Digitaka na Gagadre Dodonu

Lotu e Vuravura Raraba me baleti ira na iTabagone Qase Cake

Elder Robert C. Gay

Mataveiliutaki ni Vitusagavulu

Sigatabu, 3 ni Me, 2020

Kemuni na taciqu kei na ganequ, au via vakavinavinakataka vakailiu na watiqu talei ena veivakasalataki totoka oya. Lynette, vinaka vakalevu.

E dua na veivakalougatataki kei na madigi vakaitamera vei keirau me mai tiko kei kemuni ena yakavi oqo. Eda bula donumaka tiko oqo e dua na gauna matalia, kau vakadinata ni ko ni a susugi mai me baleta na veigauna oqo. Ena dua na gauna lekaleka sa oti, a kaya kina o Peresitedi M. Russell Ballard, “Au vakabauta ni oqo na itabatamata cecere duadua ni itabagone qase cake ena itukutuku ni Lotu. Au vakabauta ni dina oqo.”¹ Sa i kemuni na itabatamata uasivi digitaki ka susugi cake mai mo ni muataka na vei gauna voravora ki na kena vakarautaki na vuravura ki na ikarua ni lako mai nei Jisu Karisito E kilai iko ka lomani iko vakatitobu o Koya.

Noda Gauna

Bogi nikua, ni keirau gole mai ki na kakaburaki oqo, e tukuni vei keirau ni ciqomi e tini vakaudolu na taro ena tweeter me baleta na Yalo kei na ivakatakila yadua. Au nuitaka na bogi nikua ni ko sa rogoca na watiqu kei au ena rawa ni o ciqoma na sau ni veitaro oqori. Au masuta na Yalo Tabu, o koya sa qasenivuli, me sauma vua na dua me vaka ni sa rawa ni sauma talega ki na lewevuqa.

Ena noda veisiga kei na veivula sa qai mai oti toka oqo vaka lewe ivuravura eda mai sotava na veika rarawa vakamatalia, na veilecayaki, na leqa, kei na veibolebole oqori. Oqo na veigauna ka sa tukuni makawa tu mai, ka na qai mai tinivaki ena iKarua ni Lako mai ni noda iVakabula E parofisaitaka na veigauna oqo o Jisu. E kaya o Koya: “Ia dou na rogoca na ivalu kei na irogorogo ni valu, ia mo dou kakua ni kidroa kina, ni sa kilikili me yaco na veika kece au a tukuna vei kemudou. … Raica au sa vosa ena vukudra na noqu tamata digitaki; ena veibolebolei na veimatanitu, kei na veivanua; ena yaco tale ga na dausiga, kei na mate dauveitauvi, na tavuki ni vanua, ena yasana e vuqa. Sa na batabata mai na nodra loloma na tamata.… [E]na vakayacori taucoko.”² Au via wasea ga e dua na kena vakasama baleta na veika kece oqori. E dua na lesoni mai na itukutuku makawa ni Lotu.

Eratou se qai curuvou mai ki na Lotu o Amanda Barnes Smith, na watina o Warren, kei iratou na luvedrau e lima ena gauna eratou a lako kina ki Misuri. Eratou a laki duavata kei ira na Yalododonu ena Haun’s Mill ni vo ga e vica na siga me ra lako yani e dua na ilala dauvakacaca ka vakamatea e vicavata na turaga kei na gonetagane e kea. Na wati Amanda kei na luvedrau gonetagane yabaki 10 e rau a wili vata kei ira era a vakamatei,. E dua tale na luvena gonetagane a vakamavoataki sara vakaca. A ciqoma o Amanda e dua na ivakatakila kaukauwa me baleta na sala e rawa ni vakabula kina na luvena tagane ka a mavoa. Ena gauna ni rarawa levu oya, a vola kina o koya na veika oqo:

“Ena neimami gauna ni rarawa, na cava tale e rawa ni keimami cakava na marama ia na masu ga? Na masu ga sa neimami ivurevure ni vakacegu, na Tamai keimami mai Lomalagi na neimami ivukevuke duadua ga. E sega tale o koya duadua ga e rawa ni vakabulai keimami ka vueti keimami.

“Ena dua na siga a lako mai na iqaqi e dua na dauvakacaca ka kauta mai na nona ivakaro na kavetani. [Ena Cudru, a kailavaka mai]: ‘Sa kaya mai o kavetani kevaka o ni sega ni muduka na nomuni … masu ena tala sobu mai e dua na matayadra me vakamatei kemuni … yadudua!’

“E vinaka cake me a cakava, mai na nona via tarovi keimami na marama vakaloloma ena neimai gauna dredre ni rarawa oya

“A vagalui na neimami masu ena rere. Keimami sega ni vakarogoya na neimami masu ni vakatakekere ena loma ni vale. E rawa niu masu ena idavodavo se ena vakadigagalu, ia au sa sega ni rawa ni bula tiko me vakaoya na kena balavu. Sa sega sara ga ni rawa ni vosoti na vakadigagalu ni qaravi kalou ka vinaka cake na bogi ni veivakamatei levu oya.

“Sa sega tale niu qai vosota rawa. Au sa mateca dina meu bau rogoca tale ga vakadua na domoqu ni vakatakekere vei Tamada Vakalomalagi.

“Au vakalutu lo yani ki na dua na veisila ka daramaki au ena ruku ni dua na [ibinibini] sila. E vaka sara ga na valetabu ni Turaga vei au ena gauna ko ya. Au masu vagumatua ena domoilevu.

