ጄን ኤልዛቤት ማኒንግ ጄምስ

ጄን ኤልዛቤት ማኒንግ [ከ1822–1908 አካባቢ (እ.አ.አ)] በአሜሪካ ውስጥ አብዛኛዎቹ ጥቁር ሰዎች ባሮች በነበሩበት ዘመን በከነቲከት ውስጥ ነፃ ከሆኑ የአፍሪካ አሜሪካዊ ባልና ሚስት ከተወለዱት አምስት ልጆች ውስጥ የመጨረሻዋ ነች።¹ በወጣትነት ዕድሜዋ፣ በ1841 (እ.አ.አ) ክእNew Canaan Congregational [አዲሷ ከነአን ጉባኤ] ቤተክርስቲያን ጋር ተቀላቀለች፣ ነገር ግን ከ18 ወራት በኋላ በ1842–43 (እ.አ.አ) ክረምት አካባቢ፣ እርሷ እና በርካታ የቤተሰብ አባላት በኋለኛው ቀን ቅዱሳን የኢየሱስ ክርስቶስ ቤተክርስቲያን አባል ለመሆን ተጠመቁ። ጄን እና ከቤተሰቧ መካከል ሌሎቹም ወዲያውኑ በናቩ ካሉት ቅዱሳን ጋር ለመቀላቀል ፈለጉ፣ ስለሆነም በእንፋሎት ጀልባዎች እና በቦይ ጀልባዎች ላይ ለመጓዝ በማቀድ ከከኔቲከት ወደ ኒው ዮርክ ተጓዙ። ሆኖም በዘራቸው ምክንያት የጀልባ ጉዞን ተከልክለው ነበር፣ ስለዚህ ቀሪውን 1,288 ኪ.ሜ. (800 ማይል) በእግር መጓዝ ነበረባቸው። በፒዮሪያ፣ ኢሊኖይ ውስጥ የአከባቢ ባለሥልጣናት የማኒንግ ቤተሰብ ያመለጡ ባሪያዎች ሊሆኑ ስለሚችሉ በማሰብ የነፃነት ሁኔታቸውን ለማረጋገጥ ወረቀት እንዲያሳዩ አስገደዷቸው። ጄን ዘረኝነትን በቀሪ ሕይወቷ ሁሉ የተጋፈጠችው ትግል ነበር።

ወደ ናቩ ከገባች በኋላ፣ ጄን በፍጥነት ከጆሴፍ እና ኤማ ስሚዝ ጋር ወዳጅነት ፈጠረች። ከእነሱ ጋር ትኖር ነበር እናም በቤታቸውም ውስጥ ትሠራ ነበር። በአንድ ወቅት፣ ኤማ ጄንን በክህነት ማኅተም በስሚዝ ቤተሰብ ውስጥ የጉዲፈቻ ልጃቸው እንድትሆን ጋበዘቻት።² አዲሱን እና እንግዳውን ምግባር ባለመረዳት፣ ጄን አልተቀበለችም፣ ነገር ግን በጆሴፍ የነቢይነት ሚና በጥልቀት ታምን ነበር። በኋላም “ነቢዩ ጆሴፍን አውቅ ነበር” በማለት መሰከረች። “በምድር ላይ ካየኋቸው ሰዎች እጅግ መልካም ሰው ነው። … እሱ ነቢይ እንደነበር እርግጠኛ ነበርኩ ምክንያቱም ይህን አውቅ ነበርና።”³

ከጆሴፍ እና ከእናቱ ሉሲ ማክ ስሚዝ ጋር በተደረጉ ውይይቶች፣ ጄን ስለ መፅሐፈ ሞርሞን እና ስለትርጉሙ የበለጠ ተማረች እና ስለቤተመቅደስ ስነስርአቶች ግንዛቤ እና አክብሮትን አገኘች።

ጄን ከኒው ጀርዚ ወደ ወንጌል ተለውጦ የመጣ ነፃ የሆነውን ጥቁር ሰው አይዛክ ጄምስ አገባች። እነርሱ፣ ከጄን ልጅ ሲልቪስተር ጋር፣ በ1846 (እ.አ.አ) ከናቩ ወጥተው ከቅዱሳኑ ጋር ወደ ምዕራብ ተጓዙ። በዚያው ዓመት ሰኔ ውስጥ፣ የጄን እና የአይዛክ ልጅ ሲላስ ተወለደ። በቀጣዩ ዓመት ቤተሰቡ በ1847 (እ.አ.አ) መኸር ላይ ታላቅ ሜዳውን አቁርጦ በመሄድ ወደ ሶልት ሌክ ሸለቆ ደረሱ። አይዛክ እና ጄን ስድስት ተጨማሪ ልጆች ነበሯቸው፣ ሁለቱ ብቻ ከጄን ሞት በኋላ አልፈው ኖሩ። እንደሌሎቹ ቀደምት የሶልት ሌክ ሸለቆ ሰፋሪዎች ሁሉ፣ ጄን እና አይዛክ ለቤተሰቦቻቸው የሚያስፈልገውን ለማቅረብ ጠንክረው ሰርተዋል። አይዛክ እንደ የጉልበት ሰራተኛ እና አልፎ አልፎም እንደ ብሪገም ያንግ ጋሪ ነጂ ይሰራ ነበር፣ እና ጄንም ጨርቅ በመፈተል እና ልብስ በመስራት፣ እናም በናቩ ውስጥ እንዳደረገችው ልብሶችን በማጠብ ሰራች።

