Binulan a Mensahe ti Liahona , Nobiembre 2021

Ti Templo ken ti Naespirituan a Pundasionyo

Ni Presidente Russell M. Nelson

Presidente ti Ti Simbaan ni Jesucristo dagiti Santo iti Ud-udina nga Aldaw

Ania man a kita ti problema a sumangbay iti biagyo, ti katalgedan a lugar tapno naespirituan a nasaluad ket ti panagbiag a mayannurot kadagiti katulaganyo iti templo!

Patpatgek a kakabsatko, agyamanak a makaduakayo ita a bigat tapno iburayko dagiti rikna iti kaunggak.

Kas iti ammoyo, ar-aramidentayo ti dakkel a renobasion wenno pannakatarimaan ti napnuan pakasaritaan a Templo iti Salt Lake. Maibilang iti daytoy narigat a proyekto ti panangpatibker a husto iti orihinal a pundasion daytoy, a naaramat a naimbag iti nasuroken a maysa a siglo. Ngem nasken a napapapaut pay daytoy a templo. Itay napalabas a Mayo, inamirisko ti progreso daytoy dakkel a proyekto. Panagkunak maragsakankayo a makakita iti nakitami iti asawak a ni Wendy. Panagkunak makitayonto no apay a ti himno a “How Firm a Foundation”¹ addaan baro a kaipapananna kadatayo.

Video manipud iti site ti renobasion wenno pannakatarimaan ti Templo iti Salt Lake: “Makitkitatayo itan ti orihinal a pundasion ti Templo iti Salt Lake. Nakatakderak iti maysa a lugar iti baba ti sigud idi a Garden Room. Bayat ti pananginspeksionko ti pannakaaramid daytoy sibubukel a pasdek, nasdaawak iti naaramid dagiti pioneer. Talaga a masdaawak no panunotek nga impatakderda daytoy nangayed a templo nga inaramatda laeng dagiti ramit ken teknik nga adda kadakuada idi nasurok a maysa a siglo ti napalabasen.

“Nupay kasta, iti napalabas nga adun a dekada, no amirisentayo a nasayaat ti pundasion, makitatayo dagiti epekto ti pannakadayyeg, dagiti panagbirri iti orihinal a batbato, ken agduduma nga addang ti panagrukop iti masoneria.

“Ita bayat ti panangsaksik iti maaramid dagiti kabaruanan nga inhiniero, arkitekto, ken eksperto iti panagpatakder iti pasdek tapno mapatibker pay ti orihinal a pundasion, naan-anay ti siddaawko. Nakaskasdaaw ti aramidda!

“Ti pundasion ti ania man a pasdek, nangnangruna iti maysa a pasdek a kas kadakkel daytoy, nasken a naan-anay a natibker ken nalagda tapno masarkedan dagiti ginggined, panagrunot, napipigsa nga angin, ken ti saan a maliklikan nga in-inut a panaglenned a gapu ti panaggaraw ti daga a makaapekto iti amin a pasdek. Ti narigat a trabaho iti panangpatibker nga ar-aramidenda itan ket mangpatibkerto iti daytoy sagrado a templo nga addaan iti pundasion a makapagpaut ken agpautto pay iti amin a panawen.”

Ar-aramidenmi ti amin tapno maited iti daytoy sagrado a templo, a dakkelen ti dadaelna, ti maysa a pundasion a masarkedannanto ti amin a kalamidad agingga iti Millennium. Iti kasta met la a wagas, itan ti panawen tapno aramidentayo dagiti kapintasan a wagas—nalabit a dagiti wagas a saantayo pay a naaramid idi—tapno mapapigsa dagiti bukod a naespirituan a pundasiontayo. Dagiti panawen a di pay kaano man napadasan ket agkasapulan kadagiti wagas a di pay kaano man naaramid.

