“Appendix C: Rikam̧ool ro Jilu” Itok, Ļoor Eō—N̄an Kajjojo Armej im Baam̧le ko: Bok in Mormon 2020 (2020)
“Appendix C,” Itok, Ļoor Eō—N̄an Kajjojo Armej im Baam̧le ko: 2020
Appendix C
Rikam̧ool ro Jilu
Kōn elōn̄ļo̧k jān ļalem iiō ko—jān iien eo kōn loļo̧k eo kein kajuon an enjeļ Moronai n̄an Josep Smith m̧ae 1829 eo—Josep eaar armej eo wōt kar kōtļo̧k an lo piliej kooļ ko. Menin eaar bōkļo̧k n̄an juon kōraat eļap im kaen̄taanan jān ro me raar tōmak eaar m̧oņe armej ro. Kōn menin pijaikļo̧k lan̄lōn̄ eo Josep eaar en̄jake ke, ilo an kar ukōt Bok in Mormon, eaar ekkatak bwe Irooj enaaj kar kōtļo̧k ro jet n̄an lo piliej ko im bwe re barāinwōt naaj “kam̧ool kōn m̧ool in bok eo im men ko ilowaan” (2 Nipai 27:12–14; lale barāinwōt 2 Nipai 11:3; Ether 5:2–4).
Ilo Juun in 1829 eo, Oliver Cowdery, David Whitmer, im Martin Harris raar kajjitōk mālim n̄an erom rikam̧ool ro jilu ko ro Bok in Mormon kar kanaan kake. Irooj eaar leļo̧k n̄an er ikdeelel eo aer (lale KB 17) im kar jilkinļo̧k juon enjeļ , eo eaar kwaļo̧k n̄an er piliej ko. Em̧m̧an rein kar jeļā kake er āinwōt Rikam̧ool ro Jilu, im naan in kam̧ool eo aer ej koba ilo aolep kape in Bok in Mormon.1
Būreejtōn Dallin H. Oaks eaar kōmeļeļeik etke naan in kam̧ool eo an Rikam̧ool ro Jilu ej kanooj in kareel: “Naan in kam̧ool eo an Rikam̧ool ro Jilu n̄an Bok in Mormon wōnm̧aanļo̧k wōt āinwōt juon ennaan eļap an kajoor. Kajjojo iaan rein jilu eļap jeļā eo aer im iien n̄an kabōjrak naan in kam̧ool eo an eļan̄n̄e menin ekar riab, ak pok kōn meļeļe ko eļan̄n̄e jabdewōt rekar jab jim̧we. Barāinwōt āinwōt jeļā, kōnke jab errā ak ebanban ko rekar jelet ritōl ro an an Kabun̄ in, kajjojo iaan rikam̧ool rein jilu rekar bukweļo̧k etaer jān Kabun̄ eo an Jisōs Kraist im Armej ro Rekwojarjar ilo Raan-ko Āliktata enan̄in ruwalitōk iiō ko tokālik ālkin an kar jeje naan in kam̧ool ko aer. Aolepāer jilu rekar etal kajo aer iaļ jān doon, ilo an ejjeļo̧k aer itok limo in jutak likin juon jerbal in kijejeto im jipan̄ doon n̄an kariab menin. Aaet m̧ae n̄an jem̧ļo̧kin mour ko aer—kōtaan tōre ko jān 12 n̄an 50 iiō ko ālkin bukweļo̧k etaer—ejjeļo̧k juon iaan rikam̧ool rein ekar oktak jān naan in kam̧ool eo an ekar diwōjtok ilo jeje ak ba jabdewōt men ko rej kwaļo̧k jabdewōt pere kōn m̧ool ko an.”2
M̧ae iien jem̧ļo̧kin mour ko aer, Rikam̧ool ro Jilu raar jab ebbwer ilo tiljek eo aer n̄an naan in kam̧ool eo aer kōn Bok in Mormon.
