Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au
15–21 ʻEpeleli. Toetuʻú: ‘ʻE Faʻitoka, Kofaʻā Hoʻo Mālohí?’


“15–21 ʻEpeleli. Toetuʻú: ‘ʻE Faʻitoka, Kofaʻā Hoʻo Mālohí?’” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Lautohi Faka-Sāpaté: Fuakava Foʻoú 2019 (2019)

“15–21 ʻEpeleli. Toetuʻú,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Lautohi Faka-Sāpaté: 2019

ʻĪmisi
Fonualoto he Ngoué

15–21 ʻEpelelí

Toetuʻú

“ʻE Faʻitoka, Kofaʻā Hoʻo Mālohí?”

ʻI hoʻo teuteu ke faiako ʻi he uike ní, fakakaukau ki he founga ʻe lava ke fakatupulaki ai ʻe he fealēleaʻaki hoʻomou kalasí ʻi he Sāpate Toetuʻú, ha tui kia Sīsū Kalaisi mo ʻEne Fakaleleí.

Lekooti e Ngaahi Ongo ʻOkú ke Maʻú

ʻĪmisi
sharing icon

Fakaafeʻi e Feʻinasiʻakí

ʻEke ki he kau mēmipa ʻo e kalasí ʻenau tali ki he ngaahi fehuʻi hangē ko e, “Ko e hā e Fakalelei ʻa Sīsū Kalaisí?” mo e “Te u maʻu fēfē e ngaahi tāpuaki ʻo e Fakalelei ʻa Kalaisí?” Ne nau lau nai ha ngaahi veesi folofola ʻi he uiké ni ʻoku tokoni ke tali e ngaahi fehuʻi ko ʻení?

ʻĪmisi
teaching icon

Akoʻi e Tokāteliné

Naʻe fakahaofi kitautolu ʻe Sīsū Kalaisi mei he angahalá mo e maté, fakamālohia kitautolu ʻi hotau ngaahi vaivaiʻangá, mo fakafiemālieʻi kitautolu ʻi hotau ngaahi faingataʻaʻiá.

  • ʻOku mahino nai ki he kau mēmipa ʻo e kalasí, makehe mei hono ikunaʻi ʻe Sīsū Kalaisi e angahalá mo e maté, te Ne lava foki ʻo fakafiemālieʻi kitautolu ʻi hotau ngaahi faingataʻaʻiá mo fakamālohia kitautolu ʻi hotau ngaahi vaivaiʻangá? Ko e founga ʻe taha ke tokoni kiate kinautolu ke nau ʻiloʻi e ngaahi tefitoʻi moʻoni ko ʻení ko hono hiki e ngaahi lea ko ʻení ʻi he palakipoé: Angahala, Mate, Faingataʻa, Vaivaiʻanga. Kole ki he mēmipa takitaha ʻo e kalasí ke nau lau ha taha ʻo e ngaahi veesi folofola ʻoku lisi ʻi he “Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Kehé” mo fakalaulauloto ki he founga ʻoku tokoniʻi ai kitautolu ʻe he Fakamoʻuí ke tau ikunaʻi mo kātakiʻi e ngaahi meʻá ni. ʻE lava ke hiki ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí e meʻa ʻoku nau ako mei he ngaahi veesi folofolá ʻi lalo ʻi he taumuʻa takitaha mo vahevahe ʻenau fakamoʻoni ki he Fakamoʻuí mo ʻEne Fakaleleí.

  • Ko e hā ʻoku akoʻi ʻe he ngaahi veesi folofolá fekauʻaki mo e mahuʻinga naʻe totongi ʻe Sīsū Kalaisi ki hotau fakamoʻuí? Hangē ko ʻení, vakai, Luke 22:39–44; Mōsaia 3:7; mo e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 19:16–19. Ko e hā e mahuʻinga naʻe totongi ʻe heʻetau Tamai Hēvaní? (vakai, Sione 3:16).

