Cov Mus Xyuas Tom Tsev tsab Xov, Kaum Ib Hlis Ntuj 2010
Hais Txog tej Yam uas Muaj Nqi Tshaj Plaws
Yog tias nej muaj lub neej maj heev thiab ntxhov siab heev uas ua nyuaj rau nej xav tias nej muaj kev zoo siab, ces tej zaum tam sim no yog ib lub sij hawm zoo rov qab tsom ntsoov rau tej yam uas tseem ceeb tshaj plaws.
Yog ib qho zoo heev uas peb muaj peev xwm kawm txog lub neej thaum peb kawm txog lub ntiaj teb no. Piv txwv hais tias, cov kws tshawb fawb saib tej voj voog hauv cov ntoo thiab twv seb tej huab cua thiab tej av zoo li cas ntau pua thiab ntau txhiab xyoo yav tas los. Ib qho uas peb kawm los ntawm kev tshawb xyuas cov ntoo txoj kev loj hlob yog qhov uas thaum muaj tej lub caij zoo rau txoj kev loj hlob, cov ntoo loj tuaj zoo li qub. Tiam sis, thaum muaj tej lub caij tsis zoo rau txoj kev loj hlob, cov ntoo maj mam loj tuaj thiab siv zog ua tej yam tseem ceeb uas yuav tsum ua kom nyob taus xwb.
Tej zaum tam sim no nej ib txhia xav hais tias, “Ua li ntawd mas zoo thiab, tiam sis qhov ntawd piv li cas rau kev tsav nyob hoom?” Ces, cia kuv qhia nej ‘os.
Nej puas tau caij ib lub nyob hoom thaum nws deeg deeg? Qhov uas ua rau lub nyob hoom deeg deeg yog thaum cov cua uas nqa lub nyob hoom hloov sai sai es ua ua rau lub taub hau nyob hoom cia li tsa hlo los yog nyo mus haud me ntsis, thiab ua rau lub nyob hoom lem mus tom no los yog lem mus tom ub, los yog dov mus dov los. Txawm lawv ua kom cov nyob hoom muaj zog tiv taus kev deeg deeg no co tshaj txhua yam yuav deeg tau thaum tsav nyob hoom raws li qhov thas mas das, tej zaum tseem yuav ua rau cov uas caij nyob hoom txhawj heev.
Nej xav tias cov kws tsav nyob hoom ua li cas thaum lub nyob hoom deeg deeg li hais no? Ib tug tub kawm tsav nyob hoom yuav xav tias yog ib lub tswv yim zoo mus ceev vim hais tias yuav ua rau nws mus dhau ntawm qhov uas ua rau lub nyob hoom deeg deeg sai dua. Tiam sis tej zaum ua li ntawd tsis yog ib qho zoo ua. Cov kws tsav nyob hoom to taub hais tias yuav tsum tsav mus ceev npaum li cas thaum deeg deeg li no kom thiaj li pab kom qhov deeg deeg no tsis ua li cas. Thiab feem ntau yuav tsum mus qeeb me ntsis. Tib lub ntsiab cai no kuj coj los siv tau thaum hais txog tej speed bump rau ntawm kev.
Yog li ntawd, yog lb lub tswv yim zoo uas yus mus maj mam me ntsis, cia li ua raws li yus ua tau, thiab tsom ntsoov rau tej yam tseem ceeb xwb thaum raug tej yam uas ua rau yus lub neej kub ntxhov.
Qhov Ceev ntawm lub Neej Niaj Hnub Nim No
Nov yog ib zaj lus yooj yim kawm, thiab kuj yog ib qho tseem ceeb kawm. Tej zaum yus xav tias yog ib qho tseeb thaum hais txog cov ntoo los yog qhov kev deeg deeg, tiam sis yooj yim rau peb tsis quav ntsej zaj lus no thaum peb xav txog kev nruab tej ntsiab cai no rau hauv peb lub neej txhua hnub. Thaum peb muaj kev nyuaj siab ntxiv, thaum kev ntxhov siab tshwm los, thaum raug kev txom nyem, feem ntau peb pheej sim mus ceev zoo ib yam li qub los yog peb mus ceev dua, vim peb ho xav tias yog peb yim mus ceev ces yim yuav zoo.
