Helaman 11–12

De cirkelgang van hoogmoed

Een van de patronen in het Boek van Mormon is dat mensen God vaak vergeten en hoogmoedig worden als alles goed gaat. Aan de andere kant zijn mensen geneigd om zich in moeilijke omstandigheden te verootmoedigen en tot God te keren. Zie je dat patroon ook in de samenleving of in je eigen leven terug? Door deze les ga je meer verlangen om in ootmoed jegens God toe te nemen.

Help de cursisten van Schriftuurlijke patronen te leren. Er zijn patronen in de Schriften wat houding en gedrag, leerstellige thema’s en Schriftuurlijke taal betreft. Door deze patronen te benadrukken, maakt u de cursisten attent op belangrijke leerstellingen en beginselen. Moedig ze aan om toe te passen wat ze met behulp van die patronen leren.

Voorbereiding van de cursist: Laat de cursisten president Ezra Taft Bensons toespraak ‘Pas op voor hoogmoed’ in de algemene aprilconferentie van 1989 lezen. Deze toespraak staat in de Evangeliebibliotheek of in De Ster, juli 1989, 7–12.

Mogelijke leeractiviteiten

Patronen

Kijk naar de volgende getallen. Zoek in dertig seconden zoveel mogelijk getallen in numerieke volgorde, te beginnen met ‘1’.

De volgende activiteit is bedoeld om aan te tonen hoe belangrijk het vinden van patronen is. Toon de afbeelding of zet de getallen op het bord, volgens het onderstaande patroon.

• Hoeveel getallen heb je in dertig seconden gevonden? Heb je een patroon opgemerkt waar de getallen zich bevinden?

Vraag de cursisten welk patroon ze hebben opgemerkt. Als de cursisten het patroon in de volgende alinea niet hebben opgemerkt, leg het dan aan ze uit. Wijs de eerste paar getallen als voorbeeld aan.

Er is een patroon voor de getallen in het vlak. Als je een verticale en een horizontale streep door het midden van het vlak trekt om vier gelijke kwadranten te maken, zie je dat de getallen een patroon met de wijzers van de klok mee volgen, zoals de pijl aangeeft. Bijvoorbeeld ‘1’ staat in het kwadrant linksboven, ‘2’ in de rechterbovenhoek enzovoort.

Neem 30 seconden extra de tijd om de uitdaging nogmaals te doen en te zien wat voor verschil het maakt om het patroon te volgen.

Vraag de cursisten eventueel of en met hoeveel ze verder zijn gekomen.

• Wat is de waarde van dergelijke patronen herkennen?

Patronen herkennen is een vaardigheid die je Schriftstudie kan verbeteren. Daardoor leer je de Schriften ook beter op jezelf toe te passen.

In de les van vandaag ga je iets leren over een patroon dat vaak de cirkelgang van hoogmoed wordt genoemd. Bedenk bij je studie in hoeverre dat patroon in je eigen leven een rol speelt en wat je kunt doen om hoogmoed te mijden en in ootmoed toe te nemen.

De cirkelgang van hoogmoed

Je weet vast nog wel dat de profeet Nephi ijverig was en alleen de wil van de Heer probeerde te doen. Als gevolg daarvan zegent de Heer hem met grote macht en belooft Hij dat ‘alle dingen [hem] zullen geschieden naar [zijn] woord (Helaman 10:5). De gebeurtenissen die plaatsvinden nadat Nephi die macht ontvangt, laten ons een voorbeeld van de cirkelgang van hoogmoed onder de Nephieten zien.

Toon eventueel het volgende schema en laat de cursisten zoiets in hun studiedagboek overnemen.

Verdeel de cursisten eventueel in groepjes van vier. Laat iedere cursist de volgende activiteit voor een van de fases van de cirkelgang van hoogmoed doen. De cursisten kunnen hun bevindingen vervolgens in hun groepje bespreken en hun Schriften voor elke fase in de cirkelgang van hoogmoed markeren. De groepjes kunnen ook de daaropvolgende vraag bespreken.

