Mangaia ae A Katoki Makuia
Iroun Unimwaane David A. Bednar
Man te Kooram n Abotoro n te Tengaun ma Uoman
Tiaki n ai aron maaku n te aonaaba are e karika te kauring ao te nakonnano, maakakin te Atua e karika te rau, te mweengaraoi, ao te raunnano.
I urinngnga raoi te taneiai ae I karekea ngke I uarereke. N te bong teuana ngke I takakaro ma raoraou, e uruaki irou wintoon te titoa irarikin mwengara n tiaki nanou. Ngke e rebwe te kiraati ao e tang n takarua te araam, te maaku ae kakamaaku ae kaona au iango ao au namakin. I waekoa n ataia bwa N na kabanea nikiran maiu inanon te karabutii. A waekoa au karo n ana nanou n otinako man te tabo ni karabaraba iaan au kainiwene ao ni buokai ni maroroakin au kairua ma te tia bwaibwai n te titoa. I tekeraoi, bwa I aki kantaningaaki bwa N na kabanea au tai n te karabuti ibukin au bure.
Te maaku are I namakinna n te bong anne e bon rang ni korakora ao ni koaua. Akea am nanououa bwa ko a tia n rinanon namakin aika kakamaku imwiin atakin am kangaanga ni marurungim, ni kunea kaain te utu bwa e rinanon te kangaanga ke te kabuanibwai, ke n iangoi kangaanga ni bwaai aika riki n te aonaaba aika aki karaua te aba. N taian katooto aikanne, namakinan te maaku ae moan te korakora e roko ibukin korakoran te kangaanga, te aki koaua, ke te maraki ao rinanon bwaai aika ko rinanoi aika aki kantaningaaki, n tabetai a karina, ao n taraa ni kona ni karekea mwiina ae aki raoiroi .
Ni maiura ni katoabong, teimatoan ribooti iaon te bure n tiritiri, te rongo, buaka, babakanikawai, te kakamaku, kerikakin katei aika raraoi, aoraki, ao katikitikin bwain te aonaaba aika buakaka a kona ni karekea te maaku ao te tabeaianga. Ni koauana ti maeka n te tai are e a kaman taekinaki iroun te Uea: “Ao n te bong anne … ao te aonaaba ni kabane e na mangaongao, ao e na bwara nanoia aomata” (R&B 45:26).
Au kantaninga bwa N na kabwarabwara bwa e kanga n nako te maaku rinanon te atatai ae eti ao te onimaki iroun te Uea Iesu Kristo. I kakorakoraai n tataro bwa e na kakabwaiaira ngaira n tatabemaniira nako te Tamnei ae Raoiroi ngkana ti bane ni iangoa te rongorongo ae kakaawaki aei.
Te Maaku n te Maiu ae Mamate
Ngke a ongo bwanaan te Atua imwiin kanakin uaan te kai ae e a tia n tabuaki, Atam ao Ewa a karabaia n te Onaroka i Eten. Te Atua E wetea Atam ao e taku nako ina, “Ko mena ia? Ao [Atam e kangai], I ongo bwanam … , ao I maku”(Karikinai Bwaai 3:9–10). E riai n ataaki bwa, teuana moan mwiin te Bwaka bon ibukin Atam ao Ewa bwa a na rinanon te maaku. Te namakin ae moan te korakora aei bon mwakoron maiura n rabwata ae kakaawaki.
Te katooto n Ana Boki Moomon e katerea mwaakan te atatai iaon te Uea (taraa 2 Betero 1:2–8; Aramwa 23:5–6) ni kanakoa te maaku ao ni karekea te rau e ngae ngke ti kaitara ma te kakaitara ae korakora.
N te aba are Eram, a maku ana aomata Aramwa irouia ana taanga ni buaka Reimwanaite aika a korakora.
Ma e kawaria Aramwa ao e tei i buakoia, ao e kaungai nanoia bwa a riai n aki maaku, ma … a riai n uringa te Uea ae Atuaia ao e na kamaiuia.