Patpatgek a kakabsatko, dagitoy dagiti ud-udina nga aldaw. No tarigagayanto a masarkedantayo dagiti sumangbay a peggad ken rigat, kasapulan nga adda natibker a naespirituan a pundasion ti tunggal maysa kadatayo a nabangon iti bato ti Mannubbottayo, ni Jesucristo.²

Isu a saludsodek ti tunggal maysa kadakayo, kasano ti katibker ti pundasionyo? Ken ania dagiti kasapulan nga aramidenyo tapno tumibker pay ti pammaneknekyo ken pannakaawatyo iti ebanghelio?

Ti templo ti sentro ti panangpapigsa iti pammatitayo ken naespirituan a pangpatibker gapu ta ti Mangisalakan ken ti doktrinana ti mismo a sentro ti templo. Amin a banag a maisursuro iti templo, babaen dagiti annuroten ken babaen ti Espiritu, mangnayon iti pannakaawattayo maipapan ken ni Jesucristo. Dagiti napapateg nga ordinansa ti mangibegkes kadatayo kenkuana babaen kadagiti sagrado a katulagan iti priesthood. Kalpasanna, no tungpalentayo dagiti katulagantayo, ipaayannatayo iti pagpaimbag na , pangpapigsa a bilegna.³ Ken, talaga a kasapulantayo ti bilegna kadagiti sumangbay nga aldaw.

Naikari kadatayo a “no nakasagana[tayo] saan[tayo] nga agbuteng.”⁴ Adda nalaus nga implikasion ita daytoy a pammatalged. Impakdaar ti Apo nga iti baet dagiti naririgat a karit iti biag ita, dagiti mangbangon iti pundasionda ken ni Jesucristo, ken nasursuruan no kasano nga usarenda ti bilegna, nasken a saanda a sumuko kadagiti gagangay a problema iti daytoy a panawen.

Addan idi un-unana dagiti ordinansa ken katulagan iti templo. Binilin ti Apo da Adan ken Eva nga agkararag, makitulag, ken agidaton iti sakripisio.⁵ Kinapudnona, “no naaddaan ti Apo kadagiti tao iti daga nga agtungpalto iti balikasna, nabilinda nga agbangon kadagiti templo.”⁶ Nakasurat kadagiti nasantuan a kasuratan dagiti adu a pannursuro, kawes, panagsasao iti templo, ken adu pay.⁷ Tunggal banag a patientayo ken tunggal kari nga inaramid ti Dios kadagiti natulagan a tattaona ket napagkaykaysada iti templo. Iti tunggal panawen, nayunay-unay iti templo ti napateg a kinapudno a dagiti makitulag iti Dios ken agtungpal kadagitoy ket annak ti katulagan.

Ngarud, iti balay ti Apo, makaaramidtayo kadagiti kasta met la a katulagan iti Dios nga inaramid da Abraham, Isaac, ken Jacob. Ken makaawattayo kadagiti kasta met la a bendision!

Dagiti templo ti nagbalin a paset daytoy a dispensasion manipud pay kadagiti immuna nga aldawna.⁸ Inkumit ni Elijah dagiti tulbek ti turay a pangilantip ken ni Joseph Smith iti Templo iti Kirtland. Naisubli ti pakabuklan ti priesthood iti Templo iti Nauvoo.⁹

Agingga iti pannakapapatayna, intuloy ni Joseph Smith ti immawat kadagiti paltiing tapno maaramid ti pannakaisubli dagiti ordinansa iti endowment ken pannakailantip.¹⁰ Nupay kasta, naamirisna a kasapulan pay a maurnos dayta. Kalpasan ti panangtedna iti endowment ken ni Brigham Young idi Mayo 1842, imbaga ni Joseph ken ni Brigham, “Saan nga umno ti pannakaurnos daytoy, ngem inaramidtayo aminen ti amin a kabaelantayo iti situasion a nakaipasanguantayo, ken tarigagayak nga urnosem ken pagsasaganadem amin dagitoy a seremonia.”¹¹

Kalpasan ti ipapatay ti Propeta, nakita ni Presidente Young ti pannakaileppas ti Templo iti Nauvoo¹² ken idi agangay nagbangon kadagiti templo iti Utah Territory. Iti dedikasion dagiti akimbaba a kadsaaran ti Templo iti St. George, sipapasnek nga impakdaar ni Brigham Young ti kinapateg ti vicarious nga aramid iti templo, “No panunotek daytoy a topiko kayatko a maaddaanak iti timek a kas kapigsa dagiti pito a gurruod tapno mangriing kadagiti tao.”¹³

