2015
Wie a Wo Kandzea Da ho Rehyerɛn
Ɔbɛsɛ 2015


President a Odzi Kan na n’Apamfo Amandzɛɛbɔ, Ɔbɛsɛ 2015

Wie a Wo Kandzea Da Ho Rehyerɛn

Tsetse Greece man mu no, mbirikatufo si empire wɔ mbirkatu bi a wɔfrɛ no lampadedromia.1 Mbirikatu yi mu no, mbirikatufo no kitsa kandzea wɔ hɔn nsa mu na wɔdze kɛma mbirikatufo no a odzi do no kɛpem dɛ kuw no mbirikatunyi a odzi ewiei no bɛtra ewiei nsɛnsanee no.

Empirenyimdze no wɔnnfa mma kuw a otu mbirika ntsɛmtsɛm no—wɔdze ma kuw a obedzi kan edu ewiei nsɛnsanee no a ne kandzea da ho rehyerɛn no.

Adzesuadze tsitsir wɔ ha, dza tsetse nkɔnhyɛfo nye ndɛ dze kyerɛkyerɛ no: dɛ ohia dɛ yɛbɛhyɛ mbirikatu no ase, na mpo ohia tsitsir dɛ yebowie a hɛn kandzea da ho rehyerɛn.

Solomon Hyɛɛ Ase Ahoɔdzen Mu

Okunyin Ɔhen Solomon yɛ fasusu dɛ obi a ɔhyɛɛ ase ahoɔdzen mu. Ber a ɔyɛ aberantsɛba no, “[ɔ]dɔɔ Ewuradze, na ɔnantseew n’egya David n’ahyɛdze no mu” (1 Ahemfo 3:3). Nyankopɔn N’enyi gyee no ho na Ɔsee dɛ, “Bisa dza memfa memma wo” (1 Ahemfo 3:5).

Nkyɛ obebisa ahodze anaa nkwa tsentsen no, Solomon bisaa “ntseasee akoma ma memfa mumbu wo man atsen, na munhu papa na bɔn mu” (1 Ahemfo 3:9).

Iyi sɔɔ Ewuradze enyi dodow ma nnyɛ nyansa nko na Ohyiraa Solomon, na mbom ahodze mbordo nye nkwa tsentsen so.

Nokwar, nna Solomon yɛ nyansafo ara yie dze na ɔyɛɛ ndzɛmba akɛse pii, na mbom oennwie ahoɔdzen mu. N’abrabɔ mu ekyir no, awerɛhow mu ara, “Solomon yɛɛ dza omuo wɔ Ewuradze enyi do, na oenndzi Ewuradze ekyir ennwie” (1 Ahemfo 11:6).

Yeriwie Hɛnankasa Hɛn Mbirikatu

Mber dodow ahɛn na yɛahyɛ biribi ase na yennwie? Edziban pa? Apɔwmutsentsen nhyehyɛɛ horow? Pisi dɛ ebɛkenkan kyerɛwsɛm no daa daa? Adwenpɔwbɔ dɛ ebɛyɛ Jesus Christ osũanyi papa?

Mpɛn ahɛn na yɛhyehyɛ botae Sanda na yɛdze pisi a ɔyɛ-hyew tsiw no nda kumaa, adapɛn kumaa, anaa abosoom kumaa mpo na nkyii Ɔbɛsɛ bodu no, yebohu dɛ hɛn enyimpi si no ayɛ dɛ nsõ a ɔadwe?

Da kor bi muhun mfonyin bi a ɔyɛ serew a ɔyɛ bɔdɔm bi a ɔda krataa sin bi a ɔatsetsew mu nkyɛn. Nna dza wɔakyerɛw do no nye, “Bɔdɔm Setsie Ntsetsee-Abawdobɔ.”

Ɔtɔfabi a dɛm na yɛtse.

Yɛwɔ adwen pa; yɛhyɛ ase ahoɔdzen mu; yɛpɛ dɛ yɛbɔ mbɔdzen ara yie. Mbom ewiei no yegyaa hɛn botae horow mu a yɛatsetsew mu, yɛatow akyen, na hɛn wer efir.

Ɔyɛ nyimpa su dɛ yefintsiw, yedzi nkogu, na ɔtɔfabi a yɛpɛ dɛ yefi mbirikatu akansi no mu. Mbom dɛ yɛyɛ Jesus Christ esuafo no, yeesi pi dɛ yɛrennhyɛ mbirakatu akansi no ase nko, mbom yebotu ewie so—na yeewie a hɛn kandzea no da ho rehyerɛn yie. Agyenkwa no bɔɔ N’esuafo no anohoba, “Na nyia obetsim ekodu ewiei no, ɔno na wɔbegye no nkwa” (Matthew 24:13).