“Mangaia ae a kaain maakuia” (Motiaea 23:27–28).
Kam noria bwa Aramwa e aki katoka makuia aomata. Ma, Aramwa e reireiniia taan onimaki bwa a na uringa te Uea ao te kainaomataki ae ti ngaia ae E kona n anga (taraa 2 Nibwaai 2:8). Ao a na taneiai te Tia Kamaiu ni kamanoia taan tararua e kona ni kanakoi makuia aomata.
Te atatai ae eti ao te onimaki iroun te Uea e kakorakoraira bwa ti na kanakoi makura bukina bwa ti Iesu ae kona ni karekea te rau. E katanoata, “Reirei Mairou, ao ongo n au taeka; nakonako inanon nimamannein Tamneiu, ao kona karekea te rau irou” (R&B 19:23).
E kabwarabwara naba te Tia Reirei, “Bwa ane e karaoi mwakuri aika a raoiroi e na karekea kanuangana, ae te rau n te aonaba aio, ao te maiu ae akea tokina n te aonaba ae e na roko” (D&C 59:23).
Te onimaki ao te koaua iroun Kristo ao te nano ae tauraoi ae boboto iaon Ana motiraoi, nanoanga, ao akoi e kairiira nakon te kantaninga, rinanon Ana Mwakuri ni Kamaiu, n te Mangauti ao te maiu are akea tokina (taraa Moronaai 7:41). Teonimaki ao te kantaninga anne e kaoa nakon maiura te rau ae kakukurei are ti bane n tangiria ni karekea. Mwaakan te Mwakuri ni Kamaiu e karika te rairannano bwa e na mwakuri ao e kabebetea te rawawata are e riki man te bure; e kakorakoraira naba n nooria, karaoia, ao n riki bwa aomata aika raoiroi ni kawai aika tiaki kona ni kinai ke ni kakoroi bukiia ma ana konabwai rabwatara ae tianaki. Ni koauana, teuana aia kakabwaia ae tamaroa ana reirei Iesu aika kakaonimaki bon “te rau are mairoun te Atua, are te rau are aki konaki n ataki teutana” (I-Biribi 4:7).
Ana rau Kristo e kariaira bwa ti na ataa aron te maiu ae mamate rinanon kakawakin te taratara ae akea tokina ao n anga te rau n tamnei (taraa I-Korote 1:23) are e buokira ni kateimatoa ara taratara n ara tabo i karawa. Ngaia ae, ti kona ni kakabwaiaki ni kanakoi makura bukina bwa Ana reirei e katauraoa te kantaninga ao kairara inanon kawai nako ni maiura. Ana otenanti ao ana berita aika tabu e kakorakora ao kamwengaraoi n taai aika a raoiroi ao aika a bubuaka. Ao ana kariaia n te nakoanibonga e anga te koaua bwa bwaai aika a kakawaki riki a kona n teimatoa ngkai ao n te tai ae akea tokina.
Ma ti kona ni kakeai maaku aika a baitii ao n aki toki n roroko ni kamangaoira n ara aonaaba aei? Te kaeka nakon te titiraki aei e bon itiaki bwa eng. Teniua reirei aika a kakawaki nakon karekean te kakabwaia aei ni maiura: (1) taraa Kristo, (2) kateitei iaon aan Kristo, ao (3) waaki nako man teimatoa i nanon Kristo.
Taraa Kristo
Te reirei are e anga Aramwa nakon natina te mwaane ae Ereman e kaineti nakoira n te bong aei: “Eng, taraia bwa ko taraa te Atua ma ni maiu” (Aramwa 37:47). Ti riai n taraia ao ni kamatoa ara taratara iaon te Tia Kamaiu n taai nako ao n taabo ni kabane.