Lees de Schriftteksten in het schema, te beginnen met Helaman 10:13–15. Let op woorden of zinsneden die de fase in de cirkelgang van hoogmoed beschrijven waarin de mensen zich bevinden. Overweeg om die woorden en zinsneden te markeren en de naam van de fase in de kantlijn van je Schriften naast de desbetreffende verzen te noteren.

• Waarom is het nuttig om ons bewust te zijn van dit patroon?

Bedenk waar je jezelf in dit patroon ziet. Bedenk bij je studie hoe je in nederigheid en vertrouwen op de Heer kunt toenemen.

Leren van de cirkelgang van hoogmoed

In plaats van de volgende verzen samen te vatten, kunt u enkele vrijwilligers vragen die aan de klas voor te lezen.

Wanneer de Heer de hongersnood opheft, is het volk voorspoedig. Maar binnen enkele jaren worden de mensen weer hoogmoedig en ondervinden ze oorlog en ellende (zie Helaman 11:21–33). Ze worden ertoe opgewekt om God indachtig te zijn, maar vervallen al snel weer tot hoogmoed en goddeloosheid (zie Helaman 11:34–38).

Je hebt bij je studie van het Boek van Mormon misschien gemerkt dat de profeet Mormon bepaalde verhalen onderbreekt om lessen te beklemtonen die we kunnen leren. Hij gebruikt daarvoor vaak woorden zoals ‘aldus zien wij’ of ‘aldus kunnen wij zien’.

Zet de zinsnede En aldus kunnen wij zien… op het bord. Laat meerdere cursisten hun antwoorden op de volgende vragen delen.

• Hoe zou je op basis van wat je in Helaman 11 over de Nephieten hebt bestudeerd deze zin afmaken: ‘En aldus kunnen wij zien…’?

Lees Helaman 12:1–6 en let op de conclusies van Mormon na dit verhaal.

• Waarom denk je dat mensen die voorspoedig zijn de Heer soms vergeten?

• Hoe kan iemand de fasen hoogmoed en leed (vakjes 1 en 2) in de cirkelgang van hoogmoed mijden of overslaan?

Als onderdeel van de bespreking van de vorige vraag kunt u de cursisten Alma 62:48–51 laten lezen en nagaan hoe een groep Nephieten hoogmoed en de gevolgen ervan weet te mijden.

Zet de volgende waarheid op het bord. U kunt in het schema met de cirkelgang van hoogmoed ook pijlen tekenen van vak 4 terug naar vak 3.

Deze waarheid kan ons in de gewenste fases van de cirkelgang houden: Als we ervoor kiezen om de Heer indachtig te zijn, ons verootmoedigen en ons bekeren, kunnen we hoogmoed en de gevolgen ervan mijden.

Laat de cursisten verschillende antwoorden op de volgende vraag opperen. Geef meerdere cursisten een markeerstift en laat ze één antwoord op het bord zetten. De cursisten kunnen ook in hun studiedagboek een lijst maken en hun antwoorden dan delen.

Het kan bovendien nuttig zijn om als onderdeel van deze bespreking enkele of alle citaten in ‘Toelichting en achtergrondinformatie’ aan te halen.

• Wat kunnen we doen om de Heer indachtig te zijn en hoogmoed te mijden?

Jezelf beoordelen

Bedenk hoe de waarheden die je vandaag hebt bestudeerd op jou van toepassing zijn. De volgende zelfbeoordeling kan daarbij van nut zijn. Geef jezelf op een schaal van 1 t/m 5 een cijfer met betrekking tot de volgende aspecten (1 is nooit en 5 is altijd).

Toon de vragen eventueel en geef de cursisten de tijd om over elke vraag na te denken en zichzelf in hun studiedagboek te beoordelen. Het kan ook nuttig zijn dat de cursisten zelf vragen opstellen en zichzelf aan de hand daarvan beoordelen wat hoogmoed betreft. De cursisten hoeven hun antwoorden niet te delen.

1. Voel en uit je dankbaarheid jegens God en anderen?

2. Maak je elke dag tijd voor God?

3. Heb je het idee dat je successen het resultaat van je eigen inspanningen zijn?

4. Zoek je Gods hulp en leiding in je leven?

5. Behandel je anderen vriendelijk en met respect?

6. Bekritiseer je anderen of oordeel je onrechtvaardig over hen?

Toelichting en achtergrondinformatie

Hoe kan ik hoogmoed mijden en nederig blijven?