“Niu lesu mai ena veisila a vosa vei au e dua na domo. E dua na domo matata me vaka au se bera niu bau rogoca vakadua. Ea sega ni dua na veivakauqeti vakadigagalu ni yalo, ia ea dua na domo, tokaruataka tiko e dua na qaqa ni [noda] serenilotu:

O koya e dau ravi tu vei Jisu
‘Au na dau totaka ka maroroya tu;
Ke saga ko eli me rawai koya ga,
Au sega ka sega, au sega ka sega, niu biuti koya tu!’3

“Mai na gauna ko ya sa oti vakadua na noqu rere. Au vakila ni sega ni dua na ka ena vakaleqai au.”⁴

E rawa ni dredre na veigauna oqo ia mo kila tiko ni veika ea dina vei Amanda Barnes Smith e na dina vei iko. Se cava ga e yaco wavoliti iko tu, se cava ga na veivakatovolei ena gadrevi mo colata, na Kalou e taura tu na iuli. Ena sega ni laivi iko ko Koya, ka sega ni dodonu mo taqaya kevaka o sa yalodina tiko, laveta Vua na domomu. Oqo na ka saraga au vinakata meu vosa kina vei kemuni ena bogi nikua.

Nona Matailoilo na Watiqu

Me vaka au sa kaya, au marautaka ni rawa niu mai tiko kei watiqu ena bogi nikua. O koya na noqu ka kecega. Keirau a sota ena vica na yabaki sa oti ena korovuli torocake. Ni oti na neirau tauri ivola ena koronivuli torocake a lako o koya ki Ricks College mai Rexburg, Idaho, kau lako o au ki BYU e Provo Utah. Ena neirau matai ni yabaki ni vuli, au nanuma ena dua na macawa meu draiva sobu i Rexburg meu lai sikovi koya. A vakavulici au okoya edua na lesoni au na sega ni guilecavi rawa.

A sega tu ni dua na nona motoka, ka sa oti toka e dua na gauna a sega tu ni rawa ni draiva. Ni keirau biubiu mai na nona itikotiko, a kerei au o koya ke rawa ni draivataka na noqu motoka. Au a kaya, “Donu.” Oti keirau a sirova sobu yani e dua na delana voleka tokaga ki na vanua e tiko kina. Ni keirau veimamataka sobu na delana a tarogi au o koya, “E tiko beka e dua na ivakatakilakila ni tuvakadua ena mua ni gaunisala?” A laurai vinaka tu mai na ivakatakilakila, kau mai kaya yani vua, “Io, e tiko e dua na ivakatakilakila ni tuvakadua.” E kaya o koya, “Vinaka, au nanuma ni vakakina. Au sega ga ni raica rawa.” Au kaya, “Na cava o sega ni raica rawa kina?” Qai kaya o koya, “Baleta niu sega ni dara tiko na noqu matailoilo, kau sega ni rai vinaka ni sega na noqu matailoilo.” Au qai kaya e dua na ka vaqo, “Ia o sega ni dara tiko nomu matailoilo baleta ni?” “Baleta niu sega ni taleitaka na kena irairai niu tokara, ia au guilecava niu sega ni rawa ni raica na veika kece niu sega ni daramaka.” Au mani kaya, “E vinaka mo solia mai meu draiva.” Na lesoni e rawarawa: vakavo kevaka o sega ni o raica vakamatata, ena dua na vanua rerevaki sara o na tu kina.

Ia oqo au na tarogi iko, “O draivataka tiko vakacava ki liu na nomu bula?” O sa vakaitovotaka tiko na nomu bula ena matailoilo me laurai kina vakamatata na veika dina ni bula? Ena siti makawa o Leotisea ea sega ni matailelevu se laurai tu e matanavotu na nodra ivalavala ca na Yalododonu, ia a vosataki ira na Turaga ena veilaroi ni nodra bula vakatisaipeli. Era dokadokataka na nodra rawaka vakavuravura kei na kilaka, sa yaco me ra nuitaki ira ga ka tawasei ira tani mai vua na Kalou. E dina ni kilai tani tu na siti oqo ni ra kenadau ena qarauni ni mata, a kaya vei ira na Turaga, “lumuta na matamu ena ilumu ni mata mo rai rawa.”⁵ E vaka me dua na taro bibi sara vei keda oqo: “Au sa raica tiko beka na noqu bula ena mata e raica tiko na dina, ivakaro, kei na veiyalayalati va-Kalou se ena mataqu ga? Au sa vakarorogo tiko beka e veisiga ena Domona ka dau rogoci ena dela ni masumasu kei na ivakatakila yadua ni Yalo seu vakarorogo tiko ki na domoqu ga se na domodra na vuku vakavuravura ka ra kailavaka tiko ni nona sala na Kalou kei ira sara mada ga na parofita e cala, dragali, sega ni yaga, matalia, rairai ca, sega ni veikauwaitaki, se ena vesau vakavuravura, e veivakalaboci ka sega ni taleitaki sara mada ga?”

A kaya ena dua na gauna o Josefa Simici, “Ena vakayagataka na tevoro na nona igu kaukauwa duadua me coriti ira na Yalododonu. … Ena veisautaka o koya na veika eso me na gagavi o ira era sa cakava tiko na loma ni Kalou.” Kevaka e sega na veivuke ni Kalou kei na ivakatakila ena sega ni rawa ni o raica na “veika me vaka na kena ituvaki dina, kei na… ituvaki dina ni veika ena qai yaco mai.”⁶ E nona inaki na vunica mo gagavi ira era cakava tiko na loma ni Kalou. E nona inaki mo kakua ni raica ka kila na veika ena kedra ituvaki dina ena gauna oqo vakakina ni mataka, mo kua ni kila ni o iko e dua na luvena vakamareqeti tagane se yalewa na Kalou. E nona inaki me lewa na vuravura; mo cata se mo goleva na Kalou ena lomalomarua, ka, vakauasivi cake, mo vakatakilakilataki iko kei na inaki ni nomu bula ena duidui vakapolitiki, itovonibula, se so tale na sasaga vakavuravura, se duidui ga vakadodonu.

