utu a nakonako irarikin te tembora

3.

Reirein te Nakoanibonga

3.0

Kabwarabwaraana

Te nakoanibonga bon te kariaia ao mwaakan te Atua. Rinanon te nakoanibonga, Tamara are i Karawa e katiaa Ana mwakuri “ni karekea te aki mamate ao te maiu ae akea tokina ibukin te aomata.” (Mote 1:39). Te Atua e anga te kariaia ao te mwaaka nakoia Natina mwaane ao aine i aon te aba n ibuobuoki ni karaoa ana mwakuri (taraa mwakoro 1).

3.2

Kakabwaia n te Nakoanibonga

Rinanon berita aika tabu ao otenanti n te nakoanibonga, te Atua e katauraoi kakabwaia aika korakora nakoia ni kabane Natina. Kakabwaia aikai n aron:

• Bwabetito ao kaainakin Ana Ekaretia Iesu Kristo ibukiia Aika Itiaki ni Boong aika Kaitira.

• Te bwaintituaraoi ae te Tamnei ae Raoiroi.

• Kanakin te toa.

• Kariaiakaki ao mwaaka ni beku n nakoa n te Ekaretia ao tibwanga.

• Karekean kakabwaia n te tamanuea ao kakabwaia n te nakoanibonga n aron te katoki aoraki, karau nano, ao te kairiri.

• Te kakorakoraaki ni mwaakan te Atua i nanon te tembora.

• Te kabaeaki n te utu ibukin te tai ae akea tokina.

• Te berita are te maiu ae akea tokina.

3.3

Te Nakoanibonga ae te Merekitereka ao te Nakoanibonga ae te Aaron

N te Ekaretia, te nakoanibonga iai uoua mwakorona: te Nakoanibonga ae te Merekitereka ao te Nakoanibonga ae te Aaron (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 107:1).

3.3.1

Nakoanibonga ae te Merekitereka

Te Nakoanibonga ae te Merekitereka bon “te Nakoanibonga ae Tabu, n aron ana Karinan Natin te Atua” (Reirei ao Berita aika Tabu 107:3). Bon te mwaaka are natin te Atua mwaane ao aine a kona iai n riki n ai Arona (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 84:19–21; 132:19–20).

Rinanon te kariaiakaki aei, taan kairiiri n te Ekaretia a bairei ao a karaoi mwakuri n te Ekaretia (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 107:18).

Te beretitenti n te titeiki bon te ibonga ae rietata n tararua n te titeiki (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 107:8,10; taraa naba mwakoro 6 inanon te aeniboki aei). Te bitiobi bon te ibonga n tararua ae rietaata n te uoote (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 107:17; taraa naba mwakoro 7 inanon te aeniboki aei).

Ibukin rongorongon riki aobiti ao tibwanga n te Nakoanibonga ae te Merekitereka, taraa 8.1.

3.3.2

Te Nakoanibonga ae te Aaron

Te Nakonibonga ae te Aaron bon “te reita nakon … te Nakoanibonga ae te Merekitereka” (Reirei ao Berita aika Tabu 107:14). Kanoana bon kiingin:

• Aia ibuobuoki anera.

• Te euangkerio n rairannano.

• Karaoan otenanti, n raonaki ma te bwabetito ibukin kamaunaan buure.

(Taraa Reirei ao Berita aika Tabu 13:1; 84:26–27; 107:20.)

Te Bitiobi bon te beretitenti n te Nakoanibonga ae te Aaron inanon te uoote (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 107:15).

Ibukin rongorongon riki aobiti ao tibwanga n te Nakoanibonga ae te Aaron, taraa 10.1.3.

3.4

Te Kariaiakaki n te Nakoanibonga

Te Kariaiakaki n te Nakoanibonga bon te kariaiakaki n tei ibukin te Atua ao n mwakuri n Arana. N te Ekaretia, ni kabane kariaiakaki n te nakoanibonga a kamwakuraki iaan aia kairiiri naake iai irouia kiingin te nakoanibonga.

3.4.1

Kiingin te Nakoanibonga

Kiing n te Nakoanibonga bon kariaia ni kabongana te nakoanibonga ibukiia natin te Atua.