Ib qho uas muaj hauv lub neej ntawm lub caij nyoog no yog qhov uas peb haj yam mus ceev heev, txawm yog peb raug teeb meem los raug kev cov nyom los yog.
Cia peb hais qhov tseeb tiag hais tias, yeej yog ib qho yooj yim rau peb nrhiav ntau yam ua. Peb txhua tus txawj xav txog ntau yam hauj lwm uas yuav ua rau peb tsis paub teem sij hawm rau tag nrho tej ntawd. Ib txhia neeg twb yuav xav hais tias qhov uas lawv saib lawv tus kheej rau nqi nyob ntawm seb lawv muaj hauj lwm ntau npaum li cas. Thaum twg lawv khoom ces lawv ua kom lawv lub sij hawm puv nkaus muaj tej kev sib ntsib thiab tej yam me me tsis tshua tseem ceeb—tsis hais thaum lawv nyuaj siab los yog nkees los yog. Vim lawv ua kom lawv lub neej nyuaj heev, lawv pheej muaj kev nyuaj siab ntxiv, tsis muaj kev xyiv fab ntau, thiab tsis nco qab txog lub ntsiab ntawm lawv lub neej.
Tib neeg hais tias txhua yam zoo, thaum ua heev dhau, ces qhov zoo ntawd hloov los ua ib qho tsis zoo. Qhov uas peb teem sij hawm ntau dhau lawm los yeej zoo li no thiab. Muaj ib lub sij hawm uas peb tej hom phiaj thiab tej kev xav tau yuav hloov los ua tej kev lav ris hnyav heev.
Kev Kho tej Teeb Meem No Yog Dab Tsi?
Cov uas muaj tswv yim to taub thiab siv tej yam uas lawv tau kawm los ntawm cov ntoo tej voj voog thiab cov cua uas ua rau lub nyob hoom deeg. Lawv tiv tau tej kev ntxias uas hais kom lawv muaj teeb meem ntawm txoj kev khiav mus ub mus no hauv lub neej txhua hnub. Lawv ua raws li cov lus qhia no hais tias, “Muaj ntau yam hauv lub neej no uas zoo dua qhov kev mus ceev zog.”1 Hais tiag tiag, lawv tsom ntsoov rau tej yam uas tseem ceeb tshaj plaws.
Txwj Laug Dallin H. Oaks, nyob hauv ib lub tuam rooj sab laj qhia hais tias, “Peb yuav tsum tso tej yam zoo tseg xwv kom xaiv tau lwm yam uas zoo dua los yog zoo tshaj plaws, vim tej ntawd ua rau peb muaj kev ntseeg ntawm tus Tswv Yexus Khetos thiab ua rau peb tsev neeg muaj zog.”2
Kev nrhiav tej yam zoo tshaj plaws yeej coj yus mus rau tej ntsiab cai tseem ceeb ntawm Yexus Khetos txoj moo zoo—tej yam tseeb uas yooj yim thiab zoo nkauj uas ib Leej Txiv Saum Ntuj Ceeb Tsheej uas muaj siab zoo, nyob mus ib txhis, thiab paub tag nrho tau tshwm sim rau peb paub txog. Txawm yog tej lus qhuab qhia thiab tej ntsiab cai no yeej yooj yim rau ib tug me nyuam to taub, tej no teb tau tej lus nug nyuaj tshaj plaws hauv lub neej no.
Muaj ib qho zoo nkauj thiab ib qho paub tseeb los ntawm kev coj raws li qhov yooj yim uas tej lub sij hawm peb tsis nco tej txiaj ntsim no thaum peb ntshaw kev kho teeb meem.