    ʻĪmisi
    Ko e Tutuki ʻo Kalaisí

    Ko e Tutuki ʻo Sīsū Kalaisí, tā fakatātaaʻi ʻe Louise Parker

  • Kimuʻa ʻi he kalasí, ʻe lava ke ke fakaafeʻi ha kau mēmipa ʻe niʻihi ʻo e kalasí ke nau ʻomi ha ngaahi lea mei ha pōpoaki konifelenisi ʻokú ne fakamatalaʻi e founga ʻoku tāpuekina ai kitautolu ʻe he Fakamoʻuí, ʻo fakafou ʻi Heʻene Fakaleleí (ki ha ngaahi sīpinga, vakai, “Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Kehé”). ʻOku fakalahi fēfē ʻe he ngaahi akonaki ʻa e kau palōfita ʻo e kuonga ní ʻetau mahino fekauʻaki mo e ngaahi tāpuaki ʻo e Fakalelei ʻa e Fakamoʻuí? ʻOku nau fakamālohia fēfē nai ʻetau ngaahi fakamoʻoni ki he mālohi ʻo ʻEne Fakaleleí?

  • ʻE lava ke tokoni ha kiʻi lēsoni faingofua ʻo fakatātā ʻaki ha meʻa, ke fakatātaaʻi e faikehekehe ʻo e maʻa mei he angahalá mo e haohaoá: ʻE lava ke ke tohi ʻi he palakipoé e ngaahi fuofua laine mei he Molonai 10:32, kae fakakau ai ha ngaahi hala fakasipela pe fakakalama. Fakaafeʻi leva ha mēmipa ʻo e kalasí ke ne tamateʻi e ngaahi fehalaakí. Naʻe fakaleleiʻi nai heni ʻa e palopalemá? Ko e hā e ngaahi lēsoni ʻoku tau ako mei he veesi folofola mo e lēsoni fakatātā ʻaki ha meʻa ko ʻení, fekauʻaki mo e liliu ʻe lava ke tau maʻu mei he Fakaleleí? ʻE ala tokoni foki e lea ko ʻeni ʻa Palesiteni Dieter F. Uchtdorf: “Kapau ko e ʻuhinga pē ʻo e fakamoʻuí ko e tamateʻi ʻetau ngaahi fehalaakí mo e angahalá, pea tā kuo ʻikai lava ʻe he fakamoʻuí—neongo ʻene fakaʻofoʻofá—ʻo fakakakato e fie maʻu ʻa e Tamaí maʻatautolú. ʻOku māʻolunga ange ʻEne taumuʻá: ʻOkú Ne finangalo ke hoko Hono ngaahi fohá mo e ngaahi ʻofefiné ʻo tatau mo Ia” (“Ko e Meʻaʻofa ʻo e ʻAloʻofá,” Ensign pe Liahona, Mē 2015, 108).

  • ʻE lava ke tokoni e ngaahi talanoá mo e ngaahi fakafehoanakí ke mahino kiate kitautolu e Fakalelei ʻa Kalaisí. Hangē ko ʻení, naʻe vahevahe ʻe ʻEletā Sefilī R. Hōlani ha talanoa fekauʻaki mo ha ongo tautehina ne na kaka moʻunga ʻi heʻene pōpoaki “Feluteni ai e Fakamaau Totonú, ʻOfá, mo e ʻAloʻofá” (Ensign pe Liahona, Mē 2015, 104–6). ʻOku ʻi ai foki ha foʻi vitiō tatau ʻi he LDS.org. Pe te mou sio fakataha ʻi he “Handel’sMessiah: Debtor’s Prison” (LDS.org; vakai ki he fakamatala ʻi he “Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Kehé”), pea aleaʻi e founga ʻoku fakatauʻatāinaʻi ai kitautolu ʻe he Fakalelei ʻa Sīsū Kalaisí mei hotau ngaahi fale fakapōpulá.

Ne fakamoʻoni e kau mamata tonu ʻi he Fuakava Foʻoú naʻe ikunaʻi ʻe Sīsū Kalaisi ʻa e maté.

  • ʻE lava ke mou toe vakaiʻi e talanoa fakalaumālie ʻo e fuofua Toetuʻú—ko e Toetuʻu ʻa Sīsū Kalaisí. Te ke lava ʻo fakaafeʻi ha mēmipa ʻo e kalasí ke ne toe fai e talanoá ʻi he lea pē ʻaʻana (vakai, Sione 20:1–17). Te ke lava foki ʻo hulu ha foʻi vitiō mei he Tohi Tapú, hangē ko e “He Is Risen” (LDS.org).