Manipud iti dayta a panawen, in-inut a naurnos dagiti ordinansa iti templo. Inlawlawag ni Presidente Harold B. Lee no apay nga agtultuloy nga agbalbaliw dagiti pamay-an, annuroten, ken uray ti pannakaannong dagiti ordinansa iti templo iti uneg ti naisubli a Simbaan ti Mangisalakan. Kinuna ni President Lee: “Nadiosan dagiti pagbatayan ti ebanghelio ni Jesucristo. Awan ti asino man a mangbalbaliw kadagiti pagbatayan ken [doktrina] ti Simbaan malaksid iti Apo babaen iti paltiing. Ngem agbalbaliw dagiti wagas no dumteng ti naparegta a direksion kadagiti mangidaulo iti maysa a naituding a panawen.”¹⁴

Panunoten no kasano a nabaliwan ti panangannong iti sakramento kadagiti napalabas a tawen. Kadagiti nagkauna nga aldaw, maidiaya ti danum ti sakramento iti kongregasion iti maysa a dakkel a pagikkan. Uminom ti amin ditoy. Ita agusartayo kadagiti disposable cup para iti tunggal indibidual. Nagbalbaliw ti procedure, ngem kasta pay laeng dagiti katulagan.

Utobenyo dagitoy tallo a kinapudno:

1. Maysa a proseso ti Pannakaisubli, saan a maysa a pasamak, ken agtultuloyto agingga iti yaay manen ti Apo.

2. Ti kangrunaan a panggep ti panangummong iti Israel¹⁵ isu ti panangisangbay kadagiti bendision ti templo kadagiti napudno nga annak ti Dios.

3. No kalikagumantayo nga ipatungpal dayta a panggep iti nasamsamay, ipalgak ti Apo ti ad-adu pay a nalawag a pannakaammo ken pannakaawat. Ti agtultuloy a Pannakaisubli agkasapulan iti agtultuloy a paltiing.

Ti Umuna a Panguluen ken Korum dagiti Sangapulo-ket-dua nga Apostol masansan a saludsodenda iti Apo no adda dagiti nasaysayaat a wagas tapno mayeg dagiti bendision ti templo kadagiti napudno nga annakna. Agkiddawkami a kanayon iti pannarabay iti no kasano a masigurado no umno ken agpapada dagiti instruksion, katulagan, ken ordinansa iti templo iti baet dagiti panagduduma iti pagsasao ken kultura iti nadumaduma a paset ti lubong.

Iti babaen ti panangiturong ti Apo ken kas sungbat dagiti kararagtayo, naaramid itay kallabes dagiti panagbalbaliw iti procedure. Isu ti Maysa nga agtarigagay a maawatanyo iti nakalawlawag dagiti katulagan nga ar-aramidenyo. Isu ti Maysa nga agtarigagay a mapadasanyo a naan-anay dagiti sagrado nga ordinansana. Tarigagayanna a maawatanyo dagiti pribilehio, kari, ken pagrebbenganyo. Tarigagayanna a maaddaankayo kadagiti naespirituan a pannirigan ken pannakariing a saanyo pay pulos a nagun-od idi. Daytoy ti tarigagayna para iti amin a sumrek iti templo, sadino man ti pagnaedanda.

Dagiti agdama a panagbalbaliw kadagiti procedure iti templo, ken dadduma pay a sumarunonto, ket agtultuloy a pakakitaan nga aktibo nga iturturong ti Apo ti Simbaanna. Mangipapaay kadagiti gundaway para iti tunggal maysa kadatayo tapno nasamsamay a mapatibker dagiti naespirituan a pundasiontayo babaen ti panangitalimudoktayo iti biagtayo Kenkuana ken kadagiti ordinansa ken katulagan ti templona. No itugotyo ti temple recommendyo, agbabbabawi a puso, ken agkalikagum a masursuruan iti balay ti Apo, Isu ti mangisuronto kadakayo.