Au dau tarogi au vakavuqa ena taro oqo: “Na cava na vuna e tamata vakabauta kina o Nifai ka sega ni dua na Lemani se Lemueli?” O iratou kece vakaveitacini eratou a sucu mai vei rau na itubutubu vinaka. Ena dua na bogi au a rogoca na isau ni noqu masu. Au tiko voli mai Bangkok, e Thailand, ena dua na itavi vata kei Peresitedi M. Russell Ballard, ka wasea kina o koya na ivolanikalou oqo:

“Ka sa yaco, ni koi au, ko Nifai, au …sa dau gadreva vakalevu sara me’u kila na veika vuni ni Kalou, o koya, au sa tagi kina vua na Turaga; ka raica sa sikovi au mai ko koya, ka vakamalumalumutaka na lomaqu, ka’u sa vakabauta kina na vosa kecega a vosataka ko tamaqu; o koya, au sa sega kina ni vorati koya me vakataki rau na tuakaqu.”⁷

Oya na isau ni noqu taro. Sa dau vakatakilai Koya vei keda na Kalou me vaka na noda gagadre. A gadreva o Nifai, mai na veika kece tale, me kila na dina kei na veika vuni ni Kalou, ka qai vakalougatataki ena iserau, reki, mana, kei na dina ni Kalou. Erau a gadreva o Leimani kei Lemueli na veicoriti kei vuravura ka rau qai ciqoma na kena isolisoli. Kevaka o vinakata mo tiko vata kei na Kalou, sa dodonu mo vakaduavatataka na nomu gagadre ki na Lomana.

Na vanua, kei na ka, o biuta kina na gagadre ni yalomu ena vakatau kina na ivakarau mo na vakaukauwataki kina mo lakocuruma ka tudei ena nomu bula. O koya gona, ena bogi nikua au sureti kemuni mo ni digitaka mo ni tara cake na nomuni bula ena gagadre levu mo yaco mo saumaki ka vakaqaqacotaki ira na tani. O ni na nanuma beka ni oqo na ka a kerea na iVakabula vua na Nona iApositolo liu, o Pita, ena Nona kaya, “I Saimoni, I Saimoni, raica, sa kerei kemudou ko Setani, me tauvuloni kemudou me vaka na witi: Ia kau sa masulaki iko me kakua ni malumalumu na nomu vakabauta.”⁸

Na Gagadre ni Saumaki ka Vakaqaqacotaki Ira na Tani

Au na sega ni guilecava na gauna keirau a vakatarogi kina kei na watiqu mai vua e dua na lewe ni Apositolo Le Tinikarua me baleta na noqu sa tuvakarau meu peresitedi ni dua na tabana ni kaulotu. Ea levu sara na ka ea yaco tiko ena neirau bula kei na watiqu. Ena gauna ni neirau vakatarogi keirau a sotava voli eso na bolebole vakamatavuvale, keirau a vakaitavi voli ena veisasaga lelevu ni veivukei ni bula raraba e vuravura taucoko ka gadrevi vakalevu kina na neirau gauna kei na ivurevure ni ka, au a manidia liu talega ni dua na bisinisi ni vakatubu ilavo e vuravura. Au nanuma ni keirau sa cakava tiko na veika kece e rawa ni keirau cakava. Ni keirau dabe tiko ena siga oya kei na iApositolo lomani oqo ka vakananuma na veika kece e yaco tiko, keirau a kaya ruarua ni rairai e sega ni sa gauna vinaka me keirau laki kaulotu kina oqo. E sega tale ni qai wawa, a vuki na Le Tinikarua oqo vua na watiqu ka kaya, “Lynette, o na dua na daukaulotu cecere ka itokani vua na watimu.” Oti qai vuki mai vei au ka kaya, “O se bera dina ni taura rawa E kacivi iko tiko na Turaga me vakabulai iko. E dua ga vei rau mo na bulataka kina na nomu bula ena veiyalayalati se ena sala rawarawa. E sega ni dua na gauna vinaka ni veiqaravi. Oqo e ka ni vakabauta. E dua ga vei rau o vakabauta ni na vakalougatataka nomu bula na Turaga ena veivakalougatataki o gadreva ena nomu cakava na veika e dau liu Vua se sega.”

Au mai dabe vagagalu toka yani, ena kurabui. Esa qai tukuni walega vei au ni tovolea tiko na Turaga me vakabulai au. Au a bulataka tiko e dua na bula vinaka ena gauna oya, ia veicalati vakalevu. Ena yakavi oya ni keirau biuta kei Lynette na nona valenivolavola na iApositolo, keirau lesu ki vale me keirau laki masulaka na ivakarau me keirau bulataka kina na neirau bula. A totolo sara na neirau digitaka me keirau sa veiqaravi ka bula ena veiyalayalati, ka vakayacora na veika e vinakata vei keirau na Turaga. Na bula ni veiyalayalati e vakatautauvatataki, ka vakaliuci kina na veika e vinakata na Kalou, sega ni veika eda vinakata. Sa sega tale ni qai vakatu kina na neirau bula me tekivu mai na gauna oya. Sa taucoko na neirau vakalougatataki ena Nona loloma kei na veivakavulici. Ke dua na ka au kila, sa ikoya ni na nomu na veivakalougatataki vataga oqo kevaka o tiko ga ena yalodina ena Nona salatu ni veiyalayalati. E vinakata na Kalouu me vakabulai iko.