Oliver Cowdery
Ālkin an kar bar peptaij tok n̄an Kabun̄ in im m̧okta wōt jān an kar mej, kar loļo̧k Oliver jān juon mijenede, Elder Jacob Gates, eo eaar etalļo̧k ilo Richmond, Mossouri, ilo iaļ eo an n̄an jerbale juon mijen ilo England. Elder Gates eaar kajjitōk ippān Oliver kōn naan in kam̧ool eo an kōn Bok in Mormon. Ļaddik eo nejin Elder Gates eaar kwaļo̧k jekjek eo an Oliver:
“N̄an kajjitōk ippān kōn naan in kam̧ool eo an eaar āinwōt jelet Oliver ilo lukkuun tum̧wilaļ in. Eaar jab uwaake juon naan, bōtaab kar jutak jān jea eo an, ilo̧k n̄an jikin bok eo, jibwe laļtak Bok in Mormon eo im̧aan tata, ālōkļo̧k n̄an naan in kam̧ool eo an Rikam̧ool ro Jilu, im riiti ilo jekjek eo ekajoor tata naan ko me eaar kōmeļeļeik etan, epaakeļo̧k rōn̄oul iiō ko m̧oktaļo̧k. Jelm̧ae jema, eaar ba: ‘Jekab, ikōņaan bwe kwon keememej ta eo ij ba n̄an eok. Ij juon armej ej tōn mej, im ta eo enaaj menin jeraam̧m̧an n̄an n̄a n̄an jiron̄ eok juon riab? Ijeļā,’ eaar ba, ‘bwe Bok in Mormon in kar ukook jān menin letok eo im kajoor eo an Anij. Meja eaar leo, lojiln̄ū eaar ron̄, im aō meļeļe kar un̄uri, im ijeļā bwe men eo me iaar kam̧ool kake ej m̧ool. Eaar jab juon ettōn̄ak, ejjeļo̧k kōļmenļo̧kjeņ ewaan an ļōmņak—eaar lukkuun in m̧ool in.’”3
David Whitmer
Ilo iiō ko an tok ālik, David Whitmer eaar jeļā kōn ron̄nuiaļ ko bwe eaar kaarmejete naan in kam̧ool eo an kōn Bok in Mormon. Ilo uwaake ņotaan kein, David eaar bar kapene naan in kam̧ool eo an ilo juon leta me eaar jeje ilo nuujpeba eo ijo jokwe ie, the Richmond Conservator:
“Bwe laļ in emaron̄ jeļā m̧ool eo, ikōņaan kiiō, āinwōt ilo iiō ko āliktata in mour eo aō, im ilo mijak Anij āliktata, n̄an kōm̧m̧ane ennaan in n̄an aolep:
“Bwe ijjan̄in n̄an jidik ilo jabdewōt iien kaarmejete naan in kam̧ool eo, ak mōttan, eo ekanooj aitok jān iien eaar jeje ippān Bok, āinwōt juon iaan rikam̧ool ro jilu. Ro rejeļā kajjiō, rekanooj jeļā bwe iaar iien otemjej pād wōt ilo m̧ool n̄an naan in kam̧ool jab eo. Im bwe ejjeļo̧k juon armej emaron̄ tōl piloik ak pere kōļmenļo̧kjeņ ko aō kiiō ikkijien ejjab men eo wōt, bar juon alen ij kapen m̧ool eo an aolep ennaan ko aō, āinwōt kar m̧okta kōm̧m̧ani im kar je.
“Eo ewōr lojiln̄in n̄an ron̄, kōtļo̧k bwe en ron̄jake,’ eaar ejjeļo̧k tōmak bōd! Ta eo kar je em̧ōj an jeje—im eo ej riiti kōtļo̧k bwe en meļeļe.”4
Martin Harris
Ejja āinwōt Oliver Cowdery, Martin Harris kar ilo̧k jān Kabun̄ in ium̧win juon iien bōtaab kar āliktata bar peptaij. Ilo iiō ko an tokālik, eaar jeļā n̄an bōk juon kape in Bok in Mormon eo ium̧win pein im kam̧ool kōn m̧ool eo an n̄an aolep ro rekōņaan ron̄jake: “Ijeļā Bok in Mormon eo ej lukkuun m̧ool. Im jekdo̧o̧n eļan̄n̄e aolep armej raikuj kaarmejete m̧ool eo an bok eo, ijjamin naaj kaarmejete. Būruō epen. O Anij, būruō epen Em̧ool im ejjeļo̧k pere ijeļā.”5
