Aeniboki ao Wewete
4. Te Waaki ni Kairiiri ao ni Kauntira inanon Ana Ekaretia Iesu Kristo


“4. Te Waaki ni Kairiiri ao ni Kauntira inanon Ana Ekaretia Iesu Kristo,” Ake a Rineaki man te Aeniboki ni Kabuta (2023).

“4. Te Waaki ni Kairiiri ao ni Kauntira inanon Ana Ekaretia Iesu Kristo,” Ake a Rineaki man te Aeniboki ni Kabuta

te bowi ni kauntira n te uoote

4.

Te Waaki ni Kairiiri ao ni Kauntira inanon Ana Ekaretia Iesu Kristo

4.0

Moantaeka

Ngkai te tia kairiiri n te Ekaretia, ko a tia ni weteaki man te kairi rinanoia ana toro te Uea aika iai irouia te kariaiakaki. Iai iroum te tibwanga ni buoka ana mwakuri Tamara are i Karawa “ni kare[kea] te aki mamate ao te maiu ae akea tokina ibukin te aomata” (Mote 1:39).

4.2

Tuua Ibukin te Waaki ni Kairiiri n te Ekaretia

Inanon Ana tai ni mwakuri n te aonaaba, te Tia Kamaiu e katea te katooto n te waaki ni kairiiri n Ana Ekaretia. E boboto ana iango iaon karaoan Ana kantaninga Tamara are i Karawa ao buokaia tabeman n ataa ao ni maiuakina Ana euangkerio (taraa Ioane 5:30; Motiaea 15:7).

4.2.1

Katauraoi n te Maiu n Tamnei

Iesu e katauraoia n te maiu n tamnei ibukin Ana mition iaon te aba (taraa Ruka 4:1–2). N aron aei ko na katauraoi inanon te maiu n tamnei man kaniam riki nakon Tamara are i Karawa rinanon te tataro, kamatebwai ni booki aika tabu, ao te ongotaeka nakon Ana tua.

Ukoukora te kaotioti bwa ko aonga n atai kainnanoia naake ko kairiia ao ko na kanga ni kakoroa nanon ana mwakuri te Atua are e a tia ni weteiko bwa ko na karaoia.

E a tia naba te Uea ni berita bwa e na katokai bwaintituaraoi tamnei iaoia naake a ukoukoriia (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 46:8

4.2.2

Karaoa te Mwakuri n Ibuobuoki nakoia Natin te Atua ni Kabane

Tangiriia aomata aika ko buokiia n aron ae karaoia Iesu. Tataro “ma korakoran nanomi ni kabane” bwa ko na kaonaki ma Ana tangira (Moronaai 7:48).

Buokiia aomata nako ni kakorakora rairakiia ao ni kakorakora aia onimaki iroun Tamara are i Karawa ao Iesu Kristo. Buokiia ni katauraoi bwa a na karaoi aia berita inanon aia tai ni karekei aia otenanti ake imwiina. Kaungaia bwa a na kawakin berita aika tabu ake a tia ni karaoi ao ni karekei kakabwaia n te rairannano.

4.2.3

Reirei Ana Euangkerio Iesu Kristo

Taan kairiiri ni kabane bon taan reirei. Kekeiaki n ira ana banna ni katooto te Tia Kamaiu n tia reirei (taraa mwakoro 17; Reirei n Ana Kawai te Tia Kamaiu). Rinanon am taeka ao am mwakuri, reirei taekan ana reirei nako Iesu Kristo ao tuan Ana euangkerio (taraa 3 Nibwaai 11:32–33; Reirei ao Berita aika Tabu 42:12–14).

Reirei man booki aika tabu ao aia taeka burabeti ni boong aika kaitira (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 52:9

Ngkana ko weteaki ke ni katabeaki bwa kona tararua n ana bootaki te Ekaretia ke waaki ni kakukurei, kakoaua bwa te reirei e mataata ao eti reiakinana (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 50:21–23).