Na cava na ibalebale me da saumaki mai, me da bula ena veiyalayalati ka sega ena ka e rawarawa? E kaya ko Jisu, “Ia mo drau vakaliuci au ena nomudrau nanuma kecega.”⁹ A kaya vei au ena dua na gauna e dua na qasenivuli yalomatua, “a sega ni tukuna o Koya, ‘Dau nanumi au ena so na gauna ka na qai tiko vata kei iko na Yaloqu.’ A kaya o Koya, ‘Ia kevaka dou na daunanumi au tikoga, ena tiko ga kei kemudou na Yaloqu.’”¹⁰ Kena ibalebale oqo, ni o dau nanumi Koya tikoga ena tiko ga vata kei iko na mana vakalomalagi me veivuke e veisiga ena veibolebole lalai se lelevu o sotava—se cava ga na kaukauwa ni kena kabiti iko. Oqo e okati kina na itovo veivakabobulataki cava ga, na rere, loma taqaya, se ka dredre cava ga e tu e matamu. Vakasamataka sara ga ena gauna oqo se cava na ka bibi duadua o gadreva mo cakava mo dau nanumi Koya tikoga kina vakavinaka ka cakacakataka sara.

Na noqu itokani vinaka ena noqu gauna ni tubucake ea vakaveikilaitaki au vei watiqu. Ena noqu gauna ni vuli ena vakatagedegede e cake, au a papitaisotaki koya me lewe ni Lotu, ia ea kunea ni dau dredre vua me bulataka na kosipeli—ka dau ulubale taka ena nona kaya ni sega ni dua na ka cala e cakava—ea sega dina. Ia ena dua na bogi ni soqo, a rui sivia na nona gunu ka mani vakavuna me lutu vakacalaka mai na dua na baba ka mate sara kina. A taba vata kei na vuqa vei kemuni. A sega ni dodonu me yaco na leqa oqo ka na sega ni yaco kevaka ea dusimaki na bula nei noqu itau ena veiyalayalati, ka sega ena veika e rawarawa.

Na gauna cava ena nomu bula o na biuta kina na laini me baleta na ivakaro ni Kalou? Rairai eso beka vei kemuni e raica na nona bula me vaka na noda raica e levu vei keda na kena muri na iyalayala ni siviti ena sala ni motoka. E bau beka e vakasamataka me draiva ena iyalayala ni siviti e kabi tu e gaunisala? Sega. Eda dau vinakata me da kila se vica tale na maile ena dela ni iyalayala tabaki e rawa ni da ciciva ka sega ni dua na noda tikite. Oya na ivakarau ni bula ka a bulataka o noqu itau vinaka. Ena kosipeli, e sega ni dodonu me da vakasamataka na levu ni veika vakavuravura eda rawa ni ciqoma ka sega ni kosovi na laini. Me da vakuwai keda ga mai vei vuravura:

Ena gauna duadua ga o veiyalayalati kina vata kei na Kalou sa na qai tiko vei iko na mata ena rawa kina mo rai basikata vakamatata sara na veika wale ni vuravura oqo. E vakavuvulitaka vaqo na iVolatabu, “Ni sai koya oqo na loloma vua na Kalou, me da muria na nona vunau.”¹¹ O ira era bula ena veiyalayalati era sega ni bulataka na bula e savasava taucoko ia era vakasavasavataka tiko na nodra bula ena veivutuni ena veisiga. Na veivakasavasavataki vakaoqori e dolava vei ira na veivakalougatataki vutuniyau duadua ni Kalou kei na mana vakalomalagi. E dua beka vei kemuni, ena veigauna drakidrakita vakaoqo, e sega beka ni gadreva tu na veidusimaki ni Kalou kei na nona kaukauwa?

Ena vica na yabaki sa oti, a tukuna vei au e dua na noqu itokani vakabisinisi ka a tauvimate voli ni a lako yani ki nona vale o Peresitedi Boyd K. Packer me vakalougatataki koya. Qai kaya o koya, “Niu lai talaci koya ena nona motoka, qai kaya o Peresitedi Packer, ‘Kakua ni lesu mai vakatotolo mai Kecisemani. Vulica na lesoni era tu mai kina.’” Qai tarogi au na noqu itokani, “Na cava o nanuma ni vakaibalebaletaka?” Ni se bera niu sauma, a vakuria ga mai, “Au vakabauta ni vakaibalebaletaka ni gadrevi ga me da vakayacora na loma ni Kalou, ka sai koya ga oqori au vinakata meu cakava.”

Ni cavuta na noqu itokani na veimalanivosa oqori, au vakila ni donu o koya. Na veivakatovolei cecere duadua ki na noda bula sai koya na noda na digidigi me da na soli keda ki na loma ni Kalou se me da na muria ga na lomada. A vakavulica o Elder Neal A. Maxwell ena dua na gauna balavu sa oti, “Na nona soli koya e dua sai koya duadua na ka e noda ka rawa me da biuta ena nona icabocabo ni soro na Kalou.”¹²

Ia na cava na ibalebale me da tuvakarau me da vakayacora na loma ni Kalou? Mai na veika a sotava na iVakabula ena Were mai Kecisemani, au vakabauta o keda, ena dua na yasana, me da kila vinaka ni da soli keda ki na loma ni Kalou e kena ibalebale ni o iko kei au sa dodonu me daru tuvakarau me daru vakararawataki ka vosota me yacova na ivakataotioti na veika kecega e kerea vei kedaru na Kalou, kevaka sara mada e sega ni nodaru cala na veika e kerei me daru vosota. Oqo e rawa ni oka kina na veika me vaka na mavoa vakayago se na gagadre, beitaki vakailasu, vakalewai, se na veivakacacani mai vei ira na itokani, iliuliu, se lewe ni matavuvale sara mada ga.