Piv txwv hais tias, tsis ntev tom qab cov kws mus nruab ntug tau caij lub nkoj huab mus ncig lub ntiaj teb, lawv txawm kawm tau hais tias cov xaum npiv los lawv siv tsis tau nyob saud. Yog li ntawd ib co neeg txawj ntse heev ua hauj lwm kho qhov teeb meem no. Lawv siv sij hawm ntev tsis ntev thiab siv ntau lab nyiaj, tiam sis thaum kawg, lawv tsim ib tug xaum npiv uas sau tau txawm yog lawv nyob qhov twg, sov thiab txias npaum li cas, thiab sau tau rau txhua yam. Tiam sis cov kws mus nruab ntug tau siv dab tsi ua ntej lawv kho tau qhov teeb meem no? Lawv cia li siv ib tug xaum qhuav nkaus xwb.
Tib neeg xav tias Leonardo da Vinci tau hais tias, “Kev yooj yim yog qhov txawj ntse tshaj plaws.”3 Thaum peb saib cov ntsiab cai ntawm Txoj Hau Kev Zoo Siab, Txoj Kev Cawm Seej, peb pom tau thiab nco tej txiaj ntsim txog qhov meej, kev yooj yim, qhov zoo nkauj ntawm Leej Txiv Saum Ntuj Ceeb Tsheej lub tswv yim. Ua peb txoj kev coj pauv los ua Nws txoj kev coj yog qhov pib rau peb tej tswv yim.
Lub Hwj Chim ntawm tej Yam Tseem Ceeb
Tib neeg hais dab neeg txog tus coach football uas muaj npe hu ua Vince Lombardi uas muaj ib qho uas nws ua thawj thawj hnub uas nws cob qhia cov uas yuav ntaus football. Nws mam li tuav ib lub pob football siab, es muab rau cov nav kis las uas tau ntaus football ntau xyoo los lawm saib, thiab hais tias, “Cov txiv neej es, … nov yogib lub pob football!” Nws hais txog qhov uas lub pob loj li cas thiab zoo li cas, thiab saib yus yuav tsum ncaws, nqa, los yog cuam li cas. Nws coj pawg nav kis las ntawd mus txog lub tshav pob thiab hais tias, “Nov yog ib lub tshav pob football.” Nws coj lawv mus ncig tshav, piav saib lub tshav football loj li cas, zoo li cas, piav txog tej kev cai football, thiab saib yuav tsum ntaus football li cas.4
Tus coach no paub tias txawm yog lawv yog ib cov nav kis las uas txawj ntaus football los, lawv txhua tus thiab pawg football ntawd yeej yuav haj yam los ua zoo dua tsuas yog thaum lawv muaj peev xwm ua tej yam uas tseem ceeb xwb. Lawv yeej siv sij hawm xyaum ua tej yam uas nyuaj heev los tau, tiam sis mus txog thaum lawv txawj ua tej yam ua lub hauv paus tseem ceeb ntawm txoj kev ntaus football, ces lawv yeej yuav tsis ua ib pawg uas txawj yeej kev sib tw.
Kuv xav hais tias peb feem coob yeej to taub hais tias tej yam no tseem ceeb npaum li cas. Tiam sis tej lub sij hawm muaj ntau ntau yam ntxias peb es ua rau peb tsis nco qab.
Cov ntaub ntawv, ntau hom xov xwm thiab yeeb yaj kiab, tej yam khoom uas siv hluav taws xob—tag nrho tej no yeej pab tau yog siv raws li kev tsim nyog—tiam sis kuj yuav ua rau peb tsis nco qab los yog nyob ib leeg xwb los tau thiab.
Tiam sis nyob hauv tag nrho cov suab thiab tej yam peb xaiv tau, tus Txiv Neej ntawm Kalilais txo hwj chim sawv thiab cev tes. Nws hais ib zaj lus yooj yim: “Los, nrog kuv mus.”5 Thiab nws tsis siv lub tshuab kom lub suab nrov, tiam sis nws ua lub suab yau yau hais lus.6 Yeej yooj yim rau txoj moo zoo tej zaj lus tseem ceeb ploj mus thaum muaj ntau yam xov xwm uas nyob ib puag ncig peb.