President Henry B. Eyring van het Eerste Presidium heeft gezegd:

We vergeten zo snel dat we zonder iets op aarde zijn gekomen. Wat we ook verkrijgen, lijkt al snel ons vanzelfsprekende recht, geen geschenk. En we vergeten de gever. Dan verlegt onze blik zich van wat we hebben gekregen naar wat we nog niet hebben. […]

Als we met dood en moeilijkheden te maken krijgen, keert onze herinnering aan, en dus dankbaarheid voor, zowel rechtschapen mensen als de goddelozen terug. Maar er moet een andere manier zijn om te herinneren, eentje die we kunnen kiezen. […]

U kunt ervoor kiezen om de grootste van alle gaven indachtig te zijn. Volgende week kunt u naar een bijeenkomst gaan waar het avondmaal wordt bediend. U zult de woorden ‘Hem altijd indachtig zijn’ horen. Dat kunt u beloven, en de Heilige Geest zal u helpen. (Henry B. Eyring, ‘Remembrance and Gratitude’, Ensign, november 1989, 12, 13.)

Ouderling Dale G. Renlund van het Quorum der Twaalf Apostelen heeft gezegd:

Onze hemelse Vader wil ons zijn goedheid en die van zijn geliefde Zoon inprenten. Niet voor hun eigen genoegdoening, maar voor de invloed die het gedenken op ons heeft. Als we bij hun goedertierenheid stilstaan, gaan we het grotere plaatje beter zien en begrijpen. Als we hun mededogen in ogenschouw nemen, worden we nederiger, gebedsvoller en standvastiger. (Dale G. Renlund, ‘Sta stil bij de goedheid en grootheid van God’, Liahona, mei 2020, 41.)

Ouderling Wilford W. Andersen van de Zeventig heeft gezegd:

Als het lijkt alsof we geen kwaad kunnen doen, als alles goed gaat, als we in plaats van hoogmoedig te worden dan dankbaar worden, verlaten we de cirkelgang van hoogmoed. Maar […] we verlaten die dan opwaarts richting God. Om de cirkelgang van hoogmoed te verlaten […], moeten we beseffen dat elke zegening die we ontvangen van onze hemelse Vader komt. Hij is de bron van al het goede in ons leven – de bron waaruit elke zegening ontspringt. […] Vul je hart met dankbaarheid voor zijn barmhartige goedertierenheid. Koester en volg de raad van zijn dienstknechten op. Je dankbaarheid zal je tegen hoogmoed beschermen en een weg bereiden om aan de cirkelgang van hoogmoed te ontkomen. (Wilford W. Andersen, ‘The Pride Cycle’ [devotional aan de Brigham Young University, 7 november 2017], 5–6, speeches.byu.edu.)

Ouderling Dieter F. Uchtdorf van het Quorum der Twaalf Apostelen heeft uitgelegd wat nederigheid is en hoe we daardoor hoogmoed kunnen overwinnen.

Aanvullende leeractiviteiten

Andere manier om de cirkelgang van hoogmoed te onderwijzen

In plaats van de cursisten de stappen van de cirkelgang van hoogmoed te tonen, kunt u ook de tekstverwijzingen van elke stap op een rijtje zetten en ze de vier stappen op basis van hun studie laten benoemen.

Andere plaatsen waar de cirkelgang van hoogmoed tot uiting komt

Laat de cursisten herkenning van het patroon van de cirkelgang van hoogmoed in andere delen van het Boek van Mormon oefenen. Laat ze een van de volgende Schriftteksten kiezen en op de vier fases in de cirkelgang van hoogmoed letten.

• 3 Nephi 1:20–23, 27–30; 2:1–3

• Ether 6:16–18; 7:20, 23–27

Pas op voor hoogmoed

Laat de cursisten president Ezra Taft Bensons toespraak ‘Pas op voor hoogmoed’ in de algemene aprilconferentie van 1989 geheel of gedeeltelijk lezen. Vraag wat de cursisten in de leringen van president Benson opvalt. Bespreek wat ze over hoogmoed te weten zijn gekomen en hoe we in ootmoed kunnen toenemen.