3.4.1.1

Naake A Taui Kiingin te Nakoanibonga

Te Uea e a tia ni katoka i aoia Ana Abotoro n tatabemaniia nako kiing ni kabane ake a irekereke ma abanuean te Atua i aon te aba. Te mataniwi n Abotoro ae maiu, te Beretitenti n te Ekaretia, bon ti te aomata n te aonaaba ae kariaiakaki bwa e na kamwakuri kiing n te nakoanibonga ni kabane (taraa e Reirei ao Berita aika Tabu 81:1–2; 107:64–67, 91–92; 132:7).

Iaan ana kairiiri te Beretitenti n te Ekaretia, taan kairiri n te nakoanibonga aika a na oti i nano a anganaki kiing bwa aonga n kona n tararua n aia tabo are a katabeaki iai:

• Beretitenti n titeiki ao mwakoro.

• Bitiobi ao beretitenti ni mwaanga.

• Beretitenti ni kooram n te Nakoanibonga ae te Merekitereka ao te Aaron.

• Beretitenti n Tembora.

• Beretitenti n Mition ao beretitenti n te tienta ni kataneiai imwain te mition.

Taan kairiiri aikai a butimwaea kiingin te nakoanibonga ngke a kaokoroaki n nakoaia.

Kiingin te Nakoanibonga a aki anganaki aomata n aki akaka, n ikotaki ma kautira nakoia taan kairiiri n te nakoanibonga n te tabo ke beretitenti ni bootakin te Ekaretia. Beretitenti ni botakin te Ekaretia a tararua i aan aia kairiri naake iai irouia kiingin te nakoanibonga (taraa 4.2.4).

3.4.1.2

Bairean Ana Mwakuri te Uea

Kiing n te nakoanibonga e na kakoaua bwa Ana mwakuri te Uea ibukin te kamaiuaki ao te karietataaki e katiaaki n arona ae barongaaki raoi (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 42:11; 132:8). Naake iai irouia kiing n te nakoanibonga a na kaira ana mwakuri te Uea n te aono are a katabeaki iai. Te mataniwi n tararua aei e tauraoi tii ibukin taabe aika onoti n te wewete ibukin te nakoa ni kairiiri. Ngkana taan kairiiri n te nakoanibonga a kamotirawaaki man nakoaia, aki manga taui kiing ake a tia n anganaki.

3.4.2

Te Anga te Nakoanibonga ao te Katabu

Iaan aia kairiiri naake iai irouia kiingin te nakoanibonga, te Nakoanibonga ae te Aaron ao te Nakoanibonga ae te Merekitereka a anganaki kaain te Ekaretia aika mwaane ake a tau (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 84:14–17). Imwiin anganakin temanna te nakoanibonga, te aomata anne e a kamatoaaki nakon te nakoa n te nakoanibonga, n aron te rikan ke te unimwaane. Te aomata ae iai irouna te Nakoanibonga e kamwakura te nakoanibonga ni kaineti ma etin ao taben te nakoa anne (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 107:99).

Ibukin rongorongon riki te anga te nakoanibonga ao te katabu, taraa 8.1.1 ao 18.10.

3.4.3

Anganakin Temanna te Kariaia n Te Nakoanibonga ni Beku i nanon te Ekaretia

3.4.3.1

Kaokoroaki

Ngkana a kaokoroaki membwa n te Ekaretia iaan aia kairiiri naake iai irouia kiingin te nakoanibonga, a anganaki te kariaia mai iroun te Atua bwa a na mwakuri n te wewete anne. Ibukin te katooto:

• Te aine are e weteaki ao e kaokoroaki iroun te bitiobi bwa te beretitenti n te Botaki n Aine e anganaki te kariaiakakii ni bairea te waaki n te Botaki n Aine n te Uoote.

Ni kabane ake a weteaki man kaokoroaki a beku iaan aia kairiiri naake a tararuaia (taraa 3.4.1.2).

Ngkana a kamotirawaaki man te nakoa, ai akea te kariaia anne irouia are e irekereke ma ngaia.

3.4.3.2

Taabe

Mataniwi n te Ekaretia a kona n anga te kariaiakaki man te katabeaki. Ngkana mwaane ao aine a karekei taabe aikai, a anganaki te kariaiakaki mai iroun te Atua bwa a na mwakuri. Ibukin te katooto:

• Te Moan Beretitentii ao te Kooram n Abotoro n te Tengaun ma Uoman a anga te kariaiakaki nakoia Itingaun ake a mwiokoaki nakon aono ao n tararua n maungatabu n titeiki.