Ena were ko Kecisemani, a kerea na Tamada Vakalomalagi ki vua na noda iVakabula me gunuva e dua na bilo wai wiwi ni ivalavala ca kei na veivakararawataki ka sega ni Nona. Ena iwalewale oya sa yaco me “kidacala sara” ko Jisu ena veika sa tu e Matana. Sa “rarawa vakalevu na yaloqu me vaka kau na mate” ka masuta “kevaka e rawarawa” me “lako tani na gauna ko ya vei koya” a sa kaya vei Tamana, “Sa rawarawa vei kemuni na ka kecega; ni kauta tani vei au na bilo oqo. Ia a tomana o koya ka vakaoqo: “Ia me kakua ga ni vaka na noqu lewa, me vaka ga na nomu lewa.”¹³ Ena noda gauna oqo, ena dua na ivakatakila a soli vei Josefa Simici, a kaya kina na iVakabula, “Kau sa gadreva meu kakua ni gunu mai na bilo wiwi, ka vakasuka—Ia me vakalagilagi ga ko Tamaqu, kau sa gunuva na bilo ka vakacavara na noqu vakavakarau vei ira na luve ni tamata.”¹⁴

Me da vakaivotavota ka vakacavara na vakavakarau sa lewa na Tamada vei keda, se vakacava na kena wiwi, sa tiki ni nona ituvatuva na Tamada me kauta mai vei keda na reki tawayalani. O nanuma beka ni na taqomaki iko na Tamada Vakalomalagi mai na veigauna ni mosi kei na rarawa e gadrevi mo rawa ni vakataki Koya vakalevu cake kina? E kaya o Peresitedi John Taylor ni tukuna vua na Parofita o Josefa Simici, “Ena yaco mai na veimataqali veivakatovolei kecega mo lakocuruma. … Ena vakila talega na Kalou vata kei iko, ka na tauri iko ko Koya ka dreta na wa ni utomu.” Ni da tisaipeli i Karisito e kena ibalebale ni da talairawarawa, yalomalua, yalomalumalumu, dauvosota, sinai ena loloma, tuvakarau me talairawarawa ki na veika kece e raica na Turaga ni ganita me solia vei [keda].”¹⁵

E kaya na noda parofita lomani, o Peresitedi Russell M. Nelson: “Na veigauna dredre sa tiko mai liu. E vakavudua ena gauna mai muri me rawarawa se talei me da na Yalododonu Edaidai yalodina. Eda na vakatovolei yadua. O ira era muria vagumatua na Turaga era na ‘sotava na veivakacacani.’¹⁶ Na veivakacacatani sara ga oqori ena rawa ni qaqi iko mo malumalumu ka galu, se vakauqeti iko mo ivakaraitaki ka yaloqaqa ena nomu bula ni veisiga.. Na ivakarau o sotava kina na veivakatovolei ni bula sai koya na tarai cake ni nomu vakabauta.”¹⁷

A taroga na iApositolo ko Paula na taro oqo: “O cei me na tawasei keda mai na loloma i Karisito? A ka rarawa li se na yaluma, se na dauveivakacacani, se na dausiga, se na luvaiwale, se na dauveivakarerei, se na iseleiwau?”¹⁸ Ena ivosavosa ena gauna nikua eda na kaya beka vakaoqo: “Au na vakatara beka na dredre tiko ni noqu kunea e dua na watiqu, se na gagadre ni vakawati sega ni vakadonui, se dua na ka mai na itukutuku makawa ni Lotu, se nona ivalavala sakasaka e dua na iliuliu se qasenivuli, se na noqu gagadre vakavuravura, se na sega ni cakacaka, se dua na tauvimate dredre, se dua na leqa veirawai me tarovi au mai na noqu muria vakagumatua na iVakabula kei na vakaitavi vakataucoko ena Nona Lotu?”

Na nomu ivalavala ca taucoko, nomu malumalumu kece era tiki taucoko ni ka e vakatoka o Elder Maxwell me “fika sega ni sota” ni Veisorovaki [i Jisu Karisito],”¹⁹ e dua na fika e rawa ni cakacakataki ga “kena levu vakalevutaki ena kena tawayalani.”²⁰ Na nomu logaloga ca se bolebole mai na veivakatovolei ni bula ena sega ni rawa ni lolovira mai na kena e sotava o Koya. O koya, na taro vaka-Lomalagi vei iko sai koya o na muria beka na we ni yavana na iVakabula ka kaya vata kei Koya: “Ia me kakua ga ni vaka na lomaqu, me vaka ga na lomamuni.”²¹

E dua tale beka na kena itukutukuni me da taroga, “Au na vakabauta beka na Kalou ka vakabauta talega na Nona lewa baleta na noqu bula?”

Ni o sotava na dredre kei na veivakatovolei, kila tiko ni tu vua na Kalou na kaukauwa kecega me tokoni iko—kevaka sara mada ga e sega ni veisau na ituvaki e wavoliti iko. E yalataka o Koya, ena gauna ni yalorarawa bibi: “Au … na vakamamadataka na icolacola dou sa vakacolati kina, mo dou kakua ni vakila e dakumudou, … mo dou kena ivakadinadina ka lako yani mo dou kila, ni koi Au na Turaga na Kalou, au sa dau sikovi ira na noqu tamata ena nodra vakararawataki.”²² Kakua ni vakatitiqa ni rawa vua na Turaga me dolava na katuba kecega e gadrevi, vakadeitaki iko ena taro ni vakabauta, ka vukei iko mo rawata na cakacaka, vuli, kei na igu mo buladodonu, se na cava tale o na gadreva mo yacova na vanua e dodonu mo yaco kina. Sa yalataka na iVakabula ni na “vakarautaka” e dua na sala.²³ E rawa beka ni dua na tamata se dua tale na ka ena yalataka vei iko na ka vata oya? Nuitaki Koya me vakavulici iko ka tokoni iko ni o talairawarawa ena yalomalumalumu ki na Nona lewa.