አይዛክ እና ጄን በ1870 (እ.አ.አ) በጋብቻ ውስጥ በተፈጠረው ውጥረት የተነሳ ተፋቱ። ጄን በኋላም ከቀድሞው ባሪያ ከነበረ ፍራንክ ፐርኪንስ ጋር ለአጭር ሁለት ዓመታት ተጋብታ ነበር፣ ነገር ግን ብዙም ሳይቆይ እንደ ብቸኛ ወላጅ እና አያት ህይወትን እንደገና ቀጠለች። የገንዘብ እጥረት እና የሦስት ልጆች ሞት ጄን ወደ ሥራ እንድትመለስ አደረጋት። እሷም ሳሙና ሰርታ ትሸጥ የነበረ ሲሆን፣ ሁለት ወንዶች ልጆቿም በቀን ሠራተኝነት ተቀጥረው ነበር። አይዛክ ለ20 ዓመታት ያህል ከሶልት ሌክ ስቲ ውጢ ቆይቶ ከቆየ በኋላ፣ በ1890 (እ.አ.አ) ወደ ሶልት ሌክ ሲቲ ተመለሰ፣ የቤተክርስቲያኗን አባልነቱን አሳደሰ እና ከጄን ጋር ጥሩ ግንኙነት ፈጠረ። ከአንድ አመት በኋላ በሞተ ጊዜም፣ የቀብር ሥነ ሥርዓቱ በቤቷ ውስጥ ተደርጎ ነበር።

በሕይወቷ ችግሮች ሁሉ፣ ጄን በወንጌል ትምህርቶች ላይ ባላት እምነት በታማኝነት ቆይታለች እና የቤተክርስቲያኗ አባልነቷንም ከፍ አድርጋ ተመልክታለች። ለቤተመቅደስ ግንባታ ብልግስና ሰጥታለች እናም በሴቶች መረዳጃ ማህበር እና በወጣት ሴቶች ማጠናቀቂያ ማህበር ውስጥ ተሳትፋለች።⁴ ጄን ራእዮችን፣ ህልሞችን፣ በእምነት መፈወስን እና በልሳኖች መናገርን ጨምሮ የመንፈስ ስጦታዎችን በብቃት አጋጥሟታል። በሕይወቷ ስትገፋም እንዲህ በማለት ጽፋለች፣ “በኢየሱስ ክርስቶስ ወንጌል ላይ ያለኝ እምነት ዛሬም እንደዚያ ጠንካራ ነው፣ አዎን፣ ቢቻል መጀመሪያ ከተጠመቅኩበት ቀን የበለጠ ጠንካራ ነው።”⁵

በ1884 እና 1904 (እ.አ.አ) መካከል፣ ጄን የቤተክርስቲያኗ መሪዎችን፣ ጆን ቴይለር፣ ዊልፎርድ ውድሩፍ፣ ዚና ዲ. ኤች. ያንግ፣ እና ጆሴፍ ኤፍ. ስሚዝን የግል የቤተመቅደስ ቡራኬዋን ለመቀበል እና ለመታተም ፈቃድ ጠየቀች።⁶ በዚያን ጊዜ፣ ጥቁር የኋለኛው ቀን ቅዱሳን ወንዶች እና ሴቶች በአብዛኛዎቹ የቤተመቅደስ ስርዓቶች ውስጥ እንዲሳተፉ አልተፈቀደላቸውም ነበር። በ1888 (እ.አ.አ) የካስማ ፕሬዘዳንት አንገስ ኤም. ካነን ለሟች ዘመዶቿ ጥምቀት እንድታደርግ ፈቀደላት።⁷ የቤተክርስቲያኗ መሪዎችም በመጨረሻ በ1894 (እ.አ.አ) በጆሴፍ ስሚዝ ቤተሰብ ውስጥ እንደ አገልጋይ ሆና በወኪል እንድትታተም ፈቀዱላት፣ ይህም ልዩ የሆነ ክስተት ነበር። ምንም እንኳን በሕይወት ዘመኗ የቤተመቅደስ ቡራኬን ወይም የቤተሰብን ማህተሞችን ባታገኝም፣ እነዚህ ሥርዓቶች በ1979 (እ.አ.አ) እሷን በመወከል ተከናውነዋል።⁸

እርሷም በሚያዝያ 16 ቀን 1908 (እ.አ.አ) በ95 ዓመቷ፣ ሁሌም ታማኝ የኋለኛው ቀን ቅዱሳን በመሆን አረፈች። የDeseret News [ዴዘሬት ጋዜጣ] እንደዘገበው፣ “በእምነት እና በታማኝነት ከጄን ማኒንግ ጄምስ የበለጠ የሚታወቁት ጥቂቶች ነበሩ፣ እናም በምድራዊም ነገር ትሁት ብትሆንም ጓደኞቿ እና የምታውቃቸው በመቶዎች የሚቆጠሩ ነበሩ።”⁹