Kwoj Ke Bōk Koņaam̧ ilo Jerbal eo an Jepļaaktok eo?
Jen Būreejtōn Dieter F. Uchtdorf
Rikakpilōklōk eo Kein Karuo ilo Būreejtōnji eo Kein Kajuon
Ewōr ijo eļap ilo stake eo n̄an kōj kajjojo, āinwōt baam̧le ko, im āinwōt Kabun̄ eo an Kraist n̄an leļo̧k jimettan in kijejeto eo n̄an jerbal in ekwojarjar.
Turinļo̧k 200 iiō ko rem̧ootļo̧k, bwebwenato in Amedka eo ekadu “Rip Van Winkle” eaar erom juon eo em̧m̧an. Armej eo ej kōm̧m̧ane pija in, Rip, ej juon eo epidodo meļeļe eo ejeļā kilen kawiiaea jen ruo men ko: jerbal im kōrā eo pāleen.
Juon raan, iien eo ej alooj ilo toļ ko ippān kidu eo nejin, eaar loe juon kumi in em̧m̧aan ro einjuon nuknuk ko aer rej idaak im ikkure. Ālkin an kar idaak jet iaan dān ko nimeer, Rip eaar mejki im kiili jidik mejān. Ke ej bar kōpeļļo̧ke mejān, ej bwilōn̄ n̄an loe bwe kidu eo nejin eaar jako, bu eo an eļjo, im kiiō eaitok kodāāk ko an.
Rip eaar jepļaakļo̧k n̄an jikin eo an im maron̄ loe bwe men otemjej raar oktak. Kōrā eo pāleen eaar mej, ro m̧ōttan raar jako, im pija eo an King George III ilo jikin kadōk eo emōj jāniji n̄an juon pija in juon armej ejjab jeļā kajjeen—jān General George Washington.
Rip Van Winkle eaar kiki ium̧win 20 iiō ko! Im ilo wāween eo, eaar jab bōk koņaan ilo juon iaan iien ko rebun̄bun̄ ilo laļ eo an—eaar kiki jen iien eo American Revolution.
Ilo Māe in 1966, Dr. Martin Luther King Jr. Eaar kōjerbal bwebwenato in āinwōt juon kōmeļeļe n̄an kōnono eo an “Don’t Sleep Through the Revolution.”1
Rainin, ikōņaan bōk ejja unin tōl in im lewaj juon kajjitōk n̄an aolep ro rej kabwijer priesthood eo an Anij: kom̧ij ke bōk koņaam̧i ilo jerbal eo an Jepļaaktok eo?
Jej Mour ilo Iien eo an Jepļaaktok eo
Jet iien jej ļōmņak kōn Jepļaaktok eo an ko̧jpeļ āinwōt juon men ededeļo̧k, epād kadkade iturir—Joseph Smith eaar ukōt Bok in Mormon eo, eaar bōk kii ko an priesthood eo, Kabun̄ in eaar ejaak. Ilo m̧ool, Jepļaaktok eo ej juon jerbal ej ejjab bōjrak; jej mour ilowaan kiiō. Ekoba “aolep men otemjej Anij eaar kwaļo̧ki, men otemjej Ej kiiō kwaļo̧ki,” im “elōn̄ ko reļļap im aorōk” Enaaj kwaļo̧ki.2 Em̧m̧aan ro jitōnbōro, ejaak ko rekōm̧ōņōņō kōn rainin rej m̧ōttan wōt iien m̧aanjabpopo in kar kōnono kake iien eo etto eo enaaj kajem̧ļo̧k aiboojoj in Itok eo Kein Karuo an Rilo̧mo̧o̧r eo, Jisōs Kraist.
En̄in ej juon iaan tōre ko rekabwilōn̄lōn̄ an bwebwenato in laļ in! Rikanaan ro etto raar kōņaan loe raan kein ad.