Ena vica na yabaki sa oti, a vakayacora kina o Peresitedi Henry B. Eyring na vakaddidike titobu oqo: “Kevaka e sega ni vakatikori ki yaloda na yavu ni vakabauta, ena malumalumu mai na kaukauwa ni vosota vakadede.”²⁴ Na vakabauta e dua na ivakavuvuli ni cakacaka, ka dua na digidigi. E sega ni vakarautaki na vakabauta ena levu ni soqoni eda tiko kina se soqo vakalotu eda rokova. Na vakabauta e sega mada ga ni noda vakadinadinataka ni rau bula tiko na Kalou kei Jisu Karisito. Na nomu vakabauta sai koya na iyalayal cecere duadua ni nomu vakanuinui kei na nomu vakararavi vakatabakidua ki vua na Kalou kei na nomu iVakabula, ko Jisu Karisito. O keda taucoko eda na vosota se da na malumalumu ka na vakatau ena ivakatagedegede ni noda dui vakanuinui se noda vakararavi vei Rau.

Me tarai cake na vakabauta vei Ira ena gadrevi mo muduka mai na nomu bula na itovo kecega ni vakadonui iko. Ena gadrevi mo lewa na nomu bula mai na nomu laivi ira tale eso me ra dau tukuna tiko vei iko na ka mo digia kei na nomu i vakarau. Na nomu itovo ni rai, ivalavala, imoimoi, nanuma,vakananu, kei na vakabauta oqo na veika kece o lewa. Ni da tarabe ka vuki tani, sa sega ni mai vua na Kalou. Na voqa ni domona edau sureti keda meda “muri Koya!” Na Kalou sa tu vakarau me sauma nomu vakatataro, vakaceguya na dredre, ka dau vueti keda yadua. E sega ni dua na ka dredre se veika e cala me lako sivita nona veivakabulai mai vei Koya. Na vakadidike ena initneti e vuravura oqo lakova yani na mataveilawa e voleka ni bilioni se veiamama na veivanua ena sega ni tukuna vei iko ni dina ni Lotu se ko Jisu Karisito e bula tiko; Na Kalou duadua ga e rawa ni vakaraitaka vei iko. Ia na itini ni veika oqo: Na Kalou e na sega tukuna vei iko edua na ka dina, ia vei au me dua tale na ka dina. Ena tautauvata kece na isau ni taro mai vei koya ena noda tarogi koya, vakasaqarai Koya ena yalodina, vakabauta, kei na inaki dina Mo na cakava na ka oqo, vaka tikina, ena nomu luvata laivi kece na nomu dau veikadonui iko vakaiko.

Ena vica na yabaki sa oti, niu tiko ena dua na ilesilesi mai Aferika, au rogoca na itukutuku ni dua na turaga ka a kauta tiko e rua na jiravu ena nona lori, e dua e balavu cake sara mai na kena ikarua. Ni lako tiko, a mani curu ena ruku ni dua na ikawakawa ka takosova tu na gaunisala levu, ia a sega ni rewa sara icake na ikawakawa me rawa ni curu e botona e dua vei rau na jiravu. Ni lako na lori ena ruku ni kawakawa a lauta na ului jiravu balavu na ikawakawa ka mani mate sara. E muri qai tarogi na draiva ni lori se cava a sega ni qaqarauni kina me kakua ni mate na jiravu. A qai kaya o koya, “E sega ni noqu cala. Sa rui rewa i ra na ikawakawa era tara.”

Ena rairai lialia beka na nona vakadonui koya ga vakataki koya na tamata oqo, io o sa sega beka ni bau vakadonuya ga vakataki iko na nomu digidigi ca? Kakua ni bilitaka na ikawakawa rewa i ra ena veika e yaco. Ia, segata mo lamata ki na nomu vinaka duadua ena nomu sasaga mo rawata na kaukauwa kecega e gadrevi, kalougata, kei na mana vakalomalagi ka yalataki ena nomu tubu ena vakabauta vosota vakadede se vakanuinui Vua. A kaya na Turaga vei Josefa Simici: “Sa wasoma beka na nomu … dau vakayacora ga na nodra veivakauqeti na tamata. … Ia, raica, a sega ni dodonu mo rerevaka vakalevu na tamata mai vua na Kalou. E dina ni ra dau vakawalena na ivakasala ni Kalou na tamata, ka beca na nona vosa—“Ia ko iko a dodonu mo yalodina; ke a qai dodoka yani na ligana ka tokoni iko mai na gasau vidi waqa kecega ni meca; ka qai tiko kei iko ena veigauna kecega ni nomu leqa.”²⁵

Kena iotioti, Au gadreva meu vakarabailevutaka cake mai na noda vakadidike ka wasea vei kemuni na noqu ivakadinadina ni okati talega ena noda bulataka na veiyalayalati kei na talairawarawa ki na loma ni Kalou sa ikoya na noda tuvakarau mo guilecavi iko ka kitaka me vaka e tukuna na Turaga vei Pita, me “vakaukauwataka na wekana.” A tukuna o Peresitedi Nelson ena dua na gauna walega sa oti, “me da tara cake na … vakabauta na Turaga o Jisu Karisito ka vakabauta na Nona Lotu. … Me da tara cake na Lotu kei na matanitu ni Kalou e vuravura .”²⁶ Sa vakadinadinataka talega o koya ni “ sega ni dua na ka e vakayacori tiko e vuravura ena gauna oqo me bibi cake mai na [vakasoqoni vata kei Isireli]. E sega ni dua na ka me levu cake na kena e salamuria mai. E segasara ga. Na sokumuni oqo sa veika taucoko baleti kemuni. Oqo na ilesilesi ko a talai mai kina ki vuravura.”²⁷ Sa vakakina, na nona a tarogi Pita na iVakabula, “Ko sa lomani au se segai?” oti qai kaya, “Vakania na noqu sipi.”²⁸