4.2.4

Tararua n Ae Raoiroi

Aobitia n tararua a mwakuri iaan ana kaetieti te aomata are iai irouna kiing n te nakoanibonga (taraa 3.4.1). Te waaki aei e karekea te barongaaki ao katerean te kawai are e na ribooti nakon antai ngkana a ribootin aron aia mwakuri ni karaoa ana mwakuri te Uea.

Te aobitia n tararua e kona ni mwiokoa temanna te aomata te tibwanga ae aki teimaan bwa e na tararuaia.

Te tia kairiiri are e tararua ni bootakin te Ekaretia, boowi, ke waaki ni kakukurei e na kakoaua bwa a kakoroaki bukin ana kantaninga te Uea. Ni karaoan aei, te tia kairiiri e na irii ana reirei te euangkerio, tuan te Ekaretia, ao ana kairiiri te Tamnei ae Raoiroi.

Te wewete ke te mwioko n tararua e aki karika te aomata are e karekea bwa e na kakawaki riki ke ni bongana riki nakoia ake tabeman (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 84:109–10

E bon aki riai iangoan ae ko na kan kairiiri inanon taian bootaki nako n ana Ekaretia te Uea (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 121:34–37

4.2.5

Tibwatibwa te Mwakuri Ao Kakoaua bwa Iai te Bukinaki

Te Tia Kamaiu e anganiia Ana reirei tabeia ao mwiokoaia ae manena (taraa Ruka 10:1). E anganiia naba aia tai ni bukinaki ibukin te mwakuri ake a anganaki bwa a na karaoi (taraa Ruka 9:10).

Ngkai te tia kairiiri, ko kona ni buokiia aomata n rikirake man tibwangaia ake a mwiokoaki iai. Kataia ni katabetabeia membwa ni kabane bwa a na karaoa ana mwakuri te Atua.

Tibwauakin te mwioko e na kanakoraoa riki am ibuobuoki. Ukoukora ana kairiiri te Tamnei iaon te tibwanga are ko na tibwaia bwa ko aonga ni kabanea riki am tai iaon am moanibwai aika kakawaki.

4.2.6

Katauraoia Tabeman Bwa Taan Kairiiri ao Taan Reirei

Ngkana ko iangoia bwa antai ae kona ni beku n te nakoa n te Ekaretia ke n te tibwanga, bwaina te tataro mwaaka. Uringnga bwa te Uea e mwakuri inanoia ake E weteia. Tera ae te kabanea ni kakawaki bwa bon iai nanoia ni beku, a na nanorinano n ukoukora ana ibuobuoki te Uea, ao a kekeiaki ni kakororaoia.

4.2.7

Bairei Bootaki, Reirei, ao Waaki ni Kakukurei ma Bukina Aika Mataata

Ukoukora ana waaki ni kairiiri te Tamnei ni bairei bootaki, reirei, ao waaki ni kakukurei ake iai bukiia aika tamaroa. Oin kantaninga aikai a riai ni kakorakoraia aomata n tatabemaniia ao utu, uotiia ni kaniia riki nakon Kristo, ao ni buokiia ni kakoroa nanon ana mwakuri te Atua n te kamaiuaki ao te karietataaki (taraa mwakoro 1 ao 2).

4.2.8

Rinanoan Am Mwakuri

Ngkai te tia kairiiri ngkoe ao ko riai n rinanoi n tainako tabem ao rikirakem n tamnei. Iangoa naba rikirakeia naake ko kairiia.

Tokanikaim bwa te tia kairiiri ngkoe e kakoauaaki man am motinnano ni buokiia natin te Atua n riki bwa a na reirei Iesu Kristo aika onimaki. Ko kona n ataia ae e kukurei te Uea n am kekeiaki ngkana ko namakina te Tamnei ni mwakuri rinanom.