Cov vaj lug kub dawb huv thiab cov yaj saub uas tseem muaj txoj sia nyob cov lus qhia tias cov ntsiab cai thiab lus qhuab qhia ntawm txoj moo zoo tseem ceeb npaum li cas. Peb rov qab hais txog tej ntsiab cai tseem ceeb, thiab tej lus qhuab qhia dawb huv no vim tej no yog lub qhov rooj uas qhib kev rau qhov tseeb uas muaj lub ntsiab loj heev. Tej no yog lub qhov rooj uas qhib kev rau tej yam tseem ceeb kawg nkaus; yog tsis muaj tej ntawd ces yeej yuav ua rau peb tsis muaj peev xwm to taub. Tej ntsiab cai yooj yim thiab tseem ceeb yog cov yuam sij uas qhib kev rau tib neeg kom nrog Vajtswv sib raug zoo. Tej no yog cov yuam sij uas qhib lub rooj ntug. Tej no coj peb rau kev thaj yeeb, kev xyiv fab, thiab kev muaj tswv yim uas Leej Txiv Saum Ntuj Ceeb Tsheej tau cog lus tias Nws cov me nyuam uas mloog Nws lus yuav muaj.
Cov kwv tij thiab cov muam, tsim nyog tias peb maj mam me ntsis ntxiv, khiav ceev npaum li qhov tsim nyog rau peb tej xwm txheej, tsom ntsoov rau tej yam tseem ceeb, qhib qhov muag kom pom meej tej yam uas tseem ceeb tshaj plaws. Cia kom peb xav txog tej lub ntsiab cai uas peb Leej Txiv Saum Ntuj Ceeb Tsheej tau muab rau Nws cov me nyuam kom yuav txhim tsa lub neej hauv lub ntiaj teb no uas muaj ntau npluas mias nrog tej kev cog lus hais tias yuav muaj txoj kev zoo siab tas mus ib txhis li. Tej no yuav qhia peb ua “tag nrho txhua txhia yam no … los ntawm txoj kev txawj ntse thiab kev muaj txheej txheem; vim tsis tsim nyog tias peb yuav khiav nrawm dua li qhov peb muaj lub zog. [Tiam sis] tsim nyog tias [peb] yuav rau siab, xwv kom los ntawm qhov ntawd, [peb] yuav yeej qhov nqi zog.”7
Cov kwv tij thiab cov muam, kev rau siab ua tej yam uas tseem ceeb tshaj plaws yuav coj peb mus rau tus Cawm Seej ntawm lub ntiaj teb. Yog vim li ntawd “peb thiaj hais txog Khetos, peb zoo siab rau Khetos, peb qhia txog Khetos, peb qhia tej uas yuav muaj los yav tom ntej txog Khetos, … kom [peb] yuav paub txog yam uas yuav nrhiav los ntxuav [peb] tej kev txhaum mus.”8 Hauv kev nyuaj, kev kub ntxhov, thiab kev maj ntawm lub neej niaj hnub nim no, nov yog “txoj kev zoo kawg nkaus.”9
Ces, tej Yam Tseem Ceeb Yog Dab Tsi?
Thaum peb hloov siab rau peb Leej Txiv Saum Ntuj Ceeb Tsheej thiab nrhiav kom tau nws lub laj lim tswv yim txog tej yam uas tseem ceeb tshaj plaws, peb yeej yuav rov qab kawm ntau zaus hais tias muaj plaub txoj kev sib raug zoo tseem ceeb: sib raug zoo nrog peb tus Vajtswv, nrog peb tsev neeg, nrog lwm tus tib neeg, thiab nrog peb tus kheej. Thaum peb kam ntsuam xyuas peb lub neej, peb yuav pom tej yam uas qhia tias peb tau txav mus ntawm txoj kev zoo tshaj plaws. Yuav muab peb tej qhov muag ntawm peb txoj kev to taub qhib, thiab peb yuav paub tias yuav tsum ua li cas kom ua rau peb lub siab dawb huv thiab rov qab ua tej yam tseem ceeb.