No saankayo a makapan iti templo gapu iti kaadayo, problema iti salun-at, wenno dadduma pay a gapu, awisenkayo a mangilatang iti regular nga oras tapno panunotenyo dagiti katulagan nga inaramidyo.

No saanyo pay a kayatan ti mapan iti templo, masansan a mapankayo—saan laeng a maminsan. Bay-an a suruan ken paregtaennakayo ti Apo idiay babaen ti Espirituna. Ikarik kadakayo nga iti panaglabas ti panawen, agbalinto ti templo a maysa a lugar ti talged, talinaay, ken paltiing.

No mabalin koma a kasaritak a saggaysa ti tunggal young adult, ipakaasik kadakayo nga agsapulkayo iti maysa a kaduayo a mailantip kadakayo iti templo. Mabalin a masdaawkayo no anianto ti maaramid daytoy a pagdumaan iti biagyo. Ikarik kadakayo a daytoy ket maaramidnanto amin a pagdumaan! No agkallaysakayo iti templo ken ulit-ulitenyo ti agsubli ditoy, mapapigsa ken matarabaykayonto kadagiti pangngeddengyo.

No makasaritak koma ti tunggal agassawa a saan pay a nailantip iti templo, ipakaasik kadakayo nga aramidenyo dagiti kasapulan nga addang tapno umawat iti dayta nga ordinansa a nakapatpateg ken, makapagbalbaliw iti biag.¹⁶ Makaaramid kadi daytoy iti pagdumaan? Laeng no kayatyo ti dumur-as ken agdedenna iti agnanayon. Saanto a maragpat ti panagdenna iti kinaagnanayon itiarapaap laeng. Awan ti sabali a seremonia wenno kontrata a makaaramidto iti kastoy.¹⁷

No makasaritak ti tunggal lalaki wenno babai a nabayagen nga agtarigagay nga agkallaysa ngem saanna pay nasarakan ti eternal companionna, allukoyenkayo a saankayon nga aguray a maikallaysa tapno umawat iti endowment iti balay ti Apo. Rugianyo itan a sursuruen ken padasen no ania ti kaipapanan ti maarmasan iti bileg ti priesthood.

Ket iti tunggal maysa kadakayo a nakaaramiden kadagiti katulagan iti templo, ipakaasik kadakayo a kalikagumanyo—a sikakararag ken kanayon—a maawatanyo dagiti katulagan ken ordinansa iti templo.¹⁸ Maluktanto dagiti naespirituan a ridaw. Masursuroyonto no kasano nga ilukib ti belo iti nagbaetan ti langit ken daga, no kasano nga idawat kadagiti anghel ti Dios a mangbantay kadakayo, ken no kasano a nasaysayaat nga umawat iti panangiturong manipud iti langit. Dagiti napasnek a panagkagumaanyo a mangaramid iti daytoy ti mangpapigsa ken mangpatibkerto iti naespirituan a pundasionyo.

Patpatgek a kakabsatko, inton malpas dagiti renobasion iti Templo ti Salt Lake, awanto ti nataltalged pay a lugar no aggiginginned iti Salt Lake Valley no di iti uneg dayta a templo.

Kasta met nga, ania man a kita ti problema a sumangbay iti biagyo, ti katalgedan a lugar tapno naespirituan a nasaluad ket ti panagbiag a mayannurot kadagiti katulaganyo iti templo!

Ni Apo Jesucristo, ni Del Parson

Patiendak koma no kunak a no mabangon a natibker ti naespirituan a pundasionyo ken ni Jesucristo, saan a nasken nga agbutengkayo. No napudnokayo kadagiti katulaganyo nga inaramidyo iti templo, papigsaennakayonto ti bilegna. Kalpasanna, no mapasamak dagiti naespirituan a ginggined, kabaelanyonto ti tumakder a napigsa gapu ta natibker ken saan a maisin ti naespirituan a pundasionyo.