N̄e iien eo ad ilo mour in ededeļo̧k, ta imminene ko renaaj maron̄ kwaļo̧k kōn jipan̄ eo ad make n̄an tōre in em̧m̧an ilo mour ko ad im n̄an lem̧aanļo̧k jerbal in an Irooj? Jenaaj ke maron̄ ba bwe jaar limtake pein jōōt ko ad im kar jerbal kōn aolepān būruwōd, maron̄, ļōmņak, im kajoor? Ak jenaaj ke kwaļo̧k bwe eddo eo ad eaar aolep iien eaar juon rialooj?
Ij kōtmāne bwe ewōr un ko rellōn̄ etke epidodo n̄an emmejkiki jidik n̄an kalōk aelōn̄ in kiin̄ eo an Anij. Ij kwaļo̧k jilu men ko reļļap. Ilo aō kōm̧m̧ane, ij kajjitōk bwe kom̧in kejōkļo̧kjeņ eļan̄n̄e jabdewōt iaer raar maron̄ jerbal n̄an eok. N̄e kwoj loe jidik jikin n̄an kōkōm̧anm̧anļo̧k, ij kajjitōk ippāmi n̄an ļōmņak ta eo maron̄ kōm̧m̧ane n̄an kōm̧anm̧anļo̧k.
Ļōmņak kōn kōj make
Kein Kajuon, ļōmņak kōn kōj make.
Ro rej ļōmņak kōn er make rej pukōt m̧ōņōņō eo aer make im kam̧ōņōņō eo ilōn̄ in men otemjej. Kajjitōk in ioļapļap n̄an armej eo ej ļōmņak kōn e make ej “Ta eo epād ilo n̄a?”
Em̧m̧aan ro jitōnbōro, ijeļā komaron̄ loe bwe m̧wil in ealikkar ej jum̧ae jetōb eo ej aikuj n̄an kalōk aelōn̄ in kiin̄ an Anij.
N̄e jej pukōt jipan̄ n̄an kōj make ioon jipan̄ an ro jet, kālet ko ad ilōn̄ tata remaron̄ ioļapļap in kile im kam̧ōņōņō eo ad make.
Epepen ko ļo̧k raar en̄taan kōn jekjek ko reoktak kōn ļōmņak kōn er make, ak rainin jej jiāe ippāer. Ej waļo̧k jabdewōt iien bwe Oxford Dictionary eo ej kiiō kwaļo̧k “juon pija in armej raar bōke” āinwōt naan eo an iiō eo?3
Ilo kōtmāne, kōj aolep ewōr juon ad ikdeleel n̄an kile, im ejjeļo̧k bōd ilo kakkije im lan̄lōn̄ ippād make. Ak n̄e jej pukōt “bōk wōnaer im nebar an laļ”4 ej juon m̧ōttan eoļapļap in ad m̧ōņōņō in kōm̧m̧ane, jenaaj luuji iien eddōkļo̧k im en̄jake lan̄lōn̄ eo ej itok n̄e jej leļo̧k jouj eo ad make n̄an jerbal eo an Irooj.
Ta in wāween ņamejļaņ jorrāān ko?
Uwaak eo, aolep iien, ej pād ilo naan ko an Kraist:
“Jabdewōt eo e kōņaan ļoor Eō, en make kaarmejjete, im ineek debwāāl eo an, im ļoor Eō.
“Bwe jabdewōt eo e kōņaan lo̧mo̧o̧r an mour, enaaj jako an mour; a jabdewōt eo ej joļo̧k an mour kōn N̄a im kōn gospel, enaaj lo̧mo̧o̧ren.”5
Ro aolepān buruweer ej ukōt mour ko aer n̄an ad Rilo̧mo̧o̧r im jerbal n̄an Anij im riturin ej loe m̧weie im tarlep in mour bwe ļōmņak kōn kōj make ak ļōmņak kōn e make ej jamin en̄jake. Eo ej jab ļōmņak kōn e make ej leļo̧k n̄an er make. Menin emaron̄ menin leļo̧k ko reddik an iakwe em̧ool eo emaron̄ leļo̧k em̧m̧an: juon ettōn̄ dikdik, juon idik pā, juon atbakwōj, iien ron̄jake, naan in rōjan̄, ak juon kōkkaļļe in kea. Aolep kōm̧m̧an kein kōn jouj remaron̄ ukōt bōro im mour ko. N̄e jej bōk iien em̧m̧an n̄an bōk iien ko rem̧m̧an rejabwe n̄an iakwe im jerbal n̄an ro riturir, ekoba ro pāleed im baam̧le, ad maron̄ in iakwe Anij im n̄an jerbal n̄an ro jet naaj lukkuun ļapļo̧k.