Wɔmma menkã dza Agyenkwa no abɔ ho anohoba wɔ hɛn nda yi mu dɛ: Sɛ yesie Ne mbrasɛm na yewie a hɛn kandzea no da ho rehyerɛn a, yebenya onnyiewiei nkwa a, ɔyɛ Nyame akyɛdze mu dza ɔsõ (hwɛ N & A 14:7; hwɛ 2 Nephi 31:20 so).

Kan No a Onndum Da No

Ɔtɔfabi a yeefintsiw, yɛaahwe ase, anaa yeegyaa mu mpo ekyir no, yenya abagura na yɛgye dzi dɛ hɛn kandzea no edum ma yeedzi nkogu wɔ mbirikatu no mu. Mbom megye dase dɛ Christ Ne Kan no wonnkotum edum no. Sɛ yɛdan hɛn akoma kɔ No do a, ɔbɛhyerɛn anafua sum kusuu mu na ɔahyerɛn hɛn akoma mu (hwɛ 1 Ahemfo 8:58).

Christ Ne Kan no kɔdo dzɛw hyerɛɛn a, ɔmmfa ho mpɛn dodow anaa ekyir dodow a yɛhwe ase kodu. Na anafua sum kebii mu mpo, sɛ yetu anamɔn bɛn No a, Ne kan no bɛhyew sunsuma no na Oekyenyan hɛn akra.

Osũanyiyɛ ebirikatu no nnyɛ mbirikatu tseabaa, ɔyɛ mbirikatu a ɔwar ara yie. Na nnyɛ ne ntsɛm a yedzi tu ho na ɔfa ho. Nokwar kwan kortsee a yebotum edzi nkõgu ara nye dɛ yɛbegyaa hɛnho anaa yebegyae tu.

Susuampara dɛ yɛkɔ do bɔ mbɔdzen na yɛtsen kɔ hɛn Agyenkwa nkyɛn no, yebedzi konyim wɔ mbirikatu no mu a hɛn kandzea da ho rehyerɛn yie.

Osiandɛ mbɔdzembɔ no nnyɛ hɛn nna ɔnnyɛ dza yɛyɛ.

Ɔyɛ wiadze Agyenkwa no.

Na Ɔno nye Kan no a wonnkotum ayɛ no kusukusuw no. Ɔyɛ Kan no ɔmen sum, ɔsã hɛn epira kur, na ɔhyerɛn kɛse wɔ hɛn awerɛhow no bun mpo mu nye sum kebii mu no.

Ɔyɛ Kan a ɔtra ntseasee.

Nkyɛ hɛn mu kor biara awɔw do ekesi anamɔn kwan n’ewiei. Na yɛdze hɛn Agyenkwa na hɛn Pomfo, Jesus Christ No mboa no, yeewie enyigye mu a hɛn kandzea no da ho rehyerɛn.

Asɛnsin

  1. Harpers Dictionary of Classical Antiquities (1898), “Lampadedromia,” www.perseus.tufts.edu/hopper. Pausanias kã fa kandzea akansi kor bi a kandzea-ekitsafo no, bɛyɛ dɛ kor biara fi kasa kuw bi mu no, a wɔmmfa hɔn kandzea no mmema. Mbom tse dɛ lampadedromia no konyimdzifo no nye nyia odzi kan kodu mbrikatu no ewiei a ne kandzea no da ho si do no.

Erekyerɛkyerɛ efi Amandzɛɛbɔ Yi Mu

Susu dɛ ebɛhyɛ hɔn a ekyerɛkyerɛ hɔn no nkuran ma wɔadwendwen bea a wɔwɔ wɔ hɔn abrabɔ “mbirikatu” mu no. Ana hɔn kandzea no da ho rehyerɛn a? Ibotum akenkan nsɛnsin no a ɔkã dɛ Christ Ne Kan no yɛ “Kan a ɔmen sum, ɔsã hɛn epira kur, na ɔhyerɛn kɛse wɔ hɛn awerɛhow no bun mpo mu nye sum kebii mu.” Nkyii susu dɛ enye hɔn a ekyerɛkyerɛ hɔn no bɛpensampɛnsam mbrɛ Christ Ne Kan no enya nhyɛdo wɔ hɔn abrabɔ mu pɛn na ma mbrɛ orinya nhyɛdo wɔ hɔn abrabɔ mu sesie.

Tsintsim