Ay-ayatenkayo kakabsat. Ammok dagitoy a kinapudno: Ti Dios, Nailangitan nga Amatayo, kayatna a pilienyo ti agsubli Kenkuana. Saan a komplikado ti planona iti agnanayon a panagdur-as, ken dayawenna ti karbenganyo nga agpili. Nawayakayo a mangpili iti kayatyo a pagbalinan—ken no asino ti kayatyo a makadenna—iti lubong nga umay!

Sibibiag ti Dios! Ni Jesus ti Cristo! Daytoy ti Simbaanna, naisubli a mangtulong kadakayo a mangipatungpal iti nadiosan a pagtungpalanyo. Paneknekak iti sagrado a nagan ni Jesucristo, amen.

© 2021 ti Intellectual Reserve, Inc. All rights reserved. Naimaldit iti EUA. Pannakaanamongna iti Ingles: 6/19. Pannakaanamongna a maipatarus: 6/19. Pannakaipatarus ti Monthly Liahona Message, November 2021 Ilokano. 17475 864

Dagiti Nagadawan

1. Kitaen iti “How Firm a Foundation,” Hymns, num. 85.

2. Tapno “inton [ibaon] ti sairo ti napigsa nga [anginna], … awanto ti bilegna [kadatayo] … gapu iti bato a binangon[tayo], a daytoy ti awan duadua a pamuon, ti pamuon no bangonen dagiti tao saanda a matuang” (Helaman 5:12; nainayon ti panangyunay-unay).

3. Kitaen iti Doktrina ken Katulagan 109:15, 22.

4. Doktrina ken Katulagan 38:30; kitaen met iti Doktrina ken Katulagan 10:55.

5. Kitaen iti Moises 5:5–6.

6. Bible Dictionary, “Temple.”

7. Kas pagrigan, kitaen iti Exodo 28; 29; Levitico 8. Ti tabernakulo ni Moises naam-ammo a “tolda ti pammaneknek” (Numeros 9:15) ken “tabernakulo ti pammaneknek” (Exodo 38:21). Nadadael ti templo ni Solomon idi 587 BC, sumagmamano a tawen kalpasan ti ipapanaw ti pamilia ni Lehi iti Jerusalem. Naaramid ti pannakaisubli daytoy a templo babaen ken ni Zerubbabel 70 a tawen kalpasanna. Dinadael daytoy ti uram idi 37 BC. Pinadakkel ni Herodes ti templo idi agarup a 16 BC. Kalpasanna, nadadalen daytoy a templo, nga ammo ni Jesus, iti AD 70. Addaan ni Nephi kadagiti padas a mainaig iti templo babaen ti “ipapanna a masansan iti bantay” tapno agkararag (1 Nephi 18:3) ket idi agangay, iti America, nangbangon iti maysa a templo “a kaarngi ti templo ni Solomon,” nupay awan unay ti arkosna (kitaen iti 2 Nephi 5:16).

8. (Kitaen iti Doktrina Ken Katulagan 88:119; 124:31.

9. Kitaen iti Doktrina ken Katulagan 110:13–16; 124:28. Naikabil ti panuli a bato para iti Templo iti Nauvoo idi Abril 6, 1841, sumagmamano laeng a bulan kalpasan nga inawat ni Joseph Smith ti paltiing a mangbangon iti daytoy. Ti Templo ti Nauvoo ti nangpadakkel kadagiti pagpaayanda. Kas pagarigan, inlawlawag ti Apo a kasapulan ti maysa a puente a pagbuniagan tapno mabuniagan dagiti Santo para kadagiti pimmusayen (kitaen iti Doktrina ken Katulagan 124:29–30).

10. Kitaen iti Doktrina ken Katulagan 131; 132. Ti Doktrina ken Katulagan 128 naglaon iti surat ni Joseph Smith kadagiti Santo maipanggep iti panagbuniag para kadagiti natay. Idiay nga impakdaarna a ti pannakaisalakan dagiti natay ket “nasken ken kasapulan unay iti pannakaisalakantayo, … [ta] kadakuada saanda a makapagbalin a naan-anay no awantayo—kasta met a saantayo a makapagbalin a naan-anay no awan dagiti minataytayo” (bersikulo 15).