Ro rej jerbal n̄an ro jet rej jamin kiki jen Jepļaaktok eo.
An̄ūrlep ko
Bar juon men emaron̄ kōm̧m̧an ad jab bōk koņaad ilo season in em̧m̧an an laļ in ej an̄ūrlep.
An̄ūrlep emakijkij jino kile. An̄ūrlep rej tōreej ko raidik an m̧akūtkūt ko rālij rej jeljel ippān doon im ejaak jeljel in m̧wil ko remijel. M̧wil ko renana ewōr wāween aer ejaaki an̄ūrlep ko.
An̄ūrlep kein rej peek kōj maron̄ lōn̄ jekjeki er, āinwōt pija ettoon ko, arko̧o̧ļ, m̧ōm̧ an kanniōk, uno ko rekajoor, kāām̧bōļ, m̧ōn̄ā, jerbal, Intōrnet, ak enan̄in aolep wāween ilo mour. Satan, rikōjdat eo ad, ewōr kein jerbal ko an rem̧m̧an ippān ej kōjerbali n̄an ko̧o̧te kōj jen jeram̧m̧an in ekwojarjar n̄an tōpar mijen eo ad ilo aelōn̄ in kiin̄ an Irooj.
Ej kabūromōj Jemedwōj Ilan̄ n̄an loe ewi jon̄an m̧ōņōņō in jet iaan ļaddik ro Nejin routiej rej leļo̧k jikkwelelein peir n̄an bōk tomede in an̄ūrlep ko renana.
Em̧m̧aan ro jitōnbōro, jej kabwijer priesthood eo ejjeļo̧k jem̧ļo̧kin an Anij Ekajoor Pōtata. Jej ļaddik ro nejin Eo Eutiej Tata im rej jeram̧m̧an kōn jeram̧m̧an in eļap. Jaar kōm̧anm̧an n̄an wanlōn̄ļo̧k imejatoto n̄an lan̄ ko. Jaar jab n̄an loklok n̄an laļ in, kalbuuj ilo straitjacket ko kōn kōm̧anm̧an ko ad make.
Ta in wāween ņamejļaņ jorrāān ko?
Men eo kein kajuon jej aikuj meļeļe ej bwe an̄ūrlep ko eļapļo̧k aer pidodo bōbraik jen kōmouri. Ilo naan ko an Rilo̧mo̧o̧r eo, “Kom̧in jab kōtļo̧k jabdewōt iaan men kein n̄an deļo̧n̄ ilo būruōmi.”6
Jet iiō rem̧ootļo̧k, Būreejtōn Thomas S. Monson im n̄a kar kajjitōk juon iien em̧m̧an n̄an alooje Air Force One—baļuun in em̧m̧an eo ej ekkāke kōn būreejtōn eo an United States. Ewōr kakōlkōl ko ralikkar n̄an kōjparok jen Secret Service, im iaar ettōn̄ dikdik ke rijerbal ro rej etale rikanaan eo m̧okta jen an deļo̧n̄.
Rikāke in ilo naan eaar kajjitikin eō n̄an bōk jia eo an kiāptin eo. Eaar juon en̄jake ekabwilōn̄lōn̄ n̄an bar jijet ilo peek mijiin in ekāke in em̧m̧an āinwōt eo iaar ekkāke kake elōn̄ iiō ko. Ememļo̧kjeņ ko kōn ekkāke ko kijoone lo̧jet ko im laļ ko eaar kobrak būruwō im aō ļōmņak. Iaar pijaik keļo̧k ko jen ioon bwidej rekam̧ōņōņō im jok ko ilo jikin jok ko aolepān laļ in.