Ena kosipeli nei Joni, eda wilika na nodrau talatala o Meri kei Marica me lako mai na iVakabula ni sa tauvimate bibi na ganedrau ko Lasarusa. Era a kerei koya na Nona tisaipeli me kakua ni lako baleta ni ra sa segata tiko na Jiu me ra vakamatei koya, ia a lako ga ki na ibulubulu nei Lasarusa ko Jisu. E kea a a tagi ka lolosi vata kei ira na nona itokani na noda iVakabula. Oti qai vakaroti Lasarusa o Koya ena kaukauwa ni Kalou me tucake mai na mate, ka kaya: “Lasarusa lako mai.” Na ivolanikalou ea qai vakaraitaka “Ia ko koya ka a mate sa lako mai ka viviraki tu na ligana kei na yavana ena isulu ni ibulubulu.” [Ia] ko Jisu sa kaya vei ira, dou sereki koya ka laiva me lako.”²⁹

Kemuni na noqu itokani lomani, e sega tale na ka e soli bula vakalevu cake me vaka na noda wasea na Rarama i Karisito kei na rarama ni Nona Kosipeli. E sega tale ni dua na ka ena kauta mai na sautu ki na veimatanitu, vakabula na vuravura mai na bula dravudravua, se laveta e dua ki na marau tudei me vaka na kosipeli i Karisito. Na veisoqosoqo era cicivaki ena dua tale na ivakavuvuli era na yaco koso. Na kosipeli duadua ga ena rawa ni kauta tani na “isulu ni bulubulu” mai vei ira era wavoliti iko tu. Sureti ira tale eso kina Nona Rarama. Me kena ikuri, ni ko soli iko ki na veiqaravi soli bula vakosipeli, sa yalataka na Kalou ni ko na kauta mai na “veivakabulai ki yalomu,”³⁰ me vosoti na nomu ivalavala ca,³¹ ka na talai ira mai na nona agilosi ko Koya me ra “wavoliti iko ka laveti iko cake.”³²

iNuinui

Ia au kila vakavinaka tu ni dina ga ni tu na nomuni inaki vinaka, e rawa ni kaukauwa sara na idre me da muria na vakasama vakavuravura ka sega na ivakaro ni Turaga. Ko Pita, mai vuniyalona dina, a kaya vei Jisu, “Kevaka ena tarabe ko ira kecega ena vukumuni, koi au kau na sega ni tarabe. … Kevaka e daru na mate vata, au na sega sara ni cakitaki kemuni.”³³ Ia e sega soti ga ni dede a mai tarabe yani ko Pita, ena nona cakitaka vakatolu na iVakabula. Na cava mo vulica mai na ka oqo?

Au vakabauta ni vinakata na Turaga mo kila ni kila o Koya ni talairawarawa ki na Lomana, na bulataki ni—veiyalayalati se na saumaki taucoko—mai, e sa dua na iwalewale ka sega ni dua na ka me vakayacori. A solia na Nona bula ko Jisu me da kakua kina ni vakarautaka na noda bula ena noda malumalumu, ia me rawa ni da veivutuni e veisiga ka tubu cake ena kaukauwa mai na veivutuni kei na vakabauta sega ni yavalati rawa. O ni na gadreva beka mo ni vola e yalomuni na idusidusi titobu oqo mai vei Elder Jeffrey R. Holland ena koniferedi raraba ni Epereli 2016:

“Eda kune vakacegu ni da kila tiko ni kevaka me cakavinaka na Kalou vei ira ga sa yalodina sara, ena lailai wale sara na lewe ni Nona lisi. Yalovinaka nanuma tiko ni mataka, kei na veisiga kece e tarava mai, ni Turaga ena vakalougatataki ira era vinakata mera vinaka cake, era ciqoma na gadrevi ni ivakaro ka tovolea mera vakamuria, era vakamareqeta na dodonu Vakarisito ka saga mera rawata ena nodra gugumatua qaqa. Ke o sikalutu ena sasaga oqo, era vakatalega kina na tamata kecega; sa tiko na iVakabula me vukei iko mo toso ki liu. Ke o sa lutu, kerea na Nona kaukauwa.”³⁴

Au a dabe tiko kei Lynette kei Elder Holland my Johannesburg ena gauna a tu kina e dua na ganequ lesu mai ena kaulotu ka wasea na nona ivakadinadina, “Au sega ni yacova mai na vanua qo meu mai yaco ga ena vanua qo.” Mo nanuma tiko, “se vei bolebole vakacava o sotava tiko … [ mo] toso tikoga. Mo tovolea tikoga. Vakanuinui tikoga. Vakabauta tikoga. Tubu tikoga. E veivakayaloqaqataki iko tiko mai o lomalagi nikua, ni mataka, ka tawamudu.”³⁵ O sa tiko ena qeteqete ni liga ni Kalou, ka rawa Vua me vakabulai iko mai na veilovo katakata cava ga.

