“Mpo Epai Wapi Ezali Bomengo na Yo Ezali…”
Na Mpaka Michael John U. Teh
Ya Bantuku Sambo
Soki tozali na bokebi mingi te, tokomipesa na biloko ya mokili koleka ya molimo.
Mua moke sima ya likita linene ya sanza ya Zomi 2007, moko ya bandeko na ngai ya mibali ayebisaki ngai ete esengelaki kozala pene pene ya mibu sambo yambo Nasengelaki kozwa boyebi ya mikakatano lisusu. Napemaki mpe nayebisaki ye ete Nakozwa yango “mibu na ngai ya sambo ya ebele.” Malamu awa Nazali; mibu na ngai ya sambo ya ebele ekomi na nsuka.
Sanza ya yambo eleki molongani na ngai ya motema, Grace, mpe Ngai tozwaki misio ya kokende kotala bandimi na Philippines baye bomoi mpe biloko ebebisamaki na boningani makasi ya mabele mpe na ekumbaki. Tosepelaki mpamba te misio ezalaki eyano mpo na mabondeli na biso mpe boyokani na lisalisi mpe bolamu ya Tata na biso ya bolingo na Lola. Mposa na biso ya makasi ekokisamaki kolakisa bolingo mpe mawa na biso mpo na bango.
Mingi ya bandimi tokutanaki na bango bazalaki kokoba kovandaka na ebombamelo ya ntango lokola hema, bisika ya lisanga, mpe bandako ya masanga ya Eklezia. Bandako totalaki ezalaki na motondo ya ndambo to ezanga motondo. Bato bazangaki makoki ebele, mpe oyo ndambo bazalaki nango ebebisamaki. Etikalaki bobele pototo mpe mabanga bisika nionso. kasi, batondisamaki botondi mpo na mua lisungi bazwaki mpe bazalaki na esengo mpe na molimo ya bosuani malamu kokobaka kozala na mpasi. Ntango totunaki lolenge nini bazalaki komilukela, moko na moko ayanolaki na elonga, “Tozali Malamu.” Ya solo, bondimi na bango na Yesu Klisto epesaki bango elikia ete makambo nionso esengelaki kosalema malamu na nsuka. Ndako na ndako, hema na hema, Ndeko mwasi Tech mpe Ngai, toteyamaki uta na Basantu wana ya bondimi elenda.
Na ntango ya mpasi to ya minioko, Nkolo azali na nzela ekolakisa biso mpe matomba na biso. Na mbalakata, biloko nionso tosalaki na mpasi mpo na kozwa ebungi. Bisaleli nionso wana ezali libota nabiso mpe baninga na biso na basusu. Ndeko mwasi moko malamu asalaki yango lolenge oyo, Sima y mayi ekitaki mpe ezalaki ntango ya kobanda kopangusa, Natalaki pembeni ya ndako na ngai mpe nalobaki, ‘Wow, Natondisaki bosoto mingi na mibu ebele wana.’”
Namoni ete ndeko mwasi oyo azwaki mabongisi malamu mpe kobanda wana akomaki na bokebi na kokanaka biloko nini ezali na ntina mpe nini akokaki solo kovanda na yango te.
Nakosalaka elongo na bandimi mingi uta mibu ebele, tosepelaki komona ebele ya bokasi ya molimo. Tomonaki lisusu mibale bofuluki mpe bozangi ya bozwi bisaleli kati ya bondeko ya bondimi oyo.
Na bozangi bozwi, mingi kati na biso bamipesaki kati boluki misolo mpe bozwi biloko mingi ya malamu ya mokili mpo tozala na makoki ya kosunga mabota na biso. Esengeli ndambo ya ntango na biso mpe bokebi. Suka ezali te na oyo mokili ezali kopesa, ezali mabe mpenza ete toyekola koyeba ntango “tozali na mingi.” Soki tokebi te, tokobanda koluka mingi biloko ya mokili koleka ya molimo. Boluki na biso ya molimo mpe ya seko ekozala ntina moke mpenza, liboso mpo na nzela mosusu pembeni. Na mawa, wana ekobima mpo na kozala mposa makasi mpo na kozwa mingi koleka mpe kobimisa ya yo moko mpe ya makasi koleka.
Boni boni tondimisami solo ete tomekami kolanda te na nzela oyo? Yakobo apesi toli oyo: yango wana bobebisa mosolo te mpo na oyo ezali na motuya te, to misala na bino mpo na oyo ekoki kotondisa te, boyokela ngai na etingia mpe bomikundola maloba nalobaki na bino mpe boya epai ya moko mosantu ya Isaelele mpe bosala lipati ya oyo ekoki kowa te to ekoki kopola te, mpe tika molimo na bino mosepela na bilei kitoko.” 1
Nakolikia moko te kati na biso akobebisa mosolo mpo na oyo elongobani to misala mpo na oyo ekoki kosepelisa te.
Mosikoli ateyaki kolandana na montika ya Bayuda mpe Banephites
“Kobomba te mpo na yo moko bomengo na nse te, epai wapi mpese ekoki kolia, mpe moyibi wapi akoki kobotola, mpe komeka kobebisa;
“Kasi bomba likolo mpo na yo moko bomengo na lola, wapi mpese ekoki kolia, mpe moyibi akoki kobotola, mpe komeka kobebisa te.