Inan̄in kar jab ļōmņak wōt jidik, iaar likūt peiū ioon emān throttle ko an B747. Innām, juon ainikien eakwe im ejim̧we eaar itok jān iturū—ainikien Thomas S. Monson.
“Dieter,” eaar ba, “lale kwaar ļōmņak in.”
Ij jab kwaļo̧k aō bōd n̄an jabdewōt, ak bōlen Būreejtōn Monson eaar jeļā ta eo ilo ļōmņak eo aō.
Ke jej ioon kapo n̄an kōm̧m̧ane men ko jej jab aikuj in kōm̧m̧ani, jen ron̄jake ainikien kakkoļ in leke eo an baam̧le eo, ro m̧ōttad, rikanaan eo ad, im aolep iien Rilo̧mo̧o̧r eo.
Bōbrae eo em̧m̧antata ņae an̄ūrlep ej jab jinoe.
Ak ta eo ro emōj aer en̄taan kadede kōn an̄ūrlep eo?
Jouj jeļā, jinoin men otemjej, bwe ewōr kōjatdikdik. Pukōt jipan̄ jān ro kwoj iakwe, ritōl ro an Kabun̄, im rikakpilōklōk ro rejeļā. Kabun̄ in ej letok joļo̧k an̄ūrlep ej jipan̄ jen ritōl ro an Kabun̄, Intōrnet eo,7 im ilo jet eria ko, jen LDS Family Services.
Aolep iien keememej, kōn jipan̄ an Rilo̧mo̧o̧r eo, komaron̄ jo̧o̧r jān an̄ūrlep. Emaron̄ juon iaļ eaitok, epen, ak Irooj eban ebbeer jen eok. Ej iakwe eok. Jisōs Kraist eaar en̄taan kōn Pinmuur eo n̄an jipan̄ eok oktak, n̄an kanemkwoj eok jān kōm̧akoko an jerawiwi.
Men eo eaorōk tata ej n̄an kajjieon̄—jet iien ebōk jet kajjieon̄ ko m̧okta jen an armej lo tōprak. Kōn menin jab ebbeer. Jab luuji tōmak eo. Būruwōm̧ en epaake wōt Irooj, im Enaaj lewaj n̄an eo kajoor in kōjo̧o̧r. Enaaj kanemkwoj eok.
Em̧m̧aan ro jitōnbōro, aolep iien kattoļo̧k eok jān m̧wil ko remaron̄ tōlļo̧k n̄an an̄ūrlep. Ro rej kōm̧man āindein naaj maron̄ wūjlepļo̧k būruweer, maron̄, ļōmņak, im kajoor n̄an jerbal an Anij.
Reban kiki jen Jepļaaktok eo.
Jiāeik in Kālet ko Ilōn̄tata
Kein kajilu bōbrae ej kabōjrak kōj jān ad lukkuun pād ilo jerbal in ej elōn̄ jiāe ko an kālet ko ilōn̄tata jej jelm̧ai. Jet iaad rej boub bwe jej en̄jake āinwōt juon kaat kar kanōk jen menin mour ko—kajjojo menin mour rej kajjieon̄ etal ilo ial ko reotak. Eļap kajoor ej ererakļo̧k, ak kaat eo ejjab em̧m̧akūtkūt.
Ekkā ad wūjlepļo̧k kijejeto eo ad em̧m̧an tata ilo jibadōk juon men jeakwe, juon ikkure, kōņaan ilo jerbal, im jukjukinpād ak unin kōnono ilo kien. Men kein otemjej remaron̄ em̧m̧an im utiej, ak rej likūt ippād iien im kajoor eo n̄an ta eo ej aikuj kālet ko ad ilōn̄tata?
Ta in wāween ņamejļaņ jorrāān ko?
Bar juon alen, ej itok jān naan ko an Rilo̧mo̧o̧r eo:
“Kwōn yokwe Irooj am̧ Anij kōn aolepen būruom̧ im kōn aolep am̧ im kōn am̧ ļōmņak otemjej.