11. Joseph Smith, iti Saints: The Story of the Church of Jesus Christ in the Latter Days, vol. 1, The Standard of Truth, 1815–1846 (2018), 454.

12. “Inggibus ti Church Historian a ni George A. Smith a 5,634 a kakabsat a lallaki ken babbai ti immawat iti endowmentda iti saan pay a nalpas a Templo ti Nauvoo idi Disiembre 1845 ken Enero 1846. Nagtultuloy ti pannakailantip dagiti agassawa aginggan iti Peb. 7, [1846,] a nasurok a 2,000 nga agassawa ti pinagkadua ti priesthood para iti panawen ken kinaagnanayon” (Bruce A. Van Orden, “Temple Finished before Exodus,” Deseret News, Dis. 9, 1995, deseret.com; kitaen met iti Richard O. Cowan, “Endowments Bless the Living and Dead,” Church News, Ago. 27, 1988, thechurchnews.com).

13. “Ania iti panagkunam a sawen dagiti amma no makapagsaritada manipud kadagiti natay? Saanda kadi a sawen, ‘Addakami ditoy iti rinibu a tawen, ditoy iti balay a pagbaludan, nga agur-uray iti idadateng daytoy a dispensasion’? … Apay, no addaanda iti bileg mangngegantayo dagiti mismo a gurruod ti langit, no kabaelantayo nga amirisen ti pateg ti trabaho a pakiramanantayo. Kumitkita ti amin nga anghel iti langit iti daytoy bassit nga ummong dagiti tao, ken parparegtaen ida iti pannakaisalakan ti pamilia ti tao. … No panunotek daytoy a topiko, kayatko dagiti pagsasao ti pito a gurruod a mangriing kadagiti tao” (Discourses of Brigham Young, sel. John A. Widtsoe [1954], 403–4).

14. Harold B. Lee, “God’s Kingdom—a Kingdom of Order,” Ensign, Ene. 1971, 10. Kitaen met ti palawag ni Presidente Wilford Woodruff idi 1896; impakdaarna: “Kayatko nga ibaga, kas presidente ti Simbaan ni Jesucristo dagiti Santo iti Ud-udina nga Aldaw, a nasken nga agtultuloytayo itan ken dumur-as. Saantayo pay a nakapadas iti paltiing. … Indauluannakami ditoy ni Presidente [Brigham] Young, a simmaruno ken ni Presidente Joseph Smith. Binukelna dagitoy a templo ken impatungpalna dagiti panggep ti awag ken takemna. … Saanna a naawat ti amin a paltiing a mainaig iti daytoy nga aramid; saan a naawat ni Presidente Taylor, wenno ni Wilford Woodruff. Awan gibusna daytoy nga aramid agingga a mapaan-anay daytoy” (The Discourses of Wilford Woodruff, sel. G. Homer Durham [1946], 153–54).

15. Kitaen iti 3 Nephi 29:8–9.

16. Kitaen iti Doktrina ken Katulagan 131:2, 4.

17. Kitaen iti Doktrina ken Katulagan 132:7.

18. Insurat ni Elder John A. Widtsoe: “Ti lalaki wenno babai a mapan iti templo, a nakalukat dagiti matana, a dumdumngeg kadagiti simbolo ken katulagan, ken agar-aramid iti natibker, agtultuloy a panagkagumaan tapno maawatan ti naan-anay a kaipapananna, isao ti Dios ti balikasna, ken umay dagiti paltiing. Nabaknang iti simboliko ti endowment a ti laeng maag ti agpanggep a mangiladawan iti daytoy; napno daytoy kadagiti paltiing kadagiti agaramat iti pigsada a mangsapul ken mangkita, nga awan dagiti balikas ti tao ti makaipalawag wenno mangilawlawag kadagiti posibilidad nga adda iti serbisio iti templo. Ti endowment a naited babaen ti paltiing ket kasayaatan a maawatan babaen ti paltiing” (in Archibald F. Bennett, Saviors on Mount Zion [Sunday School manual, 1950], 168).