George Godfrey, juon m̧ōttan Martin, eaar je, “Jete awa ko m̧okta jān mej eo an … Iaar kajjitōk ippān [Martin] eļan̄n̄e eaar jab en̄jake bwe eaar wōr jidik m̧ōttan n̄e ewōr, kōn riab im m̧oņ ilo menko me kar je im kwaļo̧k kōn waļoktok eo an Bok in Mormon, im eaar uwaak āinwōt an kajion̄ kar kōm̧m̧ane … im kar ba: ‘Bok in Mormon eo ejjab riab in. Ijeļā ta eo ijeļā. Iaar lo ta eo iaar loe im iaar ron̄ ta eo iaar ron̄. Iaar lo piliej kooļ ko me Bok in Mormon eo kar jeje ie. Juon enjeļ eaar waļoktok n̄an n̄a im ro jet im kam̧ool n̄an tarlep in m̧ool eo an ļo̧o̧k eo, im eļan̄n̄e iaar m̧ōņōņō in riab im kanejnej ilo riab n̄an naan in kam̧ool eo ij kiiō kwaļo̧k imaron̄ kar juon em̧m̧aan em̧wie, bōtaab ijjab maron̄ kar kam̧ool ijello̧kin iaar kōm̧m̧ane im ij kiiō kōm̧m̧ane men kein rej m̧ool.’”6
“Jon̄an Lōn̄in Rikam̧ool eo Em̧m̧an n̄an E”
Naan in kam̧ool ko an Rikam̧ool ro Jilu rej eļap tata kabwilōn̄ōn̄ ilo ļōmņak kōn en̄jake koa er jim̧or ke raar niknik iim ke raar jab niknik ilo Kabun̄ in.7 Jān aolep, Oliver, David im Martin raar jab bōjrak kam̧ool kōn ta eo raar en̄jake im kwaļo̧k kam̧ool bwe Bok in Mormon eaar ukook kōn menin letok eo im kajoor an Anij. Im eaar jab erjel wōt.
Ilo etto, Nipai eaar kean̄ “Irooj Anij Enaaj wōnm̧aanļo̧k im kwaļo̧ktok naan ko ilo bok eo; im ilo lo̧n̄iin jon̄an lōn̄in rikam̧ool eo em̧m̧an n̄an e enaaj pen naan eo An” (2 Nipai 27:14). Ilo kakobaba n̄an Rikanaan Josep Smith im Rikam̧ool ro Jilu, Irooj eaar barāinwōt kāālet rualitok bar rikam̧ool ro n̄an lale piliej ko. Naan in kam̧ool eo aer ej barāinwōt koba lo aolep kape ko an Bok in Mormon. Āinwōt Oliver, David, im Martin, Rualitōk Rikam̧ool ro raar m̧ool wōt n̄an naan in kam̧ool ko aer kōn Bok in Mormon im kam̧ool eo aer kōn piliej kooļ ko.
William E. McLellin eaar j uon rioktak to n̄an Kabun̄ in jem̧aan eo eaar jeļā elōn rikam̧ool ro an Bok in Mormon eo e make. Āliktata William eaar ilo̧k jān Kabun̄ in, bōtaab eaar wōnm̧aanļo̧k wōt n̄an m̧weiur em̧wilaļ kōn naan in kam̧ool ko rekajoor eaar ron̄ jān rikam̧ool ro.
“Kiiō ikōņaan kajjitōk” McLellin eaar jeje epaakeļo̧k jem̧ļokin mour eo an, “ekōjkan aō maron̄ pere kain kumi in rikam̧ool ro retiljek, kwaļo̧k juon kain meļeļe eo im aaet naan in kam̧ool eo ekajoor? Em̧m̧aa rein ke raar pād ilo iiō ko rem̧m̧an an mour ko aer, raar lo visōn an enjeļ, im kar kwaļo̧k naan in naan in kam̧ool n̄an aolep armej. Im ruwalitōk em̧m̧aan ro raar lo piliej ko, im jibwi. Kōn menin em̧m̧aan rein aolep raar jeļā men ko raar kean̄ kaki bwe rej m̧ool. Im raar kōm̧m̧an menin ke raar iddik, im kiiō ke rej rūtto raar kean̄ ejja men ko wōt.”8
Jekdo̧o̧n n̄e jaar jab loi piliej kooļ ko āinwōt Rikam̧ool ro Jilu raar leo, jemaron̄ bōk kajoor jān naan in kam̧ool ko aer. Jekdo̧o̧n ke jekjek ko aer raar jum̧ai im ineem̧m̧an eo aer im mour ko aer raar kamijaki kōnke kōn naan in kam̧ool ko aer, em̧m̧aan in m̧ool rein rar pera ilo m̧ool wōt n̄an kam̧ool eo aer n̄an jem̧ļo̧k in.