“En̄in kien eo eļap im m̧okta.
“Im eo kein ka ruo āinwōt in, Kwōn yokwe ri turum̧ im āinwōt kwe.”8
Men otemjej ilo mour rej aikuj kein karuo n̄an men kein ruo reļļap im ilōn̄tata.
Bar ilo jerbal an Kabun̄, epidodo n̄an joļo̧k elōn̄ iien n̄an baj jen kōm̧m̧an ko ijjelo̧kin bōro ak jipan̄ an rijilōk.
Em̧m̧aan ro jitōnbōro, jej rikabwijer priesthood ro raar kalim̧m̧ur n̄an erom armej ro rej iakwe Anij im ro riturier im rej m̧ōņōņō n̄an kwaļo̧k iakwe in jen naan im kōm̧m̧an. En̄in ej dilep eo an ro rej rikaļooran Jisōs Kraist.
N̄an ro rej mour n̄an pedped in katak kein rej jamin kiki jen Jepļaaktok eo.
Juon Kūr n̄an Karuj
Rijilōk Paul eaar je, “Kwōn ruj, kwe eo kwōj kiki, im jerkak jān ro re mej, im Kraist enaaj rome eok.”9
Ro jera jitōnbōro, jeļā bwe kom̧ij ļaddik ro nejin meram.
Jab kaanlo̧k ļōmņak kōn kōj make! Jab kaanlo̧k m̧wil ko remaron̄ tōlļo̧k n̄an an̄ūrlep! Jab kaanlo̧k jiāe in kālet ko ilōn̄tata n̄an kaal eok ilo oktak ak kumi ko roktak jān rikaļoor ro rejeram̧m̧an im jerbal eo eutiej an priesthood!
Eļap ijo ilo stake eo n̄an kōj kajjojo, baam̧le ko, im āinwōt Kabun̄ an Kraist n̄an leļo̧k wōt juon kijejeto an bōro n̄an jerbal in ekwojarjar.
Erom juon rikaļoor an Jisōs Kraist ej jab juon kijejeto juon wōt kōttan juon wiik ak juon raan. Ej juon kijejetok juon wōt kōttan im n̄an aolep.
Irooj ej kalim̧m̧ur n̄an rikabwijer priesthood ro An rem̧ool enan̄in ļap n̄an meļeļe.
Ro rej tiljek n̄an priesthood kein ruo im kōļapļo̧k kūr ko aer rekwojarjar jen Jetōb eo n̄an kōkāāl ānbwinnier. Kōn menin, men otemjej ippān Jemed naaj leļo̧k n̄an er.10
Ij kam̧ool bwe kajoor in karreo an Pinmuur eo an Jisōs Kraist im kajoor in ukōte eo an Jetōb Kwojarjar maron̄ kōmour im lo̧mo̧o̧ren armej. Ej ad jeram̧m̧an, ad eddo ekwojarjar, im ad lan̄lōn̄ n̄an eo̧ron̄ kūr eo an Rilo̧mo̧o̧r eo, n̄an ļoor E kōn juon ļōmņak em̧ōņōņō im būruwōn kōttōpar. Jen “Bikirļo̧k tomede ko kom̧ij lokjak kaki, im wōnm̧aantak jān ittinad, im jerkak jān bwin̄aln̄al.”11
Jen ruj im jab m̧ōk in kōm̧m̧an em̧m̧an, bwe jej kajutak pedped in juon jerbal eļap,12 aaet kōpooj itok eo an Rilo̧mo̧o̧r eo. Em̧m̧aan ro jitōnbōro, n̄e kom̧ij kobaikwaj meram in waanjon̄ak eo am āinwōt juon rikam̧ool n̄an aiboojoj im kajoor in m̧ool eo eaar jepļaaktok, kom̧ jamin kiki jen Jepļaaktok eo. Jen menin ij kam̧ool im likūt aō kōjeram̧m̧an ilo etan Jisōs Kraist, amen.