“Esika bomengo nayo ezali, kuna nde motema na yo ekozala.” 2
Na lolenge mosusu, Nkolo apesiki lisese oyo:
“ Lopango ya mozwi mosusu ememi lindondi ya minei:
“Mpe amiteyaki, kolobaka, Nini ekoki ngai kosala, pamba te Nazali na ndako te mpo na kobomba bambuma na ngai?
“Mpe alobaki, Oyo Nakoki kosala, Nakobuka ebombelo nangai ya nkona mpe kotonga ya monene; mpe kuna nakobomba bambuma na ngai nionso mpe biloko na ngai.
“Mpe Nakoloba na molimo na ngai, molimo, osalaki bolamu mingi mpo na mibu ebele; pema, lia, mela, mpe zala na esengo.
“Kasi Nzambe alobelaki na ye, yo zoba, na butu ya lelo molimo na yo ekosengama yo: mpe biloko ekotikala ya nani, oyo yo obombaki na lombango?
“Na yango oyo azali kobomba bomengo mpo na yemei, mpe azali mozwi te liboso ya Nzambe.” 3
Mokambi Dieter F. Uchtdorf apesaki toli elandisami kala mingi te:
“ Tata na biso na Lola atalaka kati na biso mpenza. Ayebi biloko na ntina na biso oyo biso moko toyebi te. Abengi biso na lombango na nzela ya bomoyi na biso mpo na kokokisa mosala ya bomoi na biso, kozola na bomoyi ya malamu, mpe kozonga epai na Ye.
“Mpo na nini, sima, tolekisaka ntango na biso mingi mpenza mpe bokasi nabsio na biloko oyo ekoleka, kozanga mpenza litomba, mpe ya likolo likolo mpenza? Eboyi biso kotala liboma na bolandi ezanga ntina mpe ya koleka?”4
Toyebi banso ete molongo ya bomengo na biso na nse ezali lolendo, nkita, biloko ya mokili, nguya, mpe lokumu ya bato. Babongi na litomba te ya ntango mingi mpe bokebi, na yango Nakotia bokebi na ngai na biliko oyo ekopesa bomengo na biso ya lola.
Nini ezali bomengo na lola oyo tokoki koluka mpo na bisomei? Mpo na kobanda, ekozala malamu mpo na biso kolata bizaleli ya Klisto ya bondimi, elikia, bomikitisi, mpe bolingani. Tobengamaki mbala mingi mpo na [koboya] bizaleli ya mokili mpe… [kokoma] lokola mwana moke. 5 Makebisi ya Mobikisi ezali mpo na biso kolanda mpo na kozala ya bobongi nie lokola Ye mpe Tata na biso ya Lola. 6
Ya mibale, tosengeli kotia ntango mingi mpe makasi na koyeisa makasi bondeko na libota. Sima ya nionso “libota ekulisami na Nzambe. Ezali na ntina ya kosangisa sika awa mpe na libela.” 7
Ya misato, kosalisa basusu ezali elembo ya molandi ya solo ya Klisto. Alobaki, “na manso lokola ya azalaki mbala mingi lokola bozaki kosala yango na moko ya bandeko na ngai wana, bosalaki yango epai na ngai.” 8
Ya minei, kososola malongi ya Klisto mpe kokomisa makasi litatoli na biso ezali mosala oyo ekopesa esengo ya solo mpe bosepeli. Tosengeli solo koyekola maloba ya Klisto lokola ezwami na makomi mpe maloba ya baprofeta ya bomoyi. “Mpo botala, maloba ya Klisto ekolakisa bino nionso oyo bosengeli kosala.” 9
Ekoki Ngai kosukisa na lisolo ya mokufeli ya mibu 73 oyo tokutanki na ye ntango ya mobembo na biso na Philippines:
Ntango boningani ya mabele ebetaki esanga ya Bohol, ndako oyo ye mpe moweyi molongani na ye basalaki makasi mpo na kotonga ekweyaki na nse, ebomaki mwana na ye ya mwasi mpe nkoko na ye ya mobali. Azalaki na makoki ya kokima na mua bampota ya mike. Sikawa ye moko, asengelaki kosala mosala mpo na komisunga ye mei. Abandaki kozuaka na masini ya bosokoli bilamba oyo asalaki na bako azali sikoyo mwa malamu nzoto kolongono kokitaka mpe komata ngomba ntago nionso mpo na koluka mayi. Ntango totalaki ye, azalaki kokoba kovandaka kaka na hema.
Oyo ezali maloba na ye: “Mpaka, Nandimi makambo nionso oyo Nkolo amonisi ngai. Namoni yango mabe te. Na bombaki ndingisa na ngai ya kokota na Tempelo mpe nabatamisaki yango na nse ya muniuku mua mutu. Bolimbisi sikawa ete Nazali kofuta moko kati na zomi na ngai mobimba na mua ezweli na ngai ya moke uta na kosalaka masanzoli. Atako nini ezali koleka, Nakokoba kaka kofuta moko kati na zomi.”
Natatoli ete ya ntina mpo na biso, bizaleli, bamposa, mposa ya makasi, mpe boluli ekozala na litomba na bomoyi na biso ekoya. Tika ete ntango nionso tomikundola maloba ya Mobikisi: “Mpo wapi esika bomengo na yo ezali, kuna nde motema na yo ekozala.” Tika mitema na biso ezwama kati ya esika malamu ezali libondeli na ngai, na nkombo ya Yezu Klisto, amene.