  • ʻE lava ke maʻu ʻe hoʻo kalasí ha mahino ʻoku lahi angé ki he mahuʻinga ʻo e fakamoʻoni ki he Toetuʻu ʻa Sīsū Kalaisí, kapau te nau fakakaukauloto ko ha kau loea pe faiongoongo kinautolu ʻoku nau fakatotolo e tala kuo toetuʻu ʻa Kalaisí. Fakaafeʻi kinautolu ke nau kumi e kakai ʻi he folofolá te nau lava ʻo hoko ko ha kau fakamoʻoni (vakai, Mātiu 28:1–10; Luke 24:13–35; Sione 20:19–29; 1 Kolinitō 15:3–8, 55–58). Te nau lava foki ʻo tohi ha kiʻi fakamatala nounou ʻo e meʻa ʻe lava ke lea ʻaki ʻe he kakai ko ʻení ʻi heʻenau fakamoʻoni ʻi he fale hopó pe ʻi he taimi ʻoku fakaʻekeʻeke ai kinautolu ki ha ongoongó.

  • Ko e founga ʻe taha ke fakatupulaki ai ʻetau fakahoungaʻi e Toetuʻu ʻa e Fakamoʻuí, ko ʻetau fakakaukau ki he founga ke fakamatalaʻi ai ʻetau tui fakalotú ki he niʻihi kehé. ʻE vahevahe fēfē nai ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí ʻenau ngaahi fakamoʻoni kia Sīsū Kalaisí ʻi he ngaahi tūkunga ko ʻení: ʻoku maʻu ʻe ha mēmipa ʻo ha fāmli ha mahaki fakatuʻutāmaki; ko e mole atu ha ʻofaʻanga ʻo ha kaungāmeʻa; ʻoku ʻeke ʻe ha kaungāʻapi e ʻuhinga ʻoku fakamanatu ai ʻa e Toetuʻú. Poupouʻi kinautolu ke vakai ki he folofolá (hangē ko e ngaahi fakakaukau ʻi he “Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Kehé”) ʻi heʻenau palaniʻi ʻenau talí. Fakaafeʻi ha kau mēmipa ʻe niʻihi ʻo e kalasí ke vahevahe ʻenau ngaahi fakakaukaú.

ʻOku foaki mai ʻe Sīsū Kalaisi ha ʻamanaki lelei mo ha fiefia.

  • Te tau lava kotoa ʻo maʻu ʻa e ʻamanaki leleí mo e fiefiá koeʻuhi ko e Fakamoʻuí. ʻE lava ke ke lau e Sione 16:33, pea aleaʻi e founga ʻoku tokoniʻi ai kitautolu ʻe he Fakalelei ʻa Sīsū Kalaisí ke tau fiefia neongo e ngaahi ʻahiʻahí. Kuo fēfē haʻatau maʻu ha fiefia mo poupouʻi kitautolu lolotonga hono ʻahiʻahiʻi kitautolú?

  • ʻE lava ke fakatupulaki e ʻamanaki lelei ʻa e kau mēmipa ʻo e kalasí ki he Fakalelei ʻa Sīsū Kalaisí, ʻi hono lau e fakamoʻoni ʻa Pitá ʻi he 1 Pita 1:3–11. Tuku ange ha taimi ke nau fakalaulauloto ai ki he ngaahi veesi ko ʻení pea ngāue tauhoa ke kumi e ngaahi veesi folofola ʻokú ne toe fakamatalaʻi e founga ke maʻu e ʻamanaki lelei ʻia Sīsū Kalaisí (vakai, Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá, “ʻAmanaki Lelei”). ʻE lava ke nau fakaʻaongaʻi e ngaahi veesi folofola ʻoku nau maʻú ke faʻu ha pousitā ke fakaʻaliʻali ʻi honau ngaahi ʻapí pe ʻinitanetí (vakai ki he ngaahi sīpinga ʻo e ngaahi fakatātā lea fakalaumālié ʻi he LDS.org). ʻE lava ke fakakaukau e kau mēmipa ʻo e kalasí ki he ngaahi tūkunga ʻo e kau mēmipa ʻo e fāmilí pe ko ha ngaahi kaungāmeʻa te nau fie maʻu ke ongoʻi ha ʻamanaki lelei ʻoku lahi angé.