Uringa bwa a kanga Ana Abotoro te Uea iaon te kaibuke, n reimaurua i nukan te nama. E nakoia Iesu, e nakonako iaon te ran; ma n aki kina ae Ngaia, a takarua ma te maku.
“E taetae naba Iesu nako ia ni kanga, Kabebetei nanomi; boni Ngai; tai maku.
“Ao e kaeka Betero ni kangai, Te Uea, ngkana tao boni Ngkoe, ao Ko na tuangai ba N na nako Im i aon te ran.
“Ao E taku, Mai” (Mataio 14:27–29).
E nakonako Betero iaon te ran n nako n Iesu.
“Ao ngke e nora te ang ba e baibati, ao e maku,” ngke e tiba moa n I nako, ao e takarua ni kangai, “Te Uea, Ko na kamaiuai.
“Ao Iesu e a arora naba baina, n taua, ao E taku nako ina, Ko aera ngkai ko nanokokoraki, ngkoe ae karako am onimaki?” (Mataio 14:30–31).
I katamneia n au iango ngke Betero e kaeka nakon ana kakao te Tia Kamaiu. Ma matana n taraa Iesu, e ruo man te booti ao n nakonako n ae kamimi iaon te ran. Ti ngke e bua ana iango iroun te Uea are e a maka iai te ang ao naao ao ni moanna n inako.
Ti kona ni kakabwaiaaki ni kanakoi makura ao ni kakorakorai ara onimaki ngkana ti ira ana kaetieti te Uea: “Tanimai nakoiu n ami iango n taai nako; tai nanououa, tai maaku” (R&B 6:36).
Kateitei iaon Aan Kristo
Ereman e reireiniia natina mwaane, Nibwaai ao Riaai: “Uringa, uringa ba bon iaon te bwaa are ara Tia Kaboomwi, are Kristo, natin te Atua, are kam na riai ni katea iai aami; bwa ngkana te riaboro e kanakoa te ang mairouna ae korakora, eng, ana kanoa ibuakon te ukeuke n anti, eng, ngkana ni kabane te atibu ae bwaka mai karawa ao te angibuaka ae korakora a bwaka iaomi, bon akea korakoraia iaomi ni katiki ngkami nakon marawan te nanokawaki ao te maraia ae aki totoki, ibukin te bwai are ko kateaki iaona, are bon aan te kateitei ni koaua, aan te kateitei are ngkana aomata a kateitei iaona ao aki kona ni bwaka” (Ereman 5:12).
Otenanti ao berita aika tabu bon bwaai ni kateitei aika ti kabonganai ni katei maiura iaon aan Kristo ao Ana Mwakuri ni kamaiu. Ti reitaki raoi nakon ao ma te Tia Kamaiu ngkai ti karekei ma te nano ni koaua otenanti ao n rin nakon berita aika tabu, n uring ao ni karinei motinnano aika tabu aikai ma te kakaonimaki, ao ni karaoa ara kabanea n tamaroa ni maiu ni kaineti ma ara motinnano ake ti a tia ni butimwaai. Ao te kabaeaki anne bon oin te korakora n tamnei ao n teimatoara n rinanon nako maiura.
Ti kona ni kakabwaiaki ni kanakoi makura ngkai ti kamatoai nanora ao ara mwakuri iaon aan ni koaua te Tia Kamaiu rinanon ara otenanti ao ara berita aika tabu.
Waaki Nako Ma te Onimaki iroun Kristo
E taekinna Nibwaai: “Ngaia, ae kam na waaki nako man teimatoa i nanon Kristo, ma te kaantaninga ae tamaroa ma ni kororaoi, ma tangiran te Atua ma aomata ni kabane. Ma ngaia ae kam na waaki nako, ni kaawakin ana taeka Kristo, ao n teimatoa ni karokoa te toki, ao taraia, e kangai ana taeka te Tama: E na reke iroumi te maiu ae akea tokina” (2 Nibwaai 31:20).
