“6. Veiliutaki ena iTeki,” Digitaki mai na iVoladusidusi Raraba (2023).
“6. Veiliutaki ena iTeki,” Digitaki mai na iVoladusidusi Raraba
6.
Veiliutaki ena iTeki
6.1
iNaki ni dua na iTeki
O Aisea e vakamacalataka ni o Saioni e dua na valelaca se dua na valecavu e vakadeitaki mai na levu na iteki (raica na Aisea 33:20; 54:2).
E tauyavutaka na Turaga na iteki me baleta “na vakasoqoni vata” ni nona tamata ka “idrodro, ka … ivakaruru ” mai na vuravura (Vunau kei na Veiyalayalati 115:6
6.2
Mataveiliutaki ena iTeki
Na peresitedi ni iteki e taura tu na idola ni matabete me dusimaka na cakacaka ni Lotu ena loma ni iteki (raica na 3.4.1). O koya kei rau nona daunivakasala eratou mataveiliutaki ni iteki. Eratou qaravi ira na lewe ni iteki ena loloma kei na veikauwaitaki, vukei ira me ra yaco mera daumuri Jisu Karisito dina.
E va na nona itavi taumada na peresitedi ni iteki:
-
E bete levu vakatulewa ena iteki.
-
E liutaka o koya na Nona cakacaka ni veivakabulai kei na bula vakacerecerei na Kalou ena iteki.
-
E turaganilewa raraba, o koya.
-
E vakaraica na ivolatukutuku, veika vakailavo, kei na iyau.
6.3
Duidui ni nodra Lewa na Peresitedi ni Tikina kei na Peresitedi ni iTeki
Ena tikina yadua ni lewenilotu, e dua na lewe ni Matabete i Melikiseteki e kacivi me peresitedi ni tikina. E veiqaravi vakalevu sara o koya me vaka e dua na peresitedi ni iteki ia ena duidui me vaka oqo:
-
E sega ni peresitedi ni dua na kuoramu ni bete levu. Na veikuoramu vakaoqo era tauyavutaki walega ena iteki.
-
Ena veivakadonui nei peresitedi ni kaulotu, sa rawa vua e dua na peresitedi ni tikina me vakataroga e dua na baraca me tabaki me italatala qase. Na peresitedi ni tikina se dua tale ena ruku ni nona veidusimaki e rawa talega ni (1) kacivaka na ycana e dua na tagane me tokoni ka (2) vakayacora na nona veitabaki (raica na 18.10.1.3, 18.10.3, kei na 18.10.4 Ia, na peresitedi ni tikina e sega ni rawa ni tabaki ira na peteriaki, bete levu, se bisopi.
-
Ena veivakadonui nei peresitedi ni kaulotu, sa rawa vua e dua na peresitedi ni tikina me vakatikori ira na peresitedi ni tabana (raica na 18.11
-
E sega ni vakacegui ira na daukaulotu tudei.
-
Ena sega ni vakayacora o koya na veivakatarogi ni ivolatara ni valetabu se sainitaka na ivolatara ni valetabu (raica na 26.3.1
-
E sega ni kaciva o koya e dua na matabose ni lewenilotu vakavo kevaka e vakadonuya na peresitedi ni kaulotu.
6.5
Matabose e Cake
Eratou na kaciva na mataveiliutaki ni iteki e 12 na bete levu me lewe ni matabose e cake ni iteki (raica na Vunau kei na Veiyalayalati 102:1; 124:131).
6.5.1
Matataka na Mataveiliutaki ni iTeki
Sa na lesia e dua na lewe ni matabose e cake na mataveiliutaki ni iteki ki na tabanalevu yadudua ni iteki.
Ena lesia talega na mataveiliutaki ni iteki e dua na lewe ni matabose e cake me baleti ira yadua na kuoramu ni italatala qase ena iteki.
Sa rawa ki na mataveiliutaki ni iteki mera lesia na lewe ni matabose e cake mera dusimaki ira na tamata oqo ena nodra itavi ni cakacaka ni valetabu kei na tuva kawa kei na cakacaka ni kaulotu:
-
Mataveiliutaki ni kuoramu ni italatala qase
-
iLiuliu ni kaulotu ena tabanalevu
-
iLiuliu ni Valetabu kei na Tuva Kawa ena Tabanalevu
6.7
iSoqosoqo ni iTeki
O ira na isoqosoqo ni iteki me vaka na iSoqosoqo ni Veivukei, Goneyalewa, Lalai, Matawilivola ni Sigatabu, kei na Cauravou era dui liutaki mai vua e dua na peresitedi. O ira na peresitedi oqo era veiqaravi ena ruku ni veidusimaki ni mataveiliutaki ni iteki.
Sa ulu ni nodra ilesilesi na mataveiliutaki ni mataisoqosoqo ena iteki o ya mera vukei iratou na mataveiliutaki ni iteki ka soli ivakasala ka veitokoni vei ira na mataveiliutaki ni mataisoqosoqo ena tabanalevu.
6.7.1
Mataveiliutaki ni iSoqosoqo ni Veivukei, Goneyalewa, Lalai, kei na Matawilivola ni Sigatabu ena iTeki
Sa vakaoqo na nodra itavi na lewe ni mataveiliutaki oqo:
-
Veiqaravi ena matabose ni iteki (o ira walega na peresitedi).
-
Era na tuberi ira vakavuli na mataveiliutaki vou ni isoqosoqo ni tabanalevu.
-
Dau veitokoni ka veidusimaki tikoga. Mera bose vakawasoma kei ira na iliuliu oqo mera kila kina na veika era gadreva, veivosakitaka na nodra gagadre na lewenilotu era sa lesi kina, ka idewadewa ni itukutuku mai na mataveiliutaki ni iteki.
-
Vakasalataki ira na mataveiliutaki ni isoqosoqo ena tabanalevu ena gauna ni soqoni ni veiliutaki ena iteki (raica na 29.3.4
6.7.2
Mataveiliutaki ni Cauravou ena iTeki
Sai koya oqo na ilesilesi ni mataveiliutaki ni Cauravou:
-
Me ivurevure vei ira na matabisopi ena nodra itavi na veitacini Matabete i Eroni.
-
Veiqaravi ena komiti ni veiliutaki ni itabagone ena iteki (raica na 29.3.10
-
Ena nodratou veidusimaki na mataveiliutaki ni iteki, tuvanaka ka liutaka na itaviqaravi kei na keba ni Matabete i Eroni ena iteki.