4.3

Kauntira n te Ekaretia

Te Uea e a tia n tua nakoia taan kairiiri n te Ekaretia bwa a na uaia n reirei ni karaoan Ana mwakuri (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 41:2–3). Kauntira a karekei aia tai membwa n te kauntira ni karekei kaotioti ngkai a ukoukoria n oota ni kainanoia natin te Atua ao ni baireia bwa a na kanga ni buokiia ni karekei.

4.4

Tuua iaon Kauntira aika a Nakoraoi

4.4.1

Oin taian Kantaninga ibukin te Kauntira

Kauntira e anga kamataata aika onoti ni buokiia membwa bwa a na karekei otenanti ao ni kawakin berita ake a irekereke ma ngaia.

4.4.2

Katauraoi ibukin Boowi ni Kauntira

Beretitentii ao kauntira a kantaningaaki bwa a na boowi n tainako. Taan kairiiri a ukoukora ana kairiiri te Uea ni bairei boowi ni kauntira. A ukoukori naba karinrin mairouia membwa n te kauntira ni bairean bwaai ake a na maroroakin.

Taan kairiiri a kaongoiia membwa bwaai ake a na maroroakinaki imwain taina. Membwa n te kauntira a katauraoi nonoori iaon bwaai aikai.

4.4.3

Marooro ao Babaire

N tain te boowi ni kauntira, te tia kairiiri (ke temanna te tia kairiiri are e katabeaki) e kabwarabwarai bwaai ake a na iangoaki. Te tia kairiiri ngkanne e kaunga te marooro imarenaia membwa n te kauntira, n anga titiraki ao n ukoukori iango.

Membwa a tibwauai kaoti nako ao a ongora imarenaia ma te karinerine. Ngkai a ukoukora ana kantaninga te Uea, tamnein te ungannano ao te katiteuanaaki e kona ni kakorakoraki.

N te kauntira are iai aine ao mwaane iai, te tia kairiiri e ukoukori nonoori ao iango mairouia ni kauoman. Aine ao mwaane n tainako iai kaokoron aia taratara are e karekerekea te baeranti ae kainnanoaki.

Te tia kairiiri e kairi marooro n te kauntira. E ngae n anne, teuanne ke neienne e riai n ongora riki nakon ae e na taetae.

Imwiin te marooro, te tia kairiiri e kona ni bairea waakin te mwakuri ke ni kawaeremwea te babaire ngkai e ukoukori riki rongorongo ao kairiiri.

4.4.4

Katiteuanaaki

Membwa n te kauntira a ukoukoria ni katiteuanaaki nanoia ao aia kantaninga ma Tamara ae i Karawa ao Iesu Kristo. A kataia ni katiteuanaaki n aia marooro ao aia babaire.

4.4.5

Mwakuri ao Bukintaeka

Membwa n te kauntira a karaoi angiin aia mwakuri imwain ao imwiin boowi ni kauntira. Inanon tain te boowi, a ukoukori kairi ni karaoan aia baire ni karaoi marooro. Te tia kairiiri n te kauntira e kaoiia membwa bwa a na kakoroi bukin tibwangaia ni kaineti nakon babaire aikai.

Membwa n te kauntira e ribooti iaon tibwangaia. Te rikirake e kainnanoa te tararua ae teimatoa ao n rimwiin katabeaki ake a na karaoaki.

4.4.6

Kainakin Rongorongo

A taraia taan kairiiri bwa tera ae e na kaotaki ao ae e naaki ngkana a tibwai rongorongoia aomata ma te bowi ni kauntira. A bon karekea ana kariaia te membwa bwa a na tibwa te rongorongo aei.

Membwa n te kauntira a riai n aki taekini rongorongo i tinanikun te kauntira tii ngkana e kainnanoaki bwa e na katiaaki nanon te mwakuri mairoun te mataniwi ni kauntira.

Tabeua bwaai a rang rawawata bwa ana uotaki nakon te kauntira ae bwanin.