ʻĪmisi
learning icon

Poupouʻi ʻo e Ako ʻi ʻApí

Ko e hā te ne poupouʻi e kalasí ke nau lau e Mātiu 18 mo e Luke 10? ʻE lava ke ke talaange ʻoku maʻu ʻe he ongo vahe ko ʻení e ongo talanoa fakatātā fakangalongataʻa taha ʻa e Fakamoʻuí, ʻa ia ʻokú na fakatou fakahaaʻi mai ai ha ngaahi lēsoni mahuʻinga fekauʻaki mo e founga ʻoku totonu ke tau feohi aí.

ʻĪmisi
resources icon

Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Kehé

Toetuʻú

Ngaahi potufolofola fekauʻaki mo e Fakalelei ʻa e Fakamoʻuí.

Ngaahi pōpoaki fekauʻaki mo e Fakalelei ʻa e Fakamoʻuí.

Ngaahi Himi fekauʻaki mo e Fakalelei ʻa e Fakamoʻuí.

ʻE lava ke fiefia e kau mēmipa ʻo e kalasí ʻi hono hiva ha konga ʻo e ngaahi himi ko ʻení mo lau e ngaahi veesi folofola ʻoku ʻomi ʻi he konga ki lalo ʻo e pēsí. Mahalo kuo ʻosi ako ʻe ha kau mēmipa ia ʻe niʻihi ʻo e kalasí ha ngaahi himi ʻe niʻihi ko ha konga ʻo ʻenau ako folofola fakafāmili ʻi he uike ní; poupouʻi kinautolu ke vahevahe ʻenau ngaahi aʻusiá.

Ngaahi vitiō fekauʻaki mo e Toetuʻú.

ʻOku faʻu ʻe he Siasí ʻi he taʻu kotoa ha ngaahi pōpoaki ki he Toetuʻú, ʻa ia ʻoku maʻu ʻi he mormon.org/easter.

ʻOku fakatauʻatāinaʻi kitautolu ʻe Sīsū Kalaisi.

ʻI he 1741, naʻe faʻu ai ʻe Siaosi Feletiliki Haniteli ha taʻanga fekauʻaki mo Sīsū Kalaisi naʻe fakataumuʻa ko e Mīsaiá. Naʻe fakapapauʻi ʻe Haniteli ʻe foaki e paʻanga ʻe maʻu ʻi he ngaahi fakaʻaliʻali ʻo e Mīsaiá ke totongi ʻaki hono tukuange ʻo e kakai ne tuku pōpula ʻi honau ngaahi moʻuá. Ko hono olá naʻe tukuange ai ha kakai naʻe laka hake ʻi he toko 140  ʻa ia naʻe tuku pōpula koeʻuhí ko e ʻikai ke nau lava ʻo totongi honau ngaahi moʻuá. Naʻe lea ʻa Palesiteni Russell M. Nelson fekauʻaki mo e meʻá ni o pehē, “Ka naʻe taʻeʻoua e Fakalelei ʻa Sīsū Kalaisí, te tau moʻua kotoa pē ʻo hangē ko e kakai ʻi he pilīsone ʻo e kau moʻuá. Naʻe hāʻele hifo hotau Huhuʻí, ko e ʻEiki ko Sīsū Kalaisí, ke totongi ha moʻua naʻe ʻikai ʻAʻana, koeʻuhí ne tau maʻu ha moʻua naʻe ʻikai ke tau lava ʻo totongi.” Ki ha foʻi vitiō ʻokú ne fakaʻaliʻali ʻa e meʻá ni, vakai “Handel’s Messiah: Debtor’s Prison” on LDS.org.

Fakatupulaki ʻEtau Founga Akoʻí

Hoko ko ha meʻangāue ʻo e Laumālié. ʻOku ʻikai ko hoʻo taumuʻa ko ha faiakó ke fai ha lēsoni mālie ka ke tokoni ke maʻu ʻe he niʻihi kehé e takiekina ʻo e Laumālie Māʻoniʻoní—ʻa ia ko e faiako moʻoní. (Vakai, Ko e Faiako ʻi he Founga ʻa e Fakamoʻuí, 10.)

Paaki