• Te kariaiakaki a anganaki kaain te Ekaretia bwa a na beku bwa taari n ibuobuoki ao aine n ibuobuoki.

Te kariaiakaki are e kanakoaki bwa te tabe e onoti ti ibukin te tabe anne ao maanin te tabe anne.

3.4.4

Kamwakuran Te Kariaiakaki n te Nakoanibonga ae Raoiroi

Te kariaiakaki aei e tii kona ni kabonganaaki i nanon te raoiroi (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 121:36). E kabonganaaki ma te anai nano, taotaonaki n nano, te atataiaomata, te nimamannei, ao te akoi (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 121:41–42).

Naake a kabongana te kariaiakaki n te nakoanibonga ti aki ae e na iraki aia kantaninga irouia tabeman. A aki kabonganai ibukin iango aika babakanikawai.

3.5

Mwaakan te Nakoanibonga

Mwaakan te Nakoanibonga bon mwaakan te Atua, are E kakabongana ni kakabwaiaia iai Natina. Mwaakan te Atua n te nakoanibonga a raanga nakoia membwa ni kabane—aine ao mwaane—ngkai a kawakin aia berita ake a tia ni karaoi ma Ngaia. Membwa a karaoi berita aika tabu aikai ngkai a karekei otenanti n te nakoanibonga. (Taraa Reirei ao Berita aika Tabu 84:19–20.)

Kakabwaia ni mwaakan te nakoanibonga are e kona n reke irouia membwa bon:

• Kairan maiuia.

• Te kaotioti n ataia bwa e kanga aron kakoroan nanon te mwakuri are a katabuaki nako iai, kaokoroaki, ke te mwioko are a na karaoia.

• Buokiia ao korakoraia bwa aonga n riki n ai aron Iesu Kristo ao Tamara are i Karawa.

3.5.1

Berita aika Tabu

Te berita ae tabu bon te berita ae tabu imarenan te Atua ao Natina. E anga kaetieti te Atua ibukin te berita ae tabu, ao Natina a kukurei bwa a na iri kaetieti aikanne. E berita te Atua bwa e na kakabwaiaia Natina ngkai a kakoroa nanon aia berita.

Ni kabane ake a teimatoa ni karokoa te toki ni kawakinan aia berita aika tabu a na karekea te maiu ae akea tokina (taraa 2 Nibwaai 31:17–20; Reirei ao Berita aika Tabu 14:7).

Kaaro, taan kairiiri, ao tabeman a buokiia aomata n tatabemaniia ni katauraoi ni karaoi berita aika tabu ngkai a karekei otenanti n te euangkerio. A taraia raoi bwa te aomata anne e oota n te berita ae tabu bwa tera ae na karaoia. Imwiin are e karaoa te berita ae tabu te aomata, a buoka teuanne ke neieene ni kawakinna. (Taraa Taraa 18:8–11, 23–26.)

3.5.2

Otenanti

Te otenanti bon te mwakuri ae tabu are karaoaki man te kariaiakaki n te nakoanibonga.

N otenanti aika mwaiti, aomata n tatabeman a karaoi berita aika tabu ma te Atua. Katooto n aron te bwabetito, te toa, te entaumente, ao te mare n otenanti ni kabaebae.

Otenanti ni kamaiu ao ibukin te karietataaki a kakawaki ibukin te maiu ae akea tokina. Ibukin rongorongona riki, taraa 18.1.

3.6

Te Nakoanibonga ao te Mweenga

Ni kabane kaain te Ekaretia ake a kawakin aia berita aika tabu—aine, mwaane, ao ataei—a kakabwaiaaki ni mwaakan te Atua are te nakoanibonga ni mwengaia ni kakorakorakiia ma aia utu (taraa 3.5). Te mwaaka aei e na buokiia membwa ni karaoi ana mwakuri te Atua ni kamaiu ao ibukin te karietataaki n oin maiuia ao aia utu (taraa 2.2).

Mwaane ake iai irouia te Nakoanibonga ae te Merekitereka a kona n anga kakabwaia nakoia kaain te utu n anga te kaetieti, katoki aoraki, ao te karaunano. Ngkana e kainnanoaki, kaain te Ekaretia a kona naba n ukorii kakabwaia aikai mai irouia aia koraki, taari n ibuobuoki, ke taan kairiiri n te Ekaretia n te tabo.