Qhov thib ib, peb txoj kev sib raug zoo nrog Vajtswv yog qhov dawb ceev thiab tseem ceeb tshaj plaws. Peb yog Nws cov me nyuam ntsuj plig. Nws yog peb Leej Txiv. Nws xav kom peb muaj kev zoo siab. Thaum peb nrhiav kom tau Nws, thaum peb kawm txog Nws Leej Tub, Yexus Khetos, thaum peb qhib peb lub siab rau tus Vaj Ntsuj Plig Dawb Huv lub hwj chim, ces ua rau peb lub neej ruaj khov thiab muaj kev nyab xeeb ntxiv. Peb muaj kev thaj yeeb, kev xyiv fab, thiab peb txaus siab ntxiv thaum peb mob siab ua neej raws li Vajtswv txoj hau kev nyob mus ib txhis thiab ua raws li Nws cov lus txib.
Peb haj yam nrog peb Leej Txiv Saum Ntuj Ceeb Tsheej sib raug zoo thaum peb kawm txog Nws; thaum peb nrog Nws sib txuas lus, hloov siab lees txim, thiab coj raws nraim li Yexus Khetos; vim “tsis muaj leej twg mus cuag tau Leej Txiv, tsuas yog mus ntawm [Khetos] xwb thiaj tau.”10 Xwv kom qhov uas peb nrog Vajtswv sib raug zoo muaj zog, peb thiaj yuav tsum siv sij hawm nrog Nws ib leeg xwb. Tej yam xws li kev thov Vajtswv yus tus kheej thiab kev kawm vaj lug kub txhua hnub, thiab kev ua neeg tsim nyog muaj ib daim ntawv tso cai nkag tuam tsev—tej no yog tej kev siv sij hawm thiab lub dag zog uas zoo kom peb yuav los ze dua rau ntawm peb Leej Txiv Saum Ntuj Ceeb Tsheej. Cia peb ua raws li tus sau nkauj caw hais tias, “Nyob ntsiag to, thiab paub tias kuv yog Vajtswv.”11
Qhov kev sib raug zoo tseem ceeb thib ob yog nrog peb tsev neeg sib raug zoo. Vim tias “tsis muaj dua ib qho kev tau raws li peb lub siab xav uas pauv tau qhov uas peb tsis tau raws li peb lub siab xav”12 hauv no, ces peb yuav tsum saib peb tsev neeg rau nqi loj tshaj plaws. Peb nrog peb tsev neeg sib raug zoo thaum peb ua tej yam yooj yim ua ke, xws li noj hmo ua ke, thiab ua tsev neeg hmo ua ke, thiab cia li muaj kev lom zem xwb. Hais txog tsev neeg txoj kev sib raug zoo mas kev hlub yeej yog sau hais tias s-i-j h-a-w-m tiag. Kom muaj kev siv raug zoo hauv tsev ib leeg yuav tsum siv sij hawm nrog ib leeg. Peb ib leeg nrog ib leeg sib tham, tsis yog peb ib leeg tham txog ib leeg xwb. Peb ib leeg kawm ntawm ib leeg, thiab peb ib leeg nco ib leeg txiaj ntsim txog qhov uas peb nyias txawv nyias tsis zoo ib yam thiab qhov uas peb zoo ib yam. Yuav ua rau peb sib hlub thaum peb ua ib tsev neeg koom siab nrog Vajtswv los ntawm kev thov Vajtswv, kev kawm vaj lug kub, thiab teev tiam thaum Hnub Caiv.
Qhov kev sib raug zoo tseem ceeb thib peb yog nrog lwm tus neeg. Peb nrog lwm tus neeg sib raug zoo ib leeg dhau ib leeg zuj zus mus—thaum peb ua tib zoo saib lawv xav tau dab tsi, pab lawv, thiab siv sij hawm thiab peb tej txuj ci pab lawv. Qhov uas ib tug muam uas laus thiab mob heev tiam sis nws txiav txim siab tias, txawm nws ua tsis taus ntau, nws txawj mloog lwm tus hais lus, tau tshoov kuv lub siab. Yog li ntawd, txhua lub lim piam nws nrhiav cov neeg uas zoo li nyuaj siab los yog poob siab thiab nws siv sij hawm nrog lawv, mloog lawv hais lus. Nws yeej foom koob hmoov rau coob tug neeg lub neej.