Te teimatoa inanon te kaetaki are e kabwarabwaraaki n te kibu aei bon mwiin te atatai ao te taratara n tamnei, te teimatoa, te taotaonaki n nano, ao ana nanoanga te Atua. Kamwakuran te onimaki inanon ao iaon aran Iesu Kristo ae tabu, bon te nanorinano ni kaetiira nakon Nanona ao ni bon Ana tai inanon maiura, ao ni butimwaia ma te nanorinano Ana kairoro ni bwaai ni kabane aika a karekei bwaai aika karaunano n abanuean te Atua are e uota te kimwareirei ao te maiu ae akea tokina (taraa R&B 42:61). Riki ngkana ti kaitarai kangaanga ao ni kaitara ma te aki koaua ibukin te tai ae na roko, ti kona ni kamanoa ao ni maiu n aki karongoa ma n rau ni kabatia tangiran te Atua ma te aro ae riai” (1 Timoteo 2:2).
Ti kona ni kakabwaiaki ni kanakoi makura ngkai ti karekea te korakora are e reke man te reirei ao maiuakinan reirein te euangkerio ao n teimatoa ni waaki nako ni karaoi ao ni kawakin berita aika tabu ma te Uea.
Makakin te Uea
E kaokoro ma e irekereke nakon maaku aika ti teimatoa n rinanoi bon ngaia aika a kabwarabwaraaki ni booki aika tabu bwa “maakan te atua” (Ebera 12:28) ke “makan te Uea” (Iobi 28:28; Taeka n Rabakau 16:6; Itaia 11:2–3). Tiaki n ai aron maaku n te aonaaba are e karika te kauring ao te nakonnano, maakakin te atua e karika te rau, te mweengarao, ao te raunnano.
Ma a na kanga bwaai aika a irekereke ma te maaku a anga te korakora ke ni ibuobuoki n te maiu n tamnei?
Te maaku ae raoiroi ae I kataia ni kabwarabwara e raonaki ma namakinan te rau ae korakora, te karinerine, ao te namakin ni kakaitau ibukin Iesu Kristo (taraa Taian Areru 33:8; 96:4), te ongotaeka nakon Ana tua (taraa Te Tua-Kaua 5:29; 8:6; 10:12; 13:4; Taian Areru 112:1), ao te kantaninga n te Kabanea ni Moti ao te motiraoi ni Baina. Ngaia ae, makakin te atua e rikirake man te atatai ae eti n aron ana mition Iesu Kristo n arona n Atua, te tatauraoi n anga nanora nakon Ana kantaninga, ao te atatai are ni kabane mwaane ao aine a kona ni bukinaki ibukin oin aia bure teuanne ke neienne n te Bong ni Motikitaeka (taraa R&B 101:78; Taekan te Onimaki 1:2).
Booki aika tabu a reirei ae, makan te atua “bon moan rikin te ataibwai” (Taeka n Rabakau 1:7), “te reirei ae reke iai te rabakau” (Taeka n Rabakau 15:33), te “mwioko ae korakora” (Taeka n Rabakau 14:26), ao “te maniba ni kamaiu” (Taeka n Rabakau 14:27).
Taiaoka n ataia bwa makan te atua e irekereke ma ao e aki kona ni kamaenakoaki man atakin te Kabanea ni Moti ao bukinara n tatabemanira nako ibukin nanora, ara iango, taeka, ao ara mwakuri (taraa Motiaea 4:30). Makan te Uea tiaki te nano ae rawa n nako Nakoina bwa e na motika taekam. I aki kakoaua ae ti na Makua ni bwaai ni kabane. Irarikin anne, bon te iango bwa ti na mena i Matana ni kaitarai bwaai ni bon aroia ibukira ao ni karekea te “atatai ae kororaoi” (2 Nibwaai 9:14;taraa naba Aramwa 11:43) ni waakin nako ara iango, anainano, te mwamwana te aba. N tokina, ti na bane ni katukaki n akea te bwai ae ti na karabaa.