A vosa talega o Elder Holland me baleta e dua tale na loloma cecere kei na veivakadeitaki mai vua na Turaga ko na vinakata beka mo katona vakatitobu tu e vuniyalomu:

“Na Yalo e sega ni vakalati mai na dua na mate veitakavi se na vakatatabu ni matanitu se na rivarivabi ni tabana ni bula. [Era tu] na isolisoli mai lomalagi era sega ni yalani ena tiko leqaleqa ena loma ni vanua se na matetaka e maliwalala. … O Koya ka bulia na vuravura vakasakiti eda bula tiko kina oqo e rawa ni tukuna ki na dua ga na ka e tu kina; ‘Sa yaco ike kakua tale ni toso.’ Oqori na ka ena tukuna ki na matetaka eda sotava tiko oqo. Ena Kena iserau vakaturaga, na veika buli somidi sara mada ga e dodonu me na cuva—ke vakavosa ga—ka ra vakatusa ena nodra dui ivalavala ni sa Karisito ko Jisu, na Luve ni Kalou, na Dauveivueti cecere ni tamata kecega. Ena veidusimaki nei Tamana, sa lewa na iVakabula na icavacava ni vuravura oqo. Eda sa tu ena liga dei dauloloma.”³⁶

iTinitini

Au vinakata meu tinia ena vanua au a tekivu kina. Au vakabauta ni sa ikemuni na itabatamata cecere duadua ni itabagone qase cake ena itukutuku ni Lotu. Sai kemuni tale beka ga na itabatamata ka sotava na bolebole cecere duadua. Ni ko ni vakasamataka na veibolebole e wavoliti kemuni tu, nanuma tiko ni sa tukuna na Kalou, “Ni ko iAu na Turaga, au na lewai ira na tamata me vaka na nodra cakacaka, me vaka na gagadre ni lomadra.”³⁷ E rawa ni vukei iko na Yalo mo vakabulabulataka na nomu gagadre, ia o iko vakataki iko o na digitaka na veika o gadreva, o iko duadua talega o na saumi taro vua na Kalou me baleta na digidigi oqori. Sa tukuna oti talega o Koya “me vaka ko sa gadreva … ena vakayacori vakakina vei iko.”³⁸ [O koya] e dodonu mo vinakata na veika ena sala muria mai na veika [o] vinakata!”³⁹

Au na tinia ena veika au a sotava kei na ivakadinadina mai na noqu bula. Ena vica na yabaki sa oti ena ikarua ni noqu yabaki ena koronivuli torocake, au a vuli lesoni taudua tiko me baleta na veitarogi vakayabaki ena dua na valesaumi. Ea siga katakata, niu railesuva tiko na noqu pepa sa tekivu vakacevaruru tiko e mataqu e dua na lago. Nona sega ni cegu na lago sa tekivu me vakacudrui au. Me yacova niu sa sega ni vosota rawa. Au laveta na ligaqu ka sabici rau vata ka vakamatea na lago. Me yacova mai nikua au se bera tikoga ni vakamacalataka rawa na veika a yaco tarava: Au raica sobu na lago mate e ligaqu ka qai tuburi au mai e dua na loloma vakaitamera. Au kaya e lomaqu, “E sega ni dodonu me mate na lago oqo. Sa mai mate wale ena noqu yaloca kei na sega ni vosota.” Au qai tekiduru ka masu vua na KaIou me vosoti au ka me vaka bula tale mai na lago oya. Ni oti na masu oya, a vuka tani mai ligaqu na lago.

Au se tarogi au tikoga ena vica vata mai na yabaki, na cava beka e cakava kina vei au na Kalou na ka oqo? Sa yaco mai e vuqa na kena isau, ia e sega ni dua e bibi cake mai vei koya oqo: e vinakata o Koya meu kila mai na vuniyaloqu ni tu Vua na kaukauwa kece me laveti au se dua tale, o koya sara mada ga na ka lailai duadua. E vinakata o Koya meu kila ni tu Vua na yalololoma taucoko me baleta na noda malumalumu ka kila yadua tu o Koya na drau ni uluda. Kevaka e rawa Vua me vakalesuya mai e dua na lago, ena sega ni rawa Vua me biuti iko—se evei ga na vanua o tu kina.

Kakua ni vakataki ira na kai Leotisea ka mo vakatara na vakawelewele me liutaki iko. Oqo na noqu ivakadinadina vei kemuni. Ni o vakatikitikitaka na veivakadonui vaka iko kei na qaciqacia, ni o vakarorogo ki na Domona, sega ni nomu, ni o cakacaka ena Nona sala, o na raica na veika ena kena irairai dina. Ni o gadreva mo sasaga vakagumatua mo saumaki mai, bula ena veiyalayalati ka sega ena sala rawarawa, kei na nomu talairawarawa ki na loma ni Kalou ena nomu vakaqaqacotaki ira na tani, ko na kunea na veivakalougatataki kece sara kei na cakamana o gadreva mo qaqa kina ena bula oqo ka vakaukauwataki mo lesu tale ki vale vua na Tamamu Vakalomalagi ka rawata na reki tawamudu.

Ko Jisu Karisito na noda iVakabula. E bula tiko Okoya. Oqo na nona Lotu ka na ciqoma na iVakabula na lotu ena iKarua ni Nona Lesu Mai. E sega ni yawa mai vei keda na Tamada Vakalomalagi. Na Nona ituvatuva na ituvatuva duadua ga ni marau. Ena Yalo Tabu, o na kila kina na dina ni veika kecega kei na veika kecega e dodonu mo cakava. Na noqu masu sai koya me tu vei kemuni na yaloqaqa mo ni veivutunitaka na veigagadre tawadodonu kecega ka vakaisosomitaka ena gagadre va-Kalou me da bula ena veiyalayalati ka talairawarawa ka vosota vakadede na Ligana veivakasavasavataki ena nomu bula. Au vakadinadinataka vei kemuni ena nomuni gauna vakaitabagone, me vaka a vakadinadinataka na parofita ko Alama vua na luvena ko Ilamani: “Ni’u sa kila ko ira kecega sa vakadinata na Kalou sa dau vukei ira ko koya ena nodra vakatovolei, kei na nodra leqa, kei na nodra vakararawataki, ia era na laveti cake ena siga mai muri.”⁴⁰

Me da cakava vakakina sa noqu masu ena yacai Jisu Karisito, emeni.