fa’aro’o. E ha’amana’o, e’ita ’outou e ti’a i mua i te reira mau fa’ahapara’a. E ti’a ’outou i mua i tō ’outou Metua i te Ra’i. E hi’ohia tāna mau tumu faufa’a.

Te pae, e rave i te mau fa’aotira’a maita’i roa a’e e haere ia ’outou nā roto i te pe’era’a i te mau muhumuhu e tae mai i tō ’outou ’ā’au ’e i tō ’outou mana’o. E fa’aitoito roa i te pe’e i te reira. E fa’aro’o, ’e nā te Atua e ha’amo’a i tā ’outou mau tauto’ora’a itoito nō tō ’outou maita’i’ mure ’ore.16

E rave i te reira, ’e i te hope’a, e maita’i te mau mea ato’a.

Tē vaiiho nei au i tā’u ha’amaita’ira’a i teie mahana, i te ha’amatara’a o teie nei matahiti ’āpī, ’ia tūtava pāpū ’outou i te mātau i tō ’outou Atua, e rahi mai tō ’outou fa’aro’o. ’Ia ’imi ’outou i te pe’e i tō ’outou Fa’aora, e rahi mai tō ’outou ti’aturi.17 ’E ’ia haere ’outou ma te ha’apa’o maita’i ma te ’ā’au mahora i te māramarama o te Mesia, e pa’ari mai tō ’outou here i te Atua ’e e ha’amaita’ihia tō ’outou ’aravihi ’ia here i tō ’outou ta’ata tupu.

E fa’atae pauroa mai te reira ia ’outou i te ’oa’oa ’e te poupou.

E fa’atae mai te reira i te hau.

Tē vai ra te mahana, e fa’atae mai te reira i te hanahana mure ’ore.

I terā ra mahana, e hi’o ’outou i muri i teie tere iti ’ana’anatae o te tāhuti, ’e e ta’a ’outou. E ’ite ’outou ē, ’ua tū’ati’ati mau te mau patapatara’a ’ei hōho’a nehenehe, rahi atu te nehenehe i tā ’outou i feruri a’enei. Ma te māuruuru e’ita e nehenehe e parau, e ’ite ’outou ē, tei reira noa te Atua iho ’e tōna here rahi, tōna maita’i ’e tōna aumihi, i te hi’ora’a ia ’outou, i te ha’amaita’ira’a ia ’outou ’e i te arata’ira’a ia ’outou iāna ra, hō’ē tu’ura’a ’āvae i muri mai i te tahi.

Tē fa’a’ite pāpū nei au i te reira ’e tē vaiiho nei au i ta’u ha’amaita’ira’a i ni’a ia ’outou ’ei ’āpōsetolo nā te Fatu, i te i’oa mo’a o tō tātou Fatu, te i’oa o tō tātou Tāra’ehara ’e Fa’aora, ’o Iesu Mesia, ’āmene.

Nene’i