Aomata ni kabane ake a tia ni maeka ke a na maeka n te aonaaba “a kairaki ni kateaki imatan ana kai ni motikitaeka te Atua, bwa a na motikaki taekaia n aron ana mwakuri [teuanne ke neienne] bwa a na ataaki mai iai bwa a raoiroi ke a buakaka” (Motiaea 16:10). Ngkana ti a tia n tangiria n ae raoiroi ao ara mwakuri a raoiroi, ngkanne te motikitaeka e na riki bwa te taneiai ae kakukurei (taraa Iakobwa 6:13; Enoti 1:27; Moronaai 10:34). Ao n te kabanea ni bong ti na “anganaki kanuangara te raoiroi” (Aramwa 41:6).
Ni kaitaraan anne, ngkana ti a tia n tangira te raoiroi ao a buakaka ara mwakuri, ngkanne ti na namakina te raraoma n te moti. “Ti na bon aki kona n tararake n taraa Atuara; ao ti na bon rang ni kukurei ngkana ti kona n tuangiia taian bwaa ma maunga bwa a na bwaka iaora ni karabaira mai matana” (Aramwa 12:14). Ao n te kabanea ni bong ti na “karekei kaniwangan [ara] buakaka” (Aramwa 41:5).
N aron are e kauarerekeaki inanon Te Minita:
“Maka te Atua, ao toui mwiin ana tua: ba bon anne kabanean te aro ae riai irouia aomata.
“Ba e na uoti makuri ni kabane te Atua nako nanon te kaeit-taeka, ma bwaai aika raba ni kabane, ba tao a raraoi ke tao a buakaka” (Te Minita 12:13–14).
Tariu ao mwaneu aika kam tangiraki, makan te atua e kanakoa te maku ni kaineti ma te maiu ae mamate. E taobaraea naba te tabeaianga ae ti aki kona n raoiroi n tamneira ao n aki kona ni kakoroi nanon baike e kantaningai te Uea. Ni koauana, tiaki kona n raoiroi ke n roko n are e kantaningaaki ngkana ti onimakin oin korakorara ao ara konabwai. Ara mwakuri ao nanora n tingaia a bon aki konaa ni kamaiura. “Ni bwaai ni kabane ake ti kona ni karaoi” (2 Nibwaai 25:23), ti karaoaki n ae bwanin ti rinanon te nanoanga ao te akoi ae tauraoi rinanon ana angakarea ni kamaiu ae akea tokina te Tia Kamaiu ao akea tokina (taraa Aramwa 34:10, 14). Ni koauana, “ti kakoaua bwa rinanon ana mwakuri ni kamaiu Iesu Kristo, aomata ni kabane a kona ni kamaiuaki, man te ongotaeka nakon tuua ao otenanti n te Euangkerio” (Taekan te Onimaki 1:3).
Makakin te Atua bon tangirana ao onimakinana. Ngkai ti maaka te Atua riki n ae bwanin, ti tangiria n ae e kororaoi riki. Ao “te tangira are e kororaoi e kakioa nako te maaku ni kabane” (Moronaai 8:16). I berita bwa te kantaninga are e reke man makan te atua e na tokanikai iaon te bua ni kantaninga are e reke man makura n te maiu ae mamate (taraa R&B 50:25) ngkai ti taraa te Tia Kamaiu, ni kateitei Iaona bwa aara, ao ni waaki rake iaon kawain Ana berita ma te motinnano ae tabu.
Te Kakoaua ao te Berita
I tangira ao ni karinea te Uea. Mwakana ao ana rau a bon koaua. Ngaia bon te Tia Kabooi maiura, ao I kakoaua bwa E maiu. Ao Ibukina, a na tai rawawata nanomi, ao a na tai maku (taraa Ioane 14:27), ao ti na kakabwaiaki ni kanakoi makura. I kakoaua n aran te Uea Iesu Kristo ae tabu ao ni mimitong, amen.