Qhov kev sib raug zoo tseem ceeb thib plaub yog nrog peb tus kheej. Tej zaum yog ib qho txawv xav hais tias peb yuav nrog peb tus kheej sib raug zoo, tiam sis yeej zoo li ntawd. Tej tug neeg nrog lawv tus kheej sib raug zoo tsis tau li. Lawv cem thiab thuam lawv tus kheej tas ib hnub mus txog thaum uas lawv pib ntxub lawv tus kheej. Cia kuv hais kom nej tsis txhob mus ceev npaum li ntawd thiab siv sij hawm ntxiv kom paub nej tus kheej zoo dua. Cia li taug kev mus nraum zoov, saib lub hnub tuaj tim npoo ntuj, muaj kev zoo siab saib tej uas Vajtswv tau tsim, xav txog qhov tseeb ntawm txoj moo zoo uas tau muab txum tim rov qab los, thiab cia li kawm hais tias tej ntawd muaj lub ntsiab dab tsi rau nej tus kheej. Cia li kawm kom saib nej tus kheej ib yam li Leej Txiv Saum Ntuj Ceeb Tsheej saib nej—nej yog Nws cov ntxhais los yog cov tub muaj nqi heev uas muaj peev xwm los saum ntuj los.
Cia Li Zoo Siab txog Txoj Moo Zoo uas Dawb Huv
Cov kwv tij thiab cov muam, cia kom peb muaj tswv yim. Cia kom peb rov qab nco txog cov lus qhuab qhia dawb huv ntawm Yexus Khetos txoj moo zoo uas tau muab txum tim rov qab los. Cia kom peb muaj kev xyiv fab vim tej no yeej yooj yim thiab meej. Lub ntuj twb rov qab qhib dua lawm. Yexus Khetos txoj moo zoo los yeej rov qab muaj nyob hauv lub ntiaj teb thiab tej qhov tseeb los ntawm txoj moo zoo ntawd yog lub hauv paus ntawm kev xyiv fab uas tsis tu ncua!
Cov kwv tij thiab cov muam, muaj ntau yam uas ua rau peb zoo siab. Yog tias nej muaj lub neej maj heev thiab ntxhov siab heev uas ua nyuaj rau nej xav tias nej muaj kev zoo siab, ces tej zaum tam sim no yog ib lub sij hawm zoo rov qab tsom ntsoov rau tej yam uas tseem ceeb tshaj plaws.
Lub zog tsis yog los ntawm kev ua ub ua no, tiam sis los ntawm kev nyob khov kho saum ib lub hauv paus ruaj nrees ntawm qhov tseeb thiab qhov kaj. Lub zog los ntawm kev saib xyuas thiab rau siab ua tej yam tseem ceeb ntawm Yexus Khetos txoj moo zoo uas tau muab txum tim rov qab los. Lub zog los ntawm kev saib xyuas tej yam los saum ntuj los uas tseem ceeb tshaj plaws.
Cia peb ua kom peb lub neej yooj yim me ntsis. Cia kom peb yuav hloov tej yam uas yuav tsum hloov kom ua rau peb lub neej rov qab tsom ntsoov rau qhov zoo nkauj kawg ntawm txoj kev yooj yim thiab txo hwj chim ua Yexus Khetos cov thwj tim—yog ib txoj kev uas yeej coj peb mus kom muaj lub neej uas muaj lub ntsiab, kev zoo siab thiab kev thaj yeeb. Kuv thov kom yuav muaj li no thaum kuv foom koob hmoov rau nej, los ntawm Yexus Khetos lub npe, amees.
© 2010 los ntawm Intellectual Reserve, Inc. Ceev txhua txoj cai. Luam tawm hauv Teb Chaws Amelikas. Pub luam tawm ua lus As Kiv: 6/09. Pub txhais ua lus Hmoob: 6/09. Kev txhais Visiting Teaching Message, Kaum Ib Hlis Ntuj 2010. Hmong. 09371 295